SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 199
Downloaden Sie, um offline zu lesen
Colloquium swisstopo
15. Feb 2013
Wabern




geo.admin.ch für alle:
geo.admin.ch pour tous:


User stories

David Oesch / Cédric Moullet geo.admin.ch
Thomas Klingl Bundesamt für Umwelt BAFU
Erwin Sägesser NIS AG
Martin Utiger Stiftung SchweizMobil
Vom Gesetz de la loi …




… zum Nutzen à l’utilisation
eGov
“   Geodaten im
Dienste der
Wirtschaft”
Artikel «eGov Präsenz»
1/2013
http://s.geo.admin.ch/e1263c05
Statistiken
Statistiques
2012 vs 2011
map.geo.admin.ch +45% visitors
mobile.map.geo.admin.ch +360%      visitors

wms.geo.admin.ch +43% requests
               +132% requests
wmts.geo.admin.ch
uptime FSDI 99.95% (24/24 - 7/7)
Neue
Funktionen
Nouvelles
fonctions
HTTPS …
           VBS - armasuisse
           Bundesamt für Landestopografie swisstopo
           Office fédéral de topographie swisstopo
           Ufficio federale di topografia swisstopo




    … secure your service
…Karten teilen /partager cartes
Daten vergleichen /comparer cartes
Ausblick /
perspectiv
    e
  2013
Neues Design /nouvelle interface
OpenLayers 3 …




… 400’000 USD crowdfunded
… ready for 3D …
BAFU / OFEV
Bundesamt für
Umwelt
Office fédéral de
l’environnement

Tom Klingl
Eidgenössisches Departement für
             Umwelt, Verkehr, Energie und Kommunikation UVEK

             Bundesamt für Umwelt BAFU
             Abteilung




map.bafu.admin.ch
„User Story“ BAFU

15.02.2013
Traktanden

• GIS im Kontext der Ziele und Aufgaben des BAFU
• Rückblick Web-GIS des BAFU
• Was steckt hinter den „Geodaten“ des BAFU?
   • Kartierte Datenebenen
   • Partnernetzwerk und Meldedaten
   • Modellierte Datenebenen
• Zusammenfassung - Ausblick
• Fragen?




Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU                2
Tom Klingl
GIS im Sinne der Ziele und Aufgaben des
BAFU
•    Langfristige Erhaltung und nachhaltige Nutzung der natürlichen
     Ressourcen (Boden, Wasser, Wald, Luft, Klima, biologische und landschaftliche
     Vielfalt) und Behebung bestehender Beeinträchtigungen;
•    Schutz des Menschen vor übermässiger Belastung (Lärm, schädliche
     Organismen und Stoffe, nichtionisierende Strahlung, Abfälle, Altlasten und Störfälle);
•    Schutz des Menschen und erheblicher Sachwerte vor hydrologischen
     und geologischen Gefahren (Hochwasser, Erdbeben, Lawinen, Rutschungen,
     Erosionen und Steinschlag).
•    Beobachten der Umwelt als Grundlage der Ressourcen-
     bewirtschaftung;
•    Vorbereiten von Entscheiden für eine umfassende und kohärente
     Politik der nachhaltigen Bewirtschaftung der natürlichen Ressourcen
     sowie der Gefahrenprävention;
•    Umsetzen der gesetzlichen Grundlagen, Unterstützen der Vollzugs-
     partner sowie Informieren über den Zustand der Umwelt und die
     Möglichkeit, die natürlichen Ressourcen zu nutzen und zu schützen

Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU                                                           3
Tom Klingl
Umsetzung Geo-Informationsgesetz
(GeoIG)
• Geobasisdatenkatalog (Geobasisdaten nach
  Bundesrecht – Anhang I GeoIV) enthält ca. 190
  Einträge
• BAFU ist verantwortlich für ca. 90 davon. Physisch
  handelt es sich um 111 Datensätze
       • ~35% Zuständige Stelle
       • ~15% Fachstelle des Bundes, Datensatz in
         Bundesverantwortung
       • ~50% Fachstelle des Bundes, Datensatz in kantonaler
         Verantwortung




Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU                            4
Tom Klingl
Rückblick und heutige Situation

•    Die Web-GIS Auftritte des BAFU sind in den vergangenen 9-10
     Jahren entstanden.
•    Historisch waren ecoGIS vom ehem. BUWAL und GEWISS vom
     ehem. BWG die erstem Plattformen.
•    Kurz danach kamen die Auftritte „Erdbebenvorsorge“ und
     „Umweltzustand“ als weitere „Sichten“ hinzu, die auf der gleichen
     Technologiebasis wie ecoGIS aufbauten.
•    GEWISS wurde 2009 im Internet als Fachauftritt aufgeschaltet.
•    Die Bundes-Geodaten-Infrastruktur (BGDI) - v.a. mit
     http://map.geo.admin.ch, wurde zum Jahresanfang 2010 in
     Betrieb genommen. Sie soll im Rahmen der Umsetzung des
     GeoIG die „Zugänglichkeit“ zu den Geobasisdaten des Bundes
     über einen einheitlichen Einstieg gewährleisten.
•    http://map.bafu.admin.ch ist seit 2011 der Auftritt des BAFU im
     Rahmen dieser BGDI, mit den terminologisch korrekten
     Bezeichnungen und Zuordnungen (Layer Tree).
Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU                                      5
Tom Klingl
ecoGIS – der Vorläufer, umfassender Auftritt mit nahezu sämtlichen,
verfügbaren Daten des BAFU




Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU                               6
Tom Klingl
Umweltzustand – stellte viele der Themen aus ecoGIS mit
vereinfachter Legende dar




Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU                       7
Tom Klingl
Erdbebenvorsorge
Fachportal mit eingeschränkter Thematik




Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU       8
Tom Klingl
Gewässerinformationssystem Schweiz
Fachauftritt Gewässer - Wasser




Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU   9
Tom Klingl
Ablösung alter Web-GIS Applikationen in 2011




                 map.bafu.admin.ch

                                                      Verlinkung über Liste in der BGDI




ecoGIS                      GEWISS    Umweltzustand   Erdbebenvorsorge

Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU                                                       10
Tom Klingl
Was steckt hinter den „Geodaten“
des BAFU?

3 Beispiele:

       • Kartierte Datenebenen
       • Partnernetzwerk und Meldedaten
       • Modellierte Datenebenen




Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU       11
Tom Klingl
Kartierung: Bsp. Bundesinventar der Trocken-
wiesen und -weiden




          Bildquelle: oekoskop (2013)
          http://www.oekoskop.ch/




Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU            12
Tom Klingl
Kartierungsunterlagen




         Bildquelle: oekoskop (2013)
         http://www.oekoskop.ch/
Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU    13
Tom Klingl
Statistische Auswertung




Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU   14
Tom Klingl
Technischer Bericht, Objektblätter,
Vollzugshilfen als Resultate




Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU   15
Tom Klingl
Was Sie in map.bafu.admin.ch sehen




Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU   16
Tom Klingl
Was steckt hinter den „Geodaten“
des BAFU?

3 Beispiele:

       • Kartierte Datenebenen
       • Partnernetzwerk und Meldedaten
       • Modellierte Datenebenen




Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU       17
Tom Klingl
Eidgenössisches Departement für
       Das Daten- und        Le Centre de données   Umwelt, Verkehr, Energie und Kommunikation UVEK
       Informationszentrum   et d‘informations
       zur Schweizer Flora   sur la Flore Suisse    Bundesamt für Umwelt BAFU




       Datenzentren, davon die meisten im Auftrage des BAFU


                                                                                       Info Species
                   CSCF – Info Fauna (inkl. karch)

                   Vogelwarte.ch                                  CCO/SSF
                   (Private Stiftung)

                   NISM.ch                                        swisslichens.ch

                   InfoFlora.ch                                   swissfungi.ch


Quelle: Stefan Eggenberg, InfoFlora.ch 2012
Eidgenössisches Departement für
                Das Daten- und        Le Centre de données   Umwelt, Verkehr, Energie und Kommunikation UVEK
                Informationszentrum   et d‘informations
                zur Schweizer Flora   sur la Flore Suisse    Bundesamt für Umwelt BAFU




                                                                                                           DATEN MELDEN
 FLORA          LEBENSRÄUME                   PROJEKTE                  DATEN BEZIEHEN                      DATEN MELDEN
                                                                                                           VOS OBSERVATIONS


                                                                                                               Online-Feldbuch
Online-Feldbuch
                                                                                                                Tabelle

                                                                                                                Karte

                                                                                                                Formular

                                                                                                                Dokumente




         Quelle: Stefan Eggenberg, InfoFlora.ch 2012
Eidgenössisches Departement für
        Das Daten- und        Le Centre de données   Umwelt, Verkehr, Energie und Kommunikation UVEK
        Informationszentrum   et d‘informations
        zur Schweizer Flora   sur la Flore Suisse    Bundesamt für Umwelt BAFU




                                                                                                   DATEN MELDEN
FLORA   LEBENSRÄUME                   PROJEKTE                  DATEN BEZIEHEN                      DATEN MELDEN
                                                                                                   VOS OBSERVATIONS


                                                                                                        Online-Feldbuch

                                                                                                         Tabelle

                                                                                                         Karte

                                                                                                         Formular

                                                                                                         Dokumente




                                                                                                       Quelle: Stefan Eggenberg,
                                                                                                       InfoFlora.ch 2012
Eidgenössisches Departement für
                       Das Daten- und         Le Centre de données   Umwelt, Verkehr, Energie und Kommunikation UVEK
                       Informationszentrum    et d‘informations
                       zur Schweizer Flora    sur la Flore Suisse    Bundesamt für Umwelt BAFU




                                                                                                                   DATEN MELDEN
     FLORA             LEBENSRÄUME                    PROJEKTE                  DATEN BEZIEHEN                      DATEN MELDEN
                                                                                                                   VOS OBSERVATIONS


                                                                                                                       Online-Feldbuch

                                                                                                                        Tabelle

                                                                                                                        Karte

                                                                                                                        Formular

                                                                                                                        Dokumente




Quelle: Stefan Eggenberg, InfoFlora.ch 2012
Eidgenössisches Departement für
        Das Daten- und        Le Centre de données   Umwelt, Verkehr, Energie und Kommunikation UVEK
        Informationszentrum   et d‘informations
        zur Schweizer Flora   sur la Flore Suisse    Bundesamt für Umwelt BAFU




                                                                                                   DATEN MELDEN
FLORA   LEBENSRÄUME                   PROJEKTE                  DATEN BEZIEHEN                      DATEN MELDEN
                                                                                                   VOS OBSERVATIONS


                                                                                                       Online-Feldbuch

                                                                                                        Tabelle

                                                                                                        Karte

                                                                                                        Formular

                                                                                                        Dokumente




                                                                                Quelle: Stefan Eggenberg, InfoFlora.ch 2012
Eidgenössisches Departement für
        Das Daten- und        Le Centre de données   Umwelt, Verkehr, Energie und Kommunikation UVEK
        Informationszentrum   et d‘informations
        zur Schweizer Flora   sur la Flore Suisse    Bundesamt für Umwelt BAFU




                                                                                                   DATEN MELDEN
FLORA   LEBENSRÄUME                   PROJEKTE                  DATEN BEZIEHEN                      DATEN MELDEN
                                                                                                   VOS OBSERVATIONS


                                                                                                       Online-Feldbuch

                                                                                                        Tabelle

                                                                                                        Karte

                                                                                                        Formular

                                                                                                        Dokumente




                                                                                 Quelle: Stefan Eggenberg, InfoFlora.ch 2012
Eidgenössisches Departement für
                     Das Daten- und        Le Centre de données   Umwelt, Verkehr, Energie und Kommunikation UVEK
                     Informationszentrum   et d‘informations
                     zur Schweizer Flora   sur la Flore Suisse    Bundesamt für Umwelt BAFU




                                                                                                                DATEN MELDEN
   FLORA             LEBENSRÄUME                   PROJEKTE                  DATEN BEZIEHEN                      DATEN MELDEN
                                                                                                                VOS OBSERVATIONS


                                                                                                                    Online-Feldbuch

                                                                                                                     Tabelle

                                                                                                                     Karte

                                                                                                                     Formular

                                                                                                                     Dokumente




Quelle: Stefan Eggenberg, InfoFlora.ch 2012
Was steckt hinter den „Geodaten“
des BAFU?

3 Beispiele:

       • Kartierte Datenebenen
       • Partnernetzwerk und Meldedaten
       • Modellierte Datenebenen




Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU       25
Tom Klingl
Modellierung der Wahrscheinlichkeiten von
Überflutung (AquaProtect)




Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU         26
Tom Klingl
Modellierung Lärmausbreitung (SonBase)




Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU      27
Tom Klingl
SonBase Resultate




Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU   28
Tom Klingl
Modellierung von Murgängen (SilvaProtect)




Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU     29
Tom Klingl
Zusammenfassung Ausblick

• Die Geodaten des BAFU sind das Resultat meist,
  aufwändiger, kostenintensiver Erhebungen
• oder verdanken ihre Existenz einem weitreichenden Netz
  von qualifizierten Partnerinstitutionen.
• Mit zunehmendem Fortschreiten von modell-
  theoretischen Ansätzen und Simulationstechniken,
  werden in Zukunft vermehrt sog. „probability maps“
  Einzug halten.

Fachlich gesehen ist map.bafu.admin.ch also nur die Spitze
  des Eisbergs. Aber es ist ein guter Einstieg…



Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU                      30
Tom Klingl
Fragen?


Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU       31
Tom Klingl
Teilprozesse GIS-Umfeld BAFU

                   TP01 Strategisches GIS-Management, Planung
Strategische Bedürfnisse auf Amtsebene, Berichtspflichten, nationale und internationale Normen und Standards



                TP02 Schulung, Support, Coaching, Wissenstransfer
Erkennen v. Wissensdefiziten, erhalten und verbessern v. Skills, Kommunikation neue Werkzeuge und Methoden



                                TP03 Projekt(beg)leitung GIS-Projekte
Umsetzung v. Projektanforderungen, Benutzeranforderungen, (s.a. TP Geodaten (04 + 05), Systemumgebung 06)



      TP04 Geodaten-Bereitstellung                                 TP05 Geodaten-Bewirtschaftung
Datenbedürfnisse, Analysebedürfnisse, Geoprocessing, Datenstrukturen, Geodatenbankmodelle, Datenrecht



                   TP06 GIS-Betrieb (SLAs, Qualitätsmanagment)
Systemdesign-Strategien, Konfigurationsmanagement, Qualitätsmanagement Betrieb


      Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU                                                                      32
      Tom Klingl
NIS AG
Netz Informations Systeme
Erwin Sägesser
Präsentation zur Verfügung gestellt von
   NIS AG - Schweiz. All rights reserved
                                erwin.saegesser@nis.ch
Turning data into   information
                           erwin.saegesser@nis.ch
60-80% aller Entscheidungen
 haben einen räumlichen Bezug
Datenmenge +650% bis 2015
übout me
  er uns       nis ag – Schweiz
                       seit 1996
     Anbieter von Software und
           Services für Utilities
nis ag – serving our utilities
                                    EKS



        EBM            IBW         EWZ EN Uster
              EBL
               AEN
        AEK           AEW                 EKZ
       EUG                                             SAK

                      CKW
         BKW                              EWS


                                       EWA
       Swisscom                                         AKONIS

                                                  EW Flims
       Energie Thun
                                                                 EWZ-GR



                             SES
                                       SES
Informationsportal für Energieversorger




    challenges
1Modell
Realität vs.
Google
Warum nicht einfach   TM



       kopieren ?
Komplexe Modelle



                        Relationen
                           Welten
                       Plotlayouts
                   Kundenspezifika
Open source!
Ownership
 versus
 Access
      2
Get and
  give
 access
Open data!
45’’   für eine Entscheidung   .. weniger Clicks

                                       3
Open API!
http://ekz.nisxplorer.ch/GSS-Web-
NIS/REST/trace/traceOut?start_object=swrefVrecordVdatasetZstromVcollecti
onZnis_el_one_cond_cableVkeysZ29864408&stop_criteria=distri_node




                                 Open API!
API .... hhhmm?




                  Usability ... yes!
Outlook
Outlook

 Mobile App / Offline
        Openlayers 3
    Layer «Themen»
things   to   remember
1.           simplicity

2.   get and give access

3.          integration
Turn data into information
      nisXplorer für bessere
$
           Entscheidungen
$
$
$
$
Vielen Dank!
about me
  out
        erwin.saegesser@nis.ch
   certified scrum professional
                nis ag - Schweiz
credits
    agilemanifesto.org
    scrum.com
    agileproductdesign.com
    scrum.jeffsutherland.com
    jeffsutherland.com/nokiatest.pdf

    Photos courtesy of …
    nasaimages.org
    flickr.com/photos/library_of_congress
    flickr.com
    ideo.com/people/tom-kelley
SchweizMobil
Stiftung SchweizMobil
Fondation SuisseMobile

Martin Utiger
24%
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
5
1 2
      20
online
Android

 iPad
45% 30%
          45% 30%




                        EuroVelo




                                                           EuroVelo
           Atlantic –
           Black Sea
                        6                     Atlantic –
                                              Black Sea
                                                           6




          10% 40%
                                   5
                                   1 2
                                         20                           5
                                                                      1 2
                                                                            20




5
12
     20
www.schweizmobil.ch

                                       Entdecken Sie die schönsten Touren zum Wandern,
                                       Velofahren, Mountainbiken, Skaten und Kanufahren




                                                              0    200    400   600m
Geodaten © swisstopo (5704000138)
Geodaten © swisstopo (5704000138)                                         Massstab 1: 20,000



SchweizMobil wird unterstützt durch:
Treffpunkt Bahnhof 09.30 Uhr

Wir treffen uns beim Treffpunkt innerhalb des
Bahnhofs!




Neue Stanserhornbahn

Mehr Freiluft geht nicht, das Neueste im Bereich
der Bergbahnen!




Stanserhorn

Im Bergrestaurant essen wir gemütlich ein frühes
Abendessen. Es ist auf 16Uhr reserviert, wir
haben also genügend Zeit für den Aufstieg.




                   Dieser Tourenvorschlag wurde mit dem Online-Zeichnungswerkzeug der SchweizMobilCard
                   erarbeitet. Mehr zu diesem Online-Zeichnungswerkzeug unter www.schweizmobil.ch
1.1 Mio




2008
1.4 Mio
1.1 Mio




2008 2009
2.4 Mio




          1.4 Mio
1.1 Mio




2008 2009 2010
3.4 Mio




                    2.4 Mio




          1.4 Mio
1.1 Mio




2008 2009 2010 2011
4.2 Mio



                              3.4 Mio




                    2.4 Mio




          1.4 Mio
1.1 Mio




2008 2009 2010 2011 2012
2008
100’000
2009
250’000
2010
550’000
2011
860’000
2012
1’050’000
22’500
                   20’000            25’000
          17’500                          27’500

   15’000                                     30’000

 12’500                                            32’500


10’000                                              35’000


  7’500                                            37’500

    5’000                                     40’000

           2’500                          42’500
22’500
                   20’000            25’000
          17’500                          27’500

   15’000                                     30’000

 12’500                                            32’500


10’000                                              35’000


  7’500                                            37’500

    5’000                                     40’000

           2’500                          42’500



                        2011
22’500
                   20’000            25’000
          17’500                          27’500

   15’000                                     30’000

 12’500                                            32’500


10’000                                              35’000


  7’500                                            37’500

    5’000                                     40’000

           2’500                          42’500



                        2012
180’000
               160’000             200’000
         140’000                         220’000

  120’000                                    240’000

100’000                                        260’000


80’000                                          280’000


60’000                                         300’000

   40’000                                    320’000

          20’000                        340’000
180’000
               160’000             200’000
         140’000                         220’000

  120’000                                    240’000

100’000                                        260’000


80’000                                          280’000


60’000                                         300’000

   40’000                                    320’000

          20’000                        340’000



                     2011
180’000
               160’000             200’000
         140’000                         220’000

  120’000                                    240’000

100’000                                        260’000


80’000                                          280’000


60’000                                         300’000

   40’000                                    320’000

          20’000                        340’000



                     2012
2012 = 85’000
schweizmobil.ch

      suissemobile.ch

    svizzeramobile.ch
switzerlandmobility.ch
FRAGEN? / QUESTIONS ?
            www.geo.admin.ch
             map.geo.admin.ch
             api.geo.admin.ch
            info@geo.admin.ch
         Twitter: @swiss_geoportal

         Präsentation / présentation
 http://www.slideshare.net/swiss_geoportal

Weitere ähnliche Inhalte

Andere mochten auch

Global Spinal Fusion Market - Analysis By Region, By Country (2016-2021) - Az...
Global Spinal Fusion Market - Analysis By Region, By Country (2016-2021) - Az...Global Spinal Fusion Market - Analysis By Region, By Country (2016-2021) - Az...
Global Spinal Fusion Market - Analysis By Region, By Country (2016-2021) - Az...Azoth Analytics
 
Wünsch dir was - Keynote UXcamp West 2015
Wünsch dir was -  Keynote UXcamp West 2015Wünsch dir was -  Keynote UXcamp West 2015
Wünsch dir was - Keynote UXcamp West 2015Lutz Schmitt
 
Observatoire Neonn délais de publication 2016
Observatoire Neonn délais de publication 2016Observatoire Neonn délais de publication 2016
Observatoire Neonn délais de publication 2016Antonin Chauvière
 
Devenir opérateur mobile et Internet sous votre marque
Devenir opérateur mobile et Internet sous votre marqueDevenir opérateur mobile et Internet sous votre marque
Devenir opérateur mobile et Internet sous votre marqueBisatel
 
La palabra
La palabraLa palabra
La palabrapostulan
 
Emissions présentation-le riche-leslieanne
Emissions présentation-le riche-leslieanneEmissions présentation-le riche-leslieanne
Emissions présentation-le riche-leslieanneLeslie-Anne
 
Life Sience Industry in Israël
Life Sience Industry in IsraëlLife Sience Industry in Israël
Life Sience Industry in IsraëlFSJU AUJF
 
Le repex étend la portée de son système de gestion de pistes à l'international
Le repex étend la portée de son système de gestion de pistes à l'internationalLe repex étend la portée de son système de gestion de pistes à l'international
Le repex étend la portée de son système de gestion de pistes à l'internationalREPEX
 
11 pierre philippe morin-ppmi.99-b
11 pierre philippe morin-ppmi.99-b11 pierre philippe morin-ppmi.99-b
11 pierre philippe morin-ppmi.99-bPierrePhilippeMorin
 
Depliant anapia ok 212x299 (1)
Depliant anapia ok 212x299 (1)Depliant anapia ok 212x299 (1)
Depliant anapia ok 212x299 (1)Milagros Avalos
 
Territoires II
Territoires IITerritoires II
Territoires IIjmdbt
 
Reu tech-git-100915100046-phpapp01
Reu tech-git-100915100046-phpapp01Reu tech-git-100915100046-phpapp01
Reu tech-git-100915100046-phpapp01PMSIpilot
 

Andere mochten auch (15)

Global Spinal Fusion Market - Analysis By Region, By Country (2016-2021) - Az...
Global Spinal Fusion Market - Analysis By Region, By Country (2016-2021) - Az...Global Spinal Fusion Market - Analysis By Region, By Country (2016-2021) - Az...
Global Spinal Fusion Market - Analysis By Region, By Country (2016-2021) - Az...
 
Wünsch dir was - Keynote UXcamp West 2015
Wünsch dir was -  Keynote UXcamp West 2015Wünsch dir was -  Keynote UXcamp West 2015
Wünsch dir was - Keynote UXcamp West 2015
 
Observatoire Neonn délais de publication 2016
Observatoire Neonn délais de publication 2016Observatoire Neonn délais de publication 2016
Observatoire Neonn délais de publication 2016
 
Cascadas de Amor
Cascadas de AmorCascadas de Amor
Cascadas de Amor
 
Devenir opérateur mobile et Internet sous votre marque
Devenir opérateur mobile et Internet sous votre marqueDevenir opérateur mobile et Internet sous votre marque
Devenir opérateur mobile et Internet sous votre marque
 
La palabra
La palabraLa palabra
La palabra
 
La Tecnología del Agua Olvidado que es el Costo Limpias y Baja que Puede ser ...
La Tecnología del Agua Olvidado que es el Costo Limpias y Baja que Puede ser ...La Tecnología del Agua Olvidado que es el Costo Limpias y Baja que Puede ser ...
La Tecnología del Agua Olvidado que es el Costo Limpias y Baja que Puede ser ...
 
Emissions présentation-le riche-leslieanne
Emissions présentation-le riche-leslieanneEmissions présentation-le riche-leslieanne
Emissions présentation-le riche-leslieanne
 
Life Sience Industry in Israël
Life Sience Industry in IsraëlLife Sience Industry in Israël
Life Sience Industry in Israël
 
Le repex étend la portée de son système de gestion de pistes à l'international
Le repex étend la portée de son système de gestion de pistes à l'internationalLe repex étend la portée de son système de gestion de pistes à l'international
Le repex étend la portée de son système de gestion de pistes à l'international
 
11 pierre philippe morin-ppmi.99-b
11 pierre philippe morin-ppmi.99-b11 pierre philippe morin-ppmi.99-b
11 pierre philippe morin-ppmi.99-b
 
Depliant anapia ok 212x299 (1)
Depliant anapia ok 212x299 (1)Depliant anapia ok 212x299 (1)
Depliant anapia ok 212x299 (1)
 
Territoires II
Territoires IITerritoires II
Territoires II
 
Reu tech-git-100915100046-phpapp01
Reu tech-git-100915100046-phpapp01Reu tech-git-100915100046-phpapp01
Reu tech-git-100915100046-phpapp01
 
Llumsdenit.Ros
Llumsdenit.RosLlumsdenit.Ros
Llumsdenit.Ros
 

Mehr von geoportal of the federal authorities of the Swiss Confederation

Mehr von geoportal of the federal authorities of the Swiss Confederation (20)

Open Government Geodata, Open Standards, Open Software
Open Government Geodata, Open Standards, Open SoftwareOpen Government Geodata, Open Standards, Open Software
Open Government Geodata, Open Standards, Open Software
 
Agil geo.admin.ch e gov design
Agil geo.admin.ch e gov design Agil geo.admin.ch e gov design
Agil geo.admin.ch e gov design
 
FOSSGIS 2021 Keynote: Geodata on Stereoids: Open-Government-Geodata und OSS
FOSSGIS 2021 Keynote: Geodata on Stereoids: Open-Government-Geodata und OSSFOSSGIS 2021 Keynote: Geodata on Stereoids: Open-Government-Geodata und OSS
FOSSGIS 2021 Keynote: Geodata on Stereoids: Open-Government-Geodata und OSS
 
Das Wetter in der BGDI Cloud – es regnet in Datenströmen
Das Wetter in der BGDI Cloud – es regnet in DatenströmenDas Wetter in der BGDI Cloud – es regnet in Datenströmen
Das Wetter in der BGDI Cloud – es regnet in Datenströmen
 
Public Cloud im öffentlichen Sektor Von der Theorie zur Praxis 10 Jahre swiss...
Public Cloud im öffentlichen Sektor Von der Theorie zur Praxis 10 Jahre swiss...Public Cloud im öffentlichen Sektor Von der Theorie zur Praxis 10 Jahre swiss...
Public Cloud im öffentlichen Sektor Von der Theorie zur Praxis 10 Jahre swiss...
 
Der Kartenviewer von morgen Neue Funktionalitäten und Vektordarstellung im Test
Der Kartenviewer von morgen Neue Funktionalitäten und Vektordarstellung im TestDer Kartenviewer von morgen Neue Funktionalitäten und Vektordarstellung im Test
Der Kartenviewer von morgen Neue Funktionalitäten und Vektordarstellung im Test
 
Bringing data to life - Journée romande de la géoinformation 2018
Bringing data to life - Journée romande de la géoinformation 2018Bringing data to life - Journée romande de la géoinformation 2018
Bringing data to life - Journée romande de la géoinformation 2018
 
Geoportal Bund geo.admin.ch Zugangskonferenz 2018
Geoportal Bund geo.admin.ch Zugangskonferenz 2018Geoportal Bund geo.admin.ch Zugangskonferenz 2018
Geoportal Bund geo.admin.ch Zugangskonferenz 2018
 
Fly 3D in map.geo.admin.ch
Fly 3D in map.geo.admin.chFly 3D in map.geo.admin.ch
Fly 3D in map.geo.admin.ch
 
Lessons learned aus 8 Jahren geo.admin.ch #Geosummit2018
Lessons learned aus 8 Jahren geo.admin.ch #Geosummit2018Lessons learned aus 8 Jahren geo.admin.ch #Geosummit2018
Lessons learned aus 8 Jahren geo.admin.ch #Geosummit2018
 
GeoSchoolday #geosummit2018
GeoSchoolday #geosummit2018GeoSchoolday #geosummit2018
GeoSchoolday #geosummit2018
 
IAAS zu PAAS am Beispiel der Bundes Geodaten-Infrastruktur (BGDI)
IAAS zu PAAS am Beispiel der Bundes Geodaten-Infrastruktur (BGDI)IAAS zu PAAS am Beispiel der Bundes Geodaten-Infrastruktur (BGDI)
IAAS zu PAAS am Beispiel der Bundes Geodaten-Infrastruktur (BGDI)
 
Geodienste der amtlichen Verzeichnisse der Strassen und Gebäudeadressen #geos...
Geodienste der amtlichen Verzeichnisse der Strassen und Gebäudeadressen #geos...Geodienste der amtlichen Verzeichnisse der Strassen und Gebäudeadressen #geos...
Geodienste der amtlichen Verzeichnisse der Strassen und Gebäudeadressen #geos...
 
EuroGeographics Linked Data by geo.admin.ch /swisstopo
EuroGeographics Linked Data by geo.admin.ch /swisstopoEuroGeographics Linked Data by geo.admin.ch /swisstopo
EuroGeographics Linked Data by geo.admin.ch /swisstopo
 
Bundes Geodaten-Infrastruktur Linked Data Service e government-roundtable 201...
Bundes Geodaten-Infrastruktur Linked Data Service e government-roundtable 201...Bundes Geodaten-Infrastruktur Linked Data Service e government-roundtable 201...
Bundes Geodaten-Infrastruktur Linked Data Service e government-roundtable 201...
 
Infrastructure fédérale de données géographiques IFDG 1998- 2018
Infrastructure fédérale de données géographiques IFDG 1998- 2018Infrastructure fédérale de données géographiques IFDG 1998- 2018
Infrastructure fédérale de données géographiques IFDG 1998- 2018
 
Öffentliches Kolloquium geo.admin.ch: Automatisierung des Aktualisierungsproz...
Öffentliches Kolloquium geo.admin.ch: Automatisierung des Aktualisierungsproz...Öffentliches Kolloquium geo.admin.ch: Automatisierung des Aktualisierungsproz...
Öffentliches Kolloquium geo.admin.ch: Automatisierung des Aktualisierungsproz...
 
Géoservices vectoriels 3D
Géoservices vectoriels 3DGéoservices vectoriels 3D
Géoservices vectoriels 3D
 
GISUVEK Vielfalt der Geodaten der Verwaltung
GISUVEK Vielfalt der Geodaten der VerwaltungGISUVEK Vielfalt der Geodaten der Verwaltung
GISUVEK Vielfalt der Geodaten der Verwaltung
 
Kolloquium GE+BIGDATA+REALTIME 2017
Kolloquium GE+BIGDATA+REALTIME 2017Kolloquium GE+BIGDATA+REALTIME 2017
Kolloquium GE+BIGDATA+REALTIME 2017
 

geo.admin.ch für alle: user stories

  • 1. Colloquium swisstopo 15. Feb 2013 Wabern geo.admin.ch für alle: geo.admin.ch pour tous: User stories David Oesch / Cédric Moullet geo.admin.ch Thomas Klingl Bundesamt für Umwelt BAFU Erwin Sägesser NIS AG Martin Utiger Stiftung SchweizMobil
  • 2. Vom Gesetz de la loi … … zum Nutzen à l’utilisation
  • 3. eGov “ Geodaten im Dienste der Wirtschaft” Artikel «eGov Präsenz» 1/2013 http://s.geo.admin.ch/e1263c05
  • 5. map.geo.admin.ch +45% visitors mobile.map.geo.admin.ch +360% visitors wms.geo.admin.ch +43% requests +132% requests wmts.geo.admin.ch uptime FSDI 99.95% (24/24 - 7/7)
  • 7. HTTPS … VBS - armasuisse Bundesamt für Landestopografie swisstopo Office fédéral de topographie swisstopo Ufficio federale di topografia swisstopo … secure your service
  • 12.
  • 13. OpenLayers 3 … … 400’000 USD crowdfunded
  • 14. … ready for 3D …
  • 15. BAFU / OFEV Bundesamt für Umwelt Office fédéral de l’environnement Tom Klingl
  • 16. Eidgenössisches Departement für Umwelt, Verkehr, Energie und Kommunikation UVEK Bundesamt für Umwelt BAFU Abteilung map.bafu.admin.ch „User Story“ BAFU 15.02.2013
  • 17. Traktanden • GIS im Kontext der Ziele und Aufgaben des BAFU • Rückblick Web-GIS des BAFU • Was steckt hinter den „Geodaten“ des BAFU? • Kartierte Datenebenen • Partnernetzwerk und Meldedaten • Modellierte Datenebenen • Zusammenfassung - Ausblick • Fragen? Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 2 Tom Klingl
  • 18. GIS im Sinne der Ziele und Aufgaben des BAFU • Langfristige Erhaltung und nachhaltige Nutzung der natürlichen Ressourcen (Boden, Wasser, Wald, Luft, Klima, biologische und landschaftliche Vielfalt) und Behebung bestehender Beeinträchtigungen; • Schutz des Menschen vor übermässiger Belastung (Lärm, schädliche Organismen und Stoffe, nichtionisierende Strahlung, Abfälle, Altlasten und Störfälle); • Schutz des Menschen und erheblicher Sachwerte vor hydrologischen und geologischen Gefahren (Hochwasser, Erdbeben, Lawinen, Rutschungen, Erosionen und Steinschlag). • Beobachten der Umwelt als Grundlage der Ressourcen- bewirtschaftung; • Vorbereiten von Entscheiden für eine umfassende und kohärente Politik der nachhaltigen Bewirtschaftung der natürlichen Ressourcen sowie der Gefahrenprävention; • Umsetzen der gesetzlichen Grundlagen, Unterstützen der Vollzugs- partner sowie Informieren über den Zustand der Umwelt und die Möglichkeit, die natürlichen Ressourcen zu nutzen und zu schützen Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 3 Tom Klingl
  • 19. Umsetzung Geo-Informationsgesetz (GeoIG) • Geobasisdatenkatalog (Geobasisdaten nach Bundesrecht – Anhang I GeoIV) enthält ca. 190 Einträge • BAFU ist verantwortlich für ca. 90 davon. Physisch handelt es sich um 111 Datensätze • ~35% Zuständige Stelle • ~15% Fachstelle des Bundes, Datensatz in Bundesverantwortung • ~50% Fachstelle des Bundes, Datensatz in kantonaler Verantwortung Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 4 Tom Klingl
  • 20. Rückblick und heutige Situation • Die Web-GIS Auftritte des BAFU sind in den vergangenen 9-10 Jahren entstanden. • Historisch waren ecoGIS vom ehem. BUWAL und GEWISS vom ehem. BWG die erstem Plattformen. • Kurz danach kamen die Auftritte „Erdbebenvorsorge“ und „Umweltzustand“ als weitere „Sichten“ hinzu, die auf der gleichen Technologiebasis wie ecoGIS aufbauten. • GEWISS wurde 2009 im Internet als Fachauftritt aufgeschaltet. • Die Bundes-Geodaten-Infrastruktur (BGDI) - v.a. mit http://map.geo.admin.ch, wurde zum Jahresanfang 2010 in Betrieb genommen. Sie soll im Rahmen der Umsetzung des GeoIG die „Zugänglichkeit“ zu den Geobasisdaten des Bundes über einen einheitlichen Einstieg gewährleisten. • http://map.bafu.admin.ch ist seit 2011 der Auftritt des BAFU im Rahmen dieser BGDI, mit den terminologisch korrekten Bezeichnungen und Zuordnungen (Layer Tree). Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 5 Tom Klingl
  • 21. ecoGIS – der Vorläufer, umfassender Auftritt mit nahezu sämtlichen, verfügbaren Daten des BAFU Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 6 Tom Klingl
  • 22. Umweltzustand – stellte viele der Themen aus ecoGIS mit vereinfachter Legende dar Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 7 Tom Klingl
  • 23. Erdbebenvorsorge Fachportal mit eingeschränkter Thematik Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 8 Tom Klingl
  • 24. Gewässerinformationssystem Schweiz Fachauftritt Gewässer - Wasser Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 9 Tom Klingl
  • 25. Ablösung alter Web-GIS Applikationen in 2011 map.bafu.admin.ch Verlinkung über Liste in der BGDI ecoGIS GEWISS Umweltzustand Erdbebenvorsorge Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 10 Tom Klingl
  • 26. Was steckt hinter den „Geodaten“ des BAFU? 3 Beispiele: • Kartierte Datenebenen • Partnernetzwerk und Meldedaten • Modellierte Datenebenen Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 11 Tom Klingl
  • 27. Kartierung: Bsp. Bundesinventar der Trocken- wiesen und -weiden Bildquelle: oekoskop (2013) http://www.oekoskop.ch/ Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 12 Tom Klingl
  • 28. Kartierungsunterlagen Bildquelle: oekoskop (2013) http://www.oekoskop.ch/ Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 13 Tom Klingl
  • 29. Statistische Auswertung Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 14 Tom Klingl
  • 30. Technischer Bericht, Objektblätter, Vollzugshilfen als Resultate Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 15 Tom Klingl
  • 31. Was Sie in map.bafu.admin.ch sehen Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 16 Tom Klingl
  • 32. Was steckt hinter den „Geodaten“ des BAFU? 3 Beispiele: • Kartierte Datenebenen • Partnernetzwerk und Meldedaten • Modellierte Datenebenen Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 17 Tom Klingl
  • 33. Eidgenössisches Departement für Das Daten- und Le Centre de données Umwelt, Verkehr, Energie und Kommunikation UVEK Informationszentrum et d‘informations zur Schweizer Flora sur la Flore Suisse Bundesamt für Umwelt BAFU Datenzentren, davon die meisten im Auftrage des BAFU Info Species CSCF – Info Fauna (inkl. karch) Vogelwarte.ch CCO/SSF (Private Stiftung) NISM.ch swisslichens.ch InfoFlora.ch swissfungi.ch Quelle: Stefan Eggenberg, InfoFlora.ch 2012
  • 34. Eidgenössisches Departement für Das Daten- und Le Centre de données Umwelt, Verkehr, Energie und Kommunikation UVEK Informationszentrum et d‘informations zur Schweizer Flora sur la Flore Suisse Bundesamt für Umwelt BAFU DATEN MELDEN FLORA LEBENSRÄUME PROJEKTE DATEN BEZIEHEN DATEN MELDEN VOS OBSERVATIONS Online-Feldbuch Online-Feldbuch Tabelle Karte Formular Dokumente Quelle: Stefan Eggenberg, InfoFlora.ch 2012
  • 35. Eidgenössisches Departement für Das Daten- und Le Centre de données Umwelt, Verkehr, Energie und Kommunikation UVEK Informationszentrum et d‘informations zur Schweizer Flora sur la Flore Suisse Bundesamt für Umwelt BAFU DATEN MELDEN FLORA LEBENSRÄUME PROJEKTE DATEN BEZIEHEN DATEN MELDEN VOS OBSERVATIONS Online-Feldbuch Tabelle Karte Formular Dokumente Quelle: Stefan Eggenberg, InfoFlora.ch 2012
  • 36. Eidgenössisches Departement für Das Daten- und Le Centre de données Umwelt, Verkehr, Energie und Kommunikation UVEK Informationszentrum et d‘informations zur Schweizer Flora sur la Flore Suisse Bundesamt für Umwelt BAFU DATEN MELDEN FLORA LEBENSRÄUME PROJEKTE DATEN BEZIEHEN DATEN MELDEN VOS OBSERVATIONS Online-Feldbuch Tabelle Karte Formular Dokumente Quelle: Stefan Eggenberg, InfoFlora.ch 2012
  • 37. Eidgenössisches Departement für Das Daten- und Le Centre de données Umwelt, Verkehr, Energie und Kommunikation UVEK Informationszentrum et d‘informations zur Schweizer Flora sur la Flore Suisse Bundesamt für Umwelt BAFU DATEN MELDEN FLORA LEBENSRÄUME PROJEKTE DATEN BEZIEHEN DATEN MELDEN VOS OBSERVATIONS Online-Feldbuch Tabelle Karte Formular Dokumente Quelle: Stefan Eggenberg, InfoFlora.ch 2012
  • 38. Eidgenössisches Departement für Das Daten- und Le Centre de données Umwelt, Verkehr, Energie und Kommunikation UVEK Informationszentrum et d‘informations zur Schweizer Flora sur la Flore Suisse Bundesamt für Umwelt BAFU DATEN MELDEN FLORA LEBENSRÄUME PROJEKTE DATEN BEZIEHEN DATEN MELDEN VOS OBSERVATIONS Online-Feldbuch Tabelle Karte Formular Dokumente Quelle: Stefan Eggenberg, InfoFlora.ch 2012
  • 39. Eidgenössisches Departement für Das Daten- und Le Centre de données Umwelt, Verkehr, Energie und Kommunikation UVEK Informationszentrum et d‘informations zur Schweizer Flora sur la Flore Suisse Bundesamt für Umwelt BAFU DATEN MELDEN FLORA LEBENSRÄUME PROJEKTE DATEN BEZIEHEN DATEN MELDEN VOS OBSERVATIONS Online-Feldbuch Tabelle Karte Formular Dokumente Quelle: Stefan Eggenberg, InfoFlora.ch 2012
  • 40. Was steckt hinter den „Geodaten“ des BAFU? 3 Beispiele: • Kartierte Datenebenen • Partnernetzwerk und Meldedaten • Modellierte Datenebenen Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 25 Tom Klingl
  • 41. Modellierung der Wahrscheinlichkeiten von Überflutung (AquaProtect) Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 26 Tom Klingl
  • 43. SonBase Resultate Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 28 Tom Klingl
  • 44. Modellierung von Murgängen (SilvaProtect) Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 29 Tom Klingl
  • 45. Zusammenfassung Ausblick • Die Geodaten des BAFU sind das Resultat meist, aufwändiger, kostenintensiver Erhebungen • oder verdanken ihre Existenz einem weitreichenden Netz von qualifizierten Partnerinstitutionen. • Mit zunehmendem Fortschreiten von modell- theoretischen Ansätzen und Simulationstechniken, werden in Zukunft vermehrt sog. „probability maps“ Einzug halten. Fachlich gesehen ist map.bafu.admin.ch also nur die Spitze des Eisbergs. Aber es ist ein guter Einstieg… Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 30 Tom Klingl
  • 46. Fragen? Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 31 Tom Klingl
  • 47. Teilprozesse GIS-Umfeld BAFU TP01 Strategisches GIS-Management, Planung Strategische Bedürfnisse auf Amtsebene, Berichtspflichten, nationale und internationale Normen und Standards TP02 Schulung, Support, Coaching, Wissenstransfer Erkennen v. Wissensdefiziten, erhalten und verbessern v. Skills, Kommunikation neue Werkzeuge und Methoden TP03 Projekt(beg)leitung GIS-Projekte Umsetzung v. Projektanforderungen, Benutzeranforderungen, (s.a. TP Geodaten (04 + 05), Systemumgebung 06) TP04 Geodaten-Bereitstellung TP05 Geodaten-Bewirtschaftung Datenbedürfnisse, Analysebedürfnisse, Geoprocessing, Datenstrukturen, Geodatenbankmodelle, Datenrecht TP06 GIS-Betrieb (SLAs, Qualitätsmanagment) Systemdesign-Strategien, Konfigurationsmanagement, Qualitätsmanagement Betrieb Map.bafu.admin.ch | User Story BAFU 32 Tom Klingl
  • 48. NIS AG Netz Informations Systeme Erwin Sägesser
  • 49. Präsentation zur Verfügung gestellt von NIS AG - Schweiz. All rights reserved erwin.saegesser@nis.ch
  • 50. Turning data into information erwin.saegesser@nis.ch
  • 51.
  • 52. 60-80% aller Entscheidungen haben einen räumlichen Bezug
  • 53.
  • 55. übout me er uns nis ag – Schweiz seit 1996 Anbieter von Software und Services für Utilities
  • 56. nis ag – serving our utilities EKS EBM IBW EWZ EN Uster EBL AEN AEK AEW EKZ EUG SAK CKW BKW EWS EWA Swisscom AKONIS EW Flims Energie Thun EWZ-GR SES SES
  • 59. Google Warum nicht einfach TM kopieren ?
  • 60. Komplexe Modelle Relationen Welten Plotlayouts Kundenspezifika
  • 63. Get and give access
  • 65. 45’’ für eine Entscheidung .. weniger Clicks 3
  • 68. API .... hhhmm? Usability ... yes!
  • 70. Outlook Mobile App / Offline Openlayers 3 Layer «Themen»
  • 71. things to remember
  • 72. 1. simplicity 2. get and give access 3. integration
  • 73. Turn data into information nisXplorer für bessere $ Entscheidungen $ $ $ $
  • 75. about me out erwin.saegesser@nis.ch certified scrum professional nis ag - Schweiz
  • 76. credits agilemanifesto.org scrum.com agileproductdesign.com scrum.jeffsutherland.com jeffsutherland.com/nokiatest.pdf Photos courtesy of … nasaimages.org flickr.com/photos/library_of_congress flickr.com ideo.com/people/tom-kelley
  • 78.
  • 79.
  • 80.
  • 81.
  • 82. 24%
  • 83.
  • 84.
  • 85.
  • 86.
  • 87. 5 1 2 20
  • 88. 5 1 2 20
  • 89. 5 1 2 20
  • 90. 5 1 2 20
  • 91. 5 1 2 20
  • 92. 5 1 2 20
  • 93. 5 1 2 20
  • 94. 5 1 2 20
  • 95. 5 1 2 20
  • 96. 5 1 2 20
  • 97. 5 1 2 20
  • 98. 5 1 2 20
  • 99. 5 1 2 20
  • 100. 5 1 2 20
  • 101. 5 1 2 20
  • 102. 5 1 2 20
  • 103. 5 1 2 20
  • 104. 5 1 2 20
  • 105. 5 1 2 20
  • 106. 5 1 2 20
  • 107. 5 1 2 20
  • 108. 5 1 2 20
  • 109. 5 1 2 20
  • 110. 5 1 2 20
  • 111. 5 1 2 20
  • 112. 5 1 2 20
  • 113. 5 1 2 20
  • 114. 5 1 2 20
  • 115. 5 1 2 20
  • 116. 5 1 2 20
  • 117. 5 1 2 20
  • 118. 5 1 2 20
  • 119. 5 1 2 20
  • 120. 5 1 2 20
  • 121. 5 1 2 20
  • 122. 5 1 2 20
  • 123. 5 1 2 20
  • 124. 5 1 2 20
  • 125. 5 1 2 20
  • 126. 5 1 2 20
  • 127. 5 1 2 20
  • 128. 5 1 2 20
  • 129. 5 1 2 20
  • 130. 5 1 2 20
  • 131. 5 1 2 20
  • 132. 5 1 2 20
  • 133. 5 1 2 20
  • 134. 5 1 2 20
  • 135. 5 1 2 20
  • 136. 5 1 2 20
  • 137. 5 1 2 20
  • 138.
  • 139.
  • 140.
  • 141.
  • 142.
  • 143.
  • 144.
  • 145.
  • 146.
  • 147. online
  • 149.
  • 150.
  • 151.
  • 152.
  • 153.
  • 154.
  • 155.
  • 156.
  • 157.
  • 158. 45% 30% 45% 30% EuroVelo EuroVelo Atlantic – Black Sea 6 Atlantic – Black Sea 6 10% 40% 5 1 2 20 5 1 2 20 5 12 20
  • 159.
  • 160.
  • 161.
  • 162.
  • 163.
  • 164.
  • 165.
  • 166.
  • 167.
  • 168.
  • 169. www.schweizmobil.ch Entdecken Sie die schönsten Touren zum Wandern, Velofahren, Mountainbiken, Skaten und Kanufahren 0 200 400 600m Geodaten © swisstopo (5704000138) Geodaten © swisstopo (5704000138) Massstab 1: 20,000 SchweizMobil wird unterstützt durch:
  • 170. Treffpunkt Bahnhof 09.30 Uhr Wir treffen uns beim Treffpunkt innerhalb des Bahnhofs! Neue Stanserhornbahn Mehr Freiluft geht nicht, das Neueste im Bereich der Bergbahnen! Stanserhorn Im Bergrestaurant essen wir gemütlich ein frühes Abendessen. Es ist auf 16Uhr reserviert, wir haben also genügend Zeit für den Aufstieg. Dieser Tourenvorschlag wurde mit dem Online-Zeichnungswerkzeug der SchweizMobilCard erarbeitet. Mehr zu diesem Online-Zeichnungswerkzeug unter www.schweizmobil.ch
  • 171.
  • 172.
  • 173.
  • 174.
  • 175.
  • 176.
  • 179. 2.4 Mio 1.4 Mio 1.1 Mio 2008 2009 2010
  • 180. 3.4 Mio 2.4 Mio 1.4 Mio 1.1 Mio 2008 2009 2010 2011
  • 181. 4.2 Mio 3.4 Mio 2.4 Mio 1.4 Mio 1.1 Mio 2008 2009 2010 2011 2012
  • 182.
  • 188.
  • 189. 22’500 20’000 25’000 17’500 27’500 15’000 30’000 12’500 32’500 10’000 35’000 7’500 37’500 5’000 40’000 2’500 42’500
  • 190. 22’500 20’000 25’000 17’500 27’500 15’000 30’000 12’500 32’500 10’000 35’000 7’500 37’500 5’000 40’000 2’500 42’500 2011
  • 191. 22’500 20’000 25’000 17’500 27’500 15’000 30’000 12’500 32’500 10’000 35’000 7’500 37’500 5’000 40’000 2’500 42’500 2012
  • 192. 180’000 160’000 200’000 140’000 220’000 120’000 240’000 100’000 260’000 80’000 280’000 60’000 300’000 40’000 320’000 20’000 340’000
  • 193. 180’000 160’000 200’000 140’000 220’000 120’000 240’000 100’000 260’000 80’000 280’000 60’000 300’000 40’000 320’000 20’000 340’000 2011
  • 194. 180’000 160’000 200’000 140’000 220’000 120’000 240’000 100’000 260’000 80’000 280’000 60’000 300’000 40’000 320’000 20’000 340’000 2012
  • 196.
  • 197.
  • 198. schweizmobil.ch suissemobile.ch svizzeramobile.ch switzerlandmobility.ch
  • 199. FRAGEN? / QUESTIONS ? www.geo.admin.ch map.geo.admin.ch api.geo.admin.ch info@geo.admin.ch Twitter: @swiss_geoportal Präsentation / présentation http://www.slideshare.net/swiss_geoportal