1. Reflectie op wetenschap Bijeenkomst 1 Inleiding: het ontstaan van de wetenschappelijke problematiek. en Van leervraag naar onderzoeksvraag. 1 Reflectie op wetenschap 1

2. Waarom van de cursus. Voorbereiding op Praktijkonderzoek Introductiecursus. Inleiding wetenschapstheorie. Ontwikkeling van onderzoeksvaardigheden. Hoe wordt de cursus afgesloten? 2 Reflectie op wetenschap 1

3. Wetenschap is overal. 3 Reflectie op wetenschap 1

4. Wat is wetenschap?* 4 Reflectie op wetenschap 1

5. Wanneer mag men spreken van wetenschap? Is er een eenheid in de wetenschappen? Is er één criterium vast te stellen waar alle wetenschappen aan voldoen? 5 Reflectie op wetenschap 1

6. Veranderingen in Europa rond 1600** 6 Reflectie op wetenschap 1

7. GalileiDiscorsi 1638 7 Reflectie op wetenschap 1

8. De kosmos, een sieraad 384 – 322 v.Chr. 8 Reflectie op wetenschap 1

9. Ontstaan van de wetenschap(eenheid in verscheidenheid) Milete: havenstad. Voor Athene cult. centrum. Vraag naar identiteit en uniforme grondslagen. Overwinning van relativisme. Αληθεια; θεωρια; Κοσμος. Verwondering over natuur. Zoeken naar Ene: water, aarde, vuur, lucht. 9 Reflectie op wetenschap 1

10. Aard en natuur der dingen centraal Potentia en Actualitas; Telos = doel; teleologie Dunamis en Energeia. Verandering van qualitas Ousia of substantie; 10 Reflectie op wetenschap 1

11. Aristoteles op zoek naar fundamentele kennis(eenheid achter verscheidenheid) 11 Reflectie op wetenschap 1

12. Betrouwbare kennis volgens Aristoteles Context of justification! Startpunt: singuliere waarnemingen van onze alledaagse omgeving. Realisme: directe toegang tot de werkelijkheid om ons heen via de zintuigen. Inductieve methode: van singuliere naar universele uitspraak. (commonsense) Reflectie op wetenschap 1 12

13. Fysica volgens Aristoteles: verschijnsel begrijpen is principe kennen. 13 Reflectie op wetenschap 1

14. Alledaagse kennis theoretische kennis (Excurs: Aristoteles’ kenleer.) 14 Reflectie op wetenschap 1

15. Mechanisering van het wereldbeeld 1 Galilei Newton Bacon Beweging, tijd Experimenten Kwantitatief; mathematisch 15 Reflectie op wetenschap 1

16. Experimenten i.p.v. commonsense* Kann die wissenschaft die Welt erklären? und Ist die Welt begründbar? Änderungen in der Literatur. 16 Reflectie op wetenschap 1

17. Rationalisme René Descartes: Meditaties [1641] ‘ik ben, ik besta’ / ‘ik ben een denkend ding’ de uitvinding van de menselijke geest de geest wordt opgevat als een theater van voorstellingen, als een spiegel van de werkelijkheid, als bewustzijn de geest is de bron van onbetwijfelbare kennis 17 Reflectie op wetenschap 1

18. de ‘geest’ helder/welonderscheidenvoorstellingen | oordeelsvermogen | keuzevrijheid <-> kenvermogen | begripsvermogen voorstellingsvermogen geheugen | ‘zintuiglijkheid’ --------------------- werkelijkheid 18 Reflectie op wetenschap 1

19. De mythe van de naakte feiten (de twintigste eeuw) Probleem: de actieve rol van het kennend subject werd duidelijk onderkend. Galilei Mach** (Video: Rede of ervaring?) Einsteinsrelativiteitstheorie. Gevolgen: discussie over wat is wetenschappelijk, want kenapparaat als zuivere spiegel had afgedaan. 19 Reflectie op wetenschap 1

20. 'Es ist den MenschenimAllgemeinen nicht gegebenzusehen was ist.' Nog lastiger is het om de wereld te doorgronden of door middel van taal onder woorden te brengen. Was ist die Welt? In Ein Brief(1902) worstelt Von Hofmannsthal met dit thema van sprakeloosheid. Hij laat hierin een fictieve succesvolle dichter uit de 16e eeuw, Lord Chandos, aan het woord. Reflectie op wetenschap 1 20

21. Linguistic Turnop zoek naar “rockbottom of knowledge” Wittgenstein, WienerKreis (Logisch empirisme). Leven van Wittgenstein. Betekenis van de Tractatus**. Jahrhundertwende literatuur in het Wenen van Wittgensteins. Een nieuw demarcatiecriterium ontstaat. 21 Reflectie op wetenschap 1

22. EugenGomringer Reflectie op wetenschap 1 22

23. Reflectie op wetenschap 1 23

24. 24 Reflectie op wetenschap 1

25. Valide grondslagen van (sociaal)wetenschappelijk onderzoek. Uitgangspunten voor essay. Sociaalwetenschappelijk onderzoek, een onderzoeksvraag (eigen schoolpraktijk?) tegen de achtergrond van vier wetenschapstheoretische standpunten belichten: Popper Kuhn Lakatos Latour 25 Reflectie op wetenschap 1