Kullanıcı deneyimi, kullanılabilirlik ve kullanılabilirlik testleri hakkında türkçe bir sunum.

1. KULLANILABĠLĠRLĠK
USABILITY

2. YENĠ BĠR DÖNEM

3. KULLANICI DENEYĠMĠ
UX

4. KULLANICI DENEYĠMĠNĠN ÖNEMĠ

5. ĠYĠ BĠR KULLANICI DENEYĠMĠ ĠÇĠN
Faydalı? Oldukça. Otel bulmak
ve rezervasyon için.
Kullanılabilir? Çok kolay. Yaz
ve tıkla.
Bulunabilir? Ana fonksiyonlar
göz önünde. Gözden kaçırma
ihtimali yok. Buton arama yok.
Arzu edilir? Tasarımı güzel ve
modern. En ucuz, en uygun
vurgusu.
Güvenilir? Evet. Mail ile tüm
bilgileri kullanıcı ile paylaĢıyor.
Değerli? En ucuz, en uygun
vurgusu.
UlaĢılabilir? Dil desteği

6. KULLANICI DENEYĠMĠ PETEĞĠ
UX HONEY COMB
faydalı
kullanılabilir
bulunabilir
güvenilir
ulaĢılabilir
arzu edilen
değerli

7. Kullanım Kalitesi Olarak Kullanılabilirlik
ISO 9241′e göre;
KULLANILABĠLĠRLĠK
USABILITY
"Bir ürünün potansiyel kullanıcıları tarafından,
belirli bir kullanım bağlamı içinde,
amaçlanan kullanım hedeflerine ulaĢmak
için,
etkin, verimli ve tatmin edici bir Ģekilde
kullanılabilmesi" olarak tanımlanmaktadır.
Yazılım Kalitesi Olarak Kullanılabilirlik
ISO/IEC 9126-1‟e göre;
"Kullanılabilirlik kavramı belirlenmiĢ
Ģartlar altında anlaĢılacak, öğrenilecek,
kullanılacak ve kullanıcı tarafından
beğenilecek yazılım olma becerisi"
olarak tanımlanmaktadır.

8. KULLANILABĠLĠR DEĞĠLSE

9. “Veriler gösteriyor ki kullanılabilirlik herhangi bir iş aksiyonundan
daha fazla bir yatırım geri dönüşü sağlamaktadır. Ne zaman işler zora
girerse, kullanılabilirlik parlamaktadır. Faydaları düşünülemeyecek
kadar fazladır. Kullanılabilirlik; para kazanmanızı, rekabetinizde
gelişmenizi ve müşteri sadakatini arttırmanızı sağlayan bir silahtır.”
John S. Rhodes
NEDEN KULLANILABĠLĠRLĠK

10.  1O Dakika Kuralı
 2 Saniye Kuralı
 3 Tık Kuralı
 5 Saniye Kuralı
 7±2 Kuralı
 80/20 Kuralı
KULLANILABĠLĠRLĠK KURALLARI

11. Kullanılabilirlik testleri aĢağıdaki soruların ve
benzerlerinin cevabını bulmayı sağlar
 Neden kullanıcılar sayfanın alt bölümüne inmiyor?
 Neden kullanıcılar ilgili bölümleri görmüyor?
 Neden kullanıcılar alıĢveriĢ adımlarını terk ediyor?
Kullanılabilirlik testi sonucunda sitelerde;
 Form tamamlama oranları artar,
 DönüĢüm oranı artar,
 Hemen çıkıĢ oranı azalır,
 SatıĢ adımları tamamlama oranları artar.
KULLANILABĠLĠRLĠK TESTLERĠ

12. A/B TESTĠ
A/B testinde twitter adresi iki farklı Ģekilde
veriliyor. Ġlk örnekte “I‟m on Twitter” Ģeklinde link
verilmiĢken ikincisinde ise “You should follow me
on Twitter here” Ģeklinde verilmiĢ. Test sonucunda
ilk örnekte %4.7 ikincisinde de %12.3 dönüĢüm
oranı (conversion rate) yakalanmıĢ.

13. A/B TESTĠ
“Start a Highrise Account” cümlesi yerine “30-day free trial on
all accounts.” cümlesi konularak ilk sayfaya göre üyelikte %30
artıĢ elde edilmiĢ.

14. Ağaç Testi web sitesindeki konuların, baĢlıkların bulunabilirliğini
ölçmek için yapılan bir kullanılabilirlik testidir.
AĞAÇ TESTĠ

15. Gerilla kullanılabilirlik testi aĢağıdaki baĢlıkları içerir:
 Hedef Kitle Belirleme & Senaryo OluĢturma : Hedef kitleniz ve
gerçekleĢtirmelerini istediğiniz görevler belirlenir.
 Test : Kullanıcılar verilen görevleri gerçekleĢtirmeye
çalıĢırken, mouse hareketleri, sesleri ve görüntüleri kayıt
altına alınır.
 Analiz ve Raporlama : Test sonucunda elde edilen kullanıcıya
ait bütün geribildirimler (mouse hareketleri, ses ve mimikler)
yardımıyla analiz sürecine geçilir. Analiz sonrasında ortaya
çıkan baĢarı oranları, anket sonuçları ve diğer önemli bulgular
kapsamlı bir rapor haline getirilir.
 Uygulama : Raporda göze çarpan maddeler için tasarım
önerileri ve çözüm yolları oluĢturulur.
GERĠLLA TESTĠ

16. GERĠLLA TESTĠ
WORLD ÜYE ĠġYERĠ LĠSTESĠNDE KĠTAPÇI ARAYAN KULLANICI

17. Kullanıcıların bütün süreçleri online ortamda
gerçekleĢtirdikleri, önceden belirlenmiĢ yönergelerle
yönetilen ya da yönetici olmadan yapılan kullanılabilirlik
testleridir.
ONLINE KULLANILABĠLĠRLĠK TESTĠ

18. Göz Ġzleme Nedir?
Kullanıcının nereye, ne kadar süre ve kaç kere baktığına, anlık
ve geçmiĢ dikkatinin nerede yoğunlaĢtığına, niyetine, zihinsel
durumuna iliĢkin bilgi sağlamakta kullanılan bir yöntemdir.
Göz Ġzleme ile;
 Ürünün kullanıcı gözüyle görülebilir
 Kullanıcıların neleri önemli ve ilginç buldukları ve neleri
görmezden geldikleri belirlenebilir
 Kullanıcıların karar verme mekanizmaları hakkında bilgi
sahibi olunabilir
 Arayüzdeki verimsiz ve etkisiz alanlar belirlenebilir
 Kullanıcıların arama yolları ve stratejileri tespit edilebilir
 Görsel tasarım ile hedeflerin ne kadar uyuĢtuğu görülebilir
 Kullanıcı deneyimine nelerin etki ettiğini gözlemlenebilir
GÖZ ĠZLEME CĠHAZI ĠLE
KULLANILABĠLĠRLĠK TESTĠ

19. Göz izleme ile kullanılabilirlik testi sonrası aĢağıdaki çıktılar
elde edilir:
 Sıcaklık Haritaları: Her sayfa için kullanıcıların hangi
noktalara ve ne kadar süre baktıklarını gösteren haritalar.
 Kullanıcı Videoları: Kullanıcıların görevleri gerçekleĢtirirken
çekilmiĢ, sesli düĢünce ve mimiklerini içeren videolar.
 Yol Haritaları: Her bir görev için kullanıcıların ne kadar
kısmının, hangi yolları izlediğini gösteren haritalar.
 Mouse Hareketleri: Kullanıcının hangi anda, nereye, kaç kere
tıkladığını belirleyen istatistikler.
 Zaman Ġstatistikleri: Kullanıcıların görev bitirme, sayfada
kalma, link arama süreleri gibi zaman bazlı istatistiklerini
içeren veriler.
GÖZ ĠZLEME CĠHAZI ĠLE
KULLANILABĠLĠRLĠK TESTĠ

20. GÖZ ĠZLEMENĠN 6 SIRRI
1. ÖLÜ KÖġELERDEN SAKININ

21. Banner körlüğü, kullanıcıların reklam gibi algıladığı her imgeyi
yoksaydıkları duruma verilen addır. Reklamlar sitenin bir parçası
gibi göründüklerinde kullanıcılar tarafından daha fazla dikkat edilir.
GÖZ ĠZLEMENĠN 6 SIRRI
2. BANNER KÖRLÜĞÜ

22. Bilinçaltı neyin önemli ve dikkate değer olduğunu kavramak için
bir hiyerarĢi içerisine girmek ister.
GÖZ ĠZLEMENĠN 6 SIRRI
3. HĠYERARġĠ ÖNEM DENGESĠ

23. Hikayenin özünü oluĢturan imge ya da detaylar, gözün dikkatini
çeker ve kalp de onu izler.
GÖZ ĠZLEMENĠN 6 SIRRI
4. ANLAM KURUN
fiil kullanmak, kullanıcı tarafından daha
rahat anlaĢılmanızı sağlar

24. AraĢtırmalar ünlü bir yüzün, mimiklerini iyi
kullanan baĢka bir yüze oranla daha az
duygusal tepki oluĢturduğunu göstermektedir.
GÖZ ĠZLEMENĠN 6 SIRRI
5. YÜZLER
Kullanıcılar web sitesinde bulunan yüzler
kendilerine bakıyorsa yüzlere, eğer baĢka tarafa
bakıyorsa da yüzün baktığı yere odaklanır.

25. Merkeze yerleĢtirilmiĢ bir eleman mutlaka görülecektir
GÖZ ĠZLEMENĠN 6 SIRRI
6. MERKEZE ĠNĠN

26. Strateji ve araĢtırma için kullanılır. Rakip web siteleri ve
uygulamaları üzerinde indirme, kayıt olma, satın alma ve ürün
kullanma konuları rakip analizinde bakılması gereken
kriterlerin bir parçasıdır. Değerlendirmeler elde etmek için
kullanıcı testi görüĢmeleri yapılmalıdır.
Hangisinin kullanımı daha kolay?
RAKĠP ANALĠZĠ

27. JACOB NĠELSEN KONTROL LĠSTESĠ
1 • Sistem durumunun görünürlüğü
2 • Sistem ile gerçek dünyanın eĢleĢmesi
3 • Kullanıcı kontrolü ve özgürlüğü
4 • Tutarlılık ve standartlar
5 • Hata engelleme
6 • Hatırlama yerine tanımlama
7 • Kullanımın esneklik ve verimliliği
8 • Estetik ve sade tasarımlar
9 • Hataları tanıma, tanımlama ve geri almada kullanıcılara yardım
10 • Yardım ve belgelendirme

28. Web sitesinin ve uygulamanın değerini ölçmek için
kullanılabilirlik hatalarının ve diğer geliĢtirmeler için gereken
alanların uzmanlar tarafından dökümantasyonu demektir. Bir
sitenin ne kadar kullanılabilir olduğunu belirlemek için çeĢitli
kontrol listeleri bulunmaktadır. Bu kontrol listeleri ile de web
sitenin kullanılabilir olup olmadığı sonucuna varılabilir.
 Uzman analizi metodu, katılımcı gereksinimi olmadan
yapıldığı için diğer yöntemlere göre daha ekonomiktir.
 Arayüzdeki genel kullanılabilirlik hatalarını ve kullanıcı
deneyimini negatif yönde etkileyen faktörleri çok daha hızlı
Ģekilde görmeyi sağlar.
SEZGĠSEL / UZMAN ANALĠZ

29. KULLANILABĠLĠRLĠK TESTLERĠ
KULLANIM ORANLARI

30.  Web Analitik
 Bağlamsal GörüĢme
 DönüĢüm Oranı
 Anket
 Günlük ÇalıĢması
 Kullanıcı GörüĢmeleri
 Storyboards
 Beta Lunch
 Shadowing
 Wireframing
 Prototipleme (Prototyping)
 KiĢilik Katları (Personas)
 F Tipi Okuma
 Donald Norman
 Ben Shneiderman
DĠĞER TERĠMLER / KĠġĠLER

31. „a ve „a TEġEKKÜRLER

32. TEġEKKÜRLER
Sorularınız?
Ġrem Türkay TavĢancıl