Uitleg over de veranderingen in de conserveringsindex van Kuilkenner. Ingaande seizoen 2010. Gepresenteerd op de Expertbijeenkomst Veehouderij, juli 2010

1. Aanpassingen
conserveringsindex 2010
Martine Bruinenberg, onderzoeker Diervoeding

2. Intro
● 2005: eerste introductie conserveringsindex bij
klanten BLGG AgroXpertus
● Conserveringsindex afgeleid van Duitse DLG
Schüssel
● Dus: kuilen onder Duitse omstandigheden.

3. Vergelijk ds-gehalte Europese landen
550
500
Austria
450
Norway
Switzerland
DM
400 Germany
Denmark
Netherlands
350
Belgium
300
250
2009 2008 2007 2006 2005
Years

4. Vergelijk Nederland-Duitsland
● Nederlandse kuilen relatief droog: ds-gehalte
50% in NL versus 40 % in D.
● Heel ander type kuil: pH, zuren en ammoniak zijn
afhankelijk van ds-gehalte
DS pH MZ AZ
Nederland 496 5.1 24 6
Duitsland 389 4.7 42 12

5. Conserveringsindex
Index = “rapportcijfer” gebaseerd op 4
afzonderlijke “toetsen”.
1 toets slecht: minstens 75 punten over = 7,5
2 toetsen slecht: minstens 50 punten over = 5, etc
Resultaten van toetsen 1 + 2 + 3 + 4 = 0 - 100 (min. score =
0, max. score = 100)
Conserveringsindex = rapportcijfer van eindproduct van de
fermentatie:
Oftewel: Is de kuil al dan niet goed gelukt aan de hand van
meest belangrijke parameters.

6. Conserveringsindex 2005
● 4 pijlers
● pH
● Azijnzuur
● NH3
● Boterzuur
Opbouw index:
pH: 0 - 25 punten: lagere waardering bij te hoge pH
Azijnzuur: -25 tot 0 punten, optimum bij azijnzuur tussen de 20 en 35
NH3: 0-25 punten, zodra NH3 >10%: lagere waardering
Boterzuur: 0 - 50 punten: lagere waardering bij BZ > 3 g/kg

7. Consequenties
Droge Nederlandse kuilen: hoog ds
→ hoge pH, laag melkzuur, laag azijnzuur
→ waardering conserveringsindex vaak laag
Mogelijk lage waardering onterecht:
• Conservering goed verlopen voor omstandigheden
• Eigen keus veehouders
• Bij balen: broeigevoeligheid onbelangrijk
→ In 2009: besloten conserveringsindex op te
splitsen:
A. Conserveringsdeel
B. Broeigevoeligheid

8. Acties 2009
Introductie broeigevoeligheid
1. in conserveringsindex lagere waardering voor
broeigevoelige kuilen
2. Lage waardering droge kuilen in
broeigevoeligheidskengetal
Droge kuilen dus dubbel ‘gestraft’
Nu echt noodzaak aanpassen conserveringsindex!

9. Aanpassen conserveringsindex 2010
● Basis is index van 2005
● Van de 4 pijlers blijven er twee grotendeels
intact:
● Azijnzuur: waardering als voorheen, + 25 punten
● Boterzuur: waardering als voorheen, - 25 punten
● Totale waardering boterzuur + azijnzuur blijft gelijk
Wijzigingen in twee andere pijlers:
- pH
- ammoniak

10. Wijziging in pH-pijler
● Index 2005:
● pH > 4,8: negatieve waardering in de index
● Aanpassing: koppeling aan droge stof gehalte

11. Wijziging in pH-pijler
● Voor kuilen < 70% ds: trendlijn is basis voor
gewenste pH bij ds van iedere kuil
● Bij ds > 69,5%: pH max 6.
● pH hoger dan toegestane waarde (0,5 * stdev):
negatieve waardering in de index
● Hoe hoger de afwijking, hoe lager de waardering
● 58% van de kuilen valt binnen het streeftraject

12. 2009: Relatie droge stof en pH
ds vs pH bij 2239 kuilen in de jaren 2005-2009
y = 0,0038x + 3,219
7
R2 = 0,6473
6
5
4
ds vs pH
pH
Lineair (ds vs pH)
3
2
1
Het gros van de kuilen
heeft een te hoge pH!
0
0 100 200 300 400 500 600 700 800 900
ds

13. 2010: Wijziging pH pijler
CI vs CI_cds
120
100
80
CI_cds
60 CI vs CI_cds
40
20
0
0 20 40 60 80 100 120
CI 05
Veel kuilen hoger gewaardeerd

14. Wijziging NH3-pijler
● Index 2005:
● gehalte > 10%: negatieve waardering in de index
● Bij droge kuilen: gehaltes veel lager dan 10%:
10% is dan duidelijk te hoog
● Bij natte kuilen komen juist ook vaak hogere
gehalten voor.
● Aanpassing: koppeling ds-gehalte

15. Wijziging NH3-pijler
● Zelfde aanpak als met ds
● Optimaal gehalte volgens ds: goede waardering
● Hogere waarden (>0,5 * st.dev): lagere
waardering
● Hoe groter afwijking van optimale waarden, hoe
lager de waardering.

16. 2010: Wijziging NH3-pijler
ds vs NH3-fractie
35
30
y = -0,0203x + 18,184
2
R = 0,5507
25
20
NH3 vs ds
NH3
Lineair (NH3 vs ds)
15
10
5
0
0 100 200 300 400 500 600 700 800 900
ds

17. 2010: Effect conserveringsindex
de oude conserveringsindex vs de conserveringsindex 2010
100
90
Betere
80
waardering
70
hogere pH
60
CI cpH NH3
50
40
30
Lagere
waardering
20
10
hoge NH3
0
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
CI oud

18. Rekenvoorbeelden
ds pH NH3- Conserver- Conserver-
fractie ingsindex ingsindex
oud nieuw
378 4.5 10 87 89
418 4.4 10 95 95
500 5 7 72 83
616 5.5 6 52 71

19. Samengevat
● Boterzuur
● Berekening blijft gelijk
● + 25 punten
● Azijnzuur
● Berekening blijft gelijk
● - 25 punten
● Ammoniak
● Streefwaarden en waardering gekoppeld aan ds.
● Afwijking > 0,5 stdev: lagere waardering.
● pH
● Streefwaarden en waardering gekoppeld aan ds.
● Afwijking > 0,5 stdev: lagere waardering.

20. Vragen?