Este documento resume la Edad Contemporánea desde finales del siglo XVIII hasta la Guerra Civil española. Los principales acontecimientos que marcan el inicio son la Revolución Francesa, la Guerra de Independencia de EEUU y la Revolución Industrial. Estos eventos difunden las ideas liberales y nacionalistas por Europa. En España, la invasión napoleónica y las guerras carlistas marcan el inicio del periodo. Finalmente, la tensión política desemboca en la Guerra Civil de 1936-1939.
1. Edad contemporánea
Periodo histórico
comprendido entre la
Revolución Francesa en 1789
y la actualidad.
2. A comienzos del XVIII se
produce en Europa Occidental
un cambio de mentalidad.
• Aparece una nueva forma de
pensamiento se le denomina Ilustración
y será difundida a través de
publicaciones como La Enciclopedia. La
Ilustración defenderá la fé absoluta en
la razón. En ella se apoyarán nuevas
corrientes de pensamiento:
N Nacionalismo y Liberalismo
3. El Liberalismo
Heredero del pensamiento ilustrado
defiende:
- Los derechos fundamentales del individuo
- Igualdad jurídica entre todos los hombres
- La Soberanía nacional
- La división de poderes
-Una Constitución
-Sufragio
4. El nacionalismo
• El derecho de los pueblos a defender su
independencia y soberanía con respecto a
otros Estados. Esto dará lugar a :
• la lucha por la independencia en determinadas
poblaciones( Grecia, colonias
hispanoamericanas…).
• Lucha para unificarse diversos territorios en
una sola nación (Alemania e Italia)
5. Tres acontecimientos
marcan el inicio de la Edad
Contemporánea:
• La Guerra de la independencia en
EEUU.
• La Revolución Francesa
• La Revolución Industrial
6. La Guerra de la
independencia en EEUU
• Conflicto que enfrento a las trece
colonias británicas en territorio
americano contra Gran Bretaña entre
1775 y 1783
• Supone el primer sistema político
liberal y democrático, incorporando
las nuevas ideas revolucionarias que
propugnaban la igualdad y la libertad
procedentes de la Ilustración.
7. La Revolución Francesa
• Marca el fin del Antiguo régimen. Fue
un conflicto social y político que
convulsionó Francia y que tendrá
repercusiones en otros territorios
européos.Se ponen en practica las
ideas procedentes del liberalismo,
que proclama la libertad e igualdad de
todos los hombres.
8. Como consecuencia de la Revolución
francesa se extienden los principios de
una nueva doctrina política, el Liberalismo
y el Nacionalismo. Ambos a través de las
conquistas napoleónicas. Estos principios
se pondrán en práctica en las
Revoluciones de 1820, 1830 y 1848.
En contraposición, La Europa de Viena
liderada por Metternich intentará
restaurar el absolutismo.
9.
10.
11. La Revolución Industrial
• Proceso de profundos cambios en
la economía y en los sistemas de
producción que van a cambiar el
modo de vida de las gentes y da
paso a una nueva sociedad.
12. La Revolución industrial se sustenta
en el Liberalismo económico,
también heredero de la Ilustración
que defiende la libertad económica
para las relaciones comerciales que
deben regirse por leyes propias
como la ley de la oferta y la
demanda y reclama la mínima
injerencia del gobierno en la
economía.
13. Como consecuencia de la Revolución
Industrial se producirán problemas
sociales con el establecimiento de
una sociedad de clases con dos
nuevos grupos : la burguesía
industrial y el proletariado. Este
último vivirá en unas condiciones tan
duras que harán surgir :
14. Movimientos que reclaman
mejores condiciones y derechos
para los trabajadores.
• El Movimiento obrero
• El sindicalismo
• Marxismo y socialismo
• Anarquismo
15. Como consecuencia de las
necesidades de la Revolución
Industrial se llega al
Imperialismo Colonial.
Las potencias europeas se lanzan a
la colonización de nuevos
territorios en África y Asia para
explotar sus recursos.
16. Como consecuencia de las delicadas
relaciones entre las potencias por
los intereses coloniales y la
conflictividad derivada de las
distintas nacionalidades que
englobaba el imperio
Austrohúngaro, en 1914 comienza
la Primera Guerra Mundial que
durará hasta 1918
17. En España la entrada en la Edad
Contemporánea se hace a través de
la invasión napoleónica y la
consiguiente Guerra de la
Independencia.
Se dan los primeros intentos
liberales proclamándose la primera
Constitución española en 1812
18. O Tratado de Fontainebleau (1807)
asinado por Manuel Godoy, ministro de
Carlos IV, autorizaba a entrada das
tropas napoleónicas a atravesar
España para atacar Portugal.
Napoleón, ante a debilidade da
monarquia española convocou a
CarlosIV e os seu fillo Fernando VII,
en quen abdicara, en Baiona onde lles
fixo aceptar o nomeamento do seu
irman Xose Bonaparte como rei de
España.
19. Estes acontecementos provocaran a
rebelión popular contra a ocupación
francesa, que organizóu a resistencia
polo sistema de guerrillas. Iníciase así a
Guerra da Independencia.
20.
21. Mentres organízanse as Xuntas nas
cidades.
A Xunta Central Suprema retrocede
ata Cádiz ante o avance francés e ali
convocou as Cortes de Cádiz en
1810.
Elaboran a Constitución de 1812, A
Pepa, que pretende por en practica os
principios do liberalismo abolir o
Antigo Rexime
22. REINADO DE FERNANDO VII
Fernando VII voltou a España
no 1814.
Anula a Constitución e se impón
novamente o absolutismo. Os
liberais deronse conta que solo
podrían restablecer o liberalismo
pola forza.Asi os “pronunciamentos”
seran o instrumento de cambio de
Réxime.
23. TRIENIO LIBERAL (1820-23)
O primeiro ten lugar en 1820 en
Cabezas de San Xoan. A insurrección
de Riego dará paso ó Trienio Liberal.
Pero a Europa de Viena decidiu
intervir en España para restituir o
absolutismo e enviou os Cen Mil Fillos
de San Luis, que restauraron no trono
a Fernando VII.
24. VOLTA O ABSOLUTISMO (1823-33)
As primeiras medidas tomadas polo
absolutismo de Fernando VII foron
a represión de liberalismo e destruir
a obra lexislativa lo Trienio Liberal.
Pero a grave situación económica do
país, agravada pola independencia das
colonias americanas , fixo necesario a
realización de reformas, continuando
asi coa política económica do Trienio
25. Outra das reformas foi a
modificación da lei de Sucesión,; se
abolía a Lei Sálica a través da
Pragmática Sanción. Esto permitirá
reinar a filla de Fernando, Isabel.
Os absolutistas que defendían a
lexitimidade da sucesión de Carlos
Maria Isidro, o irmán do rei,
provacaran unha guerra civil, coñecida
como as Guerras Carlistas.
26. .
A INSTAURACION DO LIBERALISMO
1ª etapa, as Rexencias 1833-1843
REXENCIAS DE Mª CRISTINA
REXENCIA DE ESPARTERO
2ª etapa. época moderada
1843-1868. reinado de isabel II
GOBERNO DE NARVÁEZ 1843-1854.
27. O BIENIO PROGRESISTA 1854-1856
GOBERNO MODERADO DE O’DONNELL
1856 1868
SEXENIO DEMOCRATICO
A MONARQUIA DE AMADEO DE
SABOIA
28. I REPÚBLICA ESPAÑOLA
A RESTAURACIÓN Borbónica
reinado de Alfonso XII
Quenda pacífica no poder entre o partido
conservador de Cánovas e o Liberal de
Sagasta
CRISE DA RESTAURACIÓN Reinado
de Alfonso XIII e Ditadura de
Primo de Rivera
29. A II REPÚBLICA
ESPAÑOLA
• ANTECEDENTES
Con Afonso XIII iníciase a crise do
sistema da Restauración debido a:
• División e disputas entre os partidos que
se alternaban no poder(Conservador e
Liberal)
• Protestas contra o sistema por parte dos
partidos republicanos e socialistas
30. • Reivindicacións dos nacionalismos
periféricos.
• Aumento da conflictividade social
( medran organizacións sindicais e grupos
contrarrevolucionarios da patronal,do PSOE
escíndese o PCE,Semana Tráxica de
Barcelona..)
• Crise política, Desastre de Annual(1921) e
intervención do monarca en política, o que
permitiu a ditadura de Primo de
Rivera(1923-1939)
31. O fin da monarquía 1930-1931
• Dimisión de Primo de Rivera ante a
oposición que suscita e a falta de apoios no
exército.
• Oposición ó monarca . O Pacto de San
Sebastián intenta derrocar á Monarquía e
establecer a República.
• 1931 convócanse eleccións municipais nas
que vencen os partidos Republicanos.
32. A II REPÚBLICA
• Proclámase a II República o 14 de Abril de
1931 con gran entusiasmo por parte da
poboación. Afonso XIII abandona España.
• Tras as eleccións municipais establécese un
goberno provisional presidido por Niceto
Alcalá Zamora.
• En xuño, novas eleccións a Cortes
Constituintes dan o triunfo novamente á
alianza republicana-socialista. Sigue como
presidente Alcalá Zamora e como xefe do
goberno Manuel Azaña
33. BIENIO PROGRESISTA Xuño
1931-Novembro 1933
Elabóra se a Constitución de 1931
na que se establecía:
• Soberanía popular.
• Autonomía dos municipios e rexións.
• Separación Igrexa –Estado.
• Recoñecemento de dereitos individuais e
sociais.
• Voto feminino.
34. Establécese un programa de
Reformas.
• Política de secularización(matrimonios civís,
divorcio..)
• Reforma do exército(redución do número
de oficiais,modernización)
• Reforma agraria. Expropiación de terras
• Reforma educativa. Construción de escolas,
ensino primario obrigatorio, gratuito e
laico.
• Apróbase o Estatuto de Autonomía de
Cataluña.
35. Oposición ó goberno.
• Intento de golpe de Estado do de Xosé
Sanjurjo en Agosto 1932.
• Protestas anarquistas pola lentitude das
reformas, reprimidas con dureza (Casas
viejas) provoca fortes críticas.
• A dereita se organiza, en 1933 fúndase a
Falanxe Española.
• Convocatoria de novas eleccións.
36. Bienio conservador 1933-1936
• As dereitas preséntanse unidas. Partido
Republicano Radical xunto coa CEDA.
• Novas Cortes e Novo xefe do goberno,
Lerroux
• O novo goberno desmantela as medidas
reformistas anteriores, as secularizadoras e
as da agricultura.
• Dereitización do réximen coa entrada no
goberno de Gil Robles, lider da CEDA.
• O nazismo inflúe na política nacional(Falange
española y las JONS
37. Isto provoca sublevación e
revoltas, unha radicalización da
esquerda en 1934
• Folga Xeral
• Sublevación da Generalitat contra o
goberno centralen Cataluña.
• Revolución social en Asturias que é
reprimida polo exército ó mando dun
xeneral: F. Franco.
38. Desprestixio de Lerroux pola
inestabilidade e o escándalo de
estraperlo (autorización de casas de
apostas onde Strass e Perlo trucaban as
ruletas)
Eleccións en febreiro 1936.As deritas
preséntanse no Bloque Nacional.
A esquerda preséntanse agrupadas no
Frente Popular que gaña as eleccións.
39. Triunfo da Fronte Popular
• Restablecemento das reformas, incluídas
as autonomistas.
• Incremento da tensión social, tanto pola
esquerda(anarquistas, comunistas e
socialistas)para poñer en práctica a
Revolución social.
• Como pola dereita, a Falanxe aplica o
pistolerismo.
• Disturbios, folgas.
40. A derita aproveita a desorde
pública para desacreditar ó réxime
republicano
• Conspiración militar. Grupos
conservadores acuden ó exército.
• Plan dirixido por Mola consistente
nunha sublevación en Africa, seguida
polo levantamento gradual no resto
de España.
41. A guerra civil
española 1936-1939
• O 18 de Xullo de 1936 se inicia a
sublevación militar encabezada polo xeneral
Franco no norte de Africa. As posicións dos
españoles se dividirán en dous bandos
irreconciliables.
• En Galicia o golpe militar iníciase o 20, tras
breves enfrentamentos en Vigo A Coruña e
Ferrol, os sublevados pronto se fixeron co
control do territorio.
42. Bandos enfrontandos e apoios
recibidos.
• O bando dos sublevados :oficiais
intemedios do exército de terra e a
guardia civil, a igrexa católica, masas
católicas e conservadoras e pequenos
e medianos propietarios agrícolas.
• Recibiron apoios de Portugal,
Alemania e Italia.
43. O bando republicano: A maioría dos
xefes do exército de terra e mariña.
A aviación e garda de asalto. As
masas obreiras urbanas, os
xornaleiros agrícolas e pequena
burguesía.
Recibiron apoios de: Francia, Unión
Soviética, Mexico e as Brigadas
internacionais.
44. Desenvolvemento da
guerra
• 1ª . Guerra de columnas (xullo-
octubre 1936) .Avance de Mola cara
a Madrid.
• 2ª . A loita por Madrid (Nov 1936-
Marzo 1937)Ataques frontais e
maniobras envolventes non consiguen
tomar Madrid.
45. • 3ª A campaña do norte.(abril-octubro de
1937) Co apoio alemán franco conquista
Asturias, Santander e Bilbao (bombardeo
de Guernica)
• 4ª Ofensivas Republicanas. Intento de
frenar o avance das tropas de Franco cara
ó Mediterráneo.
• 5ª Ofensiva de Cataluña e fin da guerra
(decembro 1938-abril 1939)A toma de
Cataluña fai que miles de persoas e
autoridades republicanas marchen ó exilio.
46. • En febreiro de 1939 o goberno de
Franco era recoñecido por Gran
Bretaña e Francia.
• En Madrid prodúcese unha guerra
interna no bando republicano.
• A finais de marzo as tropas ranquistas
entran en Madrid e o 1 de abril 1939
finalizaba a guerra.
47. Consecuencias da guerra
• Máis de 600.000 mortos.
• Miles de mutilados e feridos.
• Destrución de cidades e zonas industriais.
• Exilio de miles de españois.
• Represión tras a guerra do bando perdedor.
• Establecimiento de una dictadura militar
que durará casi 40 años.