กระบวนการเพาะพันธุ์ปัญญาสู่การพัฒนาผู้เรียนอย่างยั่งยืน
•
1 gefällt mir•1,827 views
กระบวนการเพาะพันธุ์ปัญญาสู่การพัฒนาผู้เรียนอย่างยั่งยืน
Empfohlen
Weitere ähnliche Inhalte
Andere mochten auch
Ähnlich wie กระบวนการเพาะพันธุ์ปัญญาสู่การพัฒนาผู้เรียนอย่างยั่งยืน
Ähnlich wie กระบวนการเพาะพันธุ์ปัญญาสู่การพัฒนาผู้เรียนอย่างยั่งยืน (20)
Mehr von Teacher Sophonnawit
Mehr von Teacher Sophonnawit (20)
กระบวนการเพาะพันธุ์ปัญญาสู่การพัฒนาผู้เรียนอย่างยั่งยืน
- 1. กระบวนการเพาะพันธุ์ปัญญาสู่การพัฒนาผู้เรียน อย่างยั่งยืน ประชุมพัฒนาความร่วมมือระหว่าง สพฐ. กับ สถาบันอุดมศึกษา 7 มีนาคม 2556 โรงแรมรามาการ์เด้นท์ 08/03/56 1
- 2. ผู้นาเสนอ • การศึกษา ป. เอก วิศวกรรมเครื่องกล University of Queensland, Australia • อดีต รองผู้อานวยการ และผู้อานวยการฝ่ ายอุตสาหกรรม สานักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) ผู้ริเริ่มโครงการยุว วิจัยต่างๆ ของ สกว. • ปัจจุบัน –รองศาสตราจารย์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ ม. สงขลานครินทร์ –หัวหน้าหน่วยประสานงานกลางโครงการเพาะพันธุ์ปัญญา 08/03/56 2
- 3. 08/03/56 3
- 4. 08/03/56 4 นสพ. เดลินิวส์ 6 มีนาคม 2556
- 6. Clip การปฏิรูปการศึกษาสื่อถึงอะไร 1. ต้องพัฒนาระบบคิดความเป็นเหตุเป็นผล 2. ต้องจัดโดยการมีส่วนร่วมของ 1. ท้องถิ่น 2. เครือข่ายวิชาการ 3. การศึกษาต้องพัฒนาทักษะ (skills) อะไรคือทักษะ? 08/03/56 6
- 7. 21st Century Skills 08/03/56 7 การศึกษาสาหรับ 21CS 1. ทักษะเกิดจากประสบการณ์ตรงที่ได้ปฏิบัติ 2. นาผลการปฏิบัติมาคิดใคร่ครวญด้วยสาระวิชาที่มีอยู่จน “เข้าใจ” 3. คิดสังเคราะห์ต่อจากความเข้าใจ จนเกิดความรู้ใหม่ 4. จึงเป็น Learning by Doing โดยมี PBL หรือ RBL เป็น mean ปริยัติ ปฏิบัติ ปฏิเวธ สอนน้อย เรียนมาก
- 8. John Dewey (1859-1952) „ เรียนรู้เมื่อผู้เรียนลงมือกระทา (learning by doing) แล้วเรียนรู้ จากประสบการณ์ที่เกิดขึ้น (learning from experience) ซึ่งจะ เป็นความเข้าใจคงทนสะสมเป็นประสบการณ์ใหม่ „ การศึกษาจึงต้องให้อิสระกับผู้เรียน โดยครูมีหน้าที่ออกแบบให้ สอดคล้องกับประสบการณ์ และจริตการเรียนรู้ ยึดผู้เรียนเป็น ศูนย์กลาง ให้ได้ความรู้ที่เกิดประโยชน์จริงในชีวิตประจาวัน 08/03/56 8 โครงงาน ป. 2
- 9. อะไรคือโครงการเพาะพันธุ์ปัญญา? • เป็นโครงการความร่วมมือระหว่าง สานักงานกองทุนสนับสนุน การวิจัย (สกว.) กับ บมจ. ธนาคารกสิกรไทย • เป้ าหมายเพื่อพัฒนาการศึกษาโดยใช้ Research-Based Learning (RBL) 08/03/56 9
- 10. ต้นกาเนิดมาจากไหน? • 2545 สกว. ตั้งชุดโครงการวิจัยแห่งชาติ: ยางพารา • 2546 มีโครงการประกวดเขียน proposal วิจัยเกี่ยวกับยางพารา สาหรับโรงเรียนมัธยมในภาคใต้ เนื่องในวาระครบรอบ 10 ปี สกว. 08/03/56 10
- 11. ข้อค้นพบ • โรงเรียนเข้าใจวิจัยในลักษณะเดียวกับการทาโครงงานประเภท “ทาของ” • โครงการของโรงเรียนไม่สามารถบูรณาการสาระวิชาได้ • ครูไม่เข้าใจวิจัยแบบ exploratory ปล่อยให้นักเรียนเขียน proposal “ทาของ” ที่คุ้นเคย • การประเมิน/ประกวดทาให้โรงเรียนแข่งทาของที่เกินการเรียนรู้ ของนักเรียน 08/03/56 11
- 13. โครงงาน “เครื่องจักตอก” 08/03/56 13 งานที่ทาคือสร้าง “เครื่องจักตอก”
- 15. ข้อค้นพบ • เมื่อเข้าโรงเรียนจึงเห็นความตั้งใจของครู แต่ครูไม่รู้ว่าทาอย่างไร • เห็นผลงานที่ขอ คศ. 3 จึงทราบว่างานวิจัยของครูติด “กับดัก” methodology และเครื่องมือ ที่เน้นศาสตร์การวิจัยและสถิติมาก เกินพอดี ผลคือ –ครูกลัววิจัย –“วิจัยในชั้นเรียน” ไม่เกิดประโยชน์กับการพัฒนาการเรียนรู้ ของนักเรียน –เกิดปรากฏการณ์ “จ้างทาผลงาน” 08/03/56 15
- 16. 08/03/56 16 นสพ. ไทยรัฐ 5 มี.ค. 2556
- 18. จุดตั้งต้น • จึงเกิดโครงการ “ยุววิจัยยางพารา” เมื่อ 2546 สาหรับนักเรียน มัธยมในภาคใต้ และขยายออกเต็มประเทศในทุกพื้นที่ที่ปลูก ยางพารา โครงการมี 2 เป้ าหมาย –พัฒนากาลังคนในระยะยาวให้เป็นนักวิจัย –ทดสอบ model การพัฒนาการศึกษาแบบ Research-Based 08/03/56 18
- 19. จุดตั้งต้น • ปัจจัยหนุน คือ คนที่ดูแลงานนี้ให้ สกว. (รศ. ไพโรจน์ คีรีรัตน์) เป็นอาจารย์คณะวิศวฯ ซึ่งเป็นศาสตร์สาหรับโจทย์แบบ ปลายเปิด (มีคาตอบได้หลายทาง) • 2556 บมจ. ธนาคารกสิกรไทย และ สกว. สนับสนุนแนวคิด RBL ในรูปแบบใหม่ภายใต้ชื่อ “เพาะพันธุ์ปัญญา” เป็นเวลา 5 ปี 08/03/56 19
- 20. แนวคิด/แนวความเชื่อ RBL (ยุววิจัยยางพารา ) • เชื่อว่า “วิจัยคือกระบวนการเรียนรู้” ไม่ใช่ “วิจัยคือกระบวนการ หาความรู้” (อย่างเดียว) • กระบวนการเรียนรู้จากงานวิจัยมุ่งเป้ าที่ผู้เรียน ไม่ใช่มุ่งเป้ าที่การ ค้นพบ • ใครๆ ก็ทาวิจัยเพื่อพัฒนาปัญญาตนเองได้ • ฐานคิดสาคัญของ RBL คือ “ผลเกิดจากเหตุ” “เหตุย่อมมีเหตุ ของเหตุ..” ซึ่งเป็นฐานคิดสาคัญของการทา backward design • ครูต้องการ coach 08/03/56 20
- 21. ข้อค้นพบจาก “ยุววิจัยยาง” • งาน “วิจัยจ๋า” อยู่ในโรงเรียนดังๆ ที่มีครูดีจากมหาวิทยาลัย เป็น เรื่องใกล้ lab แต่ไกลตัวนักเรียน • โรงเรียนจะพัฒนานักเรียนได้ดี หากคนในพื้นที่ไม่ละเลย และ เข้าไปช่วยคนละไม้ คนละมือ • ครูเป็นคนที่มีภาระงานมาก มีความอดทนสูง ครูจานวนมากมี ประสบการณ์ (tacit knowledge ดีๆ) ที่น่าสนใจ มีจิตวิญาณ ความเป็นครู ต้องการพัฒนา แต่อับจนหนทาง เพราะ “ติดกับ ดัก” การประเมิน 08/03/56 21
- 22. ข้อค้นพบจาก “ยุววิจัยยาง” • ระบบ top-down ในการจัดการการศึกษาทาให้โรงเรียนสับสน กับ “model ความหวังดีใหม่ๆ” ของกระทรวงฯ จนทาให้ครูไม่ ต้องคิดอะไรเอง เกิดวัฒนธรรมไม่เคยคิด ไม่อยากคิด • คณะวิชาด้านวิทยาศาสตร์ควรช่วยพัฒนาครูเรื่องระบบคิดที่เป็น เหตุผล ที่จะนาไปสู่ Research-Based Learning และทา Backward Design ได้ 08/03/56 22
- 23. เราประเมิน RBL ยุววิจัยยางพาราอย่างไร? • เพราะ RBL สร้างความคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ วิพากษ์ • ยุววิจัยประเมินโดย –ผลงานวิจัย และ –“การสะท้อนคิด” ของการทางาน/การเรียนรู้ของทั้งครูและ นักเรียน 08/03/56 23 www.trfrubber.wordpress.com
- 24. เราพัฒนาครูอย่างไร? • ยุ/ส่งเสริมให้อ่านหนังสือดีๆ • จัดกระบวนการกลุ่ม –กิจกรรมทางจิตวิญาณให้สงบพร้อมเรียนรู้ใหม่ –กิจกรรมส่งเสริมกระบวนการคิดอย่างเป็นระบบ –การหนุนเสริมแบบ coaching ในการเขียน proposal การวิเคราะห์ สังเคราะห์ผล ทั้งโดยตรงและผ่าน ICT –มีเวทีให้ฮึกเหิมในความสาเร็จ • เราพัฒนาครูที่ต้นทาง 08/03/56 24
- 26. 08/03/56 26
- 27. RBP จิตตปัญญาศึกษา Analytical & Critical Thinking ครูและโรงเรียน พัฒนาตนเองด้วย เกลียว PDCA „ ปรับกระบวนการจิตใจ „ ปรับกระบวนการคิด „ มีโครงงานให้ปฏิบัติ „ มีเวทีเรียนรู้ มีกระบวนการ ที่ถูกออกแบบ เฉพาะ • จิตตปัญญา • Systems Thinking • RBP • KM/PLC08/03/56 27
- 28. เป้ าหมายโครงการเพาะพันธุ์ปัญญา • 80 โรงเรียน 19 จังหวัด 8 มหาวิทยาลัย (เป็นพี่เลี้ยง @ 10 โรง) • สนับสนุน (ต่อปี) 800 โครงงาน นักเรียน 3,000 คน ครู 400 คน • โรงเรียนละ 1 ห้องๆ ละ 10 โครงงาน (สนับสนุนทุน 80,000 บาท) • โครงงาน 3 ศาสตร์ วิทยาศาสตร์-คณิตศาสตร์ สังคมศาสตร์- เศรษฐศาสตร์ มนุษยศาสตร์-ประวัติศาสตร์ (ท้องถิ่น) สพม. ที่เกี่ยวข้อง เชียงราย พะเยา ลาปาง แพร่ ลาพูน อุบลฯ อานาจเจริญ ยโสธร ศรีสะเกษ สุรินทร์ ราชบุรี นครปฐม สมุทรสาคร สมุทรสงคราม สุราษฎร์ฯ นครศรีฯ สงขลา พัทลุง สตูล08/03/56 28
- 29. ระดับ project สกว. + ธนาคาร หน่วยจัดการกลาง Coach จังหวัด โรงเรียน 1-10 กาหนดเป้าหมายและประเมินผล พัฒนากระบวนการ RBL ให้พี่เลี้ยง สนับสนุนการทา RBL ให้ครู ผลงาน RBL ผลกับนักเรียน ผลกับโรงเรียน ผลกับครู Thinking & character ผลสัมฤทธิ์วิชา บทบาท สิ่งที่ได้ ใช้ resource พัฒนาประเทศ ได้ประสบการณ์การจัดการการศึกษา ใช้องค์ความรู้ที่มีให้เกิดประโยชน์ทางกว้าง KPI มหาวิทยาลัยรับใช้สังคม องค์ความรู้ใหม่ด้านการจัดการการศึกษา เป็นผู้นาการใช้ RBL ปฏิรูปการศึกษา ความเชื่อมโยงกับพื้นที่ ครูและนักเรียนทา RBL Soc Hum Sci ประเด็นหลัก ระดับโครงงาน 3 ศาสตร์ ผลวิจัยกระบวนการเรียนรู้ 08/03/56 29
- 30. ตัวอย่างโครงงาน “อาชีพทอผ้า...” 08/03/56 30 1. อัตราการเติบโตของหนอนไหมในสภาวะการเลี้ยงต่างๆ 2. การทนการซักล้างของสีย้อมธรรมชาติจากแหล่งสีต่างๆ 3. ปัจจัยและลักษณะการขาดของเส้นไหมยืนในการทอผ้าด้วย... 4. ผลกระทบของกระบวนการผลิตต่อสมบัติทางกลของเส้น ไหม 5. ท่านั่งและลักษณะการทอที่ส่งผลต่อโรคปวดกล้ามาเนื้อของผู้ ทอผ้า ชีวฯ-ฟิสิกส์ เคมี-ฟิสิกส์ ฟิสิกส์ บูรณาการวิทย์ บูรณาการวิทย์
- 31. ตัวอย่างโครงงาน “อาชีพทอผ้า...” 08/03/56 31 6. ความเชื่อและแหล่งที่มาของภูมิปัญญาของการเลี้ยงตัวไหม 7. รูปแบบเรขาคณิตของลายผ้าทอที่ใช้ในพิธีกรรม...และ ความหมาย 8. ปัจจัยความสาเร็จของการรวมกลุ่มทอผ้าไหมกลุ่ม... 9. ผลของการรณรงค์ใช้ผ้าไทยของส่วนราชการที่มีต่อเศรษฐกิจ ชุมชน.... 10. เส้นทางมูลค่าเพิ่มและผลตอบแทนที่ตกค้างในชุมชนของผ้า ทอพื้นบ้าน มนุษย์ศาสตร์ วิทย์-มนุษย์ สังคมฯ เศรษฐศาสตร์ เศรษฐศาสตร์
- 33. โรงเรียน ครู และการเรียนการสอนในสภาพปัจจุบัน ตอนที่ 2 08/03/56 33
- 35. พุทธิพิสัยในการศึกษา 08/03/56 35 รู้/จา เข้าใจ ประยุกต์ คิดวิเคราะห์ คิดสังเคราะห์ คิดประเมิน เรียน วิจัย คิดวิพากษ์ ระบบประเมินครูและ O-Net ทาให้การศึกษาติดที่บันไดขั้นแรก
- 37. รู้ไหมว่า O-Net 30% จาก 4 ตัวเลือก แปลว่ารู้ 7 ใน 100 „ รู้ 7 „ ไม่รู้ 93 เดาเอาได้ 93/4 ได้มาอีก 23 „ รวมได้ 7+23 = 30 08/03/56 37 O-net ได้ 30% 30% แปลว่ารู้ 7 ไม่รู้เลยยังได้ 25% แปลว่าล้มเหลว เข้าใจสถิติ 4 ตัวเลือก เอาสถิติมาประยุกต์
- 40. ความคิดในวงการการศึกษาและการพัฒนาที่ต้องการ สาหรับ RBL: ประสบการณ์จากเพาะพันธุ์ปัญญา ตอนที่ 3 08/03/56 40
- 41. 08/03/56 41
- 42. จา เป็นข้อมูลแก่ คิด เกิดปัญญาความเข้าใจความจริง เพื่อให้เกิด แล้วจัดเป็นข้อมูลเพื่อ เอาไปใช้ ทา อารยธรรม วงจรพัฒนา ปัญญา โลกภายใน โลกภายนอก เพื่อให้เกิด ทาให้วงจรพัฒนา อารยธรรม 08/03/56 42พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตตฺโต)
- 43. ความคิด ความรู้สึก ความจริง (พัฒนาปัญญา) ทาให้สาเร็จประโยชน์ (พัฒนาอารยธรรม) รับใช้ ตัญหา ข้อมูล ความรู้ ความอยากได้ความจริง ความคิด ทาให้เกิด ทาให้เกิด ทิฏฐิ รับใช้ คิดปรุงแต่งเป็นทาสอารมณ์ 08/03/56 43พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตตฺโต)
- 44. ตัณหา ไม่เรียกร้องหาปัญญาหาเสพสุขจากผัสสะ ฉันทะ สุขจากสภาพที่ดีขึ้น หาทา เรียกร้องหาปัญญา เพราะเข้าใจ RBL การทาวิจัยหาปัญญาจึงเป็นความสุข เพราะไม่เข้าใจ RBL การทาวิจัยหาปัญญาจึงเป็นความทุกข์ ความเข้มแข็ง ทักษะปฏิบัติความเพียร ความอดทน อ่อนแอขี้เกียจ ไม่สู้งาน พัฒนา ด้อยพัฒนา 08/03/56 44 พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตตฺโต)
- 45. 08/03/56 45 ฉัน เรา เข้าใจกัน เธอ ฉัน เรา ไม่เข้าใจ เธอ ร่วมมือ ปลอดภัย บันดาลใจ ผูกพัน ไว้ใจ ไม่ปลอดภัย ท้อแท้ เบื่อ ห่างเหิน ระแวง ต่อต้าน ผล ผล แรงกระตุ้น จากภายนอก แรงกระตุ้น จากภายใน ฉันทะการเรียน RBL กับการปรับเปลี่ยนนิเวศการเรียนรู้
- 46. 46 เรียนรู้ ตกหล่ม ตอบโต้ มองทางเลือก ความรู้สึก สถานการณ์ ความคิด จาก M.J. Adams “Change Your Questions Change Your Life”08/03/56
- 47. ทัศนคติของนักตัดสินและนักเรียนรู้ นักตัดสิน • ชอบตัดสินตนเองหรือคนอื่น • มีปฏิกิริยาโต้ตอบอัตโนมัติ • รู้ดีไปหมดทุกอย่าง • ไม่ยืดหยุ่น ไม่ปรับตัว นักเรียนรู้ • ยอมรับตัวเองและคนอื่น • รับผิดชอบและรอบคอบ • ให้คุณค่ากับความไม่รู้ • ยืดหยุ่นและรู้จักปรับตัว 47 จาก M.J. Adams “Change Your Questions Change Your Life”08/03/56
- 48. ทัศนคติของนักตัดสินและนักเรียนรู้ นักตัดสิน • คิดว่าตนเองเป็นฝ่ ายถูก • กลัวความแตกต่าง • ปกป้ องสมมุติฐานตนเอง • มองว่าความเป็นไปได้มี ขีดจากัด • อารมณ์พื้นฐานปิดกั้นตัวเอง นักเรียนรู้ • อยากรู้อยากเห็น • ให้คุณค่ากับความแตกต่าง • ตั้งคาถามกับสมมุติฐานที่ใช้ • มองว่าความเป็นไปได้มีขีด ไม่จากัด • อารมณ์พื้นฐานอยากรู้-เห็น 48 จาก M.J. Adams “Change Your Questions Change Your Life”08/03/56
- 49. ความสัมพันธ์จากทัศนคติของนักตัดสินและนักเรียนรู้ นักตัดสิน • มีความสัมพันธ์แบบได้-เสีย • รู้สึกแปลกแยกจากคนอื่น • โต้เถียง • แสดงความคิดเห็นขัดแย้งกับ คนอื่น นักเรียนรู้ • ความสัมพันธ์ได้ทั้ง 2 ฝ่ าย • ไม่มีความรู้สึกแปลกแยกจาก คนอื่น • แลกเปลี่ยนความคิดเห็น • ใช้เหตุผลในการวิเคราะห์ ความเห็นคนอื่น 49 จาก M.J. Adams “Change Your Questions Change Your Life”08/03/56
- 50. ความสัมพันธ์จากทัศนคติของนักตัดสินและนักเรียนรู้ นักตัดสิน • ฟังเพื่อหาถูก/ผิด เห็นด้วย/ ไม่เห็นด้วย • มองความคิดเห็นคนอื่นว่า ปฏิเสธ • มองหาการโจมตีหรือปกป้ อง ตนเอง นักเรียนรู้ • ฟังเพื่อหาข้อเท็จจริง ความ เข้าใจ ความร่วมมือ • เห็นคุณค่าความคิดเห็นคน อื่น • มองหาทางแก้ไข/สร้างสรรค์ 50 จาก M.J. Adams “Change Your Questions Change Your Life”08/03/56
- 51. การตั้งคาถามของนักตัดสินและนักเรียนรู้ นักตัดสิน • มีอะไรผิด? • ใครผิด? • ฉันจะพิสูจน์ได้อย่างไรว่าฉัน ถูก? • ฉันจะควบคุมมันได้อย่างไร? • ฉันพ่ายแพ้ได้อย่างไรกัน? นักเรียนรู้ • มีอะไรที่ใช้ได้ผล? • ฉันต้องรับผิดชอบอะไร? • ข้อเท็จจริงคืออะไร? • ฉันมีทางเลือกอะไรบ้าง? • อะไรมีประโยชน์ต่อเรื่องนี้? 51 จาก M.J. Adams “Change Your Questions Change Your Life”08/03/56
- 52. การตั้งคาถามของนักตัดสินและนักเรียนรู้ นักตัดสิน • เกิดเรื่องไม่ดีกับฉันได้ อย่างไร? • ทาไมพวกเขาไม่รู้อะไรเลย? • ทาไมพวกเขาทาตัวน่า หงุดหงิดอย่างนี้? • ทาไมมันถึงน่าเบื่ออย่างนี้? นักเรียนรู้ • ฉันสามารถเรียนรู้อะไรได้ บ้าง? • คนอื่นๆ รู้สึกอย่างไร? • คนอื่นๆ ต้องการอะไร? • มีอะไรที่เป็นไปได้? 52 จาก M.J. Adams “Change Your Questions Change Your Life”08/03/56
- 53. เสียงสะท้อนจากเด็ก (WS ครู พพปญ. ที่ศรีสะเกษมีนักเรียน ม. 1 -3 เข้าร่วมประมาณ 10 คน) „ “การเรียนอย่างที่ทามา 2 วันนี้ต่างจากที่เรียนที่โรงเรียนอย่างไร” „ “สนุก..แต่เกร็ง” „ “ทาไมต้องเกร็งด้วย?” „ “เพราะต้องเรียนกับครู ไม่เคยเรียนพร้อมกับผู้ใหญ่มาก่อน” „ “เรียนพร้อมกันอย่างนี้ทาให้รู้อะไรบ้าง” „ “ครูน่าจะเข้าใจเด็กอย่างพวกผมมากขึ้น เวลาที่ผมเรียนไม่เข้าใจ” „ “หมายความว่าอย่างไร?” „ “เพราะครูก็ทาผิดได้เหมือนกัน” 08/03/56 53 ครูเป็นนักตัดสิน เด็กมีศักยภาพเป็นนักเรียนรู้ แต่ศักยภาพถูกกดทับไว้ เพราะไม่เคยชินกับการเรียนในพื้นที่ปลอดภัย เด็กออกนอกกรอบคิดเดิม และรู้สึกอิสระ เราต้องเปลี่ยนทัศนคติของครูจากนักตัดสินมาเป็นนักเรียนรู้ เพื่อจัดความสัมพันธ์ในห้องเรียนใหม่ เด็กสะท้อนอะไร?
- 54. ทัศนคติการเรียนรู้ของครู (ข้อเรียนรู้จาก พพปญ.) „ ผอ. ไม่สนใจจดหมายที่ไม่มีตราครุฑ „ ครูเบื่อการอบรมที่ไม่ได้อะไรกลับไป แต่ต้องการ “ใบประกาศฯ” „ ครูไม่เคยชินกับการต้องคิดเอง „ ครูสับสนระหว่างเหตุผลและความคิด ใช้เหตุผลตื้นๆ และชอบเอา ความคิดมาเป็นเหตุผล „ ครูขาดจินตนาการ „ ชีวิตครูขาดกระบวนการกลุ่มในการ ลปรร. 5408/03/56
- 56. ครูขาดทักษะการประยุกต์ความรู้แก้ปัญหา • เค้กสีส้มมีหน้าสีขาวอร่อยมาก เราจะแบ่งเป็น 2 ส่วนให้ได้เนื้อและหน้า เค้กเท่าๆ กันได้อย่างไร โดยตัดเป็นเส้นตรงเส้นเดียว 08/03/56 56 1) เส้นที่ลากผ่านจุดศูนย์กลางของสี่เหลี่ยม จะแบ่งสี่เหลี่ยมออกเป็น 2 ส่วนเท่าๆ กัน 2) จุดศูนย์กลางคือจุดตัดของเส้นทแยงมุม
- 57. ครูแยกเหตุผลกับความคิดไม่ได้ „ ให้หาคู่เหตุผลที่ผิด หรือไม่เป็นเหตุเป็นผลต่อกัน 5708/03/56 ดู TV ง่วงนอน ตื่นสาย กินยาแก้แพ้ ง่วงนอน ง่วงนอน เมฆ แดด ฟ้ าร้องฟ้ าแลบ ยาเสพติดยาบ้า หางลูกศรคือเหตุ หัวลูกศรคือผล
- 58. ถาม ฟ้าร้องกับฟ้าแลบอะไรเป็นเหตุ อะไรเป็นผล? ตอบ เกิดพร้อมกัน ถาม อันหนึ่งเป็นแสง อีกอันเป็นเสียง เป็นสิ่งเดียวกัน หรือไม่? ตอบ ไม่ใช่สิ่งเดียวกัน ถาม ตกลงเกิดพร้อมกันใช่ไหม? ตอบ ถ้าอย่างนี้.... ไม่น่าจะใช่ ถาม อะไรเป็นเหตุของอะไร? ตอบ ฟ้าแลบ08/03/56 58
- 59. ถาม รู้ได้ไง? ตอบ เห็นฟ้าแลบก่อนฟ้าร้อง ถาม การเห็นก่อนสามารถสรุปได้ว่าเกิดก่อนใช่ไหม? ตอบ น่าสรุปได้ ถาม จริงหรือ... ลองคิดใหม่ เพราะแสงเดินทางเร็วกว่าเสียง ฟ้าแลบอาจเกิดหลังได้ ตอบ เออนะ... ถ้าจะจริง 08/03/56 59
- 60. ถาม คิดใหม่อะไรเป็นเหตุของอะไร? เพราะเกิดฟ้าแลบจึง เกิดฟ้าร้อง หรือเพราะฟ้าร้องมันจึงแลบ ตอบ ฟ้าร้องเป็นเหตุ ถาม เพราะอะไร? ตอบ เหมือนกะเทาะหินก่อไฟ หินกระทบกัน เกิดเสียงก่อน เกิดประกายไฟ ถาม สมัยอยู่มัธยมเคยเรียนเรื่องการเกิดฟ้าร้องฟ้าแลบไหม? ตอบ เคย... แต่ไม่เคยต้องสงสัยว่าอะไรเป็นเหตุของอะไร 08/03/56 60
- 61. ครูต้องพัฒนาอะไร? 1. ความคิดในระบบวิทยาศาสตร์เพื่อให้คิดเป็น ประกอบด้วย ก) ความคิดเชิงเหตุผล (รู้ว่าผลเกิดจากเหตุ) ข) ความคิดเชิงระบบ (เห็นความเชื่อมโยงของสรรพสิ่ง) ค) ความคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ (ช่วยเด็กให้เป็น constructivist) 08/03/56 61 ขณะนี้ครูคิดได้แค่ไหน?
- 62. ครูต้องพัฒนาอะไร? 2. ทักษะ backward design ในการออกแบบกระบวนการเรียนรู้ ของนักเรียน ประกอบด้วย ก) รู้สาระที่แท้จริงของวิชา ข) รู้เป้ าหมายที่นักเรียนต้องรู้ ทั้งสาระและทักษะ ค) รู้ขั้นตอนการเข้าสู่เป้ าหมาย ง) รู้ learning style ของนักเรียน จ) มีความคิดสร้างสรรค์ในการออกแบบกระบวนเรียนที่ผสม กิจกรรม08/03/56 62ขณะนี้ครูรู้อะไร แค่ไหน?
- 63. อะไรคือ systems thinking • คือวิธีการคิดแบบหนึ่ง ที่ทาให้เข้าใจความจริงว่าสรรพสิ่งไม่ได้ อยู่เดี่ยวๆ แต่มีความสัมพันธ์ จน “เห็นทั้งหมด” และ “สภาพที่ สัมพันธ์กัน” ว่าระบบ คือ กลุ่มขององค์ประกอบที่มีปฏิสัมพันธ์ กัน (interrelated) ปฏิบัติเชื่อมกัน (interacting) หรือขึ้นต่อกัน (interdependent) ที่รวมกันเป็นความซับซ้อนในหนึ่งเดียว (complex and unified whole) ที่มีเป้ าหมายเฉพาะ และคงอยู่ ได้ก็เพราะการทางานขององค์ประกอบย่อย • Systems thinking มีพลังมากกว่า Mind map ที่ครูคุ้นเคย 08/03/56 63
- 64. โครงงานศึกษาการปลูกกล้วยป้ องกันไฟไหม้สวนยาง สมมุติฐาน “การปลูกกล้วยน้าว้าสามารถเพิ่มความชื้นในดินได้” ความชื้นดิน ความคิดเชิงเหตุผลทาให้เกิด RBL ที่ถูกต้อง ตัวแปรต้น ตัวแปรตาม เป็นงานวิจัยลูกศรเดียว รู้เพียง what 08/03/56 64
- 69. ..........จึงคิดว่า.........แล้วพบว่า...............ซึ่งเราสามารถจะ.................. ความสงสัย คิดเชิงเหตุผล โครงงาน RBL คิดใคร่ครวญ + สาระวิชา คิดวิเคราะห์ คิดสร้างสรรค์/ประยุกต์ คิดเชิงระบบ คิดสังเคราะห์ข้อมูลของโครงงาน บันได 3 ขั้นสุดท้าย ของ Bloom 08/03/56 69
- 71. โค้ชคือใคร? มีคุณสมบัติอย่างไร? • รู้เป้ าหมาย • รู้จุดบกพร่อง ที่เป็นเหตุไม่ถึงเป้ าหมาย • รู้เทคนิค/วิธีแก้จุดบกพร่อง • แนะนาให้ปฏิบัติ แล้วเฝ้ าดูเพื่อปรับปรุง 08/03/56 71
- 72. Coach กับการ Detox ครู • พิษร้ายที่มีอยู่ – การฝึกอบรมวิจัยครูได้สร้าง “มายาคติ” วิจัย ที่ทาให้ครูกลัวการทาวิจัย – O-Net และการประเมินทาให้ครูให้ความสาคัญเนื้อวิชามากกว่ากระบวนการ – ระบบประเมินทาให้การสอน(ติว)ตอบสนอง O-Net ดีกว่าการฝึกทักษะ • ระบบทาให้ครูสับสนระหว่างเหตุผลกับความคิด ไม่กล้าคิดต่าง ไม่อยาก คิดเอง • ถอนพิษด้วย workshop Learning by Doing + สร้างแรงบันดาลใจ เพื่อ – เข้าถึงความคิดเป็นเหตุผล (หายกลัววิจัย) – เข้าถึงกระบวนการของนักจัดการการเรียนรู้ด้วย (ได้ backward design) 08/03/56 72
- 73. การพัฒนาภาคีทางาน • สกว. ฝึกทีมมหาวิทยาลัย 8 แห่งให้เข้าใจ RBL สาหรับการศึกษา ขั้นพื้นฐาน • ทีมมหาวิทยาลัยแต่ละแห่งฝึกกลุ่มครูแกนนา 40-50 คน (จาก 10 โรงเรียน) • ครูแต่ละโรงเรียนฝึกนักเรียน 35-40 คนให้ทาโครงงานฐานวิจัย RBP ทั้งห้อง โดยบูรณาการสาระให้เป็น RBL • ทีมมหาวิทยาลัยทั้ง 8 รวมเป็น PLC การฝึก RBL แก่ครู • ครูในโครงการรวมเป็น PLC การเป็นฝึก RBL แก่นักเรียน 08/03/56 73
- 74. ฝึกทักษะ 1 ฝึกทักษะ 2 จิตตปัญญา สอนโครงงานแบบบูรณาการ ทักษะ ST ทักษะวิจัย ทักษะคิด วิเคราะห์ เข้าใจและ จิตใจพร้อม คิดเชิงเหตุผล คิดวิเคราะห์ คิดสังเคราะห์ คิดวิพากษ์ ต้นน้า กลางน้า ปลายน้า ทักษะคิด สังเคราะห์ น.ร. ทา RBP PDCA ของครู KM/PLC รายงานวิจัย เวทีนาเสนองาน พัฒนาครู ฝึกทักษะ 3 คิดประเมิน 08/03/56 74
- 75. ทีมครู 4-5 คน ออกแบบการเรียนรู้ พัฒนาการสอน 1 สร้างโจทย์ 2 ออกแบบเก็บข้อมูล 3 เขียน proposal 4 เก็บข้อมูล 5 วิเคราะห์/สังเคราะห์ สรุป 6 เขียน/นาเสนอ ปัญหาตามบริบท หลักการวิจัย สมมุติฐานจากทฤษฎี รูปแบบการเขียน เครื่องมือ ทักษะคิด ทักษะการสื่อสารวิชาการ เวทีวิพากษ์เวทีวิพากษ์ เวทีวิพากษ์ พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย.-พ.ย. ธ.ค. มี.ค. 57 08/03/56 75
- 76. ทีมพี่เลี้ยง พัฒนาทักษะครู 1 เตรียมความพร้อม 2 จัดทาแผนการสอน 3 ออกแบบกิจกรรม/ฝึกสอน 4 ฝึกวิเคราะห์สังเคราะห์ 5 วิเคราะห์/สังเคราะห์ สรุป 6 ฝึกเขียน/นาเสนอ Workshop คิดเชิงเหตุผล รูปแบบแผนการสอน Backward design Workshop คิดวิเคราะห์/สังเคราะห์ AAR นิเทศงาน รูปแบบการเขียน เวทีวิพากษ์เวทีวิพากษ์ เวทีวิพากษ์ ม.ค. มี.ค. มิ.ย. ก.ย.-ต.ค. ธ.ค. ม.ค. 57 08/03/56 76