- 2019 - Đại học Y dược TPHCM

1. ROØ HAÄU MOÂN
BM NGOAÏI TOÅNG QUAÙT
ÑAÏI HOÏC Y DÖÔÏC - TP HOÀ CHI MINH

2. MỤC TIÊU
1. Trình baøy ñöôïc nguyeân nhaân vaø sinh beänh
hoïc cuûa roø haäu moân
2. Moâ taû ñöôïc caùc theå giaûi phaãu beänh cuûa roø
haäu moân
3. Chaån ñoaùn ñöôïc beänh roø haäu moân
4. Phaùt bieåu ñöôïc ñònh luaät Goodsall
5. Trình baøy ñöôïc nguyeân taéc ñieàu trò roø haäu
moân

3. AÙp xe quanh haäu moân vaø roø haäu moân laø do
cuøng nguyeân nhaân vaø theå hieän treân laâm
saøng 2 daïng : aùp xe ôû daïng caáp tính vaø roø
ôû daïng maïn tính .
MỞ ĐẦU

4. NGUYEÂN NHAÂN
ÑAËC HIEÄU 10%
Nhieãm truøng : Lao, Crohn, HIV ,Naám…
Ung thö
Chaán thöông
Chieáu xaï
KHOÂNG ÑAËC HIEÄU 90%
Nhieãm truøng Khe - Tuyeán

5. SINH BEÄNH HOÏC
Theo Chiari, Hermann, Defosses : nhieãm
truøng tuyeán haäu moân vaø ñöôøng daãn cuûa
tuyeán laø nguyeân nhaân cuûa roø haäu moân .
Nhieäm vuï cuûa tuyeán haäu moân chöa
ñöôïc bieát chaéc chaén.
Tuyeán haäu moân tieát ra chaát nhaøy (mucin)
nhöng coù thaønh phaàn khaùc vôùi chaát tieát
cuûa nieâm maïc tröïc traøng .

6. SINH BEÄNH HOÏC
Theo Mc.Coll: tuyeán haäu moân coù caáu
truùc cuûa tuyeán taïo muøi (scence
secretion)
Theo Shafik: tuyeán haäu moân khoâng phaûi
laø tuyeán thaät (true gland) maø chæ laø veát
tích coøn laïi töø söï xeáp neáp nieâm maïc
tröïc traøng ñoaïn cuoái.
Theo Parks & Eisenhammer: tuyeán haäu
moân hieän dieän giöõa 2 cô thaét vaø 1-2/3
tuyeán hieän dieän ôû oáng haäu moân.

9. SINH BEÄNH HOÏC
Parks & Eisenhammer : neâu giaû thuyeát
khe tuyeán (cryptoglandular hypothesis)
Eisenhammer cho laø taát caû aùp xe vaø roø
khoâng ñaëc hieäu laø keát quaû cuûa nhieãm
truøng töø trong tuyeán haäu moân vaø öù
ñoïng ôû tuyeán do söï taéc ngheõn oáng daãn
trong cô thaét trong .

10. SINH BEÄNH HOÏC
THUYEÁT KHE TUYEÁN

11. SINH BEÄNH HOÏC
THUYEÁT KHE TUYEÁN

13. Các khoang quanh hậu môn
Hình 1.10. Moät soá khoang cuûa haäu moân tröïc traøng.
(Caùc khoang döôùi nieâm maïc, sau haäu moân noâng, sau haäu moân saâu, sau tröïc traøng
khoâng theå hieän ôû hình)

14. PHAÂN LOAÏI
Roø giöõa cô thaét Roø xuyeân cô thaét
Roø treân cô thaét Roø ngoaøi cô thaét

15. CHAÅN ÑOAÙN
Beänh söû vaø khaùm laâm saøng:
Aùp xe : -Ñeán khaùm sôùm .
-Söng ñoû noùng vaø ñau ôû caïnh
haäu moân .
Roø : -Ñeán khaùm treã hôn .
-Ñau ngaét quaõng vaø chaûy muû ôû
taàng sinh moân .
- Ñau taêng leân khi muû khoâng
chaûy ra vaø giaûm ñau khi muû thoaùt ra

16. CHAÅN ÑOAÙN
Theo Goodsall & Miles coù 5 ñieàu thieát
yeáu trong chaån ñoaùn roø haäu moân :
Vò trí loã roø ngoaøi .
Vò trí loã roø trong .
Ñöôøng ñi cuûa ñöôøng roø nguyeân phaùt .
Söï hieän dieän cuûa ñöôøng roø thöù phaùt .
Phaùt hieän caùc beänh lyù khaùc gaây ra roø

25. ÑÒNH LUAÄT GOODSALL
Giuùp tìm vò trí loã roø trong
Ngoaïi tröø :
-Loã roø ngoaøi caùch haäu
moân >3cm
-Roø do caùc nguyeân nhaân
ñaëc hieäu nhö Crohn , K
…

26. CHAÅN ÑOAÙN HÌNH AÛNH
Chuïp X-quang ñöôøng roø coù bôm
thuoác caûn quang .
Sieâu aâm vôùi ñaàu doø trong oáng haäu
moân (Anal-endosonography AES) .
Chuïp coäng höôûng töø (Magnetic
Resonance Imaging – MRI)

27. CHUÏP ÑÖÔØNG ROØ CAÛN QUANG
Theo Kuypers
Xaùc ñònh chính xaùc 25% caùc ñöôøng roø .
Xaùc ñònh ñuùng 24% vò trí loã roø trong so
vôùi luùc phaãu thuaät .
Döông tính giaû 12% tröôøng hôïp loã roø ñoå
cao vaøo tröïc traøng .
Khi chuïp bôm thuoác caûn quang vôùi aùp
löïc cao deã coù nguy cô laøm lan roäng oå
nhieãm truøng .

28. X-quang ñöôøng roø coù caûn quang

29. SIEÂU AÂM QUA LOØNG HM
Laø phöông phaùp reû tieàn nhaát vaø
cho keát quaû chính xaùc nhaát .
Laø tieâu chuaån vaøng trong vieäc
ñaùnh giaù toaøn boä cô voøng vaø phaùt
hieän caùc aùp xe caïnh haäu moân vaø
caùc ñöôøng roø haäu moân .

30. SIEÂU AÂM HAÄU MOÂN

31. SIEÂU AÂM HAÄU MOÂN
Abceøs hình moùng ngöïa

32. SIEÂU AÂM HAÄU MOÂN

33. AES
Abceøs caïnh haäu moân

34. SIEÂU AÂM HAÄU MOÂN

35. SIEÂU AÂM HAÄU MOÂN

36. COÄNG HÖÔÛNG TÖØ
MRI
Xaùc ñònh vò trí oå muû vaø ñöôøng roø maø
khoâng caàn söû duïng thuoác caûn quang .
Theo BV St. Mark hình chuïp MRI so vôùi luùc
phaãu thuaät chính xaùc :
- 86% ñöôøng roø nguyeân phaùt .
- 97% roø hình moùng ngöïa .
- 100% caùc oå aùp xe caïnh haäu moân .

37. COÄNG HÖÔÛNG TÖØ MRI

38. COÄNG HÖÔÛNG TÖØ MRI
Hình abceøs caïnh haäu moân

39. COÄNG HÖÔÛNG TÖØ MRI
Khuyeát cuûa cô voøng ngoaøi

40. COÄNG HÖÔÛNG TÖØ MRI

41. ÑIEÀU TRÒ
Nguyeân taéc ñieàu trò :
Nhieãm truøng caáp tính laø chæ ñònh
sôùm cho phaãu thuaät vaø daãn löu .
Hai nguyeân taéc chính cuûa moå roø
haäu moân laø :
-Baûo veä an toaøn cô thaét .
-Caét boû ñöôïc ñöôøng roø .

42. CAÙC PHÖÔNG PHAÙP
ÑIEÀU TRÒ
Caét moâ xô ñöôøng roø (fistulectomy)
Môû ñöôøng roø (fistulotomy) .
Coät daây thun (Prolonged seton
drainage).
Bôm keo sinh hoïc (treament fibrin
sealant).
Caét ñöôøng roø gian cô thaét (LIFT)
Caét ñöôøng roø vôùi noäi soi hoã trôï (VAAFT)