1. Games en bibliotheken
een symbolisch dossier
VSPW Gent
12 januari 2012
Stefaan Froyman
stefaan.froyman@west-vlaanderen.be

2. Overzicht
• Ludofobie of Ludologie
• Historiek en stand van zaken
• Start to Game evaluatie en Level 2
• Games en bibliotheken in Vlaanderen en Nederland
• De gamewereld anno 2011
• Proactief zijn in een technologisch
snel evoluerende omgeving:
Het Vlaamse Game-portaal?

3. Ludofobie of ludologie
symbolisch dossier

4. Ludologie: Games
als cultuurfenomeen
• Steven Johnson
• New Babylon, the world of homo ludens
• Content is king,context, linking, interaction, experience is queen
• Game-study
– Ludologie en Ludologists
• Cijfergegevens
– Few parents playing with their children
– Belgian Entertainment
– Entertainment Software Association

5. Ludofobie
• Ongenuanceerde, dubbelzinnige beeldvorming
• Intro
• Nadelen en gevaren
– Geweldbevorderend, geweldtolererend (kort)
– Verslavend (sociale aspect, groepsdruk)
– Belastend voor ledematen
– Epilepsiebevorderend
– Duur
– Politieke games
– Onderzoek: stimulatie, reductie of geen verband?
• Voordelen
– Doorzettingsvermogen
– Vaardigheden als problem solving (inzicht/keuzes maken), sociale
intelligentie, reactiesnelheid (fysiek als mentaal), hand/brein/oog
coördinatie, creativiteit, achtergrondkennis, ruimtelijke vaardigheid, …

6. Aanbod games
• Gaming-industry
– Consoles, handhelds

7. Aanbod games
Provincie West-Vlaanderen

8. Aanbod games
• Gaming-industry
– Game-developers – Independant games

9. Aanbod games
Provincie West-Vlaanderen

10. Aanbod games
• Gaming-industry
– The future is online

11. Aanbod games
• Soorten games (overlapping!)
– Windows games of casual games (bigfishgames, popcap)
– Arcade games (Coffee Break Arcade, Arcadeboss), Retro gaming (UK),
classic gaming (USA) (auteursrecht)
– Abandon-games (Abandonia, Abandoneer)
– Flash (Flashgames.net), Shockwave (Shockwave.com), Java games
(plugins)
– Console games (Playstation 2,3, X-box, Wii, PSP, Nintendo DS Lite,
Vtech)
– Pc-games en andere platformen
– Onlinegames (Zylom, MMPORG (WOW Runescape)
– Serious-gaming (mobiliteit, zorg en veiligheid)
– Commercial-games (Acne)
– Persuasive-games, Darfur

12. Aanbod games
• Game-genres
– Action games (platform-fps-tps)
– Adventure games (levels)
– Fighting games
– Puzzle games
– Role playing games
– Simulation games
– Sports games
– Strategy games
– …

13. Games en educatie
• ICT en gamen als vierde basisvaardigheid
• Serious games, games ontwerp, inpassing
commerciële games in curriculum
• Cognitieve elementen; aanzet, sandbox
• Opgelet: nieuwe leeromgeving niet vullen met
traditionele inhoud!

14. NICAM
• Op basis van
vragenlijst
• Leeftijdsadvies
(AL,6,9,12,16)
+ 6 picto’s: reden van
advies
• Kind en Media
• Download
pictogrammen
• En in België?

15. Bekijk het maar
• Informatieve site
voor kinderen om
kennis te maken
met Kijkwijzer
• Dit gebeurt
bijvoorbeeld door
een kwis of
testclassificatie
• Met rubriek over
games
• weetwatzegamen.nl

16. PEGI
• Op basis van
vragenlijsten
• Advies en beheer
door NICAM
• 7 picto’s, 5 leeftijden
(3+,7+,12+,16+,18+)
• PEGI-online voor
online-spellen

17. Games en bibliotheken
• Voorzet Steven Johnson
• Doelstelling openbare bibliotheken – opvoeding
(leesbevordering)
• Evolutie: ruimer cultureel aanbod, concurrentie
digitaal entertainment: muziek, tv, film, games
• Spiegeleffect nodig? Keuze tussen boekenbib of bib
met boeken, strips, muziek, film, games, bordspellen,
partituren,…
• Achtergrondgevechten (cfr audiovisuele media,
nichegenres, beeldverhalen): liefde voor het
boekenvak, verzet tegen nieuwe technologie, gameplay
is moeilijk meetbaar, jongerencultuurfenomeen, de bib
is geen lunapark

18. Historiek en SVZ
symbolisch dossier
• WINOB-Studiedag Games en bibliotheken 2008
• Onduidelijkheid uitlenen van fysieke games
• Gedoogbeleid
• Overleg met de Game-sector
• Expliciete toelating vereist
• White-lists opgesteld door Bibnet
• Regelgeving catalografie Games en centrale invoer
• Rechtszaak Bib Kortrijk – BEA om duidelijkheid te scheppen
• Onduidelijkheid uitlenen van fysieke games
• Gedeelde besluitvorming vs Centrale besluitvorming
• Klein segment van de werking vs Core Business
• Nieuwe ervaringen vs Juridische ervaring
• Overheid vs Privé

19. Start to Game
symbolisch dossier
• WINOB-Studiedag Games en bibliotheken 2008
• Rondvraag belangstelling om met games te
werken
• 2009: opstart project Start to Game
• Inhoudelijke doelstelling
– Informatie en educatie over games
– Zelf games spelen en ervaren
– Mensen samen brengen rond games
– Bibliotheken evolueren mee met het aanbod en omarmen
nieuwe technologieën om hun missie hedendaags te
vervullen
• Praktische doelstelling
– Aanbieden gameroom
– Vorming voor bibmedewerkers
– Info-avond voor doelgroepen
– Gamenamiddag of avond voor kinderen/jeugd

20. Start to Game
symbolisch dossier

21. Start to Game
symbolisch dossier
• Statistieken
– 25 % meisjes/vrouwen – 75 % jongens/mannen
– 50,22 jonger dan 13 jaar
– 32,64 % tussen 13 en 19 jaar
– 5,17 % tussen 19 en 30 jaar
– 8,57 % tussen 30 en 50 jaar
– 3,40 % ouder dan 50 jaar
– 677 unieke gebruikers geregistreerd
– 2257 reservaties van gemiddeld 26 minuten in 5 bibliotheken
– Piekdag is woensdag, en dan afhankelijk van openingsuren do-vrij-za
• Kwalitatieve conclusies
– Betekenisvolle aantrekkingskracht bij kinderen en jongeren en nieuwe jongeren blijven
komen
– Het gamen was vooral een sociale aangelegenheid; gebeurde in groep
– Doelstelling om ook het oudere publiek te bereiken was niet geslaagd, ook de introducties
liepen niet vlot

22. Start to Game
symbolisch dossier
• Nodige bijsturingen
– Formaat gameroom / montagetijd
– Samenstelling gamepakket
– Sterker voorbereidend parcours voor medewerkers
– Fiches van de verschillende platformen / spellen
• Positieve zaken
– Globaal concept
– Aantrekkingskracht van het meubel – better than home
– Promotiematerialen
– Enthousiasme bij de jeugd en vraag naar permanente opstelling
• Pijnpunten
– Aversie bij het personeel door drempelvrees of ondeskundigheid
– Ownership en train-the-trainer nodig maar niet op iedereen overdraagbaar (vergelijking:
strips)
– Fysieke locatie is belangrijk om perceptie van belasting tegen te gaan – hoe groter het
draagvlak hoe lager de perceptie van overlast

23. Start to Game
symbolisch dossier
• Aversie van het personeel
– Leescultuur vs Beeldcultuur
– Samenstelling personeelsbestand : leeftijd en geslacht
– De stilte wordt doorbroken
• Verderzetten van het project
– Financiële overbrugging
– Weinig expertise / tijd: moeilijk voor kleine en middelgrote bibliotheken
– Kleinschaligheid vs Expertiseopbouw
• Identificatie van bibliotheken met games
– Weinig interesse in de info-avonden

24. Start to Game
symbolisch dossier
• Vervolg: Start to Game level 2
• Bijsturingen
– Move en Kinect
– Meer aandacht infosessies personeel
– Sterkere evaluatie
– Afwerking van begeleidend materiaal
– Opstarten Gametoernooi Beste Bib Gamer
– Aanvulling met Game-Flightcase

25. Start to Game
symbolisch dossier

26. Games en bibliotheken
in Vlaanderen en Nederland

27. Games en bibliotheken
in Vlaanderen en Nederland

28. Gamewereld anno 2011
• Marktverschuiving
– PC – Consoles – Online – Mobiel
– Nieuwe consoles?
– Handheld Consoles
• Marktverbreding
– Social Software gaming
– Applications
– Cloudgaming en Onlinegaming
– Nwe businessmodellen met Micro-Payments en sequels
– Gamification: het proces om gameplay en gametechnologie te gebruiken om problemen op
te lossen en gebruikers te stimuleren
– Serious Games – Retro Gaming – Art gaming – indie gaming
• Game-based learning

29. En de bibliotheken?
• Hoe kunnen bibliotheken inspelen op deze evoluties?

30. Tijd voor een spelletje

31. En de bibliotheken?
• KID Management (Josje Calff)
• (Fysiek uitlenen van games) (Data)
• Aanbod selecteren en game uitrusting in de bib
(Informatie)
– Eigen initiatief
– Honeygaming Beesmart
– Gametracs Pimc
– App bv
• Informatie over games, advieslijsten
en lezingen door game-experts (Kennis)

32. En de bibliotheken?
LinkedIn Groups
• Vlaams Game Platform? •Group: Virtuality: SIG Serious Gaming, Virtuele
Werelden en Simulaties gericht op HBO & WO
• Oorsprong: Jantina Huizenga has started a discussion:
– De toekomst van het gamen is online Docenten gezocht die games inzetten in de les.
Volgens mij moeten ze er zijn, maar waar? Als je
– Groeiend aanbod met keuzestress wilt delen hoe je games in zet in de les en wat je
– Versterking van de fysieke mogelijkheden ervaringen hiermee zijn, stuur me dan een berichtje.
– Let’s Game / Martine Delfos
– Symposium over gamen en autisme ihkv de publicatie Gamen en autisme door Herm Kisjes
en Erno Mijland
– Studiedossier Next Level over online spelplatformen voor de jeugd
– Populariteit van spellenluiken van social software platformen
– Strategie van consoleplatformen en opkomst van arcade en minigames
– Weinig tot geen gecontroleerde omgevingen (Mybee, Mediasmarties)
– Buffer tegen vervlakking
– De praktijk
Provincie West-Vlaanderen

33. Vlaams gameplatform?
• Sterkte
– Ruim aantal partnes mogelijk zowel binnen overheid, onderwijs, studierichtingen
– Koppelen aan experten uit de gamescène
– Verruiming naar andere game experimenten: EPICS
– Kwaliteitslabel en promotievrije omgeving
• Vorm:
– Focus op casual games met meerwaarde op vlak van spelstructuur, design
– Testbed voor experimenten rond serious games
– Aanbod en werving van internationale, educatieve en originele seriousgames
(gamesforchange.org)
– Game-tagging rond inhoud en vaardighedenmodule
– Koppeling aan vakgebieden voor het onderwijs
– Verslavingsattendering
– Leeftijds- en inhoudspictogrammen (PEGI)
– Grafische aantrekkelijke interface met beperkt aanbod en button/tiles opbouw
• Toekomst:
– Mogelijkheid tot online-gametoernooien (Asobrain Games, Gamecenter Apple)

34. Vlaams gameplatform?
• Haalbaarheid?
– Ja, indien consolideren van middelen
– Opbouw expertise
– Crowdsourcing

35. Vlaams gameplatform?
• Seminarie Gamedidactiek bij Surfnet
• Universiteiten van Nijmegen, Leuven, Newcastle en Pretoria krijgen 500000
Euro subsidie om taalgames te ontwikkelen om jongeren en volwassenen te
helpen om een vreemde taal te leren

36. Vlaams gameplatform?

37. Enkele bronnen

38. Duidelijk?