Boekspots is een project voor bibliotheken waarbij gebruikers in staat worden gesteld om boeken met elkaar uit te wisselen volgens het principe van crowdsourcing. Gebruikers brengen zelf boeken in en kunnen zelf een Boekspot starten.
De uitwisseling van boeken vindt plaats door middel van boekenkasten. Deze zijn herkenbaar door opvallende stickers met hierop het merk, de spelregels (op de kast- & boekstickers) en verwijzing naar de website. Ook voor de herkenbaarheid van de locaties komen stickers. Boekspots fungeren daarmee als vooruitgeschoven post van de bibliotheken.
Een Boekspot kan in principe overal geplaatst worden waar een groep regelmatig terugkerende bezoekers komt, met een bestaande sociale structuur of gemeenschappelijke deler.
In de opzet van dit project kiezen we voor de volgende locaties en de hieraan verbonden doelgroepen, met name omdat er reeds sprake is van een sociale structuur of gemeenschappelijke deler:
• Bibliotheken (gemeenschappelijke deler ‘lezen’)
• Scholen (sociale structuur van kinderen en ouders)
• Bedrijven (sociale structuur van collega’s en gemeenschappelijke deler van ‘werkgebied’)
• Verzorgingshuis (sociale structuur van bewoners en familie)
2. Waarom Boekspots?
• Bestaande, particuliere collecties boeken vormen de
grootste collectie van Nederland; jaarlijks worden >40
miljoen boeken verkocht!
• Boeken kunnen meer gelezen worden…
…door meer mensen
…tegen lagere kosten (dan kopen)
…dichtbij en gemakkelijk
• Hiervoor moet de omloopfrequentie van boeken omhoog
3. Wat is het?
Gewoon een boekenkast op locaties waar…
• Collega’s
• Vrienden
• Clubgenoten
• Studievrienden
• Buurtbewoners
…elkaar ontmoeten
…het delen van content het uitgangspunt is (ipv
eigendom)
5. Waar kan de Boekspots staan?
• School
• Bedrijf
• Bibliotheek
• Ziekenhuis
• Verzorgingstehuis
• Sportclubs
• Verenigingen
• Camping
• Ieder plek waar gebruikers regelmatig komen…
6. Wat biedt het de deelnemers?
• Meer gemak
– Meer locaties op natuurlijke plekken (waar men reeds is)
– Geen inschrijving
– Geen in/uitchecken
– Geen leentermijn
• Lagere kosten
– Geen aanschafkosten boeken
– Geen boetes
– Geen lidmaatschapsgeld
• Meer waarde
– Meer leesplezier
– Het delen geeft (maatschappelijke) waarde, ook voor de gever
– Het zelf starten en runnen van Boek-spot geeft toegevoegde waarde
aan de locatie
7. Hoe werkt het?
• De spelregels zijn:
– Je leent een boek… (max. één per bezoek)
– en je geeft een boek, wanneer je dat wilt!
– Boek wordt onderdeel van Boekspots (zichtbaar met sticker, verwijzing website);
geen eigendom
– Het kost niets
– Het is anoniem
– Vol=vol, boeken mogen alleen in de kast geplaatst worden
– De beheerder van de locatie mag boeken verwijderen of aangeven welke thema’s
hij wil aanbrengen
– In het boek mogen de lege bladzijden gebruikt worden voor reviews, trefwoorden
(tags), etc.
– Boekspots/de Bibliotheek bepaalt de spelregels en het merk
8. Hoe kan iemand een Boekspot starten?
• Plaats een boekenkast in je ruimte; je bent zelf
verantwoordelijk hiervoor; in de pilot worden de
kasten gratis geleverd.
• Ga naar de website, bestel de (gratis) stickers en
registreer de locatie
• Zorg voor een startcollectie (eventueel met
behulp van de Bibliotheek)
• Vertel vrienden, klanten en leden dat ze vanaf nu
af aan goedkoop en makkelijk boeken kunnen
lezen en delen.
9. Is het nieuw?
• NEE: er bestaan al enkele initiatieven waarbij boeken worden
geruild:
– Book-crossing.org
– Strandbieb
– Gebruikerscollectie (Vathorst)
– #Zwerfboek
– boekenruilen.nl , etc.
• JA: Bestaande ruilen/deel initiatieven bieden weinig of geen
locaties om te delen
• Ja: Voor het eerst wordt het idee van DELEN toegepast door een
sterk merk: de Bibliotheek.
• Ja: Sites waar je boeken kunt ruilen zijn ingewikkeld en/of porto
moet betalen.
10. Wat levert het de Bibliotheek op?
• Verwijzing naar bibliotheken voor advies,
catalogus en overige diensten
• Bibliotheek wordt positief en toegankelijk
gepositioneerd
• Groter bereik onder bestaande en nieuwe
doelgroepen (jongeren, werkenden, ouderen)
• Maatschappelijke bijdrage door leesbevordering
• Kans om in kleine kernen de Bibliotheek aanwezig
te laten zijn
11. Is Boekspot een (goedkopere) vervanging
van de bestaande bibliotheek?
Reguliere bibliotheek Boekspots
Boeken Ja Ja
Nieuwe boeken Ja Nee
(online) Catalogus Ja Nee
Kunstuitleen Ja Nee
Lezingen, workshops Ja Nee
Cultuurinformatie Ja Nee
Wetenschappelijke Ja Nee
steunfunctie
Service & Advies Ja Nee
Culturele programmering Ja Nee
Internettoegang Ja Nee
Werk & studieplekken Ja Nee
Leesconsulent Ja Nee
12. SWOT
• Sterktes • Zwakten
– Collectie is direct toegankelijk, op het juiste – Collectie is klein en niet
moment en plaats doorzoekbaar
– Je mag de boeken lenen zolang je wilt – Bereidheid om boeken te delen is
– Het is gratis voor gebruiker nog niet onderzocht
– Het is fijn om je boeken een 2e of 3e leven te – Geen service
geven – Weinig inzicht in het gebruik
– Lage beheerskosten – Geen verdienmodel
– Het merk Bibliotheek is bekend en
betrouwbaar
– Het netwerk van bibliotheken (locaties) is
groot en fijnmazig
• Kansen • Bedreigingen
– Nieuwe doelgroepen worden bereikt en – Boeken kopen of lenen is al
naar de bibliotheek gelokt redelijk goed toegankelijk
– Externe partners (sponsors) kunnen kosten – Kan als bedreiging door
dragen bibliotheek worden opgevat
– Sociale media kunnen gebruik versterken – E-books zijn nog toegankelijker (los
van prijs en het gebruik van een e-
– Toepassing van NFC biedt in de toekomst
reader)
kansen om optionele registratie te
digitaliseren
– Adaptatie via bestaande initiatieven als
Kinderzwerfboek, Bookcrossing etc.
13. Implementatie
• Co-creatie als uitgangspunt
• Netwerk van organisaties/locaties om het
concept verder uit te werken en te
implementeren
• Centrale projectleider om coördinatie te
borgen
• Community zelf laten ontstaan, minimaal
faciliteren (bv met hashtag #boekspot)