3. Objektivat
Nxënësit duhet të dinë sfidat me të cilat po
përballet sot BE-ja.
Nxënësit duhet të analizojnë secilën nga këto
sfida.
Nxënësit duhet të njohin rezolutën e BE-së dhe
rekomandimet e saj për Shqipërinë
4. Sfidat e BE-se sot
Pabarazia ekonomike midis vendeve
antarëve.
Kriza e Eurozonës.
Papunësia
Pranimi i antarëve të rinj.
Problemet politike.
Mjedisi
5. Pabarazia ekonomike
Një ndër sfidat thelbësore të BE në ditët tona
është të vendosë në një stad të ngjashëm zhvillimi
të 27 ekonomitë europiane. Niveli i ndryshëm i
zhvillimit që kanë mbi të gjitha vendet e
Perëndimit me ato ish-komuniste ka sjellë
probleme të fuqishme në tregun e përbashkët
europian. Pesha më e madhe bie mbi shtetet e
zhvilluara, të cilat japin një kontribut domethënës
në drejtim të vendeve më pak të zhvilluara. Po
punohet me stategji e politika të shumta
ekonomike nga ekspertë të fushës, por edhe nga
Banka Europiane në mënyrë që zhvillimi të jetë në
vazhdim i njëtrajtshëm e progresiv.
6. Kriza e Eurozones
Kriza që ka prekur
vendet e Eurozonës
vitet e fundit është jo e
para e llojit të saj.
Gjithsesi është ndër
problemet thelbësore të
viteve të fundit. Kriza
ka nisur që nga fundi i
vitit 2008 ku shume
vende të Eurozonës
patën kolaps ekonomik
e shoqëruar me rritje të
borxhit shtetëror.
7. Papunesia
Kriza ekonomike e Eurozonës ka sjellë pasoja të renda në
jetën shoqërore të banorëve të saj. është rritur shumë
shkalla e papunësisë vecanërisht në vendet me
paqëndrueshmëri ekonomike. Ekpertët e fushës
ekonomike në Europë janë përpjekur ta minimizojnë këtë
efekt përmes politikave stimuluese e ndihmuese. Pasoja e
menjëhershme e rritjes së papunësisë por jo vetëm e saj
është edhe emigracioni. Vendet e Europës Perëndimore
janë kryeqendrave të emigrantëve jo vetëm nga Europa por
edhe nga Azia e Afrika. Metropolet më të mëdha janë
metropole multietnike, me popullsi të racave të ndryshme.
Ky fenomen ka pasur kurdoherë problemet e tij, pasi
përballja e kulturave dhe mendësi të ndryshme shkakton
konflikte.
8. Antaret e rinj
Nëse flitet për sfidat reale të BE-së nuk mund të lihet pa
përmendur problemi i antarsimeve të reja. Rruga e antarsimit
i është hapur të gjitha vendeve europiane, por vetëm disa
arrijnë t’i përmbushin kriteret e nevojshme. Cështja e Turqisë
është ndër temat më të nxehta të arenës europiane. Ajo është
një ndër vendet e pakta që i është refuzuar kërkesa për
antarsim dhe për shumë vite nuk është bërë pjesë e BE. Arsyet
e mospranimit të BE lidhen mbi të gjitha me mosrespektimin
e rezolutës së BE dhe konfliktet e vazhdueshme që minoritetet
islamike krijojnë atje. Pjesë e BE kanë kërkuar të bëhen edhe
shtete të tjera jo pjesë e kontinentit Europian, por i është
refuzuar kërkesa. Të tillë kanë qenë Izraeli e Maroku.
Motivacioni i rrëzimit të kërkesës ka qenë mospërfshirja në
këtë rajon gjeografik. Gjithsesi po shqyrtohet mundësia e
përfshirjes edhe të vendeve të tjera mesdhetare.
9.
10. Problemet politike
BE ndeshet sot edhe me probleme të mprehta politike.
Kundërshtimi i Kushtetutës së përbashkët nga Franca
e Hollanda ka paralizuar këtë proces. Qëndrimi i
Britanisë së Madhe në zgjidhjen e krizës ekonomike ka
sjellë pakënaqësi të shumta te shtetet e tjera dhe kjo
mund të cojë në konflikt politik mes tyre.
Marrëdhëniet me SHBA-në janë të acaruara në lidhje
me luftën kundër terrorizmit dhe pjesëmarrjen
ushtarake në vendet e Lindjes së Mesme. Këto janë
dukuri që shqetësojnë Bashkimin Europian sot dhe
duan zgjidhje të menjëhershme. Shtoji kësaj edhe
konflikti i përhershëm me fqinjen lindore Rusinë e cila
kurdoherë kërkon të fitojë territor mbi vendet e
Europës Lindore.
11.
12. Mjedisi
Problemet mjedisore po kërkojnë vëmendje gjithnjë e më të
madhe nga organizmat ndërkombëtare një ndër ta edhe BE.
Komisioni Europian ka një sektor të vecantë të tij që merret
me problemet mjedisore. Ata shohin si problemin thelbësor të
këtyre viteve eficensës e resurseve natyrore. Strategjia e 2012
e Komisionit Europian i shtyn të gjitha vendet antare të BE të
shndërrohen në ekonomi të zgjuara (pra të dinë të
shfrytëzojnë me kriter resurset natyrore duke gjetur edhe
burime alternative). Për shumë vite kjo metodë ka qenë e
vlefshme. Synimi i ardhshëm është të prodhojnë 20% të
energjisë elektrike me anë të energjisë së erës në të gjitha
vendet e BE-së. Life është ndër organizmat kryesore të
Komisionit Europian në lidhje me problemet mjedisore.
13.
14. Rekomandimet e BE-se per
Shqiperine
BE i ka përcaktuar Shqipërisë, e cila ka firmosur marrëveshjen e
stabilizim-asocimit 12 prioritete (rekomandime) të cilat duhen
përmbushur nga pala shqiptare me qëllim marrjen e ftesës për të
qenë vend kandidat për t’u bërë pjesë e Bashkimit Europian. Këto
prioritete janë :
1. Mirëfunksionimi i parlamentit si nga ana e mazhorancës ashtu
edhe nga ana e opozitës.
2. Votimi i ligjeve të cilat kërkojnë 3/5 e votave.
3. Zgjedhja e Avokatit të Popullit dhe gjyqtarëve të gjykatës së Lartë
dhe asaj Kushtetuese.
4. Mbajtja e zgjedhjeve sipas standarteve europiane.
5. Realizimi i reforëms zgjedhore.
6. Depolitizim i administratës publike. Kërkohet transparencë në
emërime për njerëz që shkojnë në ato detyra për shkak të
meritave.
15. Rekomandimet e BE-se per
Shqiperine
7. Forcim i shtetit të së drejtës, rritje e pavarësisë së
gjyqësorit.
8. Regjistër me të dhëna bindëse ndaj luftës kundër
korrupsionit.
9. Forcim i luftës kundër krimit të organizuar.
10. Zgjidhje e problemit të pronave
11. Të ndërmerren hapa konkretë për mbrojtjen e t ë
drejtave të njeriut, të grave, fëmijëve dhe
romëve.
12. Përmirësim i kushteve në qelitë e paraburgimit
dhe në burgje. Të mos keqtrajtohen të ndaluarit.
16. Perfundime
Bashkimi Europian po përballet me probleme e
sfida të shumta. Fakti që për shumë vite ky union
ka funksionuar e gjithnjë e më shuëm vende
kërkojnë të bëhen pjesë e saj tregon se BE ka vlerë
të madhe në stabilitetin dhe zhvillimin e një
vendi. Këto sfida mund të kapërcehen lehtësisht
me kontributin e cdo vendi pjesëmarrës. Arrihet
të kuptohen qartë që roli i BE është i
jashtëzakonshëm jo vetëm në arenën europiane
por edhe atë ndërkombëtare.