Klinika. Diagnoza.Parimet e trajtimit te shokut, Karakteristika kardiovaskulare dhe metabolike te shokut, Klasifikimi i shokut hemoragjik, Shoku sipas stadit fiziopatologjik:Klinika, Laboratori dhe imazheria ne shok, Diagnoza etiologjike e SHOKUT, Diagnoza e shokut, Parimet e trajtimit te shokut, Qellimet e trajtimit te shokut.
Referenca :
http://tele.med.ru/book/cardiac_anesthesia/text/al/al006.htm
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5495551/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK531492/
https://www.msdmanuals.com/professional/critical-care-medicine/shock-and-fluid-resuscitation/shock
https://medicalguidelines.msf.org/viewport/CG/english/shock-16689371.html#id-.ShockvEnglish-Clinicalfeatures
https://www.amboss.com/us/knowledge/Shock
https://www.amboss.com/us/knowledge/Intravenous_fluid_therapy#xid=fM0kLg&anker=Zfa5f6e5b27aef31b9b2b33b41e17bf10
Leksion: SHOCK Pathophysiology,Types & Mgt nga Prof. Utham Murali. M.S; M.B.A
Leksion : Shock nga NUR FARRA NAJWA BINTI ABDUL AZIM
2. Pyetje per leksionin 1…
1. Perkufizimi i shokut kardiocirkulator.
2. Cilat jane mekanizmat humorale kompesatore te organizmit?
3. Perse shoku con ne acidoze metabolike laktike?
4. Cilat jane llojet e shokut?
5. Shembuj te situatave klinike qe mund te cojne ne Shok.
3. Klinika e shokut
• Shenja klinike qe gjenden pavaresisht shkakut qe con ne shok.
• Zbehje/lekure me lara, ekstremitete te ftohta, djersitje dhe etje.
• Puls i shpejte dhe i dobet shpesh ndihet vetem ne arteriet e medha (femorale
dhe karotide)
• TA i ulet, presion pulsor i ngushte, ose TA qe nuk arrihet te matet.
• Mbushja kapilare > 3 Sec
• Cianoze, dyspnea, takipnea prezente me shume apo me pak ne varesi te
shkakut.
• Ndergjegja mund te ruhet por ankthi, konfuzioni, axhitimi apo apatia jane te
shpeshta
• Oliguria apo Anuria.
4. Shenja te shokut ne varesi te shkakut.
• Hipovolemik: shenjat e mesiperme.
Kujdes: Ndonjehere shenjat nuk behen te dukshme derisa volemia te bjere me 50% tek adultet.
• Shenja qe i pergjigjen shkakut: hemoragjise, melena, hematemeza, diarrhea etj.
• Anafilaksia:
• Renie sinjifikante dhe e menjehershme e TA
• TA i ulet me presion pulsor te ngushte
• Takikardia
• Shpesh: Shenja te lekures => rash kutan, urtikaria, angioedema, kruajtje
• Shenja respiratore: dyspnea, bronkospazma, fishkellima, stridor,
• Te vjella, diarrhea
• Shoku septik:
• Temperature e larte ose hipotermi(<36 °C), shtangesi, konfuzion
• TA fillimisht mund te ruhet por ne menyre te shpejte mund te kete te njejten forme si shoku hipovolemik.
• Lekure e nxehte, e skuqur
• Puls kercyes
• Hipotension me presion pulsi te gjere
5. Shenja te shokut ne varesi te shkakut.
• Shoku neurogjenik
• Lekure e skuqur e nxehte
• Bradikardi
• Hipotension me presion pulsor normal
• Shenja klinike sipas shkakut: toksidrome ose deficite neurologjike
• Shoku kardiogjenik:
• Shenja te insuficiences se majte => Edeme pulmonare akute + takipnea,
krepitanca
• Shenja te insuficiences se djathte: rritje e presionit jugular venoz, reflux
hepatojugular +/- shenja te insuficiences se majte.
• Dhimbje gjoksi, zhurma kardiake,
6. Karakteristika kardiovaskulare dhe metabolike te shokut
Shoku
Shenjat Hipovolemik Kardiogjenik Obstruktiv Distributiv
Hedhja kardiake E ulet E ulet E ulet E larte
Rezistenca
vaskulare
E larte E larte E larte E ulet
Presioni venoz I ulet I larte I larte I ulet
SvO2 I ulet I ulet I ulet I larte
Deficiti ne baza I larte I larte I larte I larte
7. Klasifikimi i shokut hemoragjik
Stadi 1 2 3 4
Humbja e gjakut <15% 15-30% 30-40% >40%
Frekuenca kardiake <100 100-120 120-140 >140
Tensioni arterial
sistolik
Normal Normal I ulur I ulur
Presioni i pulsit
Normal ose i
ulur
I ulur I ulur I ulur
Ritmi respirator 14-20 20-30 30-40 >35
Diureza >30ml/ore 20-30ml/ore 5-15ml/ore Mungon
Statusi mendor Anksioz Anksioz i lehte Anksioz , konfuz Konfuz, letargjik
8. Shoku sipas stadit fiziopatologjik:Klinika
Shoku
Shenjat Kompesuar I lehte Moderuar Severe
Acidoza laktike + ++ ++ +++
Diureza Normal Normal Reduktuar Anurik
Ndergjegja Normal Ankth i lehte Pergjumje Komatoz
Ritmi respirator Normal I rritur I rritur I elaboruar
Presioni i pulsit Lehtesisht i rritur I rritur I rritur I rritur
TA Normal Normal Hipotension i lehte Hipotension i rende
9. Laboratori dhe imazheria
Te gjithe pacientet Paciente te vecante
Elektrolitet, Azot, creat,
Gjak komplet me formule,
urine komplet
Hemokulture
Gazometria: PaO2, PaCO2,
pH
Trombocitet, aPTT,
fibrinogjen etj
Radiografia pulmonare
EKG te njepasnjeshme
10. Diagnoza etiologjike e SHOKUT
• Orientohemi nga :
• Konteksti : trauma, pickim insekti, trajtimi mjekesor i meparshem etj
• Ekzaminimi klinik:
• Ethe, temperature e larte, hipotemi
• Turgor i rene i lekures
• Dhimbja torakale=> IAM apo TEP
• Dhimbja abdominale apo rigiditeti nga peritoniti,
distensioni abdominal nga bllokimi intestinal
• Gjak ne fece, hematemeze
• Krepitanca subkutane=> infeksion anaerobik
11. Diagnoza e shokut
Shenja te shokut (hipoperfuzion organor)
• Acidoza metabolike
• Tas <90 mmHg ose renie me 30mmHg nga vlera normale ose renie me 25%
• Diureza <20ml/ore
• Lekure e ftohte e lagesht
• Konfuzion mendor
Shenja te preshokut (rrisk per te zhvilluar shok)
Renie ne diureze
Rritje e FK
Renie e TA
Renie e temperatures trupore
13. Qellimet e trajtimit
• Rrit oferten per oksigjen
• Ul kerkesen per oksigjen
Oksigjenit
Hedhja
kardiake
TA
Sedacion/
analgjezia
14. Qellimet e trajtimit
• Klasike/tradicionale
• Rikthimi i tensionit arterial
• Normalizimi i ritmit kardiak dhe
diurezes
• Status mendor i ruajtur
• Permiresim
• Te mesipermet+
• Normalizimi i niveleve te laktateve
• Normalizimi i deficitit te bazave
• Oksigjenim adekuat
•Qellime direkte
• Diureza >0.5mL/kg/ore
• Presioni venoz central
5-10mmH2O
• Presioni mesatar arterial
65-90mmHg
• SvO2 central >70%
15. Trajtimi i shokut
Masa te pergjithshme
• Aksesi venoz: nje ose dy aksese venoze per volume te medha (nr 14/16)
• Nese pacienti nuk ka shenja te mbingarkeses me fluide si rale ose vena te qafes te ngritura
duhen dhene deri 500 ml ne 15 min. Solucioni i zgjedhur kontraversal ne studime (saline
normale, kristaloid apo koloid). Qellimi :TAs 90-100mmHg.
• Dhenia e oksigjenit apo ventilimi i asistuar ne rast te detresit respirator. Synimi PaO2 70 mm
Hg (ne pacientet me SPOK PaO2 55-60 sepse nese rritet me shume mund te coje ne arrest
respirator)
• Poziocioni : Supine ose me kembet ngritur (pervecse ne rastet me detres respirator, edeme
pulmonare)
• Dhenia e morfines 2-4 mg IV mund te jete e nevojshme ndonjehere.
16. Monitorimi i pacientit ne shok
Monitorimi:
Volumet e dhena
Barnat e dhena
Statusi acidobazik
PaO2
Presioni kapilar pulmonary
TA sistemik
Diureza
17. Trajtimi sipas shkakut : Shkurtimisht
• Hemoragjik:
• Fluide
• Hemostaza
• Transfuzion i gjakut
• Hipovolemik
• Fluide
• Sipas shkakut
• Anfilaktik:
• fluide+adrenaline
• Septik:
• Fluide + antibiotike
• Kardiogjen dhe obstruktiv
• CPR
• IAM:
• TAs <70mmHg : noradrenaline
• TAs 70-100mmHg dopamine
• Terapi reperfuzionuese
• Kongjestion pulmonar: diuretic,
vazodilatator
• Tamponada kardiake : perikardiocenteza
• TEP: tromboliza
• Pneumotorax tensiv: dekompresion me age
dhe me pas vendosja e nje tubi pleural
18. Referencat
• http://tele.med.ru/book/cardiac_anesthesia/text/al/al006.htm
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5495551/
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK531492/
• https://www.msdmanuals.com/professional/critical-care-medicine/shock-and-fluid-
resuscitation/shock
• https://medicalguidelines.msf.org/viewport/CG/english/shock-16689371.html#id-.ShockvEnglish-
Clinicalfeatures
• https://www.amboss.com/us/knowledge/Shock
• https://www.amboss.com/us/knowledge/Intravenous_fluid_therapy#xid=fM0kLg&anker=Zfa5f6e
5b27aef31b9b2b33b41e17bf10
• Leksion: SHOCK Pathophysiology,Types & Mgt nga Prof. Utham Murali. M.S; M.B.A
• Leksion : Shock nga NUR FARRA NAJWA BINTI ABDUL AZIM