SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 15
KVANOp 10 en 11 juni in De Bazel in Amsterdam
dagen
2013
programma
3
INHOUDSOPGAVE
Kiezen! .............................................................................................3
Keynotelezingen:SheilaAndersonenMarcelWissenburg.......4
Presentatie Programma Innovatie Archiefsector ....................5
Programmalijnen en parallelsessies
	 Lijn 1: Digitale dilemma’s ..................................................6
	 Lijn 2: Selectie en toegang ................................................9
	 Lijn 3: Professie .................................................................12
	 Lijn 4a: Nieuwe zakelijkheid ...........................................18
	 Lijn 4b: Beheer en behoud ..............................................20
Extra activiteiten .........................................................................22
Praktische informatie .................................................................25
Adressen en routebeschrijving ..................................................26
KIEZEN!
Op 10 en 11 juni vinden
de jaarlijkse KVAN-dagen
plaats in het Stadsarchief
Amsterdam. De conferentie
biedt een breed en divers
programma met inspirerende
vergezichten en gepassioneerde pleidooien over de praktijk
van alledag. In de bijzondere atmosfeer van het gebouw
De Bazel, in het centrum van de hoofdstad, discussiëren archi-
varissen en informatieprofessionals over de vele uitdagingen
en keuzes waar het archiefveld voor staat.
De tientallen reacties op de call for papers illustreren hoe actueel het
thema‘Kiezen!’is. Vijfentwintig geselecteerde voorstellen vormen de
basis van het programma. Ze laten zien dat steeds meer archiefinstel-
lingen zich heroriënteren op de functie en identiteit. De krimpende
budgetten hebben gevolgen voor de inzet van mensen en middelen,
terwijl technologische ontwikkelingen tegelijkertijd om investeringen in
nieuwe expertise en infrastructuren vragen. Archivarissen staan daarbij
voor moeilijke keuzes die gevolgen kunnen hebben voor de professie.
De sessies hebben een plek gekregen in de volgende lijnen:
•	 Digitale dilemma’s
•	 Selectie en toegang
•	 Professie
•	 Nieuwe zakelijkheid
•	 Beheer en behoud
Beide dagen worden afgetrapt met een keynotelezing van een hoog-
leraar die op eigen wijze het thema Kiezen! belicht. Op maandag 10 juni
‘Sharing ideas, enriching your cultural heritage’
grafische uitwerking en sponsoring: picturae.nl
DATA MATTERS
IM
Foto: Stadsarchief Amsterdam
2
5
	opent Sheila Anderson, professor e-research aan King’s College University
Londen, de conferentie. Zij benadert het archiefveld vanuit de kansen en
mogelijkheden die de digital humanities bieden. Op dinsdag 11 juni is
het woord aan Marcel Wissenburg. Voor deze hoogleraar politieke theorie
aan de Radboud Universiteit Nijmegen is het thema Kiezen! een rode
draad in het vakgebied. Tijdens een plenaire presentatie op 10 juni geeft
Algemeen Rijksarchivaris Martin Berendse een toelichting op de
Innovatieagenda voor de archiefsector.
Het programma wordt omlijst met een congresdiner in De Bazel en
rondleidingen door het Atria - Kennisinstituut voor Emancipatie en
Vrouwengeschiedenis en het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en
Genocidestudies.
Organisatie
De Koninklijke Vereniging van Archivarissen in Nederland organiseert de
KVAN-dagen 2013 in samenwerking met het Stadsarchief Amsterdam en
de Archiefschool/Hogeschool van Amsterdam - Domein Media, Cultuur
en Informatie. Wij danken hoofdsponsor Picturae en andere sponsoren
voor hun bijdrage.
De organisatiecommissie wenst u plezierige en
inspirerende KVAN-dagen toe!
Marieke de Haan, Rienk Jonker, Petra Links, Aike van der Ploeg, Vincent
Robijn, May Scheepers en Jorien Weterings.
KEYNOTE LEZINGEN
Sheila Anderson
Maandag 10 juni, 10:30-11:15 @ Centrale Hal
Sheila Anderson is als hoogleraar e-Research ver-
bonden aan het Centre for e-Research van de faculteit
Digital Humanities van het King’s College Londen.
Anderson is betrokken bij belangrijke Europese
Research infrastructuur projecten, waarin zij samen-
werkt met andere disciplines, archieven en bibliotheken.
Anderson leidt het“Collaborative European Digital/
Archival Infrastructure project”, dat onderzoekt hoe informatie uit archie-
ven van de middeleeuwen tot de moderne tijd omgezet kan worden naar
intelligente, digitale content. Daarnaast is ze betrokken bij het project:
European Holocaust Research Infrastructure (EHRI). In dit verband leidt
Anderson het onderzoek naar de gebruikersbehoeften, en specifiek de
manier van zoeken naar en het gebruik van informatie uit archieven.
De uitkomsten hiervan worden geïmplementeerd in de digitale infrastruc-
tuur ter ondersteuning van onderzoek op het gebied van de Holocaust.
Sheila Anderson heeft Sociologie en Politieke Geschiedenis gestudeerd.
Als onderzoeksassistent ontwikkelde zij haar interesse voor IT-toepas-
singen in het historisch onderzoek. Zij was oprichter van History Data
Service van de University of Essex en adjunct-directeur van het UK Data
Archive. Vanaf 2000 werkt zij bij het King’s College Londen, eerst als
directeur van Arts and Humanities Data Service, deze organisatie is ver-
gelijkbaar met het Nederlandse Data Archiving and Networked Services
(DANS). Anderson richtte het Centre for e-Research op in 2008 en geeft
les aan de MA Digital Asset and Media Management.
Deze keynote-lezing is in het Engels.
MarcelWissenburg
Dinsdag 11 juni, 10:30-11:15 @ Centrale Hal
Marcel Wissenburg is als hoogleraar verbonden aan
de Faculteit der Managementwetenschappen van de
Radboud Universiteit Nijmegen, met als leeropdracht
Politieke theorie. Aan deze universiteit studeerde
Wissenburg politicologie en sociale en politieke
wijsbegeerte. Van 2004-2009 was hij bijzonder
hoogleraar Humanistische Wijsbegeerte aan de
Universiteit Wageningen, in het bijzonder met betrekking tot de relatie
tussen mens en natuur. Wissenburg richt zich op de politiek-theoretische
duiding, interpretatie en waardering van vraag-stukken rond politieke
en persoonlijke autonomie. Hij is de te raadplegen man als er tijdens ver-
kiezingstijd ethische kwesties in de campagne gaan spelen. Wissenburg
is ook adviseur van de Mr. B.M. Teldersstichting, het wetenschappelijk
bureau van de VVD. Zijn speciale interesses zijn:
liberalisme, politieke filosofie in het algemeen, denken over rechtvaardig-
heid, vrijheid, gelijkheid, milieu en duurzaamheid.
PRESENTATIE PROGRAMMA INNOVATIE ARCHIEFSECTOR
Maandag 10 juni, 16:00 – 16:45 @ Centrale Hal
Algemeen rijksarchivaris Martin Berendse presenteert het programma
Innovatie Archiefsector 2013-2016. Dit onlangs gestarte programma is
gebaseerd op de Innovatieagenda bij het Archiefconvenant 2012 tussen
OCW, VNG, IPO en Unie van Waterschappen. De algemeen rijksarchivaris
is de opdrachtnemer voor uitvoering van het programma, dat
nadrukkelijk ten goede moet komen aan de gehele archiefsector.
De Innovatieagenda kent in navolging van de Archiefvisie vijf lijnen:
•	 Digitale duurzaamheid
•	 Openbaarheid en selectie
•	 Toegankelijkheid
•	 Documenteren van de samenleving
•	 Kwaliteitszorg en bestelversterking
Het programma gaat bij uitstek over de keuzes van archieven en
archivarissen in de digitale netwerksamenleving en gaat ook in de
uitvoering keuzes niet uit de weg.
@KVANdagen >Twitter mee!
Volg de KVAN-dagen op
twitter.com/KVANdagen
en twitter mee met #KVAN13!
4
76
	PROGRAMMALIJNEN EN PARALLELSESSIES
Lijn 1: Digitale dilemma’s
Jeroen van Luin en Annelot Vijn
Kiezen om een e-Depot te delen
Maandag 10 juni, 11:45-12:30 @ Centrale hal
Wat is een e-Depot en hoe gebruik je
het? Hoe richt je een tenant in?
Wat kun je als je een tenant bent?
In deze demonstratie krijg je het
antwoord op deze én andere vragen
over het bewaren, beheren en toe-
gankelijk maken van digitaal archief.
In 2013 nam het Nationaal Archief de
nieuwste versie van het e-Depot
(SDB4 van Tessella) in gebruik. Eén van de eerste archiefinstellingen die in
het kader van de Werkgroep Voorbereiding Implementatie e-Depot (WVI)
getest heeft met deze‘tenant’is Het Utrechts Archief. Annelot Vijn
(Het Utrechts Archief) en Jeroen van Luin (Nationaal Archief) vertellen
meer over hun ervaringen met het e-Depot en laten zien wat digitaal
informatiebeheer voor jouw organisatie kan betekenen.
Jeroen van Luin is informatiebeveiligingsfunctionaris en productspecialist
e-Depot bij het Nationaal Archief. Annelot Vijn is applicatiebeheerder en kwar-
tiermaker digitale ontwikkelingen bij Het Utrechts Archief en lid van de sectie
architectuur van de Werkgroep Voorbereiding Implementatie e-Depot (WVI).
Stephanie Aertsen en Tom Cobbaert
SODA: Overdracht van digitaal archief in 10 stappen
Maandag 10 juni, 13:30-14:15 @ Centrale hal
Diverse archiefinstellingen en expertisecentra
werkten reeds verschillende strategieën en
softwarepakketten uit in hun streven naar digitale
duurzaamheid. Deze toepassingen zijn meestal
gericht op grote erfgoedactoren waar voldoende
middelen en kennis voorhanden zijn. De eisen
die gesteld worden aan een volwaardig e-Depot
zijn voor kleine erfgoedinstellingen in Vlaanderen
moeilijk te realiseren. Het AMVB probeert in
samenwerking met diverse partners uit de
erfgoedsector een leemte op te vullen door de resultaten van deze
waardevolle onderzoeken te vertalen naar een praktisch stappenplan
voor kleine archiefinstellingen.
Concreet worden duidelijke en praktische procedures uitgewerkt voor de
opname van digitale bestanden en het bewaren van de bijhorende
metadata in het archief, op een geordende en gecontroleerde manier.
Het model gaat uit van het principe dat elke oplossing praktisch,
realistisch en goedkoop moet zijn om geïmplementeerd te kunnen
worden in een kleine archiefinstelling. De basis van elke oplossing ligt
in het opstellen van een stappenplan die de archivaris begeleidt in het
maken van keuzes voor een digitale bewaarstrategie.
Stephanie Aertsen is archivaris bij het Archief en Museum voor het Vlaams
leven te Brussel (AMVB). Tom Cobbaert is verantwoordelijk voor het
collectiebeheer en IT bij het Archief en Documentatiecentrum voor het
Vlaams Nationalisme (ADVN).
Anje van der Lek en Josine van de Voort
Een e-Depot voor de kleine(re) archiefdienst:
kruimels in het keuzebos
Maandag 10 juni, 15:00-15:45 @ Centrale hal
Kleine en middelgrote archiefdiensten staan voor grote keuzes op het
gebied van digitale duurzaamheid: hebben we een e-Depot nodig?
Gaan we regionaal samenwerken of aansluiten bij de grote jongens
(Amsterdam, Rotterdam of het Nationaal Archief en de RHC’s)?
Maar… heb je daar eigenlijk wel iets in te kiezen? Of ontwikkelen we zelf
een oplossing, in samenwerking met een commerciële partij, zoals de
gemeente Putten en enkele waterschappen? Kies je voor een e-Depot dat
voldoet aan de eisen in ED3, of is een NEN 2082 gecertificeerd RMA ook
wel voldoende? Of richt je je puur op de risico’s van informatieverlies voor
de komende 10 jaar en zie je daarna wel verder? Wij oriënteren ons op
deze vragen voor het Regionaal Archief Alkmaar en het Westfries Archief.
Tijdens de KVAN-dagen maken we jullie graag deelgenoot van onze
resultaten en verkennen we met jullie het woud van keuzes waar de
kleine en middelgrote archiefdiensten voor staan.
Anje van der Lek is informatiemanager bij het Westfries Archief. Josine van de
Voort is zelfstandig adviseur op het snijvlak tussen ICT- en business, momen-
teel werkzaam als adviseur e-Depot bij het Regionaal Archief Alkmaar.
Jean-Pierre Sens
Tasten in het duister: het digitaliseren
van audiovisueel materiaal
Dinsdag 11 juni, 11:45-12:30 @ Centrale hal
Hoe selecteer je audio-, video- en film-
materiaal voordat je het laat digitaliseren?
Niet altijd is van te voren bekend wat er op
deze beeld- en geluidsdragers staat. Is het
een belangrijke Koninklijke kroning of een
amateurvoetbalwedstrijd? Om te weten wat
belangrijk genoeg is om te bewaren, zou je
dus moeten bekijken welke informatie je in
handen hebt? Dit betekent echter ook dat je
het materiaal moet digitaliseren. Hoe kies je hier dan voor zonder dat je
weet waar je geld aan uitgeeft? En hoe zorg je ervoor dat het origineel
niet in gevaar komt? Kies je ervoor om het geheel te laten digitaliseren?
Laat je het in de kast liggen tot het vergaat in de hoop dat de
digitaliseringsprijzen dalen? Welk medium digitaliseer je als eerste en
welke kan langer wachten?
Jean-Pierre Sens is directeur van Picturae AV.
98
	Robert Gillese en Henk Vanstappen
Duurzaam scoren! Inzicht in de digitaal
duurzame status van je organisatie
Dinsdag 11 juni, 13:30-14:15 @ Centrale hal
Digitale duurzaamheid is een zorg van elke organisatie die tijd en geld
investeert in het langdurig bewaren van digitale bestanden. Er zijn heel
wat standaarden en tools beschikbaar om te bepalen waaraan een
e-Depot moet voldoen – de bekendste is OAIS. Een probleem is wel
dat dergelijke instrumenten erg complex zijn en daardoor moeilijk
hanteerbaar voor kleinere organisaties. PACKED en DEN ontwikkelden
daarom een scoremodel voor digitale opslag.
Het Scoremodel gidst je op een laagdrempelige manier door het
mijnenveld van risico’s en bedreigingen. Het resultaat is een rapport dat
de sterke en zwakke punten van je digitale huishouding in kaart brengt
en aanbevelingen geeft voor het verkleinen van de risico’s.
Het Scoremodel is in de eerste plaats een groeimodel: belangrijk is dat de
risico’s stelselmatig worden aanpakt. Zo groeit de veiligheid van de digitale
opslag stelselmatig, tot een bevredigend veiligheidsniveau is bereikt. Het
gebruik van het Scoremodel is bedoeld als een eerste stap naar een serieuze
audit van het digitaal depot. Het is daarmee complementair met ED3 en ISO
16363. Het Scoremodel is beschikbaar als webtool: http://scoremodel.org/
Robert Gillesse is medewerker kwaliteitszorg bij Stichting DEN.
Henk Vanstappen is onderzoeksmedewerker bij PACKED vzw.
Gabriëlle Beentjes
Digitaal of origineel: wat laten we zien?
Dinsdag 11 juni, 15:00-15:45 @ Centrale hal
Er wordt enorm veel gedigitaliseerd in
archievenland en vanuit de gedachte
dat de onderzoeker genoeg heeft aan de
tekst, wordt hierbij niet of nauwelijks aan-
dacht besteed aan de uiterlijke vorm van
het archiefstuk. Wat vindt de onderzoeker
daar eigenlijk van? Heeft deze inderdaad
genoeg aan‘platte’tekst of geeft de vorm
van het archiefstuk hem of haar ook
informatie? Heeft de onderzoeker genoeg
aan de digitale representatie van het
fysieke stuk of zijn er dingen die hij of zij
toch liever nakijkt in het fysieke stuk?
Om een beeld te krijgen van wat de gebruiker zelf hier van vindt, is een
vragenlijst ontwikkeld met een aantal stellingen. Deze is verspreid onder
verschillende archieven en (genealogische) verenigingen. De voorlopige
resultaten van deze vragenlijst zullen besproken worden tijdens deze
presentatie. De bedoeling is dat de toehoorders meedenken over de
interpretatie van deze resultaten. Dit onderzoek vindt plaats in het kader
van een MRes Heritage Science aan University College of London.
Gabriëlle Beentjes is senior conserveringsadviseur bij het Nationaal Archief.
Lijn 2: Selectie en toegang
Petra Links en Ivo Zandhuis
Kies voor de geesteswetenschapper! Naar een virtuele
studiezaal langs de Digital Humanities
Maandag 10 juni, 11:45-12:30 @ Filmzaal
Onder de noemer Digital Humanities werken
geesteswetenschappers en informatici aan nieuwe
methoden en technieken die het zoeken in collecties
en archieven vereenvoudigt en nieuwe vormen van
gebruik mogelijk maken. Daarmee beogen zij het
wetenschappelijk onderzoek te bevorderen en nieuwe onderzoeksvragen
te stellen en te beantwoorden. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om de ontwik-
keling van tools waarbij digitale collecties op nieuwe manieren bevraagd
kunnen worden en om het verbinden van beschrijvingen van archieven en
collecties gerelateerd aan historische thema’s.
In deze sessie laten Ivo Zandhuis en Petra Links zien waarom deze
ontwikkelingen in toenemende mate interessant zijn voor archief-
diensten. Tijdens de presentatie werken zij enkele voorbeelden uit van
hoe geesteswetenschappers gebruik maken van de digitale mogelijk-
heden en geven zij aan hoe deze ontwikkelingen zich verhouden tot de
diensten die archiefinstellingen nu bieden.
Ivo Zandhuis studeerde informatica en geeft ICT advies aan erfgoed-
instellingen. Hij doet sociaal-historisch onderzoek naar de Spoorweg-
stakingen van 1903, waar mogelijk met toepassing van inzichten uit de
digital humanities. Petra Links is Archivaris en Teamleider Collecties bij het
NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies en onderzoeker
voor European Holocaust Research Infrastructure (EHRI) en Europeana Cloud:
Unlocking Europe’s Research via The Cloud (eCloud).
Erik de Ree
Keuzesbijhetontsluitenvanarchiefmateriaal:vormofinhoud
Maandag 10 juni, 13:30-14:15 @ Filmzaal
Archieventoegangen beschrijven traditioneel veel vorm, weinig inhoud.
Veel archiefmateriaal wordt zelfs uitsluitend op redactionele vorm
‘ontsloten’. Voorbeelden: series met notulen, verbalen, agenda’s en/of
besluiten. Dit archiefmateriaal omvat een substantieel percentage van
het totaal. Hiermee staat het begrip toegankelijkheid in een merkwaardig
daglicht. Deze praktijk staat in schril contrast met het toegankelijk maken
van persoonsgebonden informatie. In onze presentatie willen we ingaan
op mogelijkheden om materiaal dat in de inventarissen slechts op vorm
is ontsloten ook inhoudelijk te ontsluiten. Hergebruik van oude
instrumenten van de registratuur, zoals de indexen in het verbaalstelsel,
komen aan de orde, maar ook zal worden besproken of nieuwe werk-
wijzen kunnen worden ontwikkeld. Na een inleiding waarin de problema-
tiek nader wordt toegelicht, zullen de deelnemers in discussiegroepjes
uiteengaan en zal vervolgens in een gezamenlijk evaluatie getracht
worden tot conclusies te komen. Er valt wat te kiezen:‘more value for
money’door slimmer gebruik te maken van bestaande archiefsystemen.
Erik de Ree is directeur van De Ree Archiefsystemen.
Zo treffen we “in het echt” een
brief in een envelop in een
archiefstuk aan, hoe breng je
dergelijke situaties digitaal over?
Foto: Nationaal Archief
Foto: Matti Mattila
(Bron: Flickr)
1110
Pim Luiten en Steph C. Scholten
Drama of blijspel?Theatercollecties landen bij een
universiteit
Maandag 10 juni, 15:00-15:45 @ Filmzaal
Op Prinsjesdag 2012 besluit de
rijksoverheid haar subsidie aan het
Theater Instituut Nederland stop te
zetten en het daarmee na ruim 85 jaar
de facto te sluiten. De unieke collecties
worden uiteindelijk ondergebracht bij
de Bijzondere Collecties van de
Universiteit van Amsterdam. In deze
sessie wordt in drie akten het hoe, wat
en waarom uit de doeken gedaan.
Eerst worden de ontwikkelingen bij de
UvA, van“Zeldzame en kostbare werken”tot Bijzondere Collecties
geschetst, een hybride erfgoedorganisatie die weinig op heeft met de
traditionele grenzen tussen bibliotheek, museum en archief. De tweede
akte handelt over een theatermuseum dat sectorinstituut werd en daar-
mee over de opkomst en ondergang van het Theater Instituut Nederland.
Het eindspel verhaalt over hoe beiden elkaar vonden. Of ze lang en
gelukkig zullen leven, ligt nog in de toekomst besloten...
Pim Luiten is directeur van het Theater Instituut Nederland. Steph C. Scholten
is directeur Erfgoed bij de Universiteit van Amsterdam.
Geert-Jan van Bussel en Charles Jeurgens
Kiezen voor de eeuwigheid.Welke eeuwigheid?
Dinsdag 11 juni, 11:45-12:30 @ Filmzaal
Hercules had het op de tweesprong - met linksaf de weg naar het oud
archief en rechtsaf het lastig begaanbare pad naar het modern archief -
in vergelijking met de archivarissen van vandaag eigenlijk nog tamelijk
eenvoudig. Voor welke keuzes staan archivarissen tegenwoordig?
Welke paden zijn zichtbaar? Welke opties zijn er? In een duo-presentatie
dagen Geert Jan van Bussel (Hogeschool van Amsterdam) en Charles
Jeurgens (Universiteit van Amsterdam en Universiteit leiden) je uit om
mee te denken over de consequenties van de keuzes die we nu al dan
niet maken. Welke vragen durven we onszelf te stellen? Om maar een
paar thema’s te noemen waar we het over willen hebben:
Is het gecertificeerde e-Depot wel de oplossing om‘het geheugen’voor
de toekomst veilig te stellen? Welk‘geheugen’representeren de
born-digital archieven die aan de hoge eisen om tot een van de e-Depots
toegelaten te kunnen worden eigenlijk nog? Is er eigenlijk nog plaats
voor niet gestructureerde archieven? Waarom zouden we nog tot in
lengte van jaren geld en energie blijven stoppen in het behouden van
al die papieren archieven die toch nooit meer ingezien mogen worden
nadat ze gedigitaliseerd zijn?
Geert-Jan van Bussel is bijzonder lector Digital Archiving & Compliance aan
de Hogeschool van Amsterdam. Charles Jeurgens is hoogleraar Archivistiek
aan de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit van Leiden.
René Spork en Hans Visser
Erfgoed of informatie. Durft Rotterdam te kiezen? Heeft
Amsterdam wat te kiezen?
Dinsdag 11 juni, 13:30-14:15 @ Filmzaal
De herpositionering van het Stadsarchief Rotterdam en de situatie
van economische krimp nopen tot een herijking van het beleid en een
organisatieverandering. Het Stadsarchief Rotterdam is geen zelfstandige
dienst meer en wordt bedeeld met tal van concerntaken op het gebied
van informatiebeheer. Het Stadsarchief Amsterdam is door de fraaie
huisvesting al een toeristische attractie op zich en is een‘bredere’dienst
geworden door de samenwerking met monumentendeskundigen en
archeologen; toch wordt ook het Stadsarchief Amsterdam door de
gemeente nadrukkelijk betrokken bij informatiebeheer. René Spork en
Hans Visser gaan met elkaar over deze ontwikkelingen in gesprek aan de
hand van tien stellingen. Waarom heeft de gemeente een Stadsarchief?
Wat zijn de taken, wat zijn de ontwikkelingen? Gaat het om informatie of
om erfgoed? Dat het‘waarom’niet een simpel‘daarom,’is zal blijken uit
deze zeer actieve sessie, waarbij de toehoorders alle gelegenheid krijgen
tot het geven van commentaar.
Hans Visser werkt al sinds 1991 bij het Stadsarchief Amsterdam, de eerste
10 jaar als hoofd bibliotheek en de laatste 10 jaar als hoofd dienstverlening.
René Spork werkt al sinds 2001 bij het Stadsarchief Rotterdam, de laatste
jaren in het bijzonder voor publieksbereik en het ‘verhaal van de stad.’
Ingmar Koch, Chido Houbraken en Petra Schoen
Kiezen of niet kiezen: selectief vernietigen of alles bewaren?
Dinsdag 11 juni, 15:00-15:45 @ Filmzaal
Een prikkelend debat over selectief vernietigen of alles bewaren.
Op zijn weblog heeft Ingmar Koch de afgelopen jaren regelmatig
geschreven over de noodzaak van vernietiging van digitale archief-
stukken. Alles bewaren is simpelweg te kostbaar. Chido Houbraken
reageerde daar iedere keer op door te stellen dat digitale vernietiging
niet te vergelijken is met papieren vernietiging. Opslag wordt steeds
goedkoper en daarom hoeven we nu niet te kiezen: we kunnen gewoon
alles bewaren. De discussie tussen beide heren over vernietigen of
bewaren loopt al sinds 2006, eerst in LOPAI-verband en later via de
verschillende online platforms. Voor het eerst in zes jaar wordt dit debat
nu eens live gevoerd. Hierbij treedt Petra Schoen op als onpartijdige
gespreksleider. Interactie met het publiek is daarbij niet uitgesloten.
Ingmar Koch is toezichthouder archieven en adviseur duurzame digitale
houdbaarheid bij de provincie Noord-Brabant. Chido Houbraken is als
archivaris, adviseur en auditor eigenaar van Chido Houbraken Informatie-,
Documentatie- en Organisatieadvies (chido.nl). Petra Schoen is als
marketing- en communicatieprofessional eigenaar van @ps10online.
Foto: Bijzondere Collecties UvA
1312
Lijn 3: Professie
Margriet van Gorsel en Jeroen van Oss
Welke kleur heeft jouw toezicht?Tijd
om kleur te bekennen!
Maandag 10 juni, 11:45-12:30 @ Koningszaal
Een archivaris die, vanuit zijn toezicht-
houdende rol, mee wil praten over de
iOverheid, moet kennis hebben van de (in)
richting van informatiebeleid. Als hij effect wil
bereiken, sluit zijn aanbeveling aan op de business en bedrijfsvoering.
Immers, archivistiek is een aspect van informatiebeleid en de wettelijke
positie van de archivaris brengt een verplichting mee, het mag geen
comfortabele leunstoel, vetobureau of ivoren toren zijn. Jeroen en
Margriet dagen je uit, kleur te bekennen aan de hand van praktijkvoor-
beelden uit de kleurencirkel van het archieftoezicht. Zij vragen jou:
•	Wat moet je weten van de veranderingen op het gebied van
informatiemanagement en toezicht?
•	Verleg je je prioriteiten onder invloed van deze veranderingen?
(Erfgoedbeheer, iOverheid, openbaarheid, privacy, regiogeschiedenis)
•	Zo nee, hoe ga je verder? Zo ja, welke rol kies je dan?
(Deelnemer, toezichthouder, …)
•	Welke expertise heb je of wil je bieden als toegevoegde waarde?
•	Met welke spelers in het informatiedomein heb je te maken en wat
kan je voor elkaar betekenen?
Keuzes moeten nu gemaakt worden, zo niet, dan is de rol van de
archivaris in de iOverheid op korte termijn uitgespeeld. Het toezicht is
dood, leve het toezicht!
Margriet van Gorsel is archiefinspecteur bij Het Utrechts Archief.
Jeroen van Oss is archiefinspecteur bij het Stadsarchief Rotterdam
Karin van der Heiden en Erika Hokke
Kiezen of gekozen worden?
Maandag 10 juni, 13:30-14:15 @ Koningszaal
Denk eens terug aan je middelbare schooltijd: klas 4, het
schoolfeest. Je staat langs de dansvloer, fris gedoucht,
de juiste kleren, je haar zit perfect. De discolampen
gaan aan, de glitterbol glittert en de leraar biologie mixt
enthousiast de eerste plaatjes aan elkaar. En jij weet wel
met wie je zo de dansvloer op wilt. De grote vraag is: wil
hij (of zij) dat ook met jou…Eigenlijk is er niet zoveel veranderd sinds de
4e klas: jij weet wel wat je wilt. Die grote groep bezoekers in je (digitale)
studiezaal, die subsidie voor dat leuke digitaliseringsproject, die top-kan-
didaat voor de openstaande vacature, of die fantastische baan bij die hele
leuke werkgever. Maar… kiest die onderzoeker, dat fonds, die kandidaat,
die werkgever, etc. etc. dan ook voor jou? Hoe ben je aantrekkelijk voor
die ander? Hoe kun je ervoor zorgen dat ze voor jou kiezen? Kun je dat
beïnvloeden? Ja hoor, dat kan. Ook zonder steekpenningen, chantage of
ander onethisch gedrag. Hoe je die stap maakt van zelf kiezen naar door
de ander gekozen worden is het onderwerp van deze interactieve sessie.
Karin van der Heiden en Erika Hokke zullen aan de hand van een
eenvoudig stappenplan tonen dat‘gekozen worden’het succesvolle
vervolg van‘kiezen’is. Hoe zorg je dat je als potentiële medewerker,
werkgever of organisatie met de juiste partner op de dansvloer beland?
Deelnemers krijgen praktische handvatten aangereikt, we vertellen wat
theorie, maar gaan vooral ook praktisch aan de slag. Stil zitten is er dus
niet bij. Bovendien krijgt iedere deelnemer aan het eind van de sessie de
brochure‘De kunst van gekozen worden’cadeau.
Karin van der Heiden is zelfstandig adviseur op het gebied van beheer en
presentatie van (digitale) collecties, eigenaar van PARKC. Erika Hokke werkt
als zelfstandig adviseur en trainer onder de naam •STROOM in•.
Nancy van Asseldonk, Els van den Bent, Charles Jeurgens en Chris Streefkerk
Kiezen voor onderwijs én onderzoek
Maandag 10 juni, 15:00-15:45 @ Koningszaal
Het Platform Archiefonderwijs- en onderzoek daagt het werkveld uit mee
te denken over de contouren van‘de nieuwe archiefprofessional als onder-
nemer van een kenniscentrum’. Dit doen we door concrete onderzoek- en
ontwikkelvragen te formuleren. Welk probleem wilt u laten onderzoeken;
welk product of dienst wilt u ontwikkeld hebben? Welke competenties,
ofwel kennis, vaardigheden en attitudes, zijn hiervoor nodig?
Uw vragen zullen verder worden uitgewerkt in een zogenaamd
‘laboratorium i.o.’- een onderzoek- en ontwikkelomgeving van studenten,
docenten en professionals. In het laboratorium gaan de studenten aan
de slag met het werkveld. Deze workshop levert een eerste ronde aan
onderzoeksvragen op, die de input vormen voor het laboratorium.
Bedoeling is dat u - professional - participeert, zowel als opdrachtgever
en inspirator, maar ook om zelf te leren en geïnspireerd te worden door
een nieuwe generatie archivarissen in opleiding. u
Illustratie:
Max Kisman
Els van den Bent, Hans Waalwijk en Charles Jeurgens tijdens de expertmeeting over het
archiefonderwijs eind 2012
Koffieenthee
Plenair
(Centralehal)
Parallelsessies
Parallelsessies
Parallelsessies
Plenair(Centralehal)
9:00-10:00
10:00-10:30
10:30-11:15
11:15-11:45
11:45-12:30
12:30-13:30
13:30-14:15
14:15-15:00
15:00-16:00
16:00-16:45
16:45-18:00
19:30-22:00
Lijn1:Digitaledilemma’s
Centralehal
Kiezenomeene-Depottedelen
JeroenvanLuinenAnnelotVijn
SODA:Overdrachtvandigitaal
archiefin10stappen
StephanieAertsenen
TomCobbaert
Eene-Depotvoordekleine(re)
archiefdienst:kruimelsinhet
keuzebos
AnjevanderLekenJosinevan
deVoort
Ontvangsteninschrijving,koffie
WelkomstwoorddoorFredvanKan,voorzitterKVAN
enMarensEngelhard,directeurStadsarchiefAmsterdam
OpeningdoorVincentRobijn
KeynotelezingSheilaAnderson
MartinBerendsepresenteerthetprogrammaInnovatieArchiefsector
Borrel
CongresdinerinDeBazel
Lijn2:Selectieentoegang
Filmzaal
Kiesvoordegeesteswetenschap-
per!Naareenvirtuelestudiezaal
langsdeDigitalHumanities
PetraLinksenIvoZandhuis
Keuzesbijhetontsluitenvan
archiefmateriaal:vormofinhoud
ErikdeRee
Dramaofblijspel?Theatercollecties
landenbijeenuniversiteit
PimLuitenenStephScholten
Lijn3:Professie
Koningszaal
Welkekleurheeftjouwtoezicht?
Tijdomkleurtebekennen!
MargrietvanGorselen
JeroenvanOss
Kiezenofgekozenworden?
KarinvanderHeidenen
ErikaHokke
Kiezenvooronderwijsén
onderzoek
NancyvanAsseldonk,Elsvan
denBent,CharlesJeurgensen
ChrisStreefkerk
Lijn4a:NieuweZakelijkheid
Bodeplein
Kiezenvoormeerwaarde
TinekeRouschop,MartijnSmits
enMargreetWindhorst
Betaaldedienstverlening,waarligt
degrens?
WimKarels
Topayornottopay?
EllenFleurbaayenGertZwa-
german
Rondleidingen
DeBazel
(11:45-12:30)
NIOD
(13:30-14:30)
Atria
(14:45-15:45)
Maandag10juni2013
Lunch
Koffieenthee
Koffieenthee
Plenair
(Centralehal)
Parallelsessies
Parallelsessies
Parallelsessies
Plenair(Centralehal)
8:30-10:00
9:00-10:00
9:00-10:15
10:15-10:30
10:30-11:15
11:15-11:45
11:45-12:30
12:30-13:30
13:30-14:15
14:30-15:00
15:00-15:45
16:00-16:15
16:15-17:00
Lijn1:Digitaledilemma’s
Centralehal
Tasteninhetduister:
hetdigitaliserenvanaudiovisueel
materiaal
Jean-PierreSens
Duurzaamscoren!Inzichtinde
digitaalduurzamestatusvanje
organisatie
RobertGillesseenHenk
Vanstappen
Digitaaloforigineel:
watlatenwezien?
GabriëlleBeentjes
SNAAI-ontbijt(NIOD)
Ontvangsteninschrijving,koffie
AlgemeneLedenvergaderingvandeKVAN(Filmzaal)
OpeningdoorVincentRobijn
Keynotelezing-MarcelWissenburg
PlenaireafsluitingdoorVincentRobijn
Farewellcoffee
Lijn2:Selectieentoegang
Filmzaal
Kiezenvoordeeeuwigheid.
Welkeeeuwigheid?
Geert-JanvanBusselen
CharlesJeurgens
Erfgoedofinformatie.
DurftRotterdamtekiezen?
HeeftAmsterdamwattekiezen?
RenéSporkenHansVisser
Kiezenofnietkiezen:selectief
vernietigenofallesbewaren?
ChidoHoubraken,IngmarKoch
enPetraSchoen
Lijn3:Professie
Koningszaal
Kiezenengekozen–archiefpraktijk
enarchiefopleiding
YvonneBos-Ropsen
GeartdeVries
Archiefdienstofarchiverings-
functie?Nieuwekeuzesineen
dynamischetijd.
HansHofman
Archivarisisdood,
langlevede…
SigfriedJanzig,
EllaKok-Majewskaen
BertdeVries
Lijn4b:BeheerenBehoud
Bodeplein
Openbaarheid:actiefofpassief?
NoorSchreuder
Behoudsplanvooranalogearchie-
ven&collecties:Welkeontwikke-
lingenbepalendeconserverings-
strategievoor2012-2017?
JanienKemp
DeAudiovisueleUitdaging:
dekeuzevoorAValsvervanger
MettevanEssenen
TomdeSmet
Rondleidingen
DeBazel
(11:45-12:30)
NIOD
(13:30-14:30)
Atria
(14:45-15:45)
Dinsdag11juni2013
Lunch
Koffieenthee
1716
Tijdens de workshop gaan we in groepen een aantal projecten bedenken.
Elk project bestaat uit een concrete vraag. Dat kan een onderzoeksvraag
zijn of de conceptontwikkeling van een dienst of product.
Daarnaast worden voor elk project de benodigde competenties
geformuleerd. Welke rol(len) vervult de archivaris van de toekomst?
Welke competenties horen hier bij?
Nancy van Asseldonk is docent Informatiemanagement aan de Reinwardt
Academie. Charles Jeurgens is docent Archiefwetenschap aan de Universiteit
van Amsterdam. Els van den Bent is docent Informatiemanagement aan de
Reinwardt Academie. Chris Streefkerk is docent-onderzoeker Archivistiek aan
de Hogeschool van Amsterdam.
Yvonne Bos-Rops en Geart de Vries
Kiezen en gekozen – archiefpraktijk en archiefopleiding
Dinsdag 11 juni, 11:45-12:30 @ Koningszaal
Geart de Vries zal Yvonne Bos-Rops in een interview aan de tand voelen
over de veranderingen die het archiefvak en de archiefopleiding in de
afgelopen dertig jaar hebben doorgemaakt. Die ontwikkelingen liepen
niet parallel, en nu doet zich de vraag voor of de opleiding wel
past bij de praktijk van het vak, of eigenlijk bij welk deel van het vak.
En onvermijdelijk dringt ook de vraag zich op hoe dat zo heeft kunnen
lopen. Er is gekozen – maar waarvoor en waarom? En wordt het niet eens
tijd om opnieuw te kiezen?
Yvonne Bos-Rops is archivaris bij het Nationaal Archief. Geart de Vries is
directeur van het Historisch Centrum Leeuwarden.
Hans Hofman
Archiefdienst of archiveringsfunctie? Nieuwe keuzes in een
dynamische tijd
Dinsdag 11 juni, 13:30-14:15 @ Koningszaal
Archiefdiensten worden in het huidige tijdsgewricht geconfronteerd met
een groot aantal veranderingen, zoals bezuinigingen, organisatorische
verschuivingen (o.a. van individuele organisatie naar‘concerngedachte’)
met in het kielzog ervan standaardisatie en technologische
vernieuwingen, gekenmerkt door sociale media en het ontstaan van
allerlei communities: de app-cultuur. Het vraagt archiefdiensten om na
te denken over hun positie en rol, zo ook het Nationaal Archief. Het beeld
van de Rijksdienst als één concern leidt tot toenemende standaardisatie,
generieke modellen en voorzieningen, vragen als centrale of decentrale
opslag van digitale informatie. Dit speelt ook bij gemeenten.
Met standaardisatie dreigt altijd het risico dat aandacht voor het
bijzondere verdwijnt. Wat zijn de gevolgen voor archiefvorming?
Wordt het kind niet met het badwater weggegooid? Er worden impliciete
en expliciete keuzes gemaakt. Belangrijke vraag is vanuit welk perspectief
dit het beste bekeken kan worden: vanuit dat van de archiefdienst als
organisatie zelf, of vanuit het bredere belang van de maatschappelijke
archiveringsfunctie? Dat laatste tilt het vraagstuk naar een hoger,
strategisch niveau.
Hans Hofman is senior adviseur recordkeeping bij het Nationaal Archief.
Sigfried Janzig, Ella Kok-Majewska en Bert de Vries (namens de HRM-
werkgroep van BRAIN)
Archivaris is dood, lang leve de …
Dinsdag 11 juni, 15:00-15:45 @ Koningszaal
Instellingen beconcurreren elkaar om
schaarse expertise, kampen met een
braindrain op de‘oude’kennisgebieden
als gevolg van vergrijzing en met een
gebrek aan kennis en ervaring op de
nieuwe kennisgebieden die zich aan-
dienen. Dat zijn uitdagingen op zich.
Maar de grootste opgave is hoe we echt
veranderingsgezind en veranderings-
competent worden in een branche die
van oudsher behoudend is en die zich
nu gesteld ziet voor een overweldigende dynamiek op alle fronten.
De netwerksamenleving vraagt om ondernemerschap, innovatieve
kracht en een open, onderzoekende en verbindende attitude.
We zullen naast oude en nieuwe vakinhoudelijk kennis en leervormen
ook instrumenten en stimulansen moeten ontwikkelen om barrières te
overwinnen en in beweging te komen.
Zijn wij archivarissen daartoe in staat? Kunnen we dat? Of wellicht zal
de eerste vraag moeten zijn: willen we dat überhaupt? Wat moet er
gebeuren om die nieuwe attitude in het veld te“verkopen”? En welke
eigenschappen van de individuele medewerkers zijn daarbij belangrijk?
Of is het trekken aan dood paard? Misschien moeten we onze schaarse
middelen daarvoor niet gebruiken en insteken op enkele high potentials
die de rest goed voorbeeld moeten geven? Tijdens deze KVAN-dagen
gaan we die keuze maken!
Deze fundamentele stap willen we met de deelnemers aan onze sessie
gaan maken. We doen dat aan de hand van stellingen. Stellingen die
soms een schijnbaar voor de hand liggende keuze bevatten en tegelijk
een schok zullen veroorzaken. Ben je daar bang voor? Geef je op voor een
veilige sessie. Who dares?
Sigfried Janzig is directeur van het Streekarchief Midden-Holland (SAMH).
Ella Kok-Majewska is directeur/streekarchivaris van het Regionaal Archief
Rivierenland (RAR). Bert de Vries is directeur van het Historisch Centrum
Overijssel (HCO).
1918
Lijn 4a: Nieuwe zakelijkheid
Tineke Rouschop, Martijn Smits en Margreet Windhorst
Kiezen voor meerwaarde
Maandag 10 juni, 11:45-12:30 @ Bodeplein
Waterschap Brabantse Delta is partner van vier archiefinstellingen.
Met meer dan tweehonderd rechtsvoorgangers die archieven hebben
gevormd, kan het flink zoeken zijn naar de‘afstamming’van een archief-
vormer en de bijbehorende verblijfplaats van het archief. Dat kan voor
het waterschap en voor burgers erg lastig zijn. De archiefinstellingen
waarmee Brabantse Delta werkt, hanteren uiteenlopende tarieven.
Die liggen allemaal een factor 8 tot 10 hoger dan de kale opslagtarieven
van commerciële aanbieders van depotruimte. Wat is de meerwaarde
van de keuze voor een partnerschap met een archiefdienst en wat mag
dat kosten? En kan die meerwaarde ook anders en goedkoper verkregen
worden?
Redenen voor Brabantse Delta om de organisatie van het beheer van en
toezicht op hun archieven te heroverwegen. Kosten en baten werden
onderzocht en alternatieven op een rij gezet. Bezuinigingen en digi-tali-
sering zullen de komende jaren de noodzaak doen toenemen om
beheerarrangementen tussen archiefvormers en archiefinstellingen
kritisch tegen het licht te houden. Brabantse Delta denkt daarom dat
haar ervaringen velen tot nut kunnen zijn. Onze workshop neemt u mee
in het keuzeproces dat Brabantse Delta heeft doorlopen.
Tineke Rouschop is recordmanager bij Brabantse Delta. Martijn Smits is
beleidsmedewerker DIV bij Brabantse Delta. Margreet Windhorst is eigenaar
van Raamwerk Advies en Tekst en als extern adviseur betrokken bij Brabantse
Delta.
Wim Karels
Betaalde dienstverlening: waar ligt de grens?
Maandag 10 juni, 13:30-14:15 @ Bodeplein
Digitaliseren kost geld. In tijden
van bezuinigingen is het niet altijd
eenvoudig om geld te investeren.
Hoe kies je dan waar je geld aan
uitgeeft? Digitaliseren is een optie
die niet alleen geld kost, maar ook
geld kan opleveren. Zo kun je als
archiefinstelling ervoor kiezen
om bepaalde archiefstukken alleen zichtbaar te maken op een website
wanneer mensen hiervoor betalen. Ook zou je ervoor kunnen kiezen een
betaalfunctie te koppelen aan het downloaden of opvragen van prints
van gedigitaliseerd archiefmateriaal. Ook is het mogelijk om alleen te
digitaliseren wat het publiek vraagt via Scanning on Demand. Via deze
methode laat je het publiek meebetalen aan het digitaliseren. Maar
waar leg je de grenzen van het betalen neer? Een moeilijke keuze want
archiefstukken blijven van groot belang voor onze culturele achtergrond
en moeten niet slecht bereikbaar worden.
Wim Karels is teamleider Sales bij Picturae.
Ellen Fleurbaay en Gert Zwagerman
To pay or not to pay?
Maandag 10 juni, 15:00-15:45 @ Bodeplein
Artikel 14 van de Archiefwet stelt expliciet dat het raadplegen van
archieven die berusten in een archiefbewaarplaats in principe kosteloos
is. En in hetzelfde artikel is geregeld dat reproducties gemaakt kunnen
worden op kosten van de gebruiker. In de analoge wereld resulteerde dit
tot een redelijk homogene gang van zaken in de archiefwereld: inzage in
de studiezaal was gratis en voor een kopietje moest de klant betalen.
Maar in de digitale wereld ontstaan grote verschillen. Geven we klanten
online gratis inzage in de archiefstukken of verkopen we hen, tegen
kostprijs, een scan van een archiefstuk? Het Stadsarchief Amsterdam
koos voor het laatste en heeft inmiddels bijna 12 miljoen scans online,
wereldwijd veel dankbare klanten en in economisch zware tijden een
businessmodel met perspectief.
Toch staat dit uitgangspunt momenteel onder druk. Zo is er steeds meer
vraag om beschikbare data als Open Data beschikbaar te stellen en de door
de ontwikkeling van de e-Depot infrastructuur in Amsterdam doemen
nieuwe vraagstukken op. In het concern geproduceerde digitale informatie
vanuit het concern wordt veel eerder in het e-Depot ondergebracht dan
met papieren archieven het geval is. De vraag is dan onder meer of bij zo’n
overdracht dan sprake is of kan zijn van formele overbrenging in de zin van
de Archiefwet, of van plaatsvervangend beheer dat voor de overdragende
concerndienst wordt uitgevoerd. En wie draagt dan de kosten?
Is de overbrengingstermijn uit de Archiefwet van 20 jaar nog leidend
bij de kostenverdeling als digitale semi-statische archieven worden
overgedragen?
Ellen Fleurbaay is adjunct-gemeentearchivaris en hoofd Publieksdiensten
van het Stadsarchief Amsterdam. Gert Zwagerman is hoofd concerndiensten
bij het Stadsarchief Amsterdam.
212120
Lijn 4b: Beheer en behoud
Noor Schreuder
Openbaarheid: actief of passief?
Dinsdag 11 juni, 11:45-12:30 @ Bodeplein
De openbaarheid van overheidsdocumenten werd in Nederland voor het
eerst geregeld door middel van instructies voor archivarissen. De eerste
openbaarheidswet was de Archiefwet van 1918. Inmiddels zijn wij een
flink aantal versies van de Archiefwet en andere openbaarheidwetten
verder. De archivaris als“hoeder”van de openbaarheid lijkt naar de marge
te zijn weggedrukt. Anderzijds zijn er ontwikkelingen die kans bieden om
een rol te spelen in de bevordering van de openbaarheid van overheids-
informatie, zoals digitalisering, het open databeleid, de roep om
transparantie over gebruik van (persoons)gegevens, etc.
De kennis en vaardigheden van de archivarissen kunnen bijdragen
aan toegankelijke én openbare overheidsinformatie. Met name bij de
digitalisering kan de archivaris al in een vroeg stadium betrokken zijn bij
inrichting van het informatiesysteem, met het oog op de toekomstige
mogelijkheden van/voor openbaarheid en beschikbaarstelling, zoals in
de vorm van open data. In deze sessie wordt de bijdrage en (de keuze
voor een actieve) rol van de archivaris verkend en besproken.
Noor Schreuder is juridisch adviseur bij het Nationaal Archief.
Janien Kemp
Behoudsplan voor analoge archieven & collecties:
Welke ontwikkelingen bepalen de conserveringsstrategie
voor 2012-2017?
Dinsdag 11 juni, 13:30-14:15 @ Bodeplein
Eind 2012 schreef de sectie Fysiek Beheer van het Stadsarchief
Amsterdam een behoudsplan voor haar analoge archieven & collecties.
Het behoudsplan beschrijft de verantwoordelijkheid en de noodzaak
voor professioneel beheer en behoud van de analoge archieven in sa-
menhang met de uitgangspunten, de randvoorwaarden, de
conserveringsproblematiek en de omschrijving van de fysieke staat van
de objectsoorten. De huidige stand van zaken is hiermee inzichtelijk
gemaakt.
De behoudsfilosofie wordt vanuit het object vormgegeven en het
eindgebruik van het object bepaald de conserveringsstrategie.
Doordat inzichtelijk wordt gemaakt dat fysiek beheer en behoud
verbonden zijn met alle archieftaken worden er vanuit dit perspectief
nieuwe weloverwogen behoudskeuzes gemaakt. De behoudsstrategie
wordt ontwikkeld vanuit de algehele missie, visie en strategie van het
Stadsarchief Amsterdam. Door het behoudsbeleid gestalte te geven zijn
er doelstellingen beschreven met als algeheel resultaat; een geaccepteer-
de en breed gedragen conserveringsstrategie waarop besluiten worden
gebaseerd. Gezien de reikwijdte van dit behoudsplan is het nodig om
korte en lange termijn keuzes te maken en vervolgstappen te
concretiseren in projectplannen en lijnwerkzaamheden.
Janien Kemp is sectiehoofd fysiek beheer bij het Stadsarchief Amsterdam.
Mette van Essen en Tom de Smet
De audiovisuele uitdaging: de keuze voor AV als vervanger
Dinsdag 11 juni, 15:00-15:45 @ Bodeplein
Het maken van audiovisuele opnamen wordt steeds laagdrempeliger
en daardoor ook steeds gebruikelijker. Zo leggen steeds meer bestuurs-
lagen de vergaderingen van hun vertegenwoordigende lichamen, zoals
gemeenteraad en Provinciale Staten maar ook de Tweede Kamer, vast op
video. Het inzetten van deze videoverslagen als vervanger van papieren
notulen is een volgende stap. Audiovisuele verslagen zijn veel rijker aan
informatie dan het traditionele geschreven verslag, maar brengen ook
uitdagingen met zich mee. Wat voor gevolgen heeft het karakter van
het medium voor de duurzaamheid van de verslagen? Hoe verhouden
traditionele archiefprocessen zich tot de processen inherent aan het
AV-domein? En wat is het effect op ontsluiting en toegankelijkheid in de
toekomst?
Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid en het Nationaal Archief
zijn begin dit jaar gestart met een onderzoek naar precies deze vragen.
Een pilotproject met de Tweede Kamer dient als praktische casus voor
het onderzoek. In deze duopresentatie wordt een tipje van de sluier
opgelicht rond het project en de stand van zaken in het onderzoek.
Mette van Essen is Preservation Researcher bij het Nationaal Archief.
Tom de Smet is manager Collecties en Beschrijvingen bij het Nederlands
Instituut voor Beeld en Geluid.
23
EXTRA ACTIVITEITEN
Rondleidingen
Tijdens de KVAN-dagen zijn er rondleidingen door De Bazel, het NIOD
en Atria. Het aantal plaatsen per rondleiding is beperkt. Aanmelden voor
deze rondleidingen kan bij de ontvangstbalie in de Centrale Hal van De
Bazel. Daar is ook de actuele informatie te vinden over onder andere het
verzamelpunt van vertrek. Achterin dit boekje zijn de contactgegevens
en routebeschrijvingen vanaf De Bazel opgenomen. Zowel het NIOD als
Atria bevinden zich op loopafstand van De Bazel.
De Bazel
Maandag 10 juni en dinsdag 11 juni, 11:45-12:30 @ Vijzelstraat 32
Het Stadsarchief organiseert een rondleiding in gebouw De Bazel, het
imposante voormalige hoofdkantoor van de Nederlandsche Handelmaat-
schappij, een pronkstuk van de Nederlandse 20e- eeuwse architectuur.
Onder deskundige begeleiding wordt u rondgeleid door de monu-
mentale stijlkamers met een koloniaal verleden en in de Schatkamer,
de permanente tentoonstellingsruimte met Art Deco schilderingen op
de muren en plafonds. Vele bouwkundige en decoratieve elementen in
zowel het gebouw als het exterieur herinneren aan een boeiend verleden
van Nederlands grootste bank.
NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies
Maandag 10 juni en dinsdag 11 juni, 13.30 - 14.30 @ Herengracht 380
Het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies is
gehuisvest in een monumentaal pand aan de Herengracht 380 en
beschikt over uitgebreide collecties over de Tweede Wereldoorlog die ten
dienste staan van iedereen die onderzoek wil doen. In de collecties
kunnen bezoekers antwoorden vinden op vragen over een dikwijls
beladen verleden. De collecties worden dagelijks aangevuld met
historische bronnen en moderne studies.
Het NIOD bezit een verzameling archieven van bijna drie strekkende
kilometer met onder andere archieven van de NSB, Duitse instanties,
verzetsorganisaties en dagboeken van particulieren. De unieke foto-
collectie bestaat uit meer dan 100.000 foto’s en bevat onder andere
opnamen van professionele oorlogsfotografen en bijzondere privéfoto’s.
Daarnaast heeft het NIOD ook een bibliotheekcollectie met meer dan
65.000 titels. De kern van de collectie bestaat uit publicaties over
Nederland en Nederlands-Indië ten tijde van de Duitse respectievelijk
Japanse bezetting. Daarnaast is er veel aandacht voor de Tweede Wereld-
oorlog in andere landen, de voor- en naoorlogse perioden en genociden.
Ontdek de collecties en archieven van het NIOD en bekijk tijdens de
rondleiding het gebouw met zijn opmerkelijke architectuur en interieur!
Atria - Kennisinstituut voor emancipatie en vrouwen-
geschiedenis
Maandag 10 juni en dinsdag 11 juni, 14:45-15:45 @ Vijzelgracht 20
Atria is het kennisinstituut voor emancipatie
en vrouwengeschiedenis in Nederland.
Het instituut is in 2012 ontstaan uit een fusie
tussen Aletta, instituut voor vrouwenge-
schiedenis, en E-Quality, kennis centrum voor
emancipatie, gezin en diversiteit. Door de
samenvoeging heeft het kennisinstituut brede
doelgroepen. Onder het motto‘Sharing the
past, debating the present and creating the future’levert het een groot
scala aan producten en diensten die op het snijvlak liggen van
onderzoek, beleid en geschiedenis. Het instituut heeft de kennis en
kunde in huis om wetenschappelijk en beleidsgericht onderzoek te doen
naar maatschappelijke trends, specifieke sociale en economische
vraagstukken, en naar beleid en beleidseffecten op het gebied van
emancipatie, diversiteit en etniciteit.
De rondleiding gaat door de uitgebreide bibliotheek en het archief,
opgericht in 1935 door het toenmalige Internationaal Archief voor de
Vrouwenbeweging, met onder andere materiaal van verschillende
vrouwenorganisaties zoals Dolle Mina en CPN-vrouwen maar ook de
Vrouwen Electriciteits Vereeniging, met beeldmateriaal, objecten en
video-interviews met individuele vrouwen. Van een interview met Anja
Meulenbelt tot het paspoort van Aletta Jacobs uit 1911, van het oudste
boekje in de collectie (1578) tot de nieuwste digitale publicatie.
De bibliotheek van Atria
Rondleiding door het gebouw De Bazel. Foto: Doriann Kransberg
Het gebouw van het
NIOD vroeger
Het gebouw van het NIOD anno nu
22
25
SNAAI-ontbijt
Dinsdag 11 juni, 8:30-10:00 @ NIOD
Op dinsdagochtend 11 juni organiseert SNAAI
weer het SNAAI-netwerkontbijt, voor alle young
professionals! SNAAI vindt het belangrijk dat ook jij
een goed netwerk opbouwt. Dit is je kans om verschillende directeuren
of gemeentearchivarissen te ontmoeten onder het genot van een gratis
ontbijt.
Het ontbijt vindt plaats bij het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust-
en Genocidestudies. Ben je aanwezig op de KVAN-dagen en wil je dit niet
missen? Meld je dan nu aan via snaai@kvan.nl!
Algemene Ledenvergadering KVAN
Dinsdag 12 juni, 9:00-10:15 @ Filmzaal
De Koninklijke Vereniging van Archivarissen in Nederland houdt haar
halfjaarlijkse Algemene Ledenvergadering.
PRAKTISCHE INFORMATIE
Het officiële programma van de KVAN-dagen 2013 wordt op maandag
10 juni om 10:00 uur geopend. Vanaf 9:00 uur die ochtend kunt u zich in
De Bazel inschrijven voor het congres. Voorafgaand aan de plenaire
openingen wordt koffie geserveerd.
Aanmelden en kosten
Als u zeker wilt zijn van deelname, meldt u zich dan aan vóór 25 mei 2013
via het digitale aanmeldingsformulier op www.kvan.nl.
De kosten bedragen:
KVAN-leden:	 € 125,- per dag of € 195,- voor twee dagen
Niet-leden:	 € 150,- per dag of € 250,- voor twee dagen
Tien studenten van archiefopleidingen kunnen in aanmerking komen
voor gratis deelname. De voorwaarden hiervoor staan op www.kvan.nl.
Congresdiner
Het congresdiner begint op maandagavond om 19:30 uur in De Bazel.
De kosten voor KVAN-leden bedragen € 45,- en voor niet-leden € 55,-.
U dient zich voor het congresdiner aan te melden op www.kvan.nl.
Overnachten
Via www.iamsterdam.com kunt u
uitgebreid zoeken naar over-
nachtingsmogelijkheden in
Amsterdam. Het is ook mogelijk om
via deze site te reserveren.
Contact
Bureau KVAN
Markt 1
6811 CG Arnhem
Tel: 026-3521605
bureau@kvan.nl
De Italiaanse zaal in De Bazel. Foto: Doriann Kransberg
@KVANdagen >Twitter mee!
Volg de KVAN-dagen op
twitter.com/KVANdagen
en twitter mee met #KVAN13!
24
27
ADRES EN ROUTEBESCHRIJVING
Het congres vindt plaats in De Bazel, waar het Stadsarchief Amsterdam is
gevestigd. Enkele nevenactiviteiten zijn georganiseerd in samenwerking
met het Atria - Kenniscentrum voor Emancipatie en Vrouwen-
geschiedenis en het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust en
Genocidestudies. Beide organisaties zijn op loopafstand van De Bazel.
Aangezien alle locaties zich in het centrum van Amsterdam bevinden
waar hoge parkeertarieven gelden, raden we aan met het openbaar
vervoer te komen. Actuele reisinformatie voor het openbaar vervoer in
de binnenstad vindt u op www.gvb.nl. Meer informatie over parkeren in
Amsterdam is te vinden op de site www.opdekaart.amsterdam.nl/divv/
parkeergarages.
Stadsarchief Amsterdam
De Bazel
Vijzelstraat 32
1017 HL Amsterdam
020 - 2511511
stadsarchief.amsterdam.nl
Het Stadsarchief is bereikbaar per tram vanaf het Centraal Station:
lijnen 16, 24 en 25, halte Keizersgracht.
Atria - Kennisinstituut voor Emancipatie en
Vrouwengeschiedenis
Vijzelstraat 20
1017 HK Amsterdam
020 - 6650820
atria-kennisinstituut.nl
Vanaf Amsterdam Centraal
Station neemt u de tram-
lijnen 4, 9, 14, 16, 24 of 25.
Stap uit bij halte De Munt.
NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies
Herengracht 380
1016 CJ Amsterdam
020 - 5233800
niod.knaw.nl
Vanaf het Centraal Station:
trams 1, 2 en 5, halte Spui.
Vervolgens loopt u richting
Singel en via de Wijde
Heisteeg naar de
Herengracht (ca. 350 meter
lopen).
De centrale hal van gebouw De Bazel waarin het Stadsarchief is
gehuisvest. Foto: Doriann Kransberg
26
‘Sharing ideas, enriching your cultural heritage’
grafische uitwerking en sponsoring: picturae.nl

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt? (8)

De Datahub
De DatahubDe Datahub
De Datahub
 
Slimerfgoed.be: bruggen bouwen tussen erfgoed en onderwijs
Slimerfgoed.be: bruggen bouwen tussen erfgoed en onderwijsSlimerfgoed.be: bruggen bouwen tussen erfgoed en onderwijs
Slimerfgoed.be: bruggen bouwen tussen erfgoed en onderwijs
 
Digitale Bibliotheekcollecties
Digitale BibliotheekcollectiesDigitale Bibliotheekcollecties
Digitale Bibliotheekcollecties
 
Snoepreis Vlaamse Erfgoedbibliotheek kostte 4.114,14 euro
Snoepreis Vlaamse Erfgoedbibliotheek kostte 4.114,14 euroSnoepreis Vlaamse Erfgoedbibliotheek kostte 4.114,14 euro
Snoepreis Vlaamse Erfgoedbibliotheek kostte 4.114,14 euro
 
Shared Services voor erfgoed
Shared Services voor erfgoedShared Services voor erfgoed
Shared Services voor erfgoed
 
De wvanetwiegentmei2014 v2
De wvanetwiegentmei2014 v2De wvanetwiegentmei2014 v2
De wvanetwiegentmei2014 v2
 
Presentatie plenairev1
Presentatie plenairev1Presentatie plenairev1
Presentatie plenairev1
 
'Digital Scholarship in the Humanities' met Artes (KU Leuven) - Tom Willaert
 'Digital Scholarship in the Humanities' met Artes (KU Leuven) - Tom Willaert 'Digital Scholarship in the Humanities' met Artes (KU Leuven) - Tom Willaert
'Digital Scholarship in the Humanities' met Artes (KU Leuven) - Tom Willaert
 

Andere mochten auch

Prof port media lit
Prof port media litProf port media lit
Prof port media litalasandi
 
1206_Fromme_VanderMeer_Ons_DNA
1206_Fromme_VanderMeer_Ons_DNA1206_Fromme_VanderMeer_Ons_DNA
1206_Fromme_VanderMeer_Ons_DNAKVANdagen
 
1206_Hollestelle_Waanders_Zeeuwengezocht
1206_Hollestelle_Waanders_Zeeuwengezocht1206_Hollestelle_Waanders_Zeeuwengezocht
1206_Hollestelle_Waanders_ZeeuwengezochtKVANdagen
 
Rhc eindhoven&promines
Rhc eindhoven&prominesRhc eindhoven&promines
Rhc eindhoven&prominesKVANdagen
 
Blogging for Business Spring 2014
Blogging for Business Spring 2014Blogging for Business Spring 2014
Blogging for Business Spring 2014Tara Coomans
 
1206_DeBruin_Archives_Portal_Europe
1206_DeBruin_Archives_Portal_Europe1206_DeBruin_Archives_Portal_Europe
1206_DeBruin_Archives_Portal_EuropeKVANdagen
 
Kvan11 kwaliteitscontrole-110609102911-phpapp02 - robert gillese en marc ho...
Kvan11   kwaliteitscontrole-110609102911-phpapp02 - robert gillese en marc ho...Kvan11   kwaliteitscontrole-110609102911-phpapp02 - robert gillese en marc ho...
Kvan11 kwaliteitscontrole-110609102911-phpapp02 - robert gillese en marc ho...KVANdagen
 

Andere mochten auch (8)

Prof port media lit
Prof port media litProf port media lit
Prof port media lit
 
1206_Fromme_VanderMeer_Ons_DNA
1206_Fromme_VanderMeer_Ons_DNA1206_Fromme_VanderMeer_Ons_DNA
1206_Fromme_VanderMeer_Ons_DNA
 
1206_Hollestelle_Waanders_Zeeuwengezocht
1206_Hollestelle_Waanders_Zeeuwengezocht1206_Hollestelle_Waanders_Zeeuwengezocht
1206_Hollestelle_Waanders_Zeeuwengezocht
 
Rhc eindhoven&promines
Rhc eindhoven&prominesRhc eindhoven&promines
Rhc eindhoven&promines
 
Blogging for Business Spring 2014
Blogging for Business Spring 2014Blogging for Business Spring 2014
Blogging for Business Spring 2014
 
1206_DeBruin_Archives_Portal_Europe
1206_DeBruin_Archives_Portal_Europe1206_DeBruin_Archives_Portal_Europe
1206_DeBruin_Archives_Portal_Europe
 
1206_Jensen
1206_Jensen1206_Jensen
1206_Jensen
 
Kvan11 kwaliteitscontrole-110609102911-phpapp02 - robert gillese en marc ho...
Kvan11   kwaliteitscontrole-110609102911-phpapp02 - robert gillese en marc ho...Kvan11   kwaliteitscontrole-110609102911-phpapp02 - robert gillese en marc ho...
Kvan11 kwaliteitscontrole-110609102911-phpapp02 - robert gillese en marc ho...
 

Ähnlich wie KVAN-dagen 2013 - Kiezen! - Programma

KVAN-dagen 2014 - Programma
KVAN-dagen 2014 - ProgrammaKVAN-dagen 2014 - Programma
KVAN-dagen 2014 - ProgrammaKVANdagen
 
Pascal Ennaert: inleiding studiedag Duurzaam digitaliseren in de museale wereld
Pascal Ennaert: inleiding studiedag Duurzaam digitaliseren in de museale wereldPascal Ennaert: inleiding studiedag Duurzaam digitaliseren in de museale wereld
Pascal Ennaert: inleiding studiedag Duurzaam digitaliseren in de museale wereldPACKED vzw
 
Conclusies, Inge Schoups (FelixArchief/eDAVID), voorzitter van het Platform D...
Conclusies, Inge Schoups (FelixArchief/eDAVID), voorzitter van het Platform D...Conclusies, Inge Schoups (FelixArchief/eDAVID), voorzitter van het Platform D...
Conclusies, Inge Schoups (FelixArchief/eDAVID), voorzitter van het Platform D...FARO
 
Digitaal tentoonstellen bachelorscriptie_evathomas
Digitaal tentoonstellen bachelorscriptie_evathomasDigitaal tentoonstellen bachelorscriptie_evathomas
Digitaal tentoonstellen bachelorscriptie_evathomasErfgoed 2.0
 
Interview InformatieProfessional KNVI Smart Humanity 2019 special met Olaf Ja...
Interview InformatieProfessional KNVI Smart Humanity 2019 special met Olaf Ja...Interview InformatieProfessional KNVI Smart Humanity 2019 special met Olaf Ja...
Interview InformatieProfessional KNVI Smart Humanity 2019 special met Olaf Ja...Olaf Janssen
 
matthias vandermaesen_vlaamse kunstcollectie
matthias vandermaesen_vlaamse kunstcollectiematthias vandermaesen_vlaamse kunstcollectie
matthias vandermaesen_vlaamse kunstcollectieKatrien Steelandt
 
Ocd masterclass 2014_terugkomdag_impactmeting
Ocd masterclass 2014_terugkomdag_impactmetingOcd masterclass 2014_terugkomdag_impactmeting
Ocd masterclass 2014_terugkomdag_impactmetingKennisland
 
Paul Breevaart - Ministerie van OCW
Paul Breevaart - Ministerie van OCWPaul Breevaart - Ministerie van OCW
Paul Breevaart - Ministerie van OCWKVANdagen
 
Open cultuur data - Wikimedia Conferentie Nederland 2012
Open cultuur data - Wikimedia Conferentie Nederland 2012Open cultuur data - Wikimedia Conferentie Nederland 2012
Open cultuur data - Wikimedia Conferentie Nederland 2012Lotte Belice Baltussen
 
Platform voor digitale historische kranten NL
Platform voor digitale historische kranten NLPlatform voor digitale historische kranten NL
Platform voor digitale historische kranten NLElco van Staveren
 
De kunst van culturele erfgoedinformatie en -data
De kunst van culturele erfgoedinformatie en -dataDe kunst van culturele erfgoedinformatie en -data
De kunst van culturele erfgoedinformatie en -dataSaskia Scheltjens
 
Open Cultuur Data / Open Beelden - HackersNL #6
Open Cultuur Data / Open Beelden - HackersNL #6Open Cultuur Data / Open Beelden - HackersNL #6
Open Cultuur Data / Open Beelden - HackersNL #6Lotte Belice Baltussen
 
Introductietothetboekenvak Digitalebibliotheek 20080516
Introductietothetboekenvak Digitalebibliotheek 20080516Introductietothetboekenvak Digitalebibliotheek 20080516
Introductietothetboekenvak Digitalebibliotheek 20080516Boek.be
 
Introductie tot het boekenvak: Digitale bibliotheek
Introductie tot het boekenvak: Digitale bibliotheekIntroductie tot het boekenvak: Digitale bibliotheek
Introductie tot het boekenvak: Digitale bibliotheekvcob
 
2017-09--05 Workshop Online Stedelijk Erfgoed
2017-09--05 Workshop Online Stedelijk Erfgoed2017-09--05 Workshop Online Stedelijk Erfgoed
2017-09--05 Workshop Online Stedelijk ErfgoedMarco Streefkerk
 

Ähnlich wie KVAN-dagen 2013 - Kiezen! - Programma (20)

KVAN-dagen 2014 - Programma
KVAN-dagen 2014 - ProgrammaKVAN-dagen 2014 - Programma
KVAN-dagen 2014 - Programma
 
Pascal Ennaert: inleiding studiedag Duurzaam digitaliseren in de museale wereld
Pascal Ennaert: inleiding studiedag Duurzaam digitaliseren in de museale wereldPascal Ennaert: inleiding studiedag Duurzaam digitaliseren in de museale wereld
Pascal Ennaert: inleiding studiedag Duurzaam digitaliseren in de museale wereld
 
Conclusies, Inge Schoups (FelixArchief/eDAVID), voorzitter van het Platform D...
Conclusies, Inge Schoups (FelixArchief/eDAVID), voorzitter van het Platform D...Conclusies, Inge Schoups (FelixArchief/eDAVID), voorzitter van het Platform D...
Conclusies, Inge Schoups (FelixArchief/eDAVID), voorzitter van het Platform D...
 
MLGK Ehva 13 3 08
MLGK Ehva 13 3 08MLGK Ehva 13 3 08
MLGK Ehva 13 3 08
 
Een roadmap tot digitale archivering in Archipel
Een roadmap tot digitale archivering in ArchipelEen roadmap tot digitale archivering in Archipel
Een roadmap tot digitale archivering in Archipel
 
Open Cultuur Data
Open Cultuur DataOpen Cultuur Data
Open Cultuur Data
 
EPICS
EPICSEPICS
EPICS
 
Digitaal tentoonstellen bachelorscriptie_evathomas
Digitaal tentoonstellen bachelorscriptie_evathomasDigitaal tentoonstellen bachelorscriptie_evathomas
Digitaal tentoonstellen bachelorscriptie_evathomas
 
Interview InformatieProfessional KNVI Smart Humanity 2019 special met Olaf Ja...
Interview InformatieProfessional KNVI Smart Humanity 2019 special met Olaf Ja...Interview InformatieProfessional KNVI Smart Humanity 2019 special met Olaf Ja...
Interview InformatieProfessional KNVI Smart Humanity 2019 special met Olaf Ja...
 
matthias vandermaesen_vlaamse kunstcollectie
matthias vandermaesen_vlaamse kunstcollectiematthias vandermaesen_vlaamse kunstcollectie
matthias vandermaesen_vlaamse kunstcollectie
 
Ocd masterclass 2014_terugkomdag_impactmeting
Ocd masterclass 2014_terugkomdag_impactmetingOcd masterclass 2014_terugkomdag_impactmeting
Ocd masterclass 2014_terugkomdag_impactmeting
 
Paul Breevaart - Ministerie van OCW
Paul Breevaart - Ministerie van OCWPaul Breevaart - Ministerie van OCW
Paul Breevaart - Ministerie van OCW
 
Open cultuur data - Wikimedia Conferentie Nederland 2012
Open cultuur data - Wikimedia Conferentie Nederland 2012Open cultuur data - Wikimedia Conferentie Nederland 2012
Open cultuur data - Wikimedia Conferentie Nederland 2012
 
Platform voor digitale historische kranten NL
Platform voor digitale historische kranten NLPlatform voor digitale historische kranten NL
Platform voor digitale historische kranten NL
 
De kunst van culturele erfgoedinformatie en -data
De kunst van culturele erfgoedinformatie en -dataDe kunst van culturele erfgoedinformatie en -data
De kunst van culturele erfgoedinformatie en -data
 
Open Cultuur Data / Open Beelden - HackersNL #6
Open Cultuur Data / Open Beelden - HackersNL #6Open Cultuur Data / Open Beelden - HackersNL #6
Open Cultuur Data / Open Beelden - HackersNL #6
 
Introductietothetboekenvak Digitalebibliotheek 20080516
Introductietothetboekenvak Digitalebibliotheek 20080516Introductietothetboekenvak Digitalebibliotheek 20080516
Introductietothetboekenvak Digitalebibliotheek 20080516
 
Introductie tot het boekenvak: Digitale bibliotheek
Introductie tot het boekenvak: Digitale bibliotheekIntroductie tot het boekenvak: Digitale bibliotheek
Introductie tot het boekenvak: Digitale bibliotheek
 
2017-09--05 Workshop Online Stedelijk Erfgoed
2017-09--05 Workshop Online Stedelijk Erfgoed2017-09--05 Workshop Online Stedelijk Erfgoed
2017-09--05 Workshop Online Stedelijk Erfgoed
 
Council of Content Providers and Aggregators van Europeana
Council of Content Providers and Aggregators van Europeana Council of Content Providers and Aggregators van Europeana
Council of Content Providers and Aggregators van Europeana
 

Mehr von KVANdagen

Jonge documenten aan hun lot overgelaten
Jonge documenten aan hun lot overgelatenJonge documenten aan hun lot overgelaten
Jonge documenten aan hun lot overgelatenKVANdagen
 
Erfgoedonderwijs: het archief als bron van beleving en reflectie
Erfgoedonderwijs: het archief als bron van beleving en reflectieErfgoedonderwijs: het archief als bron van beleving en reflectie
Erfgoedonderwijs: het archief als bron van beleving en reflectieKVANdagen
 
De kracht van open data
De kracht van open dataDe kracht van open data
De kracht van open dataKVANdagen
 
Workshop persoonlijk leiderschap: zelfkennis is kracht
Workshop persoonlijk leiderschap: zelfkennis is krachtWorkshop persoonlijk leiderschap: zelfkennis is kracht
Workshop persoonlijk leiderschap: zelfkennis is krachtKVANdagen
 
Eerste hulp bij informatievrijheid- hoe informatievrij ben jij?
Eerste hulp bij informatievrijheid- hoe informatievrij ben jij?Eerste hulp bij informatievrijheid- hoe informatievrij ben jij?
Eerste hulp bij informatievrijheid- hoe informatievrij ben jij?KVANdagen
 
Kracht van archieven de noordelijke lustwarande als resultaat van een nieuw...
Kracht van archieven   de noordelijke lustwarande als resultaat van een nieuw...Kracht van archieven   de noordelijke lustwarande als resultaat van een nieuw...
Kracht van archieven de noordelijke lustwarande als resultaat van een nieuw...KVANdagen
 
Het hobbelige pad naar duurzame toegankelijkheid van Vlaamse digitale overhei...
Het hobbelige pad naar duurzame toegankelijkheid van Vlaamse digitale overhei...Het hobbelige pad naar duurzame toegankelijkheid van Vlaamse digitale overhei...
Het hobbelige pad naar duurzame toegankelijkheid van Vlaamse digitale overhei...KVANdagen
 
The voice in the wilderness? Archivists, their knowledge and the public
The voice in the wilderness? Archivists, their knowledge and the public The voice in the wilderness? Archivists, their knowledge and the public
The voice in the wilderness? Archivists, their knowledge and the public KVANdagen
 
Praktische linked data voor archieven
Praktische linked data voor archievenPraktische linked data voor archieven
Praktische linked data voor archievenKVANdagen
 
Werken aan je toekomst
Werken aan je toekomstWerken aan je toekomst
Werken aan je toekomstKVANdagen
 
Big data x big archives = great opportunities
Big data x big archives = great opportunitiesBig data x big archives = great opportunities
Big data x big archives = great opportunitiesKVANdagen
 
Informatie is een conceptueel labyrinth
Informatie is een conceptueel labyrinthInformatie is een conceptueel labyrinth
Informatie is een conceptueel labyrinthKVANdagen
 
Archiefgeschiedenis: wat, waarom, hoe wie?
Archiefgeschiedenis: wat, waarom, hoe wie?Archiefgeschiedenis: wat, waarom, hoe wie?
Archiefgeschiedenis: wat, waarom, hoe wie?KVANdagen
 
The Big Picture
The Big PictureThe Big Picture
The Big PictureKVANdagen
 
Kvan dagen 2014 nha
Kvan dagen 2014 nhaKvan dagen 2014 nha
Kvan dagen 2014 nhaKVANdagen
 
Noord Hollands Archief Architectuur e depot - v2
Noord Hollands Archief Architectuur e depot - v2Noord Hollands Archief Architectuur e depot - v2
Noord Hollands Archief Architectuur e depot - v2KVANdagen
 
Big Archives, Bigger Websites, Biggest Difference
Big Archives, Bigger Websites, Biggest DifferenceBig Archives, Bigger Websites, Biggest Difference
Big Archives, Bigger Websites, Biggest DifferenceKVANdagen
 
20140617 kvan def
20140617 kvan def20140617 kvan def
20140617 kvan defKVANdagen
 
Publiek Geheim
Publiek GeheimPubliek Geheim
Publiek GeheimKVANdagen
 

Mehr von KVANdagen (20)

Jonge documenten aan hun lot overgelaten
Jonge documenten aan hun lot overgelatenJonge documenten aan hun lot overgelaten
Jonge documenten aan hun lot overgelaten
 
Erfgoedonderwijs: het archief als bron van beleving en reflectie
Erfgoedonderwijs: het archief als bron van beleving en reflectieErfgoedonderwijs: het archief als bron van beleving en reflectie
Erfgoedonderwijs: het archief als bron van beleving en reflectie
 
De kracht van open data
De kracht van open dataDe kracht van open data
De kracht van open data
 
Workshop persoonlijk leiderschap: zelfkennis is kracht
Workshop persoonlijk leiderschap: zelfkennis is krachtWorkshop persoonlijk leiderschap: zelfkennis is kracht
Workshop persoonlijk leiderschap: zelfkennis is kracht
 
Eerste hulp bij informatievrijheid- hoe informatievrij ben jij?
Eerste hulp bij informatievrijheid- hoe informatievrij ben jij?Eerste hulp bij informatievrijheid- hoe informatievrij ben jij?
Eerste hulp bij informatievrijheid- hoe informatievrij ben jij?
 
Kracht van archieven de noordelijke lustwarande als resultaat van een nieuw...
Kracht van archieven   de noordelijke lustwarande als resultaat van een nieuw...Kracht van archieven   de noordelijke lustwarande als resultaat van een nieuw...
Kracht van archieven de noordelijke lustwarande als resultaat van een nieuw...
 
Het hobbelige pad naar duurzame toegankelijkheid van Vlaamse digitale overhei...
Het hobbelige pad naar duurzame toegankelijkheid van Vlaamse digitale overhei...Het hobbelige pad naar duurzame toegankelijkheid van Vlaamse digitale overhei...
Het hobbelige pad naar duurzame toegankelijkheid van Vlaamse digitale overhei...
 
The voice in the wilderness? Archivists, their knowledge and the public
The voice in the wilderness? Archivists, their knowledge and the public The voice in the wilderness? Archivists, their knowledge and the public
The voice in the wilderness? Archivists, their knowledge and the public
 
Praktische linked data voor archieven
Praktische linked data voor archievenPraktische linked data voor archieven
Praktische linked data voor archieven
 
Werken aan je toekomst
Werken aan je toekomstWerken aan je toekomst
Werken aan je toekomst
 
Big data x big archives = great opportunities
Big data x big archives = great opportunitiesBig data x big archives = great opportunities
Big data x big archives = great opportunities
 
Informatie is een conceptueel labyrinth
Informatie is een conceptueel labyrinthInformatie is een conceptueel labyrinth
Informatie is een conceptueel labyrinth
 
Archiefgeschiedenis: wat, waarom, hoe wie?
Archiefgeschiedenis: wat, waarom, hoe wie?Archiefgeschiedenis: wat, waarom, hoe wie?
Archiefgeschiedenis: wat, waarom, hoe wie?
 
The Big Picture
The Big PictureThe Big Picture
The Big Picture
 
Kvan dagen 2014 nha
Kvan dagen 2014 nhaKvan dagen 2014 nha
Kvan dagen 2014 nha
 
Noord Hollands Archief Architectuur e depot - v2
Noord Hollands Archief Architectuur e depot - v2Noord Hollands Archief Architectuur e depot - v2
Noord Hollands Archief Architectuur e depot - v2
 
Big Archives, Bigger Websites, Biggest Difference
Big Archives, Bigger Websites, Biggest DifferenceBig Archives, Bigger Websites, Biggest Difference
Big Archives, Bigger Websites, Biggest Difference
 
APEx
APExAPEx
APEx
 
20140617 kvan def
20140617 kvan def20140617 kvan def
20140617 kvan def
 
Publiek Geheim
Publiek GeheimPubliek Geheim
Publiek Geheim
 

KVAN-dagen 2013 - Kiezen! - Programma

  • 1. KVANOp 10 en 11 juni in De Bazel in Amsterdam dagen 2013 programma
  • 2. 3 INHOUDSOPGAVE Kiezen! .............................................................................................3 Keynotelezingen:SheilaAndersonenMarcelWissenburg.......4 Presentatie Programma Innovatie Archiefsector ....................5 Programmalijnen en parallelsessies Lijn 1: Digitale dilemma’s ..................................................6 Lijn 2: Selectie en toegang ................................................9 Lijn 3: Professie .................................................................12 Lijn 4a: Nieuwe zakelijkheid ...........................................18 Lijn 4b: Beheer en behoud ..............................................20 Extra activiteiten .........................................................................22 Praktische informatie .................................................................25 Adressen en routebeschrijving ..................................................26 KIEZEN! Op 10 en 11 juni vinden de jaarlijkse KVAN-dagen plaats in het Stadsarchief Amsterdam. De conferentie biedt een breed en divers programma met inspirerende vergezichten en gepassioneerde pleidooien over de praktijk van alledag. In de bijzondere atmosfeer van het gebouw De Bazel, in het centrum van de hoofdstad, discussiëren archi- varissen en informatieprofessionals over de vele uitdagingen en keuzes waar het archiefveld voor staat. De tientallen reacties op de call for papers illustreren hoe actueel het thema‘Kiezen!’is. Vijfentwintig geselecteerde voorstellen vormen de basis van het programma. Ze laten zien dat steeds meer archiefinstel- lingen zich heroriënteren op de functie en identiteit. De krimpende budgetten hebben gevolgen voor de inzet van mensen en middelen, terwijl technologische ontwikkelingen tegelijkertijd om investeringen in nieuwe expertise en infrastructuren vragen. Archivarissen staan daarbij voor moeilijke keuzes die gevolgen kunnen hebben voor de professie. De sessies hebben een plek gekregen in de volgende lijnen: • Digitale dilemma’s • Selectie en toegang • Professie • Nieuwe zakelijkheid • Beheer en behoud Beide dagen worden afgetrapt met een keynotelezing van een hoog- leraar die op eigen wijze het thema Kiezen! belicht. Op maandag 10 juni ‘Sharing ideas, enriching your cultural heritage’ grafische uitwerking en sponsoring: picturae.nl DATA MATTERS IM Foto: Stadsarchief Amsterdam 2
  • 3. 5 opent Sheila Anderson, professor e-research aan King’s College University Londen, de conferentie. Zij benadert het archiefveld vanuit de kansen en mogelijkheden die de digital humanities bieden. Op dinsdag 11 juni is het woord aan Marcel Wissenburg. Voor deze hoogleraar politieke theorie aan de Radboud Universiteit Nijmegen is het thema Kiezen! een rode draad in het vakgebied. Tijdens een plenaire presentatie op 10 juni geeft Algemeen Rijksarchivaris Martin Berendse een toelichting op de Innovatieagenda voor de archiefsector. Het programma wordt omlijst met een congresdiner in De Bazel en rondleidingen door het Atria - Kennisinstituut voor Emancipatie en Vrouwengeschiedenis en het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies. Organisatie De Koninklijke Vereniging van Archivarissen in Nederland organiseert de KVAN-dagen 2013 in samenwerking met het Stadsarchief Amsterdam en de Archiefschool/Hogeschool van Amsterdam - Domein Media, Cultuur en Informatie. Wij danken hoofdsponsor Picturae en andere sponsoren voor hun bijdrage. De organisatiecommissie wenst u plezierige en inspirerende KVAN-dagen toe! Marieke de Haan, Rienk Jonker, Petra Links, Aike van der Ploeg, Vincent Robijn, May Scheepers en Jorien Weterings. KEYNOTE LEZINGEN Sheila Anderson Maandag 10 juni, 10:30-11:15 @ Centrale Hal Sheila Anderson is als hoogleraar e-Research ver- bonden aan het Centre for e-Research van de faculteit Digital Humanities van het King’s College Londen. Anderson is betrokken bij belangrijke Europese Research infrastructuur projecten, waarin zij samen- werkt met andere disciplines, archieven en bibliotheken. Anderson leidt het“Collaborative European Digital/ Archival Infrastructure project”, dat onderzoekt hoe informatie uit archie- ven van de middeleeuwen tot de moderne tijd omgezet kan worden naar intelligente, digitale content. Daarnaast is ze betrokken bij het project: European Holocaust Research Infrastructure (EHRI). In dit verband leidt Anderson het onderzoek naar de gebruikersbehoeften, en specifiek de manier van zoeken naar en het gebruik van informatie uit archieven. De uitkomsten hiervan worden geïmplementeerd in de digitale infrastruc- tuur ter ondersteuning van onderzoek op het gebied van de Holocaust. Sheila Anderson heeft Sociologie en Politieke Geschiedenis gestudeerd. Als onderzoeksassistent ontwikkelde zij haar interesse voor IT-toepas- singen in het historisch onderzoek. Zij was oprichter van History Data Service van de University of Essex en adjunct-directeur van het UK Data Archive. Vanaf 2000 werkt zij bij het King’s College Londen, eerst als directeur van Arts and Humanities Data Service, deze organisatie is ver- gelijkbaar met het Nederlandse Data Archiving and Networked Services (DANS). Anderson richtte het Centre for e-Research op in 2008 en geeft les aan de MA Digital Asset and Media Management. Deze keynote-lezing is in het Engels. MarcelWissenburg Dinsdag 11 juni, 10:30-11:15 @ Centrale Hal Marcel Wissenburg is als hoogleraar verbonden aan de Faculteit der Managementwetenschappen van de Radboud Universiteit Nijmegen, met als leeropdracht Politieke theorie. Aan deze universiteit studeerde Wissenburg politicologie en sociale en politieke wijsbegeerte. Van 2004-2009 was hij bijzonder hoogleraar Humanistische Wijsbegeerte aan de Universiteit Wageningen, in het bijzonder met betrekking tot de relatie tussen mens en natuur. Wissenburg richt zich op de politiek-theoretische duiding, interpretatie en waardering van vraag-stukken rond politieke en persoonlijke autonomie. Hij is de te raadplegen man als er tijdens ver- kiezingstijd ethische kwesties in de campagne gaan spelen. Wissenburg is ook adviseur van de Mr. B.M. Teldersstichting, het wetenschappelijk bureau van de VVD. Zijn speciale interesses zijn: liberalisme, politieke filosofie in het algemeen, denken over rechtvaardig- heid, vrijheid, gelijkheid, milieu en duurzaamheid. PRESENTATIE PROGRAMMA INNOVATIE ARCHIEFSECTOR Maandag 10 juni, 16:00 – 16:45 @ Centrale Hal Algemeen rijksarchivaris Martin Berendse presenteert het programma Innovatie Archiefsector 2013-2016. Dit onlangs gestarte programma is gebaseerd op de Innovatieagenda bij het Archiefconvenant 2012 tussen OCW, VNG, IPO en Unie van Waterschappen. De algemeen rijksarchivaris is de opdrachtnemer voor uitvoering van het programma, dat nadrukkelijk ten goede moet komen aan de gehele archiefsector. De Innovatieagenda kent in navolging van de Archiefvisie vijf lijnen: • Digitale duurzaamheid • Openbaarheid en selectie • Toegankelijkheid • Documenteren van de samenleving • Kwaliteitszorg en bestelversterking Het programma gaat bij uitstek over de keuzes van archieven en archivarissen in de digitale netwerksamenleving en gaat ook in de uitvoering keuzes niet uit de weg. @KVANdagen >Twitter mee! Volg de KVAN-dagen op twitter.com/KVANdagen en twitter mee met #KVAN13! 4
  • 4. 76 PROGRAMMALIJNEN EN PARALLELSESSIES Lijn 1: Digitale dilemma’s Jeroen van Luin en Annelot Vijn Kiezen om een e-Depot te delen Maandag 10 juni, 11:45-12:30 @ Centrale hal Wat is een e-Depot en hoe gebruik je het? Hoe richt je een tenant in? Wat kun je als je een tenant bent? In deze demonstratie krijg je het antwoord op deze én andere vragen over het bewaren, beheren en toe- gankelijk maken van digitaal archief. In 2013 nam het Nationaal Archief de nieuwste versie van het e-Depot (SDB4 van Tessella) in gebruik. Eén van de eerste archiefinstellingen die in het kader van de Werkgroep Voorbereiding Implementatie e-Depot (WVI) getest heeft met deze‘tenant’is Het Utrechts Archief. Annelot Vijn (Het Utrechts Archief) en Jeroen van Luin (Nationaal Archief) vertellen meer over hun ervaringen met het e-Depot en laten zien wat digitaal informatiebeheer voor jouw organisatie kan betekenen. Jeroen van Luin is informatiebeveiligingsfunctionaris en productspecialist e-Depot bij het Nationaal Archief. Annelot Vijn is applicatiebeheerder en kwar- tiermaker digitale ontwikkelingen bij Het Utrechts Archief en lid van de sectie architectuur van de Werkgroep Voorbereiding Implementatie e-Depot (WVI). Stephanie Aertsen en Tom Cobbaert SODA: Overdracht van digitaal archief in 10 stappen Maandag 10 juni, 13:30-14:15 @ Centrale hal Diverse archiefinstellingen en expertisecentra werkten reeds verschillende strategieën en softwarepakketten uit in hun streven naar digitale duurzaamheid. Deze toepassingen zijn meestal gericht op grote erfgoedactoren waar voldoende middelen en kennis voorhanden zijn. De eisen die gesteld worden aan een volwaardig e-Depot zijn voor kleine erfgoedinstellingen in Vlaanderen moeilijk te realiseren. Het AMVB probeert in samenwerking met diverse partners uit de erfgoedsector een leemte op te vullen door de resultaten van deze waardevolle onderzoeken te vertalen naar een praktisch stappenplan voor kleine archiefinstellingen. Concreet worden duidelijke en praktische procedures uitgewerkt voor de opname van digitale bestanden en het bewaren van de bijhorende metadata in het archief, op een geordende en gecontroleerde manier. Het model gaat uit van het principe dat elke oplossing praktisch, realistisch en goedkoop moet zijn om geïmplementeerd te kunnen worden in een kleine archiefinstelling. De basis van elke oplossing ligt in het opstellen van een stappenplan die de archivaris begeleidt in het maken van keuzes voor een digitale bewaarstrategie. Stephanie Aertsen is archivaris bij het Archief en Museum voor het Vlaams leven te Brussel (AMVB). Tom Cobbaert is verantwoordelijk voor het collectiebeheer en IT bij het Archief en Documentatiecentrum voor het Vlaams Nationalisme (ADVN). Anje van der Lek en Josine van de Voort Een e-Depot voor de kleine(re) archiefdienst: kruimels in het keuzebos Maandag 10 juni, 15:00-15:45 @ Centrale hal Kleine en middelgrote archiefdiensten staan voor grote keuzes op het gebied van digitale duurzaamheid: hebben we een e-Depot nodig? Gaan we regionaal samenwerken of aansluiten bij de grote jongens (Amsterdam, Rotterdam of het Nationaal Archief en de RHC’s)? Maar… heb je daar eigenlijk wel iets in te kiezen? Of ontwikkelen we zelf een oplossing, in samenwerking met een commerciële partij, zoals de gemeente Putten en enkele waterschappen? Kies je voor een e-Depot dat voldoet aan de eisen in ED3, of is een NEN 2082 gecertificeerd RMA ook wel voldoende? Of richt je je puur op de risico’s van informatieverlies voor de komende 10 jaar en zie je daarna wel verder? Wij oriënteren ons op deze vragen voor het Regionaal Archief Alkmaar en het Westfries Archief. Tijdens de KVAN-dagen maken we jullie graag deelgenoot van onze resultaten en verkennen we met jullie het woud van keuzes waar de kleine en middelgrote archiefdiensten voor staan. Anje van der Lek is informatiemanager bij het Westfries Archief. Josine van de Voort is zelfstandig adviseur op het snijvlak tussen ICT- en business, momen- teel werkzaam als adviseur e-Depot bij het Regionaal Archief Alkmaar. Jean-Pierre Sens Tasten in het duister: het digitaliseren van audiovisueel materiaal Dinsdag 11 juni, 11:45-12:30 @ Centrale hal Hoe selecteer je audio-, video- en film- materiaal voordat je het laat digitaliseren? Niet altijd is van te voren bekend wat er op deze beeld- en geluidsdragers staat. Is het een belangrijke Koninklijke kroning of een amateurvoetbalwedstrijd? Om te weten wat belangrijk genoeg is om te bewaren, zou je dus moeten bekijken welke informatie je in handen hebt? Dit betekent echter ook dat je het materiaal moet digitaliseren. Hoe kies je hier dan voor zonder dat je weet waar je geld aan uitgeeft? En hoe zorg je ervoor dat het origineel niet in gevaar komt? Kies je ervoor om het geheel te laten digitaliseren? Laat je het in de kast liggen tot het vergaat in de hoop dat de digitaliseringsprijzen dalen? Welk medium digitaliseer je als eerste en welke kan langer wachten? Jean-Pierre Sens is directeur van Picturae AV.
  • 5. 98 Robert Gillese en Henk Vanstappen Duurzaam scoren! Inzicht in de digitaal duurzame status van je organisatie Dinsdag 11 juni, 13:30-14:15 @ Centrale hal Digitale duurzaamheid is een zorg van elke organisatie die tijd en geld investeert in het langdurig bewaren van digitale bestanden. Er zijn heel wat standaarden en tools beschikbaar om te bepalen waaraan een e-Depot moet voldoen – de bekendste is OAIS. Een probleem is wel dat dergelijke instrumenten erg complex zijn en daardoor moeilijk hanteerbaar voor kleinere organisaties. PACKED en DEN ontwikkelden daarom een scoremodel voor digitale opslag. Het Scoremodel gidst je op een laagdrempelige manier door het mijnenveld van risico’s en bedreigingen. Het resultaat is een rapport dat de sterke en zwakke punten van je digitale huishouding in kaart brengt en aanbevelingen geeft voor het verkleinen van de risico’s. Het Scoremodel is in de eerste plaats een groeimodel: belangrijk is dat de risico’s stelselmatig worden aanpakt. Zo groeit de veiligheid van de digitale opslag stelselmatig, tot een bevredigend veiligheidsniveau is bereikt. Het gebruik van het Scoremodel is bedoeld als een eerste stap naar een serieuze audit van het digitaal depot. Het is daarmee complementair met ED3 en ISO 16363. Het Scoremodel is beschikbaar als webtool: http://scoremodel.org/ Robert Gillesse is medewerker kwaliteitszorg bij Stichting DEN. Henk Vanstappen is onderzoeksmedewerker bij PACKED vzw. Gabriëlle Beentjes Digitaal of origineel: wat laten we zien? Dinsdag 11 juni, 15:00-15:45 @ Centrale hal Er wordt enorm veel gedigitaliseerd in archievenland en vanuit de gedachte dat de onderzoeker genoeg heeft aan de tekst, wordt hierbij niet of nauwelijks aan- dacht besteed aan de uiterlijke vorm van het archiefstuk. Wat vindt de onderzoeker daar eigenlijk van? Heeft deze inderdaad genoeg aan‘platte’tekst of geeft de vorm van het archiefstuk hem of haar ook informatie? Heeft de onderzoeker genoeg aan de digitale representatie van het fysieke stuk of zijn er dingen die hij of zij toch liever nakijkt in het fysieke stuk? Om een beeld te krijgen van wat de gebruiker zelf hier van vindt, is een vragenlijst ontwikkeld met een aantal stellingen. Deze is verspreid onder verschillende archieven en (genealogische) verenigingen. De voorlopige resultaten van deze vragenlijst zullen besproken worden tijdens deze presentatie. De bedoeling is dat de toehoorders meedenken over de interpretatie van deze resultaten. Dit onderzoek vindt plaats in het kader van een MRes Heritage Science aan University College of London. Gabriëlle Beentjes is senior conserveringsadviseur bij het Nationaal Archief. Lijn 2: Selectie en toegang Petra Links en Ivo Zandhuis Kies voor de geesteswetenschapper! Naar een virtuele studiezaal langs de Digital Humanities Maandag 10 juni, 11:45-12:30 @ Filmzaal Onder de noemer Digital Humanities werken geesteswetenschappers en informatici aan nieuwe methoden en technieken die het zoeken in collecties en archieven vereenvoudigt en nieuwe vormen van gebruik mogelijk maken. Daarmee beogen zij het wetenschappelijk onderzoek te bevorderen en nieuwe onderzoeksvragen te stellen en te beantwoorden. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om de ontwik- keling van tools waarbij digitale collecties op nieuwe manieren bevraagd kunnen worden en om het verbinden van beschrijvingen van archieven en collecties gerelateerd aan historische thema’s. In deze sessie laten Ivo Zandhuis en Petra Links zien waarom deze ontwikkelingen in toenemende mate interessant zijn voor archief- diensten. Tijdens de presentatie werken zij enkele voorbeelden uit van hoe geesteswetenschappers gebruik maken van de digitale mogelijk- heden en geven zij aan hoe deze ontwikkelingen zich verhouden tot de diensten die archiefinstellingen nu bieden. Ivo Zandhuis studeerde informatica en geeft ICT advies aan erfgoed- instellingen. Hij doet sociaal-historisch onderzoek naar de Spoorweg- stakingen van 1903, waar mogelijk met toepassing van inzichten uit de digital humanities. Petra Links is Archivaris en Teamleider Collecties bij het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies en onderzoeker voor European Holocaust Research Infrastructure (EHRI) en Europeana Cloud: Unlocking Europe’s Research via The Cloud (eCloud). Erik de Ree Keuzesbijhetontsluitenvanarchiefmateriaal:vormofinhoud Maandag 10 juni, 13:30-14:15 @ Filmzaal Archieventoegangen beschrijven traditioneel veel vorm, weinig inhoud. Veel archiefmateriaal wordt zelfs uitsluitend op redactionele vorm ‘ontsloten’. Voorbeelden: series met notulen, verbalen, agenda’s en/of besluiten. Dit archiefmateriaal omvat een substantieel percentage van het totaal. Hiermee staat het begrip toegankelijkheid in een merkwaardig daglicht. Deze praktijk staat in schril contrast met het toegankelijk maken van persoonsgebonden informatie. In onze presentatie willen we ingaan op mogelijkheden om materiaal dat in de inventarissen slechts op vorm is ontsloten ook inhoudelijk te ontsluiten. Hergebruik van oude instrumenten van de registratuur, zoals de indexen in het verbaalstelsel, komen aan de orde, maar ook zal worden besproken of nieuwe werk- wijzen kunnen worden ontwikkeld. Na een inleiding waarin de problema- tiek nader wordt toegelicht, zullen de deelnemers in discussiegroepjes uiteengaan en zal vervolgens in een gezamenlijk evaluatie getracht worden tot conclusies te komen. Er valt wat te kiezen:‘more value for money’door slimmer gebruik te maken van bestaande archiefsystemen. Erik de Ree is directeur van De Ree Archiefsystemen. Zo treffen we “in het echt” een brief in een envelop in een archiefstuk aan, hoe breng je dergelijke situaties digitaal over? Foto: Nationaal Archief Foto: Matti Mattila (Bron: Flickr)
  • 6. 1110 Pim Luiten en Steph C. Scholten Drama of blijspel?Theatercollecties landen bij een universiteit Maandag 10 juni, 15:00-15:45 @ Filmzaal Op Prinsjesdag 2012 besluit de rijksoverheid haar subsidie aan het Theater Instituut Nederland stop te zetten en het daarmee na ruim 85 jaar de facto te sluiten. De unieke collecties worden uiteindelijk ondergebracht bij de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam. In deze sessie wordt in drie akten het hoe, wat en waarom uit de doeken gedaan. Eerst worden de ontwikkelingen bij de UvA, van“Zeldzame en kostbare werken”tot Bijzondere Collecties geschetst, een hybride erfgoedorganisatie die weinig op heeft met de traditionele grenzen tussen bibliotheek, museum en archief. De tweede akte handelt over een theatermuseum dat sectorinstituut werd en daar- mee over de opkomst en ondergang van het Theater Instituut Nederland. Het eindspel verhaalt over hoe beiden elkaar vonden. Of ze lang en gelukkig zullen leven, ligt nog in de toekomst besloten... Pim Luiten is directeur van het Theater Instituut Nederland. Steph C. Scholten is directeur Erfgoed bij de Universiteit van Amsterdam. Geert-Jan van Bussel en Charles Jeurgens Kiezen voor de eeuwigheid.Welke eeuwigheid? Dinsdag 11 juni, 11:45-12:30 @ Filmzaal Hercules had het op de tweesprong - met linksaf de weg naar het oud archief en rechtsaf het lastig begaanbare pad naar het modern archief - in vergelijking met de archivarissen van vandaag eigenlijk nog tamelijk eenvoudig. Voor welke keuzes staan archivarissen tegenwoordig? Welke paden zijn zichtbaar? Welke opties zijn er? In een duo-presentatie dagen Geert Jan van Bussel (Hogeschool van Amsterdam) en Charles Jeurgens (Universiteit van Amsterdam en Universiteit leiden) je uit om mee te denken over de consequenties van de keuzes die we nu al dan niet maken. Welke vragen durven we onszelf te stellen? Om maar een paar thema’s te noemen waar we het over willen hebben: Is het gecertificeerde e-Depot wel de oplossing om‘het geheugen’voor de toekomst veilig te stellen? Welk‘geheugen’representeren de born-digital archieven die aan de hoge eisen om tot een van de e-Depots toegelaten te kunnen worden eigenlijk nog? Is er eigenlijk nog plaats voor niet gestructureerde archieven? Waarom zouden we nog tot in lengte van jaren geld en energie blijven stoppen in het behouden van al die papieren archieven die toch nooit meer ingezien mogen worden nadat ze gedigitaliseerd zijn? Geert-Jan van Bussel is bijzonder lector Digital Archiving & Compliance aan de Hogeschool van Amsterdam. Charles Jeurgens is hoogleraar Archivistiek aan de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit van Leiden. René Spork en Hans Visser Erfgoed of informatie. Durft Rotterdam te kiezen? Heeft Amsterdam wat te kiezen? Dinsdag 11 juni, 13:30-14:15 @ Filmzaal De herpositionering van het Stadsarchief Rotterdam en de situatie van economische krimp nopen tot een herijking van het beleid en een organisatieverandering. Het Stadsarchief Rotterdam is geen zelfstandige dienst meer en wordt bedeeld met tal van concerntaken op het gebied van informatiebeheer. Het Stadsarchief Amsterdam is door de fraaie huisvesting al een toeristische attractie op zich en is een‘bredere’dienst geworden door de samenwerking met monumentendeskundigen en archeologen; toch wordt ook het Stadsarchief Amsterdam door de gemeente nadrukkelijk betrokken bij informatiebeheer. René Spork en Hans Visser gaan met elkaar over deze ontwikkelingen in gesprek aan de hand van tien stellingen. Waarom heeft de gemeente een Stadsarchief? Wat zijn de taken, wat zijn de ontwikkelingen? Gaat het om informatie of om erfgoed? Dat het‘waarom’niet een simpel‘daarom,’is zal blijken uit deze zeer actieve sessie, waarbij de toehoorders alle gelegenheid krijgen tot het geven van commentaar. Hans Visser werkt al sinds 1991 bij het Stadsarchief Amsterdam, de eerste 10 jaar als hoofd bibliotheek en de laatste 10 jaar als hoofd dienstverlening. René Spork werkt al sinds 2001 bij het Stadsarchief Rotterdam, de laatste jaren in het bijzonder voor publieksbereik en het ‘verhaal van de stad.’ Ingmar Koch, Chido Houbraken en Petra Schoen Kiezen of niet kiezen: selectief vernietigen of alles bewaren? Dinsdag 11 juni, 15:00-15:45 @ Filmzaal Een prikkelend debat over selectief vernietigen of alles bewaren. Op zijn weblog heeft Ingmar Koch de afgelopen jaren regelmatig geschreven over de noodzaak van vernietiging van digitale archief- stukken. Alles bewaren is simpelweg te kostbaar. Chido Houbraken reageerde daar iedere keer op door te stellen dat digitale vernietiging niet te vergelijken is met papieren vernietiging. Opslag wordt steeds goedkoper en daarom hoeven we nu niet te kiezen: we kunnen gewoon alles bewaren. De discussie tussen beide heren over vernietigen of bewaren loopt al sinds 2006, eerst in LOPAI-verband en later via de verschillende online platforms. Voor het eerst in zes jaar wordt dit debat nu eens live gevoerd. Hierbij treedt Petra Schoen op als onpartijdige gespreksleider. Interactie met het publiek is daarbij niet uitgesloten. Ingmar Koch is toezichthouder archieven en adviseur duurzame digitale houdbaarheid bij de provincie Noord-Brabant. Chido Houbraken is als archivaris, adviseur en auditor eigenaar van Chido Houbraken Informatie-, Documentatie- en Organisatieadvies (chido.nl). Petra Schoen is als marketing- en communicatieprofessional eigenaar van @ps10online. Foto: Bijzondere Collecties UvA
  • 7. 1312 Lijn 3: Professie Margriet van Gorsel en Jeroen van Oss Welke kleur heeft jouw toezicht?Tijd om kleur te bekennen! Maandag 10 juni, 11:45-12:30 @ Koningszaal Een archivaris die, vanuit zijn toezicht- houdende rol, mee wil praten over de iOverheid, moet kennis hebben van de (in) richting van informatiebeleid. Als hij effect wil bereiken, sluit zijn aanbeveling aan op de business en bedrijfsvoering. Immers, archivistiek is een aspect van informatiebeleid en de wettelijke positie van de archivaris brengt een verplichting mee, het mag geen comfortabele leunstoel, vetobureau of ivoren toren zijn. Jeroen en Margriet dagen je uit, kleur te bekennen aan de hand van praktijkvoor- beelden uit de kleurencirkel van het archieftoezicht. Zij vragen jou: • Wat moet je weten van de veranderingen op het gebied van informatiemanagement en toezicht? • Verleg je je prioriteiten onder invloed van deze veranderingen? (Erfgoedbeheer, iOverheid, openbaarheid, privacy, regiogeschiedenis) • Zo nee, hoe ga je verder? Zo ja, welke rol kies je dan? (Deelnemer, toezichthouder, …) • Welke expertise heb je of wil je bieden als toegevoegde waarde? • Met welke spelers in het informatiedomein heb je te maken en wat kan je voor elkaar betekenen? Keuzes moeten nu gemaakt worden, zo niet, dan is de rol van de archivaris in de iOverheid op korte termijn uitgespeeld. Het toezicht is dood, leve het toezicht! Margriet van Gorsel is archiefinspecteur bij Het Utrechts Archief. Jeroen van Oss is archiefinspecteur bij het Stadsarchief Rotterdam Karin van der Heiden en Erika Hokke Kiezen of gekozen worden? Maandag 10 juni, 13:30-14:15 @ Koningszaal Denk eens terug aan je middelbare schooltijd: klas 4, het schoolfeest. Je staat langs de dansvloer, fris gedoucht, de juiste kleren, je haar zit perfect. De discolampen gaan aan, de glitterbol glittert en de leraar biologie mixt enthousiast de eerste plaatjes aan elkaar. En jij weet wel met wie je zo de dansvloer op wilt. De grote vraag is: wil hij (of zij) dat ook met jou…Eigenlijk is er niet zoveel veranderd sinds de 4e klas: jij weet wel wat je wilt. Die grote groep bezoekers in je (digitale) studiezaal, die subsidie voor dat leuke digitaliseringsproject, die top-kan- didaat voor de openstaande vacature, of die fantastische baan bij die hele leuke werkgever. Maar… kiest die onderzoeker, dat fonds, die kandidaat, die werkgever, etc. etc. dan ook voor jou? Hoe ben je aantrekkelijk voor die ander? Hoe kun je ervoor zorgen dat ze voor jou kiezen? Kun je dat beïnvloeden? Ja hoor, dat kan. Ook zonder steekpenningen, chantage of ander onethisch gedrag. Hoe je die stap maakt van zelf kiezen naar door de ander gekozen worden is het onderwerp van deze interactieve sessie. Karin van der Heiden en Erika Hokke zullen aan de hand van een eenvoudig stappenplan tonen dat‘gekozen worden’het succesvolle vervolg van‘kiezen’is. Hoe zorg je dat je als potentiële medewerker, werkgever of organisatie met de juiste partner op de dansvloer beland? Deelnemers krijgen praktische handvatten aangereikt, we vertellen wat theorie, maar gaan vooral ook praktisch aan de slag. Stil zitten is er dus niet bij. Bovendien krijgt iedere deelnemer aan het eind van de sessie de brochure‘De kunst van gekozen worden’cadeau. Karin van der Heiden is zelfstandig adviseur op het gebied van beheer en presentatie van (digitale) collecties, eigenaar van PARKC. Erika Hokke werkt als zelfstandig adviseur en trainer onder de naam •STROOM in•. Nancy van Asseldonk, Els van den Bent, Charles Jeurgens en Chris Streefkerk Kiezen voor onderwijs én onderzoek Maandag 10 juni, 15:00-15:45 @ Koningszaal Het Platform Archiefonderwijs- en onderzoek daagt het werkveld uit mee te denken over de contouren van‘de nieuwe archiefprofessional als onder- nemer van een kenniscentrum’. Dit doen we door concrete onderzoek- en ontwikkelvragen te formuleren. Welk probleem wilt u laten onderzoeken; welk product of dienst wilt u ontwikkeld hebben? Welke competenties, ofwel kennis, vaardigheden en attitudes, zijn hiervoor nodig? Uw vragen zullen verder worden uitgewerkt in een zogenaamd ‘laboratorium i.o.’- een onderzoek- en ontwikkelomgeving van studenten, docenten en professionals. In het laboratorium gaan de studenten aan de slag met het werkveld. Deze workshop levert een eerste ronde aan onderzoeksvragen op, die de input vormen voor het laboratorium. Bedoeling is dat u - professional - participeert, zowel als opdrachtgever en inspirator, maar ook om zelf te leren en geïnspireerd te worden door een nieuwe generatie archivarissen in opleiding. u Illustratie: Max Kisman Els van den Bent, Hans Waalwijk en Charles Jeurgens tijdens de expertmeeting over het archiefonderwijs eind 2012
  • 8. Koffieenthee Plenair (Centralehal) Parallelsessies Parallelsessies Parallelsessies Plenair(Centralehal) 9:00-10:00 10:00-10:30 10:30-11:15 11:15-11:45 11:45-12:30 12:30-13:30 13:30-14:15 14:15-15:00 15:00-16:00 16:00-16:45 16:45-18:00 19:30-22:00 Lijn1:Digitaledilemma’s Centralehal Kiezenomeene-Depottedelen JeroenvanLuinenAnnelotVijn SODA:Overdrachtvandigitaal archiefin10stappen StephanieAertsenen TomCobbaert Eene-Depotvoordekleine(re) archiefdienst:kruimelsinhet keuzebos AnjevanderLekenJosinevan deVoort Ontvangsteninschrijving,koffie WelkomstwoorddoorFredvanKan,voorzitterKVAN enMarensEngelhard,directeurStadsarchiefAmsterdam OpeningdoorVincentRobijn KeynotelezingSheilaAnderson MartinBerendsepresenteerthetprogrammaInnovatieArchiefsector Borrel CongresdinerinDeBazel Lijn2:Selectieentoegang Filmzaal Kiesvoordegeesteswetenschap- per!Naareenvirtuelestudiezaal langsdeDigitalHumanities PetraLinksenIvoZandhuis Keuzesbijhetontsluitenvan archiefmateriaal:vormofinhoud ErikdeRee Dramaofblijspel?Theatercollecties landenbijeenuniversiteit PimLuitenenStephScholten Lijn3:Professie Koningszaal Welkekleurheeftjouwtoezicht? Tijdomkleurtebekennen! MargrietvanGorselen JeroenvanOss Kiezenofgekozenworden? KarinvanderHeidenen ErikaHokke Kiezenvooronderwijsén onderzoek NancyvanAsseldonk,Elsvan denBent,CharlesJeurgensen ChrisStreefkerk Lijn4a:NieuweZakelijkheid Bodeplein Kiezenvoormeerwaarde TinekeRouschop,MartijnSmits enMargreetWindhorst Betaaldedienstverlening,waarligt degrens? WimKarels Topayornottopay? EllenFleurbaayenGertZwa- german Rondleidingen DeBazel (11:45-12:30) NIOD (13:30-14:30) Atria (14:45-15:45) Maandag10juni2013 Lunch Koffieenthee Koffieenthee Plenair (Centralehal) Parallelsessies Parallelsessies Parallelsessies Plenair(Centralehal) 8:30-10:00 9:00-10:00 9:00-10:15 10:15-10:30 10:30-11:15 11:15-11:45 11:45-12:30 12:30-13:30 13:30-14:15 14:30-15:00 15:00-15:45 16:00-16:15 16:15-17:00 Lijn1:Digitaledilemma’s Centralehal Tasteninhetduister: hetdigitaliserenvanaudiovisueel materiaal Jean-PierreSens Duurzaamscoren!Inzichtinde digitaalduurzamestatusvanje organisatie RobertGillesseenHenk Vanstappen Digitaaloforigineel: watlatenwezien? GabriëlleBeentjes SNAAI-ontbijt(NIOD) Ontvangsteninschrijving,koffie AlgemeneLedenvergaderingvandeKVAN(Filmzaal) OpeningdoorVincentRobijn Keynotelezing-MarcelWissenburg PlenaireafsluitingdoorVincentRobijn Farewellcoffee Lijn2:Selectieentoegang Filmzaal Kiezenvoordeeeuwigheid. Welkeeeuwigheid? Geert-JanvanBusselen CharlesJeurgens Erfgoedofinformatie. DurftRotterdamtekiezen? HeeftAmsterdamwattekiezen? RenéSporkenHansVisser Kiezenofnietkiezen:selectief vernietigenofallesbewaren? ChidoHoubraken,IngmarKoch enPetraSchoen Lijn3:Professie Koningszaal Kiezenengekozen–archiefpraktijk enarchiefopleiding YvonneBos-Ropsen GeartdeVries Archiefdienstofarchiverings- functie?Nieuwekeuzesineen dynamischetijd. HansHofman Archivarisisdood, langlevede… SigfriedJanzig, EllaKok-Majewskaen BertdeVries Lijn4b:BeheerenBehoud Bodeplein Openbaarheid:actiefofpassief? NoorSchreuder Behoudsplanvooranalogearchie- ven&collecties:Welkeontwikke- lingenbepalendeconserverings- strategievoor2012-2017? JanienKemp DeAudiovisueleUitdaging: dekeuzevoorAValsvervanger MettevanEssenen TomdeSmet Rondleidingen DeBazel (11:45-12:30) NIOD (13:30-14:30) Atria (14:45-15:45) Dinsdag11juni2013 Lunch Koffieenthee
  • 9. 1716 Tijdens de workshop gaan we in groepen een aantal projecten bedenken. Elk project bestaat uit een concrete vraag. Dat kan een onderzoeksvraag zijn of de conceptontwikkeling van een dienst of product. Daarnaast worden voor elk project de benodigde competenties geformuleerd. Welke rol(len) vervult de archivaris van de toekomst? Welke competenties horen hier bij? Nancy van Asseldonk is docent Informatiemanagement aan de Reinwardt Academie. Charles Jeurgens is docent Archiefwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam. Els van den Bent is docent Informatiemanagement aan de Reinwardt Academie. Chris Streefkerk is docent-onderzoeker Archivistiek aan de Hogeschool van Amsterdam. Yvonne Bos-Rops en Geart de Vries Kiezen en gekozen – archiefpraktijk en archiefopleiding Dinsdag 11 juni, 11:45-12:30 @ Koningszaal Geart de Vries zal Yvonne Bos-Rops in een interview aan de tand voelen over de veranderingen die het archiefvak en de archiefopleiding in de afgelopen dertig jaar hebben doorgemaakt. Die ontwikkelingen liepen niet parallel, en nu doet zich de vraag voor of de opleiding wel past bij de praktijk van het vak, of eigenlijk bij welk deel van het vak. En onvermijdelijk dringt ook de vraag zich op hoe dat zo heeft kunnen lopen. Er is gekozen – maar waarvoor en waarom? En wordt het niet eens tijd om opnieuw te kiezen? Yvonne Bos-Rops is archivaris bij het Nationaal Archief. Geart de Vries is directeur van het Historisch Centrum Leeuwarden. Hans Hofman Archiefdienst of archiveringsfunctie? Nieuwe keuzes in een dynamische tijd Dinsdag 11 juni, 13:30-14:15 @ Koningszaal Archiefdiensten worden in het huidige tijdsgewricht geconfronteerd met een groot aantal veranderingen, zoals bezuinigingen, organisatorische verschuivingen (o.a. van individuele organisatie naar‘concerngedachte’) met in het kielzog ervan standaardisatie en technologische vernieuwingen, gekenmerkt door sociale media en het ontstaan van allerlei communities: de app-cultuur. Het vraagt archiefdiensten om na te denken over hun positie en rol, zo ook het Nationaal Archief. Het beeld van de Rijksdienst als één concern leidt tot toenemende standaardisatie, generieke modellen en voorzieningen, vragen als centrale of decentrale opslag van digitale informatie. Dit speelt ook bij gemeenten. Met standaardisatie dreigt altijd het risico dat aandacht voor het bijzondere verdwijnt. Wat zijn de gevolgen voor archiefvorming? Wordt het kind niet met het badwater weggegooid? Er worden impliciete en expliciete keuzes gemaakt. Belangrijke vraag is vanuit welk perspectief dit het beste bekeken kan worden: vanuit dat van de archiefdienst als organisatie zelf, of vanuit het bredere belang van de maatschappelijke archiveringsfunctie? Dat laatste tilt het vraagstuk naar een hoger, strategisch niveau. Hans Hofman is senior adviseur recordkeeping bij het Nationaal Archief. Sigfried Janzig, Ella Kok-Majewska en Bert de Vries (namens de HRM- werkgroep van BRAIN) Archivaris is dood, lang leve de … Dinsdag 11 juni, 15:00-15:45 @ Koningszaal Instellingen beconcurreren elkaar om schaarse expertise, kampen met een braindrain op de‘oude’kennisgebieden als gevolg van vergrijzing en met een gebrek aan kennis en ervaring op de nieuwe kennisgebieden die zich aan- dienen. Dat zijn uitdagingen op zich. Maar de grootste opgave is hoe we echt veranderingsgezind en veranderings- competent worden in een branche die van oudsher behoudend is en die zich nu gesteld ziet voor een overweldigende dynamiek op alle fronten. De netwerksamenleving vraagt om ondernemerschap, innovatieve kracht en een open, onderzoekende en verbindende attitude. We zullen naast oude en nieuwe vakinhoudelijk kennis en leervormen ook instrumenten en stimulansen moeten ontwikkelen om barrières te overwinnen en in beweging te komen. Zijn wij archivarissen daartoe in staat? Kunnen we dat? Of wellicht zal de eerste vraag moeten zijn: willen we dat überhaupt? Wat moet er gebeuren om die nieuwe attitude in het veld te“verkopen”? En welke eigenschappen van de individuele medewerkers zijn daarbij belangrijk? Of is het trekken aan dood paard? Misschien moeten we onze schaarse middelen daarvoor niet gebruiken en insteken op enkele high potentials die de rest goed voorbeeld moeten geven? Tijdens deze KVAN-dagen gaan we die keuze maken! Deze fundamentele stap willen we met de deelnemers aan onze sessie gaan maken. We doen dat aan de hand van stellingen. Stellingen die soms een schijnbaar voor de hand liggende keuze bevatten en tegelijk een schok zullen veroorzaken. Ben je daar bang voor? Geef je op voor een veilige sessie. Who dares? Sigfried Janzig is directeur van het Streekarchief Midden-Holland (SAMH). Ella Kok-Majewska is directeur/streekarchivaris van het Regionaal Archief Rivierenland (RAR). Bert de Vries is directeur van het Historisch Centrum Overijssel (HCO).
  • 10. 1918 Lijn 4a: Nieuwe zakelijkheid Tineke Rouschop, Martijn Smits en Margreet Windhorst Kiezen voor meerwaarde Maandag 10 juni, 11:45-12:30 @ Bodeplein Waterschap Brabantse Delta is partner van vier archiefinstellingen. Met meer dan tweehonderd rechtsvoorgangers die archieven hebben gevormd, kan het flink zoeken zijn naar de‘afstamming’van een archief- vormer en de bijbehorende verblijfplaats van het archief. Dat kan voor het waterschap en voor burgers erg lastig zijn. De archiefinstellingen waarmee Brabantse Delta werkt, hanteren uiteenlopende tarieven. Die liggen allemaal een factor 8 tot 10 hoger dan de kale opslagtarieven van commerciële aanbieders van depotruimte. Wat is de meerwaarde van de keuze voor een partnerschap met een archiefdienst en wat mag dat kosten? En kan die meerwaarde ook anders en goedkoper verkregen worden? Redenen voor Brabantse Delta om de organisatie van het beheer van en toezicht op hun archieven te heroverwegen. Kosten en baten werden onderzocht en alternatieven op een rij gezet. Bezuinigingen en digi-tali- sering zullen de komende jaren de noodzaak doen toenemen om beheerarrangementen tussen archiefvormers en archiefinstellingen kritisch tegen het licht te houden. Brabantse Delta denkt daarom dat haar ervaringen velen tot nut kunnen zijn. Onze workshop neemt u mee in het keuzeproces dat Brabantse Delta heeft doorlopen. Tineke Rouschop is recordmanager bij Brabantse Delta. Martijn Smits is beleidsmedewerker DIV bij Brabantse Delta. Margreet Windhorst is eigenaar van Raamwerk Advies en Tekst en als extern adviseur betrokken bij Brabantse Delta. Wim Karels Betaalde dienstverlening: waar ligt de grens? Maandag 10 juni, 13:30-14:15 @ Bodeplein Digitaliseren kost geld. In tijden van bezuinigingen is het niet altijd eenvoudig om geld te investeren. Hoe kies je dan waar je geld aan uitgeeft? Digitaliseren is een optie die niet alleen geld kost, maar ook geld kan opleveren. Zo kun je als archiefinstelling ervoor kiezen om bepaalde archiefstukken alleen zichtbaar te maken op een website wanneer mensen hiervoor betalen. Ook zou je ervoor kunnen kiezen een betaalfunctie te koppelen aan het downloaden of opvragen van prints van gedigitaliseerd archiefmateriaal. Ook is het mogelijk om alleen te digitaliseren wat het publiek vraagt via Scanning on Demand. Via deze methode laat je het publiek meebetalen aan het digitaliseren. Maar waar leg je de grenzen van het betalen neer? Een moeilijke keuze want archiefstukken blijven van groot belang voor onze culturele achtergrond en moeten niet slecht bereikbaar worden. Wim Karels is teamleider Sales bij Picturae. Ellen Fleurbaay en Gert Zwagerman To pay or not to pay? Maandag 10 juni, 15:00-15:45 @ Bodeplein Artikel 14 van de Archiefwet stelt expliciet dat het raadplegen van archieven die berusten in een archiefbewaarplaats in principe kosteloos is. En in hetzelfde artikel is geregeld dat reproducties gemaakt kunnen worden op kosten van de gebruiker. In de analoge wereld resulteerde dit tot een redelijk homogene gang van zaken in de archiefwereld: inzage in de studiezaal was gratis en voor een kopietje moest de klant betalen. Maar in de digitale wereld ontstaan grote verschillen. Geven we klanten online gratis inzage in de archiefstukken of verkopen we hen, tegen kostprijs, een scan van een archiefstuk? Het Stadsarchief Amsterdam koos voor het laatste en heeft inmiddels bijna 12 miljoen scans online, wereldwijd veel dankbare klanten en in economisch zware tijden een businessmodel met perspectief. Toch staat dit uitgangspunt momenteel onder druk. Zo is er steeds meer vraag om beschikbare data als Open Data beschikbaar te stellen en de door de ontwikkeling van de e-Depot infrastructuur in Amsterdam doemen nieuwe vraagstukken op. In het concern geproduceerde digitale informatie vanuit het concern wordt veel eerder in het e-Depot ondergebracht dan met papieren archieven het geval is. De vraag is dan onder meer of bij zo’n overdracht dan sprake is of kan zijn van formele overbrenging in de zin van de Archiefwet, of van plaatsvervangend beheer dat voor de overdragende concerndienst wordt uitgevoerd. En wie draagt dan de kosten? Is de overbrengingstermijn uit de Archiefwet van 20 jaar nog leidend bij de kostenverdeling als digitale semi-statische archieven worden overgedragen? Ellen Fleurbaay is adjunct-gemeentearchivaris en hoofd Publieksdiensten van het Stadsarchief Amsterdam. Gert Zwagerman is hoofd concerndiensten bij het Stadsarchief Amsterdam.
  • 11. 212120 Lijn 4b: Beheer en behoud Noor Schreuder Openbaarheid: actief of passief? Dinsdag 11 juni, 11:45-12:30 @ Bodeplein De openbaarheid van overheidsdocumenten werd in Nederland voor het eerst geregeld door middel van instructies voor archivarissen. De eerste openbaarheidswet was de Archiefwet van 1918. Inmiddels zijn wij een flink aantal versies van de Archiefwet en andere openbaarheidwetten verder. De archivaris als“hoeder”van de openbaarheid lijkt naar de marge te zijn weggedrukt. Anderzijds zijn er ontwikkelingen die kans bieden om een rol te spelen in de bevordering van de openbaarheid van overheids- informatie, zoals digitalisering, het open databeleid, de roep om transparantie over gebruik van (persoons)gegevens, etc. De kennis en vaardigheden van de archivarissen kunnen bijdragen aan toegankelijke én openbare overheidsinformatie. Met name bij de digitalisering kan de archivaris al in een vroeg stadium betrokken zijn bij inrichting van het informatiesysteem, met het oog op de toekomstige mogelijkheden van/voor openbaarheid en beschikbaarstelling, zoals in de vorm van open data. In deze sessie wordt de bijdrage en (de keuze voor een actieve) rol van de archivaris verkend en besproken. Noor Schreuder is juridisch adviseur bij het Nationaal Archief. Janien Kemp Behoudsplan voor analoge archieven & collecties: Welke ontwikkelingen bepalen de conserveringsstrategie voor 2012-2017? Dinsdag 11 juni, 13:30-14:15 @ Bodeplein Eind 2012 schreef de sectie Fysiek Beheer van het Stadsarchief Amsterdam een behoudsplan voor haar analoge archieven & collecties. Het behoudsplan beschrijft de verantwoordelijkheid en de noodzaak voor professioneel beheer en behoud van de analoge archieven in sa- menhang met de uitgangspunten, de randvoorwaarden, de conserveringsproblematiek en de omschrijving van de fysieke staat van de objectsoorten. De huidige stand van zaken is hiermee inzichtelijk gemaakt. De behoudsfilosofie wordt vanuit het object vormgegeven en het eindgebruik van het object bepaald de conserveringsstrategie. Doordat inzichtelijk wordt gemaakt dat fysiek beheer en behoud verbonden zijn met alle archieftaken worden er vanuit dit perspectief nieuwe weloverwogen behoudskeuzes gemaakt. De behoudsstrategie wordt ontwikkeld vanuit de algehele missie, visie en strategie van het Stadsarchief Amsterdam. Door het behoudsbeleid gestalte te geven zijn er doelstellingen beschreven met als algeheel resultaat; een geaccepteer- de en breed gedragen conserveringsstrategie waarop besluiten worden gebaseerd. Gezien de reikwijdte van dit behoudsplan is het nodig om korte en lange termijn keuzes te maken en vervolgstappen te concretiseren in projectplannen en lijnwerkzaamheden. Janien Kemp is sectiehoofd fysiek beheer bij het Stadsarchief Amsterdam. Mette van Essen en Tom de Smet De audiovisuele uitdaging: de keuze voor AV als vervanger Dinsdag 11 juni, 15:00-15:45 @ Bodeplein Het maken van audiovisuele opnamen wordt steeds laagdrempeliger en daardoor ook steeds gebruikelijker. Zo leggen steeds meer bestuurs- lagen de vergaderingen van hun vertegenwoordigende lichamen, zoals gemeenteraad en Provinciale Staten maar ook de Tweede Kamer, vast op video. Het inzetten van deze videoverslagen als vervanger van papieren notulen is een volgende stap. Audiovisuele verslagen zijn veel rijker aan informatie dan het traditionele geschreven verslag, maar brengen ook uitdagingen met zich mee. Wat voor gevolgen heeft het karakter van het medium voor de duurzaamheid van de verslagen? Hoe verhouden traditionele archiefprocessen zich tot de processen inherent aan het AV-domein? En wat is het effect op ontsluiting en toegankelijkheid in de toekomst? Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid en het Nationaal Archief zijn begin dit jaar gestart met een onderzoek naar precies deze vragen. Een pilotproject met de Tweede Kamer dient als praktische casus voor het onderzoek. In deze duopresentatie wordt een tipje van de sluier opgelicht rond het project en de stand van zaken in het onderzoek. Mette van Essen is Preservation Researcher bij het Nationaal Archief. Tom de Smet is manager Collecties en Beschrijvingen bij het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid.
  • 12. 23 EXTRA ACTIVITEITEN Rondleidingen Tijdens de KVAN-dagen zijn er rondleidingen door De Bazel, het NIOD en Atria. Het aantal plaatsen per rondleiding is beperkt. Aanmelden voor deze rondleidingen kan bij de ontvangstbalie in de Centrale Hal van De Bazel. Daar is ook de actuele informatie te vinden over onder andere het verzamelpunt van vertrek. Achterin dit boekje zijn de contactgegevens en routebeschrijvingen vanaf De Bazel opgenomen. Zowel het NIOD als Atria bevinden zich op loopafstand van De Bazel. De Bazel Maandag 10 juni en dinsdag 11 juni, 11:45-12:30 @ Vijzelstraat 32 Het Stadsarchief organiseert een rondleiding in gebouw De Bazel, het imposante voormalige hoofdkantoor van de Nederlandsche Handelmaat- schappij, een pronkstuk van de Nederlandse 20e- eeuwse architectuur. Onder deskundige begeleiding wordt u rondgeleid door de monu- mentale stijlkamers met een koloniaal verleden en in de Schatkamer, de permanente tentoonstellingsruimte met Art Deco schilderingen op de muren en plafonds. Vele bouwkundige en decoratieve elementen in zowel het gebouw als het exterieur herinneren aan een boeiend verleden van Nederlands grootste bank. NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies Maandag 10 juni en dinsdag 11 juni, 13.30 - 14.30 @ Herengracht 380 Het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies is gehuisvest in een monumentaal pand aan de Herengracht 380 en beschikt over uitgebreide collecties over de Tweede Wereldoorlog die ten dienste staan van iedereen die onderzoek wil doen. In de collecties kunnen bezoekers antwoorden vinden op vragen over een dikwijls beladen verleden. De collecties worden dagelijks aangevuld met historische bronnen en moderne studies. Het NIOD bezit een verzameling archieven van bijna drie strekkende kilometer met onder andere archieven van de NSB, Duitse instanties, verzetsorganisaties en dagboeken van particulieren. De unieke foto- collectie bestaat uit meer dan 100.000 foto’s en bevat onder andere opnamen van professionele oorlogsfotografen en bijzondere privéfoto’s. Daarnaast heeft het NIOD ook een bibliotheekcollectie met meer dan 65.000 titels. De kern van de collectie bestaat uit publicaties over Nederland en Nederlands-Indië ten tijde van de Duitse respectievelijk Japanse bezetting. Daarnaast is er veel aandacht voor de Tweede Wereld- oorlog in andere landen, de voor- en naoorlogse perioden en genociden. Ontdek de collecties en archieven van het NIOD en bekijk tijdens de rondleiding het gebouw met zijn opmerkelijke architectuur en interieur! Atria - Kennisinstituut voor emancipatie en vrouwen- geschiedenis Maandag 10 juni en dinsdag 11 juni, 14:45-15:45 @ Vijzelgracht 20 Atria is het kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis in Nederland. Het instituut is in 2012 ontstaan uit een fusie tussen Aletta, instituut voor vrouwenge- schiedenis, en E-Quality, kennis centrum voor emancipatie, gezin en diversiteit. Door de samenvoeging heeft het kennisinstituut brede doelgroepen. Onder het motto‘Sharing the past, debating the present and creating the future’levert het een groot scala aan producten en diensten die op het snijvlak liggen van onderzoek, beleid en geschiedenis. Het instituut heeft de kennis en kunde in huis om wetenschappelijk en beleidsgericht onderzoek te doen naar maatschappelijke trends, specifieke sociale en economische vraagstukken, en naar beleid en beleidseffecten op het gebied van emancipatie, diversiteit en etniciteit. De rondleiding gaat door de uitgebreide bibliotheek en het archief, opgericht in 1935 door het toenmalige Internationaal Archief voor de Vrouwenbeweging, met onder andere materiaal van verschillende vrouwenorganisaties zoals Dolle Mina en CPN-vrouwen maar ook de Vrouwen Electriciteits Vereeniging, met beeldmateriaal, objecten en video-interviews met individuele vrouwen. Van een interview met Anja Meulenbelt tot het paspoort van Aletta Jacobs uit 1911, van het oudste boekje in de collectie (1578) tot de nieuwste digitale publicatie. De bibliotheek van Atria Rondleiding door het gebouw De Bazel. Foto: Doriann Kransberg Het gebouw van het NIOD vroeger Het gebouw van het NIOD anno nu 22
  • 13. 25 SNAAI-ontbijt Dinsdag 11 juni, 8:30-10:00 @ NIOD Op dinsdagochtend 11 juni organiseert SNAAI weer het SNAAI-netwerkontbijt, voor alle young professionals! SNAAI vindt het belangrijk dat ook jij een goed netwerk opbouwt. Dit is je kans om verschillende directeuren of gemeentearchivarissen te ontmoeten onder het genot van een gratis ontbijt. Het ontbijt vindt plaats bij het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies. Ben je aanwezig op de KVAN-dagen en wil je dit niet missen? Meld je dan nu aan via snaai@kvan.nl! Algemene Ledenvergadering KVAN Dinsdag 12 juni, 9:00-10:15 @ Filmzaal De Koninklijke Vereniging van Archivarissen in Nederland houdt haar halfjaarlijkse Algemene Ledenvergadering. PRAKTISCHE INFORMATIE Het officiële programma van de KVAN-dagen 2013 wordt op maandag 10 juni om 10:00 uur geopend. Vanaf 9:00 uur die ochtend kunt u zich in De Bazel inschrijven voor het congres. Voorafgaand aan de plenaire openingen wordt koffie geserveerd. Aanmelden en kosten Als u zeker wilt zijn van deelname, meldt u zich dan aan vóór 25 mei 2013 via het digitale aanmeldingsformulier op www.kvan.nl. De kosten bedragen: KVAN-leden: € 125,- per dag of € 195,- voor twee dagen Niet-leden: € 150,- per dag of € 250,- voor twee dagen Tien studenten van archiefopleidingen kunnen in aanmerking komen voor gratis deelname. De voorwaarden hiervoor staan op www.kvan.nl. Congresdiner Het congresdiner begint op maandagavond om 19:30 uur in De Bazel. De kosten voor KVAN-leden bedragen € 45,- en voor niet-leden € 55,-. U dient zich voor het congresdiner aan te melden op www.kvan.nl. Overnachten Via www.iamsterdam.com kunt u uitgebreid zoeken naar over- nachtingsmogelijkheden in Amsterdam. Het is ook mogelijk om via deze site te reserveren. Contact Bureau KVAN Markt 1 6811 CG Arnhem Tel: 026-3521605 bureau@kvan.nl De Italiaanse zaal in De Bazel. Foto: Doriann Kransberg @KVANdagen >Twitter mee! Volg de KVAN-dagen op twitter.com/KVANdagen en twitter mee met #KVAN13! 24
  • 14. 27 ADRES EN ROUTEBESCHRIJVING Het congres vindt plaats in De Bazel, waar het Stadsarchief Amsterdam is gevestigd. Enkele nevenactiviteiten zijn georganiseerd in samenwerking met het Atria - Kenniscentrum voor Emancipatie en Vrouwen- geschiedenis en het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust en Genocidestudies. Beide organisaties zijn op loopafstand van De Bazel. Aangezien alle locaties zich in het centrum van Amsterdam bevinden waar hoge parkeertarieven gelden, raden we aan met het openbaar vervoer te komen. Actuele reisinformatie voor het openbaar vervoer in de binnenstad vindt u op www.gvb.nl. Meer informatie over parkeren in Amsterdam is te vinden op de site www.opdekaart.amsterdam.nl/divv/ parkeergarages. Stadsarchief Amsterdam De Bazel Vijzelstraat 32 1017 HL Amsterdam 020 - 2511511 stadsarchief.amsterdam.nl Het Stadsarchief is bereikbaar per tram vanaf het Centraal Station: lijnen 16, 24 en 25, halte Keizersgracht. Atria - Kennisinstituut voor Emancipatie en Vrouwengeschiedenis Vijzelstraat 20 1017 HK Amsterdam 020 - 6650820 atria-kennisinstituut.nl Vanaf Amsterdam Centraal Station neemt u de tram- lijnen 4, 9, 14, 16, 24 of 25. Stap uit bij halte De Munt. NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies Herengracht 380 1016 CJ Amsterdam 020 - 5233800 niod.knaw.nl Vanaf het Centraal Station: trams 1, 2 en 5, halte Spui. Vervolgens loopt u richting Singel en via de Wijde Heisteeg naar de Herengracht (ca. 350 meter lopen). De centrale hal van gebouw De Bazel waarin het Stadsarchief is gehuisvest. Foto: Doriann Kransberg 26
  • 15. ‘Sharing ideas, enriching your cultural heritage’ grafische uitwerking en sponsoring: picturae.nl