2. Agenda vandaag
• Wetenschappelijke literatuur
– Wat is wetenschappelijke literatuur?
• Informatievaardigheden
– Stappenplan: hulpmiddel om gestructureerd te zoeken
– Vraagstelling bedenken
• Specifiek: Zoeken in PsycINFO
– Eerst gezamenlijk
– Daarna voor je eigen onderwerp
3. Blok 1
Zoeken naar wetenschappelijke literatuur I
• Heeft de UB een bepaald boek?
• Heeft de UB een bepaald artikel?
• In welke vorm?
• Wélk boek of artikel je moest opzoeken, was al bekend
• Gezocht in/via:
• UB-catalogus
• Lijst elektronische tijdschriften
4. Blok 2
Zoeken naar wetenschappelijke literatuur II
• Uitgangspunt is een vraagstelling
• Titel, auteurs, tijdschrifttitels etc. die passen bij die
vraagstelling zijn nog onbekend
9. Algemeen
thema
Inlezen in het
thema:
achtergrond
Kies een
specifiek
onderwerp
binnen het
thema
Bepaal de
belangrijkste
termen bij je
onderwerp
Stel met die
termen een
zoekprofiel
samen
Kies een
databank
Voer de
zoekopdracht uit
Bekijk de
gevonden titels:
Interessant?
Relevant? Te
veel te weinig?
Traceer de
artikelen;
elektronisch of
in papier
Hulpmiddelen: encyclopedieën,
handboeken, studieboeken
Hulpmiddelen: encyclopedieën,
handboeken, studieboeken,
thesauri, woordenboeken.
Denk aan spellingsvarianten,
synoniemen, verwante termen.
Wat is de relatie tussen de
termen?
AND of OR?
Voor psychologie is PsycINFO
meestal het beginpunt
Dit zal meestal leiden tot nieuwe kennis,
een meer specifiek onderwerp en andere
termen!
Leg vast wat
je gevonden
hebt!
Of pas de
zoekopdracht
aan mbv limits
Begin van het schrijfproces
Stappenplan
11. - Wat zijn centrale onderwerpen?
- Wat zijn de vaktermen?
- Wat vind je zelf een interessant deelonderwerp?
Hulpbronnen:
- Studieboeken in studielandschap & in Tinbergenzaal
- Handboeken & Vak-encyclopedieën – papier & elektronisch
- Handbook of Eating disorders
- Handbook of Psychology: Clinical Psychology
Inlezen in het
thema:
achtergrond
Verzamelen van
achtergrondinformatie
14. Bepaal de
belangrijkste
termen bij je
onderwerp
Gezinsrelaties
- Parent-child relations > parent, father, mother
- Brother-sister relations > sibling, brother, sister
- Family relations
Welke rol spelen gezinsrelaties
bij het ontstaan van
eetstoornissen?
Eetstoornissen
- Eating disorders
- Anorexia Nervosa
- Bulimia
- Binge Eating Disorder
Hulpbronnen:
- Vakwoordenboeken, bijvoorbeeld Dictionary of Psychology
- Thesaurus in PsycINFO
15. Stel met die
termen een
zoekprofiel
samen
(Eating disorders OR Anorexia Nervosa OR Bulimia OR
Binge Eating Disorder)
AND
(Parent-child relations OR father-child relations OR
mother-child relations OR Brother-Sister Relations OR
Sibling relations OR Familiy relations)
OR AND
Zoekprofiel: relatie tussen
zoektermen
16. Waar zoek je?
• PsyWeb bevat selectie
• Google (Scholar) óók
– Uitgeverijen staan niet altijd toe dat Google
hun inhoud indexeert, dus onvindbaar
• Belangrijkste databank voor psychologie:
PsycINFO
Kies een
databank of
databanken
17. Alle beschikbare informatie:
meningen, krantenartikelen, interviews
Alle wetenschappelijke informatie:
Tijdschriftartikelen, congressen, enz.
Informatie
beschikbaar via
PsyWeb
Literatuur opgenomen in PsycINFO
In collectie UB
18. PsycINFO
• Gemaakt door de American Psychological Association
• Bevat samenvattingen van artikelen, (hoofdstukken uit)
boeken, proefschriften
• Engelstalige databank, maar ook niet-Engelse inhoud
• Gestructureerd zoeken met
“Thesaurus of Psychological Index Terms”
Kies een
databank of
databanken
19. Zoeken in PsycINFO
Hoe?
- Zoek iedere term afzonderlijk op via de Thesaurus
- Vink daarbij zoveel mogelijk synoniemen en
verwante termen aan
- Combineer die termen met OR
- Achteraf via Search History combineren van
termen die naar andere onderdelen verwijzen met
AND
Voer de
zoekopdracht
uit
20. Titels gevonden, en dan?
Bekijk de
gevonden
titels:
Interessant?
Relevant? Te
veel te weinig?
Lees rustig de samenvatting van de artikelen door:
• Zijn ze interessant?
• Zijn ze relevant? Gaan ze wel over je onderwerp?
Misschien kom je zo op het spoor van een specifieker onderwerp.
Vind je te weinig?
• Ga terug naar je zoektermen: heb je iets over het hoofd gezien?
Gebruik je te precieze termen?
• Zit er een ‘goed’ artikel bij? Bekijk dan de literatuurlijst van het
artikel om meer artikelen op te sporen.
Vind je te veel?
• In PsycINFO kun je een zoekopdracht ook beperken op
bijvoorbeeld een leeftijdsgroep of soort publicatie. Dit kan met de
Additional Limits.
21. De artikelen in handen krijgenTraceer de
artikelen;
elektronisch
of in papier
Met deze link kun je nakijken of de UB het
artikel heeft
Verschijnt deze mededeling?
Klik dan op Article en je wordt naar het artikel geleid.
In andere gevallen: klik op By ISSN om te zien of het
tijdschrift in papieren vorm aanwezig is in de UB.
22. Hoe werkt het in de praktijk?
Zoeken in PsycINFO naar artikelen over het
onderwerp:
Welke rol spelen gezinsrelaties bij het ontstaan
van eetstoornissen?
Hinweis der Redaktion
Welkom, voorstellen
Wat gaan we doen vandaag? Twee ‘thema’s’: wetenschappelijke informatie in het algemeen: hoe herken je wetenschappelijke literatuur en hoe is het georganiseerd? En het tweede thema is informatievaardigheden. Bij het volgen van een wetenschappelijke studie horen een aantal vaardigheden: je leert lezen, schrijven, presenteren, onderzoek doen. Daarbij horen ook vaardigheden op het gebied van zoeken naar informatie en het beoordelen van wat je vindt. We pikken daar twee dingen uit: het bedenken van een vraagstelling, welke hulpbronnen kun je daarbij gebruiken?, en we gaan zoeken in dé databank voor psychologie: psycINFO.
In het vorige blok hebben jullie al gezocht naar wetenschappelijk literatuur: je moest zoeken of de UB een bepaald boek of een artikel in huis had en in welke vorm. Wat je moest zoeken, was al bekend. Waarschijnlijk hebben jullie gezocht in de UB-catalogus en via de elektronische tijdschriften op de website van de UB.
Nu, in het tweede blok gaan we ook zoeken naar wetenschappelijke literatuur, maar het startpunt is nu niet een lijst van al bekende titels, maar een vraagstelling. Dat is een hele andere manier van zoeken, omdat de titel, de auteur enz. nog niet bekend zijn.
Studieboeken – studielandschap, monografieën, bijvoorbeeld het boek van het blok, Bundels: verschillende auteurs schrijven over één onderwerp, vanuit verschillende invalshoeken, Encyclopedieën, cumulatieve kennis, Woordenboeken: er bestaan ook vakwoordenboeken, sommige online, anderen vind je vaak in de studiezaal.
Maar: psychologie is een vakgebied waarin heel veel gepubliceerd wordt in tijdschriften: dat gaat natuurlijk veel sneller, dus daarin vind je de recente onderzoeksresultaten.
Hoe weet je nu of een publicatie wetenschappelijk is of niet? Er zijn een paar uiterlijke kenmerken waar je op kunt letten. De vaste structuur: in de psychologie begint een artikel meestal met een samenvatting, daarna een introductie, een uitleg over hoe het onderzoek is opgezet, de conclusies en een discussie van die conclusies. Peer-reviewed wil zeggen dat vóór het artikel in een tijdschrift is gepubliceerd dat andere wetenschappers ernaar gekeken hebben om te zien of het wel klopt of er geen fouten inzitten. Dat is een kwaliteitscontrole vooraf.
Een voorbeeld: het gaat alleen om het plaatje, niet om de inhoud: dit is een artikel in psychologie magazine van vorig jaar over spijtgevoelens en de gevolgen die die gevoelens kunnen hebben voor je gezondheid. Je ziet foto’s van personen, persoonlijke verhalen, tips, weinig verwijzingen.
Dit is een artikel, gebaseerd op hetzelfde onderzoek, maar nu gepubliceerd in een wetenschappelijk tijdschrift. Je ziet in één oogopslag: dit is iets anders: geen plaatjes, strakke opmaak, vast stramien, uitgebreide beschrijving van de methode van het onderzoek.
Voorbeelden afkomstig uit: Handbook of psychology: Clinical psychology en International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences
Kenmerken van eetstoornissen, oorzaken, behandeling e.d. worden overzichtelijk behandeld
OR: door OR tussen de zoektermen te zetten, vind je die artikelen die als trefwoord eating disorders hebben óf bulimia óf anerexia nervosa of alledrie.
Door AND ertussen te zetten vind je alleen die artikelen die in beide groepen artikelen voorkomen. Ze hebben minimaal één trefwoord uit de ene groep en minimaal één trefwoord uit de andere.
Later in je studie kom je nog andere databanken tegen. Ga je je bijvoorbeeld richten op onderwijspsychologie dan zou je ook in een onderwijsdatabank kunnen zoeken: ERIC, of als je arbeidspsychologie gaat doen, dan is een bedrijfskundige databank ook een goede bron.