INGURUNE 4. maila (Haritza-Anaya) egokitzapena

1. Laguntza gela
2 Erliebea
eta ura
paisaian
IPARRA EKIALDEA
HEGOA
MENDEBALDEA
1

2. Laguntza gela
PAISAIAREN ERLIEBEA
LURRAZALA – Gu bizi garen lurreko zatia da.
Ez da laua: Alde altuak eta garaiak
ditu, urez estalitako toki handiak …
ERLIEBEA – Lurrazalak dituen formen multzoa da:
mendiak,hondartzak,ibaiak…
Erliebearen formak
MENDIAK Muinoak Mendilerroak
Goragune
Mendi baxuak dira. Lerroan dauden mendiak dira.
handiak dira
LAUTADAK Goi – lautada Behe-lautada
Lur zati lauak dira Altitude handikoa Altitude gutxikoa
2

3. Laguntza gela
HARANAK
Mendiz inguratutako
lurrak dira
HONDARTZAK
Hareaz edo harriz osaturiko lurrak dira
ITSASLABARRAK
Itsasertzeko leku
harritsu eta altuak dira
- Ariketak
1- Lotu:
harana hondartza mendilerroa
mendia lautada itsaslabarra
3

4. Laguntza gela
2- Zer agertzen da hurrengo argazkietan? Idatzi izenak.
--------------------------------------- ---------------------------------------- ----------------------------------------
----------------------------------------- --------------------------------------- -----------------------------------------
3- Marraztu koadernoan paisaia bat mendia, hondartza eta
haranarekin.
Ura paisaian
OZEANOA ITSASOA
Ur gaziko masa handia da Ozeanoa baino txikiagoa da
4

5. Laguntza gela
Ibaia
Ibaiak 3 zati ditu:
GOI- IBILGUA ERDIKO IBILGUA BEHE-IBILGUA
Ibaiaren hasiera da Ibaiaren amaiera da
Ur gutxi dago Ur asko du
Ur gehiago du
+
5

6. Laguntza gela
IBAIA Itsasora edo beste ibai batera doazen urak dira
- Ariketak
1- Zertan bereizten dira itsasoa eta ozeanoa?
2- Ibaiak 3 zati ditu. Idatzi izenak eta azaldu bakoitza.
3- Erreparatu ondorengo argazkiei eta erlazionatu
a b d
Erdiko ibilgua Goi-ibilgua
Behe-ibilgua
6

7. Laguntza gela
LURREAN ORIENTATU EGITEN
GARA
Lurrazala oso handia da.Horregaitik orientatzen jakitzea oso
garrantzitsua da. Orientatu ezik, galdu egingo ginateke.
Orientatzeko PUNTU KARDINALAK erabiltzen ditugu.
E
I
IPARRA EKIALDEA
HEGOA
MENDEBALDEA H
M
Eguzkia ekialdetik irteten da eta mendebalderantz sartzen da.
7

8. Laguntza gela
- Ariketak
1- Zeintzuk dira falta diren puntu kardinalak? Idatzi izenak.
I
I
2- Eskuak gurutzatuta, Eguzkia irteten den lekurantz begira bazaude,
non izango duzu iparra?
8

9. Laguntza gela
EUSKAL HERRIKO ERLIEBEA
Euskaldunok Euskal Herrian bizi gara. Euskal Herria Espainako iparraldean
kokatuta dago.
Euskal Herria honako lurralde hauek osatzen dute:
Euskal Herriko mendiak
OIZ
GORBEIA
LAUTADA
TXINDOKI
AITZGORRI
9

10. Laguntza gela
Oiz
Mendiak Bizkaian Gorbeia
Gipuzkoan Aitzgorri Euskal Herriko mendirik ALTUENA
Txindoki
Lautada Araban
- Ariketak
1- Idatzi mapa honetan Euskal Herriko lurraldeen izenak
10

11. Laguntza gela
2- Egin Euskal Herriko mendien mapa
3- Zein da Euskal Herriko mendirik altuena?
4- Zeintzuk dira Euskal herriko lautadarik handienak? Kokatu mapan.
11

12. Laguntza gela
URA EUSKAL HERRIAN
Euskal ibaiak
Euskal Herriko ibaiak ur askokoak eta laburrak dira.
Zergaitik dira horrelakoak?
Ur askokoak Euri asko egiten duelako urte osoan
Laburrak Itsasotik edo beste ibai batetik hurbil daude
Euskal ibai batzuk hauexek dira:
Bidasoa
Nerbioi
Ibaizabal
Ebro
12

13. Laguntza gela
- Ariketak
1- Nolakoak dira Euskal Herriko ibaiak? Zergaitik?
2- Zeintzuk dira mapan adierazitako ibaiak? Idatzi izenak.
3- Zein da zure herritik pasatzen den ibaia?
13

14. Laguntza gela
-Moztu eta koadernoan egin
1-
harana hondartza mendilerroa
mendia lautada itsaslabarra
2-
--------------------------------------- ---------------------------------------- ----------------------------------------
----------------------------------------- --------------------------------------- -----------------------------------------
14

15. Laguntza gela
2-
3a b d
Erdiko ibilgua Goi-ibilgua
Behe-ibilgua
1-
I
I
15

16. Laguntza gela
2-
1-
16

17. Laguntza gela
3-
4-
17

18. Laguntza gela
2-
18

19. Laguntza gela
2 gaiaren azterketa - ERLIEBEA ETA URA PAISAIAN
IZENA: …………………………………………...........................
DATA: ……..............................................................................
1- Lotu:
MENDILERROA MENDIA
HARANA HONDARTZA
LAUTADA ITSASLABARRA
2- Ibaiak 3 zati ditu. Idatzi izenak eta azaldu bakoitza
19

20. Laguntza gela
3- Zeintzuk dira falta diren puntu kardinalak? Idatzi izenak.
I
4- Nolakoak dira Euskal Herriko ibaiak? Zergaitik?
NOLAKOAK ZERGAITIK
5- Zein da zure herritik pasatzen den ibaia?
…………………………………………………………………………………
20

21. Laguntza gela
6- Zein da Euskal Herriko mendirik altuena?
Zeintzuk dira Euskal herriko lautadarik handienak?
7- Erreparatu ondorengo argazkiei eta erlazionatu
Goi-ibilgua
Erdiko ibilgua
Behe-ibilgua
21