Lekeitioko EAJ-PNVren aldizkaria. 19. zenbakia.

1. Martxan dagoen herria gara!
H
orrela adierazi digu Oier
Zuberogoitia Atxurrak,
2023ko maiatzean egin-
go diren udal hautes-
kundeetarako EAJ-PNV-
ren zerrendaburuarekin
izandako elkarrizketan.
Deustuko Unibertsitatean Zuzenbide Eko-
nomikoan lizentziatutako 32 urteko lekitta-
rra, Bilboko abokatu-bulego batean hasi zen
lanean karrerako azken urtean. Bost urte
geroago, gizarte-politikekin konprome-
tituta, Bizkaiko Foru Aldundiko Tutoretza
Erakundea kudeatzeko zereginak beregain
hartu zituen, gaur egunean ere lanpostu
berdinean jarraitzen duelarik. 2015. urtean
Koldo Goitia Markuerkiagari lagundu zion
alkatetzara sartu zen taldearekin batera,
euskara eta gazteria sailak kudeatzeaz ar-
duratuz. 2016. urtetik Bizkaiko ordezkaria
da EAJ-PNVren Aberri Batzarrean.
!!!
19. zkia • 2022ko azaroa
entzuixu@gmail.com
Entzuixu! Eaj-Pnv Lekeitio
@EntzuixuLekitto Entzuixu Eaj-Pnv Lekeitio entzuixu_lekeitio
Gure herriarentzako proiektu barritzaileak martxan
ipintzera nator
Oier Zuberogoitia
Atxurra
Elkarrizketa
Azaroak 25
Emakumeengangako
Indarkeria matxistaren
aurkako eguna
Bizikidetzarako
bidea
egiten
Koldo Goitia
Markuerkiaga,
Elkarrizketa
!!!
Entzuixu!!!

2. «Danok Lekittarrak
gara eta, horregatik,
elkarrekin egin behar
dugu bide hau»
«Hurbiltasuna, apaltasuna eta
seriotasuna izango dira nire
gestioaren ezaugarriak»
Oier Zuberogoitia Atxurra, Lekeitioko alkatetzarako hautagaia
Duela hilabete batzuk dato-
rren urteko hauteskundee-
tarako hautagai izendatua
izan zinen, zer suposatzen
du zuretzat?
Argi dago nire bizitzan al-
daketa nabarmena suposa-
tzen duela alkategai izateak
eta zelan ez, datorren urtean
lekittarrek horrela erabakiz
gero, alkate izateak. Erantzu-
kizun eta ilusio handiz har-
tzen dut erronka berri hau.
Gogotsu eta indartsu nago
Lekeitiok dituen proiektu be-
rriei eutsi eta hauek aurrera
eramateko. Izan ere, Lekei-
tioren eta lekittarren alde lan
egiteak benetan merezi du.
Aurreko legealdian zinego-
tzi bezala egon zinen Koldo-
rekin batera, zerek bultza-
tzen zaitu aurrera pauso hau
ematera?
Lekitto neure herria dela-
ko, Lekitto maite dudalako
eta herri hau bihotzean da-
ramadalako. Ez dago beste
arrazoirik. Nire konpromisoa
Lekeitiorekin erabatekoa eta
zintzoa da. Zer politago zeure
herriagatik lan egitea baino.
Hurbiletik ezagutzen dut
Udala. Aurreko legealdian
udal gobernuko kide iza-
na naiz Koldorekin eta beste
hainbat zinegotzirekin bate-
ra eta legealdi honetan zehar
Alderditik elkarlanean ibili
gara.
Zure burua aurkeztu behar-
ko bazenu, nor da Oier Zu-
berogoitia Atxurra?
Beste herritar bat gehiago.
Lekittorekin eta lekittarrekin
konprometituta dagoen he-
rritarra. Berbakoa. Elkarriz-
ketara eta ezberdinen arteko
akordioetara zabalik dagoena.
Erabakiak hartzeko ikararik
ez daukana eta lekittar guz-
tien etorkizuna hobetzen ja-
rraitzeko buru belarri lan eta
lan egingo duen herritar bat.
Gizarte zerbitzuetako arloan
lanean zabiltza, ondo eza-
gutuko dituzu herritarren
beharrizanak, ezta?
Betidanik izan dut eskubide
eta interes publikoak defen-
datzeko kezka hori, gizarteari
zerbitzua ematekoa. Horre-
gatik erabaki nuen abokatu-
tzaren bidea hartzea eta nire
aisialdiaren zati bat politikan
inbertitzea. Urteak darama-
tzat Lekeitioko udal-bizitza
politikoan sartuta, nire au-
zokideen bizi-kalitatea ho-
betzeko ahaleginean.
Duela ia zazpi urte gizarte
zerbitzuen arloan lan egi-
teko aukera eman zidaten
eta ez nuen segundo bakarra
ere behar izan erronka hori
onartzeko. Bizkaiko Foru Al-
dundiko Tutoretza Erakun-
dea kudeatzeko zereginetan
egoera ahulenean dauden
herritarrei babesa eta lagun-
tza ematea tokatu zait. Hau
guztia dela eta, esan deza-
ket herritarren beharrizanak
ondo ezagutzen ditudala,
batez ere egoera ahulenean
daudenena eta, hortaz, nire
lehentasuna pertsonak, he-
rritarrak, izango direla, inor
atzean utzi gabe.
Hasia zara herrira aurkeztu-
ko duzun programa bat lan-
tzen? Zeintzuk izango dira
ildo nagusiak?
Dagoeneko hasi naiz lekitta-
rrei aurkeztuko diegun pro-
grama lantzen hainbat bide-
lagunekin batera. Berriro ere
asmo handiko proiektu serio
eta erreal batekin aurkeztu
nahi naiz, herritik sortua eta
herritarrentzat egindakoa.
Martxan dagoen herria gara
eta pandemiak ekarritako
garai ilunak atzean utzi eta
ekimen berritzaileak mar-
txan ipini eta etorkizuneko
Lekeitio eraikitzen jarraitu
beharra dago.
Herriko eragile eta elkarte
guztiekin ipini naiz harre-
manetan eta h urrengo hi-
labeteetan, gainera, prozesu
parte-hartzaileak zabalduko
ditugu herritarren iritziak,
ekarpenak eta ikuspuntuak
batzeko. Beraz, dei egiten
diet herritar guztiei nire-
kin harremanetan ipintzera
eta mahai inguruetan par-
te-hartzera. Deitu edo idatzi
iezadazue. Kafe bat hartzeko
prest naukazue.
Zer eskaini ahal diozu Lekei-
tiori?
Urteetako ezagutza eta es-
perientzia administrazio eta
gestio munduan. Nire eskue-
tan dagoen guztia egingo dut
lekittar guztien etorkizuna
hobetzen jarraitzeko. Hori da
nire konpromisoa, biharra,
biharra eta biharra herrita-
rren arazoak konpontzeko eta
Lekitto hobetzeko. Eta eman-
dako berba betetzea. Ni uda-
letxera ez nator denbora pasa.
Hurbiltasuna, apaltasuna
eta seriotasuna izango dira
nire gestioaren ezaugarriak.
Lekittarren zerbitzura eta
Lekeitioren interesen alde
lan egitera nator.
Zurekin joango den lantal-
dea eratu duzu?
Gaztetasuna, freskotasuna
eta esperientzia uztartuko
dituen lantaldea izango da
nirekin. Aurpegi berriak iku-
siko ditugu, arlo ezberdine-
tan esperientzia eta forma-
kuntza zabala duten hama-
bost emakume eta gizon.
Baina, dei berezia egin nahi
diet Lekittoko gazteei. Gaz-
teok herri honen etorkizu-
na izateaz gain, herri honen
oraina ere bagara. Geure
momentua da. Belaunaldi
berrioi dagokigu etorkizu-
neko Lekitto diseinatu eta
eraikitzea. Ideologi, pentsa-
molde, sentimendu… guztien
gainetik lekittarrak gara eta,
horregatik, elkarrekin egin
behar dugu bide hau. Proiek-
tu honetan bidelagun nahi
zaituztet.
Hurrengo legealdian Lekei-
tioren 700. urteurrena os-
patzen da, nola irudikatzen
duzu egun hori?
Herritarrak erdigunean, pro-
tagonista, izango dituen urte
bat irudikatzen dut. Herritar
denok jai giroan elkarrekin
ospatuko dugun urteurre-
na. Herritarren parte hartze
zuzena ezinbestekoa izango
den urtea. Gure herri norta-
suna, gure kultura, gure his-
toria argitara ekarri eta balo-
rean ipiniko den eguna.
Nire konpromisoa argia da
proiektu honekin eta, be-
raz, behar besteko laguntza
eta baliabideak ipiniko ditu-
gu udaletik 700. urteurrena
ahaztezina izan dadin.
Eta etorkizunera begira, no-
lako Lekeitio imajinatzen
duzu?
Belaunaldiz belaunaldi geure
buruari egiten diogun galde-
ra da hau. Nik bakean, bizi-
kidetzan, aniztasunean eta
berdintasunean bizi den he-
rri bat imajinatzen dut. Elkar
laguntzen eta elkar babesten
dituen herritarrez osatuta-
ko Lekeitio. Gaur egungo eta
hurrengo belaunaldiak Le-
keition bizi eta lan egin de-
zaketen herri bat imajinatzen
dut. Kalitatezko zerbitzu pu-
blikoak dituen herria, jasan-
garria eta ingurumenarekin
atsegina den herria… eta, ze-
lan ez, euskaraz bizi den Le-
keitio. Azken finean, lekittar
izateaz harro dagoen herri-
tarrez osatutako Lekeitio bat
imajinatzen dut.
«Gaztetasuna, freskotasuna eta esperientzia uztartuko dituen lantaldea
izango da nirekin»
19. zkia • 2022ko azaroa Entzuixu
02

3. «Todos/as somos
lekittaras y por eso
tenemos
que hacer este camino
juntos/as»
«Cercanía, humildad y seriedad
serán las características de mi
gestión»
Oier Zuberogoitia Atxurra, candidato a la alcaldía de Lekeitio
Hace unos meses te nombra-
ron candidato a la alcaldía
de las elecciones del año que
viene, ¿Qué supone para ti?
Está claro que el hecho de ser
candidato a la alcaldía supone
un cambio sustancial en mi
vida y cómo no, si así lo de-
ciden los/as lekittarras el año
que viene, el ser alcalde. Asu-
mo este nuevo reto con mu-
cha responsabilidad e ilusión.
Estoy con muchas ganas para
afrontar y llevar a cabo los
nuevos proyectos que tiene y
necesita Lekeitio. De hecho,
merece la pena trabajar por y
para Lekeitio y los/as lekitta-
rras.
En la pasada legislatura es-
tuviste como concejal con
Koldo, ¿Qué es lo que te ha
impulsado de tomar esta de-
cisión?
Porque Lekeitio es mi pue-
blo, soy lekittarra y llevo este
pueblo en el corazón. No hay
otra razón. Mi compromiso
con Lekeitio es total y since-
ro. Qué hay más bonito que
trabajar por tu pueblo.
Conozco de cerca el Ayun-
tamiento. He sido miembro
del gobierno municipal en la
pasada legislatura junto con
Koldo y otros concejales y a
lo largo de esta legislatura
hemos colaborado estrecha-
mente desde el Partido.
Si tuvieras que presentarte,
¿quién es Oier Zuberogoitia
Atxurra?
Unlekittarramás.Unlekittarra
comprometido con Lekeitio y
los/as lekittarras. Una persona
de palabra, abierto al diálogo y
a los acuerdos entre diferen-
tes. Una persona que no tiene
miedo a tomar decisiones y
que trabajará día y noche para
seguir mejorando el futuro de
todos/as los/as lekittarras.
Estás trabajando en el ámbi-
to de los servicios sociales,
conocerás bien las necesida-
des de la ciudadanía, ¿no?
Siempre he tenido esa preo-
cupación por defender los de-
rechos e intereses públicos,
por dar servicio a la sociedad.
Por eso decidí tomar el cami-
no de la abogacía e invertir
parte de mi tiempo libre en
política. Llevo años inmerso
en la vida política municipal
de Lekeitio, tratando de me-
jorar la calidad de vida de los/
as lekittarras.
Hace casi siete años me die-
ron la oportunidad de traba-
jar en el ámbito de los servi-
cios sociales y no tardé ni un
segundo para aceptar el reto.
Desde las tareas de gestión
del Instituto Tutelar de la Di-
putación Foral de Bizkaia me
ha tocado apoyar y ayudar a
las personas más vulnerables.
En definitiva, puedo decir que
conozco bien las necesidades
de la ciudadanía, sobre todo
de las personas más desfavo-
recidas y, por tanto, mi prio-
ridad serán las personas, los/
as lekittarras, sin dejar a na-
die atrás.
¿Has empezado a trabajar en
el programa que presentarás
a los/as lekittarras? ¿Cuáles
serán las líneas generales?
Ya he empezado a trabajar
junto con algunos/as compa-
ñeros/as de viaje el programa
que vamos a presentar a los/
as lekittarras. Quiero presen-
tarme de nuevo con un am-
bicioso proyecto serio y real,
hecho por y para los/as leki-
ttarras. Somos un pueblo que
está en marcha, hay que dejar
atrás los oscuros tiempos de
la pandemia, poner en mar-
cha iniciativas innovadoras
y seguir construyendo el Le-
keitio del futuro.
En los próximos meses,
además, abriremos procesos
participativos para recoger
las opiniones, aportaciones
y puntos de vista de la ciu-
dadanía. Por lo tanto, animo
a todos/as los/as lekittarras
a contactar conmigo y parti-
cipar en las mesas redondas.
Llamadme o escribidme, o si
preferís, quedemos para to-
mar café y hablar.
¿Qué le puedes ofrecer a Le-
keitio?
Años de conocimiento y ex-
periencia en el mundo de la
administración y de la ges-
tión. Haré todo lo que esté en
mi mano para seguir mejo-
rando el futuro de todos/as
los/as lekittarras. Ese es mi
compromiso, trabajar, traba-
jar y trabajar para solucionar
los problemas de la ciuda-
danía y mejorar Lekeitio. Y
cumplir la palabra dada. Yo
no vengo al ayuntamiento a
pasar el tiempo.
Cercanía, humildad y serie-
dad serán las características
de mi gestión. Vengo a traba-
jar al servicio de los/as leki-
ttarras y por los intereses de
Lekeitio.
¿Tienes ya al equipo con el
que vas a acudir a las elec-
ciones?
Seremos un equipo que com-
bine juventud, frescura y ex-
periencia. Veremos nuevas
caras, quince mujeres y hom-
bres con amplia experiencia y
formación en diferentes ám-
bitos.
Pero quiero hacer un llama-
miento especial a los/as jóve-
nesdeLekeitio.Los/asjóvenes
no sólo somos el futuro, sino
también el presente de este
pueblo. Es nuestro momento.
A las nuevas generaciones nos
toca diseñar y construir el Le-
keitio del futuro. Por encima
de ideologías, pensamien-
tos, sentimientos… somos
lekittaras y por eso tenemos
que hacer este camino juntos/
as. Quiero que me acompañéis
en este proyecto.
En la próxima legislatura se
celebra el 700 aniversario de
Lekeitio, ¿cómo imaginas
ese día?
Imagino un año en el que la
ciudadanía sea la protago-
nista. Un año en el que todos/
as los/as lekittarras lo cele-
bremos en ambiente festivo
y sea imprescindible la par-
ticipación ciudadana. Un día
en el que nuestra identidad
como pueblo, nuestra cultu-
ra, nuestra historia se ponga
a la luz y en valor.
Mi compromiso es claro con
este proyecto y, por lo tanto,
vamos a poner los medios y
recursos necesarios para que
el 700 aniversario de la villa
sea inolvidable.
Y de cara al futuro, ¿Cómo te
imaginas Lekeitio?
Esta es una pregunta que nos
hacemos de generación en
generación. Yo me imagino
un pueblo que vive en paz, en
convivencia, en diversidad y
en igualdad. Un Lekeitio de
lekittarras que se ayudan y
se protegen mutuamente.
Imagino un pueblo en el que
las generaciones actuales y
futuras puedan vivir y tra-
bajar en Lekeitio. Un pueblo
con servicios públicos de ca-
lidad, sostenible y respetuo-
so con el medio ambiente…
y como no, un Lekeitio que
vive en euskera. En definiti-
va, me imagino un Lekeitio
de ciudadanos orgullosos de
ser lekittarras.
Pero para hacer realidad
ese futuro es imprescindible
trabajar cada día en ese ob-
jetivo. Por eso me presento
a las elecciones municipales
del año que viene, para dejar
un Lekeitio mejor a las gene-
raciones futuras.
«Seremos un equipo que combine juventud, frescura y experiencia»
19. zkia • 2022ko azaroa
Entzuixu 03

4. Koldo Goitia Markuerkiaga, Lekeitioko Alkatea
«Ez dugu inor albo batera utziko»
«Aurten lehen
aldiz, Memoriaren
Egunean, biktima
guztiak gogoratu
dira»
Urtea amaitzear da, zer no-
lako balorazioa egiten duzu?
arreta berezia jarri behar
diogu krisialdi energetikoa-
ri?
Pandemiako urte gogo-
rrak eta gero, egoera nor-
mal batera bueltatzea izan
da aurtengo asmoa, baina,
otsailean Ukrainako gerra
hasi zen eta honek sortuta-
ko ondorioek eragin zuzena
daukate egunerokoan eta,
izaten jarraituko du , hu-
rrengo hilabeteetan, batez
ere energiaren prezioan eta
honek ekarri duen prezio
orokorren igoeran.
Eta energia krisi honen au-
rrean, zeintzuk neurri hartu
dituzue?
Azterketa sakon baten on-
doren, neurri ezberdinak
hartzen joango gara. Espa-
zio publiko batzuetako ar-
giak gauetan amata egingo
dira, igerileku handiko ten-
peratura jaitsi egingo da,
kirol instalaziotako dutxen
tenperaturak jaitsi, udal
eraikin eta instalakuntzeta-
ko berogailuen tenperatura
eta ordutegiak egokitu. Ka-
leetako argiak aldatzen ja-
rraituko dogu. Gabonetako
argiak egoera berrira mol-
datuko dira.
Herritarren beharrak ere
areagotuko dira egoera honen
aurrean
120 familia baino gehiagok ja-
sotzen dute gizarte larrialdie-
tarako laguntzak eta horien
artean adineko asko daude,
tartean alargun asko, hilabete
amaierara iristen ez direnak.
Bestalde, Lekeitioko Elika-
gaien Bankuak 70 familiako
186 erabiltzaile ditu, haurrak
barne. Herritar askok gure
laguntza behar dute, eta ez
dugu inor albo batera utziko.
Nola bizi izan dituzu aurtengo
jaiak?
Urte bi jai barik igaro ondo-
ren guztiok gogotsu hartu
ditugu herriko jaiak, bai San
Pedroak eta San Antoliñak
ere. Aurtengo jaiak historia-
ren parte izango dira. San Pe-
droetan lehen aldiz emakume
batek dantzatu du kaxarran-
ka. Eta aurrerantzean antzar
egunean antzartek bakarrik
erabiltzea erabaki da eta an-
tzar naturalak ez erabilitzea.
2022. urtea gure herriko his-
torian geratuko da eta mo-
mentu bi hauek bizi izan di-
tut. Pozik.
Eta kulturan, aurtengo Euskal
Zine Bilera amaitu dogu.
Euskal Zine Bilera urteko eki-
taldi garrantzitsuenetako bat
da Lekeitiorentzat. Jaialdiak
Lekeitio euskal zinemaren
eta euskarazko zinemaren
erdigunean jartzen du eta,
hortaz, garrantzitsua da ja-
rraipena ematea. Don Beni-
tori egindako omenalditxoa
ere hunkigarria izan zen.
Bera barik ez zan zine bilera-
rik existituko.
Herriko auzoak berrizteko
beharra zegoen eta urbaniza-
zio proiektuak egin dituzue
azken urteotan.
Bai, azken zazpi urte hauetan
kale edo auzo ezberdinetan
ibiligaralanean,ElizAtea,San
Andres, Basoaldea eta orain
Karmengoko Ama, Antiguako
Ama eta Basotxo kaleak. Pena
izan da pandemiako urte bie-
tan beste proiektu batzuk alde
batera utzi beharra.
Zeintzuk dira horrek?
Ba, adibidez, urtea amaitu
baino lehen Zumatzeta, Otxoa
Urkiza, Buenaventura Zapi-
rain, Harbiatx, Agirre Solarte,
Kasimiro Etxebarria, San Ina-
zio eta Letraukuaren zati bat
hartuko dituen aurreproiek-
tua aurkeztuko zaie auzoki-
deei. Lekeitioko gune handie-
netako bat. Bestalde, Eluntze-
ta – hiru bankuetara arteko
oinezkoentzako bidea egiteko
aurreproiektua onartu dogu.
Portuaren berrikuntza lanak
ere egin dira eta erabiltzaile
batzuk leku gabe geratu dira.
30 itsasontzi inguru gera-
tu ziren kanpoan, nahiz eta
lehen baino leku gehiago
egon. Batzuk hasi dira sartzen
eta asko sartuko dira. EKP
badabil egoera aztertzen eta
irtenbideak bilatzen, baina
denbora behar da. Bestalde,
portuaren itxiturak (gehien
bat ateak) ere aztertzen ga-
biltza eta hurrengo hilabe-
teetan aldaketak ikusiko dira.
Azaroaren 3an hiribilduaren
697. urteurrena ospatu dogu.
Bai, eta beste urte betez os-
patu dugu. 2025ean, 700
urte beteko ditugu. Hurrengo
udalak lan polita izango du
700 urteurrenaren antolake-
tan, guk, lan batzuk bidera-
tuta utziko ditugu.
Aurten lehen aldiz, azaroak
10ean, Memoriaren Egunean,
biktima guztiak gogoratu dira.
Bai, herriko alderdi politi-
ko biok, aho batez, Lekeition
biolentziaren edo indarkeria
guztien eta giza eskubideen
urraketaren ondorioz izan
diren biktima guztiei egia,
justizia, erreparazioa eta
merezitako aitortza adieraz-
teko, bizikidetza eraikitzen
jarraitzeko eta berriz gerta
ez dadin, urtero Memoriaren
egunean, azaroaren 10ean,
ikurriña masta erdian jarriko
dela onartu dugu.
Eta hile honetan ere, azaroa-
ren 25ean, Emakumeen kon-
trako indarkeria desagerraz-
teko nazioarteko eguna izan-
go dugu.
Aurten, gaur arte, bederatzi
kasu izan ditugu. Ezin dugu
berdintasunezko gizarte bat
sortu, gizarte hori osatzen
dugunok ez badugu gure
eguneroko jarreretan ema-
kumeen eta gizonen arteko
berdintasuna barneratzen eta
nola ez, indarkeria ezabatu.
Indarkeria matxistaren au-
rrean, zero tolerantzia.
Eta bi legealdi egin ondoren,
orain beste bide bat hartzen
duzu, nola ikusten dituzu da-
torren urteko hauteskundeak?
Gure alderdia prest dago.
Hautagaia daukagu eta talde
polit bat osatzen dabil. Alder-
ditik programa erreal bat eta
herritik sortutakoa aurkez-
tuko diogu herriari. Oierrrek
garai berri bati hasiera eman-
go dio eta Lekeitio eta lekitta-
rrentzat ideia berritzaileekin
dator. Gaztea, prestatua, in-
dartsua, ilusioz betea eta kon-
prometitua, administrazioan
eta udalean esperientziaduna,
bere balioa dagoeneko era-
kutsi duena. Elkarrekin lan
egindakoak gara, taldekideak
izan gara. Oso ondo ezagu-
tzen dut eta ziurtasun osoz
esan dezaket Lekeitiorentzat
alkate ezinhobea izango dela.
Horrek ere lasaitasuna ema-
ten dit eta oso eskertua nago
eman duen pausoagatik. No-
lanahi ere, asko egin da eta
oraindik asko dago egiteko,
eta ni, lan horretan egongo
naiz burubelarri, nire onena
ematen azken egunera arte.
«Aurtengo gizarte-larrialdietarako laguntzetara bideratutako partida
ekainean bukatu zaigu, eta handitu egin behar izan dugu»
19. zkia • 2022ko azaroa Entzuixu
04

5. «Por primera vez
este año, en el Día de
la Memoria, hemos
recordado a todas
las víctimas»
«No dejaremos a nadie atrás»
«La partida destinada a las Ayudas de Emergencia Social para este año
se agotó en junio y hemos tenido que ampliarlo»
Koldo Goitia Markuerkiaga, Lekeitioko Alkatea
A punto de finalizar el año,
¿qué valoración hace?, ¿de-
bemos prestar especial aten-
ción a la crisis energética?
La intención de este año era
volver a una situación de
normalidad tras los duros
años de pandemia, pero las
consecuencias de la guerra
de Ucrania nos han afectado
directamente en el día a día
y lo seguirá haciendo en los
próximos meses. Sobre todo
en lo referente al precio de la
energía y en consecuencia a la
subida general de los precios
Y ante esta crisis energética,
¿qué medidas se van a to-
mar?
Debemos reducir el consumo
de energía. Tras un análisis
exhaustivo, iremos tomando
diferentes medidas. Las luces
de algunos espacios públicos
se apagarán por las noches,
la temperatura de la piscina
grande bajará un grado, la
temperatura del agua de las
duchas de las instalaciones
deportivas bajarán, la tem-
peratura y los horarios de
las estufas de los edificios e
instalaciones municipales se
ajustarán. Seguiremos cam-
biando el alumbrado de las
calles. Las luces de Navidad
se adaptarán a la nueva si-
tuación.
¿También han aumentado
las necesidades de la ciuda-
danía ante esta situación?
Más de 120 familias son be-
neficiarias de las ayudas de
emergencia social y entre
ellas hay muchas personas
mayores, principalmente
viudas/viudos que no llegan
a fin de mes. Por otro lado, el
Banco de Alimentos de Lekei-
tio cuenta con 186 personas
usuarias de 70 familias, in-
cluidas/os niñas/niños. Parte
de la ciudadanía necesita de
nuestra ayuda y no dejaremos
a nadie atrás.
¿Cómo ha vivido las fiestas
de este año?
Después de dos años sin fies-
tas las hemos acogido con
entusiasmo, tanto las fiestas
de San Pedro como las de San
Antolin. Las fiestas de este
año formarán parte de nues-
tra historia. En San Pedros
por primera vez una mujer
ha bailado la kaxarranka. Y
en adelante durante el día del
ganso sólo se utilizarán los
gansos antzartek y no se uti-
lizarán más los gansos natu-
rales. El año 2022 quedará en
la historia de nuestro pueblo
y yo también he vivido estos
dos momentos. Contento.
Y en el ámbito cultural, ya ha
finalizado Euskal Zine Bilera
de este año.
Euskal Zine Bilera es uno de
los eventos más importan-
tes del año para Lekeitio. El
festival pone a Lekeitio en
el centro del cine vasco y del
cine en euskera, por lo que es
importante darle continui-
dad. También fue emotivo el
pequeño homenaje a Don Be-
nito. Sin él no hubiera existi-
do Zine Bilera.
En los últimos años se han
realizado obras de urbani-
zación en calles y barrios del
municipio.
Sí, en estos últimos siete años
hemos estado trabajando en
calles o barrios diferentes
como Eliz Atea, San Andrés,
Basoaldea y ahora en Anti-
guako Ama, Karmengo Ama
y Basotxo. Ha sido una pena
aplazar otros proyectos por la
pandemia.
¿Cuáles han sido?
Antes de fin de año presenta-
remos a los/as vecinos /as el
anteproyecto de Zumatzeta,
Otxoa Urkiza, Buenaventu-
ra Zapirain, Harbiatx, Agirre
Solarte, Kasimiro Etxebarria,
San Ignacio y parte de Le-
traukua. Uno de los grandes
enclaves de Lekeitio. Por otro
lado, se ha aprobado el ante-
proyecto de peatonalización
“Eluntzeta–hiru bankuak“.
También se ha llevado a cabo
la reordenación del puerto
y algunas embarcaciones se
han quedado sin amarre.
Unas 30 embarcaciones se
quedaron fuera, aunque en
realidad hay más espacio
que antes. A algunas de esas
embarcaciones ya se les esta
asignando amarre, y muchos
lo tendrán. EKP, Euskal Kirol
Portuak, está analizando la
situación y buscando solu-
ciones, pero lleva su tiempo.
Por otro lado, también esta-
mos analizando y buscando
una solución menos agresi-
va a los cierres del puerto (
puertas principalmente) y en
los próximos meses se verán
cambios.
El 3 de noviembre hemos ce-
lebrado el 697 aniversario de
la villa.
Si, un año más lo hemos ce-
lebrado. En 2025 cumplire-
mos 700 años como Villa. El
próximo gobierno municipal
tiene un bonito trabajo en la
organización del 700 aniver-
sario. Les dejamos algunos
trabajos encarrilados.
Por primera vez, el 10 de no-
viembre, Día de la Memoria,
se ha recordado a todas las
víctimas.
Sí, los dos partidos políti-
cos, por unanimidad, hemos
aprobado que el día 10 de no-
viembre, día de la Memoria,
se coloque la ikurriña a me-
dia asta para expresar nues-
tro reconocimiento a todas
las víctimas. A todas ellas
verdad, justicia, reparación
y nuestro reconocimiento
más sincero. Debemos seguir
construyendo la convivencia
para que no vuelva a ocurrir.
Y este mismo mes, 25 de no-
viembre, se celebra el Día
Internacional para la Elimi-
nación de la Violencia contra
las Mujeres.
El presente año, hasta el mo-
mento, se han denunciado
nueve casos. No podemos
crear una sociedad igualitaria
si las personas que la confor-
mamos no interiorizamos en
nuestras actitudes cotidianas
la igualdad entre mujeres y
hombres y, cómo no, elimi-
nar la violencia. Tolerancia
cero ante la violencia ma-
chista.
Y después de dos legislatu-
ras, ahora tomas otro cami-
no, ¿cómo ves las elecciones
del año que viene?
Nuestro partido está prepa-
rado. Tenemos candidato y
está formando un equipo bo-
nito. Desde el partido presen-
taremos un programa real y
surgido del pueblo. Oier abre
una nueva época y llega con
ideas innovadoras para Le-
keitio y las/os lekitarras. Jo-
ven, preparado, con fuerza,
ilusionado y comprometido,
con experiencia en la admi-
nistración y en el Ayunta-
miento, ya ha demostrado su
valía. Hemos trabajado jun-
tos, hemos sido compañeros
de equipo. Le conozco muy
bien y puedo decir con toda
seguridad que será un alcalde
impecable para Lekeitio. Eso
también me da tranquilidad
y estoy muy agradecido por
el paso que ha dado. En cual-
quier caso, se ha hecho mu-
cho y todavía queda mucho
por hacer, y yo seguiré traba-
jando a tope, dando lo mejor
de mí hasta el último día.
19. zkia • 2022ko azaroa
Entzuixu 05

6. Sabino Arana Goiri eta Lekeitio
Bizkaiko hiriburuaz gain, eta Gernikako barrutiko udalerri batzuekin batera (Bermeo, Mundaka, Busturia, Gernika-Lumo, Arteaga, Ea, Elantxobe), Lekeitio
izan zen Sabino Aranak hasiera-hasieratik jarraitzaile gehien zituen Bizkaiko tokietako bat.
A
rana-Goiri fami-
liak Lekeitiorekin
zuen harremana
antzinatik zetorren.
Francisca, euskal abertza-
letasunaren sortzaile ziren
Sabino eta Luisen arreba,
hiribilduko mediku titula-
rra zen Pedro Larrearekin
ezkondua zegoen. Lekeition
jaio ziren hauen hiru se-
me-alaba gazteenak: Lucía,
María Concepción eta José
María Larrea Arana. Nagu-
siagoak Baionan (Juan) eta
Bilbon (Federico) jaioak zi-
ren. 1908an familia Bilbon
bizi zen, Berastegui kalean.
1881ean, Urduñako jesuiten
ikastetxean zegoela, Sabino
gaixotu egin zen eta osatze-
ko helburuarekin, ama eta
anaia Luisekin Lekeitiora
joan zen bere arreba Fran-
ciscaren etxera denboraldi
bat pasatzera. Garai hartan
Sabinok hamasei urte zituen
eta kostako herri honetatik
bueltatzean, euskara ikas-
ten hasi zen.
Lekeition 1934ko azaroan
Sabino Aranari urtero bezala
egin zioten omenaldiak Juan
Larrea Arana izan zuen buru,
fundatzailearen iloba. Honek
ere bere anai-arrebak jaio zi-
ren herrian igaro zuen haur-
tzaroa.
Gainera, ezaguna zen bi
anaiek basurdeen ehizara-
ko zuten zaletasuna. Arana-
-Goiri anaiak Algorta-Aba-
roatarren lagun minak ziren,
Urduñako ikastetxean ikas-
kide izanik. Denboraldiak
igarotzen zituen Sabinok Le-
keition eta Algorta-Abaroa
familiak gaur egungo Atagu-
ren edo Ataunen zituen lur-
sailetan, Aulestiko Goierrin
eta Amoroton, lekeitiarrek
ballesteijak izenez ezagutzen
zituztenetan. Bertan, ehizan
egiteaz gain, euskara prakti-
katzen zuen.
Ehiza-jardunaldien ondo-
ren, ehiztariak herrian gel-
ditzen ziren bazkaltzeko.
Oturuntza luzatzen zuen ter-
tuliara herritar batzuk batzen
zitzaizkien: Manuel de Ordo-
rika (berez Begoñakoa zena)
edo Lucio Etxeberria eta San-
tiago Mendiguren lekeitia-
rrak besteak beste.
1894an, Euzkaldun Ba-
tzokija sortu zenean, Sabi-
no Arana-Goirik bi lekeitiar
kontratatu zituen: Zacarias
Etxeberria (Lucioren anaia)
atezain eta José María de
Lizarralde mandatu-mutil
(Zacarias Iturraran ahizpen
osaba zen). Zacarias eta José
María kontratatzeko arrazoia
euskal hiztunak izatea zen.
Iturraran ahizpetariko bat,
Espe, Errepublika garaian
poxpoliñetako eta aktoreen
koadroko kide izan zen eta
trantsizio garaian, ostera, Uri
Erakundeko kide.
1931n Lekeitiok bere kalee-
tako bat eskaini zion Sabino
Arana-Goiriri, garai hartako
Extramuros kalean.
Sabino Arana kalearen inaugurazioa (1931ko irailaren 4a)
Zacarias Etxeberria eta José María Lizarralde
Sabino Arana Goiri
19. zkia • 2022ko azaroa Entzuixu
06

7. A
lkate izateak baditu pozik egoteko mo-
mentuak be, egindako esfortzuak edo lanak
emaitzak ematen dituztenean. Nahiz eta
kontziente izan, seguraski kasu batzuetan, gure
lana ez dela erabakigarria izan, baina behintzat gu
geuk, gure apurra bai jarri dugu.
Julen Atxurra Egurrolaren, Pototoren osasun
delikatua ikusirik, 2020ko uztailaren 29ko Osoko
Bilkuran Udala osatzen dugun bi alderdiok, aho
batez, bere egoera hobetzeko inplikazio aktiboa
izango genuela erabaki genuen. Lan horren hel-
burua Euskadiko espetxe batetara hurbiltzea eta
ondorioz, bere osasunaren jarraipena Osakidetzak
egitea izan zen. Helburu horretan pausuak ematen
geundela, Liherren egoera ere presente izan dugu
eta jada Euskadin dago. Azken finean, espetxeetan
dauden pertsonen eskubideak errespetatzen direla
defendatzeko eta bermatzeko.
Hainbat izan dira Lekeitioko Udaleko ordezka-
riok egin ditugun gestioak, batzarrak eta bisitak
aipatutako helburu horiek lortzeko eta Pototo pre-
so lekittarraren osasun egoerak sortzen zuen kezka
helarazteko. Gaur egun, Euskadiko kartzela baten
dago eta horrela etxetik gertuago sentituko da, se-
nideetatik hurbilago eta Osakidetzaren jarraipen
medikuarekin.
Lan diskretua, alderdi politiko biok elkarlanean,
zintzotasun eta konpromiso guztiarekin eginda-
koa, giza eskubide eta bizikidetzaren aldekoa, bere
emaitzak eman dituena. Aurrerantzean, beste ate
batzuk zabaltzen zaizkie lekittar presoei, baita guri
ere gizarte bezala, benetako bakearen alde, bene-
tako elkarbizitzaren alde.
Arinago ere, 2016an Lekeitioko Udaleko osoko
Bilkurak, berriro aho batez, Eusko Jaurlaritzako
Bakegintza eta Bizikidetzarako Idazkaritza Nagu-
siari, 1972ko irailaren 2an, Guardia Zibil frankistak
Goiko kalean hil zituen Joxe Benito Mujika zarauz-
tarra eta Mikel Martínez de Murgia sopuertarren
kasua ikertzeko eskaera formala egin genion. Be-
netan gertatutakoa argitzeko. 50 urte beranduago,
Joxe Benito Mujikak eta Mikel Martínez de Murgiak
bizitzeko eskubidearen urraketa jaso zutela eta
exekuzio arbitrarioaren biktima gisa ofizialki ai-
tortuak izan dira. Biktimei egia, justizia, errepara-
zioa eta merezitako aitortza. Aurtengo San Antolin
egunean, Xenki eta Murgiren familiarekin batu gi-
nen gure elkartasuna eta babesa adierazteko.
Pasa den hilean, 2022ko urriaren 25ko Lekeitio-
ko Udaleko osoko Bilkurak, barriro aho batez, Le-
keition, biolentziaren edo indarkeria guztien eta
giza eskubideen urraketaren ondorioz izan diren
biktima guztiei, egia, justizia, erreparazioa eta
merezitako aitortza adierazteko, bizikidetza erai-
kitzen jarraitzeko eta berriz gerta ez dadin, urtero
Memoriaren egunean, azaroaren 10ean, ikurriña
masta erdian jarriko dela onartu genuen.
Azken urte hauetan bidea egin dugu, elkarla-
nean eraikitako bidea. Bizikidetzarako bidea. Bai-
na oraindik bidea luzea da, zuzeneko norabide
honetan bidea egiten jarraitu behar dugu, pau-
soak ematen. Herriko bizikidetzan aurrera egite-
ko ezinbestekoa dugu guztion borondate irmoa,
zintzoa, elkarrekiko errespetua eta aniztasunean
oinarritutakoa. Gertatutakoa berriz ez gertatzeko.
Bihotzez, eskerrak eman nahi diet bidelagun
izan ditugun pertsona, senide eta erakundeeta-
ko ordezkari guztiei. Lortutako apurra ezinez-
koa izango zen denon inplikaziorik ez balitzateke
egon.
Gaur, azaroak 10, lehen aldiz Memoriaren
Egunean, ikurriña masta erdian jarri dugu bik-
timen oroimena bizirik mantentzeko. Gogora
ekarri nahi ditut biolentziaren eta giza esku-
bideen urraketaren ondorioz erailak izan diren
lekittarrak edo Lekeition gertatutakoak: Joxe
Benito Mujika (1972/09/02), Mikel Martínez
de Murgia (1972/09/02), Alberto Villena Cas-
tillo (1978/10/14), Juan Luis Etxebarria Agi-
rre (1979/01/19), Manuel Vicente González Vi-
lorio (1984/06/18), Juan Rodríguez Rosales
(1984/07/25), Santi Brouard Pérez (1984/11/20),
Ignacio Montes Abad (1985/06/24).
Besarkada estu bat familiei.
Pausoak ematen jarraituko dugu, bizikidetzara-
ko bidea egiten, danok batera. Egia, justizia, erre-
parazioa eta merezitako aitortza.
Koldo Goitia Markuerkiaga
2022ko azaroaren 10ean. Memoriaren Eguna.
Bizikidetzarako
bidea egiten
M
omentu historikoa da gure selekzioen
ofizialtasuna aldarrikatzen dugun ehun-
ka milaka euskal herritarrontzat
EAJ-PNVtik euskal kirol federazioek ofizialta-
sunaren alde egin duten lan handia aitortu nahi
dugu. Gainera, euskal gizartearen gehiengoak
babesten duen aldarrikapena da, arlo politikoan
EAJ-PNVk betidanik defendatu izan duen zerbait.
Pasa den urriaren 25a egun historikoa izan zen
euskal kirolarentzat eta euskal selekzioei na-
zioarteko lehiaketetan parte hartzeko eskubidea
aitortu behar zaiela uste duten ehunka milaka
euskal herritarrontzat.
Kirolaren Lege berrian (Diputatuen Kongresua-
ren Batzordean onartu dena) Euskal Taldeak ida-
tzi eta bultzatu duen zuzenketa jaso da. Zuzenke-
ta honek ezartzen ditu, lehen aldiz, euskal kirol
selekzioek nazioarteko lehiaketa ofizialetan parte
hartzeko irizpideak. Irizpide horiek betetzen di-
tuzte, zalantzarik gabe, Euskadiko pilota eta surf
federazioek.
Euskal selekzioen ofizialtasunaren alde lan egi-
ten urteak daramatzaten euskal federazioetako
ordezkariei gure esker ona adierazi nahi diegu.
Aldarrikapen bat zegoen herritarren artean eus-
kal selekzioen alde. Aldarrikapen horri erantzu-
nez, gure federazioek urteak daramatzate lanean
eta aldarri horren alde, kalean eta bulegoetan.
Alderdi politikooi behin baino gehiagotan eskatu
digute esparru politikoan laguntzea, eta horixe da
EAJren aldetik urteotan egin duguna: Euskadiko
herritarren gehiengoak eta kirolariek egiten du-
ten aldarrikapen hau defendatzea eta sustatzea.
Beraz, esan dezakegu euskal kirolak lehen
urrats erraldoia eman duela Euskal Taldeak Kiro-
laren Lege berrian sartu duen zuzenketari esker,
oso sinbolikoa eta oso garrantzitsua, euskal kirol
selekzioen ofizialtasunerantz. Momentuz bi dira
ofizialtasunerako bidea guztiz garbi dutenak, pi-
lota federazioa eta surf federazioa.
Madrilgo Euskal Taldeak eginiko lan ona eta
eginiko esfortzuak bere fruituak eman ditu. Akor-
dio honek erakusten du euskal selekzioen ofizial-
tasuna dela EAJk seriotan hartzen duen aldarri-
kapena. Bidezkoa ere bada, inoren kontra ez doa-
na eta herritarren babes zabala jasotzen duena.
Horregatik, EAJ-PNVtik balio erraldoia ematen
diogu zuzenketa hau lortu izanari; benetan ga-
rrantzitsua delako arlo sozialean, kulturalean eta
politikoan, bai eta Euskadin aberri mailan ere.
Hala ere, eta Joseba Agirretxeak Kongresuko
Batzordean esandakoaren harira, “Gure asmoak
ez dira oraindik guztiz bete eta lanean jarraituko
dugu aitortza hau erabatekoa izan dadin eta kirol
diziplina guztietara hel dadin”.
Azaroak 25
E
makumeenganako Indarkeria ma-
txistaren aurkako eguna reflexiora-
ko eguna da. Ulertezina da oraindik
emakumeak emakume izateagatik indar-
keria sufritzea (psikologikoa, fisikoa, bi-
karioa, ekonomikoa, …).
Lekeitio, gure herria, ez da lakra hone-
tatik libratzen. 2021ean 12 emakumek sa-
latu zuten bere bikotea indarkeria matxis-
tagatik. Baina zoritxarrez badakigu kasu
gehiago egongo direla, salatu ez direnak
eta salatuko ez direnak. Horregaitik gizarte
moduan adi egon behar gara edozein sei-
naleri.
Guzti honetan prebentzioa da klabea.
Gure haurrak berdintasunean heztea,
errespetuan, elkarbizitzan eta emakumeak
enpoderatzea be oinarrizkoa da.
Azaroak 25a dala eta, ekintza eta kan-
paina ugari egingo dira herrietan, baina ez
dadila egun bakar bateko kontuan geratu,
egunero da azaroak 25 eta, beraz halaxe
jokatu behar dogu, ez urtean behin baka-
rrik.
STOP emakumeen kontrako indarkeriari,
denon artean lortuko dogu!
EAJ-PNV-k Euskadiko Pilota
Federazioaren eta Surf
Federazioaren ofizialtasuna lortu du
19. zkia • 2022ko azaroa
Entzuixu 07
denon artean lortuko dogu!

8. Oier Zuberogoitia Atxurra
Lekeitioko alkatetzarako hautagaia
Dagoaneko hasi naz lekittarrei
aurkeztuko deutsegun programa
serio eta erreala lantzen. Horregaitik
zeure proposamenak entzun nahi
dodaz Lekitto hobetzen jarraitzeko.
Ideiak batu, partekatu, zeure ardurak
ezagutu eta eurori konponbideak
topatzea izango da nire eguneroko
lana lekittar danon bizi kalitatea
hobetzeko.
Idatzi eidazu edo, nahiago badozu,
geratu gaitezan berba egiteko.
Estoy trabajando en un programa
serio y real para las y los lekittarras.
Por eso quiero escuchar tus
propuestas para seguir mejorando
Lekeitio. Aunar y compartir ideas,
conocer lo que te preocupa y
buscar soluciones será mi trabajo
diario para mejorar la calidad
de vida de todas y todos los
lekittarras.
Escríbeme o si prefieres, queda-
mos.
623 23 40 14
zuberogoitia.oier@gmail.com @OierZA