SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 18
Downloaden Sie, um offline zu lesen
Universiteti i Prishtinës                                                        University of Pristina
     Fakulteti Ekonomik                                                             Faculty of Economics
          Prishtinë                                                                        Pristina

                            USHTRIME NGA STATISTIKA                                                   11/03/2008
TEMA           FAZAT E STUDIMIT STATISTIKOR / DISTRIBUCIONI I FREKUENCAVE


Detyrë 1. Menaxheri i një firme lokale është i interesuar që të dijë se një konsumator sa herë hyn në shitoren
e tij brenda dy javëve. Përgjigjet e 50 konsumatorëve kanë qenë si vijon.

                        Të dhënat e papërpunuara për frekuentim në shitore brenda dy javëve
            5           3          3         1           4          4          5             6          4        2
            6           6          6         7           1          1         14             1          2        4
            4           4          5         6           3          5          3             4          5        6
            8           4          7         6           5          9         11             3        12         4
            7           6          5        15           1         10          8             9          2       12
  a)   Formoni distribucionin e frekuencave duke përcaktuar zeron (0) si limit i fillimit të klasës së parë dhe
       gjerësinë e intervalit 3 .
  b)   Përshkruani distribucionin. Ku tentojnë të grumbullohen të dhënat.
  c)   Gjeni mesin e intervalit dhe konstruktoni frekuencat relative, në përqindje dhe ato kumulative progresive
       dhe degresive.
  d)   Prezantoni distribucionin e frekuncave grafikisht përmes histogramit të frekuencave, poligonit të
       frekuencave dhe ogivës.

Detyrë 2. Një mostër e rastit përfshinë 50 nënkryetarë ekzekutivë të disa firmave të mëdha ku të ardhurat
vjetore të tyre janë analizuar. Të ardhurat janë ranguar nga 52.000$ deri në 137.000$. Cakto kufijtë e
klasëve për distribucionin e frekuencave:
  a) Nëse dëshirojmë të kemi 5 klasë
  b) Nëse dëshirojmë të kemi 6 klasë
  c) Nëse dëshirojmë të kemi 7 klasë

Detyrë 3. Nëse të ardhurat vjetore të punësuarëve në një qytet sillen prej 16.700$ deri në 64.000$.
 a)Përcaktoni kufijtë e klasëve nëse dëshirojmë të kemi 10 klasë.
 b)Çfarë gjerësie të intervalit ju keni zgjedhë.
 c) Cili është mesi i intervalit.

Detyrë 4. Të dhënat e grupuara të prezantuara më poshtë, paraqesin pagesat për rrymë dhe gas gjatë një
muaji në një mostër të rastësishme prej 50 apartamenteve në një qytet turistik.

                            Të dhënat e papërpunuara për shpenzimet e rrymës dhe ujit
          96        171        202       178      147        102        153      197              127          82
         157        185         90       116      172        111        148      213              130         165
         141        145        206       175      123        128        144      168              109         167
          95        163        150       154      130        143        187      166              139         149
         108        119        183       151      114        135        191      137              129         158

  a)Formoni distribucionin e frkuencave
  - me interval prej 5 klasëve
  - me 6 klasë
  - me 7 klasë.
  b)Gjeni mesin e intervalit. Gjeni frekuencat relative, në përqindje dhe ato kumulative. Komentoni
              ditribucionin e frekuencave. Çfarë përfundimesh mund të nxirrni.
  c) Konstruktoni histograminin e frekuncave, poligonin e frekuencave dhe ogivën.




                                                                                                                1
Detyrë 5. Importet vjetore për një grup të zgjedhur rastësisht të furnitorëve elektronik janë të prezantuara në
distribucionin e mëposhtëm.

    Importet              Numri i                    a) Prezantoni importet në formë të histogramit dhe të poligonit të
    (në milion $)         furnizuesve                  frekuencave
    2 deri në 5                          6           b) Përblidhni disa fakte të rëndësishme për distribucionin ( si
    5 deri në 8                         13             vlerat më të ulëta , vlerat më të larta, koncentrimi më i madh,
    8 deri në11                         20             etj.)
                                                     c) Gjeni frekuencat relative, në përqindje dhe kumulative
    11 deri në 14                       10
                                                       progresive dhe kumulative degresive.
    14 deri në 17                        1
                                                     d) Prezantoni grafikisht distribucionin kumulativ progresiv dhe
                                                       degresiv
Detyrë 6. Distribucioni i frekuencave i mëposhtëm prezanton numrin e ditëve të munguara në punë për shkak
të sëmundjeve në një kompani.

    Numri i ditëve       Nr. i punëtorëve           a)Sa punëtorë kanë munguar më pak se tri ditë në vjet. Sa
    të munguara          /frekuencat                më pak se 6 ditë në ditë? Sa më pak se 12 ditë.
    0 deri në 3          5                          Konvertoni distribucionin e frekuencave në distribucion
    3 deri në 6          12                         kumulativ progresiv.
    6 deri në 9          23                         b) Ndërtoni distribucionin kumuluativ degresiv të
    9 deri 12            8                          frekuencave dhe paraqitni grafikisht.
    12 deri 15           2                          c)Sa është madhësia e mostrës.
                                                    d) Sa është mesi i intervalit të klasës së parë.
    Gjithsej:            50
                                                    e) Konstruktoni histogramin e frekuencave
    Detyrë 7. Supozojmë se klasët janë të dhëna kësisoji:
    40-60
    60-90
    90-150                          Këto klasë përmbajnë në vete tri praktika që duhet të
    150 e më lartë.                 eliminohen. Cilat janë ato.

Detyrë 8. Kemi konstruktuar renditjen e moshave për të punësuarit në një firmë sipas moshës.


    Mosha        Nr. i punëtorëve            Kjo renditje quhet :
    20-29        16                              a) Histogram i frekuencave
    30- 39       25                              b) Ogivë
    40-49        51                              c) Poligon i frekuencave
    50-59        80                              d) Distribucion i frekuencave
    60-69        20                              e) Asnjëra më lartë.


    Detyrë 9. Për të konstruktuar poligonin e frekuencave na duhet mesi i intervalit dhe frekuencat.
    Po           Jo.
    Detyrë 10. Në përgjithësi ne mund të konstruktojmë distribucionin e frekuencave me më së paku 20 klasë
    Po           Jo.
    Detyrë 11. Numri i vrojtimeve për çdo klasë quhet distribucion i frekuncave. Po       Jo.
    Detyrë 12. Poligoni i frekuencave dhe distribucioni i frekuencave relative janë të ngjashëm për arsye se
    bazohen në distribucionin e frekuencave. Po        Jo.
    Detyrë 13. Distribucioni i frekuencave relative fitohet duke ndarë frekuencat e çdo klase me numrin total
    të vrojtimeve.        Po            Jo.




                                                                                                                  2
Universiteti i Prishtinës                                                             University of Pristina
        Fakulteti Ekonomik                                                                  Faculty of Economics
             Prishtinë                                                                             Pristina

                                USHTRIME NGA STATISTIKA                                                       18/03/2008
TEMA            PARAQITJET GRAFIKE TË DHËNAVE STATISTIKORE


Detyrë 1. Shitja e automobilave në një auto sallon është si në tabelën vijuese:
Tab. 1 Shitja e automobilëve në vitin 2006 dhe 2007
   Muajt             I      II       III    IV      V       VI     VII     VIII              IX       X     XI      XII
   Shitjet 2006 9           7        11     32      46      42     21      17                19       11    8       8
              2007 10       13       16     40      51      53     36      22                22       14    11      9

a)    Praqaqitni grafikisht të dhënat përmes diagramit vijor.
b)    Paraqitni grafikisht të dhënat përmes diagramit polar.
c)    Analizoni dhe interpretoni paraqitjen grafike, çfarë përfundimesh mund të nxirrni.
d)    Të dhënat paraqitni grafikisht përmes Excel-it ose ndonjë softveri tjetër nese keni.

Detyrë 2. Numri i lindjeve të gjalla në Kosovë sipas muajve dhe viteve (2002-20005) janë si në tabelën
vijuese:
Tab. 2 Numri i lindjeve të gjalla në Kosovë sipas muajve dhe viteve (2002-2005)




          a) Paraqitni grafikisht të dhënat përmes digramit vijor dhe diagramit polar.
          b) Komentoni grafikët. Çka mendoni cili është më i përshtatshëm: diagrami vijor apo ai polar dhe
             pse? Të dhënat paraqtini grafikisht edhe përmes Excel-it.

Detyrë 3. Të dhënat e tabelës në vijim prezantojnë kurorëzimet dhe shkurorëzimet sipas grupmoshave për
vitin 2004.
     Tab. 3. Kurorëzimet dhe shkurorëzimet sipas grup-moshave në Kosovë(viti 2004)



                                                                                              Paraqitni grafikisht kurorëzimet
                                                                                              sipas gjinisë dhe grupmoshave
                                                                                              Paraqitni grafikisht shkurorëzimet
                                                                                              sipas gjinisë dhe grupmoshave
                                                                                              Cila formë e paraqitjes grafike
                                                                                              prezanton më së miri të dhënat?.
                                                                                              Paraqitni te dhenat edhe perms
                                                                                              Excel-it
                                                                                              Jepni komentet e nevojshme.




      Burimi: ESK. Analiza e statistikave vitale të Kosovës për periudhën me te re, fq. 42, shkurt 2008.



                                                                                                                          1
Detyrë 4: Të dhënat në tabelën vijuese prezantohjë numrin e gjithmbarshëm të mësimidhënësve pët ë
gjitha nivelet e arsimit në Kosovë për vitin 2004-2005.
Tab.4 Numri i mësimdhënësve në të gjitha nivlelet për vitin 2004-2005



                                                                           a) Paraqitni grafikisht të dhënat përmes
                                                                              grafikëve adekuat
                                                                           b) Komentoni grafikun dhe shifrat.
                                                                           c) Shffrytëzoni Ecxel-in për paraqitje
                                                                              grafike.




Detyrë 5: Numri i të punësuarëve në sektorin e shëndetëssë publike sipas profesioneve në Kosovë për
vitin 2005 është si në tabelën vijuese:
Tab.5. të punësuarit sipas profesioneve në shëndetësi publike( Kosovë, 2005)


                                                                                      a)  Prezantoni të dhënat
                                                                                        grafikisht përmes bar
                                                                                        diagrameve horizontale.
                                                                                      b) Komentoni grafikun, çfarë
                                                                                        konkluzione mund të
                                                                                        nxirrni.




Detyrë 6: Tabela vijuese prezanton të dhënat për punëkërkues sipas grup moshave për vitin 2005 në
Kosovë
Tab.6. Punëkërkuesit e regjistruar sipas grupmoshave (Kosovë, 2005)

         Grup-moshat
                                                                               a) Prezantoni të dhënat përmes
                                                                                  shtyllës strukturale dhe rrethit
                                                                                  struktural
                                                                               b) Komentoni grafikun
                                                                               c) Të dhënat i paraqitni grafikisht
                                                                                  edhe përmes Excel-it.




Detyrë 7. Struktura gjinore e të moshuarëve mbi 100 vjeç në Kosovë është kësisoji:
Të moshuarit sipas Nr. i             Struktura
gjinisë               personave      %
                                                       Shfrytëzoni shtyllën strukturale dhe rrethin struktural
Femra                             57         78,1
                                                       për të prezantuar grafikisht të dhënat e tabelës .
Meshkuj                           16           16
Gjithsej                          73          100




                                                                                                         2
Universiteti i Prishtinës                                                                   University of Pristina
   Fakulteti Ekonomik                                                                        Faculty of Economics
        Prishtinë                                                                                   Pristina

                            USHTRIME NGA STATISTIKA                                                        25/03/2008
TEMA         MADHËSITË MESATARE : ALGJEBRIKE DHE TË POZICIONIT




Detyrë 1. Nga të dhënat numerike: 6, 3, 5, 7, 6, llogaritni mesataren aritmetike.

Detyrë 2. Llogaritni mesataren aritmetike nga vlerat e populllimit :7, 5, 7, 3, 7, 4.

Detyrë 3. Nga të dhënat e mostrës , 5, 9, 4, 10 llogaritni mesataren aritmetike dhe :
                                 n                                           n
a) vertetoni vetinë se         ∑(X
                                i =1
                                       i   − X) = 0   si dhe vetinë:       ∑(X
                                                                            i =1
                                                                                   i   − X ) 2 = min

Detyrë 4. Spërndarja e pacientëve në një repart të spitalit sipas moshës është si në tabelën vijuese:

   Mosha              13     22    26    38      41                   Gjithsej
   Nr. i pacientëve   8      21    32    45      37                   143
a) Sa është mosha mesatare e pacientëve në spital.
                    n                                  n
b) Vërtetoni se   ∑i =1
                          f (Xi − X ) = 0             ∑ f (X
                                                      i =1
                                                               i   − X ) 2 = min
c) Sa është moda , sa mediana. Analizoni raportet në mes të tri mesatareve.


Detyrë 5. Nga të dhënat numerike: 6, 3, 5, 7, 6, llogaritni mesataren gjeometrike dhe harmonike dhe
bëni krahasimet me mesataren aritmetike.

Detyrë 6. Fituesi i një gare çiklistike , gjatësia e së cilës përbëhej nga një rreth që duhej përsëritur 4
herë, i kreu të katra xhirot respektivisht me shpejtësitë 40, 38, 36, 39 km/h. Llogaritni shpejtësinë
mesatare të të gjithë garës.

Detyrë 7. Në vitin 1950 në Organizatën e Kombeve të Bashkuara kanë qenë të anëtarësuara 50 shtete.
Në vitin 1996 ky numër është rritur në 185 shtete. Sa është norma mesatare vjetore e rritjes së
anëtarësimit për këtë periudhë.

Detyrë 8. Më poshtë janë të listuara përqindjet e rritjes së shitjeve të një korporate për 5 vitet e fundit:
9,4%; 13,8%; 11,7%; 11,9%; 14,7%. Përcaktoni normën mesatare të rritjes së shitjeve për një vit.

Detyrë 9. Çmimet e disa shtëpive (në euro) janë si vijon: 60.000; 65.000; 70.000; 80.000 dhe 275.000.
Cili është çmimi mesatar dhe cila është vlera e medianës? Çka mund të konkludoni?

Detyrë 10 . Llogaritni mesataren aritmetike,medianën dhe modën për të dhënat në vijim:
       a) 9, 8, 10, 10, 12, 6, 11, 10, 12, 8
       b) 110, 120, 70, 90, 90, 100, 80, 130, 140.
Krahasoni rezultatet, cila prej mesatareve ka vlerën më të madhe?

Detyrë 11. Cilën vlerë do ta raportoni si vlerë modale (mode) në një grumbull të vrojtimeve nëse në total
kanë:
a) 10 vrojtime dhe asnjë nga vlerat nuk janë të njejta.
b) 6 vrojtime dhe të gjitha vlerat janë të barabarta.
c) 6 vrojtime ku vlerat janë: 1, 2, 3, 3, 4, 4.




                                                                                                                     1
Detyrë 12. Janë vështruar 100 studentë të vitit të Parë të Fakultetit Ekonomik, në një afat të provimit
nga lënda e Statistikës. Te secili studentë është matur koha (në minuta) e nevojshme për kryerjen e
detyrës nga statistika përshkruese. Të dhënat janë rregulluar dhe është krijuar distribucioni i shpërndarjes
së frekuencave si më poshtë:


     Koha (në minuta)         0 deri 4    4 deri 8       8 deri12       12 deri 16    16 deri 20    20 deri 24   Gjithsej;

     Nr. i studentëve (F)     14          15             19             23            15            14           100

a) Llogaritni mesataren aritmetike, gjegjësisht gjeni kohën mesatare për kryerjen e një detyre. b)
   Gjeni modën dhe medianën; c) Analizoni raportet në mes të tri mesatareve. Cila është më e
   përshtatshme për prezantimin e dukurisë. d) Prezantoni grafikisht të dhënat permes poligonit të
   frekuencave dhe tregoni se çfarë forme ka distribucioni: simetrike apo asimetrike.

Detyrë 13. Eksporti vjetor i një grupi të firmave të vogla farmaceutike ( në 0000 euro) është si
në tabelën vijuese:


   Eksporti në (0000€)        0 deri 4         4 deri 8           8 deri12           12 deri 16    16 deri 20    Gjithsej;

   Nr. i firmave              15               25                 32                 25            15            112

a) Llogaritni mesataren aritmetike, gjegjësisht eksportin mesatar për një firmë. b) Gjeni modën dhe
medianën; c) Analizoni raportet në mes të tri mesatareve. Cila është më e përshtatshme për prezantimin
e dukurisë. d) Prezantoni grafikisht të dhënat permes poligonit të frekuencave dhe tregoni se çfarë forme
ka distribucioni: simetrike apo asimetrike

Detyrë 14. Të ardhurat javore të një grupi të punëtorëve janë të prezantuara në distribucionin e
mëposhtëm të frekuencave.

                                                                                                                 Gjithsej;
   Të Ardhurat ( Në €)            50 deri 60    60 deri 70         70 deri 80        80 deri 90    90 deri 100

   Nr. i Punëtorëve               15            18                 27                51            35            146

  a) Llogaritni mesataren aritmetike, gjegjësisht të ardhurat mesatare për një punëtor.
    b) Gjeni modën dhe medianën; c) Analizoni raportet në mes të tri mesatareve. Cila është më e
   përshtatshme për prezantimin e dukurisë. d) Prezantoni grafikisht të dhënat permes poligonit të
   frekuencave dhe tregoni se çfarë forme ka distribucioni: simetrike apo asimetrike.

Detyrë 15. Eshtë dhënë seria jo e plotë statistikore : Vlera e medianës është e njohur : Me=46

      Klasët/Gupet    10-20 20-30 30-40 40-50 50-60 60-70 70-80                           Σ

       Frekuencat        12        30      ?        65        ?         25     18      229


    a) Duke shfrytëzuar vlerën e njohur të medianës plotësoni serinë statistikore
    b) Llogaritni mesataren aritmetike për serinë statistikore të kompletuar si dhe modën.

Detyrë 16. Vitin e kaluar 50 firma të veprave antike (SHBA) kanë realizuar shitjet e mëposhtme:

    Shitjet(000$) 100-120 120-140 140-160 160-180 180-200 200-220 Σ

    Nr. i firmave 5           7           9              16            10       3             50


    a) Vlerësoni shitjet mesatare; b) Vlerësoni shitjet mediale; c) Cila është vlera modale e shitjes?
    Prezantoni grafikisht të dhënat përmes poligonit të frekuencave dhe tregoni se spërndarja e
    frekuecave çfarë forme ka: simetrike apo asimetrike.




                                                                                                                         2
Universiteti i Prishtinës                                                          University of Pristina
   Fakulteti Ekonomik                                                               Faculty of Economics
        Prishtinë                                                                          Pristina

                           USHTRIME NGA STATISTIKA                                                    01/04/2008

TEMAT             TREGUESIT E VARIACIONIT (ABSOLUT DHE RELATIV)
                  RREGULLA NORMALE / EMPIRIKE


Detyrë 1. Nga të dhënat e mostrës : 5, 9, 4, 10. Llogaritni: a) gjerësinë e variacionit, b) devijimin
mesatar absolut, c) devijimin standard dhe variancën d) koeficientin e variacionit. e) Komentoni
rezultatet.
Detyrë 2. Në 10 teste studenti A dhe B kanë fituar këta poena:
   A:        25       50       45         30        70        42    36      48         34    60
   B:        10       70       50         20        95        55    42      60         48    80
   Përcaktoni se cili student është më i arsimuar dhe cili i ka rezultatet më stabile
   (homogjene).

Detyrë 3. Është dhënë seria e distribucionit të frekuencave si më poshtë:
   X     2        3    4         5        6     Gjithsej
   F     1        3    7         3        1     15
a) Sa është mesatarja aritmetike b) Llogaritni gjerësinë e variacionit, devijimin mesatar absolut,
   devijimin standard, variancën, koeficientin e variacionit. c) Interpretoni rezultatet. Sa është moda dhe
   mediana. Spërndarja është simetrike apo asimetrike?

Detyrë 4. Një raport i vonshëm në një gazetë ditore ka sygjeruar se një familje tipike prej katër
anëtarësh harxhon rreth 96$ në javë për ushqime. Distribucioni frekuencave i mëposhtëm është i
përfshirë në raport.
   Shuma e harxhuar ($)              80-85     85-90       90-95   95-100     100-105       105-110    Gjithsej
   Nr. i familjeve                   6         12          23      35         24            10         110
Llogaritni:
a) gjerësinë e variacionit, b) devijimin standard, c) variancën, d) koeficientin e variacionit, d)
Koeficientin e interkuartilit ; e) Interpretoni rezultatet. f) Llogaritni modën dhe medianën dhe bëni
krahasimin me mesataren aritmetike. g) Paraqitni grafikisht distribucionin e frekuencave dhe tregoni se
çfarë shpërndarje ka, simetrike apo asimetrike. Nëse shpërndarja është asimetrike çfarë është ajo:
pozitive apo negative, jep sqarimet e nevojshme. h) Sa është koeficineti i asimetrisë?

Detyrë 5. Firma “N&N Company”, sh.p.k. ka vështruar një mostër të punëtorëve për të përcaktuar se
sa larg jetojnë ata nga firma. Rezultatet janë dhënë më poshtë:


   Distanca (km)           0-5       5-10      10-15     15-20     20-25    Gjithsej
   Nr. i punëtorëve        4         15        27        30        24       100
Llogaritni:
a) gjerësinë e variacionit, b) devijimin standard, c) variancën, d) koeficientin e variacionit, d)
Koeficientin e interkuartilit ; e) Interpretoni rezultatet. f) Llogaritni modën dhe medianën dhe bëni
krahasimin me mesataren aritmetike. g) Paraqitni grafikisht distribucionin e frekuencave dhe tregoni se
çfarë shpërndarje ka, simetrike apo asimetrike. Nëse shpërndarja është asimetrike çfarë është ajo:
pozitive apo negative, jep sqarimet e nevojshme. h) Sa është koeficineti i asimetrisë?




                                                                                                                  1
Detyrë 6. Eksporti vjetor i një grupi të firmave të vogla farmaceutike ( në 0000 euro) është si
   në tabelën vijuese:


       Eksporti në (0000€)         0 deri 4     4 deri 8   8 deri 12    12 deri 16    16 deri 20   Gjithsej;

       Nr. i firmave               15         25       32          25            15             112
   a) Llogaritni mesataren aritmetike, gjegjësisht eksportin mesatar për një firmë. b) Prezantoni
   grafikisht të dhënat permes poligonit të frekuencave dhe tregoni se çfarë forme ka distribucioni: simetrike
   apo asimetrike. c) Llogartini devijimin standard.

   Detyrë 7. Janë vështruar 100 studentë të vitit të Parë të Fakultetit Ekonomik, në një afat të provimit nga
   lënda e Statistikës. Te secili studentë është matur koha (në minuta) e nevojshme për kryerjen e detyrës
   nga statistika përshkruese. Të dhënat janë rregulluar dhe është krijuar distribucioni i shpërndarjes së
   frekuencave si më poshtë:



       Koha (në minuta)       0 deri 5   5 deri 10    10 deri15    15 deri 20    20 deri 25   25 deri 30   Gjithsej;


       Nr. i studentëve (F)   7          18           23           20            17           15           100


    a) Llogaritni mesataren aritmetike, gjegjësisht gjeni kohën mesatare për kryerjen e një detyre. b)
       Gjeni modën dhe medianën; c) Gjeni treguesit absolut dhe relativ të variacionit d) Prezantoni
       grafikisht të dhënat permes poligonit të frekuencave dhe tregoni se çfarë forme ka distribucioni:
       simetrike apo asimetrike.

   Detyrë 8. Për një grumbull të vrojtimeve kemi këto informata:


    X = 64$; Me = 61$; Mo = 60$, σ = 6$              Sa është Koeficienti i variacionit?, Sa është varianca? Sa
    dhe gjeresia e int ervalit = 40$.                është koeficienti i asimetrisë?


   Detyrë 9. Për një grumbull të vrojtimeve kemi informatat vijuese:
    X = 100; Me = 100; Mo = 100; σ = 4        Sa është gjerësia e variacionit?


   Detyrë 10 Duke ju referuar të dhënave nga shembulli paraprak rreth 95% e vlerave janë në mes të
   ____dhe ____


   Detyrë 11. Të dhënat kanë shpërndarje normale me         X = 50 dhe σ = 3 .
   a) 68% e vrojtimeve gjinden në mes të _____dhe ____
   b) 95% e vrojtimeve gjinden në mes të _____dhe ____
   c) 99,7% e vrojtimeve gjinden në mes të _____dhe ____


Detyrë 12. Distribucioni ka shpërndarje normale me           X = 77 dhe σ = 6 . Sa është vlera më e ulët dhe
vlera më e lartë në intervalin që përfshin 68% të vrojtimeve.
Detyrë 13. Distribucioni ka shpërndarje normale me           X = 200 dhe σ = 25 . Sa është vlera më e ulët
dhe vlera më e lartë e intervalit që përfshin 95% të vrojtimeve.
Detyrë 14. Distribucioni ka shpërndarje normale me            X = 600 dhe σ = 30 . Sa është vlera më e ulët
dhe vlera më e lartë e intervalit që përfshin 99,7% të vrojtimeve.
Detyrë 15. Distribucioni ka shpërndarje normale me            X = 83 dhe σ = 1, 4 . Sa përqind e të dhënave do
të jenë ndërmjet: a) 81,6 dhe 84,4? b) 80,2 dhe 85,8; c) 78,8 dhe 87,2.
Detyrë 15. Distribucioni ka shpërndarje normale me           X = 180 dhe σ = 15 .     Sa përqind e të dhënave do
të jetë ndërmjet: a) 180 dhe 195; b) 180 dhe 210; c) mbi 210; d) më të vogla se 165.


                                                                                                                 2
Universiteti i Prishtinës                                                                                  University of Pristina
   Fakulteti Ekonomik                                                                                       Faculty of Economics
        Prishtinë                                                                                                  Pristina

                                  USHTRIME NGA STATISTIKA                                                                       15/04/2008

TEMA          ANALIZA E SERIVE KOHORE: METODA E TRENDIT , MESATARET
              RRËSHQITËSE, INDEKSET STINORE-SEZONALE


Detyrë 1. Nga të dhënat e serisë kohore të mëposhtme gjeni funksionin e trendit linear:
    Vitet               2003                   2004               2005                2006                   2007               Σ
    Y                   11                     14                 20                  26                     34                 105
 a) Prezantoni grafikisht të dhënat origjinale, b) Përcaktoni ekuacionin e trendit linear përmes metodës së
katrorëve më të vegjël. C) Interpretoni se çka paraqet parametri a dhe çka parametri b ? d) Llogaritni
vlerat e Yc për të gjitha vitet (Interpolimi i vlerave të trendit). E) Paraqitni grafikisht vijën e trendit
linear. F) Vlerësoni prodhimin e firmës për vitin 2009 (Ekstrapolimi i vlerave të trendit). Gjeni gabimin
standart të trendit dhe komentoni rëndësinë e tij.

Detyrë 2. Të dhënat e tabelës së mëposhtme prezantojnë shitjet e një firme “X”.
    Vitet              2002              2003              2004               2005               2006             2007              Σ
    Shitjet            20                40                30                 50                 70               65
Llogaritni si në shembullin paraprak.

Detyrë 3. Të dhënat e tabelës së mëposhtme prezantojnë prodhimin e produkteve prej çokollate në
firmën “X” prej vitit 1999 deri më 2007.
    Viti                1999            2000        2001    2002         2003        2004         2005        2006       2007           Σ
    Prodhimi (t)        220             242         285     362          501         693          787         862        990            4942
    Llogaritni si në detyrën 1.

Detyrë 4. Prodhimi i galenterisë së lëkurës në firmën “A&B” prej vitit 1997 deri në 2007 është si në
tabelën vijuese:
    Vitet                    1997        1998        1999        2000       2001          2002        2003        2004    2005          2006           Σ
                   2
    Prodhimi (m )            75          73          72          68         59            58          48          45      40            39             579
    Llogaritni si në detyrën 1.

Detyrë 5. Për të dhënat në vijim përcaktoni ekuacionin e trendit të parabollës përmes metodës së
katrorëve më të vegjël.

    Vitet       2000                2001        2002        2003        2004         2005        2006        Σ
    Y           2                   3           5           6           9            13          17          55
Paraqitni grafikisht të dhënat origjinale të serisë. B) Vlerësoni parametrat e funksionit të trendit të
paraballollës përmes metodës së katrorëve më të vegjël. C) Vlerësoni vlerën e Yc për për vitin 2008. d)
Paraqitni grafikisht vijën e trendit të parabollës.

Detyrë 6. Investimet në bujqësi në një regjion në periudhën 1998-2005 janë si më poshtë:


    Vitet                         1998         1999        2000         2001         2002         2003           2004     2005              Σ
    Nivel i dukurisë              3,5          3,6         4,5          4,6          4,4          4,0            3,4      3,0               31,0
 Paraqitni grafikisht të dhënat origjinale të serisë. B) Vlerësoni parametrat e funksionit të trendit të
paraballollës përmes metodës së katrorëve më të vegjël. C) Vlerësoni investimet për vitin 2008. d)
Paraqitni grafikisht vijën e trendit të parabollës.


                                                                                                                                                   1
Detyrë 8. Shitjet për periudhën pesëvjeçare të firmës që merret me shitjen e softverëve janë
rritur si në tabelën vijuese .

        Vitet                     2001                   2002            2003               2004              2005               Σ
        Shitjet                   1.1                    1.5             2.0                2.4               3.1                10.1
        (0000$)
a) Paraqitni grafikisht të dhënat origjinale, b) Vlerësoni parametrat e trendit eksponencial dhe prognozoni
shitjet për vitin 2009. c) Çka prezanton parametri b te trendi eksponencial? D) Sa është norma
eksponenciale e rritjes. E) Prezantoni grafikisht të dhënat e vijës së trendit eksponencial. Sa është gabimi
i trendit eksponecial?

Detyrë 9. Numri i automobilëve të regjistruar në një regjion për periudhën 1997-2005 është i dhënë në
tabelën vijuese.


        Vitet                         1997       1998            1999    2000        2001       2002    2003        2004   2005            Σ
        Numri i                       78         98              113     142         188        254     356         440    563             2232
        automobilëve (Y)
a) Paraqitni grafikisht të dhënat origjinale, b) Vlerësoni parametrat e trendit eksponencial dhe prognozoni
numrin e automobilëve të regjistruar në vitin 2009. c) Çka prezanton parametri b te trendi eksponencial?
D) Sa është norma eksponenciale e rritjes. E) Prezantoni grafikisht të dhënat e vijës së trendit
eksponencial. Sa është gabimi i trendit eksponecial?

Detyrë 10. Tabela në vijim prezanton prodhimin për periudha të gjatë kohore.

Vitet           ‘91      ‘92      ‘93      ‘94   ’95       ‘96    ‘97   ‘98    ‘99   ‘00    ‘01   ‘02   ‘03    ‘04   ‘05   ‘06       ‘07       ‘08   ‘09
Prodhimi        5        6        8        10    5         3      7     10     12    11     9     13    15     18    15    11        14        17    22
(Y)
Paraqtin grafikisht të dhënat origjinale. Bëni zbutjen e variacioneve të dhënave të serisë kohore përmes
mesatares rrëshqitëse me 3 dhe 5 të dhëna. Partaqitni grafikisht mesataret me tri dhe pesë të dhëna.
Jepni komente.

Detyrë 11. Firma “ Y” shet lloje të ndryshme të pajisjeve elektronike . Për katër vitet e fundit shitjet
kuartale në (0000$) janë si vijon.


                               Kuartali                          Përcaktoni indekset sezonale tipike për cdo kuartal.
        Viti     I           II         III      IV              Interpretoni indekset
        2002     5.3         4.1         6.8     6.7
        2003     4.8         3.8         5.6     6.8
        2004     4.3         3.8         5.7     6.0
        2005     5.6         4.6         6.4     5.9



Detyrë 10. Pronari i firmës “Beta” studion mungesën e punëtorëve nga puna. Numri i punëtorëve të
frmës është shumë i vogël vetëm 5, . Për tri vitet e fundit ai ka regjistruar mungesën e punëtorëve në
ditë për çdo kuartal.


                               Kuartali
        Viti     I       II           III        IV              Përcaktoni indekset sezonale tipike për cdo kuartal.
                                                                 Interpretoni indekset.
        2002         4       10            7         3
        2003         5       12            9         4
        2004         6       16          12          4



                                                                                                                                               2
Universiteti i Prishtinës                                                    University of Pristina
   Fakulteti Ekonomik                                                         Faculty of Economics
        Prishtinë                                                                    Pristina

                           USHTRIME NGA STATISTIKA                                             29/04/2008

TEMA                             KONCEPTET KYÇE TË PROBABILITETIT



Detyrë 1. Universiteti planifikon të zgjedhë rektorin e ri dhe ka përgatitur listën prej pesë kandidatëve,
të cilët janë njësoj të kualifikuar. Dy nga këta kandidatë janë nga minoritetet. Universiteti ka vendosur që
kandidatin ta zgjedhë me llotari.
a) Sa është probabiliteti që të të zgjedhet nga minorotetet?
b) Cilin koncept të probabiliteti keni shfrytëzuar për të bërë këtë vlerësim.

Detyrë 2. Një anketë përfshin mostrën prej 34 studentëve në një shkollë biznesi sipas departamenteve:


    Drejtimi                     Nr. i              Supozojmë se ju zgjedhni një student dhe shihni
                                 studentëve         cfarë drejtimi ka:

    Kontabilitet                 10                     a) Sa është probabiliteti që ai të jetë nga
    Financa                      5                         drejtimi i menaxhmentit
                                                        b) Cilën qasje të probabilitetit keni
    Sisteme informative          3
                                                           shfrytëzuar për të bërë vlerësimin.
    Menaxhment                   6
    Marketing                    10


Detyrë 3. Nga anketa me 100 persona janë fituar rezultatet e mëposhtme:

                                      Shikojnë televizorin    Nuk e shikojnë televizorin
    Nuk shkojnë në kinema             30                      10
    Shkojnë në kinema                 40                      20

  Nëse nga të anketuarit rastësisht zgjedhet njëri, sa është probabiliteti që të ndodhë ngjarja:
   A : nuk shkon në kinema: P(A) =?
   B: shkon në kinema dhe shikon televzorin P(B) =?
   C: Shkon në kinema dhe nuk e shikon televizorin P(C) =?
   D: nuk shkon në kinema dhe nuk e shikon televizorin P(D) =?


Detyrë 4. Një makinë automatike mbush keset plastike me fasule dhe perime të tjera. Shumica e keseve
përmban peshen korrekte, mirëpo një pjesë e tyre janë me mbipeshë e disa nënpeshë. Me kontrollimin
e disa pakatave është vërtetuar:


                                                  Sa është probabiliteti që paketa e zgjedhur rastësisht të ketë:
    Pesha              Ngjarja    Nr. i
                                                   a) Nënpeshë ,gjegjësisht, të ndodhë ngjarja A: P(A) =?
                                  paketave
                                                   b) Peshë adekuate, gjegjësisht të ndodhë ngjarja B: P(B) =?
    Nënpeshë           A                 100
                                                   c) Mbipeshë, gjegjësisht të ndodhë ngjarja C: P(C) =?
    Peshë adekuate     B                3600
                                                   d) Sa është probabiliteti qe paketa e zgjedhur të kete mbipeshë
    Mbipeshë           C                 300          ose nën peshë




                                                                                                             1
Detyrë 5. Një grup i të punësuarëve të selektuar nga firma Y është bërë për të anketuar ata rreth
   një plani të ri per pensionim . Intervisat duhet të bëhet me çdo të punësuar të zgjedhur në mostër .
   Të punësuarit janë klasifikuar kësisoji:
   KLASIFIKIMI        NGJARJA   NUMRI I TË
                                                           a) Sa është probabiliteti që personi i parë i
                                PUNËSUARËVE
                                                              zgjedhur të jetë:
   Mbikëqyrës         A         120                        - ose në mirëmbajtje ose në sekretari.
   Mirëmbjtës         B         50                         - Jo në menaxhment.
   Prodhimi           C         1460                       b) Vizatoni diagramin e Venit për të ilustruar
   Menaxhmenti        D         302                           përgjigjen e juaj nën a)
   Sekretaria         E         68                         c) Ngjarjet nën “a” a janë reciprokisht
                                                              përjashtuese apo kolektivisht shtereuese
Detyrë 6. Ngjarjet A dhe B janë kolekivisht shteruese. Supozojmë se P(A) =0.30 dhe P(B)=0.20. Sa
është probabiliteti se do të ndoshë ose A ose B.

Detyrë 7. Studimi i 200 firmave të mallrave ushqimore ka zbuluar të ardhurat e tyre pas taksave.


                                                   a) Sa është probabiliteti që një firmë e veçantë të ketë
   TË ARDHURAT                    NUMRI I             nën 1 milon $ të hyra pas tatimit?
    PAS TATIMIT                   FIRMAVE          b) Sa është probabiliteti që dyqani i zgjedhur rastësisht
   Nën 1 milion $                 102                 ka gjithashtu të ardhura në mes të 1 milion$ deri 2
                                                      milion $, ose të ardhura 2 milion e më shumë. Cila
   1 milion deri në 2milon$       61
                                                      rregull e probabilitetit është aplikuar?
   2 milion$ e më shumë           37
Detyrë 8. Bordi i drejtorëve të firmës “X” përbëhet nga 8 meshkuj dhe katër femra. Një komitet prej
katër anëtarëve dhuhet të zgjedhet në mënyrë të rastësishme për të rekomanduar presidentin e ri të
kompanisë.
        a) Sa është probabiliteti që të katër anëtarët e këtij komiteti të jenë femra?
        b) Sa është probabiliteti që të katër anëtarët të jenë meshkuj.
        c) Shuma e probabiliteteve për a dhe b a është e barabartë me 1? Spjego.

Detyrë 9. Referojuni figurës në vijim:


                                     a) Si quhet figura? Cilën rregull të probabilitetit e ilustron?
       B                             b) B prezanton ngjarjen e zgjedhjes se familjes që merr asistencë
                       ~B               sociale. Me sa është i barabartë P(B)+P(~B).



Detyrë 10. Një administrator i spitalit ka renditur të sëmurët sipas moshës dhe sipas gjinisë si në
tabelën vijuese.

                                                              Nëse rastësisht zgjedhet njëri nga të
   Mosha/        Nën       Në mes të       Mbi    Gjithsej    sëmurët sa është probabiliteti se ai do të
   Gjinia        35 vjet    35 dhe 54      54                 jetë
   Meshkuj       27        87              26     140          : a). mashkull;
   Femra         14        25              3      42           b). në mes të moshës 35 she 54;
   Gjithsej      41        112             29     182         c). edhe femër edhe mbi moshën 54;
     d). Gjithashtu mashkull ose në mes të moshës 35 deri në 54.
     e). Gjithashtu femër ose mbi 54 vjet;
     f). mashkull duke ditur se ata janë nën 35 vjet.
     h) mashkull duke ditur se është mbi 54 vjet;
     i) mbi 54 duke ditur se janë femra;
     j) Mbi 54 vjet duke ditur se është femër;
     k) Ngjarjet “mashkull” dhe “në mes të moshës 35 dhe 54” a janë ngjarje të pavarura?
     l) Ngjarjet “femër” dhe “mbi 54” a janë të pavarura?
     m) Ngjarjet “mashkull dhe “femër” a janë reciprokisht përjashtuese?
     n) Ngjarjet “mashkull” dhe “mbi 54” a janë ngjarje reciprokisht përjashtuese?


                                                                                                           2
Universiteti i Prishtinës                                                                   University of Pristina
        Fakulteti Ekonomik                                                                     Faculty of Economics
             Prishtinë                                                                                     Pristina

                            USHTRIME NGA STATISTIKA                                                                  13/05/2008

  TEMA                        ANALIZA E REGRESIONIT DHE KORRELACIONIT.


Detyrë 1. Të dhënat në tabelën e mëposhtme paraqesin raportin npë mes të përvojës së punës dhe dhe
prodhimit javor për një punëtorë.
   Të punësuarit                       Agroni         Anita     Zgjimi    Agoni       Genci      Gjithsej:
   Vitet e punës/përvoja në vjet      14              7         3         15          11         50
   Prodhimi javor                     6               5         3         9           7          30
   a) Nëse dëshirojmë të vlerësojmë prodhimin javor bazuar në përvojën e punës, cila variabël është variabël e
      varur e cila është variabël e pavarur?
   b) Vizatoni skater diagramin, gjegjëssiht diagramin shpërndarës
   c) Gjani funksionin adekuat tëregresionit që prezanton raportin në mes të këtyre dy variablave.
   d) Vlerësoni prodhimin javor nëse i punësuari ka 10 vjet përvojë pune.
   e) Përcaktoni koeficientin e determinacionit.
   f)    Përcaktoni koeficientin e korrelacionit
   g) Interpretoni rezultatet e gjetura.


   Detyrë 2. Pronari i firmës “Y” dëshiron të studjon raportet në mes të vjetërsisë së veturave dhe çmimit të
   shitjes së tyre. Në tabelën e mëposhtme janë dhënë informatat për 12 lloje të veturave.
   Vetura                     1       2         3         4         5     6       7        8          9        10      11    12
   Vjetërsia (vjet)           9       7         11        12        8     7       8        11         10       12      6     6
   Çmimi i shitjes(000$)      8.1     6.0       3.6       4.0       5.0   10.0    7.6      8.0        8.0      6.0     8.6   8.0
         a) Nëse dëshirojmë të vlerësojmë çmimin e shitjes të bazuar në vjetërsinë e vetyrave, cila është
            variabël e pavarur e cila variabël e varur?
         b) Vizatoni skater diagramin, gjegjëssiht diagramin shpërndarës
         c) Përcaktoni koeficientin e korrelacionit dhe të determinacionit
      d) Interpretoni treguesit e gjetur. A ju befason fakti se raportet në mes të këtyre dy variablave është
         inverz.
   Detyrë 3.




                                                                                                                                   1
Universiteti i Prishtinës                                                                             University of Pristina
         Fakulteti Ekonomik                                                                              Faculty of Economics
               Prishtinë                                                                                        Pristina

                              USHTRIME NGA STATISTIKA                                                                  13/05/2008

  TEMA                          ANALIZA E REGRESIONIT DHE KORRELACIONIT.


Detyrë 1. Të dhënat në tabelën e mëposhtme paraqesin raportin npë mes të përvojës së punës dhe dhe
prodhimit javor për një punëtor.
    Të punësuarit                        Agroni       Anita         Zgjimi      Agoni           Genci     Gjithsej:
    Vitet e punës/përvoja në vjet       14            7             3           15              11        50
    Prodhimi javor                      6             5             3           9               7         30
    a) Nëse dëshirojmë të vlerësojmë prodhimin javor të bazuar në përvojën e punës, cila variabël është
       variabël e varur e cila është variabël e pavarur?
    b) Vizatoni skater diagramin, gjegjëssiht diagramin shpërndarës
    c) Gjani funksionin adekuat të regresionit që prezanton raportin në mes të këtyre dy variablave.
    d) Vlerësoni prodhimin javor nëse i punësuari ka 10 vjet përvojë pune.
    e) Përcaktoni koeficientin e determinacionit.
    f)     Përcaktoni koeficientin e korrelacionit
    g) Interpretoni rezultatet e gjetura.


Detyrë 2. Pronari i firmës “Y” dëshiron të studjon raportet në mes të vjetërsisë së veturave dhe çmimit të
shitjes së tyre. Në tabelën e mëposhtme janë dhënë informatat për 12 vetura.
    Vetura                          1        2        3        4            5           6           7     8      9    10    11    12
    Vjetërsia (vjet)                9        7       11       12            8           7           8    11    10     12     6     6
    Çmimi i shitjes(000$)         8.1     6.0     3.6         4.0       5.0         10.0        7.6     8.0    8.0    6.0   8.6   8.0
           a) Nëse dëshirojmë të vlerësojmë çmimin e shitjes të bazuar në vjetërsinë e veturave, cila është
              variabël e pavarur e cila variabël e varur?
           b) Vizatoni skater diagramin, gjegjëssiht diagramin shpërndarës
           c) Përcaktoni koeficientin e korrelacionit dhe të determinacionit
         d) Interpretoni treguesit e gjetur. A ju befason fakti se raportet në mes të këtyre dy variablave është
            inverz.
Detyrë 3. Një agronom ka eksperimentuar me sasi të ndryshme të plehrave artificiale në një mostër prej pesë
parcelave të tokës me madhësi të njëjtë. Sasia e plehrave dhe e prodhimit korrespondues janë si në tabelën
vijuese:

    Parcela e tokës                                            A        B       C       D       E       GJITHSEJ
    Sasia e plehrave (në tonë) (x)                                  3       2       5       4     6            20
    Prodhimi (në qindra bushelë) (y)                                8       4       9       9    10            30

  a)     Paraqitni grafikisht të dhënat përmes skater diagramit (diagramit shpërndarës).
  b)     Përcaktoni ekuacionin e regresionit linear përmes metodës së katrorëve më të vegjël.
  c)     Interpretoni vlerat e a-së dhe të b-së.
  d)     Sa do të jetë prodhimi nëse sasia e plehrave artificiale është 5 tonë.


                                                                                                                                    1
Detyrë 4. Në ekuacionin e regresionit linear (Yc = a + bx) cili simbol prezanton variablën e pavarur.
 a) Yc
 b) a
 c) b
 d) x

Detyrë 5. Sasia e të rreshurave atmosferike në muajin prill dhe rendimenti i grurit në muajin korrik në një
regjion janë si në tabelën vijuese:

       Sasia e të          Rendimenti i
      rreshurave           grurit (kv/ha )
    atmosferike(cm)              (Y)
          (X)
                  11                   15
                   9                   10
                  10                   12
                   8                    9
                  12                   14
              ΣX=50                 ΣY=60

        a)   Paraqitni grafikisht të dhënat përmes skater diagramit (diagramit shpërndarës).
        b)   Përcaktoni ekuacionin e regresionit linear përmes metodës së katrorëve më të vegjël.
        c)   Interpretoni vlerat e a-së dhe të b-së.
        d)   Sa do të jetë rendimenti i grurit nëse të rreshurat atmosferike arrijnë nivelin 14 cm3

Detyrë 6. Në analizën e korrelacionit:

        A.   Ne marrim në shqyrtim disa variabla të pavarura.
        B.   Ne studjojmë fortësinë dhe lidhjen në mes të dy variablave.
        C.   Ne raportojmë përqindjen e variacioneve të spjegueshme.
        D.   Asnjëra më lartë nuk është korrekte.

Detyrë 7.. Të dhënat e tabelës së mëposhtme paraqesin raportin në mes të shpenzimeve të reklamës dhe të
hyrave nga shitja.
    Shpenzimet e reklamës dhe të hyrat nga shitja ( në 0000 €)
     Shp. e reklamës      Të hyrat nga shitja
            (X)                    (Y)
                    11                       52
                    12                       54
                    13                       58
                    14                       56
                    15                       60
                ΣX=65                  ΣY=280

  a) Përcaktoni koeficientin e korrelacionit.
  b) Interpretoni koeficientin e korrelacionit.
  c) Përcaktoni koeficientin e determinacionit dhe interpretoni rezultatin.

Detyrë 8. Fortësia e raporteve në mes të variablës së varur dhe variablës së pavarur matet me
__________________________________

Detyrë. 9. Koeficienti i korrelacionit është llogaritut tëjet] -0.90. Komentoni.

Detyrë 10. Cili është raporti në mes të koefcientit të korrelacionit dhe të determinacionit?



                                                                                                              2
Universiteti i Prishtinës                                          University of Pristina
     Fakulteti Ekonomik                                               Faculty of Economics
           Prishtinë                                                         Pristina

                           USHTRIME NGA STATISTIKA                                  20/05/2008

 TEMA                           •   ANALIZA REPREZENTATIVE, MOSTRA
                       •   METODAT E ZGJEDHJES SË MOSTRËS SË RASTËSISHME .


Detyrë 1. Nga lista e fundit e studentëve që kane përcjellur ushtrimet nga “Statistika” që
përmabn 84 studentë të evidentuar, duhet të zgjedhen rastësisht 10 prej tyre me qëllim të
hulumtimit të mendimit të tyre rreth ushtimeve nga kjo lendë, gjejgësisht sa ata janë të kënaqur
me ushtrime dhe cështje të tjera që kanë të bëjnë me ushtrime dhe ligjerata.
    a) Përmes tabelës së numrave të rastit zgjedhni mostrën prej dhjetë studentëve dhe
       zhvilloni anketën me ta.
    b) Përmes metodës sistematike të mostrës zgjedhni mostrën prej dhjetë studentëve dhe
       bisedoni me ta.
    c) Krijoni mostër të stratifikuar / shtresëzuar, ashtu që në mostrën e juaj të jenë të
       përfaqësuara të dy gjinitë sipas strukturës gjinore që janë të evidentuar në listë.

Detyrë 2. Duke iu referuar tabelës së studentëve prej 84 studentë zgjedhni mostrën:
    a) E rastësishme prej 5 studentëve;
    b) Prej 8 studentëve
    c) Zgjednji një mostër sistematike prej 8 studentëve dhe prej 5 studentëve.

Detyrë 3. Firma “X” ka të punësuar 180 punëtorë . Numri i të punësuarëve sipas gjinisë dhe
sipas orarit të punës janë dhënë në tablën vijuese:
    .
    Të punësuarit     Me orar të          Me gjysëm          Gjithsej
                      plotë                orari
    Meshkuj                           90               18          108
    Femra                              9               63           72
    Gjithsej                          99               81          180

   Zgjedhni një mostër të stratifikuar prej 40 punëtorëve sipas kategorive të dhëna në tabelë .

   Zgjidhje e detyrës së tretë:

   %   meshkuj, me orar të plotë = (90 / 180) x 100 = 50%
   %   meshkuj, me gjysëm orari = ( 18 / 180 ) x100 = 10%
   %   femra, me orar të plotë = (9 / 180 ) x 100 = 5%
   %   femra, me gjysëm orari = (63 / 180) x 100 = 35%

   Kjo na tregon se për mostrën tone prej 40 punëtorëve :
                                                              Atehere , mostra prej 40 punetoreve
                                                              do te te permbaj keta punetor sipas
   50% duhet të jenë meshkuj, me orar të plotë.
                                                              gjinise dhe orarit te punes.
   10% duhet të jenë meshkuj, me gjysëm orari.
   5% duhet të jenë femra , me orar të plotë.
                                                              50% e 40 është 20.
   35% duhet të jenë femra , me gjysëm orari.
                                                              10% prej 40 është 4.
                                                              5% e 40 është 2.
                                                              35% e 40 është 14
                                                                                                   1
Universiteti i Prishtinës                                                University of Pristina
     Fakulteti Ekonomik                                                     Faculty of Economics
           Prishtinë                                                                Pristina

                        USHTRIME NGA STATISTIKA                                              27/05/2008

 TEMA              INTERVLET E BESUESHMËRISË PËR MESATARE ARITMETIKE
                          DHE PËR PROPORCIONE TË POPULLIMIT .


Detyrë 1. Një eksperiment përfshin mostrën prej 256 menaxherëve të mesëm. Një element me
rëndësi janë janë të ardhurat vjetore të tyre. Mesatarja e mostrës ëstë 35.420$ , kurse devijimi
standard i mostrës është 2.050$.
a) Cilat janë të ardhurat mesatare të menaxherëve të mesëm të popullimit
b) Cili është intervali i besimit me probabilitet 95%.
c) Interpreto rezultatin.


Detyrë 2. Supozojmë se një firmë hulumtuese ka bërë një studim për të përcaktuar shumën
mesatare të parave që një duhanxhi harxhon gjatë një jave. Mostra prej 49 duhanxhinjëve ka
deklaruar se harxhojnë 20$ me devijim standard 5 $.
a) Caktoni intervalin e besueshmërisë për mesatare të populacionit me probabilitet 99% dhe 90%.
b) Interpretoni rezultatin.


Detyrë 3. Duke ju referuar shembullit të mëparshëm, supozojmë se se janë hulumtuar 64
duhanxhi në vend të 49 duhanxhinjëve. Mesatarja e mostrës dhe devijimi standard kanë mbetë të
njetjë ( 20 dhe 5$)
a) Sa është intervali i besimit me probabilitet 95%
b) Spjegoni pse ky interval i besimit është më i ngushtë në krahasim me atë të mëparshmin.


Detyrë 4. Duke hulumtuar rendimetin e drithërave për hektar në kompleksin prej 1600 hektarëve,
për mostër kemi marrë 40 hektarë dhe kemi konstatuar se rendimenti mesatar për ha në mostër
është 20q/ha dhe se gabimi standar i mesatares është 0,80 q/ha. Me 95% probabilitet vlerësoni
rendimentin mesatar për popullimin në tërësi.


Detyrë 5. Duhe të vlerësohet stazhi mesatar i punëtorëve të një ndërmarrje. Për këtë arsye në
mënyrë të rastësishme janë zgjedhur 100 punëtorë dhe janë fituar këto rezultate:


                 Stazhi i punëtorëve në vit    0-2       2-4   4-6   6-8     8-10      ∑
                 Nr. i punëtorëve              4         10    55    25      6         100
   Me koeficient të probabilitetit 0,90, të gjindet intervali i besueshmërisë për stazhin mesatar të
   punës së punëtorëve të kësaj ndërmarrjeje.




                                                                                                       1
Detyrë 6. Një mostër prej 49 vrojtimeve është marrë nga populacioni normal. Mesatarja e mostrës
është 55 me devijim standard 10. Përcaktoni 99% intervalin e beseshmërisë për mesataren e
populacionit.


Detyrë 7. Në mesin e studentëve të një fakulteti në mënyrë të rastësishme janë zgjedhur 150
studentë . Prej tyrre 114 kanë deklaruar se nuk e pinë duhanin. Me probabilitet 0,90 vlerësoni
përqindjen e studentëve të atij fakulteti që nuk e pinë duhanin.


Detyrë 8. Janë 20 000 votues në një zonë. Mostra prej 500 është vrojtuar. Prej tyre 350 kanë
deklaruar se do të votojnë për partinë “X” . Duke përdorur koeficientin e probabilitetit 0,99,
vendosni intervalin e besimit për proporcionin që planifikon të votojë partinë ’X”.


Detyrë 9. Në një hulumtim prej 1200 votuesve në një qytet, 792 prej tyre kanë qenë në gjendje
që të dinë emrat e dy anëtarëve të parlamentit të qytetit të tyre. Zhvilloni intervalin e besimit për
proporcionin e popullimit të të gjithë votuesve që dinë emrat e dy anëtarëve të parlamentit me
koeficient të probabilitetit 99%.


Detyrë 10. Në një qendër votimi është vlerësuar popullariteti i kryetarit , çdo person i zgjedhur
rastësisht në një mostër prej 1000 vetëve janë pyetur që të përgjigjen në pyetjet e mëposhtme:
       1. Kryetari a është duke punuar mirë.
       2. Kryetari a është duke punuar keq.
       3. Nuk kam asnjë opinion.
Në total 560 përgjigje kanë zgjedhur qëndrimin e parë, duke thesksuar se ata mendojnë se
kryetari është duke punuar mirë.
       a) Konstruktoni intervalin e besimit me probabilitet 95% për proporcionin e e personave që
          mendojnë se kryetari është duke punuar mirë.
       b) Duke u bazuar në intervalin e besimit, a është e arsyshme se shumica (më shumë se
          gjysma) e popullimit besojnë se kryetari i tyre është duke punuar mirë.


Detyrë 11. Devijimi standard i qëndrueshmërisë së llampave elektrike të një zgjedhjeje prej 250
copave është 95 orë. Të vlerësohet devijimi standard i populacionit të llampave elektrike me
probabilitet 95% dhe 99%.


Detyrë 12. Është vlerësuar se 60% e amvisnive të një qyteti kanë televizion kabllovik. Ju duhet
të verifikoni një qëndrim në klasën e juaj për komunikim masiv. Nëse ju dëshironi që vlerësimi i
juaj të jetë ±5% pikë, me 95% nivel të konidencës, sa duhet të jetë e madhe mostra?


Detyrë 13. Një hulumtim duhet të bëhet për të vlerësuar të ardhurat mesatare famijlare në një
qytet. Pyetja është , sa familje duhet të merren si mostër. Me qëllim që të keni më shumë
informata rreth qyteti, një pilot mostër është zhvilluar dhe devijimi standard është llogaritur të
jetë 500$. Sponzori i projketit dëshiron të zhfrytëzoj 0,95 shkallë të konfidencës. Vlerësimi është
që të jetë në mes të 100$. Sa familje duhet të intervistohen.


Detyrë 14. Është vlerësuar se popullimi ka devijim standard 10. Ne dëshirojmë të vlerësojmë
mesataren e populacionit brenda 2, me 95% nivel të konfidencës. Sa duhet të jetë e madhe
mostra.


Detyrë 15. Ne dëshirojmë të vlerësojmë mesataren e populacionit brenda 5, me 99% nivel të
konfidencës. Devijimi standard i populacionit është vlerësuar të jetë 0.15. Sa duhet të jetë e
madhe mostra?


                                                                                                        2

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

Ushtrime nga lenda e statistikes
Ushtrime nga lenda e statistikesUshtrime nga lenda e statistikes
Ushtrime nga lenda e statistikescoupletea
 
Analiza e regresionit dhe korrelacionit
Analiza e regresionit dhe korrelacionitAnaliza e regresionit dhe korrelacionit
Analiza e regresionit dhe korrelacionitMenaxherat
 
Numrat indeksor
Numrat indeksorNumrat indeksor
Numrat indeksorMenaxherat
 
Statistike indekset
Statistike indeksetStatistike indekset
Statistike indeksetMenaxherat
 
Fazat e studimit statistikor
Fazat e studimit statistikorFazat e studimit statistikor
Fazat e studimit statistikorMenaxherat
 
Metodat e analizës dinamike
Metodat e analizës dinamikeMetodat e analizës dinamike
Metodat e analizës dinamikeMenaxherat
 
1 pasqyra e te ardhurave
1 pasqyra e te ardhurave1 pasqyra e te ardhurave
1 pasqyra e te ardhuraveMenaxherat
 
Ligjerata 9 treguesit e variacionit
Ligjerata 9   treguesit e variacionitLigjerata 9   treguesit e variacionit
Ligjerata 9 treguesit e variacionitcoupletea
 
Financat ushtrime 1-3
Financat ushtrime 1-3Financat ushtrime 1-3
Financat ushtrime 1-3Menaxherat
 
Ligjerata 8 indekset
Ligjerata 8   indeksetLigjerata 8   indekset
Ligjerata 8 indeksetcoupletea
 
Makro : politika fiskale
Makro : politika fiskaleMakro : politika fiskale
Makro : politika fiskaleKastriot Gashi
 
MAKROEKONOMIA - Pyetje dhe përgjigje
MAKROEKONOMIA - Pyetje dhe përgjigjeMAKROEKONOMIA - Pyetje dhe përgjigje
MAKROEKONOMIA - Pyetje dhe përgjigjefatonbajrami1
 
Bazat e Statistikes
Bazat e StatistikesBazat e Statistikes
Bazat e Statistikesguestc49863
 
Treguesit e dispersionit shperndarjes
Treguesit e dispersionit   shperndarjesTreguesit e dispersionit   shperndarjes
Treguesit e dispersionit shperndarjesMenaxherat
 
Madhesite mesatare
Madhesite mesatareMadhesite mesatare
Madhesite mesatareMenaxherat
 
Analiza e thjeshte e regresionit
Analiza e thjeshte e regresionitAnaliza e thjeshte e regresionit
Analiza e thjeshte e regresionitMenaxherat
 
Kontabiliteti i Kostos dhe Drejtimit - Menaxhimit - Libri
Kontabiliteti i  Kostos dhe Drejtimit - Menaxhimit - LibriKontabiliteti i  Kostos dhe Drejtimit - Menaxhimit - Libri
Kontabiliteti i Kostos dhe Drejtimit - Menaxhimit - LibriMenaxherat
 

Was ist angesagt? (20)

Ushtrime nga lenda e statistikes
Ushtrime nga lenda e statistikesUshtrime nga lenda e statistikes
Ushtrime nga lenda e statistikes
 
Analiza e regresionit dhe korrelacionit
Analiza e regresionit dhe korrelacionitAnaliza e regresionit dhe korrelacionit
Analiza e regresionit dhe korrelacionit
 
Makroekonomi
MakroekonomiMakroekonomi
Makroekonomi
 
Numrat indeksor
Numrat indeksorNumrat indeksor
Numrat indeksor
 
Statistike indekset
Statistike indeksetStatistike indekset
Statistike indekset
 
Fazat e studimit statistikor
Fazat e studimit statistikorFazat e studimit statistikor
Fazat e studimit statistikor
 
Statistika
StatistikaStatistika
Statistika
 
Metodat e analizës dinamike
Metodat e analizës dinamikeMetodat e analizës dinamike
Metodat e analizës dinamike
 
Makroekonomia slides
Makroekonomia slidesMakroekonomia slides
Makroekonomia slides
 
1 pasqyra e te ardhurave
1 pasqyra e te ardhurave1 pasqyra e te ardhurave
1 pasqyra e te ardhurave
 
Ligjerata 9 treguesit e variacionit
Ligjerata 9   treguesit e variacionitLigjerata 9   treguesit e variacionit
Ligjerata 9 treguesit e variacionit
 
Financat ushtrime 1-3
Financat ushtrime 1-3Financat ushtrime 1-3
Financat ushtrime 1-3
 
Ligjerata 8 indekset
Ligjerata 8   indeksetLigjerata 8   indekset
Ligjerata 8 indekset
 
Makro : politika fiskale
Makro : politika fiskaleMakro : politika fiskale
Makro : politika fiskale
 
MAKROEKONOMIA - Pyetje dhe përgjigje
MAKROEKONOMIA - Pyetje dhe përgjigjeMAKROEKONOMIA - Pyetje dhe përgjigje
MAKROEKONOMIA - Pyetje dhe përgjigje
 
Bazat e Statistikes
Bazat e StatistikesBazat e Statistikes
Bazat e Statistikes
 
Treguesit e dispersionit shperndarjes
Treguesit e dispersionit   shperndarjesTreguesit e dispersionit   shperndarjes
Treguesit e dispersionit shperndarjes
 
Madhesite mesatare
Madhesite mesatareMadhesite mesatare
Madhesite mesatare
 
Analiza e thjeshte e regresionit
Analiza e thjeshte e regresionitAnaliza e thjeshte e regresionit
Analiza e thjeshte e regresionit
 
Kontabiliteti i Kostos dhe Drejtimit - Menaxhimit - Libri
Kontabiliteti i  Kostos dhe Drejtimit - Menaxhimit - LibriKontabiliteti i  Kostos dhe Drejtimit - Menaxhimit - Libri
Kontabiliteti i Kostos dhe Drejtimit - Menaxhimit - Libri
 

Ähnlich wie Ushtrime statistika all

Grupi i vi_qershor
Grupi i vi_qershorGrupi i vi_qershor
Grupi i vi_qershorcoupletea
 
Statistike, ushtrime 5
Statistike, ushtrime 5Statistike, ushtrime 5
Statistike, ushtrime 5coupletea
 
Grupi i iii_qershor
Grupi i iii_qershorGrupi i iii_qershor
Grupi i iii_qershorcoupletea
 
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluara
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluaraStatistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluara
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluaraMenaxherat
 
Statistika - Provime të kaluara
Statistika - Provime të kaluaraStatistika - Provime të kaluara
Statistika - Provime të kaluaraJozef Nokaj
 
Grupi i viii_qershor
Grupi i viii_qershorGrupi i viii_qershor
Grupi i viii_qershorcoupletea
 
Grupi i i-_afati_i_qershorit
Grupi i i-_afati_i_qershoritGrupi i i-_afati_i_qershorit
Grupi i i-_afati_i_qershoritcoupletea
 

Ähnlich wie Ushtrime statistika all (8)

Ushtrime në Statistikë
Ushtrime në StatistikëUshtrime në Statistikë
Ushtrime në Statistikë
 
Grupi i vi_qershor
Grupi i vi_qershorGrupi i vi_qershor
Grupi i vi_qershor
 
Statistike, ushtrime 5
Statistike, ushtrime 5Statistike, ushtrime 5
Statistike, ushtrime 5
 
Grupi i iii_qershor
Grupi i iii_qershorGrupi i iii_qershor
Grupi i iii_qershor
 
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluara
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluaraStatistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluara
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluara
 
Statistika - Provime të kaluara
Statistika - Provime të kaluaraStatistika - Provime të kaluara
Statistika - Provime të kaluara
 
Grupi i viii_qershor
Grupi i viii_qershorGrupi i viii_qershor
Grupi i viii_qershor
 
Grupi i i-_afati_i_qershorit
Grupi i i-_afati_i_qershoritGrupi i i-_afati_i_qershorit
Grupi i i-_afati_i_qershorit
 

Mehr von coupletea

Manaxhimi strategjik-nga-literatura-mesimore
Manaxhimi strategjik-nga-literatura-mesimoreManaxhimi strategjik-nga-literatura-mesimore
Manaxhimi strategjik-nga-literatura-mesimorecoupletea
 
Menaxhment strategjik java 2
Menaxhment strategjik java 2Menaxhment strategjik java 2
Menaxhment strategjik java 2coupletea
 
Menaxhmenti strategjik -f 279 (1)
Menaxhmenti strategjik -f 279 (1)Menaxhmenti strategjik -f 279 (1)
Menaxhmenti strategjik -f 279 (1)coupletea
 
Menaxhmenti strategjik
Menaxhmenti strategjikMenaxhmenti strategjik
Menaxhmenti strategjikcoupletea
 
Ligjirata 1 menxhmenti strategjik
Ligjirata 1 menxhmenti strategjikLigjirata 1 menxhmenti strategjik
Ligjirata 1 menxhmenti strategjikcoupletea
 
Pasqyre e tregut te telekomunikacionit tm1 dhe tm2 2012
Pasqyre e tregut te telekomunikacionit tm1 dhe tm2 2012Pasqyre e tregut te telekomunikacionit tm1 dhe tm2 2012
Pasqyre e tregut te telekomunikacionit tm1 dhe tm2 2012coupletea
 
Informatika e biznesit java 10 (1)
Informatika e biznesit java 10 (1)Informatika e biznesit java 10 (1)
Informatika e biznesit java 10 (1)coupletea
 
Informatika e bzinesit java 13
Informatika e bzinesit   java 13Informatika e bzinesit   java 13
Informatika e bzinesit java 13coupletea
 
Informatika e biznesit java4
Informatika e biznesit java4Informatika e biznesit java4
Informatika e biznesit java4coupletea
 
Informatika e biznesit java9(1)
Informatika e biznesit java9(1)Informatika e biznesit java9(1)
Informatika e biznesit java9(1)coupletea
 
Informatika e biznesit java 3 -
Informatika e biznesit   java 3 - Informatika e biznesit   java 3 -
Informatika e biznesit java 3 - coupletea
 
Informatika e biznesit java12(1)
Informatika e biznesit   java12(1)Informatika e biznesit   java12(1)
Informatika e biznesit java12(1)coupletea
 
Informatika e biznesit java11(1)
Informatika e biznesit   java11(1)Informatika e biznesit   java11(1)
Informatika e biznesit java11(1)coupletea
 
Informatika e biznesit java5
Informatika e biznesit java5Informatika e biznesit java5
Informatika e biznesit java5coupletea
 
Informatika e biznesit java7
Informatika e biznesit java7Informatika e biznesit java7
Informatika e biznesit java7coupletea
 
Informatika e biznesit java 2
Informatika  e biznesit   java 2Informatika  e biznesit   java 2
Informatika e biznesit java 2coupletea
 
08 vendimmarrja taktike marrja e vendimeve në afat të shkurtër (2)
08 vendimmarrja taktike   marrja e vendimeve në afat të shkurtër (2)08 vendimmarrja taktike   marrja e vendimeve në afat të shkurtër (2)
08 vendimmarrja taktike marrja e vendimeve në afat të shkurtër (2)coupletea
 
08 vendimmarrja taktike marrja e vendimeve në afat të shkurtër (2) (1)
08 vendimmarrja taktike   marrja e vendimeve në afat të shkurtër (2) (1)08 vendimmarrja taktike   marrja e vendimeve në afat të shkurtër (2) (1)
08 vendimmarrja taktike marrja e vendimeve në afat të shkurtër (2) (1)coupletea
 
07 caktimi standard i kostos ppt (2) (1)
07 caktimi standard i kostos ppt (2) (1)07 caktimi standard i kostos ppt (2) (1)
07 caktimi standard i kostos ppt (2) (1)coupletea
 
07 caktimi standard i kostos ppt (2)
07 caktimi standard i kostos ppt (2)07 caktimi standard i kostos ppt (2)
07 caktimi standard i kostos ppt (2)coupletea
 

Mehr von coupletea (20)

Manaxhimi strategjik-nga-literatura-mesimore
Manaxhimi strategjik-nga-literatura-mesimoreManaxhimi strategjik-nga-literatura-mesimore
Manaxhimi strategjik-nga-literatura-mesimore
 
Menaxhment strategjik java 2
Menaxhment strategjik java 2Menaxhment strategjik java 2
Menaxhment strategjik java 2
 
Menaxhmenti strategjik -f 279 (1)
Menaxhmenti strategjik -f 279 (1)Menaxhmenti strategjik -f 279 (1)
Menaxhmenti strategjik -f 279 (1)
 
Menaxhmenti strategjik
Menaxhmenti strategjikMenaxhmenti strategjik
Menaxhmenti strategjik
 
Ligjirata 1 menxhmenti strategjik
Ligjirata 1 menxhmenti strategjikLigjirata 1 menxhmenti strategjik
Ligjirata 1 menxhmenti strategjik
 
Pasqyre e tregut te telekomunikacionit tm1 dhe tm2 2012
Pasqyre e tregut te telekomunikacionit tm1 dhe tm2 2012Pasqyre e tregut te telekomunikacionit tm1 dhe tm2 2012
Pasqyre e tregut te telekomunikacionit tm1 dhe tm2 2012
 
Informatika e biznesit java 10 (1)
Informatika e biznesit java 10 (1)Informatika e biznesit java 10 (1)
Informatika e biznesit java 10 (1)
 
Informatika e bzinesit java 13
Informatika e bzinesit   java 13Informatika e bzinesit   java 13
Informatika e bzinesit java 13
 
Informatika e biznesit java4
Informatika e biznesit java4Informatika e biznesit java4
Informatika e biznesit java4
 
Informatika e biznesit java9(1)
Informatika e biznesit java9(1)Informatika e biznesit java9(1)
Informatika e biznesit java9(1)
 
Informatika e biznesit java 3 -
Informatika e biznesit   java 3 - Informatika e biznesit   java 3 -
Informatika e biznesit java 3 -
 
Informatika e biznesit java12(1)
Informatika e biznesit   java12(1)Informatika e biznesit   java12(1)
Informatika e biznesit java12(1)
 
Informatika e biznesit java11(1)
Informatika e biznesit   java11(1)Informatika e biznesit   java11(1)
Informatika e biznesit java11(1)
 
Informatika e biznesit java5
Informatika e biznesit java5Informatika e biznesit java5
Informatika e biznesit java5
 
Informatika e biznesit java7
Informatika e biznesit java7Informatika e biznesit java7
Informatika e biznesit java7
 
Informatika e biznesit java 2
Informatika  e biznesit   java 2Informatika  e biznesit   java 2
Informatika e biznesit java 2
 
08 vendimmarrja taktike marrja e vendimeve në afat të shkurtër (2)
08 vendimmarrja taktike   marrja e vendimeve në afat të shkurtër (2)08 vendimmarrja taktike   marrja e vendimeve në afat të shkurtër (2)
08 vendimmarrja taktike marrja e vendimeve në afat të shkurtër (2)
 
08 vendimmarrja taktike marrja e vendimeve në afat të shkurtër (2) (1)
08 vendimmarrja taktike   marrja e vendimeve në afat të shkurtër (2) (1)08 vendimmarrja taktike   marrja e vendimeve në afat të shkurtër (2) (1)
08 vendimmarrja taktike marrja e vendimeve në afat të shkurtër (2) (1)
 
07 caktimi standard i kostos ppt (2) (1)
07 caktimi standard i kostos ppt (2) (1)07 caktimi standard i kostos ppt (2) (1)
07 caktimi standard i kostos ppt (2) (1)
 
07 caktimi standard i kostos ppt (2)
07 caktimi standard i kostos ppt (2)07 caktimi standard i kostos ppt (2)
07 caktimi standard i kostos ppt (2)
 

Ushtrime statistika all

  • 1. Universiteti i Prishtinës University of Pristina Fakulteti Ekonomik Faculty of Economics Prishtinë Pristina USHTRIME NGA STATISTIKA 11/03/2008 TEMA FAZAT E STUDIMIT STATISTIKOR / DISTRIBUCIONI I FREKUENCAVE Detyrë 1. Menaxheri i një firme lokale është i interesuar që të dijë se një konsumator sa herë hyn në shitoren e tij brenda dy javëve. Përgjigjet e 50 konsumatorëve kanë qenë si vijon. Të dhënat e papërpunuara për frekuentim në shitore brenda dy javëve 5 3 3 1 4 4 5 6 4 2 6 6 6 7 1 1 14 1 2 4 4 4 5 6 3 5 3 4 5 6 8 4 7 6 5 9 11 3 12 4 7 6 5 15 1 10 8 9 2 12 a) Formoni distribucionin e frekuencave duke përcaktuar zeron (0) si limit i fillimit të klasës së parë dhe gjerësinë e intervalit 3 . b) Përshkruani distribucionin. Ku tentojnë të grumbullohen të dhënat. c) Gjeni mesin e intervalit dhe konstruktoni frekuencat relative, në përqindje dhe ato kumulative progresive dhe degresive. d) Prezantoni distribucionin e frekuncave grafikisht përmes histogramit të frekuencave, poligonit të frekuencave dhe ogivës. Detyrë 2. Një mostër e rastit përfshinë 50 nënkryetarë ekzekutivë të disa firmave të mëdha ku të ardhurat vjetore të tyre janë analizuar. Të ardhurat janë ranguar nga 52.000$ deri në 137.000$. Cakto kufijtë e klasëve për distribucionin e frekuencave: a) Nëse dëshirojmë të kemi 5 klasë b) Nëse dëshirojmë të kemi 6 klasë c) Nëse dëshirojmë të kemi 7 klasë Detyrë 3. Nëse të ardhurat vjetore të punësuarëve në një qytet sillen prej 16.700$ deri në 64.000$. a)Përcaktoni kufijtë e klasëve nëse dëshirojmë të kemi 10 klasë. b)Çfarë gjerësie të intervalit ju keni zgjedhë. c) Cili është mesi i intervalit. Detyrë 4. Të dhënat e grupuara të prezantuara më poshtë, paraqesin pagesat për rrymë dhe gas gjatë një muaji në një mostër të rastësishme prej 50 apartamenteve në një qytet turistik. Të dhënat e papërpunuara për shpenzimet e rrymës dhe ujit 96 171 202 178 147 102 153 197 127 82 157 185 90 116 172 111 148 213 130 165 141 145 206 175 123 128 144 168 109 167 95 163 150 154 130 143 187 166 139 149 108 119 183 151 114 135 191 137 129 158 a)Formoni distribucionin e frkuencave - me interval prej 5 klasëve - me 6 klasë - me 7 klasë. b)Gjeni mesin e intervalit. Gjeni frekuencat relative, në përqindje dhe ato kumulative. Komentoni ditribucionin e frekuencave. Çfarë përfundimesh mund të nxirrni. c) Konstruktoni histograminin e frekuncave, poligonin e frekuencave dhe ogivën. 1
  • 2. Detyrë 5. Importet vjetore për një grup të zgjedhur rastësisht të furnitorëve elektronik janë të prezantuara në distribucionin e mëposhtëm. Importet Numri i a) Prezantoni importet në formë të histogramit dhe të poligonit të (në milion $) furnizuesve frekuencave 2 deri në 5 6 b) Përblidhni disa fakte të rëndësishme për distribucionin ( si 5 deri në 8 13 vlerat më të ulëta , vlerat më të larta, koncentrimi më i madh, 8 deri në11 20 etj.) c) Gjeni frekuencat relative, në përqindje dhe kumulative 11 deri në 14 10 progresive dhe kumulative degresive. 14 deri në 17 1 d) Prezantoni grafikisht distribucionin kumulativ progresiv dhe degresiv Detyrë 6. Distribucioni i frekuencave i mëposhtëm prezanton numrin e ditëve të munguara në punë për shkak të sëmundjeve në një kompani. Numri i ditëve Nr. i punëtorëve a)Sa punëtorë kanë munguar më pak se tri ditë në vjet. Sa të munguara /frekuencat më pak se 6 ditë në ditë? Sa më pak se 12 ditë. 0 deri në 3 5 Konvertoni distribucionin e frekuencave në distribucion 3 deri në 6 12 kumulativ progresiv. 6 deri në 9 23 b) Ndërtoni distribucionin kumuluativ degresiv të 9 deri 12 8 frekuencave dhe paraqitni grafikisht. 12 deri 15 2 c)Sa është madhësia e mostrës. d) Sa është mesi i intervalit të klasës së parë. Gjithsej: 50 e) Konstruktoni histogramin e frekuencave Detyrë 7. Supozojmë se klasët janë të dhëna kësisoji: 40-60 60-90 90-150 Këto klasë përmbajnë në vete tri praktika që duhet të 150 e më lartë. eliminohen. Cilat janë ato. Detyrë 8. Kemi konstruktuar renditjen e moshave për të punësuarit në një firmë sipas moshës. Mosha Nr. i punëtorëve Kjo renditje quhet : 20-29 16 a) Histogram i frekuencave 30- 39 25 b) Ogivë 40-49 51 c) Poligon i frekuencave 50-59 80 d) Distribucion i frekuencave 60-69 20 e) Asnjëra më lartë. Detyrë 9. Për të konstruktuar poligonin e frekuencave na duhet mesi i intervalit dhe frekuencat. Po Jo. Detyrë 10. Në përgjithësi ne mund të konstruktojmë distribucionin e frekuencave me më së paku 20 klasë Po Jo. Detyrë 11. Numri i vrojtimeve për çdo klasë quhet distribucion i frekuncave. Po Jo. Detyrë 12. Poligoni i frekuencave dhe distribucioni i frekuencave relative janë të ngjashëm për arsye se bazohen në distribucionin e frekuencave. Po Jo. Detyrë 13. Distribucioni i frekuencave relative fitohet duke ndarë frekuencat e çdo klase me numrin total të vrojtimeve. Po Jo. 2
  • 3. Universiteti i Prishtinës University of Pristina Fakulteti Ekonomik Faculty of Economics Prishtinë Pristina USHTRIME NGA STATISTIKA 18/03/2008 TEMA PARAQITJET GRAFIKE TË DHËNAVE STATISTIKORE Detyrë 1. Shitja e automobilave në një auto sallon është si në tabelën vijuese: Tab. 1 Shitja e automobilëve në vitin 2006 dhe 2007 Muajt I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Shitjet 2006 9 7 11 32 46 42 21 17 19 11 8 8 2007 10 13 16 40 51 53 36 22 22 14 11 9 a) Praqaqitni grafikisht të dhënat përmes diagramit vijor. b) Paraqitni grafikisht të dhënat përmes diagramit polar. c) Analizoni dhe interpretoni paraqitjen grafike, çfarë përfundimesh mund të nxirrni. d) Të dhënat paraqitni grafikisht përmes Excel-it ose ndonjë softveri tjetër nese keni. Detyrë 2. Numri i lindjeve të gjalla në Kosovë sipas muajve dhe viteve (2002-20005) janë si në tabelën vijuese: Tab. 2 Numri i lindjeve të gjalla në Kosovë sipas muajve dhe viteve (2002-2005) a) Paraqitni grafikisht të dhënat përmes digramit vijor dhe diagramit polar. b) Komentoni grafikët. Çka mendoni cili është më i përshtatshëm: diagrami vijor apo ai polar dhe pse? Të dhënat paraqtini grafikisht edhe përmes Excel-it. Detyrë 3. Të dhënat e tabelës në vijim prezantojnë kurorëzimet dhe shkurorëzimet sipas grupmoshave për vitin 2004. Tab. 3. Kurorëzimet dhe shkurorëzimet sipas grup-moshave në Kosovë(viti 2004) Paraqitni grafikisht kurorëzimet sipas gjinisë dhe grupmoshave Paraqitni grafikisht shkurorëzimet sipas gjinisë dhe grupmoshave Cila formë e paraqitjes grafike prezanton më së miri të dhënat?. Paraqitni te dhenat edhe perms Excel-it Jepni komentet e nevojshme. Burimi: ESK. Analiza e statistikave vitale të Kosovës për periudhën me te re, fq. 42, shkurt 2008. 1
  • 4. Detyrë 4: Të dhënat në tabelën vijuese prezantohjë numrin e gjithmbarshëm të mësimidhënësve pët ë gjitha nivelet e arsimit në Kosovë për vitin 2004-2005. Tab.4 Numri i mësimdhënësve në të gjitha nivlelet për vitin 2004-2005 a) Paraqitni grafikisht të dhënat përmes grafikëve adekuat b) Komentoni grafikun dhe shifrat. c) Shffrytëzoni Ecxel-in për paraqitje grafike. Detyrë 5: Numri i të punësuarëve në sektorin e shëndetëssë publike sipas profesioneve në Kosovë për vitin 2005 është si në tabelën vijuese: Tab.5. të punësuarit sipas profesioneve në shëndetësi publike( Kosovë, 2005) a) Prezantoni të dhënat grafikisht përmes bar diagrameve horizontale. b) Komentoni grafikun, çfarë konkluzione mund të nxirrni. Detyrë 6: Tabela vijuese prezanton të dhënat për punëkërkues sipas grup moshave për vitin 2005 në Kosovë Tab.6. Punëkërkuesit e regjistruar sipas grupmoshave (Kosovë, 2005) Grup-moshat a) Prezantoni të dhënat përmes shtyllës strukturale dhe rrethit struktural b) Komentoni grafikun c) Të dhënat i paraqitni grafikisht edhe përmes Excel-it. Detyrë 7. Struktura gjinore e të moshuarëve mbi 100 vjeç në Kosovë është kësisoji: Të moshuarit sipas Nr. i Struktura gjinisë personave % Shfrytëzoni shtyllën strukturale dhe rrethin struktural Femra 57 78,1 për të prezantuar grafikisht të dhënat e tabelës . Meshkuj 16 16 Gjithsej 73 100 2
  • 5. Universiteti i Prishtinës University of Pristina Fakulteti Ekonomik Faculty of Economics Prishtinë Pristina USHTRIME NGA STATISTIKA 25/03/2008 TEMA MADHËSITË MESATARE : ALGJEBRIKE DHE TË POZICIONIT Detyrë 1. Nga të dhënat numerike: 6, 3, 5, 7, 6, llogaritni mesataren aritmetike. Detyrë 2. Llogaritni mesataren aritmetike nga vlerat e populllimit :7, 5, 7, 3, 7, 4. Detyrë 3. Nga të dhënat e mostrës , 5, 9, 4, 10 llogaritni mesataren aritmetike dhe : n n a) vertetoni vetinë se ∑(X i =1 i − X) = 0 si dhe vetinë: ∑(X i =1 i − X ) 2 = min Detyrë 4. Spërndarja e pacientëve në një repart të spitalit sipas moshës është si në tabelën vijuese: Mosha 13 22 26 38 41 Gjithsej Nr. i pacientëve 8 21 32 45 37 143 a) Sa është mosha mesatare e pacientëve në spital. n n b) Vërtetoni se ∑i =1 f (Xi − X ) = 0 ∑ f (X i =1 i − X ) 2 = min c) Sa është moda , sa mediana. Analizoni raportet në mes të tri mesatareve. Detyrë 5. Nga të dhënat numerike: 6, 3, 5, 7, 6, llogaritni mesataren gjeometrike dhe harmonike dhe bëni krahasimet me mesataren aritmetike. Detyrë 6. Fituesi i një gare çiklistike , gjatësia e së cilës përbëhej nga një rreth që duhej përsëritur 4 herë, i kreu të katra xhirot respektivisht me shpejtësitë 40, 38, 36, 39 km/h. Llogaritni shpejtësinë mesatare të të gjithë garës. Detyrë 7. Në vitin 1950 në Organizatën e Kombeve të Bashkuara kanë qenë të anëtarësuara 50 shtete. Në vitin 1996 ky numër është rritur në 185 shtete. Sa është norma mesatare vjetore e rritjes së anëtarësimit për këtë periudhë. Detyrë 8. Më poshtë janë të listuara përqindjet e rritjes së shitjeve të një korporate për 5 vitet e fundit: 9,4%; 13,8%; 11,7%; 11,9%; 14,7%. Përcaktoni normën mesatare të rritjes së shitjeve për një vit. Detyrë 9. Çmimet e disa shtëpive (në euro) janë si vijon: 60.000; 65.000; 70.000; 80.000 dhe 275.000. Cili është çmimi mesatar dhe cila është vlera e medianës? Çka mund të konkludoni? Detyrë 10 . Llogaritni mesataren aritmetike,medianën dhe modën për të dhënat në vijim: a) 9, 8, 10, 10, 12, 6, 11, 10, 12, 8 b) 110, 120, 70, 90, 90, 100, 80, 130, 140. Krahasoni rezultatet, cila prej mesatareve ka vlerën më të madhe? Detyrë 11. Cilën vlerë do ta raportoni si vlerë modale (mode) në një grumbull të vrojtimeve nëse në total kanë: a) 10 vrojtime dhe asnjë nga vlerat nuk janë të njejta. b) 6 vrojtime dhe të gjitha vlerat janë të barabarta. c) 6 vrojtime ku vlerat janë: 1, 2, 3, 3, 4, 4. 1
  • 6. Detyrë 12. Janë vështruar 100 studentë të vitit të Parë të Fakultetit Ekonomik, në një afat të provimit nga lënda e Statistikës. Te secili studentë është matur koha (në minuta) e nevojshme për kryerjen e detyrës nga statistika përshkruese. Të dhënat janë rregulluar dhe është krijuar distribucioni i shpërndarjes së frekuencave si më poshtë: Koha (në minuta) 0 deri 4 4 deri 8 8 deri12 12 deri 16 16 deri 20 20 deri 24 Gjithsej; Nr. i studentëve (F) 14 15 19 23 15 14 100 a) Llogaritni mesataren aritmetike, gjegjësisht gjeni kohën mesatare për kryerjen e një detyre. b) Gjeni modën dhe medianën; c) Analizoni raportet në mes të tri mesatareve. Cila është më e përshtatshme për prezantimin e dukurisë. d) Prezantoni grafikisht të dhënat permes poligonit të frekuencave dhe tregoni se çfarë forme ka distribucioni: simetrike apo asimetrike. Detyrë 13. Eksporti vjetor i një grupi të firmave të vogla farmaceutike ( në 0000 euro) është si në tabelën vijuese: Eksporti në (0000€) 0 deri 4 4 deri 8 8 deri12 12 deri 16 16 deri 20 Gjithsej; Nr. i firmave 15 25 32 25 15 112 a) Llogaritni mesataren aritmetike, gjegjësisht eksportin mesatar për një firmë. b) Gjeni modën dhe medianën; c) Analizoni raportet në mes të tri mesatareve. Cila është më e përshtatshme për prezantimin e dukurisë. d) Prezantoni grafikisht të dhënat permes poligonit të frekuencave dhe tregoni se çfarë forme ka distribucioni: simetrike apo asimetrike Detyrë 14. Të ardhurat javore të një grupi të punëtorëve janë të prezantuara në distribucionin e mëposhtëm të frekuencave. Gjithsej; Të Ardhurat ( Në €) 50 deri 60 60 deri 70 70 deri 80 80 deri 90 90 deri 100 Nr. i Punëtorëve 15 18 27 51 35 146 a) Llogaritni mesataren aritmetike, gjegjësisht të ardhurat mesatare për një punëtor. b) Gjeni modën dhe medianën; c) Analizoni raportet në mes të tri mesatareve. Cila është më e përshtatshme për prezantimin e dukurisë. d) Prezantoni grafikisht të dhënat permes poligonit të frekuencave dhe tregoni se çfarë forme ka distribucioni: simetrike apo asimetrike. Detyrë 15. Eshtë dhënë seria jo e plotë statistikore : Vlera e medianës është e njohur : Me=46 Klasët/Gupet 10-20 20-30 30-40 40-50 50-60 60-70 70-80 Σ Frekuencat 12 30 ? 65 ? 25 18 229 a) Duke shfrytëzuar vlerën e njohur të medianës plotësoni serinë statistikore b) Llogaritni mesataren aritmetike për serinë statistikore të kompletuar si dhe modën. Detyrë 16. Vitin e kaluar 50 firma të veprave antike (SHBA) kanë realizuar shitjet e mëposhtme: Shitjet(000$) 100-120 120-140 140-160 160-180 180-200 200-220 Σ Nr. i firmave 5 7 9 16 10 3 50 a) Vlerësoni shitjet mesatare; b) Vlerësoni shitjet mediale; c) Cila është vlera modale e shitjes? Prezantoni grafikisht të dhënat përmes poligonit të frekuencave dhe tregoni se spërndarja e frekuecave çfarë forme ka: simetrike apo asimetrike. 2
  • 7. Universiteti i Prishtinës University of Pristina Fakulteti Ekonomik Faculty of Economics Prishtinë Pristina USHTRIME NGA STATISTIKA 01/04/2008 TEMAT TREGUESIT E VARIACIONIT (ABSOLUT DHE RELATIV) RREGULLA NORMALE / EMPIRIKE Detyrë 1. Nga të dhënat e mostrës : 5, 9, 4, 10. Llogaritni: a) gjerësinë e variacionit, b) devijimin mesatar absolut, c) devijimin standard dhe variancën d) koeficientin e variacionit. e) Komentoni rezultatet. Detyrë 2. Në 10 teste studenti A dhe B kanë fituar këta poena: A: 25 50 45 30 70 42 36 48 34 60 B: 10 70 50 20 95 55 42 60 48 80 Përcaktoni se cili student është më i arsimuar dhe cili i ka rezultatet më stabile (homogjene). Detyrë 3. Është dhënë seria e distribucionit të frekuencave si më poshtë: X 2 3 4 5 6 Gjithsej F 1 3 7 3 1 15 a) Sa është mesatarja aritmetike b) Llogaritni gjerësinë e variacionit, devijimin mesatar absolut, devijimin standard, variancën, koeficientin e variacionit. c) Interpretoni rezultatet. Sa është moda dhe mediana. Spërndarja është simetrike apo asimetrike? Detyrë 4. Një raport i vonshëm në një gazetë ditore ka sygjeruar se një familje tipike prej katër anëtarësh harxhon rreth 96$ në javë për ushqime. Distribucioni frekuencave i mëposhtëm është i përfshirë në raport. Shuma e harxhuar ($) 80-85 85-90 90-95 95-100 100-105 105-110 Gjithsej Nr. i familjeve 6 12 23 35 24 10 110 Llogaritni: a) gjerësinë e variacionit, b) devijimin standard, c) variancën, d) koeficientin e variacionit, d) Koeficientin e interkuartilit ; e) Interpretoni rezultatet. f) Llogaritni modën dhe medianën dhe bëni krahasimin me mesataren aritmetike. g) Paraqitni grafikisht distribucionin e frekuencave dhe tregoni se çfarë shpërndarje ka, simetrike apo asimetrike. Nëse shpërndarja është asimetrike çfarë është ajo: pozitive apo negative, jep sqarimet e nevojshme. h) Sa është koeficineti i asimetrisë? Detyrë 5. Firma “N&N Company”, sh.p.k. ka vështruar një mostër të punëtorëve për të përcaktuar se sa larg jetojnë ata nga firma. Rezultatet janë dhënë më poshtë: Distanca (km) 0-5 5-10 10-15 15-20 20-25 Gjithsej Nr. i punëtorëve 4 15 27 30 24 100 Llogaritni: a) gjerësinë e variacionit, b) devijimin standard, c) variancën, d) koeficientin e variacionit, d) Koeficientin e interkuartilit ; e) Interpretoni rezultatet. f) Llogaritni modën dhe medianën dhe bëni krahasimin me mesataren aritmetike. g) Paraqitni grafikisht distribucionin e frekuencave dhe tregoni se çfarë shpërndarje ka, simetrike apo asimetrike. Nëse shpërndarja është asimetrike çfarë është ajo: pozitive apo negative, jep sqarimet e nevojshme. h) Sa është koeficineti i asimetrisë? 1
  • 8. Detyrë 6. Eksporti vjetor i një grupi të firmave të vogla farmaceutike ( në 0000 euro) është si në tabelën vijuese: Eksporti në (0000€) 0 deri 4 4 deri 8 8 deri 12 12 deri 16 16 deri 20 Gjithsej; Nr. i firmave 15 25 32 25 15 112 a) Llogaritni mesataren aritmetike, gjegjësisht eksportin mesatar për një firmë. b) Prezantoni grafikisht të dhënat permes poligonit të frekuencave dhe tregoni se çfarë forme ka distribucioni: simetrike apo asimetrike. c) Llogartini devijimin standard. Detyrë 7. Janë vështruar 100 studentë të vitit të Parë të Fakultetit Ekonomik, në një afat të provimit nga lënda e Statistikës. Te secili studentë është matur koha (në minuta) e nevojshme për kryerjen e detyrës nga statistika përshkruese. Të dhënat janë rregulluar dhe është krijuar distribucioni i shpërndarjes së frekuencave si më poshtë: Koha (në minuta) 0 deri 5 5 deri 10 10 deri15 15 deri 20 20 deri 25 25 deri 30 Gjithsej; Nr. i studentëve (F) 7 18 23 20 17 15 100 a) Llogaritni mesataren aritmetike, gjegjësisht gjeni kohën mesatare për kryerjen e një detyre. b) Gjeni modën dhe medianën; c) Gjeni treguesit absolut dhe relativ të variacionit d) Prezantoni grafikisht të dhënat permes poligonit të frekuencave dhe tregoni se çfarë forme ka distribucioni: simetrike apo asimetrike. Detyrë 8. Për një grumbull të vrojtimeve kemi këto informata: X = 64$; Me = 61$; Mo = 60$, σ = 6$ Sa është Koeficienti i variacionit?, Sa është varianca? Sa dhe gjeresia e int ervalit = 40$. është koeficienti i asimetrisë? Detyrë 9. Për një grumbull të vrojtimeve kemi informatat vijuese: X = 100; Me = 100; Mo = 100; σ = 4 Sa është gjerësia e variacionit? Detyrë 10 Duke ju referuar të dhënave nga shembulli paraprak rreth 95% e vlerave janë në mes të ____dhe ____ Detyrë 11. Të dhënat kanë shpërndarje normale me X = 50 dhe σ = 3 . a) 68% e vrojtimeve gjinden në mes të _____dhe ____ b) 95% e vrojtimeve gjinden në mes të _____dhe ____ c) 99,7% e vrojtimeve gjinden në mes të _____dhe ____ Detyrë 12. Distribucioni ka shpërndarje normale me X = 77 dhe σ = 6 . Sa është vlera më e ulët dhe vlera më e lartë në intervalin që përfshin 68% të vrojtimeve. Detyrë 13. Distribucioni ka shpërndarje normale me X = 200 dhe σ = 25 . Sa është vlera më e ulët dhe vlera më e lartë e intervalit që përfshin 95% të vrojtimeve. Detyrë 14. Distribucioni ka shpërndarje normale me X = 600 dhe σ = 30 . Sa është vlera më e ulët dhe vlera më e lartë e intervalit që përfshin 99,7% të vrojtimeve. Detyrë 15. Distribucioni ka shpërndarje normale me X = 83 dhe σ = 1, 4 . Sa përqind e të dhënave do të jenë ndërmjet: a) 81,6 dhe 84,4? b) 80,2 dhe 85,8; c) 78,8 dhe 87,2. Detyrë 15. Distribucioni ka shpërndarje normale me X = 180 dhe σ = 15 . Sa përqind e të dhënave do të jetë ndërmjet: a) 180 dhe 195; b) 180 dhe 210; c) mbi 210; d) më të vogla se 165. 2
  • 9. Universiteti i Prishtinës University of Pristina Fakulteti Ekonomik Faculty of Economics Prishtinë Pristina USHTRIME NGA STATISTIKA 15/04/2008 TEMA ANALIZA E SERIVE KOHORE: METODA E TRENDIT , MESATARET RRËSHQITËSE, INDEKSET STINORE-SEZONALE Detyrë 1. Nga të dhënat e serisë kohore të mëposhtme gjeni funksionin e trendit linear: Vitet 2003 2004 2005 2006 2007 Σ Y 11 14 20 26 34 105 a) Prezantoni grafikisht të dhënat origjinale, b) Përcaktoni ekuacionin e trendit linear përmes metodës së katrorëve më të vegjël. C) Interpretoni se çka paraqet parametri a dhe çka parametri b ? d) Llogaritni vlerat e Yc për të gjitha vitet (Interpolimi i vlerave të trendit). E) Paraqitni grafikisht vijën e trendit linear. F) Vlerësoni prodhimin e firmës për vitin 2009 (Ekstrapolimi i vlerave të trendit). Gjeni gabimin standart të trendit dhe komentoni rëndësinë e tij. Detyrë 2. Të dhënat e tabelës së mëposhtme prezantojnë shitjet e një firme “X”. Vitet 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Σ Shitjet 20 40 30 50 70 65 Llogaritni si në shembullin paraprak. Detyrë 3. Të dhënat e tabelës së mëposhtme prezantojnë prodhimin e produkteve prej çokollate në firmën “X” prej vitit 1999 deri më 2007. Viti 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Σ Prodhimi (t) 220 242 285 362 501 693 787 862 990 4942 Llogaritni si në detyrën 1. Detyrë 4. Prodhimi i galenterisë së lëkurës në firmën “A&B” prej vitit 1997 deri në 2007 është si në tabelën vijuese: Vitet 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Σ 2 Prodhimi (m ) 75 73 72 68 59 58 48 45 40 39 579 Llogaritni si në detyrën 1. Detyrë 5. Për të dhënat në vijim përcaktoni ekuacionin e trendit të parabollës përmes metodës së katrorëve më të vegjël. Vitet 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Σ Y 2 3 5 6 9 13 17 55 Paraqitni grafikisht të dhënat origjinale të serisë. B) Vlerësoni parametrat e funksionit të trendit të paraballollës përmes metodës së katrorëve më të vegjël. C) Vlerësoni vlerën e Yc për për vitin 2008. d) Paraqitni grafikisht vijën e trendit të parabollës. Detyrë 6. Investimet në bujqësi në një regjion në periudhën 1998-2005 janë si më poshtë: Vitet 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Σ Nivel i dukurisë 3,5 3,6 4,5 4,6 4,4 4,0 3,4 3,0 31,0 Paraqitni grafikisht të dhënat origjinale të serisë. B) Vlerësoni parametrat e funksionit të trendit të paraballollës përmes metodës së katrorëve më të vegjël. C) Vlerësoni investimet për vitin 2008. d) Paraqitni grafikisht vijën e trendit të parabollës. 1
  • 10. Detyrë 8. Shitjet për periudhën pesëvjeçare të firmës që merret me shitjen e softverëve janë rritur si në tabelën vijuese . Vitet 2001 2002 2003 2004 2005 Σ Shitjet 1.1 1.5 2.0 2.4 3.1 10.1 (0000$) a) Paraqitni grafikisht të dhënat origjinale, b) Vlerësoni parametrat e trendit eksponencial dhe prognozoni shitjet për vitin 2009. c) Çka prezanton parametri b te trendi eksponencial? D) Sa është norma eksponenciale e rritjes. E) Prezantoni grafikisht të dhënat e vijës së trendit eksponencial. Sa është gabimi i trendit eksponecial? Detyrë 9. Numri i automobilëve të regjistruar në një regjion për periudhën 1997-2005 është i dhënë në tabelën vijuese. Vitet 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Σ Numri i 78 98 113 142 188 254 356 440 563 2232 automobilëve (Y) a) Paraqitni grafikisht të dhënat origjinale, b) Vlerësoni parametrat e trendit eksponencial dhe prognozoni numrin e automobilëve të regjistruar në vitin 2009. c) Çka prezanton parametri b te trendi eksponencial? D) Sa është norma eksponenciale e rritjes. E) Prezantoni grafikisht të dhënat e vijës së trendit eksponencial. Sa është gabimi i trendit eksponecial? Detyrë 10. Tabela në vijim prezanton prodhimin për periudha të gjatë kohore. Vitet ‘91 ‘92 ‘93 ‘94 ’95 ‘96 ‘97 ‘98 ‘99 ‘00 ‘01 ‘02 ‘03 ‘04 ‘05 ‘06 ‘07 ‘08 ‘09 Prodhimi 5 6 8 10 5 3 7 10 12 11 9 13 15 18 15 11 14 17 22 (Y) Paraqtin grafikisht të dhënat origjinale. Bëni zbutjen e variacioneve të dhënave të serisë kohore përmes mesatares rrëshqitëse me 3 dhe 5 të dhëna. Partaqitni grafikisht mesataret me tri dhe pesë të dhëna. Jepni komente. Detyrë 11. Firma “ Y” shet lloje të ndryshme të pajisjeve elektronike . Për katër vitet e fundit shitjet kuartale në (0000$) janë si vijon. Kuartali Përcaktoni indekset sezonale tipike për cdo kuartal. Viti I II III IV Interpretoni indekset 2002 5.3 4.1 6.8 6.7 2003 4.8 3.8 5.6 6.8 2004 4.3 3.8 5.7 6.0 2005 5.6 4.6 6.4 5.9 Detyrë 10. Pronari i firmës “Beta” studion mungesën e punëtorëve nga puna. Numri i punëtorëve të frmës është shumë i vogël vetëm 5, . Për tri vitet e fundit ai ka regjistruar mungesën e punëtorëve në ditë për çdo kuartal. Kuartali Viti I II III IV Përcaktoni indekset sezonale tipike për cdo kuartal. Interpretoni indekset. 2002 4 10 7 3 2003 5 12 9 4 2004 6 16 12 4 2
  • 11. Universiteti i Prishtinës University of Pristina Fakulteti Ekonomik Faculty of Economics Prishtinë Pristina USHTRIME NGA STATISTIKA 29/04/2008 TEMA KONCEPTET KYÇE TË PROBABILITETIT Detyrë 1. Universiteti planifikon të zgjedhë rektorin e ri dhe ka përgatitur listën prej pesë kandidatëve, të cilët janë njësoj të kualifikuar. Dy nga këta kandidatë janë nga minoritetet. Universiteti ka vendosur që kandidatin ta zgjedhë me llotari. a) Sa është probabiliteti që të të zgjedhet nga minorotetet? b) Cilin koncept të probabiliteti keni shfrytëzuar për të bërë këtë vlerësim. Detyrë 2. Një anketë përfshin mostrën prej 34 studentëve në një shkollë biznesi sipas departamenteve: Drejtimi Nr. i Supozojmë se ju zgjedhni një student dhe shihni studentëve cfarë drejtimi ka: Kontabilitet 10 a) Sa është probabiliteti që ai të jetë nga Financa 5 drejtimi i menaxhmentit b) Cilën qasje të probabilitetit keni Sisteme informative 3 shfrytëzuar për të bërë vlerësimin. Menaxhment 6 Marketing 10 Detyrë 3. Nga anketa me 100 persona janë fituar rezultatet e mëposhtme: Shikojnë televizorin Nuk e shikojnë televizorin Nuk shkojnë në kinema 30 10 Shkojnë në kinema 40 20 Nëse nga të anketuarit rastësisht zgjedhet njëri, sa është probabiliteti që të ndodhë ngjarja: A : nuk shkon në kinema: P(A) =? B: shkon në kinema dhe shikon televzorin P(B) =? C: Shkon në kinema dhe nuk e shikon televizorin P(C) =? D: nuk shkon në kinema dhe nuk e shikon televizorin P(D) =? Detyrë 4. Një makinë automatike mbush keset plastike me fasule dhe perime të tjera. Shumica e keseve përmban peshen korrekte, mirëpo një pjesë e tyre janë me mbipeshë e disa nënpeshë. Me kontrollimin e disa pakatave është vërtetuar: Sa është probabiliteti që paketa e zgjedhur rastësisht të ketë: Pesha Ngjarja Nr. i a) Nënpeshë ,gjegjësisht, të ndodhë ngjarja A: P(A) =? paketave b) Peshë adekuate, gjegjësisht të ndodhë ngjarja B: P(B) =? Nënpeshë A 100 c) Mbipeshë, gjegjësisht të ndodhë ngjarja C: P(C) =? Peshë adekuate B 3600 d) Sa është probabiliteti qe paketa e zgjedhur të kete mbipeshë Mbipeshë C 300 ose nën peshë 1
  • 12. Detyrë 5. Një grup i të punësuarëve të selektuar nga firma Y është bërë për të anketuar ata rreth një plani të ri per pensionim . Intervisat duhet të bëhet me çdo të punësuar të zgjedhur në mostër . Të punësuarit janë klasifikuar kësisoji: KLASIFIKIMI NGJARJA NUMRI I TË a) Sa është probabiliteti që personi i parë i PUNËSUARËVE zgjedhur të jetë: Mbikëqyrës A 120 - ose në mirëmbajtje ose në sekretari. Mirëmbjtës B 50 - Jo në menaxhment. Prodhimi C 1460 b) Vizatoni diagramin e Venit për të ilustruar Menaxhmenti D 302 përgjigjen e juaj nën a) Sekretaria E 68 c) Ngjarjet nën “a” a janë reciprokisht përjashtuese apo kolektivisht shtereuese Detyrë 6. Ngjarjet A dhe B janë kolekivisht shteruese. Supozojmë se P(A) =0.30 dhe P(B)=0.20. Sa është probabiliteti se do të ndoshë ose A ose B. Detyrë 7. Studimi i 200 firmave të mallrave ushqimore ka zbuluar të ardhurat e tyre pas taksave. a) Sa është probabiliteti që një firmë e veçantë të ketë TË ARDHURAT NUMRI I nën 1 milon $ të hyra pas tatimit? PAS TATIMIT FIRMAVE b) Sa është probabiliteti që dyqani i zgjedhur rastësisht Nën 1 milion $ 102 ka gjithashtu të ardhura në mes të 1 milion$ deri 2 milion $, ose të ardhura 2 milion e më shumë. Cila 1 milion deri në 2milon$ 61 rregull e probabilitetit është aplikuar? 2 milion$ e më shumë 37 Detyrë 8. Bordi i drejtorëve të firmës “X” përbëhet nga 8 meshkuj dhe katër femra. Një komitet prej katër anëtarëve dhuhet të zgjedhet në mënyrë të rastësishme për të rekomanduar presidentin e ri të kompanisë. a) Sa është probabiliteti që të katër anëtarët e këtij komiteti të jenë femra? b) Sa është probabiliteti që të katër anëtarët të jenë meshkuj. c) Shuma e probabiliteteve për a dhe b a është e barabartë me 1? Spjego. Detyrë 9. Referojuni figurës në vijim: a) Si quhet figura? Cilën rregull të probabilitetit e ilustron? B b) B prezanton ngjarjen e zgjedhjes se familjes që merr asistencë ~B sociale. Me sa është i barabartë P(B)+P(~B). Detyrë 10. Një administrator i spitalit ka renditur të sëmurët sipas moshës dhe sipas gjinisë si në tabelën vijuese. Nëse rastësisht zgjedhet njëri nga të Mosha/ Nën Në mes të Mbi Gjithsej sëmurët sa është probabiliteti se ai do të Gjinia 35 vjet 35 dhe 54 54 jetë Meshkuj 27 87 26 140 : a). mashkull; Femra 14 25 3 42 b). në mes të moshës 35 she 54; Gjithsej 41 112 29 182 c). edhe femër edhe mbi moshën 54; d). Gjithashtu mashkull ose në mes të moshës 35 deri në 54. e). Gjithashtu femër ose mbi 54 vjet; f). mashkull duke ditur se ata janë nën 35 vjet. h) mashkull duke ditur se është mbi 54 vjet; i) mbi 54 duke ditur se janë femra; j) Mbi 54 vjet duke ditur se është femër; k) Ngjarjet “mashkull” dhe “në mes të moshës 35 dhe 54” a janë ngjarje të pavarura? l) Ngjarjet “femër” dhe “mbi 54” a janë të pavarura? m) Ngjarjet “mashkull dhe “femër” a janë reciprokisht përjashtuese? n) Ngjarjet “mashkull” dhe “mbi 54” a janë ngjarje reciprokisht përjashtuese? 2
  • 13. Universiteti i Prishtinës University of Pristina Fakulteti Ekonomik Faculty of Economics Prishtinë Pristina USHTRIME NGA STATISTIKA 13/05/2008 TEMA ANALIZA E REGRESIONIT DHE KORRELACIONIT. Detyrë 1. Të dhënat në tabelën e mëposhtme paraqesin raportin npë mes të përvojës së punës dhe dhe prodhimit javor për një punëtorë. Të punësuarit Agroni Anita Zgjimi Agoni Genci Gjithsej: Vitet e punës/përvoja në vjet 14 7 3 15 11 50 Prodhimi javor 6 5 3 9 7 30 a) Nëse dëshirojmë të vlerësojmë prodhimin javor bazuar në përvojën e punës, cila variabël është variabël e varur e cila është variabël e pavarur? b) Vizatoni skater diagramin, gjegjëssiht diagramin shpërndarës c) Gjani funksionin adekuat tëregresionit që prezanton raportin në mes të këtyre dy variablave. d) Vlerësoni prodhimin javor nëse i punësuari ka 10 vjet përvojë pune. e) Përcaktoni koeficientin e determinacionit. f) Përcaktoni koeficientin e korrelacionit g) Interpretoni rezultatet e gjetura. Detyrë 2. Pronari i firmës “Y” dëshiron të studjon raportet në mes të vjetërsisë së veturave dhe çmimit të shitjes së tyre. Në tabelën e mëposhtme janë dhënë informatat për 12 lloje të veturave. Vetura 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Vjetërsia (vjet) 9 7 11 12 8 7 8 11 10 12 6 6 Çmimi i shitjes(000$) 8.1 6.0 3.6 4.0 5.0 10.0 7.6 8.0 8.0 6.0 8.6 8.0 a) Nëse dëshirojmë të vlerësojmë çmimin e shitjes të bazuar në vjetërsinë e vetyrave, cila është variabël e pavarur e cila variabël e varur? b) Vizatoni skater diagramin, gjegjëssiht diagramin shpërndarës c) Përcaktoni koeficientin e korrelacionit dhe të determinacionit d) Interpretoni treguesit e gjetur. A ju befason fakti se raportet në mes të këtyre dy variablave është inverz. Detyrë 3. 1
  • 14. Universiteti i Prishtinës University of Pristina Fakulteti Ekonomik Faculty of Economics Prishtinë Pristina USHTRIME NGA STATISTIKA 13/05/2008 TEMA ANALIZA E REGRESIONIT DHE KORRELACIONIT. Detyrë 1. Të dhënat në tabelën e mëposhtme paraqesin raportin npë mes të përvojës së punës dhe dhe prodhimit javor për një punëtor. Të punësuarit Agroni Anita Zgjimi Agoni Genci Gjithsej: Vitet e punës/përvoja në vjet 14 7 3 15 11 50 Prodhimi javor 6 5 3 9 7 30 a) Nëse dëshirojmë të vlerësojmë prodhimin javor të bazuar në përvojën e punës, cila variabël është variabël e varur e cila është variabël e pavarur? b) Vizatoni skater diagramin, gjegjëssiht diagramin shpërndarës c) Gjani funksionin adekuat të regresionit që prezanton raportin në mes të këtyre dy variablave. d) Vlerësoni prodhimin javor nëse i punësuari ka 10 vjet përvojë pune. e) Përcaktoni koeficientin e determinacionit. f) Përcaktoni koeficientin e korrelacionit g) Interpretoni rezultatet e gjetura. Detyrë 2. Pronari i firmës “Y” dëshiron të studjon raportet në mes të vjetërsisë së veturave dhe çmimit të shitjes së tyre. Në tabelën e mëposhtme janë dhënë informatat për 12 vetura. Vetura 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Vjetërsia (vjet) 9 7 11 12 8 7 8 11 10 12 6 6 Çmimi i shitjes(000$) 8.1 6.0 3.6 4.0 5.0 10.0 7.6 8.0 8.0 6.0 8.6 8.0 a) Nëse dëshirojmë të vlerësojmë çmimin e shitjes të bazuar në vjetërsinë e veturave, cila është variabël e pavarur e cila variabël e varur? b) Vizatoni skater diagramin, gjegjëssiht diagramin shpërndarës c) Përcaktoni koeficientin e korrelacionit dhe të determinacionit d) Interpretoni treguesit e gjetur. A ju befason fakti se raportet në mes të këtyre dy variablave është inverz. Detyrë 3. Një agronom ka eksperimentuar me sasi të ndryshme të plehrave artificiale në një mostër prej pesë parcelave të tokës me madhësi të njëjtë. Sasia e plehrave dhe e prodhimit korrespondues janë si në tabelën vijuese: Parcela e tokës A B C D E GJITHSEJ Sasia e plehrave (në tonë) (x) 3 2 5 4 6 20 Prodhimi (në qindra bushelë) (y) 8 4 9 9 10 30 a) Paraqitni grafikisht të dhënat përmes skater diagramit (diagramit shpërndarës). b) Përcaktoni ekuacionin e regresionit linear përmes metodës së katrorëve më të vegjël. c) Interpretoni vlerat e a-së dhe të b-së. d) Sa do të jetë prodhimi nëse sasia e plehrave artificiale është 5 tonë. 1
  • 15. Detyrë 4. Në ekuacionin e regresionit linear (Yc = a + bx) cili simbol prezanton variablën e pavarur. a) Yc b) a c) b d) x Detyrë 5. Sasia e të rreshurave atmosferike në muajin prill dhe rendimenti i grurit në muajin korrik në një regjion janë si në tabelën vijuese: Sasia e të Rendimenti i rreshurave grurit (kv/ha ) atmosferike(cm) (Y) (X) 11 15 9 10 10 12 8 9 12 14 ΣX=50 ΣY=60 a) Paraqitni grafikisht të dhënat përmes skater diagramit (diagramit shpërndarës). b) Përcaktoni ekuacionin e regresionit linear përmes metodës së katrorëve më të vegjël. c) Interpretoni vlerat e a-së dhe të b-së. d) Sa do të jetë rendimenti i grurit nëse të rreshurat atmosferike arrijnë nivelin 14 cm3 Detyrë 6. Në analizën e korrelacionit: A. Ne marrim në shqyrtim disa variabla të pavarura. B. Ne studjojmë fortësinë dhe lidhjen në mes të dy variablave. C. Ne raportojmë përqindjen e variacioneve të spjegueshme. D. Asnjëra më lartë nuk është korrekte. Detyrë 7.. Të dhënat e tabelës së mëposhtme paraqesin raportin në mes të shpenzimeve të reklamës dhe të hyrave nga shitja. Shpenzimet e reklamës dhe të hyrat nga shitja ( në 0000 €) Shp. e reklamës Të hyrat nga shitja (X) (Y) 11 52 12 54 13 58 14 56 15 60 ΣX=65 ΣY=280 a) Përcaktoni koeficientin e korrelacionit. b) Interpretoni koeficientin e korrelacionit. c) Përcaktoni koeficientin e determinacionit dhe interpretoni rezultatin. Detyrë 8. Fortësia e raporteve në mes të variablës së varur dhe variablës së pavarur matet me __________________________________ Detyrë. 9. Koeficienti i korrelacionit është llogaritut tëjet] -0.90. Komentoni. Detyrë 10. Cili është raporti në mes të koefcientit të korrelacionit dhe të determinacionit? 2
  • 16. Universiteti i Prishtinës University of Pristina Fakulteti Ekonomik Faculty of Economics Prishtinë Pristina USHTRIME NGA STATISTIKA 20/05/2008 TEMA • ANALIZA REPREZENTATIVE, MOSTRA • METODAT E ZGJEDHJES SË MOSTRËS SË RASTËSISHME . Detyrë 1. Nga lista e fundit e studentëve që kane përcjellur ushtrimet nga “Statistika” që përmabn 84 studentë të evidentuar, duhet të zgjedhen rastësisht 10 prej tyre me qëllim të hulumtimit të mendimit të tyre rreth ushtimeve nga kjo lendë, gjejgësisht sa ata janë të kënaqur me ushtrime dhe cështje të tjera që kanë të bëjnë me ushtrime dhe ligjerata. a) Përmes tabelës së numrave të rastit zgjedhni mostrën prej dhjetë studentëve dhe zhvilloni anketën me ta. b) Përmes metodës sistematike të mostrës zgjedhni mostrën prej dhjetë studentëve dhe bisedoni me ta. c) Krijoni mostër të stratifikuar / shtresëzuar, ashtu që në mostrën e juaj të jenë të përfaqësuara të dy gjinitë sipas strukturës gjinore që janë të evidentuar në listë. Detyrë 2. Duke iu referuar tabelës së studentëve prej 84 studentë zgjedhni mostrën: a) E rastësishme prej 5 studentëve; b) Prej 8 studentëve c) Zgjednji një mostër sistematike prej 8 studentëve dhe prej 5 studentëve. Detyrë 3. Firma “X” ka të punësuar 180 punëtorë . Numri i të punësuarëve sipas gjinisë dhe sipas orarit të punës janë dhënë në tablën vijuese: . Të punësuarit Me orar të Me gjysëm Gjithsej plotë orari Meshkuj 90 18 108 Femra 9 63 72 Gjithsej 99 81 180 Zgjedhni një mostër të stratifikuar prej 40 punëtorëve sipas kategorive të dhëna në tabelë . Zgjidhje e detyrës së tretë: % meshkuj, me orar të plotë = (90 / 180) x 100 = 50% % meshkuj, me gjysëm orari = ( 18 / 180 ) x100 = 10% % femra, me orar të plotë = (9 / 180 ) x 100 = 5% % femra, me gjysëm orari = (63 / 180) x 100 = 35% Kjo na tregon se për mostrën tone prej 40 punëtorëve : Atehere , mostra prej 40 punetoreve do te te permbaj keta punetor sipas 50% duhet të jenë meshkuj, me orar të plotë. gjinise dhe orarit te punes. 10% duhet të jenë meshkuj, me gjysëm orari. 5% duhet të jenë femra , me orar të plotë. 50% e 40 është 20. 35% duhet të jenë femra , me gjysëm orari. 10% prej 40 është 4. 5% e 40 është 2. 35% e 40 është 14 1
  • 17. Universiteti i Prishtinës University of Pristina Fakulteti Ekonomik Faculty of Economics Prishtinë Pristina USHTRIME NGA STATISTIKA 27/05/2008 TEMA INTERVLET E BESUESHMËRISË PËR MESATARE ARITMETIKE DHE PËR PROPORCIONE TË POPULLIMIT . Detyrë 1. Një eksperiment përfshin mostrën prej 256 menaxherëve të mesëm. Një element me rëndësi janë janë të ardhurat vjetore të tyre. Mesatarja e mostrës ëstë 35.420$ , kurse devijimi standard i mostrës është 2.050$. a) Cilat janë të ardhurat mesatare të menaxherëve të mesëm të popullimit b) Cili është intervali i besimit me probabilitet 95%. c) Interpreto rezultatin. Detyrë 2. Supozojmë se një firmë hulumtuese ka bërë një studim për të përcaktuar shumën mesatare të parave që një duhanxhi harxhon gjatë një jave. Mostra prej 49 duhanxhinjëve ka deklaruar se harxhojnë 20$ me devijim standard 5 $. a) Caktoni intervalin e besueshmërisë për mesatare të populacionit me probabilitet 99% dhe 90%. b) Interpretoni rezultatin. Detyrë 3. Duke ju referuar shembullit të mëparshëm, supozojmë se se janë hulumtuar 64 duhanxhi në vend të 49 duhanxhinjëve. Mesatarja e mostrës dhe devijimi standard kanë mbetë të njetjë ( 20 dhe 5$) a) Sa është intervali i besimit me probabilitet 95% b) Spjegoni pse ky interval i besimit është më i ngushtë në krahasim me atë të mëparshmin. Detyrë 4. Duke hulumtuar rendimetin e drithërave për hektar në kompleksin prej 1600 hektarëve, për mostër kemi marrë 40 hektarë dhe kemi konstatuar se rendimenti mesatar për ha në mostër është 20q/ha dhe se gabimi standar i mesatares është 0,80 q/ha. Me 95% probabilitet vlerësoni rendimentin mesatar për popullimin në tërësi. Detyrë 5. Duhe të vlerësohet stazhi mesatar i punëtorëve të një ndërmarrje. Për këtë arsye në mënyrë të rastësishme janë zgjedhur 100 punëtorë dhe janë fituar këto rezultate: Stazhi i punëtorëve në vit 0-2 2-4 4-6 6-8 8-10 ∑ Nr. i punëtorëve 4 10 55 25 6 100 Me koeficient të probabilitetit 0,90, të gjindet intervali i besueshmërisë për stazhin mesatar të punës së punëtorëve të kësaj ndërmarrjeje. 1
  • 18. Detyrë 6. Një mostër prej 49 vrojtimeve është marrë nga populacioni normal. Mesatarja e mostrës është 55 me devijim standard 10. Përcaktoni 99% intervalin e beseshmërisë për mesataren e populacionit. Detyrë 7. Në mesin e studentëve të një fakulteti në mënyrë të rastësishme janë zgjedhur 150 studentë . Prej tyrre 114 kanë deklaruar se nuk e pinë duhanin. Me probabilitet 0,90 vlerësoni përqindjen e studentëve të atij fakulteti që nuk e pinë duhanin. Detyrë 8. Janë 20 000 votues në një zonë. Mostra prej 500 është vrojtuar. Prej tyre 350 kanë deklaruar se do të votojnë për partinë “X” . Duke përdorur koeficientin e probabilitetit 0,99, vendosni intervalin e besimit për proporcionin që planifikon të votojë partinë ’X”. Detyrë 9. Në një hulumtim prej 1200 votuesve në një qytet, 792 prej tyre kanë qenë në gjendje që të dinë emrat e dy anëtarëve të parlamentit të qytetit të tyre. Zhvilloni intervalin e besimit për proporcionin e popullimit të të gjithë votuesve që dinë emrat e dy anëtarëve të parlamentit me koeficient të probabilitetit 99%. Detyrë 10. Në një qendër votimi është vlerësuar popullariteti i kryetarit , çdo person i zgjedhur rastësisht në një mostër prej 1000 vetëve janë pyetur që të përgjigjen në pyetjet e mëposhtme: 1. Kryetari a është duke punuar mirë. 2. Kryetari a është duke punuar keq. 3. Nuk kam asnjë opinion. Në total 560 përgjigje kanë zgjedhur qëndrimin e parë, duke thesksuar se ata mendojnë se kryetari është duke punuar mirë. a) Konstruktoni intervalin e besimit me probabilitet 95% për proporcionin e e personave që mendojnë se kryetari është duke punuar mirë. b) Duke u bazuar në intervalin e besimit, a është e arsyshme se shumica (më shumë se gjysma) e popullimit besojnë se kryetari i tyre është duke punuar mirë. Detyrë 11. Devijimi standard i qëndrueshmërisë së llampave elektrike të një zgjedhjeje prej 250 copave është 95 orë. Të vlerësohet devijimi standard i populacionit të llampave elektrike me probabilitet 95% dhe 99%. Detyrë 12. Është vlerësuar se 60% e amvisnive të një qyteti kanë televizion kabllovik. Ju duhet të verifikoni një qëndrim në klasën e juaj për komunikim masiv. Nëse ju dëshironi që vlerësimi i juaj të jetë ±5% pikë, me 95% nivel të konidencës, sa duhet të jetë e madhe mostra? Detyrë 13. Një hulumtim duhet të bëhet për të vlerësuar të ardhurat mesatare famijlare në një qytet. Pyetja është , sa familje duhet të merren si mostër. Me qëllim që të keni më shumë informata rreth qyteti, një pilot mostër është zhvilluar dhe devijimi standard është llogaritur të jetë 500$. Sponzori i projketit dëshiron të zhfrytëzoj 0,95 shkallë të konfidencës. Vlerësimi është që të jetë në mes të 100$. Sa familje duhet të intervistohen. Detyrë 14. Është vlerësuar se popullimi ka devijim standard 10. Ne dëshirojmë të vlerësojmë mesataren e populacionit brenda 2, me 95% nivel të konfidencës. Sa duhet të jetë e madhe mostra. Detyrë 15. Ne dëshirojmë të vlerësojmë mesataren e populacionit brenda 5, me 99% nivel të konfidencës. Devijimi standard i populacionit është vlerësuar të jetë 0.15. Sa duhet të jetë e madhe mostra? 2