Regiobijeenkomst VBMK te Roermond van 20 november

1. Een waakzaam oog
voor het kerkelijk kunstbezit
in Limburg

2. Fase 1:
Start 2008, project:
Veiligheid & toegankelijkheid
in Limburgse kerken

8. Drie obstakels voor veilig religieus
erfgoed in Limburg
De kluis lijkt een oplossing voor alle problemen, met alles achter slot en grendel en
de deuren gebarricadeerd. Maar een historisch kerkgebouw is gelukkig meerdere
keren per week toegankelijk en de voorwerpen hebben daarin hun religieuze en
liturgische functie. Op basis van de ervaringen tijdens het project zijn een drietal
obstakels geïdentificeerd die een belemmering vormen voor het veilig en
toegankelijk openstellen van ons religieus erfgoed.
1. Verantwoordelijkheid met beperkte deskundigheid
2. Deskundigheid zonder bevoegdheid
3. Het overzicht ontbreekt

9. Drie aanbevelingen voor veilig
religieus erfgoed
Naast de kluis zijn er volgens het projectteam drie aanbevelingen te doen voor
een beter beheer van de waardevolle kunstschatten:
1. Ondersteun de (steun)stichtingen nadrukkelijk met kennis rond behoud en
beheer
2. Behoud het Bisdom of de PKN als centraal punt
3. Ontsluit en waardeer het erfgoed voor erfgoedbeheerders en
onderzoekers

10. Fase 2:
Grote risicoanalyses voor toplocaties:
• H. Petrus Banden kerk Venray
• Amelberga basiliek en schatkamer Susteren
• Rolduc Kerkrade
• St. Bartholomeus Basiliek Meersen
• St Lambertus kerk Horst
• St. Servaas Maastricht
• Onze Lieve vrouw Maastricht
• Pancratius kerk Heerlen
• Munsterkerk en Kathedraal te Roermond

22. Fase 3:
Waakzaam oog voor
het kerkelijk
kunstbezit in Limburg

23. • Limburg heeft 283 parochies, met soms meerdere kerken, waarvan 218 Rijksmonument.
• Van 280 kerken in Limburg zijn de inventarissen van het kerkelijk kunstbezit door de SKKN
beschreven. Het gros in de jaren zeventig en tachtig. Enkele nog zeer recent. (totaal één
archiefkast vol)
• De inventarislijsten zijn op geen enkele manier ontsloten, behalve op alfabet van plaatsnaam
waar de kerk staat
• De inventarislijsten zijn op geen enkele manier recent gecontroleerd op actualiteit.
• De inventarissen van 46 kerken in Limburg zijn digitaal ontsloten via TMS (van de 9990 kerken
die in de TMS lijsten van de SKKN staan) In de TMS van Limburg staan nu 2915 objecten, gem.
63 objecten per kerk (maar alleen van de Servaas al 1453 objecten..)
• Het aantal Limburgse objecten in de WbC is 737. Waarvan 5 verzamelingen: (Lambertus in
Horst, Servaas te Maastricht, OLV Maastricht, Amelberga te Susteren, Petrus banden te
Venray) en 13 losse objecten in 8 andere kerken, een klooster en twee musea.
• Volgens de conservator van de Bisschoppelijke collecties hebben ruim 160 kerken in Limburg
voorwerpen die op de topstukkenlijst zouden moeten worden geplaatst
• Monumentenwacht Limburg kijkt elke twee jaar naar een kerk
• Erfgoedinspectie komt elke vier jaar kijken en neemt bij grote verzamelingen een steekproef

31. Fase 4:
Inventarisatie en
waardering van het
kerkelijk kunstbezit in
Limburg