DGD541 Dental Clinic and Hospital Management 1 Lesson 8 (2) Accounting and Finance Faculty of Dental Medicine, Rangsit University 2015

1. Accounting and Finance in
Healthcare management
Dental Clinic and Hospital Management 1
Faculty of Dental Medicine

2. Financial analysis
Liquidity
Current ratio CA ÷ CL
Test the organization’s ability to meet
short term obligations
Acid test (CA-Inv) ÷ CL
Test liquidity more accurately when
inventories turn over slowly or difficult to
sell
Leverage
Debt to assets T-D ÷ T-A
The higher ratio, the more leveraged the
organization
Times interest
earned
EBIT ÷ Interest
charge
Measure how many times the
organization is able to meet its interest
expenses
Activity
Inventory turnover
Sales ÷
Inventories
The higher the ratio, the more efficiently
inventory assets are being used
Total asset turnover Sales ÷ TA
Profitability
Profit margin on
sales
Net profit after
taxes/ TS
Identifies the profits that various products
are generating
ROI
Net profit after
taxes/ TA
Measures the efficiency of assets to
generate profits

3. การวิเคราะห์โครงการลงทุน

4. Type of Projects
• Mutually exclusive projects: โครงการที่ทดแทนกันได้ คือถ้าเลือกโครงการ
ใดโครงการหนึ่งแล้ว จะปฏิเสธโครงการที่เหลือ
• Independent projects: โครงการที่ทุกโครงการเป็นอิสระต่อกัน สามารถรับ
โครงการได้ทุกโครงการ ถ้าเป็นไปตามเกณฑ์การตัดสินใจ
• Dependent projects: โครงการที่พึ่งพาอาศัยกัน คือ ถ้ารับโครงการหนึ่งแล้วก็
จะต้องรับอีกโครงการหนึ่งด้วย และถ้าไม่รับโครงการหนึ่ง ก็จะไม่รับอีกโครงการ
เช่นเดียวกัน

5. Project classification
Replacement : Maintenance of business
• โครงการซื้อเครื่องจักรใหม่ทดแทนเครื่องจักรเก่าที่หมดอายุ
Replacement : Cost reduction
• โครงการซื้อเครื่องจักรใหม่ทดแทนเครื่องจักรเก่าที่ยังใช้งานได้อยู่
Expansion of existing products or market
• โครงการขยายผลิตภัณฑ์เดิม
Expansion into new products or market
• โครงการขยายผลิตภัณฑ์ใหม่
Safety and/or environment projects
• โครงการเพื่อความปลอดภัยและคุ้มครองสิ่งแวดล้อม
Other
• โครงการอื่นๆ

6. ผลของการลงทุน
ผลตอบแทน
ทางด้านการเงิน
ผลตอบแทน
ทางด้านอื่นๆ

7. การพิจารณาความคุ้มค่าของการลงทุน
• ระยะเวลาการคืนทุน (Payback period)
• มูลค่าปัจจุบันสุทธิ (Net present value: NPV)
• อัตราการคืนทุน (Internal rate of return: IRR)

8. ระยะเวลาการคืนทุน (Payback period)
• คาถามที่เกิดขึ้นเสมอเมื่อมีการลงทุน
ใช้เวลาเท่าใดจึงจะได้ผลตอบแทนทางด้านตัวเงินเท่ากับเงินที่ลงทุนไป
ระยะเวลา
คืนทุน
เงินที่ได้รับใน
แต่ละ
ช่วงเวลา
เงินลงทุน
เงินที่เราต้องใช้เพื่อการลงทุน หรือ
การจัดทรัพย์สินต่างๆ ในโครงการ
ลงทุน
ระยะเวลาที่ต้องใช้ในการที่จะได้รับ
เงินกลับคืนมาที่เท่ากับเงินที่ลงทุน
ไป
แต่ละช่วงเวลาที่เรานามาคิดนั้น จะ
มีรายได้เท่าใดซึ่งรายได้นั้นอาจจะ
เท่ากันหรือไม่เท่ากันก็ได้

9. ตัวอย่าง 1 : โรงพยาบาลแห่งหนึ่งต้องการลงทุนซื้อเครื่องมือราคา 100,000 บาท และคาดว่าเครื่องมือ
ดังกล่าวจะทาให้โรงพยาบาลมีรายได้จากการใช้เครื่องมือนั้นปีละ 20,000 บาท ระยะเวลาคืนทุนของ
เครื่องมือนี้จะเป็นเท่าใด
• จากสมการ
เงินลงทุน = ระยะเวลาคืนทุน x เงินที่ได้รับในแต่ละช่วงเวลา
100,000 = ระยะเวลาคืนทุน x 20,000 บาท/ปี
ระยะเวลาคืนทุน = 100,000 บาท ÷ 20,000 บาท/ปี
= 5 ปี

10. ตัวอย่าง 2 : โรงพยาบาลแห่งหนึ่งต้องการลงทุนในการซื้อเครื่องมือ X-ray ราคา 6,000,000 บาท ซึ่งมี
อายุการใช้งาน 10 ปี โรงพยาบาลต้องการทราบว่าจะใช้เครื่องมือนั้นนการให้บริการคนไข้วันละกี่รายจึงจะ
คุ้มค่า โดยคิดค่าบริการในคนละ 300 บาท
• จากสมการ
เงินลงทุน = ระยะเวลาคืนทุน x เงินที่ได้รับในแต่ละช่วงเวลา
6,000,000 = 10 ปี x เงินที่ได้รับในแต่ละช่วงเวลา
เงินที่ได้รับในแต่ละช่วงปี = 6,000,000 บาท ÷ 10 ปี
= 600,000 บาท/ปี
หรือ = 50,000 บาท/เดือน
หรือ = 2,500 บาท/วัน
คิดค่าบริการคนไข้ 300 บาท ต่อ คน
ดังนั้นในแต่ละวันต้องมีคนไข้โดยเฉลี่ย= 2,500 บาท/วัน ÷ 300 บาท/คน
= 8.33 คน/วัน

11. Payback period (PB)
Net cash flow for “Project S” and Project L
Year Project S Project L
0 -฿1,000 -฿1,000
1 500 100
2 400 300
3 300 400
4 100 600
Project S
-1,000฿ 500 400 300 100
4321
0
Project L
-1,000฿ 100 300 400 600
4321
0
Payback period = Year before PB + (Rest of cash flow ÷ Annual cash flow)
Payback period = 2 + (100 ÷300)
= 2.33
ข้อดีของ Payback period
•คำนวณง่ำย
•โครงกำรที่คืนทุนเร็วมีสภำพคล่องมำกกว่ำโครงกำรที่คืนทุน
ช้ำ
•สำมำรถคำนวณควำมเสี่ยงของโครงกำรได้อย่ำงง่ำยๆ ข้อเสียของ Payback period
•ไม่คำนึงถึงมูลค่ำของเงินตำมเวลำ
•ไม่คำนึงผลประโยชน์หลังจำกกำรคืนทุน

12. มูลค่าปัจจุบันสุทธิ (Net present value)
• จุดอ่อนของการคานวณระยะเวลาคืนทุนคือ “ไม่ได้นาเรื่องของมูลค่าเงินที่
เปลี่ยนแปลงไปมาคานวณ เพราะในแต่ละช่วงเวลาเงินมีมูลค่าไม่เท่ากัน”
ตัวอย่าง: มีเงินอยู่ 100 บาท นาไปฝากธนาคารตั้งแต่ต้นปี ธนาคารให้ดอกเบี้ยร้อยละ 3 เมื่อครบ 3 ปี จะมีเงินอยู่เท่าใด
ปีที่ 1 เงิน 100 บาท สิ้นปี มีเงิน 100 x (1+0.03)
ปีที่ 2 เงิน 100 x (1+0.03) บาท สิ้นปี มีเงิน 100 x (1+0.03) x (1+0.03) = 100 x (1+0.03)2
ปีที่ 3 เงิน 100 x (1+0.03)2 บาท สิ้นปี มีเงิน 100 x (1+0.03)2 x (1+0.03) = 100 x
(1+0.03)3
ปี ที่ N เงินต้น x (1+R/100)N-1 บาทสิ้นปี มีเงินเท่ากับ เงินต้น x (1+R/100)N

13. มูลค่าปัจจุบันสุทธิ (Net present value)
F = A(1+R/100)N
A = F ÷ (1+R/100)N ; A มูลค่าเงินเมื่อเทียบกับเงินในอนาคต
ปีที่ 1 A1 = F1 ÷ (1+R/100)
ปีที่ 2 A2 = F2 ÷ (1+R/100)2
ปีที่ 3 A3 = F3 ÷ (1+R/100)3
ปีที่ N AN = FN ÷ (1+R/100)N
ปี ที่ N เงินต้น x (1+R/100)N-1 บาทสิ้นปี มีเงินเท่ากับ เงินต้น x (1+R/100)N
𝑁𝑃𝑉 =
𝑖=1
𝑁
𝐹𝑖
(1 +
𝑅
100
)𝑖

14. ขั้นตอนการหา NPV
• หามูลค่าปัจจุบันของมูลค่าในแต่ละปี
• รวมมูลค่าปัจจุบันของเงินที่ได้รับและเงินลงทุนโดยนามาเปรียบเทียบกัน
• หากผลรวมของมูลค่าปัจจุบันของเงินลงทุนมากกว่ามูลค่าปัจจุบันของเงินที่ได้รับ
แสดงว่าโครงการนั้นคุ้มค่ากับการลงทุน แต่หากผลต่างเป็นลบแสดงว่าเป็นการ
ลงทุนที่ไม่คุ้มค่า

15. ตัวอย่าง 3 : โรงพยาบาลมีการจัดซื้อเครื่อง Ultrasound ด้วยเงิน 450,000 บาท โดยมีระยะเวลาการ
ใช้เครื่องประมาณ 5 ปี แต่ละปีมีรายได้จากการให้บริการดังตาราง โดยกาหนดว่าหากโรงพยาบาลไม่นาเงิน
ไปลงทุนซื้อเครื่องแต่นาไปฝากธนาคารจะได้ดอกเบี้ยร้อยละ 5 ต่อปี
ปี ที่ เงินลงทุน รายได้
เริ่มต้น -450,000
1 100,000
2 150,000
3 200,000
4 250,000
5 250,000

16. ปี ที่ รายได้จากการให้บริการ มูลค่าปัจจุบันของเงินในอนาคต
1 100,000 100,000 ÷ (1+0.05) 95,238
2 150,000 150,000 ÷ (1+0.05)2 136,054
3 200,000 200,000 ÷ (1+0.05)3 172,767
4 250,000 250,000 ÷ (1+0.05)4 205,675
5 250,000 250,000 ÷ (1+0.05)5 195,881
รวมเงินที่ได้รับทั้งสิ้น = 95,238 + 136,054 + 172,767 + 205,675 + 195,881
= 805,651
NPV = 805,651 - 450,000
355,615
ในการลงทุนซื้อเครื่อง Ultrasound ของโรงพยาบาล มีค่า NPV เป็ นบวก แสดงว่าการลงทุน
นั้นคุ้มค่า

17. อัตราการคืนทุน (IRR)
• เป็นอัตราผลตอบแทนที่ได้ในรูปของร้อยละของระยะเวลาที่มีการลงทุนนั้นโดยผล
ของอัตราการคืนทุนนั้นเป็นอัตราที่ทาให้ผลของมูลค่าปัจจุบันสุทธิเป็นศูนย์
𝑖=1
𝑁
𝐹𝑖
(1 +
𝑅
100
)𝑖
= 0