Talk of Cees Witkamp on the Sovon Landelijke Dag 2013

1. 2013
Jaar van de Patrijs
Cees Witkamp & Maja Roodbergen
Vogelbescherming Nederland & Sovon

2. Hoe zat het ook al weer?
?

3. Wat willen we weten?
Te weinig bekend over de soort in
Nederland:
• Waar zitten ze,
• Wat doen ze daar,
• Waar leven ze van,
• Hoe overleven ze de winter,
• Hoe overleven de kuikens, ….

4. Het Jaar van de Patrijs
• Populatietellingen om meer inzicht te krijgen in
vooral reproductie en grondgebruik
• Biotoopverbeterende maatregelen in een aantal
voorbeeld gebiedsprojecten
• Publiciteit en voorlichting

5. De populatietellingen

6. Wat eerste resultaten van de
populatietellingen
620 aangemaakte gebieden;
400 gebieden geteld in het voorjaar;
170 gebieden zowel in voorjaar als najaar geteld;
109 gebieden hadden in het voorjaar 192 territoria Patrijzen;
Hiervan werden er in het najaar nog 71 teruggevonden;
Van deze 71 paar waren er 20 succesvol. Deze hadden
gemiddeld 6 jongen;
Wat er van de rest van de 121 territoria terechtgekomen is is
onbekend (dood, weg, niet terug kunnen vinden, …..)
Habitatgebruik moet nog geanalyseerd worden.

7. Een completer beeld

8. Voorbeeldprojecten voor
biotoopverbetering
Ingrediënten:
• Patrijzen
• Grondgebruikers die mee willen doen
• Liefst inzicht in de behoeften van de Patrijs in dat
gebied
• Organisatie die het kan regelen
• Geld

9. Kenmerken
voorbeeldprojecten
• Vier gebieden: twee particulier eigendom, twee
terreinbeheerders;
• Grootschalige akkerbouw, kleinschalige akkerbouw,
gebied met afwisseling van grasland en akker;
• Gekeken naar hoe “optimale” biotoop voor de Patrijs
ingevuld kan worden binnen de middelen die er zijn;
• Gericht op wintervoedsel, zomervoedsel, dekking;
• Aanleg akkerranden, stoppelvelden, struweelranden,
diversiteit in gewassen.

10. De voorbeeldprojecten

11. Aalten uitgelicht
Akkerbouw, afgewisseld met grasland;
Sterk geïntensiveerd, maar toch nog relatief kleinschalig;
Heggen, houtwallen, eikenrijen;
Recente gegevens over het voorkomen van de Patrijs;
Grote betrokkenheid van burgers, boeren en buitenlui;
Bestaande initiatieven waaronder akkerranden,
wildranden;
En vooral……….veel enthousiasme!

12. Dit is het landschap

13. Dit zijn de initiatiefnemers

14. Er zijn Patrijzen
2006 2007
2008
2009
2010
2011
Gemeente Aalten
18
22
16
17
19
20
Gemeente Winterswijk
20
23
26
18
22
25
Gemeente Oost-Gelre
24
16
18
12
20
22
Jaartotaal
62
61
60
47
61
67
30
25
20
GEMEENTE AALTEN
15
GEMEENTE
WINTERWIJK
10
GEMEENTE OOST
GELRE
5
0
2006
2007
2008
2009
2010
2011

15. En er gebeurt van alles…..

16. Tellingen van 1 maart tot 15 juli
P.
P.
P.
2P.
P.
P.
2P.
2P.
2P
.
P.
P.
P.
2P.
2P.
P.
2P.
P.
P.
P.
2P.
P.
P.
P.
P.
2P.
2.
10 (2P. ) PAARTJES
16 (P.)ROEPENDE MANNETJES

17. Hoe ziet het er uit?

18. En het levert ook nog wat op

20. Publiciteit

21. Opnames TV Gelderland

22. Meer gebiedsinitiatieven
•
•
•
•
•
•
Vogels in de Wijhe/ Patrijs in Salland
Utrecht
Brabant
Langs de Vecht bij Hardenberg
Natuurrijk Limburg
……..

23. Publiciteit
Vroege vogels
Volkskrant
Reformatorisch Dagblad
Algemeen dagblad
Nieuwe Oogst
TV Gelderland
Sovonnieuws
Vogels
Waardvogel
Facebook Werkgroep Patrijs
Veel publicaties in
regionale vogeltijdschriften

24. Effectief beheer
Aandachtspunten voor effectief beheer:
• alle belangrijke stadia levenscyclus:
nestgelegenheid, opgroeihabitat kuikens, voedsel en dekking in
winter
• op plekken met hoge patrijzendichtheden
• brede randen (minimaal 10m, bij voorkeur 20m) of blokken met
struweelhagen, heggen, meerjarige braak en/of insectenrijke
(onbespoten) vegetatie (nestsucces en kuikenoverleving)
• randen dienen heterogeen te zijn en bij de grond ijl, maar wel
voldoende dekking te bieden (kuikenoverleving)
• in winter structuur- en zadenrijke gewasstoppels (overleving)
• Monitoring om beheer te evalueren en optimaliseren.

25. En hoe gaat het verder?
• Voorbeeldprojecten lopen nog twee jaar;
• Populatietellingen uitwerken en evalueren;
• Hopen dat de opbrengst fondswerving mogelijkheden
biedt voor aantal andere acties in 2014.

26. Vragen?