SIGRA Seminar ICT en eHealth: De burger aan de knoppen

1. De implementatie en opschaling van
eHealthtoepassingen in praktijk
Zelfmanagement chronisch zieken
23 april 2015

2. Zelfmanagement ondersteund door zorgverleners
Ondersteunde zelfzorg een vanzelfsprekend onderdeel van de
samenwerkingsrelatie tussen de chronische patiënt en de
behandelaar (meestal de huisarts).
Mensen met een chronische aandoening werken aan gezondheid
ondersteund door zorgverleners, ICT, hulpmiddelen en omgeving.
Ondersteunde zelfzorg
? ??

3. Samenwerking en bundeling van krachten een vereiste
voor succes implementatie zelfmanagement

4. Unieke samenwerking in balans: ieder type lid 1 stem
1 1
1

5. Bron: Watching over the 5000 hours, Asch e.a 2012, New England journal of medicine
Zelfmanagement is geen vraag maar een feit voor iedereen en
met name degene met een chronische aandoening
Iedereen (met een chronische
ziekte) doet dus al aan
zelfmanagement. Beslist zelf over
zijn leven, voeding, beweging,
doelen.
Tussen mensen zit verschil in:
• De mate waarin zij dit kunnen
en willen
• De mate waarin zij zich daarbij
ondersteund zien
• De mate waarin het van belang
is voor hun gezondheid.
Van de 5000 uren gemiddeld
jaarlijks wakker, kan de
zorgverlener slechts een heel
beperkt deel begeleiden..
Uren jaarlijks wakker. Blauw de uren waarbij chronische patiënt
ondersteund wordt door zorgverlener (hoog ingeschat)

6. Veel activiteit zelfmanagement, echter
versnipperd, weinig effectief en nog duur
17 verschillende zelfzorgplatforms NL
Ieder eigen standaarden
Weinig koppelingen met Informatie systemen
Te weinig gericht op minder werklast zorgverlener Te
weinig gericht op begeleiden en verleiden patiënt
42 zorggroepen voeren nu zelfmanagement in.
Op 42 verschillende manieren
Slechts enkele succesvol
Leren van elkaar gebeurt nog te weinig
Ondoorzichtig wat wel en niet bewezen effectief is
Verschillende regels
vinkjes zetten / te veel registratie
Financiële stimulans / compensatie mist
vaak nog
maar…0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2001 2003 2005 2007 2009 2011
Stijgende zorgkosten

7. Technologisch kan het, de patiënt wil het en
maatschappelijk moet het……
De technologische mogelijkheden
van zorg op afstand, nemen toe
Wens tot verhoogde regie bij de
patiënt (% actie is moeilijker)
Maatschappelijk gewenst: in de periode
2001-2011 zijn de uitgaven aan de zorg met
71 % gestegen!! Voortzetting stijging van
uitgaven zorg leidt tot druk op collectieve
lasten en solidariteit.
Recente positieve maatschappelijke
Business case
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2001 2003 2005 2007 2009 2011
Stijgende zorgkosten

8. 21 november 2013
Start

9. 5 juni 2014
Kennis ophalen

10. 4 december 2014 Kennis delen

12. Goed ge-
ïnformeerde
patiënten
en
mantelzorg-
verleners
Bron: NHS, House of Care en Vilans, Whitepaper persoonsgerichte zorg
Welke elementen van belang om
zelfmanagement goed te implementeren?
Gedragsverandering
• Informatie
• Informatie systeem
zorgverlener
• Eigen informatie
• Aandoening
• Educatie
• Aandoening
• Wat kan je zelf doen
• Welke mogelijkheden zijn er
en waar kan je terecht
• Training (ehealth, aandoening etc)
• Leefstijlinterventies
• Coaching
• Hulp van anderen
• dietisten
• Communicatie met zorgverleners,
dietisten etc
• Evt zelfmeten
Patiënt
Ondersteuning

13. Goed ge-
ïnformeerde
patiënten
en
mantelzorg-
verleners
Bron: NHS, House of Care en Vilans, Whitepaper persoonsgerichte zorg
Welke elementen van belang om
zelfmanagement goed te implementeren?
Gedragsverandering/ rolverandering
• Training
• ehhealth,
• zelfmanagement etc
• Coaching
• Moitivational interviewing
• Patientprofielen
• Communicatie met patiënten,
• Evt zelfmeten
• Communicatie en info uitwisseling
dietisten
Zorgverlener
Ondersteuning
De
coachende
zorg-
professional

14. Goed ge-
ïnformeerde
patiënten
en
mantelzorg-
verleners
Bron: NHS, House of Care en Vilans, Whitepaper persoonsgerichte zorg
Welke elementen van belang om
zelfmanagement goed te implementeren?
Proces zorgverlener aanpassen
• Tijd inruimen
• Andere indicatoren
• Ander gesprek
• Etc
eHealth ondersteuning
• Informatie
• Educatie
• Communicatie
• Coaching
• Leefstijlinterventies
• IZP
• Connect
Ondersteuning
Proces
eHealth
De
coachende
zorg-
professional
Organisatie die
ondersteunde zelfzorg
faciliteert en ondersteunt

15. Goed ge-
ïnformeerde
patiënten
en
mantelzorg-
verleners
De
coachende
zorg-
professional
Ondersteunde
Zelfzorg
Persoonsgerichte omgeving en zorginkoop
Organisatie die
ondersteunde zelfzorg
faciliteert en ondersteunt
Bron: NHS, House of Care en Vilans, Whitepaper persoonsgerichte zorg
Welke elementen van belang om
ondersteunde zelfzorg goed te implementeren?
Contractering
Incentives
Omgeving
Dietisten
Fysiotherapeuten

16. Goed ge-
ïnformeerde
patiënten
en
mantelzorg-
verleners
De
coachende
zorg-
professional
Ondersteunde
Zelfzorg
Persoonsgerichte omgeving en zorginkoop
Organisatie die
ondersteunde zelfzorg
faciliteert en ondersteunt
Bron: NHS, House of Care en Vilans, Whitepaper persoonsgerichte zorg
Welke elementen van belang om
ondersteunde zelfzorg goed te implementeren?
Alle elementen adresseren
Stap voor stap
• Starten met 1-5 praktijken
• Start met enthousiaste
partijen met tij
• Leer en verbeter
• Leer van anderen
• …
Verandermanagement

17. ZO! implementatie koffer met alle elementen
6.#Principes#van#succesvol#
verandermanagement#
3.#Welke#effec*eve#methoden#
zijn#er#om#de#gewenste#
verandering#naar#een#meer#
coachende#rol##bij#zorgverleners#
te#bereiken?#
4. Op welke wijze kunnen we ondersteunde zelfzorg
ondersteunen in contractering en aanbod in de omgeving?
5.#Persoonsgerichte#zorg#
1.#Op#welke#wijze#kan#ondersteunde##
zelfzorg#een#integraal#onderdeel#worden#gemaakt#van##
het#zorgproces#in#de#huisartsenprak*jk?##
2.#Welke#effec*eve#methoden##
zijn#er#om#de#pa*ënten#goed#
geïnformeerd#en#ac*ef#te#krijgen#
bij#ondersteunden#zelfzorg?#
2014 2017
6.#Principes#van#succesvol#
verandermanagement#
3.#Welke#effec*eve#methoden#
zijn#er#om#de#gewenste#
verandering#naar#een#meer#
coachende#rol##bij#zorgverleners#
te#bereiken?#
4. Op welke wijze kunnen we ondersteunde zelfzorg
ondersteunen in contractering en aanbod in de omgeving?
5.#Persoonsgerichte#zorg#
1.#Op#welke#wijze#kan#ondersteunde##
zelfzorg#een#integraal#onderdeel#worden#gemaakt#van##
het#zorgproces#in#de#huisartsenprak*jk?##
2.#Welke#effec*eve#methoden##
zijn#er#om#de#pa*ënten#goed#
geïnformeerd#en#ac*ef#te#krijgen#
bij#ondersteunden#zelfzorg?#
6. Principes van succesvol
verandermanagement
3.#Welke#effec*eve#methoden#
zijn#er#om#de#gewenste#
verandering#naar#een#meer#
coachende#rol##bij#zorgverleners#
te#bereiken?#
4. Op welke wijze kunnen we ondersteunde zelfzorg versterken
middels in contractering en aanbod in de omgeving?
5.#Visie#op#ondersteunde#
zelfzorg#en#de#s*p#op#de#
horizon#
1.#Op#welke#wijze#kan#ondersteunde##
zelfzorg#een#integraal#onderdeel#worden#gemaakt#van##
het#zorgproces#in#de#huisartsenprak*jk?##
2.#Welke#effec*eve#methoden##
zijn#er#om#de#pa*ënten#goed#
geïnformeerd#en#ac*ef#te#krijgen#
bij#ondersteunde#zelfzorg?#
6.#Principes#van#succesvol#
verandermanagement#
3.#Welke#effec*eve#methoden#
zijn#er#om#de#gewenste#
verandering#naar#een#meer#
coachende#rol##bij#zorgverleners#
te#bereiken?#
4. Op welke wijze kunnen we ondersteunde zelfzorg versterken
middels in contractering en aanbod in de omgeving?
5.#Visie#op#ondersteunde#
zelfzorg#en#de#s*p#op#de#
horizon#
1.#Op#welke#wijze#kan#ondersteunde##
zelfzorg#een#integraal#onderdeel#worden#gemaakt#van##
het#zorgproces#in#de#huisartsenprak*jk?##
2.#Welke#effec*eve#methoden##
zijn#er#om#de#pa*ënten#goed#
geïnformeerd#en#ac*ef#te#krijgen#
bij#ondersteunde#zelfzorg?#
1A Op welke wijze kan ondersteunde
zelfzorg een integraal onderdeel worden gemaakt van
het zorgproces in de huisartsenprak jk?
!B Welke vervolgstappen gaan we ze en om tot op male ondersteuning
van zelfzorgpla orms te komen?
De resultaten zijn gebundeld in de ZO!
implementatie koffer
Hiermee kan een zorggroep met zijn
zorgverleners en patiënten hun manier
van implementatie verbeteren.
Daarnaast kunnen zorggroepen die
zelfmanagement willen implementeren
de tools in de koffer in de hand nemen
zonder het wiel nog eens uit te hoeven
vinden en zonder in dezelfde valkuilen
te stappen.

18. Hoe komen de zorggroepen en praktijken nu verder?
6. Principes van succesvol
verandermanagement
3.#Welke#effec*eve#methoden#
zijn#er#om#de#gewenste#
verandering#naar#een#meer#
coachende#rol##bij#zorgverleners#
te#bereiken?#
4. Op welke wijze kunnen we ondersteunde zelfzorg versterken
middels in contractering en aanbod in de omgeving?
5.#Visie#op#ondersteunde#
zelfzorg#en#de#s*p#op#de#
horizon#
1.#Op#welke#wijze#kan#ondersteunde##
zelfzorg#een#integraal#onderdeel#worden#gemaakt#van##
het#zorgproces#in#de#huisartsenprak*jk?##
2.#Welke#effec*eve#methoden##
zijn#er#om#de#pa*ënten#goed#
geïnformeerd#en#ac*ef#te#krijgen#
bij#ondersteunde#zelfzorg?#
6.#Principes#van#succesvol#
verandermanagement#
3.#Welke#effec*eve#methoden#
zijn#er#om#de#gewenste#
verandering#naar#een#meer#
coachende#rol##bij#zorgverleners#
te#bereiken?#
4. Op welke wijze kunnen we ondersteunde zelfzorg versterken
middels in contractering en aanbod in de omgeving?
5.#Visie#op#ondersteunde#
zelfzorg#en#de#s*p#op#de#
horizon#
1.#Op#welke#wijze#kan#ondersteunde##
zelfzorg#een#integraal#onderdeel#worden#gemaakt#van##
het#zorgproces#in#de#huisartsenprak*jk?##
2.#Welke#effec*eve#methoden##
zijn#er#om#de#pa*ënten#goed#
geïnformeerd#en#ac*ef#te#krijgen#
bij#ondersteunde#zelfzorg?#
1A Op welke wijze kan ondersteunde
zelfzorg een integraal onderdeel worden gemaakt van
het zorgproces in de huisartsenprak jk?
!B Welke vervolgstappen gaan we ze en om tot op male ondersteuning
van zelfzorgpla orms te komen?
Waardevandeinitiatieven
Plan Opstart Opschalen Expansie Uitbouw volwassen fase
De zorggroepen die
hebben meegedaan aan
de enquête 2014 blijken
ongeveer gelijkelijk
verdeeld over de fasen

19. SCAN & PLAN
pre-scan scan/plan plan/acties
wie zorggroep zorggroep/consulent zorggroep/consulent
huisartsen zorginkoper
POHers patientenvertegenw.
diëtisten+
wat vragenlijst interview implementatiekoffer
tools/trainingen
hoe zelfscan gesprek 3 uur gesprek 3 uur
Resultaat ingevulde plan op hoofdlijnen actieplan en middelen
prescan barrières slechten
stimulans

20. 23
4 juni

21. Agenda
1. Scan & plan zorggroepen groot Amsterdam
2. Breder bekijken hoe samen te werken om van
zelfmanagement succes te maken voor chronisch zieken
• Zorggroep/ huisartsen / POHers
• Patiënten (vertegenwoordigers)
• Thuiszorg/verpleegkundigen
• Fysiotherapeuten/diëtisten/apothekers
• Gemeente
• etc

22. Zelfmanagement chronisch zieken
23 april 2015