3. ΚΥΡΙΟΤΕΡΟΙ ΤΟΜΕΙΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ
ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ
ΕΚΜΑΘΗΣΗΣ
ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ
ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΕΤΥΧΗΜΕΝΗ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ
ΧΡΗΣΗ ΤΟΥΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΕΚΜΑΘΗΣΗ ΤΗΣ
ΓΛΩΣΣΑΣ
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΣυνΜορΦωΣη 3
4. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΕΚΜΑΘΗΣΗΣ
Αποτελούν πνευματικές
δραστηριότητες.
Είναι συχνά συνειδητές.
Στόχος τους είναι η εκμάθηση της γλώσσας.
Επιλέγονται από τους ίδιους τους μαθητές.
Οι μαθητές τις χρησιμοποιούν για να
κατευθύνουν ή να ελέγξουν τη μάθησή τους.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΣυνΜορΦωΣη 4
5. Είναι αποτελεσματικές όταν λειτουργούν
συνδυαστικά.
Περιλαμβάνουν γνωστικές, μεταγνωστικές και
κοινωνικοσυναισθηματικές λειτουργίες.
Μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο
μάθησης.
Διευρύνουν το ρόλο του εκπαιδευτικού.
(Macaro, 2004; Cohen, 2005; Griffiths, 2008; Oxford,
2011)
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΣυνΜορΦωΣη 5
6. ΒΑΣΙΚΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Μια στρατηγική χαρακτηρίζεται
κατάλληλη όταν:
2. Ικανοποιεί τις ανάγκες/στόχους του
μαθητή.
3. Ταιριάζει με τις συνθήκες μάθησης.
4. Ταιριάζει με το μαθησιακό στυλ.
5. Επηρεάζει θετικά τη διαδικασία
μάθησης (Oxford, 2011).
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΣυνΜορΦωΣη 6
7. Οι στρατηγικές δεν είναι από τη φύση τους
«καλές» ή «κακές», αλλά χρησιμοποιούνται
με αποτελεσματικό ή μη αποτελεσματικό
τρόπο (Cohen, 1998).
Υπάρχει στενή σχέση μεταξύ της χρήσης των
στρατηγικών και της αποτελεσματικής
μάθησης (Cohen & Macaro, 2007).
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΣυνΜορΦωΣη 7
8. Αυτό που έχει σημασία είναι η ποιότητα και
όχι η ποσότητα των στρατηγικών που
χρησιμοποιούνται (Cohen & Macaro, 2007).
Αυτό που διακρίνει τους αποτελεσματικούς
μαθητές είναι η μεταγνώση, η ικανότητα να
επιλέγουν, να συνδυάζουν και να
αξιολογούν τις στρατηγικές που
χρησιμοποιούν (Gavriilidou & Psaltou-Joycey,
2009).
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΣυνΜορΦωΣη 8
10. ΣΗΜΑΣΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Ενισχύει τα κίνητρα για μάθηση (Grenfell &
Harris, 1999).
Ανοίγει το δρόμο για καλύτερη επίδοση,
αυτονομία και αυτορύθμιση (Cohen, 1998;
Hsiao & Oxford, 2002).
Προσφέρει στους μαθητές γνώση και
δεξιότητες για να μάθουν πώς να
μαθαίνουν (Dörnyei, 2005).
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΣυνΜορΦωΣη 10
11. ΚΡΙΤΙΚΗ-ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ
Αρχή της στρατηγικής διδασκαλίας είναι η
δυνατότητα κωδικοποίησης και διδασκαλίας των
στρατηγικών σε αδύναμους μαθητές .
Αμφισβήτηση της δυνατότητας μεταφοράς των
στρατηγικών από το δάσκαλο στο μαθητή.
Αμφισβήτηση των μακροπρόθεσμων αποτελεσμάτων
της στρατηγικής διδασκαλίας.
Είναι δύσκολο να εντοπιστούν τα οφέλη της
στρατηγικής διδασκαλίας.
(Rees-Miller, 1993; McDonough, 1999)
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΣυνΜορΦωΣη 11
12. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ:
«Η διδασκαλία των στρατηγικών δεν είναι
παγκοσμίως επιτυχημένη, ωστόσο οι
τελευταίες έρευνες δείχνουν ότι κάτω από
συγκεκριμένες συνθήκες και μορφές η
επιτυχία της είναι δυνατόν να αποδειχθεί»
(McDonough,1999:13).
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΣυνΜορΦωΣη 12
13. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Α) Άμεση ή συγκαλυμμένη;
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΜΕΣΗΣ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Παρουσίαση Μεταφορά στρατηγικών
Ονομασία σε παρόμοιες
Σκοπός/αξία δραστηριότητες.
Παραδείγματα Καλλιέργεια
μεταγνωστικής
Εφαρμογή
ικανότητας μαθητών.
Αξιολόγηση Συμμετοχή στη
Εξάσκηση/μεταφορά μαθησιακή διαδικασία.
χρήσης των
στρατηγικών.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΣυνΜορΦωΣη 13
14. Συγκαλυμμένη στρ.διδασκαλία
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
Απουσία Έμφαση στο
πληροφόρησης. γνωστικό κομμάτι
Ενσωμάτωση/ της μαθησιακής
υπαγόρευση διαδικασίας.
στρατηγικών από Απουσία ευκαιριών
μεμονωμένες μεταφοράς
ασκήσεις του στρατηγικών σε
σχολικού παρόμοιες
εγχειριδίου. δραστηριότητες.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΣυνΜορΦωΣη 14
15. Β) Ξεχωριστή ή ενσωματωμένη
στρατηγική διδασκαλία;
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ:
ΞΕΧΩΡΙΣΤΗΣ Δεν αποσπάται η
ΔΙΔΑΣΚ. προσοχή των μαθητών
από το περιεχόμενο
Ξεχωριστό σχολικό άλλου μαθήματος.
αντικείμενο. Εφαρμογή και σε άλλα
Εφαρμογή και σε άλλα μαθήματα με απόφαση
του ίδιου του μαθητή.
σχολικά μαθήματα. Πρακτικοί λόγοι:
εξοικονόμηση
προσωπικού, χρόνου
εκπ/σης, χρημάτων.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΣυνΜορΦωΣη 15
16. Ενσωματωμένη στρατηγική
διδασκαλία
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
Εξάσκηση στρατηγικών
Συνδυάζεται ή σε αυθεντικές
συμπληρώνει το γλωσσικές
περιεχόμενο ενός δραστηριότητες.
συγκεκριμένου Μεταφορά χρήσης
στρατηγικών σε
αντικειμένου, π.χ. παρόμοιες
ξένη γλώσσα. δραστηριότητες.
Συνειδητοποίηση
συνάφειας στρατηγικής
με συγκείμενο
περιβάλλον.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΣυνΜορΦωΣη 16
17. ΕΠΙΛΟΓΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ
Η άμεση και ενσωματωμένη διδασκαλία
δίνει την ευκαιρία στο μαθητή να
καλλιεργήσει τις γνωστικές και
μεταγνωστικές δεξιότητες του σε ένα
αυθεντικό συγκείμενο περιβάλλον και να
τις μεταφέρει σε παρόμοια
περιβάλλοντα.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΣυνΜορΦωΣη 17
19. Λόγοι επιλογής μοντέλου Oxford
(1990)
Δυνατότητα πρακτικής εφαρμογής της άμεσης
και ενσωματωμένης στρατηγικής διδασκαλίας.
Πληρότητα.
Ευελιξία.
Προσαρμογή στις ανάγκες διαφορετικών
ομάδων μαθητών, στα μέσα, στους πόρους
του σχολείου και στη χρονική διάρκεια του
προγράμματος.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΣυνΜορΦωΣη 19
20. ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΓΛΙΚΗΣ
ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΤΟ ΛΥΚΕΙΟ
(ΦΕΚ, 1868/τ.Β’/11-10-1999)
Έμφαση στο μαθητή και στη διαδικασία
μάθησης.
Έμφαση στη λειτουργική και επικοινωνιακή
διάσταση της γλώσσας.
Έμφαση στην καλλιέργεια στρατηγικών
μάθησης ιδιαίτερα των μεταγνωστικών.
Καλλιέργεια και ανάπτυξη και των 4 βασικών
δεξιοτήτων.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΣυνΜορΦωΣη 20
21. Πρόταση διδασκαλίας κατανόησης γραπτού
λόγου στα πλαίσια εφαρμογής παρεμβατικού
προγράμματος στρατηγικής εκμάθησης.
ΕΠΙΠΕΔΟ ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑΣ: Β2
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 3 ώρες
ΟΜΑΔΑ ΣΤΟΧΟΣ: Μαθητές Β’ τάξης Λυκείου
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑΣΗ: Μορφές τέχνης
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ: Κατανόηση προσαρμοσμένου
αυθεντικού κειμένου του σχολικού βιβλίου και
αυθεντικού κειμένου από το διαδίκτυο.
ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ: Κατανόηση και παραγωγή
προφορικού & γραπτού λόγου
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΣυνΜορΦωΣη 21
23. Είδη στρατηγικών που διδάσκονται
Μνημονικές: συσχέτιση, ένταξη λέξεων σε
συγκείμενο.
Γνωστικές: γρήγορη σύλληψη της ιδέας,
χρήση πηγών.
Αντισταθμιστικές: χρήση γλωσσικών και
άλλων ενδείξεων.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΣυνΜορΦωΣη 23
24. Μεταγνωστικές: συσχέτιση με ήδη γνωστό
υλικό, εστίαση προσοχής, ανακάλυψη
στοιχείων για την εκμάθηση της γλώσσας,
αυτοαξιολόγηση.
Κοινωνικές: συνεργασία μαθητών,
ερωτήσεις διευκρίνισης/επιβεβαίωσης.
Συναισθηματικές: χρήση λίστας ελέγχου,
συζήτηση για συναισθήματα.
(Βλ. παραδείγματα δραστηριοτήτων)
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΣυνΜορΦωΣη 24
25. Συμπέρασμα
Η στρατηγική διδασκαλία εξυπηρετεί τους
στόχους της μαθητοκεντρικής και αυτόνομης
μάθησης, ενώ παράλληλα αναβαθμίζει το
ρόλο του εκπαιδευτικού και τον κάνει πιο
παραγωγικό και δημιουργικό.
Η περαιτέρω μελέτη/έρευνα του αντικειμένου
αποτελεί μια πρόκληση που αξίζει
ανταπόκρισης.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΣυνΜορΦωΣη 25
