Een powerpoint die Matthijs Goedegebuure enkele jaren geleden heeft gemaakt voor een team christenen in de uitzendbranche dat aangescherpt wilde worden in psychologisch inzicht en mensenkennis.

1. Welcome to my world
> een frisse kijk op mensen
Matthijs Goedegebuure – 10 oktober 2009
YOUR LOGO

2. Ochtendprogramma
10.00-12.00 uur




Opening
Inspiratie voor team-functioneren
Inspiratie voor talent-management
Team- en partner opdrachten
 Een parel uit de psychologie: T.A.
 Teamopdracht
Page  2
YOUR LOGO

3. Ochtendprogramma
Page  3
YOUR LOGO

4. Mogelijke doelstellingen vandaag
Als ik alles vertel bezit je om 15.00 uur de volgende kennis:
1
Basiskennis psychodynamiek (Transactionele Analyse)
2
Inleiding psychodiagnostiek (DSM IV)
3
Geheimen van christelijk mensbeeld
4
Nieuwe visie op talent-coaching
5
Blik + ervaring in de keuken van ons talent-assessment
Page  4
YOUR LOGO

5. De vier perspectieven van vandaag
Mensenkennis = vanuit meerdere perspectieven naar mensen kijken
Geest/ziel/lichaam
Gevoel/verstand/hart
Verbeeldingskracht
Wat is talent?
Talent-coaching
Talent-assessment
Page  5
Transactionele Analyse
Gevoel/gedachten/gedrag
Man/vrouw-dynamiek
DSM IV
Vijf assen
Persoonlijkheidsstoornissen
YOUR LOGO

6. Stellingen
Voordat we in modellen duiken:
1
Een mens is niet in een model te vangen
2
Creativiteit = vanuit meerdere perspectieven kijken
3
Hoe eenvoudiger een model, hoe krachtiger
4
Modellen zijn geen waarheid, maar dienen de waarheid
5
Beter 5 eenvoudige modellen, dan 1 complex model
Page  6
YOUR LOGO

7. Transactionele Analyse
Transactionele Analyse
Introductie
Matthijs Goedegebuure – 10 oktober 2009
Page  7
YOUR LOGO

8. 1. Psychopathologie
Een medisch-wetenschappelijke kijk op mensen
Page  8
YOUR LOGO

9. Psychopathologie
Facts psychopathologie Nederland
 1 op 4 heeft psychische stoornis
 1 op 3 hiervan krijgt professionele hulp
 1,7 miljoen mensen met angststoornis
 850.00 mensen met depressie
 540.000 mensen met alcoholverslaving
 Depressie en angst: 2x zoveel vrouwen
 Alcohol en drugs: 2x zoveel mannen
 Kosten ggz: 2.6 miljard euro per jaar
 Dit is 8% van totale gezondheidszorg
Page  9
YOUR LOGO

10. Psychopathologie
Diagnostic and Statistical Manual of mental disorders
DSM IV
 DSM-I (1952)
 DSM-II (1968)
 DSM-III (1980)
 DSM-III-R (1987)
 DSM-IV (1994)
 DSM-IV-TR (2000)
Doel: wereldwijde eenduidigheid in terminologie t.b.v. samenwerking in
geestelijke gezondheidszorg en wetenschappelijk onderzoek
Page  10
YOUR LOGO

11. DSM IV – de vijf assen
Het perspectief van de klinisch psycholoog
1
Klinische aandoeningen en psychosociale problemen
2
Persoonlijkheidsstoornissen en zwakzinnigheid
3
Somatische aandoeningen
4
Psychosociale en omgevingsfactoren
5
Algehele beoordeling van het functioneren
Page  11
YOUR LOGO

12. Het DSM IV denkproces
Stap voor stap naar een diagnose en een indicatie
Wat is de aanmeldklacht? Welke
diagnose lijkt van
toepassing?
As 1
Zijn er lichamelijke
oorzaken voor deze
klachten of persoonlijkheidsproblemen?
As 2
Welke persoonlijkheidstrekken zijn zichtbaar en
lijkt er sprake van een
persoonlijkheidsstoornis?
Page  12
As 3
Ernst van de klachten?
Ambulante-, deeltijd- of
klinische behandeling
geïndiceerd?
As 4
As 5
Welke psychosociale
en omgevingsfactoren
zijn van invloed op de
klachten?
YOUR LOGO

13. DSM IV – as 1
Het perspectief van de klinisch psycholoog
1
Klinische aandoeningen en psychosociale problemen
2
Persoonlijkheidsstoornissen en zwakzinnigheid
3
Somatische aandoeningen
4
Psychosociale en omgevingsfactoren
5
Algehele beoordeling van het functioneren
Page  13
YOUR LOGO

14. As 1 - overzicht
 Ontwikkelingsstoornissen
- Leer-, motorische -, expressieve -,
- Autisme, Asperger, PDD-NOS
 Aandachtsstoornissen
- ADHD, ADD
 Waarnemingsstoornissen
- Delirium, dementie, amnesie
 Psychische aandoeningen door somatische aandoening
- Katatonie, persoonlijkheidsverandering
 Aan middel gebonden stoornissen
- Alcohol, ametamine, cafeine, cocaine, sedativa, etc.
Page  14
YOUR LOGO

15. As 1 - overzicht
 Schizofrenie en psychotische stoornissen
 Schizofreniforme stoornis
 Schizoaffectieve stoornis
 Waanstoornis
 Kortdurende psychotische stoornis
 Psychotische stoornis door een middel
Page  15
YOUR LOGO

16. As 1 - overzicht
 Stemmingsstoornissen
- Depressie
- Dysthymie
- Bipolaire stoornissen
- Cyclothyme stoornis
 Angststoornissen
- Paniekstoornis met of zonder agorafobie
- Specifieke fobie
- Sociale fobie
- Dwangstoornis
- Post-traumatische stress-stoornis
- Acute stress-stoornis
- Gegeneraliseerde angststoornis
Page  16
YOUR LOGO

17. As 1 - overzicht
 Somatoforme stoornissen
 Nagebootste stoornissen
 Dissociatieve stoornissen
 Seksuele stoornissen
 Eetstoornissen
 Slaapstoornissen
 Stoornissen in impulsbeheersing
 Aanpassingsstoornissen
Page  17
YOUR LOGO

18. DSM IV – as 2
Het perspectief van de klinisch psycholoog
1
Klinische aandoeningen en psychosociale problemen
2
Persoonlijkheidsstoornissen en zwakzinnigheid
3
Somatische aandoeningen
4
Psychosociale en omgevingsfactoren
5
Algehele beoordeling van het functioneren
Page  18
YOUR LOGO

19. As 2 - Persoonlijkheidsstoornissen
Drie clusters
Cluster A
Cluster B
Cluster C
 Paranoïde p.s.
 Antisociale p.s.
 Ontwijkende p.s.
 Schizoïde p.s.
 Borderline p.s.
 Afhankelijke p.s.
 Schizotypische p.s.
 Theatrale p.s.
 Obs.- compulsieve p.s.
 Narcistische p.s.
 Keywords: vreemd,
gestoord, psychiatrisch
Page  19
 Keywords: extreem,
grenzeloos, egocentrisch
 Keywords: angst,
vermijdend, onzeker
YOUR LOGO

20. DSM IV – as 3
Het perspectief van de klinisch psycholoog
1
Klinische aandoeningen en psychosociale problemen
2
Persoonlijkheidsstoornissen en zwakzinnigheid
3
Somatische aandoeningen
4
Psychosociale en omgevingsfactoren
5
Algehele beoordeling van het functioneren
Page  20
YOUR LOGO

21. As 3 - lichamelijke symptomen
Vraag altijd even door
Lichamelijke symptomen
 Spanningsklachten
 Hersenletsel
 Belemmerende klachten
 Psyche => lichaam
 Lichaam => psyche
Page  21
YOUR LOGO

22. DSM IV – as 4
Het perspectief van de klinisch psycholoog
1
Klinische aandoeningen en psychosociale problemen
2
Persoonlijkheidsstoornissen en zwakzinnigheid
3
Somatische aandoeningen
4
Psychosociale en omgevingsfactoren
5
Algehele beoordeling van het functioneren
Page  22
YOUR LOGO

23. As 4 – Psychosociale & omgevings factoren
Stressoren en life-events
Rampen, oorlogen
Conflict met hulpverlener of
advocaat
Gezin, scheiding,
verwaaarlozing, misbruik,
ruzies, overbescherming,
gezindsuitbreiding
Eenzaamheid, discriminatie
Opvoeding, school,
levensfase
Gezondheidszorg,
zorgverzekering, vervoer
Justitie, politie, rechtszaak
Detentie
Slachtoffer van misdrijf
Page  23
Werkloosheid, werkdruk,
werkomstandigheden
Woonproblemen, buurt,
onveiligheid
Schulden, armoede
YOUR LOGO

24. DSM IV – as 5
Het perspectief van de klinisch psycholoog
1
Klinische aandoeningen en psychosociale problemen
2
Persoonlijkheidsstoornissen en zwakzinnigheid
3
Somatische aandoeningen
4
Psychosociale en omgevingsfactoren
5
Algehele beoordeling van het functioneren
Page  24
YOUR LOGO

25. As 4 – GAF score
Algemene beoordeling van functioneren
Score
Omschrijving
91-100
Uitstekend functioneren, geen symptomen
81-90
Minimale symptomen (bijv. examenvrees), belangstellend, actief, sociaal
71-80
Voorbijgaande symptomen (bijv. achterstand in studie, conflict)
61-70
Enkele lichte symptomen (bijv. depressieve stemming, slapeloosheid, spijbelen)
51-60
Matige symptomen (bijv. vervlakking, weinig vrienden, paniekaanvallen)
41-50
Ernstige symptomen (bijv. suicide-gedachten, sociaal isolement, dwangrituelen)
31-40
Reality-testing gestoord/ernstige beperkingen op 1 terrein (bijv. verwaarlozing)
21-30
Wanen, hallucinaties of onvermogen (bijv. hele dag in bed liggen)
11-20
Enig gevaar zelf of anderen (bijv. ernstige verwaarlozing)
1-10
Voortdurend ernstig gevaar (bijv. gerichte suïcidepoging)
Page  25
YOUR LOGO

26. Het DSM IV denkproces
Stap voor stap naar een diagnose en een indicatie
Wat is de aanmeldklacht? Welke
diagnose lijkt van
toepassing?
As 1
Zijn er lichamelijke
oorzaken voor deze
klachten of persoonlijkheidsproblemen?
As 2
Welke persoonlijkheidstrekken zijn zichtbaar en
lijkt er sprake van een
persoonlijkheidsstoornis?
Page  26
As 3
Ernst van de klachten?
Ambulante-, deeltijd- of
klinische behandeling
geïndiceerd?
As 4
As 5
Welke psychosociale
en omgevingsfactoren
zijn van invloed op de
klachten?
YOUR LOGO

27. 2. Gevoel-gedachten-gedrag
Een simpel, krachtig plaatje over informatie-verwerking
Page  27
YOUR LOGO

28. Gevoel-gedachten-gedrag
Informatieverwerking
Gebeurtenis
Beeld van gebeurtenis
Gevoel
(primaire reactie)
Gevoel
(inleven)
Gedachte
(betekenis)
Gedachte
(betekenis)
Gedrag
(houding/praten)
Page  28
Communicatie
Gedrag
(luisteren en vragen)
YOUR LOGO

29. Gevoel-gedachten-gedrag
Begrip, klik en eenheid
Gebeurtenis
Beeld van gebeurtenis
Gevoel
(primaire reactie)
‘Klik’
Gevoel
(inleven)
Gedachte
(betekenis)
Begrip
Gedachte
(betekenis)
Gedrag
(houding/praten)
Page  29
Duidelijkheid
Communicatie
Gedrag
(luisteren en vragen)
YOUR LOGO

30. Gevoel-gedachten-gedrag
De ‘aparte’ gevoelsarme
Gebeurtenis
Barrière
Gevoel
Gedachte
Gedrag
Page  30
Kernprobleem:
Kent nauwelijks gevoelens
Beperkte emoties
Beperkt inlevingsvermogen, mist fijnbesnaardheid
Beperkte emotionele vaardigheden
Kan persoonlijkheids- of ontwikkelingsstoornis hebben
Voelt geen grenzen
Stabiel, nuchter
Minder geschikt voor:
Management op alle niveaus
Sales op alle niveaus
Beter geschikt voor:
Verkoop op LBO-niveau (winkel, markt)
Produktiewerk op LBO-niveau
Verzorging op LBO-niveau
Specialistische functies tot MBO niveau
Administratie tot MBO niveau
YOUR LOGO

31. Gevoel-gedachten-gedrag
De ‘aparte’ gevoelsarme
Gebeurtenis
Barrière
Gevoel
Test:
Let in levensverhaal op relaties/vriendschappen/trouw
Let in levensverhaal op delinquentie
Noem tussen de regels door iets persoonlijks van jezelf
en kijk hoe hij/zij reageert (wordt meestal niet opgepakt)
Kijk of hij/zij grenzen aanvoelt (meestal niet)
Kijk hoe hij/zij reageert op complimenten (meestal wat
narcistisch)
Beleving in relatie
Contact loopt goed, maar je blijft een vaag onzeker
gevoel houden.
Gedachte
Gedrag
Page  31
YOUR LOGO

32. Gevoel-gedachten-gedrag
De binnenvetter
Kernprobleem:
kan gevoelens niet vertalen in woorden
Gebeurtenis
Gevoel
(primaire reactie)
Barrière
Gedachte
(betekenis)
Gedrag
(houding/praten)
Page  32
Wel emoties
Wel inlevingsvermogen
Geen emotionele vaardigheden
Kan minder intelligent zijn
Minder geschikt voor:
Management vanaf HBO niveau
Sales vanaf HBO niveau
Sociale dienstverlening/verzorging
Beter geschikt voor:
Verkoop op LBO-niveau (winkel, markt)
Produktiewerk op LBO-niveau
Verzorging op LBO-niveau
Techniek op alle niveaus
Administratie op alle niveaus
YOUR LOGO

33. Gevoel-gedachten-gedrag
De binnenvetter
Gebeurtenis
Gevoel
(primaire reactie)
Barrière
Test:
Laat hem/haar iets over zichzelf vertellen en vraag door
op emotioneel gebied
Let op hoe hij/zij reageert op kritiek (bijv. wel blozen of
schrikken, maar niks zeggen daarover)
Herkenning
Blijft zwetend of blozend gewoon doorpraten
Gevoel in relatie
Wel begrip, maar geen ‘klik’
Gedachte
(betekenis)
Gedrag
(houding/praten)
Page  33
YOUR LOGO

34. Gevoel-gedachten-gedrag
Stille water met diepe grond
Gebeurtenis
Gevoel
(primaire reactie)
Gedachte
(betekenis)
Barrière
Gedrag
(houding/praten)
Page  34
Kernprobleem:
Kan innerlijk niet delen met anderen
Buitenkant ≠ binnenkant
Wel emoties
Wel inlevingsvermogen
Wel emotionele vaardigheden
Beperkte sociale vaardigheden
Niet geschikt voor:
Management vanaf HBO niveau
Sales vanaf HBO niveau
Wel geschikt voor:
Verkoop op LBO-niveau (winkel, markt)
Produktiewerk op LBO-niveau
Verzorging op LBO-niveau
Specialistische functie op alle niveaus
Onderzoek, wetenschap, analyse
YOUR LOGO

35. Gevoel-gedachten-gedrag
Stille water met diepe grond
Gebeurtenis
Gevoel
(primaire reactie)
Test:
Vraag deze persoon om schriftelijk te reageren of een
eerlijke sollicitatiebrief te schrijven. Je leest dan ws. veel
meer dan dat je ziet of merkt.
Gevoel in relatie
Weinig begrip, geen ‘klik’, veel misverstanden
Gedachte
(betekenis)
Barrière
Gedrag
(houding/praten)
Page  35
YOUR LOGO

36. 3. Geest, ziel en lichaam
Een spirituele kijk op de mens
Page  36
YOUR LOGO

37. Geest, ziel en lichaam
geest
ziel
lichaam
Page  37
YOUR LOGO

38. Geest, ziel en lichaam
Leven van binnen naar buiten
Van binnen uit
geest
ziel
lichaam
Page  38
 Geestelijk dood
 Geestelijke levend
 Stromen van levend water
uit ons ‘binnenste’
YOUR LOGO

39. Geest, ziel en lichaam
De menselijke geest
geest
 Beeldengalerij van
diepste overtuigingen
ziel
 Godsbeeld
lichaam
 Zelfbeeld
 Wereldbeeld
 Toekomstbeeld
 Grotendeels onbewust
Page  39
YOUR LOGO

40. Geest, ziel en lichaam
De ziel
geest
 Onze ‘psyche’
 Verbeeldingskracht
ziel
 Gevoelens
lichaam
 Gedachten
 Keuzes
 Plannen
 Doelen
 Gedeeltelijk onbewust
 Zoekt en geeft ‘begrip’
Page  40
YOUR LOGO

41. Geest, ziel en lichaam
Het lichaam
geest
 Zichtbare uitdrukking van
geestelijke
ziel
 Maakt overdracht
mogelijk
lichaam
 Maakt eenheid mogelijk
 Woonplaats geest en
Heilige Geest
 Sexualiteit
 Verzorging, voeding
Page  41
YOUR LOGO

42. Geest, ziel en lichaam
Onze eerste indruk in de zichtbare wereld
Zichtbare wereld
geest
ziel
lichaam
 Mensen
 Dieren
 Planten
 Materie
 Biologie
 Planeten
Page  42
YOUR LOGO

43. Geest, ziel en lichaam
Onze eerste indruk in de onzichtbare wereld
Onzichtbare wereld
lichaam
ziel
geest
 Geest
 God
 Engelen
 Demonen
 Satan
 Hemel
 Hel
Page  43
YOUR LOGO

44. 4. Gevoel, gedachten en hart
Een blik in je ziel
Page  44
YOUR LOGO

45. Gevoel, verstand en hart
Gevoel
 Inleven
 Aanvoelen
Gevoel
 Meevoelen
 Hechten
 Beleven
 Creativiteit
 Inspiratie
 Intuïtie
 Romantiek
 Relatie
Page  45
YOUR LOGO

46. Gevoel, verstand en hart
Verstand
 Begrijpen
 Verwoorden
 Doorgronden
 Analyseren
Verstand
 Associëren
 Plannen
 Verbeelden
Page  46
YOUR LOGO

47. Gevoel, verstand en hart
Gevoel
Page  47
Verstand
YOUR LOGO

48. Gevoel, verstand en hart
Gevoel
Verstand
Hart
Page  48
YOUR LOGO

49. Gevoel, verstand en hart
Gevoel
Overtuiging
Wil
Keuze
Richting van je leven
Overgave
Toewijding
Page  49
Verstand
Hart
YOUR LOGO

50. Gevoel, verstand en hart
Gevoel
Overtuiging
Wil
Keuze
Richting van je leven
Overgave
Toewijding
Page  50
Verstand
Hart
YOUR LOGO

51. Gevoel, verstand en hart
Gevoel
Verstand
Hart
Page  51
YOUR LOGO

52. Gevoel, verstand en hart
Gevoel
Verstand
Hart
Page  52
YOUR LOGO

53. Gevoel, verstand en hart
Gevoel
Verstand
Hart
Page  53
YOUR LOGO

54. Gevoel, verstand en hart
De rationele mens
Verstand
Gevoel
Hart
Page  54
YOUR LOGO

55. Gevoel, verstand en hart
De gevoelsmens
Gevoel
Verstand
Hart
Page  55
YOUR LOGO

56. Gevoel, verstand en hart
De geestelijke volwassen mens
Hart
Gevoel
Page  56
Verstand
YOUR LOGO

57. 5. Intimi, vrienden en bekenden
Waarom sommige mensen vastlopen
Page  57
YOUR LOGO

58. Intimi, vrienden en bekenden
Intimi 2-3
Page  58
YOUR LOGO

59. Intimi, vrienden en bekenden
Intimi 2-3
Vrienden 5-8
Page  59
YOUR LOGO

60. Intimi, vrienden en bekenden
Intimi 2-3
Vrienden 5-8
Bekenden 20-100
Page  60
YOUR LOGO

61. Intimi, vrienden en bekenden
Intimi 2-3
Vrienden 5-8
Bekenden 20-100
Massa
Page  61
YOUR LOGO

62. 6. Talent
Het goud in mensen
Page  62
YOUR LOGO

63. Talent - coaching
Het geheim van het kruikje dat bleef stromen
Wat heb je in huis?
Persoonlijke visie.
Assessment
Mijn oliekruik
Zet in wat je hebt en
blijf daarbij!
Ruimte
Lege vaten verzamelen.
Hulp, advies, steun,
geld, etc. van je
omgeving.
Page  63
Schenke
n
Promotie van je talent.
Zet je zelf ‘in the
picture’. Intern of
extern.
Volhard
en
Verkope
n
Leren omgaan met
kritiek en
ontmoediging.
YOUR LOGO

64. Talent
Van een breed fundament naar een scherpe focus
 Interesses (wat vind ik leuk?) bepaalt
het concrete werkterrein waar iemand
succesvol in zal zijn.
Interesses
Intelligentie
Levenshouding en persoonlijkheid
Page  64
 Intelligentieprofiel maakt grove richting
zichtbaar waar iemands talent zit.
Verbaal of performaal? Abstract of
concreet?
 Levenshouding en persoonlijkheid zijn
bepalend voor iemands succes. Passief
of actief? Vergevend of vergeldend? Big
Five …
YOUR LOGO

65. Identiteit & autoriteit
Het belang van zelfbeeld, domein en talent
 Wat heb je in huis of in je hand?
Talent
 Wat is je toevertrouwd?
Domein
 Wie ben je in de geestelijke wereld?
Zelfbeeld
Page  65
YOUR LOGO

66. Twee soorten mensen
Passieve en actieve mensen








Page  66
Treinreiziger
Passief
Externe locus of control
Gesloten toekomstbeeld
Ruiter
Actief
Interne locus of control
Open toekomstbeeld
YOUR LOGO

67. Talent - Big Five
De vijf domeinen van onze persoonlijkheid
1
Neuroticisme
2
Extraversie
3
Openheid
4
Altruïsme
5
Consciëntieusheid
Page  67
YOUR LOGO

68. Zijn er nog
vragen?
Ik denk graag nog even mee.
Page  68
YOUR LOGO