Beter Presteren door Gezond Leren: Presentatie van Anouk Pelzer van Bouwen met Groen en Glas over groen op het symposium "Beter Presteren door Gezond Leren" dat op 3 november 2010 plaatsvond bij ICDuBo in Rotterdam. Deze dag werd georganiseerd en mogelijk gemaakt door Stichting Living Daylights, HunterDouglas en Forbo Flooring. Op deze dag stond het creëren en onderhouden van een optimale leeromgeving voor leerlingen van basisscholen centraal.

1. 1
Groen
in de klas
Anouk Pelzer
Innovatieadviseur Aldus bouwinnovatie
Projectleider onderzoeksproject BGG
Architect
www.bouwenmetgroenenglas.nl / anouk@bouwenmetgroenenglas.nl

2. 2
Wat gaan we doen in deze les?
_ Waarom groen?
_ Belang en kwaliteiten van groen
_ Effect op prestaties
_ Ontwerp - groen in/op/om school
_ Tekenen!
03 | 11 | 2010

3. 3
Waarom groen?

4. 4
Agnes van den Berg:
psychologische invloed van groen
_ Mens is ‘opgegroeid’ in de natuur
(evolutie)
_ Groen heeft grote esthetische
aantrekkingskracht op mensen
_ Groen heeft herstellende waarde:
contact met natuur stressreductie
_ Ondanks ‘biofilie’ steeds minder
natuur in directe leefomgeving
_ Maatschappelijk belang om meer
natuur in onze leefwereld te
introduceren

5. 5
Scholen, kantoren, ziekenhuizen...

6. 6
Groen is...

7. 7
“Planten moeten bij voorkeur worden geweerd uit de klas.”
(uit: Naar een beter binnenmilieu, van GGD en VNG)
... | ... | ...

8. 8
Wat groen kan doen

9. 9
Mensen houden van natuur
... | ... | ...

10. 10
Groen OM gebouwen
_ Demping temperatuur
(heat island effect)
_ Demping geluid
_ Opname CO2
_ Opname en binden fijnstof
_ Bevordering ecologie
_ Reduceren stadsstank

11. 11
Groen OP gebouwen
_ Waterbuffering
_ Schaduwwerking
_ Demping temperatuur (massa)
_ Demping geluid (massa)
_ Anti-graffiti
_ Camouflage
(bijv. van geparkeerde auto’s)

12. 12
Groen IN gebouwen
Luchtkwaliteit
_ Verminderen stofbelasting tot 20% (Lohr 1996)
afhankelijk van soort plant en blad
_ Ruimtekoeling door verdamping (beperkt effect)
_ Verminderen luchtverontreiniging
(NASA 1989, Wolverton 1996, Wood 2002)
allerlei emissies uit bouwmaterialen, apparatuur, mensen in
gebouw
welke stoffen is plant specifiek

13. 13
Groen IN gebouwen
Luchtkwaliteit
Lepelplant
(Spathiphyllum)
Krulvaren
(Nephrolepis)
Goudpalm
(Areca)

14. 14
Groen IN gebouwen
Akoestiek
_ Planten kunnen nagalmtijd verlagen
_ Substraat levert daaraan belangrijke
bijdrage
_ Sommige groene wandproducten
kunnen concurreren met bestaande
akoestische producten op de markt
(Van Praag, 2009)

15. 15
Groen IN gebouwen
Daglicht
_ Planten hebben licht nodig om te
leven;
minimaal 500 lux (varen)
zonplanten >3000 lux (sanseveria)
_ Daglicht ook voor mensen belangrijk
(zicht, gezondheid, prestatie)
_ Daglicht kan bijdrage leveren aan
energiehuishouding (warmte)

16. 16
Groen IN gebouwen
Gezondheid
_ Via verbeteren luchtkwaliteit
verbetert ook de gezondheid
_ Groen is goed om naar te kijken:
dat werkt herstellend en
stressverlagend (Ulrich)

17. 17
Groen en kinderen

18. 18
Natuur op verschillende schaalniveaus
klaslokaal
stadspark
speeltuin
school
schoolplein
trapveldje
wijkgroen

19. 19
Groen in de OMGEVING
_ Kinderen in groene woonomgeving
(parken, bossen, landbouw)
komen minder vaak bij huisarts
(Maas 2009)
_ Belang van spelen in natuurlijke
omgevingen voor creativiteit en
motoriek

20. 20
Groen in de OMGEVING
_ Positieve effecten van schooltuinen
_ Kinderen zijn gebaat bij gevarieerd,
regelmatig en direct contact met de
natuur, maar nog te weinig
onderzoek voor harde conclusies.
(Gezondheidsraad 2004)

21. 21
Groen in de SCHOOL
_ Educatief: leert kinderen over
duurzame omgeving
_ Voedend: groen levert vruchten,
voedt dieren en mensen. Kinderen
zijn ver verwijderd van dit besef.
_ Natuurbewustzijn: ervaren van
seizoenen, zien dat planten groeien
en dat je ervoor moet zorgen

22. 22
Groen in de KLAS
_ Lokaal aantrekkelijker
_ Minder afwezig door ziekte
_ Minder gezondheidsklachten
_ Kinderen beter geconcentreerd
_ Contact met de natuur verbetert
ook concentratie van kinderen met
ADHD
(Fjeld 2002, Han 2008, Faber
Taylor & Kuo 2008)

23. 23
Groen in de KLAS
Studie Fjeld in klaslokaal met planten en fullspectrum licht
_ 9% minder gezondheidsklachten terwijl toename van 12% in
controlegroep
_ Kinderen minder ziek rest van het jaar
_ Kinderen beter geconcentreerd in klas met planten
(Afname score betekent dat leerlingen meer tevreden waren met klaslokaal.)
Characteristic Control Intervention group
Exiting - Boring +0.46 +0.04
Special - Ordinary -0.06 +0.20
Beautiful - Ugly +0.73 -0.10
Bright - Dark +0.29 -0.19
Comfortable - Uncomfortable +0.45 -0.14
Good air quality - poor air quality +0.13 -1.20

24. 24
Groen in de KLAS
Studie in Taiwan, Han 2008:
_ Lokaal aantrekkelijker
_ Kinderen beter geconcentreerd
_ Minder afwezig door ziekte
_ Geen effecten op welbevinden of stressgevoelens, maar
planten waren achterin klas geplaatst: buiten zicht kinderen

25. 25
Ontwerp
Groene Longen in de Klas
Onderzoeksproject bgg/ Mede mogelijk gemaakt door Rabobank

26. 26
Een studie naar de voorwaarden voor
succesvolle integrale groentoepassingen
in basisscholen
_ Het belang van groen,
op esthetisch, vitaliserend en
voedend niveau
_ De weerstand tegen toepassing
van groen in scholen
_ Een plan van aanpak om de
acceptatie van groen in scholen te
bevorderen

27. 27
Doe mee!
_ Deel uw ervaringen met groene longen in de
klas met ons.
_ Bent u als school geïnteresseerd in meer groen
in de klas en wilt u meewerken aan een
pilootproject?

28. 28
Ontwerp

29. 29
Groen in het ontwerpproces
_ Neem groen al in een vroeg stadium mee in
overwegingen
_ Integrale groentoepassing vraagt om
deskundigheid: planten en bouwfysica
_ Consequenties voor constructie of voor
bouwvolgorde (grote boom kan later niet meer
naar binnen)

30. 30
Integraal ontwerp
_ Planten hebben daglicht nodig:
Glasoppervlak
Glastype
Zon- en lichtregulering
_ Aanvullend kunstlicht
_ Planten moeten onderhouden en gevoed worden
_ Ruimte met planten moeten goed geventileerd worden

31. 31
Voorbeeld: kas

32. 32
Voorbeeld: kas

33. 33
Samenvattend
Top 3 waarom groen op school
1. Goed voor binnenmilieu
2. Goed voor gezondheid
3. Goed voor natuurbewustzijn
Top 3 waarom geen groen op school
1. Onderhoud
2. Kosten
3. Bewijslast invloed prestatie

34. 34
Tekenopdracht
Ideale groenproduct voor school