1. UNIVERSITETI I PRISHTINËS”HASAN PRISHTINA”
FAKULTETI EKONOMIK
UNIVERSITY OF PRISTINA”HASAN PRISHTINA”
FACULTY OF ECONOMICS
MASTER - PUNIM ESSE
Lënda: LEADERSHIP
Tema: Path Goal Approach ( Teoria Rruga-Qëllimi)
Mentor: Student:
Prof.Dr. Berim Ramosaj Ma. Eshref Ramadani
Prishtinë, 2021
6.4.2022 1
2. Përmbajtja
1.1.Kuptimi dhe Definimi….…….….…………………………………………………………………………..……….…….3
1.3.Premisa Bazë e teorisë rruga-qëllimi….........................................................................….....4
1.4.Komponentet kryesor të teorisë rruga-qëllimi…………………………………………………………………..5
1.5.Karakteristikat e vartësve (ithtarëve).……..………………………………………..................................6
1.6.Karakteristikat e detyrave…………….……………………………………………........................................7
1.7.Shpjegimi I Teorisë Rruga-Qëllimi…………………………………………………………………………………8-9
1.8.Përparesitë e teorisë Rruga-Qellimi…………………..……………………………………………………….……10
1.9.Mangësite e teorisë Rruga-Qëllimi ……………..….……………………………………………………………...11
1.10.Aplikimi në Praktikë………………………………………………………...........................................12-13
1.11.Shënim i autorit…….……………………………………………...........................................................14
1.12.Literatura …..…..…….……………………………………………..........................................................15
6.4.2022 2
3. 1.1.Kuptimi dhe Definimi
• Për dallim nga lidershipi I bazuar në situatë, ku
sugjerohet që lideri të adaptohet në nivelin e
zhvillimit të ithtarëve, në teorinë rruga-qellimi,
vjen në shprehje raporti në mes të liderit,
karakteristikave dhe vartësve të ambientit të
punës.
• Kjo teori për herë të parë është paraqitur në vitet
e 70-ta të shekullit të kaluar në publikimet e
Evans -1970, Robert House-1971, House dhe
Dessler-1974
6.4.2022 3
4. 1.2.Premisa Bazë e teorisë Rruga-Qellimi
Pengesat
Vartësit Qëllimet
(Produktiviteti)
Fig:1-Permisa bazë e Teorisë Rruga-Qëllimi
Lideshipi Rruga-Qëllimi ka renditjen e këtyre hapave në formë të një procesi
• Definon qëllimet
• Sqaron procesin
• Shmang barrierat
• Siguron mbështetje
Proces(rruga) Procesi(rruga)
6.4.2022 4
5. 1.3.Komponentet Kryesore të teorisë “Rruga-Qëllimi”
• Diagrami I poshtëm jep komponentët e ndryshëm të teorisë rruga-qëllimi duke përfshire
sjelljen e liderit, karakteristikat e ithtarëve, karakteristikat e detyrës dhe motivimin.
• Fig:2.Komponentet e teorisë rruga-Qëllimi
Vartësit Qëllimet
(Produktiviteti)
(Burimi: Leadership : Theory and Practice, Nothouse, 2007
Sjellja e liderit
Urdhëruese
Mbështetëse
Pjesemarrëse
I përqendruar në rezultate
Karakteristikat e vartësve
Karakteristikat e detyrës
Motivimi
6.4.2022 5
6. 1.4.Karakteristikat e Vartësve(ithtarëve)
• Karakteristika e ithtarëve përcaktojnë se si ata do të
vlerësojnë sjelljen e liderit në një kontekst pune.
• Për ithtarët që kanë preferencë ndaj koncepteve dhe
autoritetit e që punojnë në situata jo të sigurta, në
bazë të kësaj teorie duhët të aplikohet lidership I
bazuar në urdhëresa.
• Pasqyra për aftësitë vetanake të ithtarëve gjithashtu
është një element që motivon për realizimin e
detyrës, nëse rritet vetëbesimi, reduktohet nevoja
për lidership të bazuar në urdhëresa.
6.4.2022 6
7. 1.5.Karakteristikat e Detyrave
• Nënkuptojnë përcaktimin e detyrave të vartësve në sistemin formal të
autoritetit në organizatë dhe grupet primare të punës së ithtarëve.
• Teoria rruga-qëllimi kujdës të veçantë I kushton edhe ndihmës së
vartësve në kalimin e barrierave të ndryshme, të cilët ballafaqohen në çdo
sferë të punës, e që këto barriera paraqesin rrezik të lartë pasiguri, stres,
dhe tensionim të vartësit (ithtarët) kjo teori sugjeron që është përgjegjësi
e liderit që ti shmang apo tejkaloj këto barriera.
• Megjithatë përveç katër llojeve të sjelljes së lidershipit që u përmenden
më lartë në versionin e ri kemi edhe katër lloje tjera të lidershipit:
• 1.Lehtësim I Punës
• 2.Vendimarrje të bazuar në grupe
• 3.Rrjetet dhe paraqitja e punës në grupe
• 4.Sjellja e liderit bazuar në vlera
6.4.2022 7
8. 1.6.Shpjegimi I teorisë Rruga-Qëllimi
• Kjo qasje sugjeron qe lideri duhet te zgjedh stilin
e Lidershipit I cili ne mënyre adekuate u
përshtatet nevojave te vartësve (ithtarëve) dhe
detyrave ne pune. Pra teoria rruga-qëllimi
vërteton faktin se lidershipi I bazuar ne
rendiment është me efektiv ne situata kur nga
ithtarët kërkohet te kryejnë detyra te cilat janë te
vështira dhe nuk janë te qarta, ata lider qe
ithtarëve u japin detyra sfiduese, rrisin besimin e
ithtarëve se ata kane potencial te realizojnë
qëllimet e tyre, ne ketë kontekst edhe ithtarët
binden se orvatjet e tyre janë efektive.
6.4.2022 8
9. 1.6.Shpjegimi I teorisë Rruga-Qëllimi
Më poshtë në këtë tabelë ilustrohet se si në këtë teori sjella e liderit
ndërlidhet me vartësit dhe karakteristika e detyrave të tyre.
Tab.1.Sjella e liderit, anetarit te grupit dhe karakteristika e detyrave.
6.4.2022 9
Sjella e Liderit Anëtaret e Grupit Karakteristikat e detyrave
Lidership Urdhërues
Ofron drejtim dhe
strukturë psikologjike
Prirje ndaj Dogmës
Prirje ndaj Autoritetit
Jo të sigurta
Rregulla jo të qarta
Të komplikuara
Lidership Mbështetës
Ofron Kujdes
Të pakënaqur
Kane nevojë për përkatësi
Kane nevojë për humanitet
Detyrat përsëriten
Puna është e mërzitshme
E thjeshtë dhe mekanike
Pjesëmarrës
Mundëson Kyçje
Të pavarur
Nevoje për kontroll
Nevoje për qartësi
Jo të sigurta
Jo të qarta
Jo të strukturuara,
I Përqendruar në
Rezultate
Ofron Siguri
Pritje të mëdha
Nevojë për aktualizim
Jo të qarta
Sfiduese
Komplekse
10. 1.7.Përparësitë dhe Mangësitë
Përparësitë:
• E paraqet një kornizë për kuptimin e mënyrës në të
cilat sjelljet e liderit ndikojn në kënaqesinë e vartësve
dhe rezultatin e punës,e vetmja teori e cila I shpjegon
karakterisitika dhe detyrat e karakteristikave se si
ndikojn në Lidership.
• E mirë pozitive e teorisë rruga-qëllimi është se parimet
e motivimit integrohen në teorinë e lidershipit,kjo
është e vetmja teori e cila ngerthen motivimin.
• Ofron nje model që në menyrë të caktuar është shumë
praktik, qellim kryesor të udhëzoj dhe trajtoj ithtaret
ndërsa levizin përgjatë rrugës së qëllimit.
6.4.2022 10
11. 1.8. Përparesitë dhe Mangësitë
Mangësitë:
• Nuk Shpjegohet raporti në mes sjellës së liderit dhe
motivimit të ithtarëve(vartësve)
• Nuk ka rezultate praktikë, më të rëndësishme për
liderët janë këshillimet, konsultat, udhëzimet,
urdhëresat, etj.
• Kjo teori ka një Orientim që lideri të jetë në qendër,
me shuarjen e tij organizata rrezikon të shuhet.
• Organizata nuk duhet të jetë peng apo e varur vetëm
prej një lideri, se sa do te jetoj ai.
• Me kalimin e kohës do të jetë joproduktiv,promovon
aftësi të dobëta dhe nuk arrin ti njoh aftësitë e plota të
ithtarëve(vartësve).
6.4.2022 11
12. 1.9.Aplikimi në Praktikë
• Konstatojmë se shumë pak programe të trajnimit mund
të bazohen në premisat e teorisë rruga qëllimi.
• Megjithatë kjo teori ofron të dhëna që mund të
përdoren në organizatat ekzistuese për përmirësimin e
lidershipit. Kjo teori sjell në pah se si duhet të nxjerrën
urdhëresat, mbështeten vartësit inkurajohet
participimi dhe të përqendrohemi në detyra.
• Kjo teori është aplikuar pothuajse nga çdo lider i
suksesshëm. Një shembull konkret është edhe Steve
Jobs.
6.4.2022 12
13. 1.10.Aplikimi në Praktikë
• Ai ka përdorur këtë teori në punën e tij Apple. Ai i
ka definuar qartë qëllimet e Apple,dhe donte
që Apple të ishte numri një në inovacione dhe
dëshironte që punëtorët e tij të
“mendojnë ndryshe”
• Të menduarit ndryshe ka bërë që të largohen të
gjitha pengesat të vartësit(ithtarët)
• Kjo ide I ndihmoi shum Steve Jobs të bëjë
inovacione në teknologji me gjera të tilla si iPod
dhe iPad në mënyrë sensacionale duke shkaktuar
bum në tregun e inovacioneve.
6.4.2022 13
14. 1.10.Shënim I Autorit
I nderuari Profesor, të nderuar student,
• Nga e gjithë literatura që kam lexuar dhe studiuar në
lidhje me teorinë Rruga-Qëllimi, mund të konkludoj se
Teoria Rruga – Qëllimi supozon se udhëheqësit janë
fleksibil,ata mund të ndryshojnë stilin e tyre në organizatë,
siç e kërkojnë vartësit(ithtarët) apo edhe situatat.
• Kjo teori propozon dy variabla të paparashikuara, të tilla si
mjedisi dhe karakteristikat pasuese, që moderojnë lidhjen
ndërmjet sjelljes dhe rezultatit të udhëheqësit. Mjedisi
është jashtë kontrollit të strukturës së ndjekësit të detyrës,
sistemit të autoritetit dhe grupit të punës. Faktorët e
mjedisit përcaktojnë llojin e sjelljes së liderit të kërkuar
nëse rezultatet e Vartësve (ithtarëve) do të maksimizohen.
6.4.2022 14