3. Doelen workshop
• Beeld van maatwerk op dit moment in
het onderwijs
• Knelpunten van maatwerk op de
verschillende niveaus
• Verbeterpunten maatwerk volgens LSVb,
ISO en JOB
• Vooral ook: in gesprek!
4. Programma
Deel 1: De verschillende niveau’s van
maatwerk (20 minuten)
• Maatwerk in het mbo (JOB)
• Maatwerk in het hbo (ISO)
• Maatwerk in het wo (LSVb)
Deel 2: Conclusie en discussie (20 minuten)
Kan maatwerk wel in het huidige
onderwijssysteem?
5. Definitie maatwerk in het onderwijs
De Onderwijsraad (2015) verwijst bij maatwerk
naar ‘een brede, overkoepelende term die
verwijst naar tal van manieren om het
onderwijsaanbod beter aan te laten sluiten op
de behoefte van leerlingen’.
Bron: Onderwijsraad (2015): ‘Maatwerk binnen wettelijke kaders: eindtoetsing als
ijkpunt voor het funderend onderwijs.’
7. Ervaringen van Erik
•Mbo 2: Extra ondersteuning centrale
vakken, info. over doorstroom
•Mbo 3: Alleen extra ondersteuning
centrale vakken
•Mbo 4: Versneld traject mogelijk,
extra ondersteuning centrale vakken,
keuzedeel doorstroom mbo – hbo
8. Drempels voor Erik
• Maatwerk verschilt per instelling. Er is een
groot verschil tussen vakinstellingen en ROC’s
• Financiële risico's bij een te moeilijke studie
• Nauwelijks studieloopbaanbegeleiding
• Informatievoorziening doorstroom
9. Wat kan er beter?
• Vakken op verschillende niveaus kunnen
volgen
• Betere studieloopbaan begeleiding
• Meer beroepscontext bij taal- en
rekenonderwijs
• Meer excellentie programma’s (en
ondersteuningsprogramma’s)
• Duidelijke regelgeving over versnelde
trajecten
10. Erik studeert door
• Na het afronden
van zijn mbo,
besluit Erik aan
een hbo-studie te
beginnen
• Maar eerst: een
half jaar reizen
11. Ervaringen van Erik
• Het is even wennen voor Erik op het
hbo, na zijn overgang
• Sommige informatie kwam sterk
overeen met die van zijn mbo-
opleiding
• Verschillende instroom en behoefte
12. Drempels voor Erik
• Erik heeft een half jaar gereisd en moet
daardoor een half jaar wachten tot hij kan
beginnen met nieuwe opleiding
• Het studieprogramma van Erik staat vast
• Erik wil een wo-opleiding gaan doen, maar er
zijn geen mogelijkheden zich daarop voor te
bereiden
• Erik werd niet beloond voor zijn reeds
opgedane ervaring en kennis
13. Wat kan er beter?
• Erik wordt beperkt in zijn ambitie;
– Alleen naar het buitenland met studievertraging
– Weinig keuzes om buiten zijn eigen curriculum te
kijken
– Startmoment staat vast
• Schakeltrajecten binnen curriculum
• Samenwerking tussen instellingen: praat over
doorstroom
• Beloon reeds opgedane ervaring en kennis met
EVC’s
14. De stap naar de universiteit
• Ondanks alle perikelen in zijn studieloopbaan
wil Erik nu door naar het WO
• Hoe gaat dat hem af?
15. Nieuwe drempels!
• Door middel van een schakelprogramma kan
Erik doorstuderen
• Maar schakelstudenten volgen
contractonderwijs en hebben geen recht op
stufi
• Bovendien blijkt zowel het schakeltraject als
de beoogde master selectief te zijn
16. Doorstroom in gevaar
• De stap van HBO naar WO wordt dus
ontmoedigd
• Weinig aansluiting tussen schakeltraject en
masters, hoge kosten, veel selectiemomenten
17. Eenmaal op de universiteit
• Curricula zitten muurvast
• Buitenlandervaring of stagelopen wordt niet
gefaciliteerd
• Uitlopen kan eigenlijk niet
18. Maatwerk?
• Van maatwerk is op het laagste niveau wellicht
sprake, maar niet op structureel niveau
• Studenten worden steeds meer, en op
verschillende manieren belemmerd in hun
studieloopbaan
• Deze problemen moeten eerst aangepakt worden
• Of is maatwerk slechts een doekje voor het
bloeden?
19. Conclusie
• Het huidige onderwijssysteem biedt te weinig
ruimte voor een eigen invulling
• Dit staat maatwerk in de weg
• We moeten toe naar een systeem dat de
interesses en talenten van studenten zoveel
mogelijk faciliteert.