Haur Hezkuntzaren jolasak.

1. 1
Jolasak
Egileak:
Izarne Arrieta
Ainhoa Artetxe
Ruben Camarero
June Diaz
Maider Elordui
Joana Karrillo
Gela: 1S20G
Ikasturtea:2014/2015
Irakaslea: Asier Romero

2. 2
AURKIBIDEA
Jolasaren Kontzeptua eta Definizioa …………….. 3orr.
Jolasaren Ezaugarriak ………………………………3-4orr.
Jolasen Sailkapena …………………………………..4orr.
Jolas Tradizionalak/ Jolas Modernoak ……………..5orr.
Jostailuak ……………………………………………..5orr.
Jolasak lantzeko jarraibideak ………………………..5-6orr.
Jolasaren Plangintza…………………………………..6orr.
Jolasaren Behaketa eta Ebaluazioa …………………..6orr.
Jolasaren garrantzia Euskararen eremua ………….....6orr.
Jolasa ……………………………………………………7-10orr.
Erreferentzia Bibliografikoak………………………….…11orr.

3. Komunikazio Gaitasunaren Garapena
3
JOLASAK
Jolasaren kontzeptua eta definizioa:
Jolasak gizartearen historia guztian existitu izan dira, hauek unibertsalak badira ere haurraren adinaren arabera
eboluzionatzen joan dira, eta hau horrela izanik ere jolasek bere inguruneko kulturaren araberako ezaugarri
desberdinak dituzte.
Haurrak jolas egiten du bere gaitasunak, mundua eta ingurua ezagutzeko.
Jolasa beharrezko jarduera da gizakiarentzat eta biziki garrantzitsua da arlo sozialean, gizarte-jokabide
batzuk entseatzeko aukera ematen baitu; era berean, tresna baliagarria da gaitasun intelektualak,
mugitzeko gaitasunak edo gaitasun afektiboak eskuratu eta garatzeko, eta hori guztia atseginez egin
behar da, inolako obligaziorik sentitu gabe eta, jarduera orok bezalaxe, denbora eta espazioa eskatzen
ditu egin ahal izateko.
Jolasaren ezaugarriak:
Jolasaren bidez haurrak gauza berriak ikasten ditu, ikertu egiten du, sormenaz gozatzen du, pentsamenduak
adierazten ditu, bulkadak eta emozioak kanporatzen ditu, ametsak betetzen ditu eta helduak debekatzen dion
guztia egiten du.
Jolasak definizio anitz baditu ere, ikerketa gehienek diote jolasak badituela ezaugarri konkretu batzuk:
• Jarduera atsegina da.
• Jolasak librea, berez sortzen dena eta erabat borondatezkoa izan behar du.
• Jolasak berak badu helburu bat.
• Jolasa fikziozko errealitate batean egiten da.
• Jolas guztiek muga bat dute espazioan eta denboran.
• Jolasak jarduera dakar berarekin.
• Jolasa haurtzaroari lotutako jarduera bat da.
• Jolasa sortzetikoa da.
• Jolasaren bitartez, zein eboluzio-etapan dagoen erakusten du haurrak.

4. 4
• Jolasak haurrari bere burua irmotzeko aukera ematen dio.
• Jolasak haurraren prozesu sozializatzailea bultzatzen du.
• Jolasak desberdintasunak konpentsatzeko, jendea integratzeko eta errehabilitatzeko funtzioa betetzen
du.
• Jolasean, materiala ez da ezinbestekoa.
Jolas librea berez sortutakoa da, haurrak proposatuta, eta lehen aipatutako ezaugarri guztiak ditu; jolas gidatua
berriz, helduak proposatuta sortzen da eta, beraz, ez du askatasunaren eta berezkotasunaren kondizioa betetzen.
Jolasen sailkapena: JOLAS MOTAK
Jolasa funtsezkoa da haurraren garapen indibidual eta sozialean; horregatik oso garrantzitsua da jolasa haurren
eguneroko jarreretan sartzea. Jolasaren bitartez haurrak bere une ebolutiboa erakusten digu.
GARATZEN DUTEN ALDERDIAREN ARABERAKO SAILKAPENA
1- Jolas psikomotorrak: Haurrek haren burua esploratzen dute eta debora guztian neurtzen dute egin
dezaketena. Jolas horiek hurrengoak dira:
• Gorputza ezagutzeko jolasak: haurrek haien gorputz-atal guztiez jabetzeko balio dutenak.
• Jolas motorrak: oreka, erlaxazioa, espazioaren antolamendua .... garatzen laguntzen dute.
• Jolas sentsorialak: entzumen-, ikusmen-, ukimen, dastamen- eta usaimen-diskriminazioa lantzen dute.
• Baldintza fisikoari dagozkion jolasak: giharrak oro har indartzen laguntzen dute.
Lehen 6 urtetan, mugimendu jolasak dira nagusi horrela gorputz eskemaz jabetu eta beraien buruaren irudia
eratzen dute.
2- Jolas Kognitiboak: abstrakziora eta sormenera daraman pentsamendua garatzeko jolasak. Bi motatakoak
izan daitezke:
• Manipulazio-jolasak: honen artean eraikuntza-jolasa aurkitzen da, pentsamendu abstraktua estimulatzen
dute.
• Esplorazio- edo aurkikuntza-jolasa: objektuekin harremanetan dauden jolasak dira.
• Beste jolas mota batzuk: arreta- eta oroimen-jolasak, irudimen-jolasak eta hizkuntza-jolasak.
3- Jolas sozialak: taldean egiten diren jarduera ludikoak dira.
4- Jolas afektibo-emozionalak:
• Rol-jokoek edo jolas dramatikoek haurrari egoera pertsonal jakin batzuk onartzen eta menderatzen lagun
diezaiokete.
• Autoestima-jolasek norbanakoari den bezalakoa izateaz pozik sentitzen eta bee burua onartzen laguntzen
diote.

5. Jolas Modernoak
Gaur egun erabiltzen diren jolas gehienak dira, futbola eta saskibaloia adibidez.
Jolas Tradizionalak
Belaunaldiz belaunaldi ahoz transmitituriko jokoak dira. Materiak sinpleak erabiltzen dira eta ez dute arau
finkorik izaten, oinarri bat bakarrik dute abiapuntu.
Jostailuak
Jostailua jolasteko objektutzat ikusi behar da, helduak fabrikatua nahiz haurrak berak landua edo naturalki lortua,
nahierara jolasteko aukera bultzatzen duena, gaitasunak garatzen dituena eta sormena eta irudimena sustatzen
dituena beti eta jolasa bera aberasten duena.
JOSTAILUAK SAILKATZEKO IRIZPIDEAK:
5
• Sustatzen duten garapen- arloaren araberako sailkapena:
Sustatzen duten garapena Jostailu mota
Motrizitatea larria----------------------------
Motrizitate xehea-----------------------------
Trizikloak, punteria jolasak, patinak
Eraikuntza jokoak, panpinak janztea eta
eranztea eta abar.
Soziabilizazioa Imitazioa jolasak( ibilgailuak,
sukaldetxoak,,dendak, medikuak eta
abar.) mahai jokoak …
Adimena Gauzak elkarrekin lotu, bereizi, formak
eta koloreak bereizi, memorizatu,
hausnartu …
Sormena eta irudimena Imitazio jokoak, adierazpenekoak,
esku-lanak, mozorroak …
Afektibitatea Pelutxe panpinak, haurrengan
atxikimendu sentimenduak sortzen
dituzten pertsonai edo objektu mota
guztiak …
Hizkuntza Txotxongiloak, adierazpen-jokoak,
kaseteak …
Jolasak Lantzeko Jarraibidea
ZER ALDERDI HARTU BEHAR DUGU KONTUAN JOLAS BAT LANTZEKO ORDUAN?
Jolas bat lantzeko alderdi hauek hartu behar dira kontuan: jolas horrekin lortu nahi diren helburuak zehaztea,
jolasari izena ematea, Adimena, partaide kopurua eta denbora
Jolasaren azalpena:
- Aurkezteko modua:garbia eta zuzena.Jolas motaren arabera istoriotxo bat kontatu daiteke.

6. - Hezitzaileen zeregina: jolas hasi baino lehen hezitzaileak bere rola zein izango den pentsatu behar
6
du.
- Jolasaren garapena: jolasa zelan egiten den, zeintzuk diren jolasaren helburuak, arauak eta abar.
- Jolasaren amaieran: jolasa amaitutzat emateko behar den egoera adierazi behar da.
Jolasaren lekua:barneko edo kanpoko jolasa.
Baliabide materialak.
Ebaluazioa: Alderdi horiek guztiak kontuan hartuta, komeni da jolasaren fitxa bat egitea, item guztiak jasoko
dituena.
Jolasaren Plangintza
Jolas bat planifikatzerakoan, garrantzitsua da ekintza orokor batzuk egitea, kontuan hartu behar direnak
jolas saio bat programatzeko garaian.
1-Jolas aukeratzea: partaideen ezaugarriak(adina, espazioa eta abar.), espazioaren eta materialaren ezaugarriak,
testuinguru soziokulturala, asmoa eta lortu beharreko helburuak eta abar.
2-Girotzea, giro berezia sortu beharko da, elementu motibatzaileekin. Adibidez, aurpegia margotzea, mozorroak
jartzea, musika erabiltzea eta abar.
3-Aurkezpena. Argi eta garbi azaldu.
4- Arauak barneratzea.
5-Jolasa egitea. Ez dugu ahaztu behar haurrak direla jolasaren protagonistak.
6-Ebaluazioa. Haurrek beraien bizipen pertsonalak komenta ditzaten, jolasak espero ziren helburuak bete dituen
ala ez baloratu ahal izateko. Hezitzaileak partaideen behaketa egin behar du jolasa egiten den bitartean.
Jolasen behaketa eta ebaluaketa
Jolasen bitartez hezitzailea haur bakoitza behatu eta ebaluatu ditzake.
Behaketa informazioa jasotzeko metodo zientifiko gisa
Behaketa informazioa jasotzeko tresnatzat hartuko dugu. Bi multzotan sailka ditzakegu:
• Zuzeneko behaketa: Hezitzaileak egunero hezkuntza-jardueran egiten duena da.
• Zeharkako behaketa: informazioa jaso eta ondoren erabiltzeko gorde den informazioa da.
Jolasaren Garrantzia Euskararen Eremuan
Jolasak, euskararen eremuan ere eragiten du. Ezinbesteko garrantzia dute hizkuntzaren normalizazioan. Alde
batetik hizkuntza baten ezagutza prozesuetan ematen diren hiru ardatz nagusiak betetzen dituelako:
motibazioa, ezagutza eta erabilera, eta beste alde batetik transmisioa ahalbidetzen duelako. Horrez gain
haurrak euren artean edo beste edozeinekin euskaraz erlazionatzeak dakar jolasak eta hizkuntza honek gozatzeko
ere balio duela demostratzen da, euskara oharkabean barneratuz.

7. 7
Jolasak
Hautatutako jolasak hauek dira:
1)Ezkutaketa
Helburuak
Garapena
-Mugimenduzko eta adimen estrategiak lantzea.
-Eragiketa jokaera: arrazoibide konkretua garatzea.
Jolasari hasiera eman aurretik, zotz egiteko jolas baten
bidez aukeratuko da bete nor izango den. Jokalari hori
pareta baten kontra jarriko da, besoekin begiak estalita.
Beste jokalari guztiak paretatik hamar bat metrora jarriko
dira jolasa hasteko. Horien helburua paretaraino iristea
izango da.
Betetzen dagoenak "bat, bi, hiru, eguzki" esango du eta bira
emango du beste jokalariei begiratzeko. Beste guztiak
aurrera mugituko dira, bete denak "bat, bi, hiru, eguzki"
esaten duen bitartean. Baina esaldia bukatutakoan gelditu
egin beharko dira, betetzen dagoenak mugitzen ikus ez
ditzan. Mugitzen ikusiz gero atzera itzuli beharko dute.
Paretara iritsitakoan "eguzki!" esan beharko dute, eta pareta
ukitu.
Denak paretaraino iritsi direnean, betetzen dagoenari
hatzetatik helduko diote. Horrek "eguzki!" esango du eta hori
entzundakoan beste guztiek korrika alde egingo dute.
Bidean bete denak norbait harrapatuko balu, azken hori bete
izango da hurrengo txandan.
Partaide
kopurua
Adina
Gutxienez 2 (hobe gehiago)
3
urtetik
aurrera
Materiala
Espazioa
Ezer ez
Edozein

8. 8
2)TRUKUMEA
Helburuak
Garapena
- Garapen
psikomotorra
lantzea:
oreka,
malgutasuna…
- Garapen
kognitiboa
lantzea:
zenbakiak
aipatzea,
zenbakien
jarraipena
jakitzea…
Harri
edo
egur
tako
bat
bota
behar
da
lehenengo
zenbakira
eta
oin
batekin
saltoka
ibilbide
guztia
egin
behar
da.
Bueltan,
“bat”
zenbakia
dagoen
laukiko
harria
hartu
eta
kanpora
salto
egin
behar
da.
Zenbaki
guztiekin
berdina
egingo
da.
Partaide
kopurua
Adina
-­‐Nahi
beste.
5
urtetik
aurrera
Materiala
Espazioa
- Klarionak,
lurra
margozteko.
- Harri
txiki
bat
kide
bakoitzarentzako.
- Toki
zabal
batean,
itxia
zein
irekia.
3)Ping
pong
pilota
Helburuak
Garapena
-­‐Psikomotrizitatea
lantzea.
-­‐Oroimena
lantzea.
-­‐Konfiantza
hartzea.
-­‐Lotsa
baratzea.
-­‐Lankidetza
aritzea.
-­‐Ondo
pasatzea.
-­‐Denok
korruan
jarriko
gara
eta
bat
erdian
geratuko
da.
Erdian
dagoena
saltoka
hasiko
da
eta
abestiak
dioen
bezala
norbait
ukitzen
duenean
bestea
ere
saltoka
hasiko
da.
Horrela
denok
saltoka
hasi
arte.
Abestia:
“Ni
ping
pong
pilota
naiz,
Ta
salto,
salto,
salto,
Saltoka
ari
naiz.
Ukitzen
bazaitut.
Salto!!!”
Ping
pong
pilota
bideoa
Partaide
kopurua
Adina
-­‐Nahi
beste.
3
urtetik
aurrera
Materiala
Espazioa
-­‐Ezer
ez.
-­‐Leku
irekia
eta
zabala.

9. 9
4)
Txorro
morro
Helburuak
Garapena
-­‐Bizitasuna
lantzea.
-­‐Oreka
mantzentzea.
-­‐Bi
talde
osatzen
dira
eta
jolaskide
bat
aukeratzen
da
amarena
egin
dezan.Amak
jolasaren
zaindaria
da.
Zein
talde
egongo
den
behean
eta
zein
goian
erabakitzeko,
zozketa
egingo
da.
Beheko
taldekideak
ilaran
jarriko
dira.
Ilarakako
lehenengoak
burua
eta
besoak
amaren
belaunen
parean
jarriko
ditu,
eta
atzetik
doazenek
burua
aurrekoaren
hanka
artean
jarriko
dute.
Gero,
beste
taldeko
kideek
salto
egingo
dute,
makurtuta
daudenen
gainetik.
-­‐
Salto
egiterakoan
erortzen
badira
edo
ez
erortzeko
ahaleginean
hankak
astoen
azpian
biltzen
badituzte,
jolasa
galduko
dute.
-­‐
Guztiak
ilarararen
gainean
jartzea
lortzen
dutenean
salto
egin
duen
lehenak
honako
galdera
hau
egingo
die
azpian
daudenei:
“Txorro
morro,
piko,
tallo,
ke?”
-­‐Hitz
bakoitza
hatz
bati
dagokio:
Txorro
behatz
txikiari,
morro
nagiari,
piko
luzeari,
tallo
erakusleari
eta
ke
lodiari.
-­‐
Beraz,
galdera
egitearekin
batera
jolaskideak
behatzetako
bat
aukeratu
beharko
du.
Azpian
daudenek
zein
behatz
aukeratu
duen
asmatu
beharko
dute
libre
geratzeko.
Partaide
kopurua
Adina
5
pertsonatik
aurrerako
bi
talde.
6-­‐7
urtetik
aurrerako
pertsonentzat.
Materiala
Espazioa
Ez
da
objeturik
behar.
-­‐Leku
nahiko
zabala.

10. 10
5)SOKA
SALTO
Helburuak
Garapena
-­‐Mugimen-­‐trebetasunak
eta
erritmoa
lantzea.
-­‐Pertsona
bakoitzaren
eta
taldearen
ahalegina
balioestea
eta
errespetatzea:
talde
lanean
jardutea,
proposatutako
jarduerak
aurrera
eramateko.
-­‐Jolas
honetan
bi
lagunen
artean
eragingo
diote
sokari,
buelta
osoak
emanez.
-­‐
Jolas
honen
gakoa
ahalik
eta
salto
gehien
ematea
da.
Beraz,
zenbat
eta
salto
gehiago
egin,
alegia,
zenbat
eta
zaharrago
ezkondu,
hainbat
hobe.
Ondorengo
abesti
hau
kantatzen
da
jolastu
bitartean.
“Aita,
ama,
Zenbat
urterekin
ezkonduko
naiz;
txikia
naiz
eta
ez
dakit….
1,
2,
3,
4,
5,…”
Partaide
kopurua
Adina
Gutxienez
5
(hobe
gehiago)
4
urtetik
aurrera.
Materiala
Espazioa
-­‐Soka.
-­‐Kalean
jolasteko
aproposa
da,
baina
gela
zabal
batean
ere
egin
daieteke,
gelak
nahiko
altuera
badu.

11. ERREFERENTZIA BIBLIOGRAFIKOA:
BOIX, T; VICHÉ, M (1990): Animación y gestión cultural. Grupo dissabte, Valentzia.
CASCÓN, P. eta beste zenbait (1971): Ocio y sociedad de clases. Fontanella. Bartzelona.
COORDINACIÓ CATALANA DE COLONIAS, CASALS I CLUBS D´ESPLAI (2000): Per educar en I´esplai.
L´animación d´activitats de lleure infantil i juvenil, Claret, Badalona.
DE BORJA, M: RAJADELL, N; ROVIERA, m. ; viladés, M. A.(1994): Les ludoteques catalanes. Estudi d’una
realitat, Universitat de Barcelona, Divisió de Ciències de l’Educació, Bartzelona.
DE BORJA, M. (1980) El juego infantil. Organización de las ludotecas, Oikos-tau, Bartzelona.
Garagordobil Landazabal Maite (2006): 4-12urte bitarteko haurren garapenerako kooperazio eta sarmen jolasak. Ibaizabal.
LÓPEZ, M.; VILLEGAS; J.(1999): Organización de las ludotecas, Editorials CCS, Madril.
PARCERISA, A (1988): Colónies escolars. Organització, activitats i recursos, Col·lecció el llapis, Ed Graó, BArtelona.
PUIG, J. M; TRILLA, J. (1996): La pedagogía del ocio, Laertes, Psicopedagogia, Bartzelona.
SUSPERREGI X. (2005) Betiko jolasak. Oiartzungo jolasak.
URTXINTXA ESKOLA. (2010) 2. Edizioa. Katramila goizetik gauerako abesti-jolasak.
11