Koszykówka jest dyscypliną sportową drużynową, w której dwa zespoły pięcioosobowe rywalizują próbując w określonym czasie rzucić więcej punktów do kosza przeciwnika. Jest to jedna z najpopularniejszych gier na świecie a kraj, w którym powstała to Stany Zjednoczone Ameryki Północnej. Istnieją dwie główne odmiany gry: amatorsko-zawodowa, nadzorowana przez Międzynarodową Federację Koszykówki (FIBA), oraz w pełni profesjonalna, będąca podstawą amerykańsko-kanadyjskiej NBA. Do najważniejszych różnic pomiędzy obydwoma wariantami należą rozmiary boiska, długość czasu gry oraz odległość linii trzech punktów od kosza. Specyfika i cel gry są jednak takie same, co nie stwarza zawodnikom problemów z adaptacją do którejś z odmian. Od czasu znacznego wzrostu popularności NBA w Europie i na świecie (lata 90. XX wieku) FIBA przejęła od niej wiele przepisów mających na celu światowe ujednolicenie sportu. W koszykówkę grają dwie drużyny, po pięciu zawodników każda. Celem każdej z drużyn jest zdobywanie punktów za celne rzuty do kosza przeciwnika i zapobieganie zdobywaniu punktów przez drużynę przeciwną. Nad właściwym przebiegiem gry czuwają sędziowie, sędziowie stolikowi i komisarz. Zwycięzcą meczu zostaje drużyna, która na koniec czasu gry uzyska większą liczbę punktów.

1. 1
Program zajęć
pozalekcyjnych z wychowania fizycznego – koszykówka –
zajęcia dla uczniów klas IV-VII Szkoły Podstawowej
Szkoła Podstawowa nr 5 im. Szarych Szeregów
we Włocławku
Klasy IV-VII Szkoła Podstawowa
Autor programu – Dudra Sebastian
Włocławek, Rok Szkolny 2017/2018

2. 2
Koszykówka jest dyscypliną sportową drużynową, w której dwa zespoły
pięcioosobowe rywalizują próbując w określonym czasie rzucić więcej punktów
do kosza przeciwnika. Jest to jedna z najpopularniejszych gier na świecie a kraj,
w którym powstała to Stany Zjednoczone Ameryki Północnej.
Istnieją dwie główne odmiany gry: amatorsko-zawodowa, nadzorowana
przez Międzynarodową Federację Koszykówki (FIBA), oraz w pełni
profesjonalna, będąca podstawą amerykańsko-kanadyjskiej NBA. Do
najważniejszych różnic pomiędzy obydwoma wariantami należą rozmiary
boiska, długość czasu gry oraz odległość linii trzech punktów od kosza.
Specyfika i cel gry są jednak takie same, co nie stwarza zawodnikom problemów
z adaptacją do którejś z odmian. Od czasu znacznego wzrostu popularności NBA
w Europie i na świecie (lata 90. XX wieku) FIBA przejęła od niej wiele
przepisów mających na celu światowe ujednolicenie sportu.
W koszykówkę grają dwie drużyny, po pięciu zawodników każda. Celem
każdej z drużyn jest zdobywanie punktów za celne rzuty do kosza przeciwnika i
zapobieganie zdobywaniu punktów przez drużynę przeciwną. Nad właściwym
przebiegiem gry czuwają sędziowie, sędziowie stolikowi i komisarz. Zwycięzcą
meczu zostaje drużyna, która na koniec czasu gry uzyska większą liczbę
punktów.
Kosze umieszczone są na wysokości 3, 05 metra. Punkty są przyznane za
trafienie piłką do kosza:
- 1 punkt za udany rzut osobisty z linii rzutów wolnych,
- 2 punkty za rzut z akcji wykonany z odległości mniejszej niż linia rzutów za trzy
punkty,
- 3 punkty za rzut zza linii rzutów za trzy punkty (6, 75 m) [w NBA 7, 24 m]
Boisko do gry to płaska, twarda powierzchnia wolna od przeszkód, o
wymiarach 28 m długości i 15 m szerokości, mierzonych od wewnętrznych
krawędzi linii ograniczających boisko.

3. 3
Zadania programu
Człowiek ma naturalną potrzebę ruchu, przejawiającą się już od
dzieciństwa. Poprzez ruch wyrażamy swoją osobowość: myśli, uczucia. Dzieci
żyją w silnym związku emocjonalnym ze swoim ciałem, ruch jest wyrazem ich
żywotności. Wychowanie fizyczne realizowane w sali gimnastycznej lub na
boisku szkolnym a nawet na korytarzu szkolnym w ramach obowiązkowych zajęć
nie jest w stanie zaspokoić wszystkich potrzeb ruchowych dzieci i rozwijać w
pełni ich zainteresowań sportowych. To, a także potrzeba rywalizacji sportowej i
aktywności fizycznej w różnych warunkach powoduje, że taką formą ruchu są
pozalekcyjne zajęcia sportowo.
Głównym celem zajęć pozalekcyjnych jest ogólny rozwój sprawności
fizycznej, poprawa stanu zdrowia, kondycji i koordynacji ruchowej dzieci.
Założeniem tego programu nie jest tylko wszechstronny rozwój osobowości, ale i
poszerzenie możliwości ruchowych służących doskonaleniu gier zespołowych,
jaką jest koszykówka.
W trakcie aktywności ruchowej ujawniają się potencjalne możliwości
młodzieży związane ze zdolnościami motorycznymi i wydolnością fizyczną,
dlatego obok rozwoju sprawności ogólnej na zajęciach będzie rozwijana właśnie
sprawność ukierunkowana.
I. Zadania szkoły
 Tworzenie warunków do podnoszenia sprawności fizycznej i wydolności
organizmu uczniów poprzez zajęcia koszykówki dla dziewcząt i chłopców,
 Stymulowanie i umożliwienie uczniom podejmowania aktywności
ruchowej i wyrażania własnych przeżyć w zabawach i grach,
 Tworzenie warunków do kształtowania nawyków zdrowego stylu życia.

4. 4
Tworzenie warunków do harmonijnego rozwoju psychofizycznego oraz
dbałości o przestrzeganie zasad „Fair – play” w życiu i w sporcie.
II. Zadania nauczyciela
 Nauczyciel powinien przygotować lekcję zgodnie z zasadami doboru
treści i organizacji wychowania i kształcenia.
 Określić cel zajęć dla uczniów w zakresie kształtowania zachowań,
wiedzy, umiejętności i sprawności fizycznej.
 Zadbać o przygotowanie przyborów i pomocy dydaktycznych potrzebnych
do realizacji zadań.
 Przejawiać opiekuńczy i wyrozumiały stosunek do uczniów, a
jednocześnie wymagający i konsekwentny.
 Przeprowadzić lekcję z największym pożytkiem dla uczniów: odkrywać i
usuwać przyczyny błędów wykonania czynności ruchowych, zachować
natężenie wysiłku fizycznego w trakcie ćwiczeń.
III. Zadania wychowawcze
 Kształtowanie pozytywnych postaw wobec aktywności ruchowej,
sprawności fizycznej i zdrowia.
 Kształtowanie pozytywnych cech osobowości: zdyscyplinowania,
pracowitości, współpracy w grupie, odpowiedzialności, dążenia do
realizacji określonego celu, odwagi poprzez pokonywanie własnych
słabości i lęków.
 Kształtowanie poszanowania zasad i regulaminów.
 Wypracowanie nawyków higienicznych związanych z aktywnością
ruchową.

5. 5
 Kształtowanie pozytywnych postaw wobec potrzeby dążenia do
doskonalenia i poszerzania własnych umiejętności, wiedzy i sprawności
fizycznej oraz samokontroli i samooceny osiągnięć.
 Rozwinięcie poczucia odpowiedzialności za siebie i innych,
przestrzegania zasad i norm społecznych.
 Kształtowanie wrażliwości i zrozumienia dla możliwości i ograniczeń
innych.
 Kształtowanie pozytywnych postaw wobec uczciwej rywalizacji sportowej
– akceptacja goryczy porażki, umiejętność wyrażania radości z wygranej.
IV. Cele ogólne
 Wspomaganie rozwoju psychofizycznego dzieci,
 Wszechstronny rozwój sprawności ruchowej z uwzględnieniem
kształtowania cech motorycznych: szybkość, zwinność, siła i
wytrzymałość,
 Rozwijanie poczucia odpowiedzialności za zdrowie własne i innych,
 Wdrażanie do współzawodnictwa,
 Kształtowanie prawidłowej postawy ciała,
 Podnoszenie sprawności fizycznej,
 Upowszechnienie wzorców aktywnego spędzania czasu,
 Rozwijanie sportowych zainteresowań,
 Kształtowanie pozytywnych cech charakteru,
 Wspomaganie realizacji szkolnych zajęć wychowania fizycznego,
 Przygotowanie organizmu do wysiłku przez ćwiczenia ogólnorozwojowe,
 Przygotowanie do samodzielnego organizowania i sędziowania
rozgrywek sportowych,

6. 6
 Opanowanie i przestrzeganie zasad BHP w czasie organizacji i realizacji
zajęć.
V. Treści kształcenia
 Ocena potencjału motorycznego,
 Rozwój ogólnej sprawności fizycznej,
 Kształtowanie sprawności specjalnej,
 Nauka i doskonalenie podstaw gier zespołowych,
 Przygotowanie techniczne i taktyczne,
 Poprawa stanu zdrowia, hartowanie organizmu,
 Przygotowanie do zawodów i uczestnictwo w rozgrywkach sportowych,
 Organizacja imprez własnych.
VI. Szczegółowe treści kształcenia
1. Indywidualne poruszanie się zawodnika po boisku w ataku i obronie
 postawa w ataku i obronie;
 poruszanie się krokiem odstawno-dostawnym, szybki atak;
 bieg ze zmianą tempa;
 bieg ze zmianą kierunku;
 starty;
 skok – różne formy (jednonóż, obunóż, z miejsca i po biegu);
 zatrzymania.
2. Podania i chwyt piłki w miejscu i w ruchu
 podania piłki oburącz z przed klatki piersiowej i jedną ręką w miejscu i w
ruchu;

7. 7
 podania górne i kozłem jedną ręką – lewa i prawa;
 chwyt piłki oburącz z dociągnięciem do klatki piersiowej w miejscu i w
ruchu;
3. Rzut piłki do kosza
 Z miejsca, z biegu po dwutakcie z lewej i prawej strony, po zatrzymaniu
po naskoku;
 Rzuty wolny z linii rzutów osobistych;
 Rzuty z dystansu za trzy punkty z miejsca i po zatrzymaniu;
 Rzuty sytuacyjne jednorącz.
4. Kozłowanie piłki
 Lewą i prawą ręką po prostej linii i slalomem z asekuracją;
 Ze zmianą tempa i kierunku biegu.
5. Zwody
 Ciałem: przodem, tyłem – gra bez piłki z uwalnianiem się od obrońcy,
 Z piłką – pomiędzy nogami, z obrotem (piwot), z ręki do ręki;
Podstawowe techniki:
Postawa
Postawa zawodnika grającego w koszykówkę charakteryzuje się nisko ugiętymi
kolanami, wyprostowanymi plecami oraz rękoma w ułożeniu obronnym lub
gotowymi do chwytu w akcji ofensywnej. Postawa taka pozwala na
dogodniejsze starty w różnych kierunkach oraz odpowiednią, szybką reakcję na
wydarzenia dziejące się na placu gry.

8. 8
Sposoby trzymania piłki
- piłkę trzymamy oburącz, blisko klatki piersiowej na ugiętych rękach, daleko od
zawodnika obrony,
- pod koszem piłkę trzymamy wysoko tak, aby wszelkie próby wybicia jej przez
zawodnika obrony powodowały faul poprzez uderzenie w rękę,
Ćwiczenia oswajające
 Przyjmowanie prawidłowej postawy z trzymaniem piłki oburącz w
miejscu, w marszu, w biegu.
 Na sygnał prowadzącego przyjmowanie postawy w miejscu zmieniając
kierunek i sposób trzymania piłki. Ćwiczymy to samo w truchcie, w biegu.
 Zawodnicy poruszają się w kierunku pachołków (chorągiewek) ze zmianą
tempa biegu: do pierwszego szybko, do drugiego wolno.
 Ćwiczący poruszają się kozłując piłkę po obwodzie dużego koła. Na
sygnał prowadzącego:
- zmieniają tempo biegu, przyspieszając, a na ponowny sygnał
zwalniając;
- zmieniają kierunek biegu (obrót o 180), cały czas kozłując.
 Uczestnicy z piłlką ustawieni na linii bocznej, przyjmują proponowaną
przez nauczyciela pozycję wyjściową (postawa wysoka twarzą lub tyłem
do kierunku biegu, z leżenia tyłem i przodem z przysiadu podpartego i
inne). Na sygnał prowadzącego zaczynają biec.
 Na boisku wyznaczono trzy linie, co 5 - 6 kroków, uczestnicy z piłką
ustawieni w dwóch rzędach na linii startu. Na sygnał prowadzącego
pierwsi zawodnicy startują i przekraczają linię, powracając tyłem do linii
startowej, następnie biegną do drugiej linii itp., Kiedy pierwsi zawodnicy
dobiegną do drugiej linii, do biegu startuje kolejny uczestnik.

9. 9
Podania i chwyt piłki w ustawieniu w rzędach jak do sztafet wahadłowych:
 podanie piłki na wprost i przejście na koniec swojego rzędu,
 podanie piłki na wprost, zmiana ćwiczących następuje po przekątnej,
 podanie piłki na wprost, ćwiczący przebiega do rzędu przeciwnego,
 podanie piłki po przekątnej, ćwiczący ustawia się na koniec własnego
rzędu.
Podania i chwyty piłki w trójkach, ze zmianą miejsca ćwiczących i toru
podania piłki.
 podanie piłki do współćwiczącego i przejście zawodnika po podaniu na
koniec własnego rzędu,
 podanie piłki i zmiana miejsca ćwiczącego za piłką.
Kozłowanie piłki
Szybkość gry oraz bezbłędna obrona i atak wymagają od zawodnika
doskonałego opanowania kozłowania piłki. Duże znaczenie w treningu
odgrywają ćwiczenia kozłowania bez patrzenia na piłkę oraz ćwiczenia
oswajające z piłką, które pozwalają operowania piłką bez kontroli wzrokowej.
W nauczaniu kozłowania piłki wyróżniamy:
 kozłowanie piłki z boku;
 kozłowanie piłki slalomem;
 kozłowanie piłki ze zmianą tempa i kierunku biegu;
 kozłowanie piłki ze zwodem.
Ćwiczenia pomocnicze i oswajające
1. Kozłowanie piłki w różnych pozycjach wyjściowych (w siadzie, klęku,
staniu na lewej i prawej nodze).

10. 10
2. Kozłowanie piłki w miejscu, w przód i tył, z boku.
3. Kozłowanie piłki w miejscu w przód i w tył pomiędzy nogami.
4. Kozłowanie piłki w miejscu dookoła własnego ciała.
5. Kozłowanie piłki w miejscu "ósemką" pomiędzy chorągiewkami.
Ćwiczenia w formie ścisłej
1. Kozłowanie piłki ze zmianą ręki kozłującej.
2. Ćwiczenia kozłowania piłki w miejscu.
3. Ćwiczenia kozłowania piłki w truchcie.
4. Ćwiczenia kozłowania piłki ze zmianą tempa i kierunku poruszania się na
sygnał prowadzącego.
5. Ćwiczenia w parach. Jeden zawodnik z pary kozłuje piłkę za
współćwiczącym, który pokazuje mu coraz to inną liczbę palców.
Prowadzący piłkę głośno podaje liczbę pokazanych palców.
6. Kozłowanie piłki slalomem pomiędzy ustawionymi pachołkami lub
pomiędzy współćwiczącymi zakończone rzutem na kosz.
7. Ćwiczenia w parach. Jeden z ćwiczących biegnie koło kozłującego piłkę
współćwiczącego, przebiegając raz na jego lewą stronę, raz na prawą
stronę i pozoruje atak. Ćwiczący z piłką kozłuje ją tak, aby była ona
zawsze dalej od partnera. Po określonym czasie następuje zmiana ról.
Rzuty
Jednym z podstawowych warunków szkolenia jest nauczanie umiejętności
prawidłowego wykonywania rzutu do kosza z różnych pozycji wyjściowych. Rzut
jest trudnym, ale i ulubionym elementem techniki, ćwiczonym z dużym zapałem
przez dzieci.
Istotnym elementem w nauczaniu techniki gry jest rzut do kosza. Wyróżniamy
następujące rodzaje rzutów:

11. 11
 z miejsca, biegu, z zatrzymania,
 rzut wolny - osobisty;
 rzut za trzy punkty;
 sytuacyjny (dobitka, z obrotem i półobrotem, hakiem).
Nauczanie rzutów do kosza zaczynamy od:
1. Prawidłowego pokazu i objaśnienia wybranego rodzaju rzutu do kosza.
2. Ćwiczenia w miejscu i w marszu bez piłek z markowaniem rzutu, bieżąca
korekta prowadzącego.
3. Ćwiczący ustawieni w szeregu, na sygnał prowadzącego każdy z nich
porusza się wzdłuż linii bocznej, zatrzymuje się, markując, wykonuje rzut
do kosza (bez piłki).
4. Każdy uczestnik z piłką porusza się marszem w kierunku kosza, podaje
piłkę przód, następnie dobiega do niej i wykonuje rzut z zatrzymania.
5. Jw., lecz z biegu po podaniu własnym.
6. Rzut do kosza po podaniu i ominięciu statycznego(biernego) obrońcy (w
prawą lub lewą stronę).
7. Rzut do kosza po podaniu i ominięciu obrońcy.
8. Rzut do kosza po podaniu piłki przez współćwiczącego.
9. Nauczanie rzutu do kosza w formie fragmentów gry.
VII. Działania wychowawcze
 Wdrażanie nawyków higieniczno-zdrowotnych
 Wdrażanie do współdziałania w grupie
 Przestrzeganie zasad fair play
 Wdrażanie do aktywnego wypoczynku
 Samokontrola i samoocena na zajęciach
 Wdrażanie do samodyscypliny

12. 12
VIII. Procedury osiągnięcia celów
 Zasady nauczania:
- aktywności
- poglądowości
- stopnia trudności
- systematyczności
- indywidualizacji
 Metody nauczania:
- analityczno-syntetyczna
- zadaniowa
- zabawowa
- naśladowcza
- fragmentów gry
- gry szkolnej
- gry uproszczonej
- gry właściwej
 Formy prowadzenia zajęć
- indywidualna
- zespołowa
- stacyjna
IX. Osiągnięcia uczniów po zrealizowaniu programu
 Wykazują aktywną postawę w kształtowaniu własnej sprawności
fizycznej
 Dbają o zdrowie i hartują organizm

13. 13
 Poprawnie wykonują elementy techniczne indywidualnie i
zespołowo
 Podnoszą umiejętności motoryczne
 Udoskonalają zdobyte umiejętności techniczne i taktyczne
- potrafią prawidłowo kozłować
- potrafią prawidłowo podawać i chwytać piłkę
- potrafią prawidłowo wykonać rzucać do kosza
- potrafią prawidłowo wykonać zwody
 Znają przepisy gry w koszykówkę
 Stosują zasady fair play
 Utrzymują prawidłową postawę ciała.
 Znają zasady organizacji rozgrywek szkolnych
 Znają i stosują zasady bezpieczeństwa podczas ćwiczeń
X. Ewaluacja programu
 Porównanie osiągnięć uczniów z przed i po wdrożeniu programu
 Uczestnictwo w zawodach szkolnych
Literatura:
1. „Trening Koszykówki taktyka, technika, kondycja”, Autor:
Neumann H. 2003 Rok.
2. „Pierwsze kroki w nauczaniu koszykówki”, Autor:
D. Maciejewski, . Kopaczewski. 2012 Rok.
3. „Uczymy grać w koszykówkę”, Autor: Litkowicz R. 2009 Rok.

14. 14