https://drive.google.com/open?id=1nGo47pPh_ObvhNV2PWg4R-vdtO6JpwkK

1. Vùng dưới đồi và tuyến yên
Hình 1
Vùng dưới đồi và tuyến yên ở đâu?
Não của chúng ta được chia làm bốn phần: đại não, thân não
(gồm não giữa, cầu não và hành tủy), tiểu não và não trung gian (H.1).
Não trung gian gồm đồi thị, vùng dưới đồi và tuyến yên. Bạn
đọc vui lòng xem thêm giải phẫu não để rõ hơn.

2. Như vậy vùng dưới đồi và tuyến yên đều thuộc vùng não trung
gian, trong đó vùng dưới đồi nằm ở phía trên tuyến yên. (Hình 2)
Hình 2
Cấu tạo vùng dưới đồi
Vùng dưới đồi đóng vai trò quan trọng trung gian giữa hệ thần
kinh và hệ nội tiết, để thực hiện được điều này, nó được cấu tạo từ nhiều
nhân xám: nhân trên thị, nhân cạnh não thất, nhân lồi giữa … Mỗi nhân
xám có một vai trò nhất định, trong đó có nhân trên thị và nhân cạnh não
thất có khả năng sản xuất hormone.

3. Cấu tạo tuyến yên
Tuyến yên gồm hai thùy: thùy trước và thùy sau. Hai thùy này
đều được kết nối với vùng dưới đồi thông qua các mạch máu hay các bó
sợi thần kinh.
Thùy trước được kết nối với vùng dưới đồi thông qua hệ mạch
cửa – gồm các mao mạch đi từ phần dưới vùng dưới đồi xuống thùy
trước tuyên yên.
Thùy sau được kết nối với vùng dưới đồi thông qua bó sợi thần
kinh - xuất phát từ nhân trên thị, nhân cạnh não thất xuống thùy sau.

4. Hệ vùng dưới đồi – thùy trước tuyến yên
Các nơ-ron vùng lồi giữa vùng dưới đồi tiết các hormone theo hệ
mạch cửa xuống thùy trước tuyến yên để kích thích hay ức chế tế bào
thùy trước tuyến yên sản xuất hormone, các hormone do tuyến yên sản
xuất lại tác dụng lên các cơ quan khác trong cơ thể.

5. Các hormone của vùng dưới đồi tiết xuống thùy trước tuyến yên:
1. PRH: kích thích thùy trước tuyến yên tiết Prolactin, làm tăng sự
tiết sữa ở vú. PIH có tác dụng ngược lại, ức chế tiết Prolactin.
2. GHRH: kích thích thùy trước tuyến yên tiết hormone GH, có vai
trò làm khỏe cơ và xương. GHIH hay còn gọi là somatostain có
tác dụng ngược lại, ức chế sự tiết GH.
3. TRH: kích thích thùy trước tuyến yên tiết hormone TSH, kích
thích tuyến giáp sản xuất T3, T4.
4. CRH: kích thích thùy trước tuyến yên sản xuất ACTH, kích thích
tuyến thượng thận tiết corticosteroid – một hormone có tác dụng
chống viêm.
5. GnRH: kích thích thùy trước tuyến yên tiết hormone FSH và LH,
giúp duy trì hoạt động bình thường của buồng trứng và tinh hoàn.

6. Hệ vùng dưới đồi – thùy sau tuyến yên.
Các nơ-ron của nhân trên thị và nhân cạnh não thất tiết ra các
hormone, theo bó sợi thần kinh xuống thùy sau tuyến yên, rồi đi đến
các cơ quan đích để tác động. Như vậy thùy sau tuyến yên không sản
xuất hormone mà chỉ giúp vận chuyển hormone từ vùng dưới đồi đến
một số cơ quan trong cơ thể.

7. Các hormone vùng dưới đồi tiết xuống thùy sau tuyến yên:
1. Vasopressin hay ADH: tăng tái hấp thu nước ở thận.
2. Oxytocin: gây nên cơn co tử cung, tham gia vào quá trình tiết sữa.