Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 9ης Ενότητας: ΄΄Η παράσταση αρχίζει...΄΄
•
15 gefällt mir•54,483 views
http://xristx.blogspot.gr/2013/03/9.html#.UTDCEoGQV04 Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 9ης Ενότητας: ΄΄Η παράσταση αρχίζει...΄΄
Empfohlen
Empfohlen
Weitere ähnliche Inhalte
Was ist angesagt?
Was ist angesagt? (20)
Andere mochten auch
Andere mochten auch (20)
Ähnlich wie Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 9ης Ενότητας: ΄΄Η παράσταση αρχίζει...΄΄
Ähnlich wie Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 9ης Ενότητας: ΄΄Η παράσταση αρχίζει...΄΄ (20)
Mehr von Χρήστος Χαρμπής
Mehr von Χρήστος Χαρμπής (20)
Kürzlich hochgeladen
Kürzlich hochgeladen (18)
Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 9ης Ενότητας: ΄΄Η παράσταση αρχίζει...΄΄
- 1. Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr/ Γλώσσα Δ΄- Επανάληψη 9ης ενότητας: Η παράσταση αρχίζει... ΄΄΄΄ Γραμματική Φύλλα εργασιών Επαναληπτικά Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.1
- 2. 84 ΕΕννόόττηητταα 99 ΗΗ ππααρράάσστταασσηη ααρρχχίίζζεειι…… ΜΜιιαα ππεερριιππέέττεειιαα γγιιαα ττοο ΡΡωωμμααίίοο Ο παρακείμενος τη ς ενεργητ ικής κα ι πα θητ ικής φωνής Τα ρήματα που αναφέρονται σε μια ενέργεια που άρχισε στο παρελθόν και έχει τελειώσει αυτή τη στιγμή που μιλάμε είναι σε χρόνο παρακείμενο. Ο παρακείμενος της ενεργητικής και της παθητικής φωνής στην οριστική έγκλιση κλίνεται ως εξής: Παρακείμενος Ενεργητική φωνή παθητική φωνή έχω στολίσει έχω στολιστεί έχεις στολίσει έχεις στολιστεί έχει στολίσει έχει στολιστεί έχουμε στολίσει έχουμε στολιστεί έχετε στολίσει έχετε στολιστεί έχουν στολίσει έχουν στολιστεί π.χ. Εδώ και μέρες έχουμε στολίσει το χριστουγεννιάτικο δέντρο. Η Αντιγόνη έχει στολιστεί και σε περιμένει. Ο παρακείμενος σχηματίζεται με το βοηθητικό ρήμα έχω και το απαρέμφατο του ρήματος. mgavala Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.2
- 3. 85 Ασκήσεις 1. Να γράψεις τα παρακάτω ρήματα στον παρακείμενο στο πρόσωπο που βρίσκονται. Εν εστώτας Παρακείμ ενος α) τρέχω ……………………………………………………………… β) αγαπούν ……………………………………………………………… γ) σκάβει ……………………………………………………………… δ) καθαρίζετε ……………………………………………………………… ε) παγαίνουμε ……………………………………………………………… στ) μένουν ……………………………………………………………… 2. Να συμπληρώσεις τις παρακάτω στήλες. Εν εργητική φωνή Παθητική φωνή α) έχει βαφτίσει …………………………………………………………… β) έχω λύσει …………………………………………………………… γ) …………………………………………………………… έχουν ψηφιστεί δ) …………………………………………………………… έχεις συγκινηθεί ε) έχουμε τιμωρήσει …………………………………………………………… στ) έχεις κόψει …………………………………………………………… ζ) …………………………………………………………… έχετε μεταφερθεί η) έχουν πουλήσει …………………………………………………………… ΈΈννααςς ααρρλλεεκκίίννοοςς ααππόό χχααρρττίί Χρονικά επιρρήμ α τα Οι άκλιτες λέξεις που προσδιορίζουν κυρίως τα ρήματα και φανερώνουν τόπο, τρόπο, χρόνο. ποσό κ.ά. λέγονται επιρρήματα. Τα επιρρήματα που μας φανερώνουν χρόνο λέγονται χρονικά και απαντούν στην ερώτηση πότε. mgavala Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.3
- 4. 86 Τα πιο συνηθισμένα χρονικά επιρρήματα είναι τα εξής: τώρα, πριν, χτες, αύριο, μεθαύριο, πέρσι, φέτος, του χρόνου, μετά, ύστερα, σε λίγο, αργότερα, κατόπιν, έπειτα, αρχικά, τέλος, πάντα, ποτέ, κάπου κάπου, συχνά κ.ά. π.χ. Ο πατέρας επιστρέφει αύριο. Δε βλεπόμαστε πολύ συχνά. Ασκήσεις 1. Να υπογραμμίσεις τα χρονικά επιρρήματα στις παρακάτω προτάσεις. α) Πρόσφατα η γυναίκα του γέννησε. β) Τις προάλλες μάλωσαν οι δυο τους πολύ άσχημα. γ) Έχει πάντα την ίδια συμπεριφορά: δεν παραδέχεται ποτέ ότι κάνει λάθος. δ) Παλιά άλεθαν τον καφέ στο χερόμυλο. ε) Καλό είναι ν’ αερίζεις καθημερινά το δωμάτιό σου. στ) Σήμερα άρχισαν να βάφουν τους εξωτερικούς τοίχους του σπιτιού. ζ) Φεύγω από το σπίτι νωρίς το πρωί και γυρίζω αργά το βράδυ. 2. Να γράψεις για κάθε χρονικό επίρρημα ένα αντίθετο. α) πριν ……………………………………………………… β) πέρσι ……………………………………………………… γ) ποτέ ……………………………………………………… δ) αργά ……………………………………………………… ε) σπάνια ……………………………………………………… στ) τελικά ……………………………………………………… mgavala Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.4
- 5. 87 ΌΌρρννιιθθεεςς Ευθύς και πλά γιος λόγος Στον ευθύ λόγο ακούμε ή διαβάζουμε τα λόγια ενός προσώπου άμεσα, δηλαδή έτσι ακριβώς όπως τα είπε. π.χ. Η μητέρα ρώτησε τον Αντρέα: - Γιατί άργησες; Στον πλάγιο λόγο ακούμε ή διαβάζουμε τα λόγια ενός προσώπου έμμεσα, δηλαδή όχι ακριβώς όπως τα είπε, άλλα όπως μα τα μεταφέρει κάποιο άλλο πρόσωπο. π.χ. Η μητέρα ρώτησε τον Αντρέα γιατί άργησε. Μπορούμε νε μετατρέψουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο και το αντίστροφο ως εξής: Ευθύς λόγος Πλάγιος λόγος Η μητέρα ρώτησε τον Αντρέα: Η μητέρα ρώτησε τον Αντρέα - Γιατί άργησες; γιατί άργησε κι εκείνος απάντησε Εκείνος απάντησε: πως είχε πολλή δουλειά. - Είχα πολλή δουλειά Κατά τη μετατροπή του λόγου από ευθύ σε πλάγιο γίνονται αλλαγές που αφορούν το είδος των προτάσεων, το χρόνο και τα πρόσωπα των ρημάτων, τις αντωνυμίες και συχνά τα τοπικά ή χρονικά επιρρήματα που υπάρχουν στην πρόταση. Ασκήσεις 1. Να μετατρέψεις τον ευθύ λόγο σε πλάγιο λόγο. α) Ο δάσκαλος είπε στα παιδιά: ……………………………………………………… - Διάβασε με προσοχή τις ……………………………………………………… οδηγίες. ……………………………………………………… β) Οι οδηγίες μας λένε: ……………………………………………………… - Μάθετε τα χρήσιμα ……………………………………………………… mgavala Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.5
- 6. 88 τηλέφωνα και έχετε ……………………………………………………… κοντά σας ένα φορητό ……………………………………………………… τηλέφωνο. ……………………………………………………… γ) Ο δάσκαλος ρώτησε τα παιδιά: ……………………………………………………… - Διαβάσατε τις οδηγίες; ……………………………………………………… Τα παιδιά απάντησαν ……………………………………………………… - Τις διαβάσαμε, αλλά δεν ……………………………………………………… τις καταλάβαμε. ……………………………………………………… mgavala Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.6
- 7. 89 ΠΠρρώώττηη φφοορράά σσττοο θθέέααττρροο Ο υπερσυντέλικος της ενεργητ ικής κα ι της πα θητικής φωνής Τα ρήματα που αναφέρονται σε μια ενέργεια που άρχισε από το παρελθόν και έχει τελειώσει πριν γίνει κάποια άλλη είναι σε χρόνο υπερσυντέλικο. Ο υπερσυντέλικος της ενεργητικής και της παθητικής φωνής στην οριστική έγκληση κλίνεται ως εξής: Υπερσυντέλικος Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή είχα στολίσει είχα στολιστεί είχες στολίσει είχες στολιστεί είχε στολίσει είχε στολιστεί είχαμε στολίσει είχαμε στολιστεί είχατε στολίσει είχατε στολιστεί είχαν στολίσει είχαν στολιστεί π.χ. Όταν ήρθε η μητέρα, είχαμε στολίσει ήδη το σπίτι. Η Αφροδίτη είχε στολιστεί και σε περίμενε. Ο υπερσυντέλικος σχηματίζεται με το βοηθητικό ρήμα έχω στον παρατατικό και το απαρέμφατο του ρήματος. mgavala Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.7
- 8. 90 Ασκήσεις 1. Να γράψεις τα παραπάνω ρήματα στον υπερσυντέλικο της ενεργητικής ή της παθητικής φωνής. Ενεστώτας Υπερσυντέλικος α) αρχίζω ………………………………………………………………… β) δέχομαι ………………………………………………………………… γ) δουλεύει ………………………………………………………………… δ) έρχεσαι ………………………………………………………………… ε) καταλήγουμε ………………………………………………………………… στ) ζείτε ………………………………………………………………… ζ) περιγράφω ………………………………………………………………… 2. Να συμπληρώσεις τις παρακάτω στήλες. Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή α) είχε γράψει …………………………………………………… β) είχαν μειώσει …………………………………………………… γ) …………………………………………………… είχατε αγαπηθεί δ) …………………………………………………… είχαμε απομακρυνθεί ε) είχα ακούσει …………………………………………………… στ) είχαμε μαζέψει …………………………………………………… mgavala Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.8
- 9. 91 ΟΟ κκεερρααμμιιδδοοττρρέέχχααλλοοςς Ερωτημα τικές αντωνυμίες Οι αντωνυμίες που χρησιμοποιούμε για να κάνουμε ερωτήσεις λέγονται ερωτηματικές αντωνυμίες. Οι ερωτηματικές αντωνυμίες είναι οι εξής: • το άκλιτο τι π.χ. Τι είναι αυτό που κρατάς; Τι θέλεις; mgavala Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.9
- 10. 92 • ποιος, ποια, ποιο π.χ. Ποίος χτυπάει το κουδούνι; Ποιο παιδί θέλει παγωτό; • πόσος, πόση, πόσο π.χ. Πόση ώρα περιμένεις; Πόσα χρωστάει; Πολλές φορές χρησιμοποιούμε τη γενική τίνος στον ενικό αριθμό αντί για τη γενική ποιου/ ποιανού. π.χ. Τίνος είναι το αυτοκίνητο; αντί για Ποιου/ Ποιανού είναι το αυτοκίνητο; Η ερωτηματική αντωνυμία ποιος, ποια, ποιο δεν τονίζεται γιατί είναι μονοσύλλαβη λέξη. Η ερωτηματική αντωνυμία ποιος, ποια, ποιο κλίνεται ως εξής: Ενικός αριθμός Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο ονομ. ποιος ποια ποιο γεν. ποιου ή ποιανού ποιας ή ποιανής ποιου ή ποιανού αιτ. ποιο(ν) ποια(ν) ποιο Πληθυντικός αριθμός Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο ονομ. ποιοι ποιες ποια γεν. ποιων ή ποιανών ποιων ή ποιανών ποιών ή ποιανών αιτ. ποιους ποιες ποια mgavala Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.10
- 11. 93 Τι να προσέξω στην ορθογραφία!!! Δεν πρέπει να μπερδεύουμε το ποιο με το πιο και το ποια με το πια. Είναι λέξεις που ακούγονται το ίδιο, αλλά γράφονται διαφορετικά. Πώς μπορούμε να τα ξεχωρίσουμε; • Χρησιμοποιούμε το ποιο όταν ρωτάμε και το πιο όταν θέλουμε να συγκρίνουμε. π.χ. Ποιο φόρεμα σου αρέσει; Η Μαρία είναι πιο καλή από την Ελένη. • Χρησιμοποιούμε το ποια όταν ρωτάμε και το πια μετά από ρήματα ή επιφωνήματα. π.χ. Ποια σου το είπε; Φτάνει πια, ως εδώ. Ασκήσεις 1. Να συμπληρώσετε και κενά με την κατάλληλη ερωτηματική αντωνυμία στο σωστό τύπο. α) ………………………………………… ώρα αναχωρεί το πλοίο; β) ………………………………………… μέρες πέρασαν από τότε που σου τηλεφώνησε; γ) Για ………………………………………… πράγμα μιλάτε εσείς οι δύο; δ) ………………………………………… θα κάνουμε με το αυτοκίνητο που χάλασε; ε) ………………………………………… είναι αυτός που σου τηλεφώνησε και ………………………………………… θέλει από σένα; στ) Έχεις αποφασίσει ………………………………………… άτομα θα καλέσεις στο πάρτι; ζ) ………………………………………… είναι η καλύτερή σου φίλη; η) ………………………………………… εννοείς όταν λες πως δε θα έρθεις; 2. Να γράψεις τις ερωτήσεις των παρακάτω απαντήσεων χρησιμοποιώντας την κατάλληλη ερωτηματική αντωνυμία. α) - ………………………………………………………………………………………………………………… - Ο καλύτερός μου φίλος είναι ο Παναγιώτης. β) - ………………………………………………………………………………………………………………… mgavala Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.11
- 12. 94 • παραθέτουμε παροιμίες ή γνωμικά π.χ. «Ό, τι λάμπει δεν είναι χρυσός» • απαριθμούμε πράγματα. • π.χ. Τα φωνήεντα είναι 7 : α, ε, ι, η, ο, ω. γράφουμε τίτλους βιβλίων, περιοδικών, εφημερίδων, έργων, ονόματα πλοίων κτλ. π.χ. Πήγαμε στη Ζάκυνθο με το πλοίο «Διον. Σολωμός». - Με τον Παναγιώτη παίζουμε, κάνουμε ποδήλατο και πηγαίνουμε μαζί στο σχολείο. γ) - ………………………………………………………………………………………………………………… - Ξεκινάμε για το σχολείο στις 7.45 π.μ. δ) - ………………………………………………………………………………………………………………… - Φτάνουμε στο σχολείο σε 10 λεπτά. Η δ ιπλή τελεία (:) Διπλή τελεία βάζουμε όταν: • παραθέτουμε ακριβώς τα λόγια ενός προσώπου. π.χ. Η Ράνια ρώτησε : «Θα πάμε στο μουσείο;» • παραθέτουμε παροιμίες ή γνωμικά. π.χ. Μια παροιμία λέει : «Βουνό με βουνό δε σμίγει». • απαριθμούμε πράγματα. π.χ. Τα φωνήεντα είναι 7 : α, ε, ι, η, ο, ω. • θέλουμε να εξηγήσουμε κάτι. π.χ. Αυτό ήταν το λάθος του : ότι προσπαθούσε να με εξαπατήσει. Τα εισα γωγικά (« ») Τα εισαγωγικά τα χρησιμοποιούμε όταν: • θέλουμε να παραθέσουμε κατά λέξη τα λόγια άλλου προσώπου. π.χ. Ο διευθυντής είπε: «Την Τετάρτη θα πάμε εκδρομή». mgavala Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.12
- 13. 53 7. Η παράσταση αρχίζει Μια περιπέτεια για το Ρωμαίο 1. Να συμπληρώσεις τον πίνακα με τα ρήματα της πρώτης στήλης στο ίδιο πρόσωπο του παρακειμένου της ενεργητικής και παθητικής φωνής. ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ ποτίζω σχεδιάζουμε μιλάς τρέχουν γράφετε διπλώνει αγαπώ μαγεύω 2. Να συμπληρώσεις τα παρακάτω κενά με τα ρήματα των παρενθέσεων στον παρακείμενο, στο σωστό τύπο. α) Ο δρόμος ………………………… (κλείνω) εξαιτίας των έργων φυσικού αερίου. β) Οι ρυθμοί της ζωής μας ………………………… (αυξάνομαι) πολύ τις τελευταίες δεκαετίες. γ) ∆εν ………………………… (γράφω) καλά στο διαγώνισμα γιατί δεν ………………………… (διαβάζω) όσο έπρεπε. δ) Ας φύγουμε τώρα γιατί πρέπει να ………………………… (επιστρέφω) πριν βραδιάσει. ε) ………………………… (φέρνω) τις πληροφορίες που σας ζήτησα; στ) Αν και δεν ………………………… (περνώ) πολύς καιρός από τότε που σε είδα τελευταία φορά, ………………………… (ψηλώνω) πολύ. Ο Παρακείμενος Ο παρακείμενος μας δείχνει ότι μια ενέργεια έχει ήδη ολοκληρωθεί τη στιγμή που μιλάμε. Σχηματίζεται με το βοηθητικό ρήμα έχω και το απαρέμφατο. π.χ. έχω γράψει, έχεις παίξει, έχει φάει, έχουμε πάει, έχετε δει, έχουν υποσχεθεί ΄Εκδοση των Εκπαιδευτηρίων «Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ» Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.13
- 14. 54 Ένας Αρλεκίνος από χαρτί 1. Να συμπληρώσεις τα κενά με τα κατάλληλα χρονικά επιρρήματα που θα βρεις στην παρένθεση. (κάποτε, χτες, σήμερα, μετά, ποτέ, πριν, τώρα, αρχικά, αύριο, ποτέ, τότε) α) ………………… ήταν μια ηλιόλουστη μέρα, όμως ………………… βρέχει ασταμάτητα. β) ………………… το τέλος της παράστασης, οι ηθοποιοί υποκλίθηκαν στο κοινό. γ) ………………… δυσκολευτήκαμε στα μαθήματα, ………………… όμως τα καταφέρνουμε πολύ καλύτερα. δ) ………………… , αν ο καιρός είναι καλός, θα πάμε εκδρομή. ε) ………………… μη λες ………………… . στ) ………………… πολλά χρόνια οι σχέσεις των ανθρώπων ήταν πιο ζεστές. ζ) ………………… θα θυμηθείς τα λόγια μου και τότε θα καταλάβεις. 2. Να βρεις τα αντίθετα των παρακάτω χρονικών επιρρημάτων. τώρα …………………………………… ποτέ …………………………………… αρχικά …………………………………… νωρίς …………………………………… χθες …………………………………… συχνά …………………………………… φέτος …………………………………… πριν …………………………………… Επιρρήματα είναι οι λέξεις που συνοδεύουν τα ρήματα και μας δίνουν πληροφορίες για τον τόπο, το χρόνο, τον τρόπο, την ποσότητα. Χρονικά επιρρήματα Χρονικά επιρρήματα είναι εκείνα που φανερώνουν χρόνο και απαντούν στην ερώτηση «πότε;» (πότε, τώρα, τότε, πριν, μετά, σήμερα, αύριο, χτες, μεθαύριο, πέρ(υ)σι, φέτος, απόψε, αργά, νωρίς, οποτεδήποτε, όποτε, άλλοτε, κάποτε, ύστερα, έπειτα, επιτέλους, κιόλας, αμέσως, σπάνια, συχνά, τακτικά, πότε πότε κ.α.) ΄Εκδοση των Εκπαιδευτηρίων «Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ» Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.14
- 15. 55 Όρνιθες 1. Να μετατρέψεις τον ευθύ λόγο σε πλάγιο. α) Ο διευθυντής ρώτησε: - Ποιος θα πάει εκδρομή; - Όλοι θα πάμε, απάντησαν τα παιδιά. .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... β) Ο δάσκαλος ρώτησε: - Ποιος έγραψε στον πίνακα τη Γραμματική; - Ο ∆ημήτρης, απάντησαν τα παιδιά. .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... γ) Η δασκάλα μας είπε: - ∆ιαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες για τους σεισμούς. .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... δ) Ο γιος τους τους υποσχέθηκε: «Θα έρθω το καλοκαίρι να περάσουμε λίγες μέρες μαζί». .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ε) Οι γείτονές τους φώναξαν: «Σταματήστε αμέσως την μουσική, γιατί θα καλέσουμε την αστυνομία». .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... Ευθύς και πλάγιος λόγος Στον ευθύ λόγο ακούμε ή διαβάζουμε τα λόγια κάποιου όπως ακριβώς τα λέει. Στον πλάγιο λόγο ακούμε ή διαβάζουμε τα λόγια κάποιου, όχι ακριβώς όπως τα είπε, αλλά όπως μας τα μεταφέρει ένα τρίτο πρόσωπο. ΄Εκδοση των Εκπαιδευτηρίων «Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ» Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.15
- 16. 56 στ) Ο δάσκαλος τον ρώτησε: «Γιατί άργησες να έρθεις στο σχολείο;» .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ζ) Η αδερφή του Πέτρου είπε: «Προτιμώ να πέσω για ύπνο, από το να διαβάσω». .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... 2. Να μετατρέψεις τον πλάγιο λόγο σε ευθύ. α) Ο δάσκαλος ρώτησε ποιος πέταξε τα σκουπίδια στην αυλή και τα παιδιά απάντησαν ότι τα πέταξαν τα παιδιά των μικρών τάξεων. .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... β) Οι οδηγίες μας λένε να έχουμε μαζί μας πάντα ένα ραδιόφωνο μπαταρίας και να ακολουθούμε τις οδηγίες για τους σεισμούς. .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... γ) Ο δάσκαλος ρώτησε ποιος έσπασε την κορνίζα και όλα τα παιδιά απάντησαν πως δε γνωρίζουν. .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... 3. Να μετατρέψεις το παρακάτω κείμενο από τον πλάγιο λόγο στον ευθύ λόγο για να μάθεις τι διηγείται ο πατέρας στα παιδιά του. Ο πατέρας λέει στα αγαπημένα του παιδιά ότι τις μέρες των Απόκρεω ξαναγυρίζει με τις σκέψεις του στα νεανικά του χρόνια και θυμάται τις θαυμάσιες εκείνες μέρες που περνούσε στην Ξάνθη, όταν ήταν νέος και είχε τους φίλους του να τον φροντίζουν και να τον βοηθούν. « Τις μέρες των Απόκρεω ................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ΄Εκδοση των Εκπαιδευτηρίων «Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ» Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.16
- 17. 57 Πρώτη φορά στο θέατρο 1. Να συμπληρώσεις τον πίνακα με τα ρήματα της πρώτης στήλης στο ίδιο πρόσωπο του υπερσυντέλικου της ενεργητικής και παθητικής φωνής. ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ φωτίζω ζωγραφίζουμε ζητάς βάφουν τρέχετε βιδώνει αναζητώ μαγειρεύω Υπερσυντέλικος Ο υπερσυντέλικος μιλά για μια ενέργεια που έγινε στο παρελθόν και που είχε ολοκληρωθεί πριν από κάποια άλλη χρονική στιγμή του παρελθόντος. π.χ. Ο Κοσμάς είχε τελειώσει τα μαθήματά του, όταν έφτασαν οι φίλοι του στο σπίτι. ΄Εκδοση των Εκπαιδευτηρίων «Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ» Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.17
- 18. 58 Ο Κεραμιδοτρέχαλος 1. Συμπλήρωσε τα κενά με την κατάλληλη ερωτηματική αντωνυμία. α) ………………… είναι αυτός ο κύριος; β) ………………… ψάρια έπιασες; γ) Πες μου, σε παρακαλώ, ………………… έπαθες; δ) ………………… είναι οι ερωτηματικές αντωνυμίες; ε) ………………… ώρες παίξατε στην εκδρομή; στ) Πες μου ………………… θέλεις και θα σου πω αν μπορώ να σε βοηθήσω. 2. Συμπλήρωσε προσεκτικά με τις λέξεις ποιο ή πιο και ποια ή πια. α) ………………… είναι για σένα το ………………… ευχάριστο μάθημα; β) Είναι όλα τόσο όμορφα που δεν ξέρω ………………… να διαλέξω. γ) ∆εν ξέρω ………………… τι να πω. Μου φαίνονται όλα τόσο παράξενα. δ) Σε ………………… περιοχή μένεις; ε) ………………… από τα δύο τραγούδια σου αρέσει ………………… πολύ; στ) Πήγαινε λίγο ………………… πέρα, για να χωρέσουμε όλοι. ζ) ………………… μπορεί να μου πει ………………… είναι η σωστή λύση του προβλήματος; η) Μερικές φορές, είναι πιο δύσκολο απ’ ότι φαίνεται να καταλάβεις ………………… είναι πραγματικός φίλος σου. ΄Εκδοση των Εκπαιδευτηρίων «Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ» Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.18
- 19. Όνομα:……………………… 17/02/12 Μάθημα: Μια περιπέτεια για το Ρωμαίο Δ’ Ερωτήσεις κατανόησης κειμένου 1. Πού ζει η οικογένεια του Ομήρου; Να περιγράψεις το μέρος κατοικίας της. ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… 2. Από πού φαίνεται η αγάπη του κυρίου Ομήρου για το θέατρο; ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… 3. Από πού φαίνεται η αγάπη της γυναίκας του Ομήρου, Λαβίνιας για το θέατρο; ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… 4. Τι είναι το θέατρο για το γιο της οικογένειας, το Ρωμαίο; ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… Γραμματικό φαινόμενο: Παρακείμενος ενεργητικής και παθητικής φωνή Παρακείμενος των ρήματων σβήνω- σβήνομαι Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή Μαριάνθη Χαλκίτη Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.19
- 20. Όνομα:……………………… 21-02-12 Μάθημα: Ένας Αρλεκίνος από χαρτί Ερωτήσεις κατανόησης κειμένου 1. Ποιος ήταν ο πρωταγωνιστής της παράστασης «Υπηρέτης δύο αφεντάδων»; ……………………………………………………………… 2. Ποια είναι τα υλικά κατασκευής του Αρλεκίνου; ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… 3. Ποιο γεωμετρικό σχήμα χρησιμοποιούμε για α) το κεφάλι, β) το καπέλο, γ) το σώμα, δ) τα πόδια , ε) τα χέρια; ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… 4. Πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο Αρλεκίνος; …………………………………………………………….. Γραμματικό φαινόμενο: οριστική, υποτακτική, προστακτική Αορίστου Να βάλεις τις παρακάτω προτάσεις στις εγκλίσεις που κάθε φορά λείπουν: Οριστ: Μαγείρεψες φαγητό για όλους. Υποτ: ………………………………………………….. Προστ: ………………………………………………… Οριστ: …………………………………………………. Υποτ: ………………………………………………….. Προστ: Δούλεψε πιο σκληρά! Οριστ:………………………………………………….. Υποτ: Να μαζέψετε το τραπέζι. Προστ:………………………………………………… Μαριάνθη Χαλκίτη Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.20
- 21. Όνομα:……………………………… 23/02/12 Μάθημα: Ένας Αρλεκίνος από χαρτί (2) Ερωτήσεις κατανόησης κειμένου της σελίδας 65 1. Πώς λέγεται το θέατρο στο οποίο πήγε η Ηλέκτρα και πώς η παράσταση την οποία παρακολούθησε; ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… 2. Τι έκανε η Ηλέκτρα όταν κάθισε στη θέση της; ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… 3. Τι έκανε εντύπωση στην Ηλέκτρα από την παράσταση; ................................................................................................... ................................................................................................... ................................................................................................... ................................................................................................... ................................................................................................... ................................................................................................... Γραμματικό φαινόμενο: χρονικά επιρρήματα Οι λέξεις που φανερώνουν χρόνο λέγονται χρονικά επιρρήματα και απαντούν στην ερώτηση πότε; Φτιάξε μία μικρή ιστορία χρησιμοποιώντας όσα περισσότερα χρονικά επιρρήματα μπορείς. ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… Μερικά χρονικά επιρρήματα είναι: τώρα, πριν, χθες, αύριο, πέρσι, φέτος, κάποτε, αρχικά, μετά, κατόπιν, ύστερα, τέλος, ποτέ, κάπου κάπου… Καλά κούλουμα! Μαριάνθη Χαλκίτη Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.21
- 22. Όνομα:………………………….. 29/02/12 Μάθημα: Όρνιθες Ερωτήσεις κατανόησης κειμένου 1. Παρατήρησε την πρώτη εικόνα του κόμικ. Ποια στοιχεία του σύγχρονου κόσμου και ποια του αρχαίου εντοπίζεις; ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… 2. Ποια παράπονα ακούγονται από τους θεατές; ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… 3. Ο Αριστοφάνης ήταν κωμικός θεατρικός συγγραφέας. Τι ήταν αυτό που σας έκανε να γελάσετε; ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… Γραμματικό φαινόμενο: ευθύς και πλάγιος λόγος Να μεταφέρεις το παρακάτω κείμενο από ευθύ λόγο σε πλάγιο: Ακούστε προσεχτικά: Ευθύς λόγος είναι όταν ακούμε τα λόγια κάποιου, ακριβώς όπως τα είπε. Πλάγιος λόγος είναι όταν ακούμε ή διαβάζουμε τα λόγια κάποιου, όχι ακριβώς όπως τα είπε αλλά όπως μας τα μεταφέρει ένα άλλο πρόσωπο. Ευθύς λόγος Η κοπέλα τον ρώτησε: - Πώς έμαθες τι συνέβη; Εκείνος της απάντησε: - Μου τηλεφώνησε η αδελφή σου και μου είπε τα νέα. Πλάγιος λόγος ............................................................... ............................................................... ............................................................... ............................................................... ............................................................... Μαριάνθη Χαλκίτη Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.22
- 23. Όνομα:…………………………… 05/03/12 Μάθημα: Πρώτη φορά στο θέατρο Ερωτήσεις κατανόησης κειμένου 1. Σε ποια ηλικία πήγε η Ελευθερία για πρώτη φορά στο θέατρο; …………………………………………………………….. 2. Από πού φαίνεται στο κείμενο η μεγάλη επιθυμία της Ελευθερίας να πάει στο θέατρο; ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… 3. Να περιγράψεις το αρχαίο θέατρο μέσα από τα μάτια της Ελευθερίας αλλά και από αυτά που διδάχθηκες. ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… 4. Μπες στο blog της τάξης στο άρθρο με τίτλο « Μάθε για το Ηρώδειο και για άλλα θέατρα» και γράψε από πήρε το όνομά του το Ηρώδειο. ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… Σας συγχαίρω για την άψογη συμπεριφορά σας στο Δημοτικό θέατρο. Εκτελέσατε τις οδηγίες που φτιάξατε στον καλύτερο δυνατό βαθμό. Ήσαστε το παράδειγμα προς μίμηση! Γραμματικό φαινόμενο: Υπερσυντέλικος ρημάτων Ενεργητικής και Παθητικής φωνής Να κλίνεις τα ρήματα διατηρώ- διατηρούμαι στον Υπερσυντέλικο 1…2…3… Έτοιμοι; Αρχίζουμε το γράψιμο! Μαριάνθη Χαλκίτη Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.23
- 24. Όνομα:……………………… 13/03/12 Μάθημα: Ο Κεραμιδοτρέχαλος Ερωτήσεις κατανόησης κειμένου 1. Ποια αγαπημένα αντικείμενα του Μπόμπιρα ρουφάει ο Στίκης με την ηλεκτρική σκούπα; ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… 2. Για ποιους λόγους δεν παίζουν με τον Μπόμπιρα ο αδελφός του, η μαμά του και ο μπαμπάς του; ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… 3. Την Παρασκευή της προηγούμενης εβδομάδος κάναμε δραματοποίηση του κειμένου. Τι σημαίνει «δραματοποίηση»; ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… Γραμματικό φαινόμενο: Ερωτηματικές αντωνυμίες Οι λέξεις που χρησιμοποιούμε όταν ρωτάμε λέγονται ερωτηματικές αντωνυμίες. Άσκηση: Να γράψεις τις ερωτήσεις των παρακάτω απαντήσεων χρησιμοποιώντας την κατάλληλη ερωτηματική αντωνυμία. …………………………………………………………… - Ο καλύτερός μου φίλος είναι ο Παναγιώτης. …………………………………………………………… - Με τον Παναγιώτη παίζουμε ταινίες και πηγαίνουμε μαζί στο σχολείο. ποιος, –α, –ο, πόσος, -η, -ο, τι, τίνος, πώς, πού, ποιανού, ποιανής, γιατί Δεν μπερδεύω: ποιο- ερωτηματική αντωνυμία πιο- επίρρημα Άκου καλέ μου λύκε, στο blog της τάξης υπάρχει η σελίδα « Η γραμματική μου», όπου εκεί μπορείς να βρεις κανόνες γραμματικής που πιθανόν έχεις ξεχάσει!!! Μαριάνθη Χαλκίτη Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.24
- 25. Ενότητα 9α Μια περιπέτεια για τον Ρωμαίο Ευνίκη Τοκατλή Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.25
- 26. Ενότητα 9β Μια περιπέτεια για τον Ρωμαίο Ευνίκη Τοκατλή Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.26
- 27. Ενότητα 9γ Ένας αρλεκίνος από χαρτί Ευνίκη Τοκατλή Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.27
- 28. Ενότητα 9δ Όρνιθες Ευνίκη Τοκατλή Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.28
- 29. Ενότητα 9ε Πρώτη φορά στο θέατρο Ευνίκη Τοκατλή Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.29
- 30. Ενότητα 9στ Πρώτη φορά στο θέατρο Ευνίκη Τοκατλή Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.30
- 31. Ενότητα 9ζ Ο κεραμιδοτρέχαλος Ευνίκη Τοκατλή Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.31
- 32. Ενότητα 9η ο κεραμιδοτρεχαλος Ευνίκη Τοκατλή Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.32
- 33. Όνομα: ……………………………………… σελ. 158 1 Τι προσφέρει ο κλόουν σ΄ αυτούς που δεν έχουν που να ζεσταθούν; …………………………………………………………………………………………………………… 2 Τι προσφέρει ο κλόουν σ΄ αυτούς που δεν έχουν να πιουν νερό; …………………………………………………………………………………………………………….. 3 Τι προσφέρει ο κλόουν σ΄ αυτούς που δεν μπορούν να ονειρευτούν; ……………………………………………………………………………………………………………….. 4 Τι κρύβει στις τσέπες του ο κλόουν; ……………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………… 5 Μετατρέψτε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο και αντίστροφα: Ο διευθυντής μας ρώτησε: ……………………………………………………… -Ποιοι θέλετε να πάτε στο θέατρο;……………………………………………………….. -Όλοι θέλουμε να πάμε, ………………………………………………………… απαντήσαμε εμείς. ………………………………………………………… ……………………………………………………… Ο ταμίας του θεάτρου ρώτησε τη ……………………………………………………….δασκάλα μας πόσα εισιτήρια …………………………………………………………θέλουμε κι αυτή απάντησε είκοσι. 6 Ο χρόνος που δηλώνει πως κάτι έγινε στο παρελθόν και τώρα έχει πια τελειώσει είναι ο ……………………………………………… 7. Ο χρόνος που δηλώνει πως κάτι έγινε στο παρελθόν πριν γίνει κάτι άλλο είναι ο …………………………………………………… Ευνίκη Τοκατλή Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.33
- 34. 8 Ένωσε τις παρακάτω απλές λέξεις και σχημάτισε σύνθετες: Βάτραχος + άνθρωπος =……………………………………………… Ποταμός + πλοίο =………………………………………………. Ζώο + φίλος =……………………………………………… Ψάρι + σούπα =……………………………………………… 9. Σχημάτισε τις παρακάτω πτώσεις των ουσιαστικών: Ενικός αριθμός Πληθυντικός αριθμός ονομαστική γενική γενική αιτιατική Η στάση Η πόλη Η λέξη Η θέση Ευνίκη Τοκατλή Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.34
- 35. Όκμμα:___________________________________________________________ 1. Ακξύτ και γοάθτ ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ 2. Να ζρμπληοώζεηε ηα κεμά ητμ παοακάητ ποξηάζετμ με έμα από ηα πξιξ ή πιξ, πξια ή πια ______ είκαη αοηή πμο ζα ένζεη; ______ ηάλε είκαη _____μεγάιε; Φηάκεη _____ ε ακαμμκή! ____ παηδί ζα ένζεη κα βμεζήζεη; ____ μένα ζα πάμε εθδνμμή; Δε μπμνώ ____ κα πενημέκω! Δε λένω πναγμαηηθά ____ βηβιίμ κα δηαιέλω. ____ είκαη ____ ωναίμ, ημ θόθθηκμ ή ημ θίηνηκμ; Σηαμαηήζηε _____! 3. Να ζρμπληοώζεηε ηξμ παοακάητ πίμακα Εμεζηώηαπ Παοακείμεμξπ Υπεοζρμηέλικξπ Εμεογηη. Φτμή Εμεογηη. Φτμή Παθηηική Φτμή Εμεογηη. Φτμή Παθηηική Φτμή Ζωγναθίδω Κνύβω Ψάπκω Νηύκω Γομκάδω πμηίδω emathima.gr Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.35
- 36. 4. Να ζρμπληοώζεηε ηα κεμά ητμ παοακάητ ποξηάζετμ με ηξ καηάλληλξ ςοξμικό επίοοημα ______ μ δνόμμξ είπε πενηζζόηενε θίκεζε. Τμ ζέμα αοηό είκαη ζεμακηηθό. Πνέπεη κα ημ ζοδεηήζμομε ______ Ο παππμύξ ημο Θακάζε είπε ________ έκα βηβιημπωιείμ. ______ ζα πάω ζημ γηαηνό. ______ μ πεημώκαξ ήηακ πημ θνύμξ. ______ ιίγμ μηιήζαμε ζημ ηειέθωκμ θαη απμθαζίζαμε κα βνεζμύμε. Μμο ανέζεη κα πεγαίκω _______ ζημ ζέαηνμ. 5. Να μεηαηοέσεηε ηιπ παοακάητ ποξηάζειπ από ερθύ ζε πλάγιξ λόγξ και ηξ αμηίζηοξθξ. « Να πνμζέπεηε όηακ πενκάηε ημ δνόμμ», μαξ είπε ε μεηένα. ______________________________________________________________ Ο παηέναξ μαξ δήηεζε κα είμαζηε θνόκημμη μέπνη κα γονίζεη. ______________________________________________________________ Η δαζθάια μμο δήηεζε κα ζεθωζώ ζημκ πίκαθα _______________________________________________________________ « Αύνημ ζα πάμε εθδνμμή», μαξ ακαθμίκωζε ε δαζθάια. _______________________________________________________________ 6. Να διξοθώζεηε ηιπ παοακάητ λένειπ παοάζηαζει θέαοηξ θηλξδόοημα ηανηθέηοια κτμμξδία Ειζιηίοιξ emathima.gr Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.36
- 37. Επαναληπτικό τεστ στη Γλώσσα (9η Ενότητα) 1.Να μετατρέψεις τον ευθύ λόγο σε πλάγιο και το αντίστροφο. 2. Στις παρακάτω προτάσεις να υπογραμμίσετε τα χρονικά επιρρήματα. 1. Πριν, μιλήσαμε στο τηλέφωνο και κανονίσαμε να συναντηθούμε αύριο. 2. Αρχικά κόβεις το σχέδιο της πεταλούδας με ψαλίδι και έπειτα το κολλάς στο χαρτί. 3. Φέτος είμαι μαθήτρια της Δ’ δημοτικού. 4. Πρώτα μας κοίταξε θυμωμένος και μετά χτύπησε δυνατά την πόρτα. 5. Κάποτε τα πράγματα ήταν διαφορετικά. 6. Πηγαίνουμε συχνά στην παιδική χαρά με τις φίλες μου. 7. Σήμερα ξύπνησα νωρίς και έφαγα με την ησυχία μου το πρωινό μου. ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ Ο δάσκαλος ρώτησε τον μαθητή: - Γιατί άργησες τόσο να έρθεις; Eκείνος απάντησε: - Ξύπνησα αργά γιατί δεν άκου- σα το ξυπνητήρι. Οι γείτονες φώναξαν σε εμάς: « Σταματήστε να κάνετε φασαρία, αλλιώς θα καλέσουμε την αστυνομία». Η μητέρα με ρώτησε πώς έγραψα στο διαγώνισμα κι εγώ απάντησα ότι έγραψα πολύ καλά. Ονοματεπώνυμο:…………………… ……………………………………………….. Ημερομηνία:…………………………… Αραμπατζίδου Χριστίνα-Λυδία Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.37
- 38. 3.Συμπλήρωσε τις προτάσεις με «ποιο ή πιο; ποια ή πια;» ………………. πολύ απ’ όλα μου άρεσε το τρενάκι στο λούνα παρκ! Σε ………………. πόλη μένεις; Αποφάσισες ………………… φόρεμα θα φορέσεις; Είσαι ……………. πολύ μεγάλος για να πιστεύεις στον Αϊ – Βασίλη. Έλα …………… νωρίς από το σπίτι μου για να πάμε μαζί στο πάρτι! Μα σε …………….. χώρα συμβαίνουν αυτά τα πράγματα! …………….. χρώμα προτιμάς ……………. πολύ; 5.Να συμπληρώσεις τα παρακάτω κενά βάζοντας τα ρήματα των παρενθέσεων στον Παρακείμενο, προσέχοντας τη φωνή. - Η κεντρική είσοδος του τούνελ ...........................................(κλείνω). ..................................................(περισσεύω) αρκετό από το μεσημεριανό φαγητό. - Το δωμάτιο .........................................(πιάνω) μούχλα από την υγρασία. - Ως την αυγή , πρέπει να ......................................................(φεύγω), γιατί είμαστε ήδη τρεις μέρες έξω από το πρόγραμμα. - Τα λουλούδια ......................................................(χτυπιέμαι) από μια σπάνια ασθένεια. 6.Να συμπληρώσεις τα παρακάτω κενά βάζοντας το ρήμα των παρενθέσεων στον Υπερσυντέλικο, προσέχοντας τη φωνή. Δε μας πήραν αυτό που μας .....................................................(υπόσχομαι). Οι Φοίνικες με το αλφάβητο που ...................................................... (αναπτύσσω), συνέβαλλαν στη δημιουργία του Ελληνικού. Εσείς .....................................................(ντύνομαι) στο Καρναβάλι, όταν ......................................................(πηγαίνω) στην Ξάνθη; ......................................................(ξημερώνω), όταν έφτασα στο Πήλιο. 4.Συμπλήρωσε τα κενά και βάλε τόνους. φιλοδ_ρ_μα , αυλ__α, εισ_τ_ριο, κωμ_δ_α, ηθοπ__ός, ψιθ_ρ_ζω, ακούστ_κε, έμ__αζε, συν_θισμένος, σκ_νή Αραμπατζίδου Χριστίνα-Λυδία Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.38
- 39. 1ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΟΝ 9η ΕΝΟΤΗΤΑ ΟΝΟΜΑ:________________________________ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:__________________________ ΒΑΘΜΟΣ:_______________________________ Αριστοφάνη Πλούτος Ο Πλούτος παίχτηκε στην Αθήνα το 388 π.χ. Μετά το τέλος του Πελοποννησιακού πολέμου, στην Αθήνα επικράτησε η πολιτική και ηθική διαφθορά. Πολλοί θησαύριζαν απομυζώντας (παίρνοντας χρήματα με εκβιαστικό τρόπο) το δημόσιο χρήμα και κάνοντας ένα σωρό αδικίες σε βάρος του λαού. Οι έντιμοι πολίτες έχασαν τις περιουσίες τους και απέμειναν φτωχοί. Ο Αριστοφάνης με τον Πλούτο διαμαρτύρεται για λογαριασμό τους και επισημαίνει την κατάπτωση της πόλης. ΚΑΡΙΩΝΑΣ: Αχ, τι έχω πάθει… βρήκα κι εγώ δουλειά να κάνω. Υπάλληλος σ’ αυτόν τον ξεμυαλισμένο τον Χρεμύλο. Όλο κάτι σκαρφίζεται για να βγάλουμε λεφτά κι όλο στο δρόμο είμαστε. Τώρα, έχουμε πάρει από πίσω έναν τυφλό. Έναν θεόστραβο. Δεξιά αυτός, δεξιά εμείς. Αριστερά αυτός, αριστερά εμείς. Αφεντικό πες μου, να χαρείς, να καταλάβω, τι δουλειά είν’ αυτή που τρέχουμε πίσω από έναν τυφλό. ΧΡΕΜΥΛΟΣ: Μην απελπίζεσαι, Καρίωνα. Έχε μου εμπιστοσύνη. Δεν είμαι εντάξει μαζί σου; Το μισθό σου δε σου λέω πως σ’ τον χρωστάω κάθε μήνα; Αν είχα λεφτά, δε θα σε πλήρωνα; Το κουλούρι δεν το μοιράζομαι μαζί σου καθημερινά; Σου λέω όλες τις φτώχειες μου και τα προβλήματά μου. Όλα τα μοιράζομαι μαζί σου. ΚΑΡΙΩΝΑΣ: Ναι, δεν μπορώ να πω, από στενοχώριες άλλο τίποτα… ΧΡΕΜΥΛΟΣ: Λοιπόν, άκουσέ με προσεκτικά. Πήγα στους θεούς και τους ρώτησα τι να κάνω για να βγάλω λεφτά. Μήπως πρέπει να γίνω κλέφτης, κατεργάρης; Γιατί μόνο αυτούς βλέπω να είναι πλούσιοι. ΚΑΡΙΩΝΑΣ: Πολύ σοφά έκανες. Πολύ σωστή σκέψη, να γίνεις, να γίνεις. Αποστολίδου Ελισάβετ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.39
- 40. ΧΡΕΜΥΛΟΣ: Μη βιάζεσαι. Δε χρειάζεται, είπαν οι θεοί, ν’ αλλάξω χαρακτήρα. Μου είπαν να ακολουθήσω τον πρώτο άνθρωπο που θα ανταμώσω βγαίνοντας απ’ τον ναό, μέχρι να τον καταφέρω να ‘ρθει στο σπίτι μου. ΚΑΡΙΩΝΑΣ: Και ποιον αντάμωσες; ΧΡΕΜΥΛΟΣ: Τούτον εδώ. (Ο Πλούτος προχωράει ψάχνοντας με τη μαγκούρα του, γιατί είναι τυφλός, κουτουλάει σε μια κολόνα και πέφτει.) ΧΡΕΜΥΛΟΣ: Χτύπησες, καλέ μου γέρο; Θέλεις να σε πιάσω; ΠΛΟΥΤΟΣ: Όχι, να μου λείπει. Θα σηκωθώ μόνος μου. ΚΑΡΙΩΝΑΣ: Μπα, κάνει και τον δύσκολο. Μωρέ, άσ’ τονε κάτω. ΧΡΕΜΥΛΟΣ: Πες μας ποιος είσαι; ΚΑΡΙΩΝΑΣ: Αν νομίζεις πως θα μας σέρνεις ξοπίσω σου χωρίς να ξέρουμε ποιος είσαι, γελάστηκες. Κάνε πως σηκώνεσαι και θα σου δώσω μια να ξαναπέσεις. ΧΡΕΜΥΛΟΣ: Καρίωνα, δεν είναι τρόπος αυτός. (στον γέρο γλυκά) Μην ακούς τη νεολαία, δε θα σ’ αφήσουμε. Πες μας ποιος είσαι και θα σε βοηθήσουμε να βρεις τον δρόμο σου. ΠΛΟΥΤΟΣ: Αν σας πω ποιος είμαι, τότε είναι που δεν τη γλιτώνω. ΧΡΕΜΥΛΟΣ: Γιατί, τι θα σου κάνουμε; ΠΛΟΥΤΟΣ: Θα με αρπάξετε και δε θα μ’ αφήσετε να φύγω. ΧΡΕΜΥΛΟΣ: Πες μου, καλέ μου γέρο, εγώ είμαι άλλος άνθρωπος. Έλα να σε βοηθήσω, μη φοβάσαι. ΠΛΟΥΤΟΣ: Λοιπόν, είμαι ο Πλούτος! Σοφία Ζαραμπούκα, Θέατρο για παιδιά. Εκδ. Κέδρος (διασκευή) Αποστολίδου Ελισάβετ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.40
- 41. 1. Να μετατρέψεις τον διάλογο του Χρεμύλου με τον Πλούτο σε πλάγιο λόγο (από: Μην ακούς τη νεολαία……..είμαι ο Πλούτος). Ο Χρεμύλος είπε στον γέρο να …………………………….................................................. …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. Να τοποθετήσεις στη σωστή θέση τα υπογραμμισμένα επιρρήματα του κειμένου. ΧΡΟΝΙΚΑ ΤΡΟΠΙΚΑ ΤΟΠΙΚΑ ΠΟΣΟΤΙΚΑ …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… Αποστολίδου Ελισάβετ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.41
- 42. 3. Να γράψεις τα ρήματα του κειμένου που είναι με μεγαλύτερα και πιο έντονα γράμματα, σε όλους τους χρόνους, στον αριθμό και στο πρόσωπο που βρίσκονται το καθένα. ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ (εγώ) παθαίνω………………………………………………………………………………………………………………………. (εμείς) παίρνουμε…………………………………………………………………………………………………………………. (εγώ) πληρώνω…………………………………………………………………………………………………………………….. (εγώ) μοιράζομαι ………………………………………………………………………………………………………………... (εσύ) σηκώνεσαι …………………………………………………………………………………………………………………. ΕΞ. ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ ΣΥΝΕΛΕΣΜΕΝΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. Αποστολίδου Ελισάβετ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.42
- 43. 4. Σχημάτισε τον Παρακείμενο και τον Υπερσυντέλικο των ρημάτων: απελπίζομαι, ρωτώ, βγαίνω, αφήνω ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. Να μετατρέψεις το ευθύ λόγο σε πλάγιο και το αντίστροφο. ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ Ο πατέρας ρώτησε την ταξιθέτρια: - Θα μπορούσατε να μας πείτε πού είναι οι θέσεις μας; - Μην ανησυχείτε, θα σας οδηγήσω εγώ , απάντησε εκείνη. ………………………………………................................ ……………………………………………………………………… …………………………………………………………………….. …………………………………………………………………….. …………………………………………………………………….. …………………………………………………………………….. ………………………………………............................. ………………………………………………………………….. ………………………………………………………………….. ………………………………………………………………….. ………………………………………………………………….. ………………………………………………………………….. Ο σκηνοθέτης ρώτησε τους ηθοποιούς αν είναι έτοιμοι για την πρόβα κι εκείνοι απάντησαν ότι μπορούν να ξεκινήσουν. Αποστολίδου Ελισάβετ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.43
- 44. 6. Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων με ποιο ή πιο, ποια ή πια. • ............ μέρα θα πάμε εκδρομή; Δεν μπορώ ............. να περιμένω! • ............ είναι ............. ωραίο το κόκκινο ή το πράσινο; • ............. από τους δυο μας είναι ............. ψηλός; • ............. είναι το ........... γρήγορο ζώο στον κόσμο; • .............. δωμάτιο είναι .............. μεγάλο; Καλή επιτυχία! Ζωγραφίζω: Αποστολίδου Ελισάβετ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.44
- 45. ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 9 Teachers aid Σελίδα 1 ΓΠΑΝΑΛΗΠΣΙΚΓ ΑΚΗΓΙ ΣΗ ΓΛΩΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 9 1) Ερθύπ και πλάγιξπ λόγξπ: Παιδιά, μεηαηοέσεηε ηξμ παοακάητ διάλξγξ ζε πλάγιξ λόγξ: …Μηα μένα ζοκέβε θάηη ημ εκηειώξ ακαπάκηεπμ. Η Δόκα Σενεδόκα νώηεζε, όπςξ ζοκήζηδε, ημκ πηζηό ηεξ θαζνέθηε: -Καζνέθηε, θαζνεθηάθη, πμηα ζημκ θόζμμ αοηό έπεη ημ πημ γιοθό παμόγειμ; -Σμ μμμνθόηενμ παμόγειμ ζημκ θόζμμ ημ έπεη ε Λμοθία, απάκηεζε εθείκμξ. -Πμηα είκαη αοηή; Ρώηεζε έλαιιε ε Δόκα Σενεδόκα. -Γίκαη έκα θμνηηζάθη, πμο μόιηξ μεηαθόμηζε ζηε γεηημκηά μαξ. (Γογέκημξ Σνηβηδάξ) … Μηα μένα ζοκέβε θάηη ημ εκηειώξ ακαπάκηεπμ. Η Δόκα Σενεδόκα νώηεζε, όπςξ ζοκήζηδε, ημκ πηζηό ηεξ θαζνέθηε …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.45
- 46. ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 9 Teachers aid Σελίδα 2 Κάμηε ηώοα ακοιβώπ ηξ αμηίθεηξ. Μεηαηοέσηε δηλαδή ηξ παοακάητ κείμεμξ ζε ερθύ λόγξ: Μηα μένα ζοκακηήζεθακ ζε μηα πεγή έκα ιημκηάνη θη έκα αγνημγμύνμοκμ. Ήηακ θαη μη δομ δηραζμέκμη θαη ήζειακ κα πημοκ κενό. Σμ ιημκηάνη είπε ζημ αγνημγμύνμοκμ όηη έπνεπε κα θύγεη, γηαηί ημ κενό δεκ ζα έθηακε θαη γηα ημοξ δύμ. Σμ αγνημγμύνμοκμ ανκήζεθε κα οπαθμύζεη, γηαηί ήηακ πμιύ δηραζμέκμ θαη δεκ οπήνπε άιιε πεγή εθεί θμκηά. Σόηε ημ ιημκηάνη ημο είπε όηη έπνεπε κα πενημέκεη κα πηεη εθείκμ πνώημ θαη, ακ πενίζζεοε κενό, ζα έπηκε ζημ ηέιμξ θαη ημ αγνημγμύνμοκμ. Σμ αγνημγμύνμοκμ βνήθε ηεκ πνόηαζε ημο ιημκηανημύ πμιύ άδηθε, μηαξ θαη είπε θηάζεη εθείκμ πνώημ ζηεκ πεγή. Σμο πνόηεηκε ιμηπόκ κα μμηναζημύκ ημ κενό. Σμ ιημκηάνη ηόηε αγνηεμέκμ ημο απάκηεζε όηη ήηακ μ Βαζηιηάξ ηςκ δώςκ θαη όιμη ήηακ οπμπνεςμέκμη κα ημκ οπαθμύκ! (Δηαζθεοή από μύζμ ημο Αηζώπμο) Μηα μένα ζοκακηήζεθακ ζε μηα πεγή έκα ιημκηάνη θη έκα αγνημγμύνμοκμ. Ήηακ θαη μη δομ δηραζμέκμη θαη ήζειακ κα πημοκ κενό. …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.46
- 47. ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 9 Teachers aid Σελίδα 3 2) Χοξμική αμηικαηάζηαζη οημάητμ: Μεηαθέοεηε ηα οήμαηα ηηπ παοακάητ πεοιόδξρ ζε όλξρπ ηξρπ ςοόμξρπ: Ο γμκείξ ημο Ρςμαίμο επηζθέπημκηαη πμιιά ζέαηνα θαη παναθμιμοζμύκ πμιιέξ παναζηάζεηξ. Ο γμκείξ ημο Ρςμαίμο …………………………………..πμιιά ζέαηνα θαη ………………………………………..πμιιέξ παναζηάζεηξ. (Παναηαηηθόξ) Ο γμκείξ ημο Ρςμαίμο ………………………………………πμιιά ζέαηνα θαη ………………………………………..πμιιέξ παναζηάζεηξ. (Αόνηζημξ) Ο γμκείξ ημο Ρςμαίμο ……………………………………………….πμιιά ζέαηνα θαη ……………………………………………………πμιιέξ παναζηάζεηξ. (Μει. Γλ.) Ο γμκείξ ημο Ρςμαίμο ……………………………………………….πμιιά ζέαηνα θαη ……………………………………………………..πμιιέξ παναζηάζεηξ. (Μει. οκ.) Ο γμκείξ ημο Ρςμαίμο ……………………………………………………πμιιά ζέαηνα θαη ………………………………………………………………πμιιέξ παναζηάζεηξ. (Παναθείμεκμξ) Ο γμκείξ ημο Ρςμαίμο …………………………………………………………..πμιιά ζέαηνα θαη ………………………………………………………….πμιιέξ παναζηάζεηξ. (Τπενζοκηέιηθμξ) Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.47
- 48. ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 9 Teachers aid Σελίδα 4 3) Γοάσηε έμα μικοό κείμεμξ (ή απλά ποξηάζειπ), ςοηζιμξπξιώμηαπ όζα πεοιζζόηεοα ςοξμικά επιοοήμαηα μπξοείηε: …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 4) Εοτηημαηικέπ αμητμρμίεπ: Μαμηέσηε ηιπ εοτηήζειπ, επιλέγξμηαπ ηημ καηάλληλη εοτηημαηική αμητμρμία: ………………………………………………………………………………………………………………… - Θα δμύμε ηεκ «Οδύζζεηα». …………………………………………………………………………………………………………………. - Θα πάμε ζημ ζέαηνμ «Γγκαηία». ………………………………………………………………………………………………………………….. - Θα είμαζηε πενίπμο 50 παηδηά. ………………………………………………………………………………………………………………….. - Σμ εηζηηήνημ θμζηίδεη 10€ . Σρμπληοώζηε ηα κεμά ζηιπ παοακάητ ποξηάζειπ με ηημ εοτηημαηική αμητμρμία πξιξ ή με ηξ επίοοημα πιξ: ……………… παηδί ζα μαξ πεη ………….. είκαη ημ …………… μεγάιμ κεζί ημο Αηγαίμο; νώηεζε ε δαζθάια. Μηα μμο ιεξ πενπάηα…………. ζηγά, μηα με μαιώκεηξ γηαηί δεκ πάς………. γνήγμνα! Δεκ λένς ηειηθά …………… απ’ ηα δύμ ζέιεηξ κα θάκς! ………………………. θμοζηάκη κα δηαιέλς; Μμο θαίκεηαη όηη ημ θόθθηκμ μμο ηαηνηάδεη ………πμιύ! Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.48
- 49. ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 9 Teachers aid Σελίδα 5 5) Σρλλαβιζμόπ: Χτοίζηε ηιπ παοακάητ λένειπ ζε ζρλλαβέπ: εζμπμηόξ, γέκκεζε, θιαδηά, ζπέδηα, ιοπκάνη, ανπαίμξ, θςηηζμόξ, αοιαία, θμζημύμηα …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6) Λενιλξγικέπ αζκήζειπ: Γοάσηε όζεπ πεοιζζόηεοεπ λένειπ μπξοείηε ζςεηικά με ηξ θέαηοξ. Σηη ζρμέςεια διαλένηε 3 από αρηέπ και δώζηε ηξμ ξοιζμό ηξρπ. …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… Σρμπληοώμτ ηξμ πίμακα με ηημ καηάλληλη λένη: οήμα ξρζιαζηικό επίθεηξ δημνζώκς πανάζηαζε ζογθηκεηηθόξ,-ε,-μ ζογθεκηνώκς εκηύπςζε έημημμξ,-ε,-μ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.49
- 50. Όταν σε κάποιο κείμενο που ακούμε ή διαβάζουμε, μεταφέρονται τα λόγια κάποιου προσώπου όπως ακριβώς τα είπε, τότε ο λόγος αυτός ονομάζεται ευθύς και τα λόγια αυτά μπαίνουν σε εισαγωγικά « » ή βρίσκονται απευθείας σε διάλογο. π.χ. Ο Πάνος είπε: «Σήμερα πρέπει να επισκεφθώ τον οδοντογιατρό.» Εάν όμως, τα παραπάνω λόγια που είπε ο Πάνος μεταφερθούν προφορικά ή σε κάποιο κείμενο αλλαγμένα και όχι αυτούσια (όπως ακριβώς τα είπε ο ίδιος), τότε ο λόγος αυτός ονομάζεται πλάγιος. π.χ. Ο Πάνος είπε ότι σήμερα θα επισκεφθεί τον οδοντογιατρό. Μερικές από τις αλλαγές που μπορεί να συμβούν όταν ο ευθύς λόγος μετατρέπεται σε πλάγιο είναι οι εξής: Το πρώτο πρόσωπο στο οποίο συναντήσαμε το ρήμα της πρότασης μέσα στα εισαγωγικά αλλάζει και γίνεται τρίτο πρόσωπο. Η υποτακτική έγκλιση του ρήματος που υπήρχε στον ευθύ λόγο άλλαξε και έγινε οριστική στον πλάγιο λόγο. Μπορούμε να μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο και τον πλάγιο σε ευθύ. π.χ. ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ Η γιαγιά ρώτησε το εγγονάκι της: Η γιαγιά ρώτησε το εγγονάκι της ─ Πού ήσουν χθες το απόγευμα; πού ήταν χθες το απόγευμα κι Εκείνο της απάντησε: εκείνο απάντησε πως είχε πάει ─ Είχα πάει στην παιδική χαρά με τη νονά. στην παιδική χαρά με τη νονά του. Είναι εύκολο! Ας κάνουμε πίσω κάποιες ασκησούλες για εξάσκηση! Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.50
- 51. ΑΑΑΣΣΣΚΚΚΗΗΗΣΣΣΕΕΕΙΙΙΣΣΣ 1). Να μετατρέψετε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο: ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ Η δασκάλα είπε στους μαθητές της: ─ Μελετήστε καλά τα παραδείγματα που σας έδωσα. Τα παιδιά απάντησαν: ─ Τα μελετήσαμε ήδη, κυρία, για το διαγώνισμα που θα μας βάλετε μεθαύριο. ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ 2). Να μετατρέψετε τον πλάγιο λόγο σε ευθύ: Η Κατερίνα ρώτησε τη φίλη της, αν θα μπορέσει την Κυριακή να πάνε μαζί στο θέατρο για να παρακολουθήσουν την καινούργια παράσταση κι η φίλη της απάντησε ότι δέχεται με πολλή χαρά να την ακολουθήσει. ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ Ο δάσκαλος ζήτησε από τα παιδιά να του δώσουν τα τετράδια κι εκείνα του απάντησαν πως τα πήγαν στο γραφείο του την ώρα του διαλείμματος. ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.51