Γλώσσα Δ΄ 7. 2. ΄΄Οι μύθοι και η ελιά΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής
http://xristx.blogspot.gr/
Γλώσσα Δ΄- Ενότητα 7η - Μάθημα 2ο
:
Οι μύθοι και η ελιά΄΄ ΄΄
Γραμματική
Φύλλα εργασιών
Παρουσιάσεις
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.1

Δημιουργός: eva-edu xristx.blogspot.gr Χρήστος Χαρμπής
Η ελιά δώρο της Αθηνάς : Ο Ποσειδώνας και η Αθηνά µάλωναν για το
ποιός θα δώσει το όνοµά του στην πόλη της Αττικής. Για να βγεί κάποιος
από τους δυό τους νικητής έπρεπε να κάνει ένα δώρο στην πόλη. Ο
Ποσειδώνας έβγαλε νερό από τον βράχο της Ακρόπολης και η Αθηνά
φύτεψε µια ελιά. Στον κόσµο άρεσε πιο πολύ το δώρο της Αθηνάς γιατί µε
την ελιά θα είχαν λάδι για να µαγειρεύουν και να ανάβουν τις λυχνίες µε
φώς.
Η ελιά του Αρισταίου : Ο Αρισταίος µεγάλωσε µαζί µε τις Νύµφες. Οι
Νύµφες του έµαθαν να φυτεύει αµπέλια και ελιές και να βγάζει από τις
ελιές το λάδι. Μετά ο Αρισταίος φύτεψε ελιές και σε άλλα µέρη και πολλοί
άνθρωποι έβγαζαν λάδι από τις ελιές και έφτιαχναν το φαγητό τους.
Όταν ανάµεσα στις λέξεις ή στις προτάσεις δεν βάζουµε τους
συνδέσµους (και, αλλά) αλλά βάζουµε κόµµα (,) για να
ξεχωρίσουµε τις λέξεις τότε λέµε ότι έχουµε ασύνδετο σχήµα
Οι αντωνυµίες που µας δείχνουν ότι αυτός που κάνει κάνει το
παθαίνει λέγονται αυτοπαθείς αντωνυµίες
Ο εαυτός µου, ο εαυτός σου, ο εαυτός του,
του, της, του
µας, σας, τους
Γλώσσα Δ. Ενότητα 7. Κεφάλαιο 2. Oι μύθοι για την ελιά

Ενικός Αριθµός Πληθυντικός Αριθµός
ονοµαστική Η ελιά Η γιαγιά Οι ελιές Οι γιαγιάδες
γενική Της ελιάς Της γιαγιάς Των ελιών Των γιαγιάδων
αιτιατική Την ελιά Την γιαγιά Τις ελιές Τις γιαγιάδες
κλητική - ελιά - γιαγιά - ελιές - γιαγιάδες
Ενικός Αριθµός Πληθυντικός Αριθµός
ονοµαστική Η γριά Η µαµά Οι γριές Οι µαµάδες
γενική
αιτιατική
κλητική
Κλίνε τα ουσιαστικά στον ενικό και
πληθυντικό αριθµό

Όνοµα
Επίθετο/επώνυµο
Όνοµα πατέρα
Όνοµα µητέρας
Ηµεροµηνία γέννησης
Τόπος γέννησης
Τόπος κατοικίας
Επάγγελµα/δουλειά
Ενδιαφέροντα
Σχέδια για το µέλλον
Φτιάξε την ταυτότητά σου και γράψε πληροφορίες για τον εαυτό σου
Κόλλησε µια
φωτογραφία σου µέσα
στον κύκλο!

™™™¯¯¯ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙˙˙˙ˆˆ ÏÏ¤¤ÍÍÍÂÂÈÈ˜˜˜
116
88..33 AA˘˘ÙÙÔÔ··ııÂÂ››˜˜ ··ÓÓÙÙˆˆÓÓ˘˘ÌÌ››ÂÂ˜˜
¶Ú¤ÂÈ Ó· ÚÔÛ¤¯Ô˘ÌÂ ÌË Ì·˜
¯Ù˘‹ÛÂÈ Á˘Ú›˙ÔÓÙ·˜. ¢ÂÓ Í¤ÚÂÈ˜ fiÛÂ˜
ÊÔÚ¤˜ ¤¯ˆ ÙÚ·˘Ì·Ù›ÛÂÈ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÌÔ˘
ÌÂ ·˘Ùfi ÙÔ ÌÔ‡ÌÂÚ·ÓÁÎ.
√ ‰¿ÛÎ·ÏÔ˜ ‰ÈÔÚıÒÓÂÈ
ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘.
∏ ∆˙¤ÓË Î·Ì·ÚÒÓÂÈ
ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙË˜.
∆Ô ¯ÂÏˆÓ¿ÎÈ ÊÚÔÓÙ›˙ÂÈ
ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘.
√È ·˘ÙÔ·ıÂ›˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ Ì¿˜ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó fiÙÈ ÙÔ ›‰ÈÔ ÚfiÛˆÔ
ÂÓÂÚÁÂ› ·ÏÏ¿ Î·È ‰¤¯ÂÙ·È ÙËÓ ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜.
∏ ·ÓÙˆÓ˘Ì›· Ô Â·˘Ùfi˜ ÌÔ˘ Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÈ Î·È Ù· ÙÚ›· ÚfiÛˆ· ÛÙÔ˘˜
‰‡Ô ·ÚÈıÌÔ‡˜:
√Ó. Ô Â·˘Ùfi˜ ÌÔ˘ Ô Â·˘Ùfi˜ ÛÔ˘ Ô Â·˘Ùfi˜ ÙÔ˘/ÙË˜
°ÂÓ. ÙÔ˘ Â·˘ÙÔ‡ ÌÔ˘ ÙÔ˘ Â·˘ÙÔ‡ ÛÔ˘ ÙÔ˘ Â·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘/ÙË˜
∞ÈÙ. ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÌÔ˘ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÛÔ˘ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘/ÙË˜
∞ã ÚfiÛˆÔ µã ÚfiÛˆÔ °ã ÚfiÛˆÔ
∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
ÓÓÓÓÓÓÓ
ÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓ
ÓÓÓÓÓ
ÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓ
ÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓÓ

88..44 √√ÚÚÈÈÛÛÙÙÈÈÎÎ¤¤˜˜ ··ÓÓÙÙˆˆÓÓ˘˘ÌÌ››ÂÂ˜˜
∏ ÊÚ¿ÛË Ô ›‰ÈÔ˜, Ë ›‰È·, ÙÔ ›‰ÈÔ Î·È ÙÔ Â›ıÂÙÔ ÌfiÓÔ˜, ÌfiÓË, ÌfiÓÔ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È
ˆ˜ ÔÚÈÛÙÈÎ¤˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜. ¢Â›¯ÓÔ˘Ó ‰ËÏ·‰‹ fiÙÈ Î¿ÔÈÔ ÚfiÛˆÔ, ˙ÒÔ ‹ Ú¿ÁÌ·
ÍÂ¯ˆÚ›˙ÂÈ ·fi ¿ÏÏ· ÚfiÛˆ·, ˙Ò· ‹ Ú¿ÁÌ·Ù· ÙÔ˘ Â›‰Ô˘˜ ÙÔ˘.
ΔÔ ›‰ÈÔ˜ ÎÏ›ÓÂÙ·È Î·Ù¿ Ù· Â›ıÂÙ· ÛÂ -Ô˜, -·, -Ô, ÂÓÒ ÙÔ ÌfiÓÔ˜
ÎÏ›ÓÂÙ·È Î·Ù¿ Ù· Â›ıÂÙ· ÛÂ -Ô˜, -Ë, -Ô (Î·È Û˘ÓÔ‰Â‡ÂÙ·È ·fi
ÙË ÁÂÓÈÎ‹ ÙÔ˘ ·‰‡Ó·ÙÔ˘ Ù‡Ô˘ ÙË˜ ÚÔÛˆÈÎ‹˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›·˜).
117
√Ó. Ô Â·˘Ùfi˜ Ì·˜ Ô Â·˘Ùfi˜ Û·˜ Ô Â·˘Ùfi˜ ÙÔ˘˜
°ÂÓ. ÙÔ˘ Â·˘ÙÔ‡ Ì·˜ / ÙÔ˘ Â·˘ÙÔ‡ Û·˜ / ÙÔ˘ Â·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘˜ /
ÙˆÓ Â·˘ÙÒÓ Ì·˜ ÙˆÓ Â·˘ÙÒÓ Û·˜ ÙˆÓ Â·˘ÙÒÓ ÙÔ˘˜
∞ÈÙ. ÙÔÓ Â·˘Ùfi Ì·˜ / ÙÔÓ Â·˘Ùfi Û·˜ / ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘˜ /
ÙÔ˘˜ Â·˘ÙÔ‡˜ Ì·˜ ÙÔ˘˜ Â·˘ÙÔ‡˜ Û·˜ ÙÔ˘˜ Â·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜
∞ã ÚfiÛˆÔ μã ÚfiÛˆÔ °ã ÚfiÛˆÔ
¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
«√ ∂ÈıÂˆÚËÙ‹˜
‹ıÂÏÂ Ó· ÂÍÈ¯ÓÈ¿-
ÛÂÈ Ô ›‰ÈÔ˜ ÙÔ Ì˘-
ÛÙ‹ÚÈÔ. ΔÈ ÎÈ ·Ó ÔÈ
Û˘ÓÂÚÁ¿ÙÂ˜ ÙÔ˘
ÙÔÓ ‰È·‚Â‚·›ˆÓ·Ó
fiÙÈ Ë Ï‡ÛË ‚ÚÈÛÎfi-
Ù·Ó ÛÙ· ·ÔÙ˘Ò-
Ì·Ù· ÙˆÓ Û˘ÓÂÚÁÒÓ
ÙÔ˘ ‰Ú¿ÛÙË. ∂ÎÂ›ÓÔ˜
›ÛÙÂ˘Â fiÙÈ Ô ÂÚÈ-
‚fiËÙÔ˜ Î·ÎÔÔÈfi˜
•˘Ó›‰Ë˜ ‰ÚÔ‡ÛÂ Ìfi-
ÓÔ˜ ÙÔ˘, ¯ˆÚ›˜ ÙË
‚Ô‹ıÂÈ· ÙÚ›ÙˆÓ».
ªÂÚÈÎ¤˜ ÊÔÚ¤˜, Ë ·˘ÙÔ¿ıÂÈ· ‰ËÏÒÓÂÙ·È ÌÂ ÙËÓ
ÂÈÏÔÁ‹ ÙÔ˘ Î·Ù¿ÏÏËÏÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜ ÛÙËÓ ·ıËÙÈÎ‹
ÊˆÓ‹.
¶.¯. ¯ÙÂÓ›˙ˆ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÌÔ˘ = ¯ÙÂÓ›˙ÔÌ·È
GRAMMATIKH E'-ST' DHM 24-05-04 02:30 Page 117

4
ΟΟιι μμύύθθοοιι κκααιι ηη εελλιιάά
Ασύνδετο σχήμα
Ασύνδετο λέγεται το σχήμα λόγου κατά το οποίο παρατίθενται όμοιες
προτάσεις ή όμοιες λέξεις (ουσιαστικά, επίθετα, ρήματα κ.λπ.), χωρίς να
συνδέονται μεταξύ τους με κάποιο σύνδεσμο, αλλά χωρίζονται με κόμμα.
π.χ. Ο άντρας πήρε το λεωφορείο, έφτασε στο λιμάνι, κάθισε σ’ ένα παγκάκι κι
αγνάντευε τη θάλασσα.
Η Κυριακή είναι μια κοπέλα ψηλή, λεπτή, όμορφη και καλοντυμένη.
Ασκήσεις
1. Να βάλεις κόμμα (,) όπου χρειάζεται στις παρακάτω προτάσεις.
α) Ο Χάρης είναι ένα έξυπνο ζωηρό χαρούμενο παιδί.
β) Ο πατέρας κλαδεύει τα δέντρα η μητέρα σκουπίζει τα παιδιά διαβάζουν. γ)
Το κλίμα είναι υγρό βροχερό όχι πολύ ζεστό όχι πολύ παγωμένο άστατο.
2. Να γράψεις Σ (Σωστό) ή Λ (Λάθος) για να δείξεις αν στις παρακάτω
προτάσεις έχουμε ασύνδετο σχήμα ή όχι.
α) Μας πρόσφεραν γλυκά, αναψυκτικά, φρούτα και διάφορα ζαχαρωτά. (……)
β) Θέλει και την πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο. (……)
γ) Μην ξεχάσεις ν’ αγοράσεις ψωμί, γάλα, τυρί, μακαρόνια, ντομάτες. (……)
δ) Το ανθοπωλείο πουλά τριαντάφυλλα λευκά, κόκκινα, ροζ, κίτρινα. (……)
ε) Θα έρθουν μαζί μας και η Ειρήνη και η Ελένη και η Νότα. (……)
Το σχολικό παρεάκι tosxolikopareaki.blogspot.grΕπιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://xristx.blogspot.gr σελ.7

5
Αυτοπαθείς
αντωνυμίες
Οι αντωνυμίες που φανερώνουν πως το ίδιο πρόσωπο ενεργεί, δηλαδή κάνει
κάτι, και το ίδιο δέχεται την ενέργεια αυτή λέγονται αυτοπαθείς αντωνυμίες.
π.χ. Η Ράνια περιποιείται τον εαυτό της.
Στο παραπάνω παράδειγμα η φράση τον εαυτό της φανερώνει ότι το ίδιο
πρόσωπο, δηλαδή η Ράνια, κάνει κάτι (περιποιείται) και η ενέργεια γυρίζει
στην ίδια.
Οι αυτοπαθείς αντωνυμίες κλίνονται ως εξής:
Ενικός αριθμός
α΄ πρόσωπο β΄ πρόσωπο γ΄ πρόσωπο
ονομ. ο εαυτός μου ο εαυτός σου ο εαυτός του/της
γεν. του εαυτού μου του εαυτού σου του εαυτού του/της
αιτ. τον εαυτό μου τον εαυτό σου τον εαυτό του/της
Πληθυντικός αριθμός
α΄ πρόσωπο β΄ πρόσωπο γ΄ πρόσωπο
ονομ. ο εαυτός μας ο εαυτός σας ο εαυτός τους
γεν. του εαυτού μας
ή των εαυτών μας
του εαυτού σας
ή των εαυτών σας
του εαυτού τους
ή των εαυτών τους
αιτ. τον εαυτό μας
ή τους εαυτούς μας
τον εαυτό σας
ή τους εαυτούς σας
τον εαυτό τους
ή τους εαυτούς τους

6
Ασκήσεις
1. Να υπογραμμίσεις τις αυτοπαθείς αντωνυμίες στις παρακάτω προτάσεις.
α) Δεν αναγνωρίζω πια ούτε τον εαυτό μου.
β) Κατηγορεί τον εαυτό του γι’ αυτό που έγινε.
γ) Θεωρείτε τον εαυτό σα υπεύθυνο για το ατύχημα;
2. Να συμπληρώσεις τα παρακάτω κενά με την κατάλληλη αυτοπαθή
αντωνυμία.
α) Έχω πάψει να κοιτάζω ……………………………………… στον καθρέπτη.
β) Με το κάπνισμα κάνετε κακό ……………………………………… .
γ) Ο Τάσος είναι εγωιστής και κοιτάζει μόνο ……………………………………… .
δ) ……………………………………… θα ‘πρεπε να λυπάσαι όχι εμένα.
ε) Μόνο ……………………………………… σκέφτεσαι.
στ) Για να αγαπήσουμε τους συνανθρώπους μας, πρέπει πρώτα να
αγαπήσουμε ……………………………………… .
Θηλυκά ουσια στικά σε –α
Θηλυκά ισοσύλλαβα σε –α
ονομ. η φωλιά η χώρα η θάλασσα η ελπίδα
γεν. της φωλιάς της χώρας της θάλασσας της ελπίδας
αιτ. τη φωλιά τη χώρα τη θάλασσα την ελπίδα
κλητ. - φωλιά - χώρα - θάλασσα - ελπίδα
ονομ. οι φωλιές οι χώρες οι θάλασσες οι ελπίδες
γεν. των φωλιών των χωρών των θαλασσών των ελπίδων
αιτ. τις φωλιές τις χώρες τις θάλασσες τις ελπίδες
κλητ. - φωλιές - χώρες - θάλασσες - ελπίδες

7
ονομ. οι μαμάδες
γεν. των μαμάδων
αιτ. τις μαμάδες
κλητ. - μαμάδες
Κατά το φωλιά κλίνονται (χωρίς να σχηματίζουν όλα τη γενική του
πληθυντικού) : καρδιά, αγορά, πλευρά, χαρά, δροσιά, δουλειά, ελιά, ματιά, ζημιά,
ομορφιά, Θεσσαλονικιά, Κηφισιά, Λεμονιά κ.ά.
Κατά το χώρα κλίνονται (χωρίς να σχηματίζουν όλα τη γενική του
πληθυντικού) : ώρα, γλώσσα, βάρκα, ημέρα, ρίζα, πλατεία, γυναίκα, δόξα, δίψα,
γλάστρα, ελευθερία κ.ά.
Κατά το θάλασσα κλίνονται: μέλισσα, αίθουσα, τράπεζα, μαθήτρια, βοήθεια,
προσπάθεια, άδεια, αλήθεια κ.ά.
Κατά το ελπίδα κλίνονται: ασπίδα, καταιγίδα, γαρίδα, εφημερίδα, πατρίδα,
σταφίδα, σειρήνα, λαμπάδα, θυγατέρα, νεράιδα, γοργόνα, αμαζόνα κ.ά.
1) Τα θηλυκά ισοσύλλαβα ουσιαστικά σε –α είναι οξύτονα,
παροξύτονα και προπαροξύτονα.
2) Στη γενική του πληθυντικού αριθμού τονίζονται στη λήγουσα.
Σε όλες τις άλλες πτώσεις τονίζονται όπου στην ονομαστική
του ενικού.
3) Όσα θηλυκά ισοσύλλαβα ουσιαστικά σε –α είναι τρισύλλαβα
ή πολυσύλλαβα και έχουν κατάληξη –ιδα, -αδα, -γα, -γγα
–ότητα, ύτητα, καθώς και ορισμένα άλλα, όπως, η μητέρα,
η εικόνα, η ακτίνα, η σταγόνα, η χελώνα, δεν τονίζονται στη λήγουσα στη
γενική πληθυντικού αλλά στην παραλήγουσα.
π.χ. η μητέρα – των μητέρων,
η ικανότητα – των ικανοτήτων,
η ασπίδα – των ασπίδων
Θηλυκά ανισοσύλλαβα σε –α
ονομ. η μαμά
γεν. της μαμάς
αιτ. τη μαμά
κλητ. - μαμά
Κατά το μαμά κλίνονται: γιαγιά, οκά, νταντά, κυρά κ.ά.

8
1) Τα θηλυκά ανισοσύλλαβα ουσιαστικά σε –α τονίζονται
στη λήγουσα σε όλες τις πτώσεις του ενικού αριθμού.
π.χ. η γιαγιά – της γιαγιάς – τη γιαγιά
Εξαιρείται το μάνα, που τονίζεται στην παραλήγουσα.
π.χ. η μάνα – της μάνας – τη μάνα
2) Σε όλες τις πτώσεις του πληθυντικού αριθμού
τονίζονται στην παραλήγουσα.
π.χ. οι γιαγιάδες – των γιαγιάδων
Ασκήσεις
1. Να συμπληρώσεις τα παρακάτω κενά βάζοντας τα ουσιαστικά των
παρενθέσεων στο σωστό τύπο.
α)Παρακολουθήσαμε την εξέλιξη του αγώνα με κομμένη
………………………………… .
β) Οι παίκτες της (ομάδα) ………………………………… εμφανίστηκαν
κουρασμένοι.
γ) Στο δάπεδο της (παλαίστρα) ………………………………… υπήρχε μια
ορθογώνια (πλάκα) ………………………………… .
δ) Ο Γρηγόρης δεν έχει πολλές (παρέα) ………………………………… και λέει
πως προτιμάει τη (μοναξιά) ………………………………… .
ε) Πέρασαν την (ημέρα) ………………………………… τους παίζοντας ανέμελα
στην (ακρογιαλιά) ………………………………… .
στ) Κάθε μια (ώρα) ………………………………… ακούγεται ο ήχος από την
(καμπάνα) ………………………………… της (εκκλησία) ………………………………… .
2. Να συμπληρώσεις τις στήλες όπως το παράδειγμα.
π.χ. η κυρά της κυράς οι κυράδες των κυράδων
α) η καφετζού ………………………. ………………………. …………………………
β) η γιαγιά ………………………. ………………………. …………………………
γ) η μαϊμού ………………………. ………………………. …………………………
δ) η κουρελού ………………………. ………………………. …………………………
ε) η νταντά ………………………. ………………………. …………………………

Το παραμύθι της Ελιάς
Μια φορά κι έναν καιρό
ζούσε σε μια φτωχογειτονιά ένα φτωχό μα πολύ καλόκαρδο κορίτσι που
το έλεγαν Ελιά.
Κάθε μέρα η Ελιά γύριζε τη γειτονιά της, έβλεπε τον κόσμο να ζει
φτωχός και δυστυχισμένος και γύριζε στο σπίτι της πολύ
στενοχωρημένη.
Κάτι πρέπει να κάνω να τους βοηθήσω, σκεφτόταν. Κι από την άλλη
μέρα κιόλας άρχισε. Βγήκε στη γειτονιά, κράτησε τα παιδιά της
γειτόνισσας για να πάει να δουλέψει και να μπορεί να φέρει στα παιδιά
της λίγο φαΐ.
Μια άλλη μέρα πήγε στη γριούλα που ήταν άρρωστη, της μαγείρεψε,
της σκούπισε το σπίτι, την έπλυνε, την ταΐσε. Την άλλη μέρα πάλι έβγαλε
τον παράλυτο γέρο με το καρότσι του βόλτα, για να πάρει αέρα και
ήλιο.
Τα βράδια γύριζε κατάκοπη, μα ευχαριστημένη που είχε καταφέρει να
δώσει λίγη χαρά στους φτωχούς ανθρώπους.
Οι μέρες περνούσαν κι η Ελιά όλο δούλευε, όσο αδυνάτιζε. Μα έβλεπε
πως ότι κι αν έκανε, ο κόσμος ήταν πάντα φτωχός και δυστυχισμένος.
Αυτό τη στενοχωρούσε πάρα πολύ κι έτσι στενοχωρημένη κάθισε στην
αυλή του σπιτιού της και συλλογιζόταν.
- Τι να κάνω, τι να κάνω. Δεν μπορώ να βλέπω τόση δυστυχία.
Το σπουργίτι που την είδε τόσο στενοχωρημένη - και που την αγαπούσε
γιατί κάθε μέρα του έριχνε σπόρους και ψίχουλα - δεν άντεξε και πέταξε
Πηγή: http://hamomilaki.blogspot.gr

βαθιά στο δάσος.
Εκεί βρήκε την καλή νεράιδα και της είπε:
- Τρέξε, καλή νεράιδα, η Ελιά είναι πολύ στενοχωρημένη, χλωμή κι
αδύνατη.
Η καλή νεράιδα ανήσυχη έτρεξε στην αυλή της Ελιάς και τη ρώτησε:
- Τι έχεις, Ελιά μου, κι είσαι τόσο λυπημένη;
- Αχ, καλή μου νεράιδα. Δεν μπορώ να βλέπω τόση φτώχεια και
δυστυχία γύρω μου.
- Και τι θέλεις, δηλαδή;
- θέλω να τους γίνω χρήσιμη, θέλω να τους προσφέρω κάτι πολύτιμο
που να τους δώσει ζωή και χαρά.
-Το θέλεις αλήθεια τόσο πολύ;
- Και βέβαια το θέλω, δε βλέπεις πως έλιωσα από τη στενοχώρια μου;
- Τότε σταμάτησε να στενοχωριέσαι, θα σε κάνω αυτό που θέλεις.
Και τσουπ! την άγγιξε με το ραβδάκι της κι αμέσως η Ελιά έγινε ένα
μεγάλο δέντρο, που έβγαλε φύλλα, λουλουδάκια άσπρα, που έγιναν ελιές
πράσινες, μωβ, μαύρες.
Έπεσαν στη γη, τα κουκούτσια φύτρωσαν, έγιναν δεντράκια και
σχημάτισαν ένα μεγάλο ελαιώνα.

Ήρθαν οι γείτονες, μάζεψαν τις ελιές,έβγαλαν λάδι,
έφαγαν, χόρτασαν, ρόδισαν τα μαγουλά τους, ζωήρεψαν κι άρχισαν να
χαμογελούν και να ζουν ευτυχισμένοι.
Για να ευχαριστήσουν την ελιά και να της δείξουν την αγάπη τους,
πήραν το λάδι τους, το έβαλαν στο καντήλι, για να θυμίζουν στην
Παναγιά και στο Χριστό, την καλοσύνη της ελιάς και την αγάπη της για
τον κόσμο.
Κι η Παναγιά με τη σειρά της την ευλόγησε. Κι ο Χριστός κάτω απ'
την ελιά ήρθε και ξεκουράστηκε.
Κι εκείνη καμάρωνε ευχαριστημένη στη μέση στον ελαιώνα και
φρόντιζε, όταν έρχονται οι άνθρωποι να τη μαζέψουν να 'ναι γεμάτη
ελιές, να χορταίνουν οι φτωχοί, και να φωτίζονται απ' τις καντήλες
όλες οι εκκλησιές.
Παναγιώτα Κασίμη
πρώτη δημοσίευση στο χαμομηλάκι:
Δευτέρα, 5 Σεπτεμβρίου 2011

ΌΝΟΜΑ:………………….. 31-01-12
Μάθημα: Οι μύθοι και η ελιά (Η ελιά δώρο της Αθηνάς)
Ερωτήσεις κατανόησης κειμένου
1. Ποιος θεωρείται ο πιο γνωστός αρχαίος μύθος σχετικά με
την καλλιέργεια της ελιάς;
………………………………………………………………
………………………………………………………………
2. Ποιοι μάλωσαν μεταξύ τους και γιατί;
………………………………………………………………
………………………………………………………………
3. Ποιος θα ήταν νικητής της διαμάχης;
………………………………………………………………
………………………………………………………………
4. Τι πρόσφερε κάθε θεός;
………………………………………………………………
………………………………………………………………
5. Ποιο δώρο θεωρήθηκε πολυτιμότερο και γιατί;
………………………………………………………………
………………………………………………………………
Άσκηση λεξιλογίου
Η λέξη ελιά προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη ελαία.
Βρες στο λεξικό σου τη σημασία των παρακάτω λέξεων και
φτιάξε μία πρόταση.
ελαιώνας (…………………………………………….)
……………………………………………….
……………………………………………….
ελαιόλαδο (…………………………………………….)
……………………………………………….
……………………………………………….
ελαιοπαραγωγή (…………………………………………..)
……………………………………………….
……………………………………………….
Μαριάνθη Χαλκίτη

Όνομα:………………… 01-02-12
Μάθημα: Οι μύθοι και η ελιά (Η ελιά του Αρισταίου)
Ερωτήσεις κατανόησης κειμένου
1. Ποιοι ήταν οι γονείς του Αρισταίου;
………………………………………………………………
2. Τι του έμαθαν οι Μούσες;
………………………………………………………………
3. Τι του έμαθαν οι Νύμφες;
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
4. Γιατί οι άνθρωποι τίμησαν τον Αρισταίο όσο κανένα άλλο
θνητό;
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
Γραμματικό φαινόμενο: αυτοπαθείς αντωνυμίες
Αντωνυμίες λέγονται οι λέξεις που μπαίνουν αντί του
ονόματος .Οι αυτοπαθείς αντωνυμίες φανερώνουν πως το
ίδιο πρόσωπο ενεργεί και το ίδιο δέχεται την ενέργεια.
Να συμπληρώσεις τα κενά με την κατάλληλα αυτοπαθή
αντωνυμία:
Δεν αναγνώριζα τον ………………………….
Δε βλέπω τον ……………….. στον καθρέφτη.
Πάνω από το καθετί έβαζε τον………………..
Ήταν εγωιστές. Κοίταζαν μόνο τον…………..
ο εαυτός μου, ο εαυτός σου, ο
εαυτός του, ο εαυτός της , ο εαυτός
μας, ο εαυτός σας, ο εαυτός τους
Μαριάνθη Χαλκίτη

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ______________________________________ __/__/_________
xristx.blogspot.gr Χρήστος Χαρµπής
1. Να βάλεις κόµµα (,) όπου χρειάζεται στις παρακάτω προτάσεις.
• Ο Χάρης είναι ένα έξυπνο ζωηρό χαρούµενο αγόρι.
• Ο πατέρας κλαδεύει τα δέντρα η µητέρα σκουπίζει τα παιδιά διαβάζουν.
• Το κλίµα ήταν υγρό βροχερό όχι πολύ ζεστό όχι πολύ παγωµένο άστατο.
• Μακάρι να µπορούσα να ταξιδέψω στο Μεξικό να πάω στα νησιά της Ιαπωνίας
να γυρίσω όλο τον κόσµο.
• Οι άνθρωποι δεν ήθελαν να φάνε να πιουν να µιλήσουν να κάνουν οτιδήποτε.
2. Να συµπληρώσεις να κενά µε την κατάλληλη αυτοπαθή αντωνυµία.
Έχω πάψει να κοιτάζω τον εαυτό µου στον καθρέφτη.
Με το κάπνισµα κάνετε κακό _____________________________.
Ο Πέτρος είναι εγωιστής και κοιτάζει µόνο ____________________________.
______________________ θα ‘πρεπε να λυπάσαι όχι εµένα.
Μόνο _______________________ σκέφτεται η Αθηνά.
Οι ευαίσθητοι άνθρωποι, όταν κάνουν λάθος, τα βάζουν µε _______________.
3. Να αναλύσεις τα παρακάτω ρήµατα, όπως στο παράδειγµα.
ξυρίζεται ξυρίζει τον εαυτό του
ντύνοµαι __________________________________
χτενίζεσαι __________________________________
πλενόµαστε __________________________________
σκουπίζεστε __________________________________
παρουσιάζοµαι __________________________________
βάφεται __________________________________
Παλάνης Αθανάσιος

1. Να συµπληρώσεις τις προτάσεις βάζοντας τις λέξεις της παρένθεσης
στο σωστό τύπο, χωρίς να ξεχάσεις το άρθρο, όπου χρειάζεται.
● Φέτος _____________________ µας δεν έχει πολλά σύκα. (σύκα)
● Από τη δυνατή έκρηξη προκλήθηκαν µεγάλες υλικές _______________. (ζηµιά)
● Ο αντίλαλος ______________________ έφτασε πολύ µακριά. (τουφεκιά)
● Τον έριξαν κάτω και άρχισαν να τον χτυπούν µε δυνατές ________________ και
_____________________. (γροθιά, κλοτσιά)
● Κάθε βράδυ __________________ παίρνει ένα χάπι για _________________της.
(γιαγιά, καρδιά)
2. Να φτιάξεις φράσεις, όπως στο παράδειγµα.
η κούραση – η δουλειά η κούραση της δουλειάς
τα άνθη – η κερασιά ____________________________
το χρώµα – η µπογιά ____________________________
τα γυαλιά – η γιαγιά ____________________________
το µέγεθος – η προσφορά ____________________________
3.Να κλίνεις τα παρακάτω οξύτονα θηλυκά ουσιαστικά σε – α.
Πληθυντικός αριθµός
Ον.
Γεν.
Αιτ.
Κλητ.
Παλάνης Αθανάσιος
Ενικός αριθµός
Ον. η φωτιά η µαµά η αχλαδιά
Γεν.
Αιτ.
Κλητ.

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ «Η ελιά»
ΟΝΟΜΑ : …………………………………………………………………………………………. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ……………………
1. Στις παρακάτω προτάσεις να συµπληρώσεις τα κενά µε τις κατάλληλες αυτοπαθείς αντωνυµίες:
ΘΥΜΗΣΟΥ: Οι αυτοπαθείς αντωνυµίες είναι περιφραστικές και σχηµατίζονται από τη λέξη εαυτός
και τον αδύναµο τύπο της προσωπικής αντωνυµίας.
Κλίνονται ως εξής: ο εαυτός µου, ο εαυτός σου, ο εαυτός του, ο εαυτός της, ο ευατός του ενικός
αριθµός και ο εαυτός µας , ο εαυτός σας, ο εαυτός τους (πληθυντικός αριθµός)
Ο παππούς ξαναβρήκε …………………………………… µόλις γύρισε στο χωριό.
Αγάπα τον πλησίον σου όπως ………………………… .
Ο γιατρός τής είπε να προσέχει καλύτερα ……………………………………… .
Εµάς δεν µας νοιάζει τίποτα παρά µόνο ο …………………………………… .
Παιδιά, να προσέχετε …………………………………… .
2. Τις παρακάτω προτάσεις να τις ξαναγράψετε αφού κάνετε τις απαραίτητες αλλαγές για να τις
µετατρέψετε σε ασύνδετο σχήµα. Θυµηθείτε ότι στο ασύνδετο σχήµα ενώνουµε λέξεις ή φράσεις µε
κόµµα.
Π.χ. Είναι φανατικός αναγνώστης. Διαβάζει βιβλία και περιοδικά και εφηµερίδες αλλά
και κόµικς.
Είναι φανατικός αναγνώστης. Διαβάζει βιβλία, περιοδικά, εφηµερίδες, κοµικς.
Έχει ταξιδέψει στην Ευρώπη και στην Ασία και στην Αφρική και στην Αµερική.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Κάθε πρωί τρέχω στο µπάνιο, όπου πλένω το πρόσωπό µου και βουρτσίζω τα δόντια µου και
χτενίζοµαι και ντύνοµαι.
...........................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................
Του άρεσε να σηκώνεται νωρίς το πρωί και να φτιάχνει τον καφέ του και να βγαίνει στο µπαλκόνι
και να κάθεται και να βλέπει την ανατολή του ήλιου.
...........................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................
kyra_daskala

Ενότητα 7γ Οι μύθοι και η ελιά
Ευνίκη Τοκατλή

Ενότητα 7δ Οι μύθοι και η ελιά

Ενότητα 7ε

49
Οι μύθοι και η ελιά
Στις παρακάτω προτάσεις, να βάλεις κόμμα (,) (ασύνδετο σχήμα) στη θέση
του συμπλεκτικού συνδέσμου και, διαγράφοντας τη λέξη και.
α) Λόγω της δουλειάς του ταξιδεύει συχνά στην Αγγλία, και στη Γερμανία, και
στην Ολλανδία, και στην Ιταλία και στην Ισπανία.
β) Το Σαββατοκύριακο θα ξεκουραστώ και θα παίξω και θα διασκεδάσω και θα
πάω βόλτα με τους γονείς μου.
γ) Όποιος θέλει καλούς βαθμούς πρέπει να προσέχει στην τάξη και να μελετά με
όρεξη και να ρωτά όταν έχει απορίες και να προσπαθεί να γίνεται καλύτερος
μέρα με τη μέρα.
δ) Συνηθίζει να ξυπνά νωρίς κάθε πρωί και να παίρνει το πρωινό του και να πίνει
τον καφέ του και να φροντίζει τα λουλούδια του και να πηγαίνει στη δουλειά του
χαρούμενος.
Αυτοπαθείς αντωνυμίες
Οι αυτοπαθείς αντωνυμίες μάς δείχνουν ότι το ίδιο πρόσωπο ενεργεί αλλά και
δέχεται την ενέργεια του ρήματος.
Η αντωνυμία ο εαυτός μου σχηματίζει και τα τρία πρόσωπα στους δύο
αριθμούς, σύμφωνα με τον παρακάτω κλιτικό πίνακα.
Α’ πρόσωπο Β’ πρόσωπο Γ’ πρόσωπο
Ον. ο εαυτός μου ο εαυτός σου ο εαυτός του/της
Γεν. του εαυτού μου του εαυτού σου του εαυτού του/της
Αιτ. τον εαυτό μου τον εαυτό σου τον εαυτό του/της
΄Εκδοση των Εκπαιδευτηρίων «Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ»

50
1. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις με τον κατάλληλο τύπο των
αυτοπαθών αντωνυμιών.
α) Κάθε μέρα στα μαθήματα πρέπει να δείχνετε τον καλύτερο ……………………………… .
β) Είναι καλύτερο να μοιράζεσαι από το να τα θέλεις όλα για τον …………………………… .
γ) Η ∆όνα Τερηδόνα κοίταζε καθημερινά τον ………………………………… στον καθρέφτη.
δ) Τον έχω δει τελευταία να μιλά συχνά με τον ………………………………… .
ε) Αν θέλουμε να είμαστε σωστοί πρέπει να ελέγχουμε τον …………………………………… .
στ) Μένουν μόνοι όσοι σκέφτονται μόνο τον ……………………………………… .
2. Να αντιστοιχίσεις τις φράσεις της αριστερής στήλης με τη σημασία τους.
Έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του.
Επιτέλους, βρήκε πάλι τον εαυτό
του.
∆είξτε τον καλύτερο εαυτό σας.
Να προσπαθείτε πάντα να είστε ο
εαυτός σας.
Συνήλθε μετά από καιρό.
Υπερεκτιμά τις δυνατότητές του.
Να είστε αυθόρμητοι, αληθινοί να
μην υποκρίνεστε.
Προσπαθήστε να είστε όσο το
δυνατόν καλύτεροι.
●
●
●
●
●
●
●
●
΄Εκδοση των Εκπαιδευτηρίων «Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ»

ΕΛΙΑ
Το Πολύτιμο κι αγαπημένο δέντρο
των Ελλήνων
ΗΡΩ

• Καταμεσήμερο Ιουλίου...
που κι αν ακόμα δεν υπήρχαν ελαιώνες...
θα τους είχα επινοήσει.
( Οδυσσέας Ελύτης )
• Που τρώει λάδι και ψωμί και λαδωτό πιτάρι,
δεν του επιάνου οι σαϊτιές του χαρομακελάρη.
( Κρητική μαντινάδα )
• Λέει η ελιά στον αφέντη της:
"Φρόντισε με να σε θρέψω.
Πότισε με να σε πλουτίσω"
( παροιμία από τη Μεσόγειο)

ΕΛΙΑ

Ιθάκη - Άγιος Ιωάννης
Δένδρα μεγαλύτερα των 1600
χρόνων!!!

Από το θέρο ως τις ελιές δεν
απολείπουν οι δουλειές

ΤΟ ΛΑΔΙ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ

ΛΑΔΙ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ

Γλώσσα Δ΄ 7. 2. ΄΄Οι μύθοι και η ελιά΄΄

Empfohlen

Empfohlen

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

Was ist angesagt? (20)

Andere mochten auch

Andere mochten auch (20)

Ähnlich wie Γλώσσα Δ΄ 7. 2. ΄΄Οι μύθοι και η ελιά΄΄

Ähnlich wie Γλώσσα Δ΄ 7. 2. ΄΄Οι μύθοι και η ελιά΄΄ (20)

Mehr von Χρήστος Χαρμπής

Mehr von Χρήστος Χαρμπής (20)

Kürzlich hochgeladen

Kürzlich hochgeladen (20)

Γλώσσα Δ΄ 7. 2. ΄΄Οι μύθοι και η ελιά΄΄