1. ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ Γ΄ ΛΥΚ. (Eπαναληπτικό)
(ΘΕΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ , Κεφ3ο)
ΘΕΜΑ A
Για τις ερωτήσεις Α1 έως και Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το
γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.
Α1. Όταν υδατικό διάλυμα RNH2 αραιωθεί με προσθήκη Η2Ο
α. ο βαθμός ιοντισμού της RNH2 και η [ΟΗ-] θα ελαττωθούν
β. ο βαθμός ιοντισμού της RNH2 και η [ΟΗ-] θα αυξηθούν
γ. ο βαθμός ιοντισμού της RNH2 θα αυξηθεί, ενώ το pH του διαλύματος θα ελαττωθεί
δ. ο βαθμός ιοντισμού της RNH2 καθώς και το pH του διαλύματος θα αυξηθούν
Α2. Ο δείκτης ¨πράσινο της βρωμοκρεσόλης¨ έχει ρΚ a=5. Η μορφή ΗΔ δίνει κίτρινο διάλυμα ενώ η
συζυγής βάση του δίνει μπλε διάλυμα. Σε υδατικό διάλυμα με ρΗ = 4 προσθέτουμε μια σταγόνα του
[H ]
δείκτη. Η αναλογία στο διάλυμα θα είναι:
[  ]
α. 0,01 β. 0,1
γ. 10 δ. 100
Α3. Σε υδατικό διάλυμα ΝΗ3 προσθέτουμε στερεό ΝΗ4Cl. Ποιο από τα παρακάτω μεγέθη αυξάνεται;
α.Το ρΗ του διαλύματος β. Ο βαθμός ιοντισμού της ΝΗ3.
γ. Η συγκέντρωση των ιόντων ΟΗ -. δ. Η συγκέντρωση των ιόντων Η3Ο+.
Α4. Ποιο από τα μονοπρωτικά οξέα που ακολουθούν είναι ισχυρό;
α. το οξύ ΗΑ, αν γνωρίζουμε ότι κάθε υδατικό διάλυμα ΝaA έχει pH > 7 (25 oC).
β. το οξύ ΗΒ, αν γνωρίζουμε ότι υδατικό διάλυμα ΗΒ 0,2 Μ έχει pH = 2.
γ. το οξύ ΗΓ, αν γνωρίζουμε ότι 10 mL υδατικoύ διαλύματος ΗΓ με pH = 3 αν αραιωθούν, με προσθή-
κη νερού, μέχρι τελικό όγκο 1000 mL αποκτούν pH = 4.
δ. το οξύ ΗΔ, αν γνωρίζουμε ότι διαλύοντας ποσότητα στερεού ΝaΔ σε υδατικό διάλυμα ΗΔ, χωρίς
μεταβολή του όγκου του διαλύματος, το pH του διαλύματος παραμένει σταθερό.
Α5. Θεωρείστε δύο υδατικά διαλύματα, το ένα του άλατος ΝαΑ και το άλλο του άλατος ΝαΒ, τα οποία
έχουν την ίδια συγκέντρωση (Μ) στους 25ο C. αν δίνεται ότι μεγαλύτερη τιμή ρΗ έχει το διάλυμα του
ΝαΑ, ποιο από τα δύο μονοπρωτικά οξέα ΗΑ και ΗΒ είναι ισχυρότερο;
α. το ΗΑ β. το ΗΒ
γ. δεν επαρκούν τα στοιχεία για να δ. έχουν την ίδια ισχύ
αποφανθούμε ποιο από τα δύο
(Moνάδες 5x5 = 25)
ΘΕΜΑ B
Β1. Όλα τα υδατικά διαλύματα της πρώτης στήλης έχουν θερμοκρασία 25 oC και την ίδια αρχική
συγκέντρωση για όλες τις διαλυμένες τους ουσίες.
στήλη Ι στήλη ΙΙ
1.διάλυμα Ca(OH)2 α. 4,00
2. διάλυμα ΗCOOH και ΗCOONa β. 1,00
3. διάλυμα Η2SO4 γ. 0,85
4. διάλυμα ΚNO3 δ. 13,30
5. διάλυμα ΗCOOH ε. 8,50
6. διάλυμα ΗCl στ.13,00
7. διάλυμα HCOONa ζ. 2,50
8. διάλυμα ΚΟΗ η. 7,00
α. Να αντιστοιχίσεις καθένα από τα διαλύματα της στήλης Ι με μία τιμή pH της δεύτερης στήλης ΙΙ
β. Με βάση τα αποτελέσματα της αντιστοίχησης, τι περιμένουμε να είναι τα υδατικά διαλύματα του
HCOONH4 (25 οC): αλκαλικά, όξινα ή ουδέτερα. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.
Για αμμωνία (NH3), στους 25 oC, η σταθερά ιοντισμού της είναι Kb = 10 -5.
Β2. Διαθέτουμε διάλυμα Ca(OH)2 και διάλυμα NH3, ίσων αρχικών συγκεντρώσεων και αναλογίας όγκων
1:2 αντίστοιχα.
α. Ποιο από τα δύο αρχικά διαλύματα διαθέτει μεγαλύτερη τιμή pΗ;
β. Ποιο από τα δύο αρχικά διαλύματα απαιτεί μεγαλύτερο αριθμό mol ΗCl για πλήρη εξουδετέρωση;

2. γ. Μετά την πλήρη εξουδετέρωση προκύπτουν μόνο ουδέτερα διαλύματα;
δ. Ποιο από τα αρχικά διαλύματα μπορεί να ογκομετρηθεί με διάλυμα ΗΝΟ 3 χρησιμοποιώντας για
δείκτη φαινολοφθαλεΐνη;
Εξηγήστε τις επιλογές σας. Όλα τα διαλύματα βρίσκονται στους 25 oC.
Β3. Υδατικό διάλυμα οξέος ΗΑ (διάλυμα Δ) έχει συγκέντρωση 0,1 Μ και ρΗ=3. Να εξηγήσετε ποιες από τις
ακόλουθες προτάσεις είναι σωστές και ποιες είναι λανθασμένες:
α. Το ΗΑ είναι ασθενές οξύ.
β. Το ΗΑ είναι ισχυρότερο οξύ από το ΗΝΟ2. Για το ΗΝΟ2 ισχύει ρΚa = 3,35.
γ. Όταν προσθέσουμε στο διάλυμα Δ το άλας ΝαΑ, χωρίς να μεταβληθεί ο όγκος του διαλύματος, το
ρΗ του διαλύματος αυξάνεται.
δ. Όταν εξουδετερωθεί πλήρως 1 mol HA με 1 mol ΚΟΗ, θα σχηματιστεί ουδέτερο διάλυμα.
ε. Όταν το διάλυμα ΗΑ αναμειχθεί με υδατικό διάλυμα ΚClO4 το pH του αρχικού διαλύματος δεν θα
μεταβληθεί.
(Moνάδες 10+10+5 = 25)
ΘΕΜΑ Γ
100 mL διαλύματος ασθενούς οξέος ΗΑ 0,1 Μ (Διάλυμα Υ1) βρίσκονται στη θερμοκρασία των 25 0C και το
pH του διαλύματος είναι 3.
Γ1. Να βρείτε την σταθερά ιοντισμού του οξέος ΗΑ.
Γ2. Το διάλυμα Υ1 ογκομετρείται με πρότυπο διάλυμα ΝαΟΗ 0,1 Μ
Να βρεθεί η συγκέντρωση των οξωνίων στο ισοδύναμο σημείο (Διάλυμα Υ2).
Γ3. Στο διάλυμα Δ1 προστίθενται 0,01 mol HCl, χωρίς να μεταβληθεί ο όγκος του διαλύματος Υ1 και
σχηματίζεται διάλυμα Υ3. Να βρεθεί το pH του διαλύματος Υ3 και ο βαθμός ιοντισμού του ΗΑ.
Γ4. Στο διάλυμα Υ3 προστίθενται 0,02 mol στερεού ΝαΟΗ, χωρίς να μεταβληθεί ο όγκος του διαλύματος
και σχηματίζεται διάλυμα Υ4. Να βρεθεί το pH του διαλύματος Υ4.
Γ5. Στο διάλυμα Υ1 προστίθενται 100 mL διαλύματος ΝH3 0,1 Μ (kb(NH3) = 10-5). Να βρεθεί το pH του
διαλύματος Υ5 που σχηματίζεται.
Να γίνουν οι προσεγγίσεις όπως προβλέπονται από το σχολικό βιβλίο. (Θερμοκρασία παντού 25 oC)
(Moνάδες 3+5+5+7+5 = 25)
ΘΕΜΑ Δ
Διαθέτουμε δύο διαλύματα Χ και Υ:
Το διάλυμα Χ περιέχει ασθενή μονοπρωτική βάση (B).
Το διάλυμα Υ έχει όγκο 1 L και περιέχει μονοπρωτικό οξύ ΗΔ.
α) Να βρεθεί ο όγκος του διαλύματος Χ που πρέπει να προστεθεί στο διάλυμα Υ έτσι ώστε να προκύψει
διάλυμα (διάλυμα Τ1) με ρΗ=5.
Δίνονται επίσης:
I. Με την προσθήκη άλατος ΝαΔ στο διάλυμα του ΗΔ δεν παρατηρείται μεταβολή στην τιμή του ρΗ του
διαλύματος.
ΙΙ. Για την πλήρη εξουδετέρωση της ποσότητας του διαλύματος Υ απαιτούνται 100 mL διαλύματος
ΝαΟΗ με ρΗ ίσο με 14.
III. Ο λόγος των συγκεντρώσεων των κατιόντων οξωνίου στο διάλυμα Χ και στο διάλυμα Υ είναι ίσος με
2  10
-10
αντίστοιχα.
ΙV. Για την ασθενή βάση δίνεται ότι Κb = 5 10-6.
β) Το διάλυμα Τ1 αναμιγνύεται με ίσο όγκο διαλύματος ασθενούς οξέος ΗΓ 0,2Μ. Να βρεθεί το ρΗ του
διαλύματος Τ2 που προκύπτει.
Δίνεται για το ΗΓ : Κα = 9,510-9
Όλα τα διαλύματα βρίσκονται σε θερμοκρασία 25 oC.
(Moνάδες 25)
ΚΑΛΗ ΤΥΧΗ