Inwoners van Prinsenbeek en Bavel hebben de stap om hun woning grondig aan te passen durven nemen dank zij de ondersteuning van Wonen met Gemak (bron PCOB).

1. perspectief | 3130 | perspectief
ACHTER HET NIEUWS
an het Drevenpark in Vlaardingen staan drie
prachtige appartemententorens. Het park ligt op
een steenworp afstand. Een bruggetje leidt naar
het winkelcentrum – ook al fijn dichtbij.
Welkom in Woonpark Triade, waar 108 appartementen
onderdak bieden aan zeker zoveel oudere bewoners. Zoals
André Fontijne (75), die tot zijn grote genoegen een van de
drie penthouses bewoont. En die – en dat is wel het meest
bijzonder – mede aan de wieg stond van het immense
bouwproject. De flats zijn er gekomen dankzij de inspan-
ningen van vier Vlaardingse heren op leeftijd. Een flinke
klus, ja. ‘Maar er bleek vraag naar’, constateert een nuchtere
André Fontijne.
Triade is een typisch voorbeeld van mensen die zelf de han-
den uit de mouwen steken en samen een nieuw, levensloop-
bestendig onderkomen bouwen. Levensloopbestendig: dat
wil zeggen zó gebouwd dat je er ook kunt blijven wonen als
je ouder wordt en wat gebreken gaat vertonen. Zo zijn de
woningen in Triade – uiteraard – gelijkvloers, ze hebben
geen drempels en de deuropeningen zijn breed, zodat er
ook een rolstoel doorheen kan. Er is aandacht besteed aan
de veiligheid en aan gemakkelijk schoonmaken.
‘In het ontwerp is gedacht aan de oudere mens’, vertelt
André Fontijne enthousiast. ‘De appartementen zijn slim
ingericht. Als je ouder wordt, blijf je bijvoorbeeld meer thuis,
en dan is het fijn om aan twee kanten uitzicht te hebben.’
Onderlinge band
Het gebeurt in Nederland steeds vaker dat particulieren
samen een wijkje neerzetten. Dat heeft veel voordelen.
Het belangrijkste is misschien wel: het is veel goedkoper.
Maar wat ook meespeelt, is dat je helemaal naar wens kunt
bouwen. Wil je een duurzaam huis? Wil je wonen in het
groen? Wil je een huis dat alvast klaar is voor de toekomst?
Het kan allemaal.
Zo grootschalig als in Vlaardingen hoeft gezamenlijk
bouwen niet altijd te zijn. Neem Joost Horvers uit Tilburg.
Met zijn 27 jaar is hij er vroeg bij met zijn project Pogiz.
Maar Joost Horvers is stedenbouwkundige en bovendien
gehandicapt. Hij heeft dus eigenlijk ‘van nature’ belangstel-
ling voor levensloopbestendig bouwen.
Inmiddels heeft de gemeente Tilburg hem een stuk grond
toegewezen. Goed nieuws, want nu kan Horvers beginnen
met het zoeken van medebouwers. ‘Er moeten minstens
tien mensen meedoen’, vertelt hij. ‘Als dat lukt, staat er over
een jaar of vijf aan de Mahlerstraat een aantal kleine huizen
dat zijn bewoners levenslang onderdak kan bieden. Zo
krijgen ze allemaal minstens één slaapkamer op de begane
grond. ‘Voor mij speelt ook het sociale aspect mee’, aldus
Joost Horvers. ‘Als je samen bouwt, smeed je een band.’
In Amsterdam wordt dat bevestigd door Menno Vergunst
(46), die het geluk heeft te mogen wonen in Vrijburcht,
een complex van 52 woningen op IJburg. Er is een ‘dorpje’
gecreëerd waarin een doorsnee van de maatschappij woont.
De jongste bewoner is begin twintig, de oudste een eind
in de zeventig. ‘Goed nabuurschap is hier heel belangrijk’,
vertelt Vergunst. ‘Mensen helpen elkaar waar nodig, maar
zonder dat dat een verplichting is. Want dat zou niet
werken.’
Vrijburcht herbergt allerlei gemeenschappelijke voorzienin-
gen, zoals een café, een knutselruimte en een binnentuin.
Er zijn ook twee logeerkamers. Verder zijn er zes kleine
woningen voor verstandelijk gehandicapten. De huizen
van de 52 eigenaren hebben allemaal brede deuropeningen.
Drempels ontbreken. Ook de trappen zijn breed, zodat er
eventueel een traplift kan komen. Overigens is het aantal
trappen in het complex bewust beperkt gehouden. Ideaal
dus. ‘Ik wil hier zelf ook graag blijven wonen als ik ouder
word’, zegt Vergunst.
Praktische hulp
De trend van levensloopbestendig bouwen speelt in op de
groeiende behoefte om langer zelfstandig te blijven wonen.
Iets dat de overheid stimuleert; er is immers steeds min-
Wie zelfstandig wil blijven wonen, doet
er goed aan om nu al na te denken over
een huis waarin dat kan. Je eigen huis
aanpassen of helemaal opnieuw begin-
nen? Deze mensen doen het.
TEKST: JOLENTA WEIJERS, ILLUSTRATIE: FREDDY VERMEULEN
‘Ik blijf ‘t liefst
waar ik ben’
‘Als je samen bouwt,
smeed je een band’
A
LEVENSLOOPBESTENDIG WONEN BIEDT ZEKERHEID
Vrijburcht, Amsterdam
Woonpark Triade, Vlaardingen Project Pogiz van Joost Horvers, Tilburg

2. perspectief | 3130 | perspectief
ACHTER HET NIEUWS
an het Drevenpark in Vlaardingen staan drie
prachtige appartemententorens. Het park ligt op
een steenworp afstand. Een bruggetje leidt naar
het winkelcentrum – ook al fijn dichtbij.
Welkom in Woonpark Triade, waar 108 appartementen
onderdak bieden aan zeker zoveel oudere bewoners. Zoals
André Fontijne (75), die tot zijn grote genoegen een van de
drie penthouses bewoont. En die – en dat is wel het meest
bijzonder – mede aan de wieg stond van het immense
bouwproject. De flats zijn er gekomen dankzij de inspan-
ningen van vier Vlaardingse heren op leeftijd. Een flinke
klus, ja. ‘Maar er bleek vraag naar’, constateert een nuchtere
André Fontijne.
Triade is een typisch voorbeeld van mensen die zelf de han-
den uit de mouwen steken en samen een nieuw, levensloop-
bestendig onderkomen bouwen. Levensloopbestendig: dat
wil zeggen zó gebouwd dat je er ook kunt blijven wonen als
je ouder wordt en wat gebreken gaat vertonen. Zo zijn de
woningen in Triade – uiteraard – gelijkvloers, ze hebben
geen drempels en de deuropeningen zijn breed, zodat er
ook een rolstoel doorheen kan. Er is aandacht besteed aan
de veiligheid en aan gemakkelijk schoonmaken.
‘In het ontwerp is gedacht aan de oudere mens’, vertelt
André Fontijne enthousiast. ‘De appartementen zijn slim
ingericht. Als je ouder wordt, blijf je bijvoorbeeld meer thuis,
en dan is het fijn om aan twee kanten uitzicht te hebben.’
Onderlinge band
Het gebeurt in Nederland steeds vaker dat particulieren
samen een wijkje neerzetten. Dat heeft veel voordelen.
Het belangrijkste is misschien wel: het is veel goedkoper.
Maar wat ook meespeelt, is dat je helemaal naar wens kunt
bouwen. Wil je een duurzaam huis? Wil je wonen in het
groen? Wil je een huis dat alvast klaar is voor de toekomst?
Het kan allemaal.
Zo grootschalig als in Vlaardingen hoeft gezamenlijk
bouwen niet altijd te zijn. Neem Joost Horvers uit Tilburg.
Met zijn 27 jaar is hij er vroeg bij met zijn project Pogiz.
Maar Joost Horvers is stedenbouwkundige en bovendien
gehandicapt. Hij heeft dus eigenlijk ‘van nature’ belangstel-
ling voor levensloopbestendig bouwen.
Inmiddels heeft de gemeente Tilburg hem een stuk grond
toegewezen. Goed nieuws, want nu kan Horvers beginnen
met het zoeken van medebouwers. ‘Er moeten minstens
tien mensen meedoen’, vertelt hij. ‘Als dat lukt, staat er over
een jaar of vijf aan de Mahlerstraat een aantal kleine huizen
dat zijn bewoners levenslang onderdak kan bieden. Zo
krijgen ze allemaal minstens één slaapkamer op de begane
grond. ‘Voor mij speelt ook het sociale aspect mee’, aldus
Joost Horvers. ‘Als je samen bouwt, smeed je een band.’
In Amsterdam wordt dat bevestigd door Menno Vergunst
(46), die het geluk heeft te mogen wonen in Vrijburcht,
een complex van 52 woningen op IJburg. Er is een ‘dorpje’
gecreëerd waarin een doorsnee van de maatschappij woont.
De jongste bewoner is begin twintig, de oudste een eind
in de zeventig. ‘Goed nabuurschap is hier heel belangrijk’,
vertelt Vergunst. ‘Mensen helpen elkaar waar nodig, maar
zonder dat dat een verplichting is. Want dat zou niet
werken.’
Vrijburcht herbergt allerlei gemeenschappelijke voorzienin-
gen, zoals een café, een knutselruimte en een binnentuin.
Er zijn ook twee logeerkamers. Verder zijn er zes kleine
woningen voor verstandelijk gehandicapten. De huizen
van de 52 eigenaren hebben allemaal brede deuropeningen.
Drempels ontbreken. Ook de trappen zijn breed, zodat er
eventueel een traplift kan komen. Overigens is het aantal
trappen in het complex bewust beperkt gehouden. Ideaal
dus. ‘Ik wil hier zelf ook graag blijven wonen als ik ouder
word’, zegt Vergunst.
Praktische hulp
De trend van levensloopbestendig bouwen speelt in op de
groeiende behoefte om langer zelfstandig te blijven wonen.
Iets dat de overheid stimuleert; er is immers steeds min-
Wie zelfstandig wil blijven wonen, doet
er goed aan om nu al na te denken over
een huis waarin dat kan. Je eigen huis
aanpassen of helemaal opnieuw begin-
nen? Deze mensen doen het.
TEKST: JOLENTA WEIJERS, ILLUSTRATIE: FREDDY VERMEULEN
‘Ik blijf ‘t liefst
waar ik ben’
‘Als je samen bouwt,
smeed je een band’
A
LEVENSLOOPBESTENDIG WONEN BIEDT ZEKERHEID
Vrijburcht, Amsterdam
Woonpark Triade, Vlaardingen Project Pogiz van Joost Horvers, Tilburg

3. Toerplezier
34 Route van het jaar | 35 5x Veilig mobiel | 3 tips voor een
veilige fiets | Knooppunten | 36 Fietsend PCOB-echtpaar Janke
en Bart | 38 De e-bike tips van ‘Testkees’ Kees Bakker
Nu het fietsseizoen is begonnen, trek-
ken we er massaal op uit. We fietsen
verder, en vaak tot op hoge leeftijd.
En steeds sneller – liefst een op de vijf
verkochte fietsen is elektrisch.
De e-bike is dé trend! Met dit dossier
hopen we u op weg te brengen. Of het
nu elektrisch is of op eigen kracht…
perspectief | 33
Ga toch fietsen!
REDACTIE:BASJONGERIUS
7 PAGINA’S
der geld om ouderen compleet te verzorgen. Bovendien
ontstaat door de vergrijzing een tekort aan personeel in de
gezondheidszorg.
Veel mensen verhuizen daarom als ze op leeftijd komen
nog een laatste keer naar een woning waarin ze hopen oud
te worden. Maar er zijn ook steeds meer mensen die hun
eigen woning verbouwen om klaar te zijn voor de toekomst.
‘Ik blijf ‘t liefst waar ik ben’, zegt Wies van Kuijk (65) uit
Bavel. Zij en haar partner bewonen een oude boerderij.
Binnenkort wordt die grondig verbouwd. De begane grond
wordt drempelloos, er komen schuifdeuren, en een grote
hal wordt omgetoverd tot slaapkamer. ‘Ik wil niet afhanke-
lijk worden van anderen’, zegt de Bavelse, die slecht ter been
is. Een eindje verderop, in Prinsenbeek, staat Steve Long
(65) voor dezelfde beslissing. Hij wil zijn bad en douche
vervangen door een inloopdouche. De keuken krijgt ruimte
voor de wasmachine en de droger, die nu nog in de garage
staan. ‘Daar komt op termijn een slaapkamer’, legt Steve
Long uit. Ook hij loopt niet meer goed, maar verhuizen
is geen optie. ‘Hier in Prinsenbeek zijn de kosten voor een
appartement torenhoog. En ik wil niet naar de stad.’
Wies van Kuijk en Steve Long durven aan hun verbouwing
te beginnen dankzij een initiatief van Rolf Jobse (55) uit
Breda. Dat heet “Wonen met gemak” en helpt ouderen om
hun huis levensloopbestendig te maken. Na de woonscan,
die vrijwilligers van Wonen met gemak doen, weten bewo-
ners precies wat ze aan hun huis kunnen verbeteren om er
onbezorgd te kunnen blijven wonen. ‘We verwijzen ook
door naar bedrijven die we goed kennen en die kaas hebben
gegeten van ouderenhuisvesting’, zegt Rolf Jobse. ‘Zoals
ergotherapeuten, bouwkundigen en makelaars.’
Wonen met gemak is een succes aan het worden. Ooit be-
gonnen als workshop, krijgt het nu steun van de gemeente,
de provincie, de Rabobank en de verenigde ouderenbonden
in Brabant. Het zet levensbestendig wonen in steeds meer
plaatsen op de kaart. Vooral de praktische hulp is voor
velen een uitkomst, merkt Rolf Jobse. ‘Mensen informeren
is niet genoeg. Ze willen ook weten hoe ze iets moeten
aanpakken en betrouwbare adresjes krijgen waar ze terecht-
kunnen.’
In Woonpark Triade denken de bewoners alweer een stap
verder. De twee gemeenschappelijke ruimtes lenen zich
prima voor aanvullende diensten zoals een verpleegpost
of een fysiotherapeut. Wat het precies wordt, weet André
Fontijne nog niet. ‘Dat is een beslissing die we samen moe-
ten nemen.’ .
Bouwen aan de toekomst
Nu mensen steeds langer zelfstandig blijven
wonen, moeten hun huizen levensloopbe-
stendig worden gemaakt. Ze moeten zó
worden verbouwd dat je er ook kunt blijven
wonen als je straks misschien een rollator of
rolstoel nodig hebt. Om dat te regelen heeft
ActiZ, de brancheorganisatie van zorgonder-
nemers, samen met MKB-Nederland (bran-
cheorganisatie voor het midden- en klein-
bedrijf) een zogeheten Doetank in het leven
geroepen. Doel is om de komende vijf jaar
zeker 100 duizend woningen te bouwen of
aan te passen voor ouderen. Bouwbedrijven
en woninginrichters krijgen steeds meer oog
voor de behoeften van ouderen en denken
mee over het zo flexibel mogelijk inrichten
van de woningen.
Of ouderen een kostenpost zijn? ‘Geenszins’,
vindt Aad Koster, directeur van ActiZ. ‘Ze hel-
pen de economie vooruit!’ Er moet snel iets
gebeuren, weet hij. ‘In 1980 telde Nederland
200 duizend plaatsen in verzorgingshuizen.
Er waren toen 300 duizend 80-plussers. In
2005 was het aantal plaatsen gedaald naar
zo’n 150 duizend, maar waren er al 650 dui-
zend 80-plussers. Als de afname in dit tempo
doorgaat, hebben we een probleem.’
De oudere van nu moet zichzelf voorbereiden
op zijn toekomst. Koster: ‘De tijd waarin alles
voor ons werd geregeld, is echt voorbij.’
Voor meer informatie over wonen kijk op: www.pcob.nl/thema/wonen+
PCOB
+
32 | perspectief
‘Ik wil niet afhankelijk
worden van anderen’
DOSSIER