2. Mowa jako umiejętność wielozmysłowa
Mowa wymaga połączenia precyzyjnych ruchów
związanych z oddychaniem, artykulacją, kontrolą
głosu, gestykulacją, mimiką, słuchaniem,
planowaniem i pamięcią.
Dla rozwoju mowy szczególne znaczenie ma ruch
związany z umiejętnością myślenia i przetwarzania
bodźców zmysłowych. Mózg otrzymuje informację na
poziomie pnia mózgu ze wszystkich systemów
zmysłowych, integruje je ze sobą i wcześniejszymi
doświadczeniami, aby wykorzystać do celowego
działania.
Mowa czynna jest końcowym produktem integracji
sensorycznej.
5. Liczy się czas !
Nieleczone wady mowy utrwalają się, powodując często poważne
konsekwencje rozwojowe.
Nieumiejętność przekazywania treści stanowi poważną barierę w
kontaktach międzyludzkich.
Mowa ma wpływ na poczucie własnej wartości.
Rozwój mowy stymuluje rozwój psychiczny, a rozwój myślenia ma
swoje odbicie w mowie.
Dzieci mające kłopoty z mową są bardzo często dziećmi z ryzyka
dysleksji (mają kłopoty z czytaniem i pisaniem).
6. Ćwiczenia percepcji wzrokowej:
obserwacja bliższego i dalszego otoczenia,
dostrzeganie różnic, określanie ich;
rozpoznawanie i identyfikowanie zmian w
otoczeniu;
rozpoznawanie i wskazywanie wybranych
figur, np. pokaż przedmioty w kształcie koła;
wyszukiwanie na obrazkach ukrytych figur;
porównywanie dwóch obrazków; szukanie
różnic;
gra w domino obrazkowe;
gra w memo;
odróżnianie figur, znaków od tła; nakładanie
obrazków, figur na siebie;
układanie według wielkości, kształtu, koloru
kolorowanie
7. Ćwiczenia warg i języka:
przesuwanie języka na dolnej wardze, od lewej do prawego kącika ust i
odwrotnie;
wysuwanie i chowanie języka;
wykładanie języka do brody i nosa;
rozkładanie szerokie języka - łopata; robienie rurki z języka;
wypychanie językiem policzków;
picie przy użyciu łyżeczki czy rurki;
lizanie lizaka; oblizywanie ust przez dziecko (usta posmarowane miodem);
ściąganie ust w dziubek; rozchylanie ust w kierunku kącików ust (szeroki
uśmiech); rozchylanie i składanie warg do uśmiechu; zaciskanie warg;
nagryzanie górnymi zębami na dolną wargę i dolnymi na górną;
nadymanie policzków - baloniki;
parskanie koni - wibracja warg; warczenie motoru;
8. Ćwiczenia podniebienia miękkiego i szczęki
dolnej:
wdech przez nos i wydech przez usta przy
szeroko otwartych ustach;
wdychanie powietrza przez usta przy
zakrytym nosie;
wdychanie powietrza przez nos przy
zamkniętych ustach;
naśladowanie odgłosów gęsi - gęganie;
odgłosów płukanego gardła;
opuszczanie i podnoszenie szczęki dolnej;
przesuwanie szczęki dolnej w prawo i w
lewo;
wysuwanie szczęki dolnej do przodu i
cofanie jej;
żucie.
9. Ćwiczenia oddechowe:
przetaczanie powietrza w ustach (usta
zamknięte) z jednej strony na drugą;
cmokanie;
gwizdanie;
wciąganie i wydmuchiwanie powietrza;
dmuchanie na wiatraczek, na płomień
świecy;
nadmuchiwanie balonika;
dmuchanie na przedmiot unoszący,
zawieszony bądź opadający (kartka,
piórko);
wąchanie kwiatów;
wdech z unoszeniem ramion do góry;
wydech z opadaniem ramion.
10. Ćwiczenia percepcji słuchowej:
słuchanie odgłosów z otoczenia;
rozróżnianie i naśladowanie odgłosów (stukania, klaskania, wydawania
dźwięków przez zwierzęta itp.);
wysłuchiwanie i rozróżnianie dźwięków ze względu na jego natężenie,
tempo (cicho-głośno, wolno-szybko);
opisywanie obrazka zdaniami dwuwyrazowymi, np.: Świeci słońce. Dziecko
mówi zdanie potem określa wyraz pierwszy i drugi i tym samym
liczy wyrazy w zdaniu (to samo ćwiczyć ze zdaniami trzy i
czterowyrazowymi);
uzupełnianie zdań brakującym wyrazem, np.: Ola pije...; Ola pije mleko,
a Kasia...(herbatę);
dzielenie wyrazów na sylaby i łączenie wyrazów z sylab;
zabawa w dokańczanie wyrazów, np.: ko..(tek)
11. Wzbogacanie słownika dziecka i pamięci słownej:
słuchanie nazw i wskazywanie odpowiadających im desygnatów;
oglądanie książek z obrazkami tematycznymi (zabawki, pojazdy);
wyszukiwanki, zapamiętywanki; dziecko ma przed sobą przedmioty lub
obrazki, które ma wyszukać i ułożyć w podanej kolejności;
wprowadzanie pojęć dotyczących położenia przedmiotów w przestrzeni i
rozumienia prostych konstrukcji przyimkowych: na, w, pod, nad, obok itp.;
powtarzanie nazw przedmiotów znajdujących się wokół dziecka;
zabawa: "co to jest? " lub "jaki to kolor?„;
samodzielne nazywanie przedmiotów, cech, czynności, części ciała.
słuchanie i rozumienie prostych poleceń słownych: wyszukiwanie i podawanie
przedmiotów; układanie według podanego wzoru; wkładanie w wyznaczone
miejsce;
porównywanie obrazków, opisywanie czynności;
zabawy w pytania i odpowiedzi;
zabawy tematyczne,
czytanie dzieciom.
12. Aktywność ruchowa:
usprawnianie małej motoryki: rysowanie ,zabawa klockami, lepienie,
malowanie, kalkowanie, ugniatanie, wydzieranie, wycinanie, naklejanie,
zabawy materiałami o różnej fakturze (makaron, kasze, piasek, glina, fasola,
ścinki …);
posługiwanie się różnymi przedmiotami;
zabawy z wykorzystaniem instrumentów muzycznych;
rytmika i taniec;
koordynacja wzrokowo-ruchowa;
gry i zabawy ruchowe;
kołysanie, przytulanie, ciągnięcie, uderzanie;
naśladowanie ruchu;
czynności samoobsługowe;
relaks i odpoczynek.