SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 22
ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht
zichtbaar verbinden




            gegrond in
         antropologie,
          architectuur,
                          ZICHTBAAR veRBInden
              ontwerp
          en alledaags
            perpectief
ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht
zichtbaar verbinden




            gegrond in
         antropologie,
                          ZICHTBAAR veRBInden
          architectuur,
              ontwerp     Flaneren, markeren en waarderen:
          en alledaags
            perpectief
                          voortbouwen op de bestaande kwaliteit
                          van Kanaleneiland-Noord.
                          Kanaleneiland heeft een nieuwe uit-
             ESSENTIE     straling nodig; een gelaagder, rijker       Vanuit een multidisciplinaire visie wordt Kanaleneiland getransformeerd,
                          beeld dan het negatieve imago dat de wijk
                          nu domineert. Hoe kan er een nieuwe         rekening houdend met de oorspronkelijke stedenbouwkundige opzet en
                          identiteit ontstaan die aansluit bij de
                          bestaande kwaliteiten en tegelijkertijd     aansluitend op haar cultuurhistorische waarden. Centraal in deze visie staat
                          ruimte schept voor kansrijke vernieuwing?
                                                                      hoe de mensen die er nu wonen hun leefomgeving gebruiken en beleven.
english summery
een korte samenvatting in het Engels
over de aanpak van de problematiek
en de conceptuele benadering van het
project
ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht
zichtbaar verbinden




            CoNSCIoUS     Parading, marking and connecting: building on

                          the existing qualities of Kanaleneiland-North.
                                                                                  design proposals for the area, clustered around 4

                                                                                  anthropological themes.
                                                                                                                                          connect physical design solutions with the wishes

                                                                                                                                          and qualities of the inhabitants of Kanaleneiland.

           CoNNECTINg     Kanaleneiland needs a new charisma in order to          Safe Parading
                                                                                                                                          This will empower the existing identity of the

                                                                                                                                          district and will atract new, more divers groups

                          transform the negative imago into a more rich           The way inhabitants (mainly Maroccan and                of people willing to live in Kanaleneiland.

                          and positive imago. Our challenge is to create a        Turkish) nowadays make use of the public space

                          new identity that will unite the already existing       in Kanaleneiland differs from the way Dutch             Hidden beauty

                          qualities of the area together with potential           inhabitants made use of it. The original urban          The qualities of kanaleneiland are blurred

                          renewal.                                                plan and philosophy for Kanaleneiland as a              because of the stigma and negative publicity that

                                                                                  Dutch neighbourhood is no longer connecting             currently makes the image. The physical structure
                          Central in our vision is the way inhabitants of         with the social behaviour of mediteran inhabit-         in the district plays also a role in this topic. The
                 VISIoN   Kanaleneiland make use of and experience their          ants. Public space and trails between hotspots          repeting grid of the apartementblocks needs a

                          neighbourhood. From a multidisciplinary point           (shopping mall, playgrounds, streets. etc) need to      breaktrough to make the vitality and functionality

                          of view the transformation of Kanaleneiland is          be transformed into areas that make safe parading       of the district more visible.

                          worked out. Keeping in consideration the original       possible. Users of trails and public spaces need to

                          urban planning and building forward on the              feel comfortable and respected by other users.          The Limes Romanus

                          original cultural and historic value.                                                                           To make the system work and connect the

                                                                                  Inside- Outside                                         themes, we use the Limes Romanus that originaly

                          Our method is the use of a specialy for ‘Europan        The transition between private and public space         used to pass trough Kaneleneiland. The Limes
               mEThod     10’ designed system of four perspectives. These         is very harsh in Kanaleneiland. Plinths, dirty          cuts exactly trough the study area, connecting the

                          perspectives will result in specific design proposals   green, closed curtains and filthy porches define        points that are relevant for shaping the themes.

                          that will connect to the social reality of the area.    these borders. Inside the appartments you can           In it’s time there was a rich social and cultural

                          Anthropological themes will be taken under con-         find cozy family meetings, culinary master-             exchanche between people along this path.

                          sideration from the following four perspectives:        pieces and even behind the flats: well maintained       The cultural heritage of the Limes will form the

                                                                                  vegetable gardens. Creating a softer transition         reconizable and vivid axis of the new Kanalen-

                             B. policy and scientific theory                      between what is inside and what is outside,             eiland.

                             E. the experience of inhabitants of                  makes a better connection between family life

                             Kanaleneiland                                        and street life.

                             A. cultural anthropological analysis

                             F. an urban/ architectural point of view             Social Sustainabilty

                                                                                  The challenge is to connect the physical renewal

                            Connections between these perspectives                of the area with the already existing social texture.

                          (B+E+A+F) will result in logical and clear              To create social sustainability it is necessary to



                                                                                                                                                                                                 1
uitwerking paneel 1/3
1 bladzijde met een kleurenkopie van
paneel 1 verkleind naar A3
zichtbaar verbinden
                                                                                                                                                            ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht




Kanaleneiland heeft een nieuwe uit-
straling nodig; een gelaagder, rijker
beeld dan het negatieve imago dat de wijk
nu domineert. Hoe kan er een nieuwe
identiteit ontstaan die aansluit bij de
bestaande kwaliteiten en tegelijkertijd
ruimte schept voor kansrijke vernieuwing?




Het vierperspectieven systeem; kijk-
richtingen die de ontwerp-opgaven aan
laten sluiten op de realiteit van de wijk.
De thematiek van de wijk wordt vanuit
vier perspectieven bekeken:
   B. vanuit het beleid en de theorie                                18             14
   E. vanuit de ervaring en beleving
   van bewoners
   A. vanuit de antropologische analyse
   F. vanuit een stedenbouwkundig en
   architectonisch standpunt

                                                                      16
   Door verbindingen te leggen tussen                           15
B, E, A en F, ontstaat een multidiscipli-
naire ontwerp-opgave en uiteindelijk een
                                                                                    12
breed gefundeerde ontwerp-oplossing.


Veilig flaneren De manier waarop de hui-
                                                                17
dige bewoners -voornamelijk Marokkanen
en Turken- gebruik maken van de open-
bare ruimte is anders dan de oorspronke-                                  16
lijk, autochtone bewoners. De inrichting
van de openbare ruimte en de verbindings-                                      11
routes door de wijk vragen om een
ingreep die onveilige openbare ruimtes
transformeert in routes waar veilig en
met respect kan worden geflaneerd.                                                                      6
                                                                                                                    4
Binnen – buiten De overgang tussen
privé en openbaar is hard en sluit het leven                                             11
binnenshuis af van de buitenwereld.                                                               13
Gesloten gordijnen, plinten, rommelige                                                                              3
                                                                                                                9
bosjes en vieze portieken definiëren
                                                                                         9
de grens. Eenmaal binnenshuis tref je
gezellige familiebijeenkomsten, culinaire                                                                  10
                                                                                                                7
hoogstandjes en verscholen achter de                                                          8                                         5
flats goed onderhouden moestuinen. Het
creëren van een zachtere overgang tussen
binnen en buiten maakt het leven binnens-
                                                                                                                        1
huis ook op straatniveau voelbaar.
                                                                                                                                               2

Sociale duurzaamheid Om vanuit de ei-
gen identiteit verder te groeien moeten
de fysieke ingrepen uitgaan van het
bestaande sociale weefsel. In Kanalen-
eiland hebben de voorzieningen hier een
grote rol in. Met een nog diverser en
onderscheidender aanbod aan publieke
voorzieningen blijft de wijk aantrekkelijk
voor de oude groep en lokt zij tegelijk-
ertijd een nieuwe groep bewoners. Fysiek
volgt sociaal.


Verborgen schoonheid De kwaliteiten            Fysieke Ankerpunten                                                          Startpunten vanuit observatie
van Kanaleneiland zijn mede door het
negatieve imago in de wijk moeilijk
zichtbaar. De fysieke structuur in de wijk
heeft daar ook een aandeel in. Het
repeterende grid vraagt om een doorbraak
zodat de wijk als vitaal functionerend
geheel zichtbaarder wordt.
uitwerking paneel 2/3
1 bladzijde met een kleurenkopie van
paneel 2 verkleind naar A3
zichtbaar verbinden




      Om de vier sociale thema’s fysiek
  met elkaar te verbinden, nemen we het
 oude Romeinse grenspad, de Limes als
     uitgangspunt. De Limes doorsnijdt
                                                                                                                                                                                                                                                       ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht




 het studiegebied precies op die plekken
  die relevant zijn om de thema’s vorm
  te geven. In vroegere tijden vond juist
    langs de Limes een rijke sociale en
     culturele uitwisseling plaats. In het
  nieuwe Kanaleneiland zal de culturele
  erfenis van de Limes de herkenbare en
      levendige as vormen van de wijk.




    Ontwerp-opgave: Limes als verbin-
dende as en veilige flaneerroute door de
   wijk die de kwaliteit van de wijk als
                                                                                                                                                                                                                     Ontwerp-opgave: Creëren van
 geheel omhoog tilt. Belangrijke anker-
                                                                                                                                                                                                                     zachtere overgangen tussen
   punten als de moskee en het winkel-
                                                                                                                                                                                                                     binnen en buiten. Hierdoor
centrum met elkaar verbinden en op de
                                                                                                                                                                                                                     worden de sterke sociale
     snijlijnen een nieuw sterk centrum
                                                                                                                                                                                                                     structuren van binnenshuis
      voor de wijk creëren. Op de route
                                                                                                                                                                                                                     ook op straat voelbaar en
 duidelijk leesbare en voor verschillende
                                                                                                                                                                                                                     wordt gedeelde verant-
   groepen aantrekkelijke verblijfs– en
                                                                                                                                                                                                                     woordelijkheid gestimuleerd.
   ontmoetingsplekken maken, bijvoor-
                                                                                                                                                                                                                     Geactiveerde stoep introduceren
   beeld de steiger voor de jeugd en de
                                                                                                                                                                                                                     en woningen in de dichte
  fontein in het centrum voor iedereen.
                                                                                                                                                                                                                     plinten creëren. Kwalitatief
                                                                                                                                                                                                                     hoge entreezone voor woningen
                                                                                                                                                                                                                     op de verdiepingen ontwerpen.




                                             Kanaalzone: Limes route doorbreekt het orthogonale grid en creëert zichtlijn en   Trumanlaan: Eensgezinswoningen in de plint zorgen voor sociale ogen op de publieke
                                             fysiek wandelpad tussen kanaalzone en Hart van Noord                              ruimte. Fysieke as als trappenhuis en poort tussen Trumanlaan en Gasperilaan zorgt
                                                                                                                                                                     voor overzicht en sociale controle in de wijk




 Ontwerp-opgave: Creëren van gespik-                                                                                                                                                                                 Ontwerp-opgave: Limes als
 keld aanbod van huur en koop. Hierbij                                                                                                                                                                               verbindend element tussen
gebruik makend van de bestaande bouw                                                                                                                                                                                 aantrekkelijke stukken in
   met haar veelal sterke plattegronden.                                                                                                                                                                             de wijk. Hierdoor ontstaat
  Met incidentele nieuwbouw langs het                                                                                                                                                                                een sterkere en eenduidigere
  kanaal. Landschappelijke aansluiting                                                                                                                                                                               identiteit van de wijk die voor
      zoeken tussen Attleeplantsoen en                                                                                                                                                                               alle bewoners herkenbaar
     kanaalzone. En verbinding maken                                                                                                                                                                                 is. Langs de Limes worden
   tussen moskee en Rijnbaancentrum/                                                                                                                                                                                 (potentiële) schoonheden
      Marshalllaan door toevoegen van                                                                                                                                                                                uitgelicht en opgeknapt of
     publieke voorzieningen in de plint.                                                                                                                                                                             eventueel toegevoegd door
Hierdoor kan een deel van de bestaande                                                                                                                                                                               extra voorzieningen.
   bewoners er blijven wonen en wordt
het tegelijkertijd aantrekkelijk voor een
     nieuwe kansrijke groep bewoners.




                                             Plangebied Noord: Urbanvilla’s en opgetild maaiveld verbinden groene tong         Centrum: Limeslijn breekt gesloten stempelstructuur open en verbindt de gevonden
                                             Attleeplantsoen met kanaalzone en Rijnbaanwinkelcentrum                                    schoonheid van openbare binnentuinen met de publieke as naar het kanaal
uitwerking paneel 3/3
1 bladzijde met een kleurenkopie van
paneel 3 verkleind naar A3
zichtbaar verbinden
                                                                                                 ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht




                               A
                                           B




           1
                       2
                                       6
                           3       5


                                               C

                   4
                               7



                                       8



                                           7

                                               9          10
                                                                         D

                                               11
                                                     12

                                                          13

                                                    14

                                                     E 15 16 F


                                                               17

                                                                    18             G

                                                                    19


                                                                         20
                                                                              21




Fysieke ingrepen                                                                       Legenda
Europan 10 thema 1/3
3 bladzijden (maximaal) met uitleg
over de rol die het algemene Europan
10-thema en het pecifieke locatie-thema
speelt in het plan
ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht
zichtbaar verbinden




                          European Urbanity - Residential Life, Distance         Dit betekent in de praktijk dat de fysieke opgave      Kanaleneiland specifiek locatie-thema:                Het vierperspectieven systeem houdt rekening

                          and Proximity, Sustainability in Kanaleneiland.        om moet gaan met de paradox van karakteristiek         Regeneration & Conversion                             met de verschillende perspectieven waarmee

            EUropEaN      Kanaleneiland is gebouwd volgens de idealen            en tegelijkertijd flexibel ontwerpen.                  Essentie van de opgave                                je naar de wijk kan kijken. Het is daarmee een

                          van de functionele stad en de licht, lucht en ruimte                                                          Essentieel in de opgave voor Kanaleneiland is         systeem dat inspireert tot ontwerp-oplossingen

            UrbaNITy -    principes. Zoals in vele naoorlogse wijken is sinds    Deze opgave kan niet slagen zonder kennis te           dat er een nieuwe stedelijke dynamiek ontstaat        die aan sluiten op de meervoudige realiteit van

                          de jaren 70, 80 de bevolking zo drastisch veranderd,   nemen van de alledaagse leefwereld van de              in de wijk. Een dynamiek die meer ruimte biedt        de wijk. De thematiek van de wijk wordt telkens

     rESIdENTIal lIFE,    dat de idealen een heel andere uitwerking hebben       bewoners voor wie gebouwd wordt. Dat betekent          voor ontwikkeling van de wijk en die tegelijkerti-    vanuit vier perspectieven bekeken:

                          gekregen. De oorspronkelijke inrichting wordt          dat je goed zicht moet hebben op hoe bewoners          jd uitgaat van de bestaande positieve kwaliteiten.

        dISTaNCE aNd      door de huidige bewoners anders beleefd en             hun leefomgeving gebruiken en beleven, welke                                                                 B. vanuit het beleid en de theorie

                          daardoor ook anders gebruikt. Dat betekent soms        wensen en eisen zij er aan stellen en wat voor         Concreet gaat het erom de wijk fysiek zo te           E. vanuit de ervaring van bewoners
            proxImITy,    dat de ruimte en de sociaal-ruimtelijke praktijken     hen op korte en op lange termijn een gevoel van        transformeren dat het aansluit bij het huidige        A. vanuit de antropologische analyse

                          met elkaar botsen. In Kanaleneiland zie je vooral      thuis geeft. Juist dit sociologisch-antropologisch     gebruik van de wijk en tegelijkertijd uitnodigt tot   F. vanuit een stedebouwkundige/architectonisch
    SUSTaINabIlITy IN     dat er druk staat op het gebruik van de openbare       onderzoek naar de sociale beleving van de stad,        een krachtigere identiteit.                              standpunt

                          ruimte: die wordt of niet gebruikt en oogt verwaar-    biedt de kans aan te sluiten op de bestaande iden-
      KaNalENEIlaNd.      loosd of wordt te intensief gebruikt door een          titeit van een wijk en tegelijkertijd tot afgestemde   Op dit moment kampt Kanaleneiland met een             Door verbindingen te leggen tussen B, E, A en

                          bepaalde groep (veelal de jeugd) en wordt daar-        ideeen te komen voor kansrijke vernieuwing.            harnekkig negatief imago. Er is al van alles          F, ontstaat er onderbouwing voor de ontwerp-

                          door als onveilig beleefd.                                                                                    gedaan om dit te veranderen, maar vooral van          oplossingen; gegrond in het alledaagse leven

                                                                                 Door onze multidisciplinaire samenwerking              buitenaf blijft dit beeld bestaan. Mensen die er      van bewoners, gezien vanuit de beleidswereld,

                          Kanaleneiland vraagt om een tranformatie die           van antropologen, architecten en een grafisch          wonen en die je op straat aanspreekt zijn vaak        bekeken met antropologische ogen en ingericht

                          leidt tot een dynamische stedelijkheid die op korte    ontwerper hebben wij een manier van kijken             een stuk positiever, al lijkt dit ook een soort       door fysieke planners.

                          en lange termijn goed functioneert. Dat betekent       naar Kanaleneiland toegepast die continu om het        verdedigingsmechanisme.

                          duurzaamheid op sociaal en fysiek niveau.              zoeken naar een balans vroeg. Een balans tussen        Tegelijkertijd werd uit ons onderzoek duidelijk       Transformatie van onderaf

                                                                                 sociaal en fysiek, tussen flexibel en karakteris-      dat de aantrekkelijkheid van de wijk afhangt van      De opgave stelt duidelijk dat er een transformatie

                          Een hedendaagse, Europese stedelijkheid kent           tiek, tussen slopen en renoveren, tussen gepland       het perspectief waarmee men naar Kanaleneiland        moet plaats vinden die de wijk aantrekkelijk

                          de uitdaging om een vitale dynamische leefom-          en alledaags. Juist omdat wij ook in onze werk-        kijkt. Het maakt verschil of je dat als bele-         maakt voor een diverse groep bewoners. Belangrijk

                          geving aan te bieden die aansluit bij een diver-       wijze continu bezig waren met het zoeken naar          idsambtenaar Veiligheid doet of als moeder die        in onze visie is om niet geforceerd andere

                          siteit aan bevolkingsgroepen. Die stedelijkheid        balans en afstemming, geeft ons ontwerpresultaat       haar kind elke dag naar de nieuwe Brede school        groepen binnen te halen, maar de eigen kracht

                          kenmerkt zich door een goed afgestemde balans          richting aan een vernieuwende Europese stedelijk-      brengt.                                               van de wijk te versterken en zo ook aantrekkelijk

                          tussen binnen en buiten, tussen anonimiteit en         heid.                                                                                                        te maken voor mensen van buiten de wijk.

                          gemeenschap, tussen spontaniteit en gepland en                                                                Methode                                               Dit betekent dat in onze onderzoeksopgave en

                          tussen complexiteit en eenduidigheid.                                                                         Vanuit dat gegeven hebben wij ons vierperspec-        ontwerpopgave de volgende 2 vragen centraal

                                                                                                                                        tieven systeem ontwikkeld.                            stonden:




                                                                                                                                                                                                                                                5
Europan 10 thema 2/3
3 bladzijden (maximaal) met uitleg
over de rol die het algemene Europan
10-thema en het pecifieke locatie-thema
speelt in het plan
ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht
zichtbaar verbinden




                          Onder welke voorwaarden, passend bij Kanalen-          Kwaliteiten van Kanaleneiland                       levendigheid van Kanaleneiland beter zichtbaar     familiebijeenkomsten, culinaire hoogstandjes

                          eiland-Noord, kan culturele en sociale uitwisse-       Vanuit antropologisch onderzoek in de traditie      worden. Dit kan door gericht fysieke ingrepen      en verscholen achter de flats goed onderhouden

                          ling gestimuleerd worden zodat er een levendige        van appreciatory survey, kunnen we de volgende      te plegen en vooral door verbindingen te leggen    moestuinen. Het creëren van een zachtere over-

                          dynamische stadswijk met een eigen karakter            kwaliteiten van Kanaleneiland benoemen:             tussen de potentiële kwaliteiten van Kanalen-      gang tussen binnen en buiten maakt het leven

                          ontstaat? Waar moet je (niet) ingrijpen om een         • veel mensen overdag thuis en op straat            eiland.                                            binnenshuis ook op straatniveau voelbaar.

                          stadswijk organisch, vanuit haar eigen positieve       • mediterrane sfeer op straat

                          kracht te laten groeien en precies om die reden        • grote goed onderhouden moestuinen (verborgen      Vanuit deze kwaliteiten hebben wij de volgende     Sociale duurzaamheid

                          aantrekkelijk wordt voor een nieuwe groep?               in de binnentuin)                                 vier ontwerpthema’s geformuleerd:                  Het is de kunst om met de vernieuwing van

                                                                                 • familiaire betrokkenheid : sociale controle       De ontwerpthema’s vormden de inspiratie            de wijk aan te sluiten op het bestaande sociale

                          Een juiste balans tussen organisch laten ontstaan        binnen familie                                    voor de architectonische en stedebouwkundige       weefsel. Sociale duurzaamheid creëer je door
                          en op het juiste moment op de juiste plek trans-       • veel jeugd (+ veel onbenut talent )               ontwerpoplossingen.                                met fysieke ontwerp-oplossingen aan te sluiten

                          formeren en vooral mogelijk maken, is precies de       • groot aanbod aan winkelvoorzieningen,                                                                op de wensen én kwaliteiten van de huidige

                          manier waarop wijken als De Pijp en de Indische          incl Ikea om de hoek (erg populair)               Vier ontwerpthema’s :                              bewonerssamenstelling van de wijk. Vooral op

                          Buurt in Amsterdam van probleemwijken popu-            • rijk voorzien nieuw brede school gebouw           Veilig flaneren                                    voorzieningenniveau valt hier veel te bereiken.

                          laire wijken werden.                                   • veel speeltuinen (niet allemaal even goed         De manier waarop de huidige bewoners               Dit versterkt de bestaande identiteit , waardoor

                                                                                 onderhouden)                                        -voornamelijk Marokkanen en Turken- gebruik        de wijk aantrekkelijk wordt voor een nieuwe en

                          Om dat organische proces te doen onstaan, is een       • goedkope huren, relatief veel ruime woningen      maken van de openbare ruimte is anders dan de      diversere groep bewoners. Fysiek volgt sociaal.

                          ander uitgangspunt van onze visie de wijk niet         • potentie kanaal (wordt langzamerhand ontdekt)     oorspronkelijk, autochtone bewoners gebruik

                          te isoleren tot enkele flats, maar te benaderen als    • veel groen (nu nog vaak onbenut)                  maakten van de wijk. De opzet en filosofie van     Verborgen schoonheid

                          een samenhangend geheel en als een systeem             • (verborgen) schoonheid van marokkaanse cultuur    het oorspronkelijke stedenbouwkundige plan         De kwaliteiten van Kanaleneiland zijn mede door

                          met een eigen identiteit. Volgend uit antropologisch   • verbindende rol van moskee                        uit 1956 komt niet overeen met de hedendaagse      het negatieve imago in de wijk moeilijk zichtbaar.

                          onderzoek is de focus gelegd op verbindingen           • veel sociale projecten                            situatie anno 2009. De inrichting van de open-     De fysieke structuur in de wijk heeft daar ook een

                          tussen ankerpunten (belangrijke plekken in de          • veel energie, aandacht en geld om de wijk beter   bare ruimte en de verbindingsroutes door de wijk   aandeel in. Het repeterende grid vraagt om een

                          wijk), looproutes en alledaagse rituelen die de          te maken                                          vragen om een ingreep die onveilige openbare       doorbraak zodat de wijk als vitaal functionerend

                          wijk haar eigenheid geven. Specifieke aandacht                                                             ruimtes transformeert in routes waar veilig en     geheel zichtbaarder wordt.

                          gaat uit naar het publieke domein, naar pleinen,       Het meest opmerkelijk aan deze kwaliteiten, is      met respect kan worden geflaneerd.

                          winkelvoorzieningen en groenstroken: het is            dat deze kwaliteiten op het eerste gezicht niet                                                        De Limes als verbindingsroute

                          precies daar waar uitwisseling van verschillende       zichtbaar zijn. Het blijft onopgemerkt omdat        Binnen – buiten                                    Om de vier sociale thema’s fysiek met elkaar te

                          sociale groepen plaats kan vinden.                     het vaak schuil gaat achter de meer aandacht        De overgang tussen privé en openbaar is hard       verbinden en een duidelijke fysieke identiteit mee

                                                                                 vragende negatieve zaken als criminaliteit en       en sluit het leven binnenshuis af van de buit-     te geven, nemen we het oude Romeinse grenspad,

                                                                                 overlast; of het ligt letterlijk verborgen achter   enwereld. Gesloten gordijne, dichte plinen,        de Limes als uitgangspunt.

                                                                                 verloederde flats en vervuilde plantsoenen. Het     rommelige bosjes en vieze portieken definiëren

                                                                                 is dus zaak dat de potentiële schoonheid en         de grens. Eenmaal binnenshuis tref je gezellige    In vroegere tijden vond juist langs de Limes een



                                                                                                                                                                                                                                           6
Europan 10 thema 3/3
3 bladzijden (maximaal) met uitleg
over de rol die het algemene Europan
10-thema en het pecifieke locatie-thema
speelt in het plan
ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht
zichtbaar verbinden




                          rijke sociale en culturele uitwisseling plaats.

                          Langs de Limes ontstonden daardoor nederzett-

                          ingen die uitgroeiden tot dorpen en steden. Ook

                          op andere fronten vormt de Romeinse stedenbouw

                          inspiratie voor Kanaleneiland.

                          Het castellum, de legerplaats van de Romeinen,

                          had een heel duidelijke structuur en duidelijke

                          herkenbare functies van gebouwen. Herkenbaar-

                          heid van functies en de leesbaarheid van de

                          openbare ruimte is precies waar het Kanalen-
                          eiland aan ontbeert. Het is ook precies dit gebied

                          dat aanknopingspunten beidt voor de versterking

                          van de identiteit van Kanaleneiland.



                          De Limes, doorsnijdt het studiegebied exact

                          op die plekken die relevant zijn om de vier

                          ontwerpthema’s vorm te geven. In het nieuwe

                          Kanaleneiland zal de culturele erfenis van

                          de Limes de herkenbare as zijn waarlangs de

                          schoonheid, de levendigheid en de karakteris-
                          tieke identiteit van de wijk zich manifesteren.




                                                                               7
points of departure for the assignment
1 bladzijde (maximaal) over de keuze
van het programma en de relatie daarvan
met het programmatische raamwerk dat
voor de locatie is voorgesteld




bouwkundige opgave
1 bladzijde (maximaal) waarop de
oppervlaktes van de diverse planon-
derdelen zijn weergegeven, een korte
haalbaarheidsstudie en een beschrijving
van het bouwproces
ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht
zichtbaar verbinden




                          Limes Route doorbreekt eentonige stempel-              een poort naar de wijk doormiddel van groene        Oppervlakten                                       bestaande bebouwing ter plekke van de limes-

                          structuur.                                             hangverlichting (19). Ook aan de overzijde van      Limes route totaal: 5000 m2                        route afgesneden of doorgesneden. Alleen in het

    programmaTISCh        Met de LR wordt de huidige eentonige stempel-          de straat loopt de lijn visueel over de gevel en                                                       noordelijke plangebied worden 2 flats gesloopt en

                          structuur van de wijk letterlijk en figuurlijk door-   het gebouw heen. De LR zorgt vervolgens voor        Kanaleneiland Noord :                              vervangen door urban villa’s.

           raamwErK       broken. De limesroute zorgt voor een fysieke           een opwaardering van de speeltuin in het binnen-    Limes route als zebra: 1050 m2

                          en visuele route. De route begint visueel bij het      terrein (17). Aan de Bernadottelaan zorgt de LR     Limes route als gestucte façade: 650 m2            Bouwproces:

                          winkelcentrum Kanaleneiland. Op de plek waar           voor een park (15) en openbare fitness apparaten    Limes route als verlichting: 200 m2                Het gehele plan kan in fases worden uitgevoerd.

                          de limesroute, de Marshallaan en het Peltplant-        voor de lokale jeugd of ouderen (16). Een statige   Limes route als pad : 3200 m2                      Het bestaat uit grote en hele kleine ingrepen

                          soen elkaar kruizen ontstaat een duidelijk centrum     glazen entree doorkruist het gebouw. Het gebouw     Limes route als afsnijding bestaande bebouwing:    in de bestaande structuur. Hierdoor kan naar

                          van de wijk. Hiermee wordt het Rijnbaan                opent zicht naar de voormalige achterkant met       440 m2                                             gelang beschikbaar budget steeds een volgende
                          winkelcentrum, de Marshalllaan en het hart van         haar prachtige moestuinen (14) en zorgt ervoor                                                         fase worden aangegaan. Van belang is dat wordt

                          Noord met elkaar verbonden. Vanaf het centrum          dat het volgende gebouw op kolommen plaats          Plangebied Noord:                                  gestart met de aanleg van het pad de Limes route,

                          vormt de limes route een fysieke route en eindigt      maakt voor de LR en de aangrenzende entreehal       Limes route als gecombineerde trappenhuis          hierdoor kan het plan gaan leven bij de bewoners

                          in een open structuur waarmee de moskee wordt          van dit gebouw. Hierachter wordt de verborgen       en poort: 385 m2                                   en krijgt de wijk kans op een nieuwe identiteit.

                          verbonden met de groenzone aan het kanaal en           rozentuin (12) verbonden met de huidige             Limes route als trappenhuis: 555 m2

                          het Rijnbaan winkelcentrum.                            speeltuin (13). Het snijpunt van het Peltplant-     Herontwikkeling bergingen tot eensgezins-

                          In het noordelijk plangebied maakt de bebouwing        soen (10), de Marshallaan (11) en de LR komen       woningen: 3900 m2

                          plaats voor urban villa’s waar de kansrijke            samen in een plein met een fontein. Dit is het

                          kanaaleilanders en de nieuwe potentierijke             nieuwe centrum (9) van de wijk. Vanaf hier loopt    Plangebied Zuid;

                          midden inkomens zullen neerstrijken. Tussen de         de route fysiek door naar het kanaal waarbij        Renovatie flats: 6900 m2
                          Moskee in het Attleeplantsoen en het Rijnbaan          hoekjes worden afgesneden (7) en bebouwing          Ontwikkeling publieke voorzieningen in plint:

                          winkelcentrum ontstaat een publieke plint van          letterlijk wordt doorgesneden (8). De LR eindigt    2700 m2

                          winkels met een vaste markt. Hiermee wordt de          in een park met BBQ plekken (2) en een steiger      Nieuwbouw; Urban Villa’s : 6000 m2

                          bestaande kwaliteit van de woningen erboven            in het kanaal dat wordt ontworpen als hangplek      Opgetild maaiveld met daaronder parkeren:

                          behouden. Parkeren wordt opgelost onder een            voor de lokale jeugd (1).                           2000 m2

                          opgetild maaiveld. Het maaiveld is een collec-

                          tieve tuin.                                                                                                Haalbaarheidsstudie

                          De LR zorgt voor nieuwe snijpunten en geeft                                                                Het ontwerp bestaat uit het aanleggen van een

                          aanleiding voor nieuwe ontwerpopgaven. De LR                                                               groen wandelpad in de openbare ruimten.

                          wordt zichtbaar gemaakt als een groen zebrapad                                                             Bestaande bebouwing wordt zoveel mogelijk

                          over de Churchillaan (21) en loopt door als een                                                            behouden. Bergingen in de plint worden binnen

                          decoratief element over de gevel en het parkeer-                                                           de huidige bouwstructuur vervangen door woningen

                          dek van de parkeergarage (20). De LR vormt                                                                 of winkels. Op een aantal plekken wordt de



                                                                                                                                                                                                                                           8
antropologie, architectuur, ontwerp
1 bladzijde (maximaal) een bladzijde
met - indien van toepassing - de technis-
che en bouwkundige detaillering
ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht




                                     9
ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht
zichtbaar verbinden

Weitere ähnliche Inhalte

Empfohlen

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by HubspotMarius Sescu
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTExpeed Software
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsPixeldarts
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthThinkNow
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfmarketingartwork
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024Neil Kimberley
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsKurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summarySpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentLily Ray
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best PracticesVit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementMindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...RachelPearson36
 

Empfohlen (20)

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 

Wijkwiskunde - Europan 10

  • 1. ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht zichtbaar verbinden gegrond in antropologie, architectuur, ZICHTBAAR veRBInden ontwerp en alledaags perpectief
  • 2.
  • 3. ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht zichtbaar verbinden gegrond in antropologie, ZICHTBAAR veRBInden architectuur, ontwerp Flaneren, markeren en waarderen: en alledaags perpectief voortbouwen op de bestaande kwaliteit van Kanaleneiland-Noord. Kanaleneiland heeft een nieuwe uit- ESSENTIE straling nodig; een gelaagder, rijker Vanuit een multidisciplinaire visie wordt Kanaleneiland getransformeerd, beeld dan het negatieve imago dat de wijk nu domineert. Hoe kan er een nieuwe rekening houdend met de oorspronkelijke stedenbouwkundige opzet en identiteit ontstaan die aansluit bij de bestaande kwaliteiten en tegelijkertijd aansluitend op haar cultuurhistorische waarden. Centraal in deze visie staat ruimte schept voor kansrijke vernieuwing? hoe de mensen die er nu wonen hun leefomgeving gebruiken en beleven.
  • 4. english summery een korte samenvatting in het Engels over de aanpak van de problematiek en de conceptuele benadering van het project
  • 5. ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht zichtbaar verbinden CoNSCIoUS Parading, marking and connecting: building on the existing qualities of Kanaleneiland-North. design proposals for the area, clustered around 4 anthropological themes. connect physical design solutions with the wishes and qualities of the inhabitants of Kanaleneiland. CoNNECTINg Kanaleneiland needs a new charisma in order to Safe Parading This will empower the existing identity of the district and will atract new, more divers groups transform the negative imago into a more rich The way inhabitants (mainly Maroccan and of people willing to live in Kanaleneiland. and positive imago. Our challenge is to create a Turkish) nowadays make use of the public space new identity that will unite the already existing in Kanaleneiland differs from the way Dutch Hidden beauty qualities of the area together with potential inhabitants made use of it. The original urban The qualities of kanaleneiland are blurred renewal. plan and philosophy for Kanaleneiland as a because of the stigma and negative publicity that Dutch neighbourhood is no longer connecting currently makes the image. The physical structure Central in our vision is the way inhabitants of with the social behaviour of mediteran inhabit- in the district plays also a role in this topic. The VISIoN Kanaleneiland make use of and experience their ants. Public space and trails between hotspots repeting grid of the apartementblocks needs a neighbourhood. From a multidisciplinary point (shopping mall, playgrounds, streets. etc) need to breaktrough to make the vitality and functionality of view the transformation of Kanaleneiland is be transformed into areas that make safe parading of the district more visible. worked out. Keeping in consideration the original possible. Users of trails and public spaces need to urban planning and building forward on the feel comfortable and respected by other users. The Limes Romanus original cultural and historic value. To make the system work and connect the Inside- Outside themes, we use the Limes Romanus that originaly Our method is the use of a specialy for ‘Europan The transition between private and public space used to pass trough Kaneleneiland. The Limes mEThod 10’ designed system of four perspectives. These is very harsh in Kanaleneiland. Plinths, dirty cuts exactly trough the study area, connecting the perspectives will result in specific design proposals green, closed curtains and filthy porches define points that are relevant for shaping the themes. that will connect to the social reality of the area. these borders. Inside the appartments you can In it’s time there was a rich social and cultural Anthropological themes will be taken under con- find cozy family meetings, culinary master- exchanche between people along this path. sideration from the following four perspectives: pieces and even behind the flats: well maintained The cultural heritage of the Limes will form the vegetable gardens. Creating a softer transition reconizable and vivid axis of the new Kanalen- B. policy and scientific theory between what is inside and what is outside, eiland. E. the experience of inhabitants of makes a better connection between family life Kanaleneiland and street life. A. cultural anthropological analysis F. an urban/ architectural point of view Social Sustainabilty The challenge is to connect the physical renewal Connections between these perspectives of the area with the already existing social texture. (B+E+A+F) will result in logical and clear To create social sustainability it is necessary to 1
  • 6. uitwerking paneel 1/3 1 bladzijde met een kleurenkopie van paneel 1 verkleind naar A3
  • 7. zichtbaar verbinden ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht Kanaleneiland heeft een nieuwe uit- straling nodig; een gelaagder, rijker beeld dan het negatieve imago dat de wijk nu domineert. Hoe kan er een nieuwe identiteit ontstaan die aansluit bij de bestaande kwaliteiten en tegelijkertijd ruimte schept voor kansrijke vernieuwing? Het vierperspectieven systeem; kijk- richtingen die de ontwerp-opgaven aan laten sluiten op de realiteit van de wijk. De thematiek van de wijk wordt vanuit vier perspectieven bekeken: B. vanuit het beleid en de theorie 18 14 E. vanuit de ervaring en beleving van bewoners A. vanuit de antropologische analyse F. vanuit een stedenbouwkundig en architectonisch standpunt 16 Door verbindingen te leggen tussen 15 B, E, A en F, ontstaat een multidiscipli- naire ontwerp-opgave en uiteindelijk een 12 breed gefundeerde ontwerp-oplossing. Veilig flaneren De manier waarop de hui- 17 dige bewoners -voornamelijk Marokkanen en Turken- gebruik maken van de open- bare ruimte is anders dan de oorspronke- 16 lijk, autochtone bewoners. De inrichting van de openbare ruimte en de verbindings- 11 routes door de wijk vragen om een ingreep die onveilige openbare ruimtes transformeert in routes waar veilig en met respect kan worden geflaneerd. 6 4 Binnen – buiten De overgang tussen privé en openbaar is hard en sluit het leven 11 binnenshuis af van de buitenwereld. 13 Gesloten gordijnen, plinten, rommelige 3 9 bosjes en vieze portieken definiëren 9 de grens. Eenmaal binnenshuis tref je gezellige familiebijeenkomsten, culinaire 10 7 hoogstandjes en verscholen achter de 8 5 flats goed onderhouden moestuinen. Het creëren van een zachtere overgang tussen binnen en buiten maakt het leven binnens- 1 huis ook op straatniveau voelbaar. 2 Sociale duurzaamheid Om vanuit de ei- gen identiteit verder te groeien moeten de fysieke ingrepen uitgaan van het bestaande sociale weefsel. In Kanalen- eiland hebben de voorzieningen hier een grote rol in. Met een nog diverser en onderscheidender aanbod aan publieke voorzieningen blijft de wijk aantrekkelijk voor de oude groep en lokt zij tegelijk- ertijd een nieuwe groep bewoners. Fysiek volgt sociaal. Verborgen schoonheid De kwaliteiten Fysieke Ankerpunten Startpunten vanuit observatie van Kanaleneiland zijn mede door het negatieve imago in de wijk moeilijk zichtbaar. De fysieke structuur in de wijk heeft daar ook een aandeel in. Het repeterende grid vraagt om een doorbraak zodat de wijk als vitaal functionerend geheel zichtbaarder wordt.
  • 8. uitwerking paneel 2/3 1 bladzijde met een kleurenkopie van paneel 2 verkleind naar A3
  • 9. zichtbaar verbinden Om de vier sociale thema’s fysiek met elkaar te verbinden, nemen we het oude Romeinse grenspad, de Limes als uitgangspunt. De Limes doorsnijdt ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht het studiegebied precies op die plekken die relevant zijn om de thema’s vorm te geven. In vroegere tijden vond juist langs de Limes een rijke sociale en culturele uitwisseling plaats. In het nieuwe Kanaleneiland zal de culturele erfenis van de Limes de herkenbare en levendige as vormen van de wijk. Ontwerp-opgave: Limes als verbin- dende as en veilige flaneerroute door de wijk die de kwaliteit van de wijk als Ontwerp-opgave: Creëren van geheel omhoog tilt. Belangrijke anker- zachtere overgangen tussen punten als de moskee en het winkel- binnen en buiten. Hierdoor centrum met elkaar verbinden en op de worden de sterke sociale snijlijnen een nieuw sterk centrum structuren van binnenshuis voor de wijk creëren. Op de route ook op straat voelbaar en duidelijk leesbare en voor verschillende wordt gedeelde verant- groepen aantrekkelijke verblijfs– en woordelijkheid gestimuleerd. ontmoetingsplekken maken, bijvoor- Geactiveerde stoep introduceren beeld de steiger voor de jeugd en de en woningen in de dichte fontein in het centrum voor iedereen. plinten creëren. Kwalitatief hoge entreezone voor woningen op de verdiepingen ontwerpen. Kanaalzone: Limes route doorbreekt het orthogonale grid en creëert zichtlijn en Trumanlaan: Eensgezinswoningen in de plint zorgen voor sociale ogen op de publieke fysiek wandelpad tussen kanaalzone en Hart van Noord ruimte. Fysieke as als trappenhuis en poort tussen Trumanlaan en Gasperilaan zorgt voor overzicht en sociale controle in de wijk Ontwerp-opgave: Creëren van gespik- Ontwerp-opgave: Limes als keld aanbod van huur en koop. Hierbij verbindend element tussen gebruik makend van de bestaande bouw aantrekkelijke stukken in met haar veelal sterke plattegronden. de wijk. Hierdoor ontstaat Met incidentele nieuwbouw langs het een sterkere en eenduidigere kanaal. Landschappelijke aansluiting identiteit van de wijk die voor zoeken tussen Attleeplantsoen en alle bewoners herkenbaar kanaalzone. En verbinding maken is. Langs de Limes worden tussen moskee en Rijnbaancentrum/ (potentiële) schoonheden Marshalllaan door toevoegen van uitgelicht en opgeknapt of publieke voorzieningen in de plint. eventueel toegevoegd door Hierdoor kan een deel van de bestaande extra voorzieningen. bewoners er blijven wonen en wordt het tegelijkertijd aantrekkelijk voor een nieuwe kansrijke groep bewoners. Plangebied Noord: Urbanvilla’s en opgetild maaiveld verbinden groene tong Centrum: Limeslijn breekt gesloten stempelstructuur open en verbindt de gevonden Attleeplantsoen met kanaalzone en Rijnbaanwinkelcentrum schoonheid van openbare binnentuinen met de publieke as naar het kanaal
  • 10. uitwerking paneel 3/3 1 bladzijde met een kleurenkopie van paneel 3 verkleind naar A3
  • 11. zichtbaar verbinden ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht A B 1 2 6 3 5 C 4 7 8 7 9 10 D 11 12 13 14 E 15 16 F 17 18 G 19 20 21 Fysieke ingrepen Legenda
  • 12. Europan 10 thema 1/3 3 bladzijden (maximaal) met uitleg over de rol die het algemene Europan 10-thema en het pecifieke locatie-thema speelt in het plan
  • 13. ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht zichtbaar verbinden European Urbanity - Residential Life, Distance Dit betekent in de praktijk dat de fysieke opgave Kanaleneiland specifiek locatie-thema: Het vierperspectieven systeem houdt rekening and Proximity, Sustainability in Kanaleneiland. om moet gaan met de paradox van karakteristiek Regeneration & Conversion met de verschillende perspectieven waarmee EUropEaN Kanaleneiland is gebouwd volgens de idealen en tegelijkertijd flexibel ontwerpen. Essentie van de opgave je naar de wijk kan kijken. Het is daarmee een van de functionele stad en de licht, lucht en ruimte Essentieel in de opgave voor Kanaleneiland is systeem dat inspireert tot ontwerp-oplossingen UrbaNITy - principes. Zoals in vele naoorlogse wijken is sinds Deze opgave kan niet slagen zonder kennis te dat er een nieuwe stedelijke dynamiek ontstaat die aan sluiten op de meervoudige realiteit van de jaren 70, 80 de bevolking zo drastisch veranderd, nemen van de alledaagse leefwereld van de in de wijk. Een dynamiek die meer ruimte biedt de wijk. De thematiek van de wijk wordt telkens rESIdENTIal lIFE, dat de idealen een heel andere uitwerking hebben bewoners voor wie gebouwd wordt. Dat betekent voor ontwikkeling van de wijk en die tegelijkerti- vanuit vier perspectieven bekeken: gekregen. De oorspronkelijke inrichting wordt dat je goed zicht moet hebben op hoe bewoners jd uitgaat van de bestaande positieve kwaliteiten. dISTaNCE aNd door de huidige bewoners anders beleefd en hun leefomgeving gebruiken en beleven, welke B. vanuit het beleid en de theorie daardoor ook anders gebruikt. Dat betekent soms wensen en eisen zij er aan stellen en wat voor Concreet gaat het erom de wijk fysiek zo te E. vanuit de ervaring van bewoners proxImITy, dat de ruimte en de sociaal-ruimtelijke praktijken hen op korte en op lange termijn een gevoel van transformeren dat het aansluit bij het huidige A. vanuit de antropologische analyse met elkaar botsen. In Kanaleneiland zie je vooral thuis geeft. Juist dit sociologisch-antropologisch gebruik van de wijk en tegelijkertijd uitnodigt tot F. vanuit een stedebouwkundige/architectonisch SUSTaINabIlITy IN dat er druk staat op het gebruik van de openbare onderzoek naar de sociale beleving van de stad, een krachtigere identiteit. standpunt ruimte: die wordt of niet gebruikt en oogt verwaar- biedt de kans aan te sluiten op de bestaande iden- KaNalENEIlaNd. loosd of wordt te intensief gebruikt door een titeit van een wijk en tegelijkertijd tot afgestemde Op dit moment kampt Kanaleneiland met een Door verbindingen te leggen tussen B, E, A en bepaalde groep (veelal de jeugd) en wordt daar- ideeen te komen voor kansrijke vernieuwing. harnekkig negatief imago. Er is al van alles F, ontstaat er onderbouwing voor de ontwerp- door als onveilig beleefd. gedaan om dit te veranderen, maar vooral van oplossingen; gegrond in het alledaagse leven Door onze multidisciplinaire samenwerking buitenaf blijft dit beeld bestaan. Mensen die er van bewoners, gezien vanuit de beleidswereld, Kanaleneiland vraagt om een tranformatie die van antropologen, architecten en een grafisch wonen en die je op straat aanspreekt zijn vaak bekeken met antropologische ogen en ingericht leidt tot een dynamische stedelijkheid die op korte ontwerper hebben wij een manier van kijken een stuk positiever, al lijkt dit ook een soort door fysieke planners. en lange termijn goed functioneert. Dat betekent naar Kanaleneiland toegepast die continu om het verdedigingsmechanisme. duurzaamheid op sociaal en fysiek niveau. zoeken naar een balans vroeg. Een balans tussen Tegelijkertijd werd uit ons onderzoek duidelijk Transformatie van onderaf sociaal en fysiek, tussen flexibel en karakteris- dat de aantrekkelijkheid van de wijk afhangt van De opgave stelt duidelijk dat er een transformatie Een hedendaagse, Europese stedelijkheid kent tiek, tussen slopen en renoveren, tussen gepland het perspectief waarmee men naar Kanaleneiland moet plaats vinden die de wijk aantrekkelijk de uitdaging om een vitale dynamische leefom- en alledaags. Juist omdat wij ook in onze werk- kijkt. Het maakt verschil of je dat als bele- maakt voor een diverse groep bewoners. Belangrijk geving aan te bieden die aansluit bij een diver- wijze continu bezig waren met het zoeken naar idsambtenaar Veiligheid doet of als moeder die in onze visie is om niet geforceerd andere siteit aan bevolkingsgroepen. Die stedelijkheid balans en afstemming, geeft ons ontwerpresultaat haar kind elke dag naar de nieuwe Brede school groepen binnen te halen, maar de eigen kracht kenmerkt zich door een goed afgestemde balans richting aan een vernieuwende Europese stedelijk- brengt. van de wijk te versterken en zo ook aantrekkelijk tussen binnen en buiten, tussen anonimiteit en heid. te maken voor mensen van buiten de wijk. gemeenschap, tussen spontaniteit en gepland en Methode Dit betekent dat in onze onderzoeksopgave en tussen complexiteit en eenduidigheid. Vanuit dat gegeven hebben wij ons vierperspec- ontwerpopgave de volgende 2 vragen centraal tieven systeem ontwikkeld. stonden: 5
  • 14. Europan 10 thema 2/3 3 bladzijden (maximaal) met uitleg over de rol die het algemene Europan 10-thema en het pecifieke locatie-thema speelt in het plan
  • 15. ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht zichtbaar verbinden Onder welke voorwaarden, passend bij Kanalen- Kwaliteiten van Kanaleneiland levendigheid van Kanaleneiland beter zichtbaar familiebijeenkomsten, culinaire hoogstandjes eiland-Noord, kan culturele en sociale uitwisse- Vanuit antropologisch onderzoek in de traditie worden. Dit kan door gericht fysieke ingrepen en verscholen achter de flats goed onderhouden ling gestimuleerd worden zodat er een levendige van appreciatory survey, kunnen we de volgende te plegen en vooral door verbindingen te leggen moestuinen. Het creëren van een zachtere over- dynamische stadswijk met een eigen karakter kwaliteiten van Kanaleneiland benoemen: tussen de potentiële kwaliteiten van Kanalen- gang tussen binnen en buiten maakt het leven ontstaat? Waar moet je (niet) ingrijpen om een • veel mensen overdag thuis en op straat eiland. binnenshuis ook op straatniveau voelbaar. stadswijk organisch, vanuit haar eigen positieve • mediterrane sfeer op straat kracht te laten groeien en precies om die reden • grote goed onderhouden moestuinen (verborgen Vanuit deze kwaliteiten hebben wij de volgende Sociale duurzaamheid aantrekkelijk wordt voor een nieuwe groep? in de binnentuin) vier ontwerpthema’s geformuleerd: Het is de kunst om met de vernieuwing van • familiaire betrokkenheid : sociale controle De ontwerpthema’s vormden de inspiratie de wijk aan te sluiten op het bestaande sociale Een juiste balans tussen organisch laten ontstaan binnen familie voor de architectonische en stedebouwkundige weefsel. Sociale duurzaamheid creëer je door en op het juiste moment op de juiste plek trans- • veel jeugd (+ veel onbenut talent ) ontwerpoplossingen. met fysieke ontwerp-oplossingen aan te sluiten formeren en vooral mogelijk maken, is precies de • groot aanbod aan winkelvoorzieningen, op de wensen én kwaliteiten van de huidige manier waarop wijken als De Pijp en de Indische incl Ikea om de hoek (erg populair) Vier ontwerpthema’s : bewonerssamenstelling van de wijk. Vooral op Buurt in Amsterdam van probleemwijken popu- • rijk voorzien nieuw brede school gebouw Veilig flaneren voorzieningenniveau valt hier veel te bereiken. laire wijken werden. • veel speeltuinen (niet allemaal even goed De manier waarop de huidige bewoners Dit versterkt de bestaande identiteit , waardoor onderhouden) -voornamelijk Marokkanen en Turken- gebruik de wijk aantrekkelijk wordt voor een nieuwe en Om dat organische proces te doen onstaan, is een • goedkope huren, relatief veel ruime woningen maken van de openbare ruimte is anders dan de diversere groep bewoners. Fysiek volgt sociaal. ander uitgangspunt van onze visie de wijk niet • potentie kanaal (wordt langzamerhand ontdekt) oorspronkelijk, autochtone bewoners gebruik te isoleren tot enkele flats, maar te benaderen als • veel groen (nu nog vaak onbenut) maakten van de wijk. De opzet en filosofie van Verborgen schoonheid een samenhangend geheel en als een systeem • (verborgen) schoonheid van marokkaanse cultuur het oorspronkelijke stedenbouwkundige plan De kwaliteiten van Kanaleneiland zijn mede door met een eigen identiteit. Volgend uit antropologisch • verbindende rol van moskee uit 1956 komt niet overeen met de hedendaagse het negatieve imago in de wijk moeilijk zichtbaar. onderzoek is de focus gelegd op verbindingen • veel sociale projecten situatie anno 2009. De inrichting van de open- De fysieke structuur in de wijk heeft daar ook een tussen ankerpunten (belangrijke plekken in de • veel energie, aandacht en geld om de wijk beter bare ruimte en de verbindingsroutes door de wijk aandeel in. Het repeterende grid vraagt om een wijk), looproutes en alledaagse rituelen die de te maken vragen om een ingreep die onveilige openbare doorbraak zodat de wijk als vitaal functionerend wijk haar eigenheid geven. Specifieke aandacht ruimtes transformeert in routes waar veilig en geheel zichtbaarder wordt. gaat uit naar het publieke domein, naar pleinen, Het meest opmerkelijk aan deze kwaliteiten, is met respect kan worden geflaneerd. winkelvoorzieningen en groenstroken: het is dat deze kwaliteiten op het eerste gezicht niet De Limes als verbindingsroute precies daar waar uitwisseling van verschillende zichtbaar zijn. Het blijft onopgemerkt omdat Binnen – buiten Om de vier sociale thema’s fysiek met elkaar te sociale groepen plaats kan vinden. het vaak schuil gaat achter de meer aandacht De overgang tussen privé en openbaar is hard verbinden en een duidelijke fysieke identiteit mee vragende negatieve zaken als criminaliteit en en sluit het leven binnenshuis af van de buit- te geven, nemen we het oude Romeinse grenspad, overlast; of het ligt letterlijk verborgen achter enwereld. Gesloten gordijne, dichte plinen, de Limes als uitgangspunt. verloederde flats en vervuilde plantsoenen. Het rommelige bosjes en vieze portieken definiëren is dus zaak dat de potentiële schoonheid en de grens. Eenmaal binnenshuis tref je gezellige In vroegere tijden vond juist langs de Limes een 6
  • 16. Europan 10 thema 3/3 3 bladzijden (maximaal) met uitleg over de rol die het algemene Europan 10-thema en het pecifieke locatie-thema speelt in het plan
  • 17. ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht zichtbaar verbinden rijke sociale en culturele uitwisseling plaats. Langs de Limes ontstonden daardoor nederzett- ingen die uitgroeiden tot dorpen en steden. Ook op andere fronten vormt de Romeinse stedenbouw inspiratie voor Kanaleneiland. Het castellum, de legerplaats van de Romeinen, had een heel duidelijke structuur en duidelijke herkenbare functies van gebouwen. Herkenbaar- heid van functies en de leesbaarheid van de openbare ruimte is precies waar het Kanalen- eiland aan ontbeert. Het is ook precies dit gebied dat aanknopingspunten beidt voor de versterking van de identiteit van Kanaleneiland. De Limes, doorsnijdt het studiegebied exact op die plekken die relevant zijn om de vier ontwerpthema’s vorm te geven. In het nieuwe Kanaleneiland zal de culturele erfenis van de Limes de herkenbare as zijn waarlangs de schoonheid, de levendigheid en de karakteris- tieke identiteit van de wijk zich manifesteren. 7
  • 18. points of departure for the assignment 1 bladzijde (maximaal) over de keuze van het programma en de relatie daarvan met het programmatische raamwerk dat voor de locatie is voorgesteld bouwkundige opgave 1 bladzijde (maximaal) waarop de oppervlaktes van de diverse planon- derdelen zijn weergegeven, een korte haalbaarheidsstudie en een beschrijving van het bouwproces
  • 19. ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht zichtbaar verbinden Limes Route doorbreekt eentonige stempel- een poort naar de wijk doormiddel van groene Oppervlakten bestaande bebouwing ter plekke van de limes- structuur. hangverlichting (19). Ook aan de overzijde van Limes route totaal: 5000 m2 route afgesneden of doorgesneden. Alleen in het programmaTISCh Met de LR wordt de huidige eentonige stempel- de straat loopt de lijn visueel over de gevel en noordelijke plangebied worden 2 flats gesloopt en structuur van de wijk letterlijk en figuurlijk door- het gebouw heen. De LR zorgt vervolgens voor Kanaleneiland Noord : vervangen door urban villa’s. raamwErK broken. De limesroute zorgt voor een fysieke een opwaardering van de speeltuin in het binnen- Limes route als zebra: 1050 m2 en visuele route. De route begint visueel bij het terrein (17). Aan de Bernadottelaan zorgt de LR Limes route als gestucte façade: 650 m2 Bouwproces: winkelcentrum Kanaleneiland. Op de plek waar voor een park (15) en openbare fitness apparaten Limes route als verlichting: 200 m2 Het gehele plan kan in fases worden uitgevoerd. de limesroute, de Marshallaan en het Peltplant- voor de lokale jeugd of ouderen (16). Een statige Limes route als pad : 3200 m2 Het bestaat uit grote en hele kleine ingrepen soen elkaar kruizen ontstaat een duidelijk centrum glazen entree doorkruist het gebouw. Het gebouw Limes route als afsnijding bestaande bebouwing: in de bestaande structuur. Hierdoor kan naar van de wijk. Hiermee wordt het Rijnbaan opent zicht naar de voormalige achterkant met 440 m2 gelang beschikbaar budget steeds een volgende winkelcentrum, de Marshalllaan en het hart van haar prachtige moestuinen (14) en zorgt ervoor fase worden aangegaan. Van belang is dat wordt Noord met elkaar verbonden. Vanaf het centrum dat het volgende gebouw op kolommen plaats Plangebied Noord: gestart met de aanleg van het pad de Limes route, vormt de limes route een fysieke route en eindigt maakt voor de LR en de aangrenzende entreehal Limes route als gecombineerde trappenhuis hierdoor kan het plan gaan leven bij de bewoners in een open structuur waarmee de moskee wordt van dit gebouw. Hierachter wordt de verborgen en poort: 385 m2 en krijgt de wijk kans op een nieuwe identiteit. verbonden met de groenzone aan het kanaal en rozentuin (12) verbonden met de huidige Limes route als trappenhuis: 555 m2 het Rijnbaan winkelcentrum. speeltuin (13). Het snijpunt van het Peltplant- Herontwikkeling bergingen tot eensgezins- In het noordelijk plangebied maakt de bebouwing soen (10), de Marshallaan (11) en de LR komen woningen: 3900 m2 plaats voor urban villa’s waar de kansrijke samen in een plein met een fontein. Dit is het kanaaleilanders en de nieuwe potentierijke nieuwe centrum (9) van de wijk. Vanaf hier loopt Plangebied Zuid; midden inkomens zullen neerstrijken. Tussen de de route fysiek door naar het kanaal waarbij Renovatie flats: 6900 m2 Moskee in het Attleeplantsoen en het Rijnbaan hoekjes worden afgesneden (7) en bebouwing Ontwikkeling publieke voorzieningen in plint: winkelcentrum ontstaat een publieke plint van letterlijk wordt doorgesneden (8). De LR eindigt 2700 m2 winkels met een vaste markt. Hiermee wordt de in een park met BBQ plekken (2) en een steiger Nieuwbouw; Urban Villa’s : 6000 m2 bestaande kwaliteit van de woningen erboven in het kanaal dat wordt ontworpen als hangplek Opgetild maaiveld met daaronder parkeren: behouden. Parkeren wordt opgelost onder een voor de lokale jeugd (1). 2000 m2 opgetild maaiveld. Het maaiveld is een collec- tieve tuin. Haalbaarheidsstudie De LR zorgt voor nieuwe snijpunten en geeft Het ontwerp bestaat uit het aanleggen van een aanleiding voor nieuwe ontwerpopgaven. De LR groen wandelpad in de openbare ruimten. wordt zichtbaar gemaakt als een groen zebrapad Bestaande bebouwing wordt zoveel mogelijk over de Churchillaan (21) en loopt door als een behouden. Bergingen in de plint worden binnen decoratief element over de gevel en het parkeer- de huidige bouwstructuur vervangen door woningen dek van de parkeergarage (20). De LR vormt of winkels. Op een aantal plekken wordt de 8
  • 20. antropologie, architectuur, ontwerp 1 bladzijde (maximaal) een bladzijde met - indien van toepassing - de technis- che en bouwkundige detaillering