3. ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht
zichtbaar verbinden
gegrond in
antropologie,
ZICHTBAAR veRBInden
architectuur,
ontwerp Flaneren, markeren en waarderen:
en alledaags
perpectief
voortbouwen op de bestaande kwaliteit
van Kanaleneiland-Noord.
Kanaleneiland heeft een nieuwe uit-
ESSENTIE straling nodig; een gelaagder, rijker Vanuit een multidisciplinaire visie wordt Kanaleneiland getransformeerd,
beeld dan het negatieve imago dat de wijk
nu domineert. Hoe kan er een nieuwe rekening houdend met de oorspronkelijke stedenbouwkundige opzet en
identiteit ontstaan die aansluit bij de
bestaande kwaliteiten en tegelijkertijd aansluitend op haar cultuurhistorische waarden. Centraal in deze visie staat
ruimte schept voor kansrijke vernieuwing?
hoe de mensen die er nu wonen hun leefomgeving gebruiken en beleven.
4. english summery
een korte samenvatting in het Engels
over de aanpak van de problematiek
en de conceptuele benadering van het
project
5. ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht
zichtbaar verbinden
CoNSCIoUS Parading, marking and connecting: building on
the existing qualities of Kanaleneiland-North.
design proposals for the area, clustered around 4
anthropological themes.
connect physical design solutions with the wishes
and qualities of the inhabitants of Kanaleneiland.
CoNNECTINg Kanaleneiland needs a new charisma in order to Safe Parading
This will empower the existing identity of the
district and will atract new, more divers groups
transform the negative imago into a more rich The way inhabitants (mainly Maroccan and of people willing to live in Kanaleneiland.
and positive imago. Our challenge is to create a Turkish) nowadays make use of the public space
new identity that will unite the already existing in Kanaleneiland differs from the way Dutch Hidden beauty
qualities of the area together with potential inhabitants made use of it. The original urban The qualities of kanaleneiland are blurred
renewal. plan and philosophy for Kanaleneiland as a because of the stigma and negative publicity that
Dutch neighbourhood is no longer connecting currently makes the image. The physical structure
Central in our vision is the way inhabitants of with the social behaviour of mediteran inhabit- in the district plays also a role in this topic. The
VISIoN Kanaleneiland make use of and experience their ants. Public space and trails between hotspots repeting grid of the apartementblocks needs a
neighbourhood. From a multidisciplinary point (shopping mall, playgrounds, streets. etc) need to breaktrough to make the vitality and functionality
of view the transformation of Kanaleneiland is be transformed into areas that make safe parading of the district more visible.
worked out. Keeping in consideration the original possible. Users of trails and public spaces need to
urban planning and building forward on the feel comfortable and respected by other users. The Limes Romanus
original cultural and historic value. To make the system work and connect the
Inside- Outside themes, we use the Limes Romanus that originaly
Our method is the use of a specialy for ‘Europan The transition between private and public space used to pass trough Kaneleneiland. The Limes
mEThod 10’ designed system of four perspectives. These is very harsh in Kanaleneiland. Plinths, dirty cuts exactly trough the study area, connecting the
perspectives will result in specific design proposals green, closed curtains and filthy porches define points that are relevant for shaping the themes.
that will connect to the social reality of the area. these borders. Inside the appartments you can In it’s time there was a rich social and cultural
Anthropological themes will be taken under con- find cozy family meetings, culinary master- exchanche between people along this path.
sideration from the following four perspectives: pieces and even behind the flats: well maintained The cultural heritage of the Limes will form the
vegetable gardens. Creating a softer transition reconizable and vivid axis of the new Kanalen-
B. policy and scientific theory between what is inside and what is outside, eiland.
E. the experience of inhabitants of makes a better connection between family life
Kanaleneiland and street life.
A. cultural anthropological analysis
F. an urban/ architectural point of view Social Sustainabilty
The challenge is to connect the physical renewal
Connections between these perspectives of the area with the already existing social texture.
(B+E+A+F) will result in logical and clear To create social sustainability it is necessary to
1
7. zichtbaar verbinden
ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht
Kanaleneiland heeft een nieuwe uit-
straling nodig; een gelaagder, rijker
beeld dan het negatieve imago dat de wijk
nu domineert. Hoe kan er een nieuwe
identiteit ontstaan die aansluit bij de
bestaande kwaliteiten en tegelijkertijd
ruimte schept voor kansrijke vernieuwing?
Het vierperspectieven systeem; kijk-
richtingen die de ontwerp-opgaven aan
laten sluiten op de realiteit van de wijk.
De thematiek van de wijk wordt vanuit
vier perspectieven bekeken:
B. vanuit het beleid en de theorie 18 14
E. vanuit de ervaring en beleving
van bewoners
A. vanuit de antropologische analyse
F. vanuit een stedenbouwkundig en
architectonisch standpunt
16
Door verbindingen te leggen tussen 15
B, E, A en F, ontstaat een multidiscipli-
naire ontwerp-opgave en uiteindelijk een
12
breed gefundeerde ontwerp-oplossing.
Veilig flaneren De manier waarop de hui-
17
dige bewoners -voornamelijk Marokkanen
en Turken- gebruik maken van de open-
bare ruimte is anders dan de oorspronke- 16
lijk, autochtone bewoners. De inrichting
van de openbare ruimte en de verbindings- 11
routes door de wijk vragen om een
ingreep die onveilige openbare ruimtes
transformeert in routes waar veilig en
met respect kan worden geflaneerd. 6
4
Binnen – buiten De overgang tussen
privé en openbaar is hard en sluit het leven 11
binnenshuis af van de buitenwereld. 13
Gesloten gordijnen, plinten, rommelige 3
9
bosjes en vieze portieken definiëren
9
de grens. Eenmaal binnenshuis tref je
gezellige familiebijeenkomsten, culinaire 10
7
hoogstandjes en verscholen achter de 8 5
flats goed onderhouden moestuinen. Het
creëren van een zachtere overgang tussen
binnen en buiten maakt het leven binnens-
1
huis ook op straatniveau voelbaar.
2
Sociale duurzaamheid Om vanuit de ei-
gen identiteit verder te groeien moeten
de fysieke ingrepen uitgaan van het
bestaande sociale weefsel. In Kanalen-
eiland hebben de voorzieningen hier een
grote rol in. Met een nog diverser en
onderscheidender aanbod aan publieke
voorzieningen blijft de wijk aantrekkelijk
voor de oude groep en lokt zij tegelijk-
ertijd een nieuwe groep bewoners. Fysiek
volgt sociaal.
Verborgen schoonheid De kwaliteiten Fysieke Ankerpunten Startpunten vanuit observatie
van Kanaleneiland zijn mede door het
negatieve imago in de wijk moeilijk
zichtbaar. De fysieke structuur in de wijk
heeft daar ook een aandeel in. Het
repeterende grid vraagt om een doorbraak
zodat de wijk als vitaal functionerend
geheel zichtbaarder wordt.
9. zichtbaar verbinden
Om de vier sociale thema’s fysiek
met elkaar te verbinden, nemen we het
oude Romeinse grenspad, de Limes als
uitgangspunt. De Limes doorsnijdt
ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht
het studiegebied precies op die plekken
die relevant zijn om de thema’s vorm
te geven. In vroegere tijden vond juist
langs de Limes een rijke sociale en
culturele uitwisseling plaats. In het
nieuwe Kanaleneiland zal de culturele
erfenis van de Limes de herkenbare en
levendige as vormen van de wijk.
Ontwerp-opgave: Limes als verbin-
dende as en veilige flaneerroute door de
wijk die de kwaliteit van de wijk als
Ontwerp-opgave: Creëren van
geheel omhoog tilt. Belangrijke anker-
zachtere overgangen tussen
punten als de moskee en het winkel-
binnen en buiten. Hierdoor
centrum met elkaar verbinden en op de
worden de sterke sociale
snijlijnen een nieuw sterk centrum
structuren van binnenshuis
voor de wijk creëren. Op de route
ook op straat voelbaar en
duidelijk leesbare en voor verschillende
wordt gedeelde verant-
groepen aantrekkelijke verblijfs– en
woordelijkheid gestimuleerd.
ontmoetingsplekken maken, bijvoor-
Geactiveerde stoep introduceren
beeld de steiger voor de jeugd en de
en woningen in de dichte
fontein in het centrum voor iedereen.
plinten creëren. Kwalitatief
hoge entreezone voor woningen
op de verdiepingen ontwerpen.
Kanaalzone: Limes route doorbreekt het orthogonale grid en creëert zichtlijn en Trumanlaan: Eensgezinswoningen in de plint zorgen voor sociale ogen op de publieke
fysiek wandelpad tussen kanaalzone en Hart van Noord ruimte. Fysieke as als trappenhuis en poort tussen Trumanlaan en Gasperilaan zorgt
voor overzicht en sociale controle in de wijk
Ontwerp-opgave: Creëren van gespik- Ontwerp-opgave: Limes als
keld aanbod van huur en koop. Hierbij verbindend element tussen
gebruik makend van de bestaande bouw aantrekkelijke stukken in
met haar veelal sterke plattegronden. de wijk. Hierdoor ontstaat
Met incidentele nieuwbouw langs het een sterkere en eenduidigere
kanaal. Landschappelijke aansluiting identiteit van de wijk die voor
zoeken tussen Attleeplantsoen en alle bewoners herkenbaar
kanaalzone. En verbinding maken is. Langs de Limes worden
tussen moskee en Rijnbaancentrum/ (potentiële) schoonheden
Marshalllaan door toevoegen van uitgelicht en opgeknapt of
publieke voorzieningen in de plint. eventueel toegevoegd door
Hierdoor kan een deel van de bestaande extra voorzieningen.
bewoners er blijven wonen en wordt
het tegelijkertijd aantrekkelijk voor een
nieuwe kansrijke groep bewoners.
Plangebied Noord: Urbanvilla’s en opgetild maaiveld verbinden groene tong Centrum: Limeslijn breekt gesloten stempelstructuur open en verbindt de gevonden
Attleeplantsoen met kanaalzone en Rijnbaanwinkelcentrum schoonheid van openbare binnentuinen met de publieke as naar het kanaal
11. zichtbaar verbinden
ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht
A
B
1
2
6
3 5
C
4
7
8
7
9 10
D
11
12
13
14
E 15 16 F
17
18 G
19
20
21
Fysieke ingrepen Legenda
12. Europan 10 thema 1/3
3 bladzijden (maximaal) met uitleg
over de rol die het algemene Europan
10-thema en het pecifieke locatie-thema
speelt in het plan
13. ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht
zichtbaar verbinden
European Urbanity - Residential Life, Distance Dit betekent in de praktijk dat de fysieke opgave Kanaleneiland specifiek locatie-thema: Het vierperspectieven systeem houdt rekening
and Proximity, Sustainability in Kanaleneiland. om moet gaan met de paradox van karakteristiek Regeneration & Conversion met de verschillende perspectieven waarmee
EUropEaN Kanaleneiland is gebouwd volgens de idealen en tegelijkertijd flexibel ontwerpen. Essentie van de opgave je naar de wijk kan kijken. Het is daarmee een
van de functionele stad en de licht, lucht en ruimte Essentieel in de opgave voor Kanaleneiland is systeem dat inspireert tot ontwerp-oplossingen
UrbaNITy - principes. Zoals in vele naoorlogse wijken is sinds Deze opgave kan niet slagen zonder kennis te dat er een nieuwe stedelijke dynamiek ontstaat die aan sluiten op de meervoudige realiteit van
de jaren 70, 80 de bevolking zo drastisch veranderd, nemen van de alledaagse leefwereld van de in de wijk. Een dynamiek die meer ruimte biedt de wijk. De thematiek van de wijk wordt telkens
rESIdENTIal lIFE, dat de idealen een heel andere uitwerking hebben bewoners voor wie gebouwd wordt. Dat betekent voor ontwikkeling van de wijk en die tegelijkerti- vanuit vier perspectieven bekeken:
gekregen. De oorspronkelijke inrichting wordt dat je goed zicht moet hebben op hoe bewoners jd uitgaat van de bestaande positieve kwaliteiten.
dISTaNCE aNd door de huidige bewoners anders beleefd en hun leefomgeving gebruiken en beleven, welke B. vanuit het beleid en de theorie
daardoor ook anders gebruikt. Dat betekent soms wensen en eisen zij er aan stellen en wat voor Concreet gaat het erom de wijk fysiek zo te E. vanuit de ervaring van bewoners
proxImITy, dat de ruimte en de sociaal-ruimtelijke praktijken hen op korte en op lange termijn een gevoel van transformeren dat het aansluit bij het huidige A. vanuit de antropologische analyse
met elkaar botsen. In Kanaleneiland zie je vooral thuis geeft. Juist dit sociologisch-antropologisch gebruik van de wijk en tegelijkertijd uitnodigt tot F. vanuit een stedebouwkundige/architectonisch
SUSTaINabIlITy IN dat er druk staat op het gebruik van de openbare onderzoek naar de sociale beleving van de stad, een krachtigere identiteit. standpunt
ruimte: die wordt of niet gebruikt en oogt verwaar- biedt de kans aan te sluiten op de bestaande iden-
KaNalENEIlaNd. loosd of wordt te intensief gebruikt door een titeit van een wijk en tegelijkertijd tot afgestemde Op dit moment kampt Kanaleneiland met een Door verbindingen te leggen tussen B, E, A en
bepaalde groep (veelal de jeugd) en wordt daar- ideeen te komen voor kansrijke vernieuwing. harnekkig negatief imago. Er is al van alles F, ontstaat er onderbouwing voor de ontwerp-
door als onveilig beleefd. gedaan om dit te veranderen, maar vooral van oplossingen; gegrond in het alledaagse leven
Door onze multidisciplinaire samenwerking buitenaf blijft dit beeld bestaan. Mensen die er van bewoners, gezien vanuit de beleidswereld,
Kanaleneiland vraagt om een tranformatie die van antropologen, architecten en een grafisch wonen en die je op straat aanspreekt zijn vaak bekeken met antropologische ogen en ingericht
leidt tot een dynamische stedelijkheid die op korte ontwerper hebben wij een manier van kijken een stuk positiever, al lijkt dit ook een soort door fysieke planners.
en lange termijn goed functioneert. Dat betekent naar Kanaleneiland toegepast die continu om het verdedigingsmechanisme.
duurzaamheid op sociaal en fysiek niveau. zoeken naar een balans vroeg. Een balans tussen Tegelijkertijd werd uit ons onderzoek duidelijk Transformatie van onderaf
sociaal en fysiek, tussen flexibel en karakteris- dat de aantrekkelijkheid van de wijk afhangt van De opgave stelt duidelijk dat er een transformatie
Een hedendaagse, Europese stedelijkheid kent tiek, tussen slopen en renoveren, tussen gepland het perspectief waarmee men naar Kanaleneiland moet plaats vinden die de wijk aantrekkelijk
de uitdaging om een vitale dynamische leefom- en alledaags. Juist omdat wij ook in onze werk- kijkt. Het maakt verschil of je dat als bele- maakt voor een diverse groep bewoners. Belangrijk
geving aan te bieden die aansluit bij een diver- wijze continu bezig waren met het zoeken naar idsambtenaar Veiligheid doet of als moeder die in onze visie is om niet geforceerd andere
siteit aan bevolkingsgroepen. Die stedelijkheid balans en afstemming, geeft ons ontwerpresultaat haar kind elke dag naar de nieuwe Brede school groepen binnen te halen, maar de eigen kracht
kenmerkt zich door een goed afgestemde balans richting aan een vernieuwende Europese stedelijk- brengt. van de wijk te versterken en zo ook aantrekkelijk
tussen binnen en buiten, tussen anonimiteit en heid. te maken voor mensen van buiten de wijk.
gemeenschap, tussen spontaniteit en gepland en Methode Dit betekent dat in onze onderzoeksopgave en
tussen complexiteit en eenduidigheid. Vanuit dat gegeven hebben wij ons vierperspec- ontwerpopgave de volgende 2 vragen centraal
tieven systeem ontwikkeld. stonden:
5
14. Europan 10 thema 2/3
3 bladzijden (maximaal) met uitleg
over de rol die het algemene Europan
10-thema en het pecifieke locatie-thema
speelt in het plan
15. ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht
zichtbaar verbinden
Onder welke voorwaarden, passend bij Kanalen- Kwaliteiten van Kanaleneiland levendigheid van Kanaleneiland beter zichtbaar familiebijeenkomsten, culinaire hoogstandjes
eiland-Noord, kan culturele en sociale uitwisse- Vanuit antropologisch onderzoek in de traditie worden. Dit kan door gericht fysieke ingrepen en verscholen achter de flats goed onderhouden
ling gestimuleerd worden zodat er een levendige van appreciatory survey, kunnen we de volgende te plegen en vooral door verbindingen te leggen moestuinen. Het creëren van een zachtere over-
dynamische stadswijk met een eigen karakter kwaliteiten van Kanaleneiland benoemen: tussen de potentiële kwaliteiten van Kanalen- gang tussen binnen en buiten maakt het leven
ontstaat? Waar moet je (niet) ingrijpen om een • veel mensen overdag thuis en op straat eiland. binnenshuis ook op straatniveau voelbaar.
stadswijk organisch, vanuit haar eigen positieve • mediterrane sfeer op straat
kracht te laten groeien en precies om die reden • grote goed onderhouden moestuinen (verborgen Vanuit deze kwaliteiten hebben wij de volgende Sociale duurzaamheid
aantrekkelijk wordt voor een nieuwe groep? in de binnentuin) vier ontwerpthema’s geformuleerd: Het is de kunst om met de vernieuwing van
• familiaire betrokkenheid : sociale controle De ontwerpthema’s vormden de inspiratie de wijk aan te sluiten op het bestaande sociale
Een juiste balans tussen organisch laten ontstaan binnen familie voor de architectonische en stedebouwkundige weefsel. Sociale duurzaamheid creëer je door
en op het juiste moment op de juiste plek trans- • veel jeugd (+ veel onbenut talent ) ontwerpoplossingen. met fysieke ontwerp-oplossingen aan te sluiten
formeren en vooral mogelijk maken, is precies de • groot aanbod aan winkelvoorzieningen, op de wensen én kwaliteiten van de huidige
manier waarop wijken als De Pijp en de Indische incl Ikea om de hoek (erg populair) Vier ontwerpthema’s : bewonerssamenstelling van de wijk. Vooral op
Buurt in Amsterdam van probleemwijken popu- • rijk voorzien nieuw brede school gebouw Veilig flaneren voorzieningenniveau valt hier veel te bereiken.
laire wijken werden. • veel speeltuinen (niet allemaal even goed De manier waarop de huidige bewoners Dit versterkt de bestaande identiteit , waardoor
onderhouden) -voornamelijk Marokkanen en Turken- gebruik de wijk aantrekkelijk wordt voor een nieuwe en
Om dat organische proces te doen onstaan, is een • goedkope huren, relatief veel ruime woningen maken van de openbare ruimte is anders dan de diversere groep bewoners. Fysiek volgt sociaal.
ander uitgangspunt van onze visie de wijk niet • potentie kanaal (wordt langzamerhand ontdekt) oorspronkelijk, autochtone bewoners gebruik
te isoleren tot enkele flats, maar te benaderen als • veel groen (nu nog vaak onbenut) maakten van de wijk. De opzet en filosofie van Verborgen schoonheid
een samenhangend geheel en als een systeem • (verborgen) schoonheid van marokkaanse cultuur het oorspronkelijke stedenbouwkundige plan De kwaliteiten van Kanaleneiland zijn mede door
met een eigen identiteit. Volgend uit antropologisch • verbindende rol van moskee uit 1956 komt niet overeen met de hedendaagse het negatieve imago in de wijk moeilijk zichtbaar.
onderzoek is de focus gelegd op verbindingen • veel sociale projecten situatie anno 2009. De inrichting van de open- De fysieke structuur in de wijk heeft daar ook een
tussen ankerpunten (belangrijke plekken in de • veel energie, aandacht en geld om de wijk beter bare ruimte en de verbindingsroutes door de wijk aandeel in. Het repeterende grid vraagt om een
wijk), looproutes en alledaagse rituelen die de te maken vragen om een ingreep die onveilige openbare doorbraak zodat de wijk als vitaal functionerend
wijk haar eigenheid geven. Specifieke aandacht ruimtes transformeert in routes waar veilig en geheel zichtbaarder wordt.
gaat uit naar het publieke domein, naar pleinen, Het meest opmerkelijk aan deze kwaliteiten, is met respect kan worden geflaneerd.
winkelvoorzieningen en groenstroken: het is dat deze kwaliteiten op het eerste gezicht niet De Limes als verbindingsroute
precies daar waar uitwisseling van verschillende zichtbaar zijn. Het blijft onopgemerkt omdat Binnen – buiten Om de vier sociale thema’s fysiek met elkaar te
sociale groepen plaats kan vinden. het vaak schuil gaat achter de meer aandacht De overgang tussen privé en openbaar is hard verbinden en een duidelijke fysieke identiteit mee
vragende negatieve zaken als criminaliteit en en sluit het leven binnenshuis af van de buit- te geven, nemen we het oude Romeinse grenspad,
overlast; of het ligt letterlijk verborgen achter enwereld. Gesloten gordijne, dichte plinen, de Limes als uitgangspunt.
verloederde flats en vervuilde plantsoenen. Het rommelige bosjes en vieze portieken definiëren
is dus zaak dat de potentiële schoonheid en de grens. Eenmaal binnenshuis tref je gezellige In vroegere tijden vond juist langs de Limes een
6
16. Europan 10 thema 3/3
3 bladzijden (maximaal) met uitleg
over de rol die het algemene Europan
10-thema en het pecifieke locatie-thema
speelt in het plan
17. ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht
zichtbaar verbinden
rijke sociale en culturele uitwisseling plaats.
Langs de Limes ontstonden daardoor nederzett-
ingen die uitgroeiden tot dorpen en steden. Ook
op andere fronten vormt de Romeinse stedenbouw
inspiratie voor Kanaleneiland.
Het castellum, de legerplaats van de Romeinen,
had een heel duidelijke structuur en duidelijke
herkenbare functies van gebouwen. Herkenbaar-
heid van functies en de leesbaarheid van de
openbare ruimte is precies waar het Kanalen-
eiland aan ontbeert. Het is ook precies dit gebied
dat aanknopingspunten beidt voor de versterking
van de identiteit van Kanaleneiland.
De Limes, doorsnijdt het studiegebied exact
op die plekken die relevant zijn om de vier
ontwerpthema’s vorm te geven. In het nieuwe
Kanaleneiland zal de culturele erfenis van
de Limes de herkenbare as zijn waarlangs de
schoonheid, de levendigheid en de karakteris-
tieke identiteit van de wijk zich manifesteren.
7
18. points of departure for the assignment
1 bladzijde (maximaal) over de keuze
van het programma en de relatie daarvan
met het programmatische raamwerk dat
voor de locatie is voorgesteld
bouwkundige opgave
1 bladzijde (maximaal) waarop de
oppervlaktes van de diverse planon-
derdelen zijn weergegeven, een korte
haalbaarheidsstudie en een beschrijving
van het bouwproces
19. ZV444 Kanaleneiland-Noord, Utrecht
zichtbaar verbinden
Limes Route doorbreekt eentonige stempel- een poort naar de wijk doormiddel van groene Oppervlakten bestaande bebouwing ter plekke van de limes-
structuur. hangverlichting (19). Ook aan de overzijde van Limes route totaal: 5000 m2 route afgesneden of doorgesneden. Alleen in het
programmaTISCh Met de LR wordt de huidige eentonige stempel- de straat loopt de lijn visueel over de gevel en noordelijke plangebied worden 2 flats gesloopt en
structuur van de wijk letterlijk en figuurlijk door- het gebouw heen. De LR zorgt vervolgens voor Kanaleneiland Noord : vervangen door urban villa’s.
raamwErK broken. De limesroute zorgt voor een fysieke een opwaardering van de speeltuin in het binnen- Limes route als zebra: 1050 m2
en visuele route. De route begint visueel bij het terrein (17). Aan de Bernadottelaan zorgt de LR Limes route als gestucte façade: 650 m2 Bouwproces:
winkelcentrum Kanaleneiland. Op de plek waar voor een park (15) en openbare fitness apparaten Limes route als verlichting: 200 m2 Het gehele plan kan in fases worden uitgevoerd.
de limesroute, de Marshallaan en het Peltplant- voor de lokale jeugd of ouderen (16). Een statige Limes route als pad : 3200 m2 Het bestaat uit grote en hele kleine ingrepen
soen elkaar kruizen ontstaat een duidelijk centrum glazen entree doorkruist het gebouw. Het gebouw Limes route als afsnijding bestaande bebouwing: in de bestaande structuur. Hierdoor kan naar
van de wijk. Hiermee wordt het Rijnbaan opent zicht naar de voormalige achterkant met 440 m2 gelang beschikbaar budget steeds een volgende
winkelcentrum, de Marshalllaan en het hart van haar prachtige moestuinen (14) en zorgt ervoor fase worden aangegaan. Van belang is dat wordt
Noord met elkaar verbonden. Vanaf het centrum dat het volgende gebouw op kolommen plaats Plangebied Noord: gestart met de aanleg van het pad de Limes route,
vormt de limes route een fysieke route en eindigt maakt voor de LR en de aangrenzende entreehal Limes route als gecombineerde trappenhuis hierdoor kan het plan gaan leven bij de bewoners
in een open structuur waarmee de moskee wordt van dit gebouw. Hierachter wordt de verborgen en poort: 385 m2 en krijgt de wijk kans op een nieuwe identiteit.
verbonden met de groenzone aan het kanaal en rozentuin (12) verbonden met de huidige Limes route als trappenhuis: 555 m2
het Rijnbaan winkelcentrum. speeltuin (13). Het snijpunt van het Peltplant- Herontwikkeling bergingen tot eensgezins-
In het noordelijk plangebied maakt de bebouwing soen (10), de Marshallaan (11) en de LR komen woningen: 3900 m2
plaats voor urban villa’s waar de kansrijke samen in een plein met een fontein. Dit is het
kanaaleilanders en de nieuwe potentierijke nieuwe centrum (9) van de wijk. Vanaf hier loopt Plangebied Zuid;
midden inkomens zullen neerstrijken. Tussen de de route fysiek door naar het kanaal waarbij Renovatie flats: 6900 m2
Moskee in het Attleeplantsoen en het Rijnbaan hoekjes worden afgesneden (7) en bebouwing Ontwikkeling publieke voorzieningen in plint:
winkelcentrum ontstaat een publieke plint van letterlijk wordt doorgesneden (8). De LR eindigt 2700 m2
winkels met een vaste markt. Hiermee wordt de in een park met BBQ plekken (2) en een steiger Nieuwbouw; Urban Villa’s : 6000 m2
bestaande kwaliteit van de woningen erboven in het kanaal dat wordt ontworpen als hangplek Opgetild maaiveld met daaronder parkeren:
behouden. Parkeren wordt opgelost onder een voor de lokale jeugd (1). 2000 m2
opgetild maaiveld. Het maaiveld is een collec-
tieve tuin. Haalbaarheidsstudie
De LR zorgt voor nieuwe snijpunten en geeft Het ontwerp bestaat uit het aanleggen van een
aanleiding voor nieuwe ontwerpopgaven. De LR groen wandelpad in de openbare ruimten.
wordt zichtbaar gemaakt als een groen zebrapad Bestaande bebouwing wordt zoveel mogelijk
over de Churchillaan (21) en loopt door als een behouden. Bergingen in de plint worden binnen
decoratief element over de gevel en het parkeer- de huidige bouwstructuur vervangen door woningen
dek van de parkeergarage (20). De LR vormt of winkels. Op een aantal plekken wordt de
8