1. การลาเลียงสารในร่างกายสัตว์
Page 1

2. ไส้เดือนดิน
ไส้เดือนดินมีระบบหมุนเวียนเลือดแบบปิด (closed
circulatory system) เนื่องจากเลือดอยู่ในเส้นเลือด
ตลอดเวลา ระบบหมุนเวียน ประกอบด้วย
1. เลือดที่มีสีแดง เนื่องจากมีฮีโมโกลบิน ซึ่งมีธาตุเหล็ก
เป็นองค์ประกอบ
2. หัวใจเทียม (pseudoheart) เป็นห่วงของเส้นเลือด
4-5ห่วง พองออกล้อมรอบหลอดอาหาร
3. เส้นเลือด (blood vessel) เส้นเลือดที่สาคัญ คือ
ก. ระบบหมุนเวียนเลือดของไส้เดือนดิน เส้นเลือดด้านบนเหนือทางเดินอาหารและเส้นเลือด
ข. แผนภาพระบบหมุนเวียนเลือดแบบปิด ด้านล่างใต้ทางเดินอาหาร
Page 2

3. อาร์โทพอด : แมลง , กุ้ง
ก.ระบบหมุนเวียนเลือดของตั๊กแตน ข.แผนภาพระบบหมุนเวียนเลือดแบบเปิดของตั๊กแตน
ค.ระบบหมุนเวียนเลือดของกุง
้ ง.แผนภาพระบบหมุนเวียนเลือดแบบเปิดของกุ้ง Page 3

4. แมลง
ระบบหมุนเวียนเลือดของแมลงเป็นแบบเปิด
(open circulatory system) เนื่องจาก
เลือดอยู่ในเส้นเลือดระยะหนึ่งเท่านั้น จากนัน
้
จะไหลเข้าสู่โพรงรับเลือด หรือ ฮีโมซีล
ระบบหมุนเวียนเลือดของตั๊กแตน
ระบบหมุนเวียนเลือดของแมลง ประกอบด้วย
1. เลือดของแมลง เป็นของเหลวใสๆ ไม่มสี หรือ สีฟ้าอ่อน มีฮโี มไซยานินที่มี
ี
ทองแดงเป็นองค์ประกอบ ส่วนของเม็ดเลือดไม่มสี
ี
Page 4

5. ออสเทีย 2. หัวใจเทียม เป็นท่อยาวๆพองออกเป็น
ตอนๆอยู่ด้านบนของปล้องท้อง ที่ผนังของ
หัวใจมีรูเล็กๆเรียก ออสเทีย (ostia) ที่มีลน
ิ้
ป้องกันไม่ให้เลือดไหลออกจากหัวใจ
แผนภาพระบบหมุนเวียนเลือด
แบบเปิดของตั๊กแตน
Page 5

6. 3. เส้นเลือด แมลงมีเส้นเลือดเพียงเส้นเดียว
เหนือทางเดินอาหารกลางลาตัว
มีโพรงรับเลือดหรือฮีโมซีล เป็นช่องว่างของลาตัวรอบอวัยวะภายใน ทาหน้าที่
ให้เลือดไหลผ่าน
หัวใจเทียมทาหน้าที่ปั๊มเลือดเข้าสู่เส้นเลือด จากนั้นไหลเข้าสู่ฮโี มซีล มีการ
แลกเปลี่ยนแก๊ส สารอาหาร และของเสีย แล้วไหลกลับสู่หัวใจทางรูออสเทีย
เลือดของแมลงไหลเวียนอย่างมีประสิทธิภาพ โดยการบีบตัวของกล้ามเนื้อที่
ผนังหัวใจ และ การทางานของกล้ามเนื้อที่ผนังลาตัว และทางเดินอาหาร
Page 6

7. กุ้ง
ระบบหมุนเวียนเลือดของกุ้งเป็น
แบบเปิด (open circulatory
system)
เลือดของกุ้ง เป็นของเหลวใสๆ
ไม่มสี หรือ มีสีฟ้าอ่อน
ี
มีฮโี มไซยานินที่มีทองแดงเป็น
องค์ประกอบ ส่วนของเม็ดเลือด
ค. ระบบหมุนเวียนเลือดของกุ้ง ไม่มสี ี
ง. แผนภาพระบบหมุนเวียนเลือดแบบเปิดของกุ้ง
Page 7

8. แผนภาพระบบหมุนเวียนเลือดแบบเปิดของกุ้ง
เยือหุมหัวใจ
่ ้ เยื่อหุ้มหัวใจ (pericardium)
ทาให้เกิดช่องที่เรียกว่าถุงพักรอบ
หัวใจ หรือ เพอริคาร์เดียล ไซนัส
( pericardial sinus ) เป็น
ที่ตั้งของหัวใจ และเป็นบริเวณที่
เลือดไหลเข้าหัวใจ
หัวใจ มีลักษณะเป็นรูปสามเหลี่ยมอยู่ด้านบนค่อนไปด้านหลังของส่วนอก
หัวใจมีรออสเทีย (ostia) อยู่ 5 คู่ มีลิ้นปิดเปิดให้เลือดจากเพอริคาร์เดียล
ู
ไซนัส ไหลเข้าสู่หัวใจ
Page 8

9. ระบบหมุนเวียนเลือดของกุ้ง
เส้นเลือด แบ่งเป็น
-เส้นเลือดแดงที่นาเลือดออกจากหัวใจไปเลี้ยงอวัยวะส่วนหน้า คือ กระเพาะ
อาหาร หลอดอาหาร ตับ
- เส้นเลือดแดงที่นาเลือดออกจากหัวใจไปทางด้านหลัง จะนาเลือดไปเลี้ยง
กล้ามเนื้อและอวัยวะต่างๆในแต่ละปล้องของส่วนท้องตลอดไปจนถึงส่วนหาง
ฮีโมซีล เป็นช่องที่เกิดจากช่องตัว (coelom) อยู่ระหว่างกล้ามเนื้อ อวัยวะ
หรือเยื่อต่างๆรอบตัวกุ้ง ทาหน้าที่เป็นทางเดินของเลือดที่ใช้แล้วทั่วตัวไปฟอกที่
เหงือก แล้วนาเลือดกลับสู่เพอริคาร์เดียล ไซนัส และหัวใจ ต่อไป
Page 9

10. ระบบหมุนเวียนเลือดของหมึก
ระบบหมุนเวียนเลือดของหมึก
เป็นแบบปิด (closed
circulatory system)
เลือดมีส่วนประกอบของฮีโมไซยานิน หมึกมีเหงือก 1 คู่ และมีหัวใจ 2 ชนิด
Page 10

11. หัวใจของหมึก
1. บรานเชียล ฮาร์ท (branchial heart) หรือ กิลล์ ฮาร์ท (gill heart)ทา
หน้าที่เพิ่มแรงดันเลือดและความเร็วของเลือดให้ไหลผ่านเหงือกได้ดียิ่งขึ้น
2. ซีสเทมิกฮาร์ท (systemic heart)อยู่ตรงกลางลาตัว ทาหน้าที่รับเลือดที่
ฟอกแล้วจากเหงือก (มีออกซิเจนสูง) ไปเลี้ยงอวัยวะต่างๆ
Page 11

12. ระบบหมุนเวียนเลือดของปลา
Page 12

13. หัวใจตั้งอยู่ในช่องว่าง (pericardial cavity) ซึ่งอยู่ใต้คอหอยตอนหลังของ
เหงือก โดยมีเยื่อหุ้ม (visceral pericardium) ปลามีหัวใจ 2 ห้อง คือ ห้อง
บน (auricle หรือ atrium) และห้องล่าง (ventricle) การไหลเวียนเลือดเป็น
แบบปิดทางเดียว คือ เลือดเสียเท่านั้นทีผ่านหัวใจ โดยเลือดจากทั่วร่างกายเข้ามา
่
ทางแอ่งรับเลือดหรือไซนัส วีโนซัส (sinus venosus) ผ่านเข้าหัวใจห้องบน
และห้องล่างตามลาดับ ห้องล่างมีกล้ามเนื้อหนาแข็งแรงบีบตัวให้เลือดผ่าน
เวนทรัล เอออร์ตา (ventral aorta) ไปฟอกที่เหงือก ตรงฐานของเวนทรัล
เอออร์ตา ที่ติดกับหัวใจมีลักษณะ เป็นหลอดลมกล้ามเนื้อหนาแข็งแรงยืดหยุ่นได้
เพื่อรับแรงบีบเลือดจากหัวใจ
Page 13

14. Blood Circulation of Fish
http://www.youtube.com/watch?v=C2qS8Ti0gcg&feature=player_embedded#!
Page 14

15. Circulation in Goldfish Tail
http://www.youtube.com/watch?v=XiQvLj_T9co&feature=related
Page 15

16. สรุป
ระบบไหลเวียนเลือดแบบเปิด
OPEN CIRCULARTERY SYSTEM
• หมายถึงการที่เลือดออกจากหัวใจ ไหลไปตามเส้นเลือดจะไปเปิด
ทีช่องฮีโมซิล ( Haemocel ) หรือช่องไซนัส( Sinus ) และ
่
ผนังกล้ามเนื้อบีบตัวเลือดจึงไหลกลับเข้าสู่หัวใจ
• สรุปคือเลือดไม่ได้ไหลไปตามเส้นเลือดตลอดเวลา
Page 16

17. การไหลเวียนเลือดระบบปิด
CLOSE CIRCULARTERY SYSTEM
• หมายถึงการที่เลือดออกจากหัวใจไหลไปยัง เซลล์ต่าง ๆและ
กลับเข้าสู่หัวใจเลือดจะไหลไปในเส้นเลือดตลอดเวลา
Page 17

18. ระบบ หมุนเวียนเลือดประกอบด้วย
• เลือด ไหลเวียนอยู่ในเส้นเลือด
• เส้นเลือด เส้นเลือดแดง (artery ) นา
เลือดออกจากหัวใจ
• เส้นเลือดดา ( vein ) เส้นเลือดที่นาเลือด
กลับเข้าสู่หัวใจ
• เส้นเลือดฝอย มีหน้าที่ แลกเปลี่ยนก๊าซและ
สารระหว่างเส้นเลือดและเซลล์
• หัวใจ มีหน้าที่สูบฉีดเลือดไปยังเส้นเลือด
Page 18

19. ความแตกต่างระหว่างเลือดเปิดและเลือดปิด
ในสัตว์ระบบเลือดปิดจะดีกว่าในแง่ที่ทา
ให้ปริมาตรของเลือดคงที่สามารถ
ควบคุมความเร็วในการไหลเวียนเลือด
และยังสามารถควบคุมความดันเลือดได้
Page 19

20. The End
Page 20