Presentación sobre o sector primario 3º de ESO

1. O SECTOR PRIMARIO
O O sector primario abrangue as actividades que
tratan de conseguir os recursos básicos e
primarios que se obteñen directamente da natureza
alimentos e outras materias primas.
agricultura, a gandaría, a pesca, a explotación
forestal a apicultura, a caza, a acuicultura .

3. O A importancia do sector primario e o seu peso
económico foi diminuíndo progresivamente nos
últimos anos, en favor doutros sectores ( en 2012
achegaba o 3% do PIB mundial).
O A pesar diso, a súa produtividade foi en aumento,
debido aos avances técnicos.
O A poboación activa que traballa no sector tamén
foi diminuíndo, hoxe está en torno ao 40% a nivel
mundial.
O No entanto hai diferenzas
-Nos países desenvolvidos supón entre 1% e
5%(4% do PIB)
- Nos países en desenvolvemento entre 30% e
80% ( 10% - 25% do PIB)

4. O O espazo rural é o territorio non urbanizado da
superficie terrestre, espazo exclusivo das
actividades agrícolas gandeiras, e forestais.
O Na actualidade , nos países desenvolvidos
aparecen novas actividades e novos usos que
invaden o espazo agrario: residenciais,
industriais,espazos protexidos,ocio..

5. A AGRICULTURA
O A agricultura é unha actividade económica
importante.
O Nos países pouco desenvolvidos constitúe a
única base da súa economía.
O Nos países desenvolvidos é, xunto con outras
áreas económicas, un piar fundamental da súa
riqueza.

6. O Ata hai pouco tempo a agricultura constituía
a riqueza fundamental dos pobos. Era a base da
economía.
Hoxe, o papel económico da agricultura perdeu
peso en favor doutros sectores, pero aínda ten
importancia como fonte de alimentación e
como subministradora de materias primas
industriais.
A poboación activa do sector foi descendendo, e
en paralelo ao incremento das outras actividades
na economía.

7. A paisaxe agraria
O A paisaxe agraria é o resultado das actividades
agrícolas, gandeiras e forestais. A diversidade
débese á combinación de distintos factores:
O Factores físicos.
 Relevo: inflúe pola
- altitude, dificultades canto maior sexa.
- orientación:a exposición a ventos;
exposición ao sol(solleiro, avesío)
- A pendente , dificulta o traballo e a
mecanización, preferencia polas zonas chas.

9.  Augas: ríos, lagos e augas subterráneas favorecen
ou impiden os cultivos.
 Solo: achega os nutrientes para os cultivos, cada
planta precisa dun terreo característico.

11.  Clima: os cultivos dependen das precipitacións e das
temperaturas. Catro factores climáticos limitan a
actividade agrícola:
- O frío extremo. A maioría das plantas non se
desenvolven por debaixo dos 10 °C
- A calor excesiva. As temperaturas por enriba dos
45 °C non son favorables para a agricultura.
- A humidade elevada.Fai que desaparezcan os
nutrintes
- A aridez . As plantas precísan un mínimo de auga.

14. O Factores humanos.
 Históricos: as actividades do sector primario
xorden no neolítico e desde entón deixaron
pegadas no espazo agrario.
 Demográficos: á medida que medra a poboación
precísanse máis recursos e auméntanse as terras
de cultivo ou explotacións gandeiras.
 Económicos e políticos: os gobernos interveñen
daquela na planificación da produción agraria.
 Técnicos: buscan superar os factores físicos
negativos. A mecanización moderna, os
fertilizantes e a investigación tecnolóxica
melloran a produción.

15. Elementos humanos da paisaxe
agraria
O Hábitat rural: É o modo en que se distribúen o
conxunto de vivendas e as súas construcións
adxectivas: alpendres,cortes, hórreo, pombal...
Pode ser:
– Concentrado: as casas agrúpanse arredor
dun núcleo ou fonte de auga e a certa distancia dos
campos de cultivo. Propio de zonas secas.
– Disperso: as vivendas están espalladas polo
espazo agrario. Propio de zonas húmidas.

19. O Parcelas: son unidades básicas de cultivo. Pódense
clasificar así:
– Segundo a forma: regulares (xeométricas) ou
irregulares (sen forma definida).
– Segundo o tamaño: grandes (latifundios, máis de
10 hectáreas) e pequenas (minifundios,menos de 10
hectáreas).
– Segundo os límites: campos abertos ou openfield,
sen límites físicos, propios de zonas de secaño, e os
campos pechados ou bocage, rodeados dunha cerca, un
valado ou unha sebe, propio de terras húmidas.

21. Openfield
boccage

22. – Segundo os cultivos: policultivo (diversos
cultivos) e monocultivo (un só cultivo).
– Segundo o aproveitamento :
cultivo intensivo ,nos países desenvolvidos
conseguen alta produtividade aplicando técnicas
modernas. Nos países en desenvolvemento con man
de obra abundante.
cultivo extensivo, grandes extensións con baixa
produtividade, parte da terra se deixa en barbeito.
– Segundo aprocedencia da auga poden ser:
cultivos de regadío ou de secaño.

24. Regadío intensivo Regadio extensivo

25. Segundo a variedade dos cultivos
policultivo
monocultivo

27. SISTEMAS AGRÍCOLAS
O De subsistencia: os agricultores producen soamente o
necesarios para manterense. Os rendementos son
baixos. O número de persoas empregadas é elevado
respecto á superficie cultivada. Utilízanse técnicas
tradicionais.
O Comercial: prodúcese en gran cantidade para vender.
Fanse grandes investimentos . Utilízanse técnicas
modernas. Rendementos moi altos.O número de
persoas empregadas con respecto á superficie cultivada,é
baixo.

28. SISTEMAS AGRÍCOLAS DOS PAÍSES DESENVOLVIDOS
O Agricultura comercial ou de mercado.
OCaracterízase por :
OUtilizar técnicas avanzadas e elevados
investimentos. Os avances na biotecnoloxía
permiten mellorar as variedades mediante a
modificación xenética transxénicos.
OEspecialízanse na produción.
OAs labores están moi mecanizadas
OTeñen unha alta rendibilidade e destínanse á
comercialización a gran escala.

29. Novas técnicas de cultivo
Invernadoiro Acolchado
Enarenado Tubos de plásticos
Hidropónico

32. Invernadoiros, El Ejido ( Almeria)

33. O EFECTOS
O A alta produtividade provoca a baixada de
prezos.
O Os baixos prezos se deben tamén ás
subvencións que reciben do Estado.
O Favorecen o desenvolvemento de transportes
especializados con avanzadas técnicas de
conservación.
O O uso de fertilizantes químicos contamina os
solos e as augas dos acuíferos.
O O elevado consumo de auga .
O A elevada mecanización fai que ocupe a pouca
poboación activa

34. O Agricultura comercial intensiva. Dotada de técnicas
avanzadas e elevados investimentos. Practícase en
zonas alta densidade de poboación e escasas
terras cultivables.
O En explotacións familiares ou de pequenas empresas
obtéñense produtos hortícolas.
O Agricultura comercial extensiva. Cultívanse
grandes extensións de terreo, dedicados case
sempre á produción de cereais.

35. SISTEMAS AGRÍCOLAS DOS PAÍSES EN VÍAS DE
DESENVOLVIMENTO
O Agricultura de subsistencia
Destinada a alimentar á poboación que a practica.
Practícase en pequenas explotacións
Utilízase técnicas e ferramentas rudimentarias
A productividade é baixa
cultivos variados en pequenas parcelas arredor das
aldeas
O Agricultura sedentaria
de secaño

37. O Agricultura itinerante, de rozas ou tala e queima.
Clareo dunha zona de bosque → incendio →
cultivo → abandono.
Practícase en zonas de África ecuatorial, Centroamérica
e conca do Amazonas e sur de Asia.

38. O Agricultura intensiva de regadío. Con abundante
man de obra e irrigación intensiva increméntanse as
producións ata conseguir dúas ou tres colleitas ao
ano.
O Son característicosos cultivos de arroz da Asía
Monzónica

39. Ten elevada pro
O Agricultura de plantación.
O Practícase o monocultivo para a produción masiva
de produtos como café, cana de azucre, algodón,
café ou bananas para satisfacer a demanda dos
países ricos.
O É unha agricultura especializada para a exportación.
O Estan en mans de multinacionais dos países
desenvolvidos.
O Empregan abundante man de obra local
O Esixe gran investimento de capital
O Ten elevada productividade e grandes beneficios
O Predomina en América central e do Sur , zonas de
África central, India e o Sueste asiático.

40. O Promoven a economía local e a construción
de infraestruturas e crean emprego .
O Pero teñen efectos negativos pois:
os beneficios quedan en mans das
empresas estranxeiras.
non se plantan productos necesarios para
a alimentación da poboación local.
Causan impacto medioambiental por
esgotamento dos solos e perda da
biodiversidade.

43. A GANDARÍA
OActividade económica agraria baseada na cría
de animais para obter alimentos: carne,
leite,ovos, materias primas(la, coiro.). Ou forza
para o traballo. A gandaría está moi unida á
agricultura
OA gandaría, unha das actividades económicas
máis antigas, incrementouse nas últimas
décadas a causa do desprazamento das
actividades agrícolas e á demanda actual de
carne e leite nos países ricos . O 30 % da
superficie do planeta estáo cupada por pastos.

44. O O aumento da demanda xa non pode ser
satisfeita cos sistemas tradicionais de
produción que integraban agricultura e
gandaría. Esta satisfácese grazas a:
O A investigación científica permitiu a
selección de razas que proporcionan
elevados rendementos.
O A aplicación das novas tecnoloxías
incrementaron a produción e facilitaron o
transporte a longa distancia.

45. O Os inconvenientes destes novos sistemas son:
O A contaminación da atmósfera, o solo e as
augas polos excrementos animais, fertilizantes e
pesticidas dos cultivos forraxeiros.
O Uso de antibióticos e hormonas que poden
afectar á saúde das persoas.
O A corta abusiva de bosques para a creación de
pastos para o gando.
O Por iso ctualmente apóstase pola gandaría
ecolóxica.

46. O GANDARÍA TRADICIONAL
O Gandaría sedentaria, aquela en que o gando non se despraza
, ben porque dispon de pastos cerca ou se alimenta de
pensos.
O Gandaría nómade.. O gando desprázase na procura de
pastos. Desenvólvese nas estepas de África setentrional e
subsahariana, Asia central e Oriente Próximo

48. O Unha variedade de gandería nómade é a transhumancia, que é
o deprazamento estacional de gando en busca de pastos, da
montaña ao valle e viceversa.
O Dase en zonas do mediterráneo
como no norte de África ou España

49. O Gandaría extensiva. A cría de animais se desenvolve en
grandes extensións de terreo e se alimentan
fundamentalmente de pastos naturais. Practícase no
centro e Oeste dos EEUU, a Pampa arxentina leste de
Brasil, sur de Rusia australia e Suráfrica En España dase
en Galicia,Castela León e Estremadura.

50. O gando vacún é o de
maior importancia
económica en todo o
mundo; seguen o de la, o
porcino, o cabalar e as
explotacións avícolas. Os
principais produtos
gandeiros son: leite e
derivados, carne, graxas,
ovos, las e coiros.

51. Porcos nas dehesas de
Estremadura

52. OGANDARÍA COMERCIAL
OGandaría intensiva. Os animais que se crían en granxas ou en
explotacións pechadas e se alimentan con pensos compostos, o
gando está estabulado. Dedícanse á produción intensiva de
carne e leite. Requiren investimentos importantes en
instalacións e tecnoloxía , para crear condicións artificias de
temperatura, luz e humidade para aumentar a produción
Alimentase de pensos.
Ás veces os pensos se
combinan con pastos e o
gando está semiestabulado
Practicase nos países desenvolvidos.

53. OHoxe a produción gandeira dos países
desenvolvidos, principalmente de carne,
desenvólvese en modernas instalacións
industriais, coa aplicación de tecnoloxía
avanzada para lograr unha maior
produtividade e adaptarse ás esixencias do
mercado.

54. O Analizar mapa pax 85

55. A PESCA
O A pesca é a actividade de captura e extracción
dos recursos do mar: peixes, crustáceos e
moluscos. Podemos distinguir entre:
O pesca fluvial, que se desenvolve nos ríos, e
O pesca mariña, que ten lugar nos mares e océanos.
O A actividade pesqueira aumentou nas últimas
décadas xa que aumentou o seu consumo
O O destino principal da pesca é o consumo humano
en fresco, pero proporciona tamén alimentos e
materias primas para a industria: salgadura,
conservas, conxelados, aceites, fariñas de pescado,
fertilizantes...

56. bacallau Lenguado
Robaliza (lubina)
sargo
Castañeta (palometa)
sardiñas
Atún
Anchoa/boqueró
n
xurel

57. TIPOS DE PESCA
O De grande altura. As campañas duran varios
meses. Grandes flotas formadas por pesqueiros
conxeladores e os buques-factoría
O De altura. As campañas duran varios días ou
semanas, non moi afastados das costas de orixe.
Captúranse especies de fondo: rodaballo, pescada
O De baixura ou costeira. Pequenas embarcacións
preto da costa unhas horas ao día.

58. Tipos de pesca

59. Tipos de pesca: artesanal e baixura

60. Barcos de altura
Pesca de altura

63. Percebeiros no cabo Touriñán. 2008

64. O Marisqueo a pe

65. O Os caladoiros, son as zonas máis propicias para a
pesca Na plataforma continental( augas que non
superan os 200 m de profundidade) é onde se
realizan a maior parte das capturas pola abundancia
de plancto.
O Costas recortadas e grandes plataformas litorais.
O Zonas de contacto entre correntes mariñas cálidas
e frías
O Afloramentos de augas profundas que arrastran
nutrientes depositados nos fondos.
O Nas zonas de augas frías e baixa salinidade dos
mares abunda o plancto, polo que hai numerosas
especies.

68. O A extensión das zonas económicas exclusivas
dos países costeiros acabou coa explotación
sen control dos caladoiros.Esta se estende a 370
km mar adentro das suas costas. Para poder
pescar nas súas augas asínanse acordos
pesqueiros.
O Ainda así exceso de capturas provoca a
sobreexplotación dos caladoiros. O que pode
supoñer o esgotamneto e a desaparición das
especies.
O Para racionalizar os recursos, moitos países
establecen cotas de captura de determinads
especies ,prohiben empregar artes de pesca
destructivas, paros biolóxicos ou controlan o
tamaño das especies.

70. Acuicultura ou piscicultura
O Acuicultura é o cultivo controlado de
especies animais e vexetais acuáticas
mariñas ou de auga doce en viveiros.
Aliméntanse con fariñas de peixe e pensos.
O Destacan especies como a troita, o salmón, a
robaliza, o rodaballo, a dourada, as ostras e os
mexillóns.
O Nas costas galegas alguns moluscos son
cultivados nas bateas.

72. Exercicio interpreta o gráfico e o mapa dos
caladoiros das páxinas 86 e 87.

73. Silvicultura
O A silvicultura é a explotación sistemática dos recursos
forestais que se practica nalgunhas zonas do planeta.
O Da silvicultura obtense madeira e outros produtos
complementarios como cortiza e celulosa,froitos... A
busqueda dunha maior produtividade dos bosques, levou ,
en moitos casos, á desaparición das árbores autóctonas
que son substituídas por especies de rápido crecemento;
no caso galego, eucaliptos e piñeiros por carballos ou
castiñeiros.

75. RECURSOS FORESTAIS
O As árbores son un elemento fundamental das paisaxes agrarias.
Desde sempre, as persoas aproveitaron as árbores: madeira como
combustible ou paraconstruír vivendas, mobles, apeiros… e
froitos para alimentarse.