1. «Επιμόρφωση των Εκπαιδευτικών για την αξιοποίηση
και Εφαρμογή των ΤΠΕ στη Διδακτική Πράξη»
1
ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ
ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ

2. ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
2
Μοντέλο διδασκαλίας
Στρατηγικές διδασκαλίας
Μέθοδος διδασκαλίας
Οι τρεις όροι και οι παραλλαγές τους συχνά
χρησιμοποιούνται ως συνώνυμες


3. ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
3

Μέθοδος διδασκαλίας

Ένα πρότυπο οργάνωσης του μαθήματος και
συμπεριφοράς του εκπαιδευτικού, ένα οργανωμένο
σύνολο διδακτικών στοιχείων, που εφαρμόζεται με
συστηματικό τρόπο σε μια σειρά μαθημάτων

4. ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
4

Στρατηγικές διδασκαλίας: (ευρύτερη έννοια από εκείνη της
μεθόδου διδασκαλίας.)

Περιλαμβάνουν περισσότερες από μια μεθόδους και
συνιστούν διδακτικές παρεμβάσεις συγκροτημένες σε
μια ακολουθία με βάση συγκεκριμένες αρχές.

5. ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
5

Μοντέλο διδασκαλίας:
διδασκαλίας)

(ευρύτερη από τις στρατηγικές
Αποτελεί μια διδακτική πρόταση που περιλαμβάνει
την ιεράρχηση των εκπαιδευτικών προτεραιοτήτων,
συγκεκριμένες
διδακτικές
διαδικασίες
και
προσδιορίζει τον τρόπο με τον οποίο οργανώνεται η
τάξη και γενικότερα η διδασκαλία (σχηματοποιημένη
απόδοση διδακτικής διαδικασίας)

6. ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
6

Η ύπαρξη των ΤΠΕ στη διδασκαλία «ακυρώνει» εμπράκτως
ορισμένες παραδοσιακές μεθόδους διδασκαλίας, καθώς
διανοίγει νέες δυνατότητες

Παράδειγμα: Η χρήση από τους μαθητές του διαδικτύου
καθιστά πολύ εύκολη την πρόσβαση σε μεγάλο όγκο
πληροφοριών

Το δυναμικό των ΤΠΕ επέτρεψε τη
μοντέλων διδασκαλίας (W
ebQuest)
δημιουργία νέων

7. ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
7

ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ

Οι σύγχρονες θεωρίες μάθησης αποδίδουν μεγάλη
σημασία στον κοινωνιοπολιτισμικό παράγοντα και
συνηγορούν υπέρ της οργάνωσης μαθημάτων στα
οποία ευνοείται η κοινωνική αλληλεπίδραση και η
συνεργατική, ομαδική μάθηση

8. ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
8

ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ

Τα περισσότερα σύγχρονα περιβάλλοντα εργασίας
ευνοούν τη συνεργατική μάθηση

Μεγιστοποίηση των δυνατοτήτων για επικοινωνία και
συνεργασία
 Άμεση,
σύγχρονη επικοινωνία, συνεπεξεργασία κειμένων,
εικόνων κλπ. διαμοίραση ψηφιακών πόρων, παιγνίδια
ρόλων και συλλογικών κατασκευών, συμμετοχή σε
κοινότητες, ιστολόγια και wikis, ασύγχρονη επικοινωνία

9. ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
9

ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ

Προβλήματα στην οργάνωση των μαθητών σε ομάδες:

Μέγεθος ομάδων, τρόπος σχηματισμού τους και
τρόπος αλληλεπίδρασης τους, είδος αναμενόμενων
αποτελεσμάτων, διαχείριση χρόνου, αντιμετώπιση
του «διδακτικού θορύβου» κλπ.

10. ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
10

Projects

Ομαδικές εργασίες που εκτελούνται σε σχετικά μεγάλο
χρονικό διάστημα και αποσκοπούν



Στην από κοινού διερεύνηση ενός ανοιχτού προβλήματος
Και στην παραγωγή ενός τελικού προϊόντος που
αξιολογείται από τα μέλη της ομάδας.
Αποκαλούνται μ’ αυτόν τον όρο και όλες οι εργασίες που
πραγματοποιούνται ομαδικά και έχουν τα χαρακτηριστικά
των Projects (τελικό προϊόν, αξιολόγηση κλπ)

11. ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
11

Projects
Πλεονεκτήματα:
Δίνεται στο μαθητή η ευκαιρία χρησιμοποίησης ενός μεγάλου συνόλου
γνώσεων, δεξιοτήτων ιδιαίτερα νοητικών (δημιουργικότητα, πλάγια σκέψη,
ανάλυση, σύνθεση, αξιολόγηση) ικανοτήτων (άσκηση στην αυτοπειθαρχία)
και ανώτερων μορφών μάθησης

Τονίζει
τη σημασία της διαδικασίας της μάθησης και όχι του αποτελέσματος
Βοηθά
τους μαθητές και μαθαίνει να θέτουν στόχους
Στηρίζεται
στην ομαδική εργασία και στην συνεργασία

12. ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
12

Projects:

Απαραίτητα βήματα της διαδικασίας

Επιλογή θέματος

Συγκεκριμενοποίηση των στόχων

Συνεργατικός σχεδιασμός

Αναζήτηση πηγών

Εκτέλεση

Παρουσίαση τελικού προϊόντος

Αξιολόγηση

13. ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
13

Επίλυση προβλημάτων (problem solving)

Οι σύγχρονες θεωρίες μάθησης θέτουν το πρόβλημα και την επίλυση
προβλημάτων (με τη γενική έννοια) στο επίκεντρο των μαθησιακών
δραστηριοτήτων

Πρόβλημα αποκαλείται μια κατάσταση που το άτομο προσπαθεί να
επιτύχει ένα συγκεκριμένο σκοπό και πρέπει να βρει τα μέσα και τους
τρόπους να τον επιτύχει

Η επίλυση προβλημάτων αναφέρεται στις προσπάθειες που καταβάλλει
ένα άτομο, προκειμένου να επιτύχει έναν σκοπό για τον οποίο δεν έχει
έτοιμη λύση

14. ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
14

Επίλυση προβλημάτων (problem solving)
Δύο τα είδη προβλημάτων

Τα σαφώς διατυπωμένα

Τα ασαφώς διατυπωμένα

15. ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
15

Επίλυση προβλημάτων (problem solving)

Τα σαφώς διατυπωμένα

Δίνουν στο λύτη όλες τις απαραίτητες πληροφορίες




Για την αρχική κατάσταση
Για την τελική κατάσταση
Για επιτρεπόμενους ή μη επιτρεπόμενους χειρισμούς
Για την επίλυσή τους χρησιμοποιούνται αλγόριθμοι

Αλγόριθμοι: Σταθεροί κανόνες ή διαδικασίες που εξασφαλίζουν την σωστή
απάντηση, αν ακολουθούνται σωστά

16. ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
16

Επίλυση προβλημάτων (problem solving)

Τα ασαφώς διατυπωμένα προβλήματα
 Δεν
δίνονται καθόλου ή δεν δίνονται επαρκείς
πληροφορίες για όλα αυτά (π.χ. Πως θα επιλυθεί ένα
οικολογικής φύσης πρόβλημα μιας περιοχής;)

Συγγενής η έννοια των ανοιχτών προβλημάτων
 Επιδέχονται πολλές λύσεις
 Συχνά δεν προσδιορίζουν καν τις αποδεκτές λύσεις με
σαφή τρόπο

17. ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
17

Επίλυση προβλημάτων (problem solving)

Τα ασαφώς διατυπωμένα

Για την επίλυσή
προσεγγίσεις
τους
απαιτούνται
ευριστικές
 Ευριστικές
προσεγγίσεις: Άτυπες (διαισθητικές),
πρωτότυπες στρατηγικές, που κάποιες φορές αποδίδουν
και άλλες όχι.
 Δεν
εγγυώνται λύσεις αλλά εφαρμόζονται σε ένα
ευρύτερο φάσμα προβλημάτων και επιτρέπουν στους
ανθρώπους να εφευρίσκουν μόνοι τους λύσεις

18. ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
18

Συμβολή των ΤΠΕ σε τρία επίπεδα στην εφαρμογή των
σύγχρονων διδακτικών μεθόδων

(α). Στο επίπεδο του περιεχομένου:

Το ψηφιακό υλικό μεγιστοποιεί τις δυνατότητες
ανεύρεσης και συνδυασμού των πληροφοριών. Υπάρχει η
δυνατότητα στους μαθητές για εντοπισμό του, έλεγχο της
εγκυρότητάς
του,
επικαιρότητας,
πληρότητας,
νομιμότητας του, μορφοποίησή του, συνδυασμός του για
επίλυση προβλήματος ή επεξεργασίας λύσεων προς μια
κατεύθυνση

19. ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ
19

(β). Στο επίπεδο διεκπεραίωσης και οργάνωσης των
δεδομένων, πληροφοριών και γενικά των στοιχείων που είναι
απαραίτητα για την επεξεργασία ενός θέματος.


Π.χ Για «ισότιμη», online συζήτηση ενός θέματος τίθεται σε ένα forum,
για ασύγχρονη συζήτησή του, ή σε ένα chat room για μια online
σύγχρονη συζήτηση. Για «Έκθεση» εκτεταμένων στοιχείων με
επιθυμητό σχολιασμό προσφέρεται το ιστολόγιο (blog) ενώ για
ομαδοσυνεργατικό project η χρήση σελίδων wikis
(γ). Στο επίπεδο προέκτασης των πρακτικών αυτών και
άλλων καινοτόμων πρακτικών.

Οι ΤΠΕ δίνουν τη δυνατότητα σε πολλά επίπεδα επεξεργασίας
δεδομένων και επικοινωνίας καθιστώντας έτσι δυνατή την
επέκταση των πρακτικών αυτών και τη δημιουργία άλλων (π.χ.
Web Quest)

20. 20
ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΣΕΝΑΡΙΑ &
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Διδακτικό σενάριο

Περιγραφή μιας διδασκαλίας με εστιασμένο γνωστικό
αντικείμενο, συγκεκριμένους εκπαιδευτικούς στόχους,
διδακτικές αρχές και πρακτικές. Ένα διδακτικό σενάριο
μπορεί να έχει διάρκεια περισσότερες από μια διδακτικές
ώρες

Περιλαμβάνονται και στοιχεία όπως η αλληλεπίδραση και οι
ρόλοι των συμμετεχόντων, οι αντιλήψεις των μαθητών και
τα ενδεχόμενα διδακτικά εμπόδια –δηλ. όλα τα στοιχεία
που θεωρούνται σημαντικά στη σύγχρονη θεωρία

21. 21
ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΣΕΝΑΡΙΑ &
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Σχέδιο μαθήματος

Έννοια συγγενική με το σενάριο και αντιστοιχεί σε μια
λεπτομερή περιγραφή μιας διδασκαλίας - Περιγραφή
φάσεων η σταδίων μιας διδασκαλίας όπως αφόρμηση,
ανάπτυξη, ανακεφαλαίωση κλπ

Από την περιγραφή μπορεί να απουσιάζει η περιγραφή της
κοινωνικής
αλληλεπίδρασης
μεταξύ
μαθητών
–
εκπαιδευτικού.

Ο όρος παλιότερος, συνδεδεμένος με μια μπηχεβιοριστική
περιγραφή μιας διδασκαλίας (περιγραφή των φάσεων ή
σταδίων μιας διδασκαλίας, όπως αφόρμηση, ανάπτυξη,
ανακεφαλαίωση κλπ)

22. 22
ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΣΕΝΑΡΙΑ &
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Διδακτικό σενάριο και Σχέδιο μαθήματος στη
σύγχρονη διδακτική τείνουν να ταυτιστούν και
πρακτικά ταυτίζονται, εφόσον σήμερα ένα σχέδιο
μαθήματος πρέπει να περιλαμβάνει και την
αλληλεπιδραστική και συνεργατική διάσταση της
διδασκαλίας κλπ

23. 23
ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΣΕΝΑΡΙΑ &
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Διδακτικό σενάριο

Υλοποιείται μέσα από μια σειρά εκπαιδευτικών
δραστηριοτήτων

Οι Εκπαιδευτικές δραστηριότητες είναι τμήματά του
σεναρίου, εντάσσονται σ’ αυτό και μπορεί να είναι
πολύ απλές ή και σύνθετες

Στο διδακτικό σενάριο περιγράφονται και η δομή του
και η ροή κάθε δραστηριότητας καθώς και οι ρόλοι
διδάσκοντα – διδασκομένου και η αλληλεπίδραση τους
με τα όποια χρησιμοποιούμενα μέσα και υλικό

24. 24
ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΣΕΝΑΡΙΑ &
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Διδακτικό σενάριο ή διδακτική κατάσταση
σύνθετα αντικείμενα, με «ευρύ» χαρακτήρα
εστιάζονται σε έννοιες
είναι
που

Σε μια τέτοια διδασκαλία μπορεί να συνδυάζονται
περισσότεροι διδακτικοί πόροι για να επιτευχθεί ένα
μαθησιακό αποτέλεσμα π.χ λογισμικό, σημειώσεις,
όργανα εργαστηριακά, πίνακας, sites κλπ

Η διάρκειά τους μπορεί να επεκτείνεται και πέρα από
μια διδακτική ώρα

25. 25
ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΣΕΝΑΡΙΑ &
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Η διεπιστημονικότητα και διαθεματικότητα δυο
μέθοδοι
προσέγγισης
προβλημάτων
και
διδασκαλίας όταν

η επίλυση ενός προβλήματος στη διάρκεια της
διδασκαλίας απαιτεί την αντιμετώπισή του από
πολλές και διαφορετικές οπτικές γωνίες, με τα
εργαλεία πολλών και διαφόρων επιστημονικών
κλάδων

26. 26
ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΣΕΝΑΡΙΑ &
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ


Διεπιστημονικότητα είναι η εμπλοκή περισσότερων από μια
γνωστικών περιοχών στην μελέτη ενός φαινομένου (μελέτη
του Πυθαγόρειου θεωρήματος από μαθηματική άποψη αλλά
και γλωσσική – γλωσσολογική)
Η διαθεματικότητα είναι η επέκταση της ανάλυσης ενός υπό
μελέτη αντικειμένου σε σφαίρες που επεκτείνονται πέρα
από τα αυστηρά όρια της μια γνωστικής περιοχής
προκειμένου η μελέτη αυτή να εγγραφεί σε ένα γενικότερο
πλαίσιο και να διασυνδεθεί με άλλες έννοιες.

Π.χ διαθεματική προσέγγιση του Πυθαγορείου θεωρήματος θα
εξέταζε την ιστορία του, το ρόλο του στα Μαθηματικά και σ’ άλλες
ανθρώπινες δραστηριότητες

27. 27
ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΣΕΝΑΡΙΑ &
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Η διάταξη της διδακτέας ύλης με βάση τα επιμέρους
μαθήματα αντιμετωπίζει τη γνώση σαν μωσαϊκό
θεωρώντας ότι η ενσωμάτωση των ειδικών
γνώσεων γίνεται αυτομάτως στο μυαλό του μαθητή.

Η διαθεματική διδασκαλία δεν καταργεί τα
επιμέρους μαθήματα αλλά τονίζει τη νέα σχέση
ανάμεσα στη μάθηση με βάση τα ειδικά μαθήματα
και προσπαθεί για υπέρβαση των ορίων που θέτουν
τα επιμέρους μαθήματα

28. 28
ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΣΕΝΑΡΙΑ &
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Η διαθεματική προσέγγιση ευνοεί

Εργασία τύπου σχεδίων συνεργατικής έρευνας
(project)

Τη
συζήτηση
στην
τάξη.
Οι
μαθητές
επιχειρηματολογούν λογικά και κριτικά, θέτουν
ερωτήσεις, κάνουν προγνώσεις και με τη βοήθεια του
εκπαιδευτικού ελέγχουν και αξιολογούν
την
καταλληλότητα και εγκυρότητα των απαντήσεών τους