4. CotojestSocjalizm?
★ Wieloznaczne pojęcie, odnoszące się do ideologii politycznej wywodzącej się z
utopijnej filozofii politycznej rozwijanej w latach 30. i 40. XIX wieku we
Francji
★ Doktryna gospodarcza postulująca upowszechnienie świadczeń socjalnych i
poddania gospodarki kontroli społecznej (poprzez instytucje państwowe,
samorządowe, korporacyjne lub spółdzielcze).
★ Częścią wspólną wszystkich odmian socjalizmu jest (częściowe lub całkowite)
odrzucenie idei kapitalizmu oraz promowanie idei sprawiedliwości
społecznej
5. KrótkaHistoriaSocjalizmu.
★ Socjalizm utopijny - Saint Simon, Charles Fourier, Robert Owen
★ Socjalizm naukowy - Marks, Engels, Manifest komunistyczny
★ Rewizjonizm - Berkstein ,Biblia rewizjonizmu
6. RealnySocjalizm.
Termin ten powstał w 1977, w ramach
oficjalnej doktryny marksistowskiej,
gdy przywódcy ZSRR ogłosili, że
w ZSRR zbudowano zręby komunizmu.
7. CechyRealnegoSocjalizmu.
★ Realny socjalizm nadal głosił hasło „budowy socjalizmu” – każda zmiana
była uzasadniana dalszym urzeczywistnianiem ideałów socjalizmu.
★ Praktyka był jednak zupełnie inna: Partie w poszczególnych „krajach
demokracji ludowej” koncentrowały się jedynie na utrzymaniu monopolu
władzy - utraciły jakiekolwiek aspirację ideologiczne.
★ Tolerowano zjawiska patologiczne, akceptowano bierność polityczną,
godzono się na kompromisy z kapitalizmem.
8. CechyRealnegoSocjalizmu.
★ Koncentrowano się na zapewnieniu względnego dobrobytu.
★ Gwarantowano wszystkim pracę, wypoczynek, mieszkanie, zabezpieczenia
socjalne, itd.
★ W sklepach były podstawowe produkty po zaniżonych cenach.
★ Zwalczano każdy przejaw postaw opozycyjnych, łącznie z
próbami jakichkolwiek dyskusji ideologicznych(w tym w ramach
marksizmu).
9. CechyRealnegoSocjalizmu.
★ Produkcja dla produkcji
★ Tłumiona inflacja
★ Gospodarka realnego socjalizmu gospodarką niedoborów
★ Luka inflacyjna
★ Bierna rola pieniądza i finansów
11. BlokWschodni.
★ Gospodarka oparta o przemysł i zbrojenia - niska produkcja
dóbr konsumpcyjnych
★ Kolektywizacja rolnictwa
i nacjonalizacja środków produkcji
★ Przewodnictwo polityczne KPZR
★ Państwo totalitarne
Efekty: „Kolos na glinianych nogach”, zapóźnienie względem zachodu,
bunty społeczne, puste półki, hiperinflacja
12. Kuba.
★ 1968 - Pełna nacjonalizacja wytwórczości i handlu
★ Totalitarna władza - faktyczny brak parlamentu, mordy polityczne, cenzura..
★ „Przywódcy kubańscy gromko ogłaszali, iż są prawdziwymi
rewolucjonistami, w przeciwieństwie do pseudorewolucyjnego Kościoła, jak
niedwuznacznie określali ZSRR”.
Efekty: Zapóźnienie gospodarcze, brak podstawowych swobód obywatelskich,
konieczność liberalizacji prawa.
13. Nieudanyeksperyment.
Argumenty za:
★ Udało się do pewnego stopnia wprowadzić socjalizm - nie jest więc
abstrakcyjną utopią
★ Efekty „eksperymentu” są opłakane - zapóźnienie gospodarcze i
społeczne
★ Upadek systemu - społeczeństwa nie chciały kontynuować
„eksperymentu”
14. Literatura.
1. T. Fiedorek, ”Rewolucyjna utopia" z punktu widzenia "realnego socjalizmu". Obraz Kuby w 1967
roku w relacjach dyplomatów PRL, Ameryka Łacińska : Kwartalnik Analityczno-Informacyjny, 2008,
nr 3-4.
2. J. Drygalski, J. Kwaśniewski, (Nie)Realny Socjalizm, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992.
3. J. Kochan, Co to jest realny socjalizm, http://www.socjalizmteraz.pl/pl/Artykuly/?id=567/
Co_to_jest_realny_socjalizm____
4. W. Stankiewicz, Historia myśli ekonomicznej, Polskie Wydawictwo Ekonomiczne, 2000.
5. Z. Romanow, Historia myśli ekonomicznej w zarysie. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, 1999.
6. https://rsf.org/en/ranking
15. Czy na dłuższą metę socjalizm utrzyma
się w demokratycznym państwie?