SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 95
Yanık Hastasında Sepsis ve Enfeksiyon 
Tanımlamaları 
Dr Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi 
Yanık ve Yara Tedavi Merkezi/İstanbul 
Dr Hakan Ahmet Acar 
11. Ulusal Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım Kongresi, 
12-15 kasım 2014/Antalya
YYaannııkk;; İİnnssaann OOrrggaanniizzmmaassıınnıınn MMaarruuzz 
KKaallaabbiilleecceeğğii EEnn CCiiddddii TTrraavvmmaaddıırr
Deri tüm vücudumuzu saran ve en fazla hacime 
sahip organdır 
Yüzey alanı 1.7 m2 
Vücut ağırlığının %16’ sını oluşturur 
Deri ekleri: Saç, kıl, kıl folikülleri, sebase bezler, ter bezleri ve tırnaklar 
Fonksiyonları: 
•Fiziksel, kimyasal, biyolojik, UV ışınlara karşı koruyucu bariyer 
•Dehidratasyonu önler 
•Duyu fonksiyonları ve ısı regülasyonu 
•Vitamin D sentezi 
•İmmun fonksiyonlar 
•Ter bezleri ile metabolik atılım 
•Sosyo-seksüel iletişim 
•Aktif bir organdır 
•3 haftada bir kendini yeniler 
(Bu özelliği ile yara iyileşmesi olur)
Yanık Hastası Özel Hasta Grubudur 
Yanık alanının genişliği ve derinliği oranında ölüm riski ile karşı karşıyadır 
Derisinin büyük bir bölümünün işlevini kaybetmesi nedeniyle akut sıvı ve ısı 
kaybı, yaşamsal organlarında yetmezliğe yol açabilecek hipermetabolik 
olaylara maruzdur. 
Gelişebilecek immün yetmezlik ile sepsise adaydır.
IISSII 
TTEERRMMAALL HHAASSAARR 
IISSII 
IISSII 
AALLEEVV 
SSIICCAAKK CCİİSSİİMM 
TTEEMMAASSII 
HHAAŞŞLLAANNMMAA 
YYÜÜKKSSEEKK GGEERRİİLLİİMM 
YYAARRAALLAANNMMAALLAARRII 
KKİİMMYYAASSAALL VVEE RRAADDYYAASSYYOONNAA 
BBAAĞĞLLII YYAARRAALLAANNMMAALLAARR
LOKAL ETKİLER
JACKSON’un TTeerrmmaall YYaarraallaannmmaaddaakkii 
33 KKoonnssaannttrriikk ZZoonnuu 
Staz zonu
Medyatör Orijin Etkileri 
Bradikinin Kinin sistemi (kininojen) Vazodilatasyon 
Mirovasküler permeabilite artışı 
Düz kas kontraksiyonu 
Ağrı 
Fibrinopeptidler 
Fibrin yıkım ürünleri 
Koagülasyon sistemi Mirovasküler permeabilite artışı 
PMNL ve makrofaj kemotaksisi 
C3a Kompleman C3 Mast hücre degranülasyonu 
Düz kas kontraksiyonu 
C5a Kompleman C5 Mast hücre degranülasyonu 
Düz kas kontraksiyonu 
Mirovasküler permeabilite artışı 
PMNL ve makrofaj kemotaksisi 
PMNL aktivasyonu 
Substance P Duyusal sinir uçları Vazodilatasyon 
Mirovasküler permeabilite artışı 
Histamin Mast hücreleri 
Bazofiller 
Mirovasküler permeabilite artışı 
Düz kas kontraksiyonu 
Kemokinesiz 
5-Hidroksitriptamin 
(5-HT Serotonin) 
Plateletler 
Mast hücreleri 
Mirovasküler permeabilite artışı 
Düz kas kontraksiyonu 
Platelet aktifleyen faktör 
( PAF ) 
PMNL 
Makrofajlar 
Bazofiller 
Mirovasküler permeabilite artışı 
Düz kas kontraksiyonu 
PMNL aktivasyonu 
PGE2 Siklooksijenaz yolu Vazodilatasyon 
PGF2a Siklooksijenaz yolu Vazokonstrüksiyon 
LTB4 Lipoksijenaz yolu PMNL kemotaksisi 
LTD4 Lipoksijenaz yolu Mirovasküler permeabilite artışı 
Düz kas kontraksiyonu 
: Önemli enflamatuar medyatörler.
Termal yaralanmayı takiben ortaya çıkan önemli sitokinler. (LGL=large granüler lymphocytes= 
büyük granüllü lenfositler) 
Sitokin Immün sistem Diğer hücreler Temel hedefler Temel fonksiyomlar 
IL-1 Makrofajlar 
LGL’ler, B hücreleri 
Endotelyal h.ler 
Fibroblastlar 
T ve B hücreleri 
Makrofajlar 
Endotelyal h.ler 
Doku hücreleri 
Lenfosit ve makrofajların aktivasyonu 
Lökosit/endotelyal yapışma 
Akut-faz proteini 
IL-2 T hücreleri T hücreleri Lenfosit ve makrofajların aktivasyonu 
T hücre proliferasyonu ve diferansiasyonu 
IL-6 T ve B hücreleri Firoblastlar B hücreleri 
Hepatositler 
Akut-faz proteinlerini indükler 
B-hücre diferansiasyonu 
IL-8 Monositler PMNLler 
Bazofiller 
Kemotaksis 
TNFa Makrofajlar 
Lenfositler 
Mast hücreleri 
Makrofaj 
Granülositler 
Doku hücreleri 
Makrofalların, granülositlerin ve sitotoksik 
hücrelerin aktivasyonu 
Lökosit/endotelyal yapışma 
Akut faz proteinleri ve anjiyogenezisin 
stimülasyonu 
Kaşeksi ve pireksi 
IFNg T hücreleri 
NK hücreleri 
Epitelial hücreler 
Fibroblastlar 
Lökositler 
Doku hücreleri 
Makrofajların aktivasyonu 
Lökosit/endotelyal yapışma
TERMAL HASAR 
Hageman 
faktör 
Aktif 
Hageman 
faktör 
prekallikrein 
kallikrein 
plazminojen plazmin 
fibrin yıkım 
ürünleri 
protrombin 
trombin 
fibrin fibrinojen 
fosfolipaz 
(aktif) 
fosfolipaz 
(inaktif) 
kininojen 
bradikinin 
kinin 
yıkım 
ürünleri 
fosfolipidler 
araşidonik asit 
lökotrienler 
TxA2 
PG 
lipoksinler 
C3 
C3b 
C3b/C5 
araşidonik 
asit şelalesi 
kallikrein-bradikinin 
şelalesi 
kompleman 
şelalesi 
koagülasyon/fibrinolitik 
şelaleler 
Termal hasara enflamatuar cevabın, şelaleler arasındaki ilişkileri.
ENDOTELYAL HASAR
SİSTEMİK ETKİLER
Yanık hastasında 
Sık görülen sona gidiş 
Endotel disfonksiyonu ve 
mikrovasküler tromboz 
Hipoperfüzyon / iskemi 
Akut organ disfonksiyonu 
Ölüm
ABA 2014 Mortalite Oranları
Yanık Tedavi Merkezi Yatan Hasta Sayıları 
Yıllar Yanık Servisi Yanık YB Toplam 
2009 398 95 493/43 
2010 487 152 639/62 
2011 548 139 687/38 
2012 596 155 751/41 
2013 562 165 727/45 
2014 (10) 520 116 636/28 
Toplam 3111 822 3933/257 
79% 21%
Yıllara göre eks oranlarımız (LD50 %64) 
Yıllar YYB Eksitus Oranları Genel Seri Eksitus Oranları %6.5 
2009 46.20% 8.75% 
2010 40.70% 9.84% 
2011 27.30% 5.50% 
2012 26.10% 5.40% 
2013 27.20% 6.10% 
2014 (10) 24.10% 4.40%
YANIK ÖLÜMLERİ 
% 14 YANGIN ALANINDA 
% 44 ENFEKSİYON 
% 41 SİSTEMİK YETMEZLİK 
% 1 BİLİNMEYEN NEDENLER 
Turegun M, Sengezer M, Selmanpakoglu N, Celikoz B, Nisanci M. 
The last 10 years in a burn centre in Ankara, Turkey: an analysis of 
5264 cases. Burns. 1997 Nov-Dec;23(7-8):584-90.
YANIK ÖLÜMLERİ 
• Vücut yüzeyinin %40’ından fazlası yanmış hastaların 
%75’inde ölüm Enfeksiyon nedeniyle gerçekleşmektedir. 
• 1.Murray CK. Infections in burns. J Trauma 2007; 62:73.
SIRS, Enfeksiyon, Sepsis, ağır sepsis, septik 
şok, organ ytz, çoklu organ ytz 
TÜM KLİNİK TABLOLAR İÇ İÇE GEÇMEKTEDİR
Yanık, genel ve travma yoğun bakım hastası 
sepsis ve mortalite karşılaştırması 
Sepsis Oranları 
Yanık yoğun bakım hastası (% 8 -42,5%) 
Genel yoğun bakım hastası (% 19 -38%) 
Travma yoğun bakım hastası (2.4% -16,9%) 
Sepsis nedeniyle mortalite oranları 
Yanık yoğun bakım hastası (% 28 -65%) 
Genel yoğun bakım hastası (% 21 -53%) 
Travma yoğun bakım hastası (% 7 -36,9%) 
Comparison of Mortality Associated With Sepsis in the Burn, Trauma, and General Intensive Care UnitPatient: A Systematic Review of 
the Literature 
Mann, Elizabeth A.*†; Baun, Mara M.*; Meininger, Janet C.*; Wade, Charles E.* 
Shock: January 2012 - Volume 37 - Issue 1 - p 4–16
Yanıklı Hastalar Enfeksiyonlar İçin Yüksek Derecede 
Risklidirler! 
Deri bütünlüğünün bozulması 
Nekrotik dokular 
Serum proteinleri 
Mikroorganizmaların yerleşmeleri 
ve üremeleri için zengin bir besi yeri 
Hastaya yapılan invaziv girişimler 
Kateterler 
Uzun süren entübasyon 
Transfüzyonlar, TPN 
• Bağışıklık sisteminde 
oluşan baskılanma 
– Özgül olmayan 
bağışıklık sistemi 
– Hücresel bağışıklık 
sistemi 
– Humoral bağışıklık
Komplikasyonlar 
Lokal 
• Eskar 
• Skarlar 
• Kontraksyonlar 
• Deformiteler 
• Enfeksiyon !!! 
Sistemik 
• Hipovolemi 
• Metabolik problemler 
• Hipoalbüminemi 
• Elektrolit bozuklukları 
• Rabdomiyoliz 
• Hemoliz 
• Hipotermi 
• Hipertermi 
• İleus 
• Enfeksiyon!!! 
• Mortalite
YANIK HASTASI ENFEKSİYON 
KAYNAKLARI 
1. SAĞLIK PERSONELİ VE ORTAM 
2. DİĞER HASTALAR (ÇAPRAZ ENFEKSİYON) 
3. HASTANIN KENDİ YARALARI VE FLORASI
Yanık tedavi birimleri ve bulaş yolları 
• Temas 
• Direkt 
• İndirekt 
• Damlacık 
• Hava yolu 
• Kateter yolu 
• İV-İM tedavi sırasında
Yanık tedavi birimleri ve bulaş yolları 
• Personel 
• Eller 
• Gömlekler 
• Yataklar 
• Yatak kenarları 
• Masalar 
• Ekipman 
• Yeterli dekontamine edilmemiş ekipman ve 
yüzeyler
Yanık tedavi birimleri ve bulaş yolları 
• Tansiyon aletleri 
• Termometre 
• Tekerlekli sandalye 
• Sedye 
• Röntgen cihazı 
• Kontamine hidroterapi ekipmanı 
• Borular, tahliye boruları 
• Yeterli dekontaminasyon güçlüğü 
• Yıkama masaları 
• Tanklar 
• Ortak tedavi alanları
Yanığın Ciddiyetini Belirleyen Faktörler 
Nelerdir? 
• Yaygınlık (%25-30) 
• Derinlik (Tam kat yanıklar) 
• Bölge (yüz, anüs çevresi, kıvrımlar) 
• Enfeksiyon riski (Duyarlı hastalar) 
• Yaş (Küçük ve ileri yaş) 
• İnhalasyon hasarı 
• Ek yaralanma olması 
• Önceden var olan hastalıklar (DM, KOAH) 
• İlk yardımının başlama süresi 
• Uygulanan tedavinin çağdaşlığı
DUYARLI HASTALAR 
• Çocuklar 
• Yaşlılar 
• İntihar amaçlı kendini yakanlar 
• Diabetus mellitus 
• Obezite 
• AIDS 
• Santral venöz kateter, üriner sonda, endotrekeal entübasyon 
tüpü, v.b. İnvaziv aletler infeksiyon gelişimini kolaylaştırır.
YANIKLI HASTALARDA GÖRÜLEN 
ENFEKSİYONLAR 
• Yanık yarası enfeksiyonu 
• Yanık yarası sepsisi 
• Pnömoni 
• İntravasküler kateter enfeksiyonu 
(Bakteremi, sepsis) 
• Üriner sistem infeksiyonu 
• Süpüratif kondrit 
• Subakut bakteriyel endokardit 
• Süpüratif tromboflebit 
• Süpüratif sinüzit 
• İntra abdominal enfekisyon
Yanık yarası enfeksiyonlarından 
Eskar Dokusu sorumludur 
• Derin parsiyel ve tam kat yanıklarda ortaya çıkan 
proteinden zengin avasküler sert nekrotik doku 
• Toksik maddeler lokal bağışık cevabı baskılar 
• Avasküler 
• Bağışık hücreler bölgeye göç edemez 
• Sistemik antibiyotikler ulaşamaz 
• Mikrobiyal kolonizasyon 
• Mikrobiyal proliferasyon
Yanık dokusunda enfeksiyon gelişimi açısından 
risk faktörleri 
1. Kolonize olan bakterilerin virülansı ve antibiyotik 
direnci 
2. Başlangıçta uygun bakım yapılmayan yanık dokusu 
3. Yanık dokusunun uzun süreli açık kalması 
4. Eskar dokusunun uzun süre hastanın üzerinde kalması
Eskar ayrışması (Eskiden 
beklenirdi)
Yanık yara enfeksiyonları 
Klinik bulguları 
• Parsiyel yanığın tam kat yanığa ilerlemesi 
• Yaranın renginde değişiklik 
• Sağlıklı dokuya hızla yayılan selülit 
• Cilt altı yağ dokusunun yeşermesi 
• Yara sınırlarında morarma ve ödem 
• Eskar altında kanama 
• Eskarın kolay ayrılması 
Hastanın yanık alanlarından aşırı sekresyon 
Hastanın yanık alanlarından kötü koku gelmesi 
Yanık alanında sabunlaşma görülmesi 
Hastanın pansumanlarının sık değiştirilme gereksinimi 
İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri HASTANE ENFEKSİYONLARI: KORUNMA VE KONTROL Sempozyum 
Dizisi No:60 Ocak 2008; s.105-119
YANIK YARASI ENFEKSİYONLARININ 
SINIFLAMASI 
• Yanık yarası impetigosu 
• Yanık ile ilişkili cerrahi yara infeksiyonu 
• Yanık yarası selüliti 
• İnvaziv yanık yarası infeksiyonu 
•Committee on the Organization and Delivery of Burn Care of the American Burn 
Association,1998
YANIK YARASI İMPETİGOSU 
• Daha önceden re-epitelize olmuş dokularda (iyileşmiş 
donör greft alanları, sekonder iyileşmeye bırakılmış yarı 
kalınlıktaki yanıklar, greftlenmiş yanıklar) epitel kaybı ile 
ortaya çıkan infeksiyonlardır. 
• Sistemik infeksiyon bulgusu (ateş, lökositoz) olmayabilir.
YANIK YARASI SELÜLİTİ 
• Yanık yarasını çevreleyen sağlam dokuda ya da donör 
alanda meydana gelen ve lokal ya da sistemik infeksiyon 
bulgularından en az birinin görüldüğü infeksiyonlardır. 
• Lenfanjit ya da lenfadenit gelişebilir.
YANIK İLE İLİŞKİLİ 
CERRAHİ YARA ENFEKSİYONU 
• Cerrahi işlem görmüş yaralarda (eksizyon yapılmış yanıklar, epitelize 
olmamış donör alanlar) meydana gelen ve kültür pozitif pürülan akıntısı 
olan enfeksiyonlardır. 
• Lokal (yara görünümünde değişiklik, yara etrafında hiperemi vb.) ya da 
sistemik (ateş, lökositoz vb.) enfeksiyon bulgularından en az biri vardır.
İNVAZİV YANIK YARASI ENFEKSİYONU 
• Kolonizasyon: 
• Nekrotik yanık dokusunda mikro organizmaların bulunmasıdır. 
Yanığın 2. gününde başlar. 
• Erken dönemde Gram (+) bakteriler dominant iken 4-10 gün sonra 
Gram (-) bakteriler floraya hakim olur. 
• Enfeksiyonu göstermez, ama potansiyel olarak tehlikelidir. 
• İnvazyon: 
• Mikroorganizmanın canlı dokuda bulunmasıdır. 
• Yanık yarası enfeksiyonu ya da sepsisini gösterir. 
• Kolonize olan bakteri sayısı> 105/g olunca invazyon başlar.
Yanık yarası enfeksiyon evreleri 
Evre I: Cansız dokuda kolonizasyon 
• A- Yüzeyel kolonizasyon (Mikroorganizma yanık yara yüzeyinde kolonize) 
• B- Mikrobiyal penetrasyon (Mikroorganizmalar eskar dokusunun çeşitli 
katmanlarına ulaşmış) 
• C- Eskar dokusu altında proliferasyon (Eskar altındaki canlı dokuda 
mikroorganizma bulunması ve çoğalması) 
Evre II: Canlı dokuya invazyon 
• A- Mikroinvazyon (Yanık dokusu altında bulunan canlı dokuda mikroskopik 
düzeyde mikroorganizma tutulumu) 
• B- Yaygın invazyon (Canlı subkutan dokuda mikroorganizmanın yaygın 
penetrasyonu ve çoğalması) 
• C- Mikrovasküler invazyon (Yanık gelişmemiş canlı dokudaki küçük kan 
damarları ve lenfatiklerde mikroorganizma bulunması)
YYAANNIIKK YYAARRAASSII MMİİKKRROOBBİİAALL DDEEĞĞİİŞŞİİMM
Kontaminasyon 
Kolonizasyon 
Kritik 
kolonizasyon 
Lokal 
infeksiyon 
Sistemik 
infeksiyon 
Yanıkta çoğalmayan 
mikroorganizmalar, 
konak 
defansı ile hızla 
temizlenebilir 
Yanık alanına 
bağlanıp konak 
hücresine zarar 
vermeden çoğalan 
mikroorganizmalar. 
Bakteriyel 
yoğunluk ↑, 
gecikmiş yanık 
iyileşmesi, 
ağrı, seröz eksuda↑ 
yanık alanında renk 
değişikliği, 
hassas granülasyon 
dokusu,kötü koku 
Kızarıklık,ısı artışı, 
şişlik,ağrı±çevrede 
sellülit 
Bakteri yoğunluğu 
>105/gr 
Bakteri 
yoğunluğu ↑↑, 
tedavi edilmez 
ise SEPSİS 
Klinik bulguların ciddiyeti
Ağır yanık hastasının yanık alanları 
mikro organizmalar için 
bir kültür kabı kadar uygun besi yeridir
TTooppiikkaall aajjaannllaarr 
 TTooppiikkaall aannttiibbiiyyoottiikk kkuullllaannıımmıınnddaann öönnccee %%6600 
 TTooppiikkaall aannttiibbiiyyoottiikk kkuullllaannıımmııyyllaa %%3300 
 EErrkkeenn ttaannjjaannssiiyyeell eekkssiizzyyoonn ++ ggrreeffttlleemmee %%66 
TTOOPPİİKKAALL İİLLAAÇÇLLAARR 
1. Gümüş sülfadiyazin (Silverdin) 
2. Mafenid asetat ( Sulfamilon)?? 
3. Mupirosin Kalsiyum
Erken Tanjansiyel Eksizyon 
Zora Janzekovic 
J Trauma 
Derin deri grefti donör alanlarında greftlerin 
yaşayabildiğini ve görünüşünün daha iyi olduğunu
Erken Tanjansiyel Eksizyon
Pnömoniler 
• Gittikçe ön plana çıkmakta 
• Atelektazi ve hipo statik akciğer riski 
• Altta yatan akciğer hastalıklı erişkinler yatkın 
• İnhalasyon hasarı olan hastalarda 
• Entübasyon daha fazla 
• Uzun entübasyon -----VİP
Pnömoni Tanısı 
• Sistemik inflamatuvar yanıt sendromu varlığı, 
• Radyolojik olarak yeni infiltrasyonun ortaya 
çıkması yada infiltrasyonun giderek artması 
• Balgam yaymasında beyaz küre ve 
mikroorganizma varlığı
HEMATOJEN PNÖMONİ 
• Nekrotizan kapillaritis olarak başlar. Daha sonra alveollere yayılır ve nodüler 
lezyonlar oluşturur 
• Ortalama görülme zamanı 17. güne rastlar 
• Primer odak →yanık yarası ya da yumuşak doku infeksiyonu, süpüratif tromboflebit 
(%98 neden) 
• Mortalite> % 90
BRONKOPNÖMONİ 
• Pulmoner sepsisin en sık görülen tipidir 
• Genelikle yanık sonrası 2. haftada ortaya çıkar 
• Bronşiolit olarak başlar 
• Etken yanık yarası florasını yansıtır 
• Predispozan faktörler →yanık yüzdesi, aspirasyon, 
trakesotomi, nazotrakealtüp, inhalasyonyanığı, septisemi, 
sıvıelektrolit dengesizliği 
• Mortalitesi hematojen pnömoniden daha düşüktür 
• Pulmoner monitörizasyon→genişyanıklar, inhalasyon yanığı
Ventilatör ilişkili pnömoni
İNTRAVASKÜLER KATETER İNFEKSİYONU 
• Yanıklı hastalarda % 8 –57 
• Yanık yarasında kolonize bakterilerle infekte 
kateterdeki bakteriler arasında % 96 
korelasyon 
• Yanık yarasındaki bakterilerin kateter ucuna 
ilerlemesi →kateter infeksiyonu
Kateter ilişkili 
Kan dolaşımı enfeksiyonları
Study on the formation of bacterial biofilm on the surface of intravasculer 
cathethers 
• Jing-ning Huan, Jun Xiang, Zhen Sun, Li-zhong Han 
• Dept. Of Burns&Plastic surgery, Rujin Hospital, Shanghai Jiao Tang University 
School of Medicine, Shanghai, China. 
• Free paper O-011, Meeting of the ISBI, Istanbul, 2010 
• Kanında antibiotik resistan şuşlar üreyen hastaların intravasküler kateterlerin 
yüzeyleri elektron mikroskopi ile incelendiğinde tümünün yüzeylerinde biofilm 
saptandı. 
• En çok 48-72 saatte biofilm görülmüştür.
Bakteremiler 
• Yanık hastalarında oldukça sık görülür. İntravasküler kateterlerin 
kolonizasyon ve infeksiyonu baktereminin en önemli kaynağıdır. 
• Kolonize yaralar, pnömoni ve üriner kateterler de baktereminin 
diğer kaynaklarıdır. 
• Tanı pozitif kan kültürü ile konur. 
• Debridman sırasında olabilen ve tek kan kültürü pozitifliği 
şeklindeki bakteremiler geçicidir ve diğer klinik bulguların 
yokluğunda tedavi gerektirmezler. 
• Aynı mikroorganizma üremek kaydı ile iki pozitif kültür, klinik 
semptomlar olmasa bile sistemik antibakteriyel tedaviyi 
gerektirir. 
•Elisabeth G, Colonel, et al. Burn management. Infectious complications prevention and 
strategies for their control. Nurse Clinical North America 1997;32:297-309
Ağır yanık hastasının kanı 
mikro organizmalar için 
kan kültür şisesi kadar uygun besi yeridir
İDRAR YOLU ENFEKSİYONU 
• Genellikle uzun süre ve gereksiz kateterizasyon sonrası 
oluşur 
• Haftada 2-3 kez idrar incelemesi yapılmalı
SÜPÜRATİF KONDRİT 
• Kulak kıkırdağı yanıklarından 3-5 hafta sonra oluşur 
• Kıkırdağın kanlanması az olduğundan enfeksiyon riski yüksektir 
• Klinik bulguları: Kulakta ağrı, ısı artışı, kızarıklık, ödem 
• Tedavi edilmez ise →mastoidit, beyin absesi, kıkırdak dokularda atrofi
SUBAKUT BAKTERİYEL ENDOKARDİT 
• Yanık yarasına yapılan işlemler, invaziv girişimler 
→geçici bakteremi→hasarlı kapak →subakut 
endokardit 
• İmmün supresyon→subakut endokardit 
• Periyodik kardiyak muayene →üfürüm →EKO 
• Persistan bakteremi→endokardit!
İNTRA ABDOMİNAL İNFEKSİYONLAR 
• Akut kolesistit: Genellikle kronik kolesistit zemininde gelişir. Gangrenöz 
kolesistit ya da perforasyon meydana gelebilir. 
Klinik →bulantı, kusma, sağ üst kadran ağrısı, hafif ateş ve ikter 
• Kolanjit: Akut kolesistit ile ayrımı zordur. 
Genellikle safra kanalında obstriksiyon mevcuttur. 
Klinik →Ateş, titreme, ikter, sağ üst kadranda ağrı ve hassasiyet, bazı 
olgularda Gram negatif bakteremi ve şok bulguları 
• Regional enterit:Akut apandisiti taklit edebilir. Barsak perforasyonu, abse 
ya da fistül gibi komplikasyonları olabilir. Kesin tanı cerrahi ile konur 
• Nekrotizan enterokolit:Ciddi nötropenisi olanlarda görülür. 
Klinik →Sol üst kadran ağrısı, ateş, splenomegali, sol da diyafram 
yüksekliği, AC bazallerinde infiltrasyon, plevral efüzyon ya da atelektazi, 
ekstra intestinal gaz, hava-sıvı seviyesi
YANIK İNFEKSİYONLARINDA TANI 
• Fizik Muayene ve klinik bulgular 
• Rutin Testler (BK, Sedim, CRP, nötrofil..) 
• Kültür 
– Yara sürüntü kültürü 
– Kantitatif doku kültürü 
• Histopatolojik inceleme
Mikrobiyolojik Örnekleme 
– Kalitatif / Semi kantitatif kültür 
• Sürüntü 
• Küretaj 
– Kantitatif kültür (Zor ve pahalı) 
– Biyopsi (Her % 10 yanık alanı 
örneklenmelidir) 
– Aspirasyon 
– Kan kültürü 
Dow G,Ostomy/Wound Management 2003;49:8-13
Yanık Yeri Enfeksiyonunun Mikrobiyolojik ve 
Histopatolojik Tanısı: 
Lokal değişikliklerin en fazla olduğu bölgeden yapılmalıdır. 
Eskar dokusu ile yanık alanını içermeyen dokular birlikte 
olmalıdır. 
Dokular doku kültürü ve histopatolojik için ikiye ayrılmalıdır.
Düzenli sürveyans kültürleri 
• Kolonizan mikro organizmaların erken tanınması 
• Tedavi etkinliğinin izlenmesi 
• Empirik antibiyotik tedavisinin yönlendirilmesi 
• Çapraz kolonizasyonların takibi 
• Ortam sürveyans çalışmalar yararsız
YANIK İNFEKSİYONLARINDA TANI 
KRİTERLERİ 
Kriter 1: 
a) Yanık yerinde hızlı eskar gelişimi ve siyah-soluk, ödemli görünüm 
b) Canlı doku biyopsisinde mikroorganizma görülmesi 
Kriter 2: Kriter 1’in a maddesine ek olarak 
a) Kan kültür pozitifliği 
b) Yanık dokusunda HSV izolasyonu, inklüzyon cismi, viral partikül 
Kriter 3: Ateş (>38oC) veya (<36oC), hipotansiyon, oligüri (<20ml/saat), 
hiperglisemi, mental konfüzyon bulgularından en az ikisi ve 
a) Canlı doku biyopsisinde mikroorganizma görülmesi 
b) Kan kültür pozitifliği 
c) Yanık dokusunda HSV izolasyonu, inklüzyon cismi, viral partikül 
National Nosocomial Infections Surveillance System
• J Burn Care Res. 2007 Nov-Dec;28(6):776-90. 
• American Burn Association consensus conference to define sepsis and infection in burns. 
• Greenhalgh DG1, Saffle JR, Holmes JH 4th, Gamelli RL, Palmieri TL, Horton JW, Tompkins RG, 
Traber DL, Mozingo DW, Deitch EA,Goodwin CW, Herndon DN, Gallagher JJ, Sanford AP, Jeng 
JC, Ahrenholz DH, Neely AN, O'Mara MS, Wolf SE, Purdue GF, Garner WL,Yowler CJ, Latenser BA; 
• American Burn Association Consensus Conference on Burn Sepsis and Infection Group. 
• Abstract 
• Because of their extensive wounds, burn patients are chronically exposed to inflammatory 
mediators. Thus, burn patients, by definition, already have "systemic inflammatory response 
syndrome." Current definitions for sepsis and infection have many criteria (fever, tachycardia, 
tachypnea, leukocytosis) that are routinely found in patients with extensive burns, making these 
current definitions less applicable to the burn population. Experts in burn care and research, all 
members of the American Burn Association, were asked to review the literature and prepare a 
potential definition on one topic related to sepsis or infection in burn patients. On January 20, 
2007, the participants met in Tucson, Arizona to develop consensus for these definitions. After 
review of the definitions, a summary of the proceedings was prepared. The goal of the consensus 
conference was to develop and publish standardized definitions for sepsis and infection-related 
diagnoses in the burn population. Standardized definitions will improve the capability of 
performing more meaningful multicenter trials among burn centers. 
• PMID: 17925660 [PubMed - indexed for MEDLINE]
Yanık hastasında sepsis (Erişkin) 
(En az 3’ü) 
• Ateş >39 C veya < 36.5 C 
• Progresif takipne SS > 25/dak 
• Trombositopeni <100 
000/mm3 
• Hiperglisemi; 
Plasma glükozu >200mg/d 
İnsülin direnci 
• 24 saatten uzun süre enteral 
beslenememe, 
Abdominal distansyon, 
Enteral beslenme intoleransı, 
Kontrol edilemeyen diyare 
• Kültür pozitif infeksiyon veya 
• Patolojik tanı veya 
• Anti mikrobiyallere cevap 
•American Burn Association consensus conference to define sepsis and 
infection in burns. J Burn Care Res 2007; 28:776-790
Criteria for sepsis diagnosis 
• General variables: 
1) Fever (> 38,3°C); 
2) Hypothermia (core temperature < 36°C); 
3) Heart rate > 90 min or 2 standard deviations above the normal value for age; 
4) Tachypnea; 
5) Altered mental status; 
6) Significant edema or positive fluid balance (>20 mL/kg over 24 hrs); 
7) Hyperglycemia (plasma glucose >140 mg/dL) in the absence of diabetes. 
• Inflammatory variables: 
1) Leukocytosis (WBC count > 12,000); 
2) Leukopenia (WBC count < 4000); 
3) Normal WBC count with > 10% immature forms; 
4) Plasma C-reactive protein > 2 standard deviations above the normal value; 
5) Plasma procalcitonin > 2 standard deviations above the normal value. 
•The diagnostic criteria for sepsis defined in 2008 by the Society of Critical Care Medicine includes infection (identified or 
suspected) and the following criteria
Criteria for sepsis diagnosis 
• Hemodynamic variables: 
• Arterial hypotension (systolic blood pressure <90 mmHg; mean arterial blood 
pressure <70 mm Hg; or a systolic blood pressure decrease >40 mm Hg in adults). 
• Organ dysfunction variables: 
• 1) Arterial hypoxemia (PaO2/ FIO2 < 300); 
• 2) Acute oliguria (urine output < 0.5 mL/Kg hr or 45 mmol/L for at least 2 hrs, 
despite adequate fluid resuscitation); 
• 3) Creatinine increase > 0.5 mg/dL; 
• 4) Coagulation abnormalities (INR > 1.5 or a PTT >60 s); 
• 5) Ileus; 
• 6) Thrombocytopenia (platelet count < 100,000); 
• 7) Hyperbilirubinemia (plasma total bilirubin > 4 mg/dL). 
• Tissue perfusion variables: 
• 1) Hyperlactatemia (> upper limit of lab normal); 
• 2) Decreased capillary refill or mottling.
Yanıklı hastalarda enfeksiyon 
Oranları 
• Yanık yarası enfeksiyonu→% 58.3 
• Sepsis/bakteremi→% 16.7 
• Kateter enfeksiyonu→% 12.5 
• Üriner sistem enfeksiyonu→% 8.3 
• Pnömoni→% 4.2 
•O. Öncül et al. Burns28 (2002): 738-744
2014 ABA verileri
YANIK SERVİSİ 
He Hızı (%) = (Enfeksiyon Sayısı / Yatan Hasta) x 100 
Insidans Dansitesi = (Enfeksiyon Sayısı / Hasta Günü) x 1000
YANIK ÜNİTESİ YOĞUN BAKIM 
He Hızı (%) = (Enfeksiyon Sayısı / Yatan Hasta) x 100 
Insidans Dansitesi = (Enfeksiyon Sayısı / Hasta Günü) x 1000
İnvazif yara infeksiyonları - etkenler 
• Gram (+) bakteriler 
• KNS 
• S. aureus 
• Enterococcus spp. 
• Gram(-) bakteriler 
• Acinetobacter spp. 
• Pseudomonas spp. 
• Serratia marcescens 
• K. pneumoniae 
• E. coli 
• Proteus spp. 
• Mantarlar 
• Candida spp. 
• Aspergillus spp. 
• Fusarium spp. 
• Alternaria spp. 
• Rhizopus spp. 
• Mucor spp. 
• Virüsler 
• Orf virus 
• Herpes simplex virus 
• Cytomegalovirus 
• Varicella-zoster virus
Pseudomonas aeruginosa 
• Rutin olarak erken yara eksizyonu ve yara greftlemesi 
uygulanmayan merkezlerde Pseudomonas aeruginosa en 
önemli gram-negatif patojendir. 
• Erken yara eksizyonu psödomonal yara infeksiyonu sıklığını 
azaltmıştır.
Bu görüntü tarihseldir?
Tablo 2. 2010-2011-2012 Yılı Yanık YBÜ Etken 
Dağılımı. 
Etkenler 
2010 % 2011 % 2012* % Toplam % 
Acinetobacter spp. 63 49.6 89 52.97 87 56.12 239 53 
Pseudomonas spp. 22 17.3 18 10.71 17 10.96 57 12.67 
Candida spp. 11 8.7 15 8.92 19 12.25 45 10 
Staphylococcus aureus 14 11.02 14 8.33 14 9.03 42 9.3 
Diğer 17 13.38 32 19.05 18 11.61 67 14.89 
Toplam 127 168 155 450
Yanık Hastasının zorlukları
Ortam Isıtması??? 
Hastalar hipotermiye eğilimlidir
INTEGRA™ Matrix Wound Dressing 
Yanık hastaları yara bakım ürünlerine gereksinim duyarlar
Çoğu zaman yeteri kadar otogreft 
bulamıyoruz 
• .
Yanık hastaları bası yaralarına daha 
hassaslar
Geniş bir ekibe ve uygun tesisi 
gereksinim var
Emek yoğun bir tedavidir
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı 
Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi 
• Yanık ekibinin değişmez ve 
en değerli elemanı haline 
geldiler. 
• Yanık merkezinde ve sürekli 
çalışmaları sağlandı. 
• Hasta vizitlerine katılımları 
sağlandı. 
• İstedikleri kültür örnekleri 
hemen alındı. 
• Tüm antibiyotik kararlarının 
onlar tarafından alınması 
sağlandı.
TEŞEKKÜR EDERİZ

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

62.VEREM HAFTASI
62.VEREM HAFTASI62.VEREM HAFTASI
62.VEREM HAFTASIburhankutuk
 
Yenidoğan sepsisi(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Yenidoğan sepsisi(fazlası için www.tipfakultesi.org)Yenidoğan sepsisi(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Yenidoğan sepsisi(fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
Salon b 19 kasim 2011 11.00 11.20 gökay güngör
Salon b 19 kasim 2011 11.00 11.20 gökay güngörSalon b 19 kasim 2011 11.00 11.20 gökay güngör
Salon b 19 kasim 2011 11.00 11.20 gökay güngörtyfngnc
 
bronşit ve bronlşektazi alevlenme tedavisi
bronşit ve bronlşektazi alevlenme tedavisibronşit ve bronlşektazi alevlenme tedavisi
bronşit ve bronlşektazi alevlenme tedavisiwww.tipfakultesi. org
 
Çanakkale verem savaşı dispanseri Dgt EğItimi
Çanakkale verem savaşı dispanseri Dgt EğItimiÇanakkale verem savaşı dispanseri Dgt EğItimi
Çanakkale verem savaşı dispanseri Dgt EğItimiburhankutuk
 

Was ist angesagt? (8)

62.VEREM HAFTASI
62.VEREM HAFTASI62.VEREM HAFTASI
62.VEREM HAFTASI
 
TüBerküLoz
TüBerküLozTüBerküLoz
TüBerküLoz
 
Yenidoğan sepsisi(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Yenidoğan sepsisi(fazlası için www.tipfakultesi.org)Yenidoğan sepsisi(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Yenidoğan sepsisi(fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
Salon b 19 kasim 2011 11.00 11.20 gökay güngör
Salon b 19 kasim 2011 11.00 11.20 gökay güngörSalon b 19 kasim 2011 11.00 11.20 gökay güngör
Salon b 19 kasim 2011 11.00 11.20 gökay güngör
 
Tbc
TbcTbc
Tbc
 
bronşit ve bronlşektazi alevlenme tedavisi
bronşit ve bronlşektazi alevlenme tedavisibronşit ve bronlşektazi alevlenme tedavisi
bronşit ve bronlşektazi alevlenme tedavisi
 
Çanakkale verem savaşı dispanseri Dgt EğItimi
Çanakkale verem savaşı dispanseri Dgt EğItimiÇanakkale verem savaşı dispanseri Dgt EğItimi
Çanakkale verem savaşı dispanseri Dgt EğItimi
 
Korona virüs- COVID 19
Korona virüs- COVID 19Korona virüs- COVID 19
Korona virüs- COVID 19
 

Andere mochten auch

Cerrahi infeksiyonlar 3. sınıf 2011 2012
Cerrahi infeksiyonlar 3. sınıf 2011 2012Cerrahi infeksiyonlar 3. sınıf 2011 2012
Cerrahi infeksiyonlar 3. sınıf 2011 2012htyanar
 
Lupus (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Lupus (fazlası için www.tipfakultesi.org )Lupus (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Lupus (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Lenfadenopatiler(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Lenfadenopatiler(fazlası için www.tipfakultesi.org)Lenfadenopatiler(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Lenfadenopatiler(fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
Yumuşak doku enf(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Yumuşak doku enf(fazlası için www.tipfakultesi.org)Yumuşak doku enf(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Yumuşak doku enf(fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
SLE (fazlası için www.tipfakultesi.org)
SLE (fazlası için www.tipfakultesi.org)SLE (fazlası için www.tipfakultesi.org)
SLE (fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
derin boyun enfeksiyonları (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 derin boyun enfeksiyonları (fazlası için www.tipfakultesi.org ) derin boyun enfeksiyonları (fazlası için www.tipfakultesi.org )
derin boyun enfeksiyonları (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org ) tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
tükrük bezi hastalıkları (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 tükrük bezi hastalıkları (fazlası için www.tipfakultesi.org ) tükrük bezi hastalıkları (fazlası için www.tipfakultesi.org )
tükrük bezi hastalıkları (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Bakteri̇yal, vi̇ral ve mi̇koti̇k i̇nfeksi̇yonlar
Bakteri̇yal, vi̇ral ve mi̇koti̇k i̇nfeksi̇yonlarBakteri̇yal, vi̇ral ve mi̇koti̇k i̇nfeksi̇yonlar
Bakteri̇yal, vi̇ral ve mi̇koti̇k i̇nfeksi̇yonlarÖZAN DENTAL KLİNİK
 
Erişkin Lenfadenopatilerine Yaklaşım
Erişkin Lenfadenopatilerine YaklaşımErişkin Lenfadenopatilerine Yaklaşım
Erişkin Lenfadenopatilerine YaklaşımOğuzhan Ay
 
Signs & symptoms sialolithiasis
Signs & symptoms sialolithiasisSigns & symptoms sialolithiasis
Signs & symptoms sialolithiasisa7med2101
 
Ağiz boşluğu hastaliklari (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Ağiz boşluğu hastaliklari (fazlası için www.tipfakultesi.org )Ağiz boşluğu hastaliklari (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Ağiz boşluğu hastaliklari (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Si̇stemi̇k hastaliklarin ağiz bulgulari
Si̇stemi̇k hastaliklarin ağiz bulgulariSi̇stemi̇k hastaliklarin ağiz bulgulari
Si̇stemi̇k hastaliklarin ağiz bulgulariÖZAN DENTAL KLİNİK
 
Baş boyun bölgesi̇ odontojeni̇k enfeksi̇yonlari
Baş boyun bölgesi̇ odontojeni̇k enfeksi̇yonlariBaş boyun bölgesi̇ odontojeni̇k enfeksi̇yonlari
Baş boyun bölgesi̇ odontojeni̇k enfeksi̇yonlariÖZAN DENTAL KLİNİK
 

Andere mochten auch (20)

Cerrahi infeksiyonlar 3. sınıf 2011 2012
Cerrahi infeksiyonlar 3. sınıf 2011 2012Cerrahi infeksiyonlar 3. sınıf 2011 2012
Cerrahi infeksiyonlar 3. sınıf 2011 2012
 
Lupus (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Lupus (fazlası için www.tipfakultesi.org )Lupus (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Lupus (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Ge rders4
Ge rders4Ge rders4
Ge rders4
 
Lenfadenopatiler(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Lenfadenopatiler(fazlası için www.tipfakultesi.org)Lenfadenopatiler(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Lenfadenopatiler(fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
Yumuşak doku enf(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Yumuşak doku enf(fazlası için www.tipfakultesi.org)Yumuşak doku enf(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Yumuşak doku enf(fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
SLE (fazlası için www.tipfakultesi.org)
SLE (fazlası için www.tipfakultesi.org)SLE (fazlası için www.tipfakultesi.org)
SLE (fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
derin boyun enfeksiyonları (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 derin boyun enfeksiyonları (fazlası için www.tipfakultesi.org ) derin boyun enfeksiyonları (fazlası için www.tipfakultesi.org )
derin boyun enfeksiyonları (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org ) tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
tükrük bezi hastalıkları (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 tükrük bezi hastalıkları (fazlası için www.tipfakultesi.org ) tükrük bezi hastalıkları (fazlası için www.tipfakultesi.org )
tükrük bezi hastalıkları (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Bakteri̇yal, vi̇ral ve mi̇koti̇k i̇nfeksi̇yonlar
Bakteri̇yal, vi̇ral ve mi̇koti̇k i̇nfeksi̇yonlarBakteri̇yal, vi̇ral ve mi̇koti̇k i̇nfeksi̇yonlar
Bakteri̇yal, vi̇ral ve mi̇koti̇k i̇nfeksi̇yonlar
 
Erişkin Lenfadenopatilerine Yaklaşım
Erişkin Lenfadenopatilerine YaklaşımErişkin Lenfadenopatilerine Yaklaşım
Erişkin Lenfadenopatilerine Yaklaşım
 
SLE Aytekin Alcelik
SLE Aytekin AlcelikSLE Aytekin Alcelik
SLE Aytekin Alcelik
 
Si̇aloli̇thi̇azi̇s ve tedavi̇si̇
Si̇aloli̇thi̇azi̇s ve tedavi̇si̇Si̇aloli̇thi̇azi̇s ve tedavi̇si̇
Si̇aloli̇thi̇azi̇s ve tedavi̇si̇
 
Signs & symptoms sialolithiasis
Signs & symptoms sialolithiasisSigns & symptoms sialolithiasis
Signs & symptoms sialolithiasis
 
Ağiz boşluğu hastaliklari (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Ağiz boşluğu hastaliklari (fazlası için www.tipfakultesi.org )Ağiz boşluğu hastaliklari (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Ağiz boşluğu hastaliklari (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Ağzın üLseratif lezyonları
Ağzın üLseratif lezyonlarıAğzın üLseratif lezyonları
Ağzın üLseratif lezyonları
 
Si̇stemi̇k hastaliklarin ağiz bulgulari
Si̇stemi̇k hastaliklarin ağiz bulgulariSi̇stemi̇k hastaliklarin ağiz bulgulari
Si̇stemi̇k hastaliklarin ağiz bulgulari
 
Maksi̇llar si̇nüsi̇ti̇s
Maksi̇llar si̇nüsi̇ti̇sMaksi̇llar si̇nüsi̇ti̇s
Maksi̇llar si̇nüsi̇ti̇s
 
Osteomyeli̇t
Osteomyeli̇tOsteomyeli̇t
Osteomyeli̇t
 
Baş boyun bölgesi̇ odontojeni̇k enfeksi̇yonlari
Baş boyun bölgesi̇ odontojeni̇k enfeksi̇yonlariBaş boyun bölgesi̇ odontojeni̇k enfeksi̇yonlari
Baş boyun bölgesi̇ odontojeni̇k enfeksi̇yonlari
 

Ähnlich wie Salon b 15 kasim 09.00 10.15 hakan acar

patoloji iltihap.pdf
patoloji iltihap.pdfpatoloji iltihap.pdf
patoloji iltihap.pdfnayetMotuk
 
Hangi hastada immün yetmezlik düşünmeliyiz(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Hangi hastada immün yetmezlik düşünmeliyiz(fazlası için www.tipfakultesi.org)Hangi hastada immün yetmezlik düşünmeliyiz(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Hangi hastada immün yetmezlik düşünmeliyiz(fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
TROD Radyofizik Kursu - TBI-TSEI-Endokaviter rektal ışınlama, Y.Anacak
TROD Radyofizik Kursu - TBI-TSEI-Endokaviter rektal ışınlama, Y.AnacakTROD Radyofizik Kursu - TBI-TSEI-Endokaviter rektal ışınlama, Y.Anacak
TROD Radyofizik Kursu - TBI-TSEI-Endokaviter rektal ışınlama, Y.Anacakyavuz anacak
 
Corynebacterium diphteriae ve corynebacterium türleri (fazlası için www.tipfa...
Corynebacterium diphteriae ve corynebacterium türleri (fazlası için www.tipfa...Corynebacterium diphteriae ve corynebacterium türleri (fazlası için www.tipfa...
Corynebacterium diphteriae ve corynebacterium türleri (fazlası için www.tipfa...www.tipfakultesi. org
 
hayvan sağlığı 1. hafta
hayvan sağlığı 1. haftahayvan sağlığı 1. hafta
hayvan sağlığı 1. haftaMustafa Caliskan
 
Salon a 18 kasim 2011 14.10 14.30 arzu topeli i̇skit
Salon a 18 kasim 2011 14.10 14.30 arzu topeli i̇skitSalon a 18 kasim 2011 14.10 14.30 arzu topeli i̇skit
Salon a 18 kasim 2011 14.10 14.30 arzu topeli i̇skittyfngnc
 
Ci̇lt Bütünlüğünde Bozulma Ri̇ski̇ Sunum
Ci̇lt Bütünlüğünde Bozulma Ri̇ski̇ SunumCi̇lt Bütünlüğünde Bozulma Ri̇ski̇ Sunum
Ci̇lt Bütünlüğünde Bozulma Ri̇ski̇ Sunumnandacepte.org
 
Infektif endokardit(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Infektif endokardit(fazlası için www.tipfakultesi.org)Infektif endokardit(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Infektif endokardit(fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
Immünonütri̇syona güncel yaklaşim
Immünonütri̇syona güncel yaklaşim Immünonütri̇syona güncel yaklaşim
Immünonütri̇syona güncel yaklaşim SULE AKIN
 
Medicana hastalikta-ve-saglikta-sayi-18
Medicana hastalikta-ve-saglikta-sayi-18Medicana hastalikta-ve-saglikta-sayi-18
Medicana hastalikta-ve-saglikta-sayi-18Medicana IVF Center
 
Monoklonal Anti̇korlar
Monoklonal Anti̇korlarMonoklonal Anti̇korlar
Monoklonal Anti̇korlarLale Seçginli
 
Aging Kidney
Aging KidneyAging Kidney
Aging Kidneyvagusman
 
Sepsi̇s prop sunum son
Sepsi̇s prop sunum sonSepsi̇s prop sunum son
Sepsi̇s prop sunum sontyfngnc
 
Ara (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Ara (fazlası için www.tipfakultesi.org)Ara (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Ara (fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
şIşman çocuklarda kalp damar ve böbrek hastalığı gelişimi ile dolaşan endotel...
şIşman çocuklarda kalp damar ve böbrek hastalığı gelişimi ile dolaşan endotel...şIşman çocuklarda kalp damar ve böbrek hastalığı gelişimi ile dolaşan endotel...
şIşman çocuklarda kalp damar ve böbrek hastalığı gelişimi ile dolaşan endotel...www.tipfakultesi. org
 
Salon a 14 kasim 11.30 12.30 atilla ss-05
Salon a 14 kasim 11.30 12.30 atilla ss-05Salon a 14 kasim 11.30 12.30 atilla ss-05
Salon a 14 kasim 11.30 12.30 atilla ss-05tyfngnc
 

Ähnlich wie Salon b 15 kasim 09.00 10.15 hakan acar (20)

patoloji iltihap.pdf
patoloji iltihap.pdfpatoloji iltihap.pdf
patoloji iltihap.pdf
 
Hangi hastada immün yetmezlik düşünmeliyiz(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Hangi hastada immün yetmezlik düşünmeliyiz(fazlası için www.tipfakultesi.org)Hangi hastada immün yetmezlik düşünmeliyiz(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Hangi hastada immün yetmezlik düşünmeliyiz(fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
TROD Radyofizik Kursu - TBI-TSEI-Endokaviter rektal ışınlama, Y.Anacak
TROD Radyofizik Kursu - TBI-TSEI-Endokaviter rektal ışınlama, Y.AnacakTROD Radyofizik Kursu - TBI-TSEI-Endokaviter rektal ışınlama, Y.Anacak
TROD Radyofizik Kursu - TBI-TSEI-Endokaviter rektal ışınlama, Y.Anacak
 
Yüz nakli̇ ve eti̇k
Yüz nakli̇ ve eti̇kYüz nakli̇ ve eti̇k
Yüz nakli̇ ve eti̇k
 
Kkkah
KkkahKkkah
Kkkah
 
Corynebacterium diphteriae ve corynebacterium türleri (fazlası için www.tipfa...
Corynebacterium diphteriae ve corynebacterium türleri (fazlası için www.tipfa...Corynebacterium diphteriae ve corynebacterium türleri (fazlası için www.tipfa...
Corynebacterium diphteriae ve corynebacterium türleri (fazlası için www.tipfa...
 
hayvan sağlığı 1. hafta
hayvan sağlığı 1. haftahayvan sağlığı 1. hafta
hayvan sağlığı 1. hafta
 
Salon a 18 kasim 2011 14.10 14.30 arzu topeli i̇skit
Salon a 18 kasim 2011 14.10 14.30 arzu topeli i̇skitSalon a 18 kasim 2011 14.10 14.30 arzu topeli i̇skit
Salon a 18 kasim 2011 14.10 14.30 arzu topeli i̇skit
 
Ci̇lt Bütünlüğünde Bozulma Ri̇ski̇ Sunum
Ci̇lt Bütünlüğünde Bozulma Ri̇ski̇ SunumCi̇lt Bütünlüğünde Bozulma Ri̇ski̇ Sunum
Ci̇lt Bütünlüğünde Bozulma Ri̇ski̇ Sunum
 
Infektif endokardit(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Infektif endokardit(fazlası için www.tipfakultesi.org)Infektif endokardit(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Infektif endokardit(fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
Immünonütri̇syona güncel yaklaşim
Immünonütri̇syona güncel yaklaşim Immünonütri̇syona güncel yaklaşim
Immünonütri̇syona güncel yaklaşim
 
Medicana hastalikta-ve-saglikta-sayi-18
Medicana hastalikta-ve-saglikta-sayi-18Medicana hastalikta-ve-saglikta-sayi-18
Medicana hastalikta-ve-saglikta-sayi-18
 
MRSA-VRE--Pnömokoklar--Bursa (ANY)
MRSA-VRE--Pnömokoklar--Bursa (ANY)MRSA-VRE--Pnömokoklar--Bursa (ANY)
MRSA-VRE--Pnömokoklar--Bursa (ANY)
 
Charcot Artropatisi
Charcot ArtropatisiCharcot Artropatisi
Charcot Artropatisi
 
Monoklonal Anti̇korlar
Monoklonal Anti̇korlarMonoklonal Anti̇korlar
Monoklonal Anti̇korlar
 
Aging Kidney
Aging KidneyAging Kidney
Aging Kidney
 
Sepsi̇s prop sunum son
Sepsi̇s prop sunum sonSepsi̇s prop sunum son
Sepsi̇s prop sunum son
 
Ara (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Ara (fazlası için www.tipfakultesi.org)Ara (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Ara (fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
şIşman çocuklarda kalp damar ve böbrek hastalığı gelişimi ile dolaşan endotel...
şIşman çocuklarda kalp damar ve böbrek hastalığı gelişimi ile dolaşan endotel...şIşman çocuklarda kalp damar ve böbrek hastalığı gelişimi ile dolaşan endotel...
şIşman çocuklarda kalp damar ve böbrek hastalığı gelişimi ile dolaşan endotel...
 
Salon a 14 kasim 11.30 12.30 atilla ss-05
Salon a 14 kasim 11.30 12.30 atilla ss-05Salon a 14 kasim 11.30 12.30 atilla ss-05
Salon a 14 kasim 11.30 12.30 atilla ss-05
 

Mehr von tyfngnc

7 kasim sunu 6 ekim
7 kasim sunu 6 ekim7 kasim sunu 6 ekim
7 kasim sunu 6 ekimtyfngnc
 
07.11.2015 ankara karaciğer sunu 1
07.11.2015 ankara karaciğer sunu 107.11.2015 ankara karaciğer sunu 1
07.11.2015 ankara karaciğer sunu 1tyfngnc
 
Yoğun bakımda kazanılan güçsüzlük 3
Yoğun bakımda kazanılan güçsüzlük 3Yoğun bakımda kazanılan güçsüzlük 3
Yoğun bakımda kazanılan güçsüzlük 3tyfngnc
 
Deliryum çalışma
Deliryum çalışmaDeliryum çalışma
Deliryum çalışmatyfngnc
 
Ss21 canan karadaş
Ss21   canan karadaşSs21   canan karadaş
Ss21 canan karadaştyfngnc
 
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimi
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimiBariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimi
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimityfngnc
 
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimi
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimiBariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimi
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimityfngnc
 
Son 6 kasım2015
Son 6 kasım2015Son 6 kasım2015
Son 6 kasım2015tyfngnc
 
Akut böbrek hasarinda beli̇rteçleri̇n rolü dr müge aydoğdu 06,11,2015
Akut böbrek hasarinda beli̇rteçleri̇n rolü  dr müge aydoğdu 06,11,2015Akut böbrek hasarinda beli̇rteçleri̇n rolü  dr müge aydoğdu 06,11,2015
Akut böbrek hasarinda beli̇rteçleri̇n rolü dr müge aydoğdu 06,11,2015tyfngnc
 
Yeni̇si̇ yoğun bakim sonrasi sendromu
Yeni̇si̇ yoğun bakim sonrasi sendromuYeni̇si̇ yoğun bakim sonrasi sendromu
Yeni̇si̇ yoğun bakim sonrasi sendromutyfngnc
 
Stewart defne 061115 en son
Stewart defne 061115 en sonStewart defne 061115 en son
Stewart defne 061115 en sontyfngnc
 
Sözlü sunu ms aydoğan
Sözlü sunu ms aydoğanSözlü sunu ms aydoğan
Sözlü sunu ms aydoğantyfngnc
 
Pct sunum-kongre
Pct sunum-kongrePct sunum-kongre
Pct sunum-kongretyfngnc
 
Emre sunum
Emre sunumEmre sunum
Emre sunumtyfngnc
 

Mehr von tyfngnc (20)

Sbc
SbcSbc
Sbc
 
7 kasim sunu 6 ekim
7 kasim sunu 6 ekim7 kasim sunu 6 ekim
7 kasim sunu 6 ekim
 
07.11.2015 ankara karaciğer sunu 1
07.11.2015 ankara karaciğer sunu 107.11.2015 ankara karaciğer sunu 1
07.11.2015 ankara karaciğer sunu 1
 
Yoğun bakımda kazanılan güçsüzlük 3
Yoğun bakımda kazanılan güçsüzlük 3Yoğun bakımda kazanılan güçsüzlük 3
Yoğun bakımda kazanılan güçsüzlük 3
 
Yb yeni
Yb yeniYb yeni
Yb yeni
 
Yb yeni
Yb yeniYb yeni
Yb yeni
 
Deliryum çalışma
Deliryum çalışmaDeliryum çalışma
Deliryum çalışma
 
Ss21 canan karadaş
Ss21   canan karadaşSs21   canan karadaş
Ss21 canan karadaş
 
Ybü
YbüYbü
Ybü
 
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimi
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimiBariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimi
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimi
 
Yb yak
Yb yakYb yak
Yb yak
 
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimi
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimiBariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimi
Bariatrik cerrahi hastasında yaşanan sorunlar ve yönetimi
 
Yb yak
Yb yakYb yak
Yb yak
 
Son 6 kasım2015
Son 6 kasım2015Son 6 kasım2015
Son 6 kasım2015
 
Akut böbrek hasarinda beli̇rteçleri̇n rolü dr müge aydoğdu 06,11,2015
Akut böbrek hasarinda beli̇rteçleri̇n rolü  dr müge aydoğdu 06,11,2015Akut böbrek hasarinda beli̇rteçleri̇n rolü  dr müge aydoğdu 06,11,2015
Akut böbrek hasarinda beli̇rteçleri̇n rolü dr müge aydoğdu 06,11,2015
 
Yeni̇si̇ yoğun bakim sonrasi sendromu
Yeni̇si̇ yoğun bakim sonrasi sendromuYeni̇si̇ yoğun bakim sonrasi sendromu
Yeni̇si̇ yoğun bakim sonrasi sendromu
 
Stewart defne 061115 en son
Stewart defne 061115 en sonStewart defne 061115 en son
Stewart defne 061115 en son
 
Sözlü sunu ms aydoğan
Sözlü sunu ms aydoğanSözlü sunu ms aydoğan
Sözlü sunu ms aydoğan
 
Pct sunum-kongre
Pct sunum-kongrePct sunum-kongre
Pct sunum-kongre
 
Emre sunum
Emre sunumEmre sunum
Emre sunum
 

Salon b 15 kasim 09.00 10.15 hakan acar

  • 1. Yanık Hastasında Sepsis ve Enfeksiyon Tanımlamaları Dr Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Yanık ve Yara Tedavi Merkezi/İstanbul Dr Hakan Ahmet Acar 11. Ulusal Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım Kongresi, 12-15 kasım 2014/Antalya
  • 2. YYaannııkk;; İİnnssaann OOrrggaanniizzmmaassıınnıınn MMaarruuzz KKaallaabbiilleecceeğğii EEnn CCiiddddii TTrraavvmmaaddıırr
  • 3. Deri tüm vücudumuzu saran ve en fazla hacime sahip organdır Yüzey alanı 1.7 m2 Vücut ağırlığının %16’ sını oluşturur Deri ekleri: Saç, kıl, kıl folikülleri, sebase bezler, ter bezleri ve tırnaklar Fonksiyonları: •Fiziksel, kimyasal, biyolojik, UV ışınlara karşı koruyucu bariyer •Dehidratasyonu önler •Duyu fonksiyonları ve ısı regülasyonu •Vitamin D sentezi •İmmun fonksiyonlar •Ter bezleri ile metabolik atılım •Sosyo-seksüel iletişim •Aktif bir organdır •3 haftada bir kendini yeniler (Bu özelliği ile yara iyileşmesi olur)
  • 4. Yanık Hastası Özel Hasta Grubudur Yanık alanının genişliği ve derinliği oranında ölüm riski ile karşı karşıyadır Derisinin büyük bir bölümünün işlevini kaybetmesi nedeniyle akut sıvı ve ısı kaybı, yaşamsal organlarında yetmezliğe yol açabilecek hipermetabolik olaylara maruzdur. Gelişebilecek immün yetmezlik ile sepsise adaydır.
  • 5. IISSII TTEERRMMAALL HHAASSAARR IISSII IISSII AALLEEVV SSIICCAAKK CCİİSSİİMM TTEEMMAASSII HHAAŞŞLLAANNMMAA YYÜÜKKSSEEKK GGEERRİİLLİİMM YYAARRAALLAANNMMAALLAARRII KKİİMMYYAASSAALL VVEE RRAADDYYAASSYYOONNAA BBAAĞĞLLII YYAARRAALLAANNMMAALLAARR
  • 7. JACKSON’un TTeerrmmaall YYaarraallaannmmaaddaakkii 33 KKoonnssaannttrriikk ZZoonnuu Staz zonu
  • 8. Medyatör Orijin Etkileri Bradikinin Kinin sistemi (kininojen) Vazodilatasyon Mirovasküler permeabilite artışı Düz kas kontraksiyonu Ağrı Fibrinopeptidler Fibrin yıkım ürünleri Koagülasyon sistemi Mirovasküler permeabilite artışı PMNL ve makrofaj kemotaksisi C3a Kompleman C3 Mast hücre degranülasyonu Düz kas kontraksiyonu C5a Kompleman C5 Mast hücre degranülasyonu Düz kas kontraksiyonu Mirovasküler permeabilite artışı PMNL ve makrofaj kemotaksisi PMNL aktivasyonu Substance P Duyusal sinir uçları Vazodilatasyon Mirovasküler permeabilite artışı Histamin Mast hücreleri Bazofiller Mirovasküler permeabilite artışı Düz kas kontraksiyonu Kemokinesiz 5-Hidroksitriptamin (5-HT Serotonin) Plateletler Mast hücreleri Mirovasküler permeabilite artışı Düz kas kontraksiyonu Platelet aktifleyen faktör ( PAF ) PMNL Makrofajlar Bazofiller Mirovasküler permeabilite artışı Düz kas kontraksiyonu PMNL aktivasyonu PGE2 Siklooksijenaz yolu Vazodilatasyon PGF2a Siklooksijenaz yolu Vazokonstrüksiyon LTB4 Lipoksijenaz yolu PMNL kemotaksisi LTD4 Lipoksijenaz yolu Mirovasküler permeabilite artışı Düz kas kontraksiyonu : Önemli enflamatuar medyatörler.
  • 9. Termal yaralanmayı takiben ortaya çıkan önemli sitokinler. (LGL=large granüler lymphocytes= büyük granüllü lenfositler) Sitokin Immün sistem Diğer hücreler Temel hedefler Temel fonksiyomlar IL-1 Makrofajlar LGL’ler, B hücreleri Endotelyal h.ler Fibroblastlar T ve B hücreleri Makrofajlar Endotelyal h.ler Doku hücreleri Lenfosit ve makrofajların aktivasyonu Lökosit/endotelyal yapışma Akut-faz proteini IL-2 T hücreleri T hücreleri Lenfosit ve makrofajların aktivasyonu T hücre proliferasyonu ve diferansiasyonu IL-6 T ve B hücreleri Firoblastlar B hücreleri Hepatositler Akut-faz proteinlerini indükler B-hücre diferansiasyonu IL-8 Monositler PMNLler Bazofiller Kemotaksis TNFa Makrofajlar Lenfositler Mast hücreleri Makrofaj Granülositler Doku hücreleri Makrofalların, granülositlerin ve sitotoksik hücrelerin aktivasyonu Lökosit/endotelyal yapışma Akut faz proteinleri ve anjiyogenezisin stimülasyonu Kaşeksi ve pireksi IFNg T hücreleri NK hücreleri Epitelial hücreler Fibroblastlar Lökositler Doku hücreleri Makrofajların aktivasyonu Lökosit/endotelyal yapışma
  • 10. TERMAL HASAR Hageman faktör Aktif Hageman faktör prekallikrein kallikrein plazminojen plazmin fibrin yıkım ürünleri protrombin trombin fibrin fibrinojen fosfolipaz (aktif) fosfolipaz (inaktif) kininojen bradikinin kinin yıkım ürünleri fosfolipidler araşidonik asit lökotrienler TxA2 PG lipoksinler C3 C3b C3b/C5 araşidonik asit şelalesi kallikrein-bradikinin şelalesi kompleman şelalesi koagülasyon/fibrinolitik şelaleler Termal hasara enflamatuar cevabın, şelaleler arasındaki ilişkileri.
  • 13. Yanık hastasında Sık görülen sona gidiş Endotel disfonksiyonu ve mikrovasküler tromboz Hipoperfüzyon / iskemi Akut organ disfonksiyonu Ölüm
  • 14. ABA 2014 Mortalite Oranları
  • 15. Yanık Tedavi Merkezi Yatan Hasta Sayıları Yıllar Yanık Servisi Yanık YB Toplam 2009 398 95 493/43 2010 487 152 639/62 2011 548 139 687/38 2012 596 155 751/41 2013 562 165 727/45 2014 (10) 520 116 636/28 Toplam 3111 822 3933/257 79% 21%
  • 16. Yıllara göre eks oranlarımız (LD50 %64) Yıllar YYB Eksitus Oranları Genel Seri Eksitus Oranları %6.5 2009 46.20% 8.75% 2010 40.70% 9.84% 2011 27.30% 5.50% 2012 26.10% 5.40% 2013 27.20% 6.10% 2014 (10) 24.10% 4.40%
  • 17. YANIK ÖLÜMLERİ % 14 YANGIN ALANINDA % 44 ENFEKSİYON % 41 SİSTEMİK YETMEZLİK % 1 BİLİNMEYEN NEDENLER Turegun M, Sengezer M, Selmanpakoglu N, Celikoz B, Nisanci M. The last 10 years in a burn centre in Ankara, Turkey: an analysis of 5264 cases. Burns. 1997 Nov-Dec;23(7-8):584-90.
  • 18. YANIK ÖLÜMLERİ • Vücut yüzeyinin %40’ından fazlası yanmış hastaların %75’inde ölüm Enfeksiyon nedeniyle gerçekleşmektedir. • 1.Murray CK. Infections in burns. J Trauma 2007; 62:73.
  • 19. SIRS, Enfeksiyon, Sepsis, ağır sepsis, septik şok, organ ytz, çoklu organ ytz TÜM KLİNİK TABLOLAR İÇ İÇE GEÇMEKTEDİR
  • 20. Yanık, genel ve travma yoğun bakım hastası sepsis ve mortalite karşılaştırması Sepsis Oranları Yanık yoğun bakım hastası (% 8 -42,5%) Genel yoğun bakım hastası (% 19 -38%) Travma yoğun bakım hastası (2.4% -16,9%) Sepsis nedeniyle mortalite oranları Yanık yoğun bakım hastası (% 28 -65%) Genel yoğun bakım hastası (% 21 -53%) Travma yoğun bakım hastası (% 7 -36,9%) Comparison of Mortality Associated With Sepsis in the Burn, Trauma, and General Intensive Care UnitPatient: A Systematic Review of the Literature Mann, Elizabeth A.*†; Baun, Mara M.*; Meininger, Janet C.*; Wade, Charles E.* Shock: January 2012 - Volume 37 - Issue 1 - p 4–16
  • 21. Yanıklı Hastalar Enfeksiyonlar İçin Yüksek Derecede Risklidirler! Deri bütünlüğünün bozulması Nekrotik dokular Serum proteinleri Mikroorganizmaların yerleşmeleri ve üremeleri için zengin bir besi yeri Hastaya yapılan invaziv girişimler Kateterler Uzun süren entübasyon Transfüzyonlar, TPN • Bağışıklık sisteminde oluşan baskılanma – Özgül olmayan bağışıklık sistemi – Hücresel bağışıklık sistemi – Humoral bağışıklık
  • 22. Komplikasyonlar Lokal • Eskar • Skarlar • Kontraksyonlar • Deformiteler • Enfeksiyon !!! Sistemik • Hipovolemi • Metabolik problemler • Hipoalbüminemi • Elektrolit bozuklukları • Rabdomiyoliz • Hemoliz • Hipotermi • Hipertermi • İleus • Enfeksiyon!!! • Mortalite
  • 23. YANIK HASTASI ENFEKSİYON KAYNAKLARI 1. SAĞLIK PERSONELİ VE ORTAM 2. DİĞER HASTALAR (ÇAPRAZ ENFEKSİYON) 3. HASTANIN KENDİ YARALARI VE FLORASI
  • 24. Yanık tedavi birimleri ve bulaş yolları • Temas • Direkt • İndirekt • Damlacık • Hava yolu • Kateter yolu • İV-İM tedavi sırasında
  • 25. Yanık tedavi birimleri ve bulaş yolları • Personel • Eller • Gömlekler • Yataklar • Yatak kenarları • Masalar • Ekipman • Yeterli dekontamine edilmemiş ekipman ve yüzeyler
  • 26. Yanık tedavi birimleri ve bulaş yolları • Tansiyon aletleri • Termometre • Tekerlekli sandalye • Sedye • Röntgen cihazı • Kontamine hidroterapi ekipmanı • Borular, tahliye boruları • Yeterli dekontaminasyon güçlüğü • Yıkama masaları • Tanklar • Ortak tedavi alanları
  • 27. Yanığın Ciddiyetini Belirleyen Faktörler Nelerdir? • Yaygınlık (%25-30) • Derinlik (Tam kat yanıklar) • Bölge (yüz, anüs çevresi, kıvrımlar) • Enfeksiyon riski (Duyarlı hastalar) • Yaş (Küçük ve ileri yaş) • İnhalasyon hasarı • Ek yaralanma olması • Önceden var olan hastalıklar (DM, KOAH) • İlk yardımının başlama süresi • Uygulanan tedavinin çağdaşlığı
  • 28. DUYARLI HASTALAR • Çocuklar • Yaşlılar • İntihar amaçlı kendini yakanlar • Diabetus mellitus • Obezite • AIDS • Santral venöz kateter, üriner sonda, endotrekeal entübasyon tüpü, v.b. İnvaziv aletler infeksiyon gelişimini kolaylaştırır.
  • 29. YANIKLI HASTALARDA GÖRÜLEN ENFEKSİYONLAR • Yanık yarası enfeksiyonu • Yanık yarası sepsisi • Pnömoni • İntravasküler kateter enfeksiyonu (Bakteremi, sepsis) • Üriner sistem infeksiyonu • Süpüratif kondrit • Subakut bakteriyel endokardit • Süpüratif tromboflebit • Süpüratif sinüzit • İntra abdominal enfekisyon
  • 30. Yanık yarası enfeksiyonlarından Eskar Dokusu sorumludur • Derin parsiyel ve tam kat yanıklarda ortaya çıkan proteinden zengin avasküler sert nekrotik doku • Toksik maddeler lokal bağışık cevabı baskılar • Avasküler • Bağışık hücreler bölgeye göç edemez • Sistemik antibiyotikler ulaşamaz • Mikrobiyal kolonizasyon • Mikrobiyal proliferasyon
  • 31. Yanık dokusunda enfeksiyon gelişimi açısından risk faktörleri 1. Kolonize olan bakterilerin virülansı ve antibiyotik direnci 2. Başlangıçta uygun bakım yapılmayan yanık dokusu 3. Yanık dokusunun uzun süreli açık kalması 4. Eskar dokusunun uzun süre hastanın üzerinde kalması
  • 33. Yanık yara enfeksiyonları Klinik bulguları • Parsiyel yanığın tam kat yanığa ilerlemesi • Yaranın renginde değişiklik • Sağlıklı dokuya hızla yayılan selülit • Cilt altı yağ dokusunun yeşermesi • Yara sınırlarında morarma ve ödem • Eskar altında kanama • Eskarın kolay ayrılması Hastanın yanık alanlarından aşırı sekresyon Hastanın yanık alanlarından kötü koku gelmesi Yanık alanında sabunlaşma görülmesi Hastanın pansumanlarının sık değiştirilme gereksinimi İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri HASTANE ENFEKSİYONLARI: KORUNMA VE KONTROL Sempozyum Dizisi No:60 Ocak 2008; s.105-119
  • 34. YANIK YARASI ENFEKSİYONLARININ SINIFLAMASI • Yanık yarası impetigosu • Yanık ile ilişkili cerrahi yara infeksiyonu • Yanık yarası selüliti • İnvaziv yanık yarası infeksiyonu •Committee on the Organization and Delivery of Burn Care of the American Burn Association,1998
  • 35. YANIK YARASI İMPETİGOSU • Daha önceden re-epitelize olmuş dokularda (iyileşmiş donör greft alanları, sekonder iyileşmeye bırakılmış yarı kalınlıktaki yanıklar, greftlenmiş yanıklar) epitel kaybı ile ortaya çıkan infeksiyonlardır. • Sistemik infeksiyon bulgusu (ateş, lökositoz) olmayabilir.
  • 36. YANIK YARASI SELÜLİTİ • Yanık yarasını çevreleyen sağlam dokuda ya da donör alanda meydana gelen ve lokal ya da sistemik infeksiyon bulgularından en az birinin görüldüğü infeksiyonlardır. • Lenfanjit ya da lenfadenit gelişebilir.
  • 37. YANIK İLE İLİŞKİLİ CERRAHİ YARA ENFEKSİYONU • Cerrahi işlem görmüş yaralarda (eksizyon yapılmış yanıklar, epitelize olmamış donör alanlar) meydana gelen ve kültür pozitif pürülan akıntısı olan enfeksiyonlardır. • Lokal (yara görünümünde değişiklik, yara etrafında hiperemi vb.) ya da sistemik (ateş, lökositoz vb.) enfeksiyon bulgularından en az biri vardır.
  • 38. İNVAZİV YANIK YARASI ENFEKSİYONU • Kolonizasyon: • Nekrotik yanık dokusunda mikro organizmaların bulunmasıdır. Yanığın 2. gününde başlar. • Erken dönemde Gram (+) bakteriler dominant iken 4-10 gün sonra Gram (-) bakteriler floraya hakim olur. • Enfeksiyonu göstermez, ama potansiyel olarak tehlikelidir. • İnvazyon: • Mikroorganizmanın canlı dokuda bulunmasıdır. • Yanık yarası enfeksiyonu ya da sepsisini gösterir. • Kolonize olan bakteri sayısı> 105/g olunca invazyon başlar.
  • 39. Yanık yarası enfeksiyon evreleri Evre I: Cansız dokuda kolonizasyon • A- Yüzeyel kolonizasyon (Mikroorganizma yanık yara yüzeyinde kolonize) • B- Mikrobiyal penetrasyon (Mikroorganizmalar eskar dokusunun çeşitli katmanlarına ulaşmış) • C- Eskar dokusu altında proliferasyon (Eskar altındaki canlı dokuda mikroorganizma bulunması ve çoğalması) Evre II: Canlı dokuya invazyon • A- Mikroinvazyon (Yanık dokusu altında bulunan canlı dokuda mikroskopik düzeyde mikroorganizma tutulumu) • B- Yaygın invazyon (Canlı subkutan dokuda mikroorganizmanın yaygın penetrasyonu ve çoğalması) • C- Mikrovasküler invazyon (Yanık gelişmemiş canlı dokudaki küçük kan damarları ve lenfatiklerde mikroorganizma bulunması)
  • 41. Kontaminasyon Kolonizasyon Kritik kolonizasyon Lokal infeksiyon Sistemik infeksiyon Yanıkta çoğalmayan mikroorganizmalar, konak defansı ile hızla temizlenebilir Yanık alanına bağlanıp konak hücresine zarar vermeden çoğalan mikroorganizmalar. Bakteriyel yoğunluk ↑, gecikmiş yanık iyileşmesi, ağrı, seröz eksuda↑ yanık alanında renk değişikliği, hassas granülasyon dokusu,kötü koku Kızarıklık,ısı artışı, şişlik,ağrı±çevrede sellülit Bakteri yoğunluğu >105/gr Bakteri yoğunluğu ↑↑, tedavi edilmez ise SEPSİS Klinik bulguların ciddiyeti
  • 42. Ağır yanık hastasının yanık alanları mikro organizmalar için bir kültür kabı kadar uygun besi yeridir
  • 43. TTooppiikkaall aajjaannllaarr  TTooppiikkaall aannttiibbiiyyoottiikk kkuullllaannıımmıınnddaann öönnccee %%6600  TTooppiikkaall aannttiibbiiyyoottiikk kkuullllaannıımmııyyllaa %%3300  EErrkkeenn ttaannjjaannssiiyyeell eekkssiizzyyoonn ++ ggrreeffttlleemmee %%66 TTOOPPİİKKAALL İİLLAAÇÇLLAARR 1. Gümüş sülfadiyazin (Silverdin) 2. Mafenid asetat ( Sulfamilon)?? 3. Mupirosin Kalsiyum
  • 44. Erken Tanjansiyel Eksizyon Zora Janzekovic J Trauma Derin deri grefti donör alanlarında greftlerin yaşayabildiğini ve görünüşünün daha iyi olduğunu
  • 46.
  • 47.
  • 48.
  • 49.
  • 50.
  • 51.
  • 52.
  • 53.
  • 54. Pnömoniler • Gittikçe ön plana çıkmakta • Atelektazi ve hipo statik akciğer riski • Altta yatan akciğer hastalıklı erişkinler yatkın • İnhalasyon hasarı olan hastalarda • Entübasyon daha fazla • Uzun entübasyon -----VİP
  • 55. Pnömoni Tanısı • Sistemik inflamatuvar yanıt sendromu varlığı, • Radyolojik olarak yeni infiltrasyonun ortaya çıkması yada infiltrasyonun giderek artması • Balgam yaymasında beyaz küre ve mikroorganizma varlığı
  • 56. HEMATOJEN PNÖMONİ • Nekrotizan kapillaritis olarak başlar. Daha sonra alveollere yayılır ve nodüler lezyonlar oluşturur • Ortalama görülme zamanı 17. güne rastlar • Primer odak →yanık yarası ya da yumuşak doku infeksiyonu, süpüratif tromboflebit (%98 neden) • Mortalite> % 90
  • 57. BRONKOPNÖMONİ • Pulmoner sepsisin en sık görülen tipidir • Genelikle yanık sonrası 2. haftada ortaya çıkar • Bronşiolit olarak başlar • Etken yanık yarası florasını yansıtır • Predispozan faktörler →yanık yüzdesi, aspirasyon, trakesotomi, nazotrakealtüp, inhalasyonyanığı, septisemi, sıvıelektrolit dengesizliği • Mortalitesi hematojen pnömoniden daha düşüktür • Pulmoner monitörizasyon→genişyanıklar, inhalasyon yanığı
  • 59. İNTRAVASKÜLER KATETER İNFEKSİYONU • Yanıklı hastalarda % 8 –57 • Yanık yarasında kolonize bakterilerle infekte kateterdeki bakteriler arasında % 96 korelasyon • Yanık yarasındaki bakterilerin kateter ucuna ilerlemesi →kateter infeksiyonu
  • 60. Kateter ilişkili Kan dolaşımı enfeksiyonları
  • 61. Study on the formation of bacterial biofilm on the surface of intravasculer cathethers • Jing-ning Huan, Jun Xiang, Zhen Sun, Li-zhong Han • Dept. Of Burns&Plastic surgery, Rujin Hospital, Shanghai Jiao Tang University School of Medicine, Shanghai, China. • Free paper O-011, Meeting of the ISBI, Istanbul, 2010 • Kanında antibiotik resistan şuşlar üreyen hastaların intravasküler kateterlerin yüzeyleri elektron mikroskopi ile incelendiğinde tümünün yüzeylerinde biofilm saptandı. • En çok 48-72 saatte biofilm görülmüştür.
  • 62. Bakteremiler • Yanık hastalarında oldukça sık görülür. İntravasküler kateterlerin kolonizasyon ve infeksiyonu baktereminin en önemli kaynağıdır. • Kolonize yaralar, pnömoni ve üriner kateterler de baktereminin diğer kaynaklarıdır. • Tanı pozitif kan kültürü ile konur. • Debridman sırasında olabilen ve tek kan kültürü pozitifliği şeklindeki bakteremiler geçicidir ve diğer klinik bulguların yokluğunda tedavi gerektirmezler. • Aynı mikroorganizma üremek kaydı ile iki pozitif kültür, klinik semptomlar olmasa bile sistemik antibakteriyel tedaviyi gerektirir. •Elisabeth G, Colonel, et al. Burn management. Infectious complications prevention and strategies for their control. Nurse Clinical North America 1997;32:297-309
  • 63. Ağır yanık hastasının kanı mikro organizmalar için kan kültür şisesi kadar uygun besi yeridir
  • 64. İDRAR YOLU ENFEKSİYONU • Genellikle uzun süre ve gereksiz kateterizasyon sonrası oluşur • Haftada 2-3 kez idrar incelemesi yapılmalı
  • 65. SÜPÜRATİF KONDRİT • Kulak kıkırdağı yanıklarından 3-5 hafta sonra oluşur • Kıkırdağın kanlanması az olduğundan enfeksiyon riski yüksektir • Klinik bulguları: Kulakta ağrı, ısı artışı, kızarıklık, ödem • Tedavi edilmez ise →mastoidit, beyin absesi, kıkırdak dokularda atrofi
  • 66. SUBAKUT BAKTERİYEL ENDOKARDİT • Yanık yarasına yapılan işlemler, invaziv girişimler →geçici bakteremi→hasarlı kapak →subakut endokardit • İmmün supresyon→subakut endokardit • Periyodik kardiyak muayene →üfürüm →EKO • Persistan bakteremi→endokardit!
  • 67. İNTRA ABDOMİNAL İNFEKSİYONLAR • Akut kolesistit: Genellikle kronik kolesistit zemininde gelişir. Gangrenöz kolesistit ya da perforasyon meydana gelebilir. Klinik →bulantı, kusma, sağ üst kadran ağrısı, hafif ateş ve ikter • Kolanjit: Akut kolesistit ile ayrımı zordur. Genellikle safra kanalında obstriksiyon mevcuttur. Klinik →Ateş, titreme, ikter, sağ üst kadranda ağrı ve hassasiyet, bazı olgularda Gram negatif bakteremi ve şok bulguları • Regional enterit:Akut apandisiti taklit edebilir. Barsak perforasyonu, abse ya da fistül gibi komplikasyonları olabilir. Kesin tanı cerrahi ile konur • Nekrotizan enterokolit:Ciddi nötropenisi olanlarda görülür. Klinik →Sol üst kadran ağrısı, ateş, splenomegali, sol da diyafram yüksekliği, AC bazallerinde infiltrasyon, plevral efüzyon ya da atelektazi, ekstra intestinal gaz, hava-sıvı seviyesi
  • 68. YANIK İNFEKSİYONLARINDA TANI • Fizik Muayene ve klinik bulgular • Rutin Testler (BK, Sedim, CRP, nötrofil..) • Kültür – Yara sürüntü kültürü – Kantitatif doku kültürü • Histopatolojik inceleme
  • 69. Mikrobiyolojik Örnekleme – Kalitatif / Semi kantitatif kültür • Sürüntü • Küretaj – Kantitatif kültür (Zor ve pahalı) – Biyopsi (Her % 10 yanık alanı örneklenmelidir) – Aspirasyon – Kan kültürü Dow G,Ostomy/Wound Management 2003;49:8-13
  • 70. Yanık Yeri Enfeksiyonunun Mikrobiyolojik ve Histopatolojik Tanısı: Lokal değişikliklerin en fazla olduğu bölgeden yapılmalıdır. Eskar dokusu ile yanık alanını içermeyen dokular birlikte olmalıdır. Dokular doku kültürü ve histopatolojik için ikiye ayrılmalıdır.
  • 71. Düzenli sürveyans kültürleri • Kolonizan mikro organizmaların erken tanınması • Tedavi etkinliğinin izlenmesi • Empirik antibiyotik tedavisinin yönlendirilmesi • Çapraz kolonizasyonların takibi • Ortam sürveyans çalışmalar yararsız
  • 72. YANIK İNFEKSİYONLARINDA TANI KRİTERLERİ Kriter 1: a) Yanık yerinde hızlı eskar gelişimi ve siyah-soluk, ödemli görünüm b) Canlı doku biyopsisinde mikroorganizma görülmesi Kriter 2: Kriter 1’in a maddesine ek olarak a) Kan kültür pozitifliği b) Yanık dokusunda HSV izolasyonu, inklüzyon cismi, viral partikül Kriter 3: Ateş (>38oC) veya (<36oC), hipotansiyon, oligüri (<20ml/saat), hiperglisemi, mental konfüzyon bulgularından en az ikisi ve a) Canlı doku biyopsisinde mikroorganizma görülmesi b) Kan kültür pozitifliği c) Yanık dokusunda HSV izolasyonu, inklüzyon cismi, viral partikül National Nosocomial Infections Surveillance System
  • 73. • J Burn Care Res. 2007 Nov-Dec;28(6):776-90. • American Burn Association consensus conference to define sepsis and infection in burns. • Greenhalgh DG1, Saffle JR, Holmes JH 4th, Gamelli RL, Palmieri TL, Horton JW, Tompkins RG, Traber DL, Mozingo DW, Deitch EA,Goodwin CW, Herndon DN, Gallagher JJ, Sanford AP, Jeng JC, Ahrenholz DH, Neely AN, O'Mara MS, Wolf SE, Purdue GF, Garner WL,Yowler CJ, Latenser BA; • American Burn Association Consensus Conference on Burn Sepsis and Infection Group. • Abstract • Because of their extensive wounds, burn patients are chronically exposed to inflammatory mediators. Thus, burn patients, by definition, already have "systemic inflammatory response syndrome." Current definitions for sepsis and infection have many criteria (fever, tachycardia, tachypnea, leukocytosis) that are routinely found in patients with extensive burns, making these current definitions less applicable to the burn population. Experts in burn care and research, all members of the American Burn Association, were asked to review the literature and prepare a potential definition on one topic related to sepsis or infection in burn patients. On January 20, 2007, the participants met in Tucson, Arizona to develop consensus for these definitions. After review of the definitions, a summary of the proceedings was prepared. The goal of the consensus conference was to develop and publish standardized definitions for sepsis and infection-related diagnoses in the burn population. Standardized definitions will improve the capability of performing more meaningful multicenter trials among burn centers. • PMID: 17925660 [PubMed - indexed for MEDLINE]
  • 74. Yanık hastasında sepsis (Erişkin) (En az 3’ü) • Ateş >39 C veya < 36.5 C • Progresif takipne SS > 25/dak • Trombositopeni <100 000/mm3 • Hiperglisemi; Plasma glükozu >200mg/d İnsülin direnci • 24 saatten uzun süre enteral beslenememe, Abdominal distansyon, Enteral beslenme intoleransı, Kontrol edilemeyen diyare • Kültür pozitif infeksiyon veya • Patolojik tanı veya • Anti mikrobiyallere cevap •American Burn Association consensus conference to define sepsis and infection in burns. J Burn Care Res 2007; 28:776-790
  • 75. Criteria for sepsis diagnosis • General variables: 1) Fever (> 38,3°C); 2) Hypothermia (core temperature < 36°C); 3) Heart rate > 90 min or 2 standard deviations above the normal value for age; 4) Tachypnea; 5) Altered mental status; 6) Significant edema or positive fluid balance (>20 mL/kg over 24 hrs); 7) Hyperglycemia (plasma glucose >140 mg/dL) in the absence of diabetes. • Inflammatory variables: 1) Leukocytosis (WBC count > 12,000); 2) Leukopenia (WBC count < 4000); 3) Normal WBC count with > 10% immature forms; 4) Plasma C-reactive protein > 2 standard deviations above the normal value; 5) Plasma procalcitonin > 2 standard deviations above the normal value. •The diagnostic criteria for sepsis defined in 2008 by the Society of Critical Care Medicine includes infection (identified or suspected) and the following criteria
  • 76. Criteria for sepsis diagnosis • Hemodynamic variables: • Arterial hypotension (systolic blood pressure <90 mmHg; mean arterial blood pressure <70 mm Hg; or a systolic blood pressure decrease >40 mm Hg in adults). • Organ dysfunction variables: • 1) Arterial hypoxemia (PaO2/ FIO2 < 300); • 2) Acute oliguria (urine output < 0.5 mL/Kg hr or 45 mmol/L for at least 2 hrs, despite adequate fluid resuscitation); • 3) Creatinine increase > 0.5 mg/dL; • 4) Coagulation abnormalities (INR > 1.5 or a PTT >60 s); • 5) Ileus; • 6) Thrombocytopenia (platelet count < 100,000); • 7) Hyperbilirubinemia (plasma total bilirubin > 4 mg/dL). • Tissue perfusion variables: • 1) Hyperlactatemia (> upper limit of lab normal); • 2) Decreased capillary refill or mottling.
  • 77. Yanıklı hastalarda enfeksiyon Oranları • Yanık yarası enfeksiyonu→% 58.3 • Sepsis/bakteremi→% 16.7 • Kateter enfeksiyonu→% 12.5 • Üriner sistem enfeksiyonu→% 8.3 • Pnömoni→% 4.2 •O. Öncül et al. Burns28 (2002): 738-744
  • 79.
  • 80. YANIK SERVİSİ He Hızı (%) = (Enfeksiyon Sayısı / Yatan Hasta) x 100 Insidans Dansitesi = (Enfeksiyon Sayısı / Hasta Günü) x 1000
  • 81. YANIK ÜNİTESİ YOĞUN BAKIM He Hızı (%) = (Enfeksiyon Sayısı / Yatan Hasta) x 100 Insidans Dansitesi = (Enfeksiyon Sayısı / Hasta Günü) x 1000
  • 82. İnvazif yara infeksiyonları - etkenler • Gram (+) bakteriler • KNS • S. aureus • Enterococcus spp. • Gram(-) bakteriler • Acinetobacter spp. • Pseudomonas spp. • Serratia marcescens • K. pneumoniae • E. coli • Proteus spp. • Mantarlar • Candida spp. • Aspergillus spp. • Fusarium spp. • Alternaria spp. • Rhizopus spp. • Mucor spp. • Virüsler • Orf virus • Herpes simplex virus • Cytomegalovirus • Varicella-zoster virus
  • 83. Pseudomonas aeruginosa • Rutin olarak erken yara eksizyonu ve yara greftlemesi uygulanmayan merkezlerde Pseudomonas aeruginosa en önemli gram-negatif patojendir. • Erken yara eksizyonu psödomonal yara infeksiyonu sıklığını azaltmıştır.
  • 85. Tablo 2. 2010-2011-2012 Yılı Yanık YBÜ Etken Dağılımı. Etkenler 2010 % 2011 % 2012* % Toplam % Acinetobacter spp. 63 49.6 89 52.97 87 56.12 239 53 Pseudomonas spp. 22 17.3 18 10.71 17 10.96 57 12.67 Candida spp. 11 8.7 15 8.92 19 12.25 45 10 Staphylococcus aureus 14 11.02 14 8.33 14 9.03 42 9.3 Diğer 17 13.38 32 19.05 18 11.61 67 14.89 Toplam 127 168 155 450
  • 87. Ortam Isıtması??? Hastalar hipotermiye eğilimlidir
  • 88.
  • 89. INTEGRA™ Matrix Wound Dressing Yanık hastaları yara bakım ürünlerine gereksinim duyarlar
  • 90. Çoğu zaman yeteri kadar otogreft bulamıyoruz • .
  • 91. Yanık hastaları bası yaralarına daha hassaslar
  • 92. Geniş bir ekibe ve uygun tesisi gereksinim var
  • 93. Emek yoğun bir tedavidir
  • 94. Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi • Yanık ekibinin değişmez ve en değerli elemanı haline geldiler. • Yanık merkezinde ve sürekli çalışmaları sağlandı. • Hasta vizitlerine katılımları sağlandı. • İstedikleri kültür örnekleri hemen alındı. • Tüm antibiyotik kararlarının onlar tarafından alınması sağlandı.

Hinweis der Redaktion

  1. DERİMİZ VÜCUDUMUZUN EN BÜYÜK ORGANIDIR. VE HAYATİ DERECEDE ÖNEMLİ İŞLEVLERİ VARDIR.
  2. Yanık yarası vücuttaki tüm membranların fonksiyonlarını bozabilecek mediatörlerin bir çoğunu salgılar.
  3. Sitokinlerde yanık yarasından salgılanmaktadır.
  4. The endothelial cell is the focal point of interactions between the inflammatory events and disordered hemostasis of patients with severe sepsis. Although vascular bed-specific factors are operative, endothelial cell injury or death can shift the cell’s phenotype from antithrombotic to prothrombotic and induce sequestration of inflammatory cells and platelets in the damaged vessel(s). The resultant hypoperfusion/ischemia produces acute organ dysfunction. Uninterrupted, a viscous cycle ensues that can end in death.
  5. Yanıklı hastalar enfeksiyonlar için yüksek derecede risklidirler. Yanıklı hastalarda Deri bütünlüğünün bozulması Büyük miktarlarda Nekrotik dokular ve Ortama dolan Serum proteinlerin varlığı mikroorganizmaların yerleşmeleri ve üremeleri için zengin bir besi yerini oluştururlar.
  6. Eksize edilmemiş eskarı olan yanık yaralarındaki enfeksiyonun tanımlanmasında tam tabaka biyopsilerin histopatolojik incelenmesi kullanılabilir. Doku biyopsisi mutlaka yanık alanındaki lokal değişikliklerin en fazla olduğu bölgeden yapılmalıdır. Biyopsi mutlaka eskar dokusu ile yanık alanını içermeyen dokular ile birlikte olmalıdır. Biyopsi dokuları ikiye bölünmeli ve bir yarısı kantitatif doku biyopsi kültürü için, diğer yarısı da %10’ luk nötral formalin solusyonu içinde histopatolojik incelenme için ayrılmalıdır.