2. AISIALDIA
ZERTAN EMATEN DUGU GURE AISIALDIA?
Martin Barriuso Zabalik aldizkaria, 118. zk.
Gure zibilizazioa materialista dela entzun izan dugu askotan, baina beste
era batera pentsatzen duenik ere badago. Alan Watts filosofo britainiarra
zen horietako bat. Bere ustez, gure gizartea materialismo osasuntsuaren
antipodetan dago. Izan ere, zibilizazio honek bere oinarri materialak
deuseztatzen indar handia jartzen du —Wattsek munduaren
losangelesizazioaz hitz egin __1__ zuen, hau da, bazter guztiak Estatu
Batuetako hiri itsusi, kutsatu eta asfaltoz betearen __2__ bihurtzeko
obsesioaz—. Hala ere, bere iritziz, astialdiaren __3__ da materialismotik
zein urrun gauden erakusten duen sintomarik __4__.
Gure gizarte __5__ eta teknifikatu honetan benetan materialistak __6__,
denbora librea —hau da, nahi __7__ egiteko askatasuna dugun tartea—
__8__ plazer materialetan inbertituko genuke: jaki goxoz betetako __9__,
sexu-orgia alaiak, dantza eta musika-festak, eta abar. Eta zer egiten dugu?
Etxeko egongelan sartu eta telebista ikusi. __10__ daki zein den arrazoia!
Lanak eragindako nekea, __11__ falta edo erosotasuna oinarri duen inertzia
soziala. __12__ da, aberastasun eta baliabide material __13__ duen kultura
honetan, errealitate materialaren gezurrezko isla __14__ konformatzen
garela. Denak isilik, ondoan ditugunengandik __15__, askara botatzen
diguten pentsu kulturala kolkoratzeko prest.
Ordezko plazeren __16__ bizi gara. Jan, lo eta amodioa egitea omen da
__17__ gustatzen zaiguna —hala diote gehienek—, baina, behin eta __18__
egiten diren inkestek __19__, lo gutxiegi egiten dugu, sexua (benetakoa, ez
Interneten __20__ saltzen duten itxura digitaleko hori) larunbat gauean
hogei minutuz betetzen den ohitura da, eta janari __21__ jaiegun
seinalatuetarako uzten dugu; eguneroko platerean, aldiz, McDonalds eta
futbola nagusitzen dira.
Nola ulertu, __22__, hamahiru milioi pertsonak (Espainiako estatuko
populazioaren herenak) Operación Triunfo izeneko luxuzko karaoke
erraldoia ikustea baino __23__ hoberik ez izatea? Ondo uler iezadazue: nire
asmoa ez da inoren gustuak __24__, baina gizarte osoa marketing-operazio
huts baten __25__ hain alaiki irensten ikusteak zer __26__ ematen du.
Ez dut __27__ karaokearen kontra, ezta diskoetxeek antolatutako casting-en
aurka ere, baina harrituta nago __28__ interesatu honekin guztiarekin.
Egia esan, __29__ pertsona horiek benetako karaokera joan eta bihotza
kantuz alaituko balute, __30__ erdi. Poztu ere egingo nintzateke, ikusle
pasibo izatea baino __31__ baita nork bere ahotsa entzunaraztea, tabernan
__32__ ez bada ere. Baina erreferenduma __33__ eta hiru milioi pertsonak
minutu gutxitan inora ez doan bozketa __34__ batean milioika euro xahutu
dituztela irakurtzeak __35__ utzi nau.
2
3. __36__ da, noski, komunikabide batzuek egiten duten bonbardaketa,
horietako askok __37__ ateratzen diote-eta negozio handi honi, bide batez
gure __38__ komeni ez zaizkien gaietatik apartatzea lortuz. Hala ere, aho
__39__ utzi nau Eurovision zaharkituaren __40__ operazio komertzial
nabarmen batek nolako __41__ lortu duen ikusteak. Eta zenbat diru eta
kemen inberti __42__ jendeak beste batzuen arrakastaren
fabrikazioprozesuaren lekuko izatearen __43__. Ilusioa potoetan saltzen
dutenak bapo bizi dira itzalean, diruaren gainean __44__ ametsak betetzen,
eta besteek, __45__, argien aurrean jarriko den hurrengoa izango direla
__46__ egiten jarraitzen dute, eta programaren hurrengo diskoak erosteko
beharko dituzten __47__ irabazten. Marxek erlijioa herriaren __48__ zela
esaten zuen. Orain biziko balitz, telebista dela esango luke. Baina alde
handia dago: apaizak __49__ ez dira izan pantaila katodikoa bezain
hipnotikoak. Ondo pentsatuta, hori baino ez dugu behar, telepredikatzaileen
moda ere gure artean errotzea.
Azken finean, hamaika ikusteko __50__ gara.
1.
a) al
b) ohi
c) ote
d) ari
2.
a) antzeko
b) bezalako
c) berdineko
d) antzinako
3.
a) agintera
b) erabilera
c) has iera
d) saiakera
4.
a) argia
b) argiagoa
c) argienik
d) argiena
5.
a) franko
b) koldar
c) oparo
d) mutu
6.
a) baziren
b) balira
c ) bagina
d) baginen
7.
a) dugun
b) dugunik
c ) dugula
d) duguna
11.
a) irudikortasun
b) irudimen
c ) irudikapen
d) irudimentsu
12.
a) Gezurrezkoa
b) Kontrakoa
c ) Kontua
d) Ipuina
13.
a) ugari
b) handia
c) multzoa
d) maiz
14.
a) elektronikoagatik
b) elektronikotik
c) elektronikoan
d) elektronikoarekin
15.
a) atzemanda
b) inguratuta
c) aparte
d) pozik
16.
a) garaian
b) maldan
c ) irudian
d) alean
17.
a) soberan
b) hoberen
c) gehien
d) batere
21.
a) azkarra
b) zaborra
c) gordina
d) goxoa
22.
a) aldiz
b) horrelakoa
c) bestela
d) orduan
23.
a) ekintza
b) zeregin
c) garai
d) atsekabe
24.
a) antzeztea
b) goraipatzea
c ) zapuztea
d) xuxurlatzea
25.
a) amua
b) armiarma
c) sarea
d) orratza
26.
a) pentsatuta
b) pentsatuz
c) pentsatzea
d) pentsatua
27.
a) edozer
b) inor
c) zerbait
d) ezer
31.
a) hobeto
b) hoberik
c) hobean
d) hobe
32.
a) besterik
b) baina
c) behin
d) nahiz
33.
a) baztertu
b) antolatu
c) salatu
d) onartu
34.
a) hedatu
b) argal
c ) hutsune
d) hutsal
35.
a) txundituta
b) pozik
c ) harrotuta
d) harrizko
36.
a) Ulermenekoa
b) Ulertzekoa
c) Ulertuko
d) Ulerkorra
37.
a) harrapakina
b) izokina
c ) hondakina
d) etekina
3
4. 8.
a) egiazko
b) egiaren
c) egiako
d) egiatako
9.
a) goseteak
b) ogitartekoak
c ) otorduak
d) zirriborroak
10.
a) Batek
b) Norbaitek
c) Hainbatek
d) Edonork
18.
a) behin
b) bi aldiz
c ) berriz
d) orain
19.
a) diotenez
b) diotelako
c) diotela-eta
d) diotelarik
20.
a) bidez
b) aitzakiaz
c) zehar
d) altzora
28.
a) itzuli
b) jipoi
c) zalaparta
d) jaioera
29.
a) milioiak
b) milioi
c ) milioiko
d) milioika
30.
a) erdiz
b) ondo
c) gaitz
d) poz
38.
a) arreta
b) nazka
c) asmoa
d) kolkoa
39.
a) herts irik
b) zabalik
c) bete
d) hortzetan
40.
a) inguruko
b) aldameneko
c ) aurreko
d) aurkako
41.
a) onbeharra
b) onarpena
c) omenaldia
d) baimena
42.
a) dezakeela
b) dezakeen
c) dezake
d) dezakeenik
43.
a) alde
b) truke
c) aurka
d) ordez
44.
a) zuzendutako
b) botatako
c) eraikitako
d) eragindako
45.
a) hala ere
b) orobat
c) orduan
d) bitartean
46.
a) oihu
b) dei
c) hitz
d) amets
47.
a) sosak
b) sariak
c ) hondarrak
d) partidak
48.
a) burukoa
b) lotarazlea
c ) eragilea
d) lo-belarra
49.
a) lehen
b) sekula
c) batez ere
d) orain
50.
a) etorriak
b) jaioak
c ) itzuliak
d) ohituak
4
5. LANDAREAK ZAINTZEKO AHOLKUEZ BADAKIZU EZER?
1. Kokatu aholkuok lau multzo hauetan.
Ureztatzea Nutrizioa Argitasuna Ontzia
NOLA EGIN BARATZEA ETXEKO BALKOIAN. HABE Ikasbil
Hona hemen baratzea balkoian egiteko hainbat aholku. Saia zaitez
hutsunean behar den bezala betetzen.
HAZIAK- ERNAMUINTZEN – HAIZE – IZURRITEAK - UREZTATZEKO- UXATZEN -
URTE SASOIARI – EGUZKI
1. Egunean bost edo sei _______________ ordu izango dituen
toki bat bereizi. Zer landatu? Urte sasoiaren araberakoa izango
da hori, eguzki orduak ere, segur aski, aldatzen joango dira
eta.
2. Ez da komeni _______________ lekua izatea, eta, beharrezko
bada, baratzea babestu (sareak jar ditzakegu, babes hesiak...).
3. Ura gertu eduki, baratzea _______________ (biltegi bat jar
dezakegu, edo ur aho bat).
4. Baratzezaintzako ikastaro bat egin. _______________ saltzen
dituzten dendetan lagun gaitzakete lehen pausoak ematen, eta
web orri asko ere egokiak dira horretarako.
5. _______________ dagozkion barazkiak landatu lehenik eta
behin: letxuga eta errefaua, adibidez, azkar irteten dira, edo
lanjina zuria, haziak agudo _______________ baitira, eguzki
gutxi eginda ere (iturri-belarraren antzeko da).
6. _______________ kontrolatu. Baratzea zenbat eta txikiagoa,
orduan eta errazago zaintzen da, baina intsektu eta xomorroak
5
6. noranahi iristen dira. Zenbait landarek desagerrarazi egiten
dituzte xomorroak; kaputxinak, adibidez, landare zorria
_______________du, eta usain-belar batzuk ere eraginkorrak
dira: onddoak, armiarmak eta landare zorriak ez agertzeko,
adibidez, izpilikua, ezkaia eta salbia erabiltzen dira.
2. Esaldi hauek aholku zerrendakoak dira. Osatu falta diren hitzak.
· Ureztatzeko ___________ez baduzu, iturriko ura hartu eta gau
osoan gorde.
· Lorontzi txikietan dauden landare txikiek lorontzi handietan
daudenek ___________________ ur gehiago behar izaten dute.
· Ongarria edo abonua erabili __________________________ ,
irakurri produktuaren etiketa arretaz
· Ongarria modu arrazionalean erabili, gehiegikeriak edo gabeziak
_____
· Ez ongarritu landareak atseden hartzen ari _________________ ,
aldatu berri ___________________ edo lorontziz aldatu _______
· Jar itzazu lorontziak leku argitsuetan edo,
_______________________ , argi iturri artifizialetatik gertu.
· Tentuz jokatu, argirik ez dagoenean landareak zimeldu egiten
________
6
7. ENTZUNAREN ULERMENA
Lumier anaiei buruzko albistea entzungo duzu.
Aukeratu EGIA (E) ala GEZURRA (G)
E G
1 Duela 104 urte, Lumier anaiek kinetoskopio izeneko aparagailua asmatu zuten
2 Garai hartan, haien aita, izen handiko argazkilaria izan zen.
3 Lumier anaien aitak irudi bizien garapena hurbiletik jarraitu zuen, hauen
heziketa erabat alboratuz.
4 Lumier anaiek, 1895eko otsailean zinematografoa asmatu zuten.
5 Eskainitako lehenengo emanaldira, herriko jende gehiena joan zen.
6 Ikusleek bina franko ordaintu zituzten.
MINTZAMENA
Zinezalea al zara?
Eman zure iritzia
· Sarri joaten al zara
zinemara? Zein film mota
ikusten duzu?
· Zuk zer nahiago duzu, film
entretenigarriak ala
artelanak?
· Zure ustez, zein ezaugarrik
egiten dute pelikula bat entretenigarri hutsa izatea?
· Zure iritzira, film bat entretenigarria eta, era berean, ona izan al
daiteke?
· Ikusi al duzu aspaldi entretenigarri hutsa izan den filmik? Zer iruditu
zitzaizun?
· Telebistan, zein motatako filmak ikus daitezke?
7
8. Zinema, bizikletan Euskadi irratia, 5:39, 2011/10/18
E G
1 Bizikleta estatiko bereziak aurki ditzakegu Londresko zine areto
batzuetan.
2 Bizikletek sorgailu bana daramate koadroan atxikia.
3 Filmea ikusi ahal izateko pedaleei eragin behar zaie.
4 Ikastaroak eratu dituzte generadoreen gainean jakiteko.
5 Filme luzeak direnean, era erlaxatuan aritzea da komenigarriena.
6 Frantziako iragarki batean ere horrela ikusten da film labur bat.
Elurretako bizikleta Osatu testua (1-8) esaldiekin (a-h).
Eskia eta txirrindularitza batzen dituen kirol mota berri bat ekarri du
Fermin Paularena iruindarrak Euskal Herrira: elurretako bizikleta.
Bera da zale bakarretariko bat.
Pipermina du Fermin Paularenak odolean. _____1_____; beti zerbait
egin beharrez, ezin sekula geldi egon. Festazalea
bezain kirolaria da, eta denetarik egin du:
bizikletan aritzen zen garai batean; goitibeheretan
buru-belarri _____2_____; eta bobsleigh izeneko
bala itxurako elur leretan ibiltzeko ikastaroa ere
egin zuen iaz Austrian, talde bat osatu eta 2014ko
neguko olinpiadetan parte hartzeko asmoz. Baina
orain baietz dio, aurkitu duela bere kirola, hau
dela erabatekoa: elurretako bizikleta, ktrak
izenekoa. «Gauza mordo bat probatu dut, eta
batek ere ez nau orain arte bete, baina honek bai. Oso intuitiboa da,
eta _____3_____ Txirrindularitza gustatzen zait, elurra ere bai, eskia
ere bai, eta dena bizikleta bati esker egin ahal izatea ikaragarria da».
Ohiko txirrindu bat du oinarrian ktrak bizikletak. Aurreko gurpilaren
ordez, ski moduko bat jarri, eta atzeko gurpilari trakzio sistema
berezi bat gehitu; _____4_____ ohiko bizikleta elurretako bizikleta
bilakatzeko. «Autoari kateak jartzearen moduko zerbait», dio
Paularenak.
Erdiz eskiatzea bezalakoa eta erdiz bizikletan ibiltzea bezalakoa da
ktrak bizikleta haren hitzetan. «Eskuekin eskiatu egiten da, eta
oinekin pedalei eragin, eta oreka lortzeko bi kirolen teknikak nahasi
behar dira. Zirraragarria da».
Kanadan sortu zen ktrak bizikleta, eta nahiko hedatuta dago han.
Baina Euskal Herrira orain gutxi heldu da. «Bakarren batzuek baino
ez zituzten elurretako bizikletak hemen duela gutxira arte, baina
_____5_____», dio Paularenak. Azkar hedatuko dela uste du,
8
9. gainera. Badu horretarako nahikoa osagai, dioenez: balio dezake toki
zelaietan ibiltzeko, malda ez gogorrak igotzeko eta aldapan behera
joateko. «Hemen txirrindularitzaren eta mendiaren zaleak gara, eta
biak batzen ditu ktrakak».
Ezagunago egitea falta zaio, agian, jendeak oraindik ez baitu bizikleta
sekula ikusi. _____6_____, ordea, orduan eta jende gehiagok erabili
nahiko duela dio Paularenak. Eta lan horretan dabil bera orain.
Hedabide ia guztietan agertu da, behintzat, bere bizikletaren
argazkia. Nahi gabe, dioenez.
Ustekabean ateratako argazkia
«Ezusteko bat izan zen», ematen du azalpena. «Iaz heldu zitzaizkidan
bizikletarentzako piezak, baina ezin izan nuen kasik erabili.
Horregatik, aurten, lehen elurtea _____7_____ joan nintzen
mendira, Ibañetako gainera. Bost bat pertsona baino ez ginen han.
Guardia Zibil patruila bat, elurra kentzeko makina, lehen elurtearen
argazkiak ateratzera joan zen Jesus Diges argazkilaria, lagun bat eta
ni. Beste inor ez. Bizikleta hartu nuen, eta argazkiak atera zizkidan
Digesek. Hark irudi hura batera eta bestera bidali, eta gerora dei
mordoa jaso dut hedabideetatik. Kasualitatez _____8_____
bizikletaren irudia. Baina ea kirola hedatzen laguntzen duen».
Internet bidez eskura daitezke bizikletarentzako piezak, eta 500 bat
euro balio dute.
Iñigo Astiz. Berria
a) besterik ez da egin behar
b) beti da albiste iturri
c) egin dut, beraz, ezagun
d) ezagun egiten joan ahala
e) hasia da afizioa pizten
f) heldu, eta berehala
g) murgilduta dabil aspaldi
h) oso adi egon beharra dago
ENTZUNDAKOAREN ULERMENA
Ematen diren hiru aukeretatik erabaki zein datorren entzundakoarekin bat
9
10. Axalko, egurrezko bizikletak Teknopolis 2011/05/21
1 Zeraingo zerrategi batek…
a)Axalko markarentzat egiten
du lan.
b)egurrezko bizikletak egiten
ditu.
c)frogak egiten ditu egurrari
bizikleta itxura emateko.
2 Erabiltzen duten egurrak…
a) aizkora edo aitzurren
kirtenak bezala, zurruna izan
behar du.
b) bertakoa izan behar du.
c) malgua eta arteza izan behar
du.
3 Bizikletarako piezak…
a)egur xaflak batuz lortzen
dira.
b)karbono zuntzezko moldeetan
egiten dira.
c)torloju zein erretxina bidez
lotzen dira.
4 Jende honen produktuak
a)antzinako bizikleten antza
izateko asmoa du.
b)bide ezezagun bati ekiteko
balio izan du.
c)harrera ona izateko aukerarik
badu.
Eduardo Troncoso: «Ligatzean ez dago porrotik,
sentimenduak adieraztea da gakoa»
Ligatzeko arazoak dituen edonorentzat Eduardo Troncosok aurkitu du irtenbidea.
Argentinarra da jaiotzez, baina urte asko darama Zarautzen psikologo lanetan.
Psikologoa izateaz gain, akupuntorea, kriminologoa eta aholkularia ere bada. Haren
kontsultara joaten zirenek ligatzeko arazoak zituztela ikusita, ikastaroak ematen hasi
zen joan den irailean.
30 urteko emakume batek ezin du ligatu. Zer egin behar du?
Eta ba al daki zergatik ez duen ligatzen? Horrelakoetan, zergatik ez duen ligatzen jakin behar
da. Ligatzen ez badu, oztopo emozional bat duelako ez du ligatzen: lotsa, ezezkoaren beldurra,
(1)_______________ ez izateko beldurra, (2)_____________ esango dutenaren beldurra... Baina,
askotan, lotsaren gainetik koldarkeria dago. . Baina muga emozionalak topatu eta gaindituz
gero, ez du ligatzeko arazorik edukiko.
Bertze kasu bat: 60 urteko emakume batek ezin du ligatu.
10
11. 60 urterekin ligatu nahi duela (3)__________ badu, arazoa ez da harena, ingurukoena baizik.
Sarritan gizarteak ez ditu (4)__________ adin batetik aurrerako pertsonen harremanak. Kasu
honetan, berak nahi badu eta besteek esaten dutenari kasurik ez (5)_______ egiten, lortuko du.
Nola definituko zenuke ligatu hitza?
Azken batean, sentimentuak adieraztea da; ez da txarra norberaren afektibitate, gizarte eta
sexu beharrak (6)___________. Hasteko, gustuko pertsonarengan interesa (7)_________ behar
da, eta berezia dela sinetsarazi. Eta nola piztu interesa (8)_______________? Ausarta izan
behar. Atsegina izan eta gauza politak esanda gustuko pertsona ezustean harrapatuko dugu,
eta, hala, interesa pizteko aukera handiagoa dago. Denok atsegin dugu gauza politak entzutea,
baina esan ere egin behar dira. Eta hori ere, hitz egokiak (9)___________, noski. Ez da gauza
bera zeinen gona polita duzun esatea edo zeinen ongi gelditzen zaizun gona esatea. Eta hori
edozein txokotan egin daiteke. Are gehiago, eguneroko bizimoduan, autobusean, okindegian
edo arrandegian, askoz ere errazagoa da ligatzea. Ustekabean edonor ager daiteke! Eta
badaezpada ere, ligatzeko orduan hiruzpalau lagunekin saiatzea aholkatzen dut nik beti.
Etikoagoa eta praktikoagoa da!
Noiz eta nola sortu zen ikastaroak emateko ideia?
Aspaldidanik ari naiz psikologo (10)__________ Zarautzen, eta nire kontsultara etortzen zirenek
eta ezagun askok ligatzeko arazoak zituztela ikusi nuen. Arazo horiengatik, gaizki sentitu, eta
askok drogak hartzera jotzen dutela ohartu nintzen. Iragarki bat jarri nuen ezagun horientzat,
eta berehala zabaldu zen komunikabideetan. Jendeak izena eman zuen, eta geroztik hortxe
nabil.
Nolakoa da ikastaro egun bat?
11
12. Ezer baino lehen, bertze arloetan (11)___________, ligatzen ere ikasi egiten dela azpimarratu
nahi dut. Seiko taldeak egiten ditut, eta bi egunean sei (12)___________ egoten gara. Talde
txikietan jendea erosoago sentitzen da, eta berehala hasten da bere arazoak azaltzen.
Bakoitzak bere kezkak adierazi ondoren, muga horiek (13)______________ saiatzen gara,
autoestimua eta motibazioa lantzen. Eta poliki-poliki, gustuko pertsonarenga hurbildu eta
horrelakoetan zer egin behar den ikasten dugu, zer eta nola esan behar diren gauzak...
Ligatzeko sekretuak!
Nolako jendea joaten da?
Denetarik! Adin guztietako jendea. Etorri den gazteena
25 urtekoa izan da; zaharrena, (14)___________, 62
urtekoa. Taldeak adin bertsuko jendearekin egiten ditut,
eta hainbat herritakoekin, batzuek hala eskatzen
dutelako. Ikastaroetan, batez ere, gizonezkoek parte
hartzen dute. Eta batez ere, maila ekonomiko
(15)_____________ duen jendea etortzen da: enpresaburuak, kirolariak, irakasleak, kamioi
gidariak, kimikariak... Behin baino gehiagotan saiatu dira ligatzen, baina ez dute egin. Beste
batzuk, berriz, familiaren presioa dela-eta etorri dira. Adin jakin batetik aurrera, etxekoek
bikotekidea bilatzeko eskatzen (16)___________ askori. Etorri den jendea gustura joan
(17)__________ da hemendik, jendearen esanaz ahaztu eta beldurrak gainditzen ikasi dutelako.
Eta ligatzen ikasi dutelako ere bai.
Euskal Herriko eta Argentinako jendearen artean nabaritu al duzu alderik?
Bai. Argentinar guztiak ez dira ligatzen abilak, baina bai, badago aldea. Hemen, oro har, jendea
(18)___________ da. Gizonezkoak, batez ere. Asko kostatzen zaie euren sentimentuak
adieraztea. Bestalde, hemen herri txiki asko dago, gehienek elkar ezagutzen (19)_________, eta
auzokoak esango duenari asko erreparatzen zaio. Horregatik, ikastaroetan beldur hori
gainditzen saiatzen gara. Ederra da gustuko duzun pertsonari sentimenduak adieraztea!
Aholku asko eman nitzake! Horien artean bat autoestimua edukitzea da. Oso garrantzitsua da
(20)_____________ egiten duenarekin pozik gelditzea. Eta ligatzean ez dela inongo kalterik
12
13. egiten ere nabarmenduko nuke, denon behar bat da. Ligatzean ez da porrotik, sentimentuak
adieraztea da gakoa. Eta guztia biribiltzeko, ausardia; beldurrik gabe aurrera egitea.
1 a)onartzeko
b)onartzean
c)onartua
d)onartzearen
2 a)inguruan
b)ingurukoei
c)ingurukoek
d)inguruek
3 a)uste
b)argi
c)iruditzen
d)zalantza
4 a)barkatzen
b)sinesten
c)ikusten
d)onartzen
5 a)badie
b)badio
c)badizkio
d)badizkie
6 a)areagotzea
b)sakontzea
c)biltzea
d)asetzea
7 a)borobildu
b)eraman
c)esnatu
d)gidatu
8 a)bestearengan
b)besteari
c)besteekiko
d)bestearekin
9
a)erabiltzen
b)erabiltzeko
c)erabiliz
d)erabiltzea
10
a)moduan
b)bezala
c)lanetan
d)ekintzan
11
a)moduan
b)bezala
c)eran
d)gisara
12
a)orduz
b)ordu
c)orduraino
d)ordu arte
13
a)gainditzea
b)gainditzen
c)gainditzeko
d)gaindituz
14
a)baina
b)noski
c)gutxi-gorabehera
d)berriz
15
a)arina
b)aldartetsua
c)egonkorra
d)estua
16
a)diete
b)die
c)dio
d)dizkiete
17
a)ahal
b)al
c)ote
d)izan
18
a)itxiagoa
b)zabalagoa
c)zekenagoa
d)maltzurragoa
19
a)dira
b)badira
c)dute
d)dituzte
20
a)norberak
b)nork berak
c)nor berak
d)nork berak
ALBISTEAK
(Euskadi Irratia,12-11-18)
Egia Gezurra
1- Basauriko senar-emazte bi Bilbo parean hilda azaldu dira, itsasadarrean.
2- 5 egunean 70 pertsona hil dituzte Gazan, haietariko 7 umeak.
3- Gazatik Israelera botatako koheteen ondorioz 22 pertsona hil dira.
4- 2 asteburu izan dute katalanek kanpaina egiteko.
5- Kataluniako inkesten arabera PSOEk 10 eserleku gutxiago lortuko du.
6- Kopuruan ados ez badaude ere, ezkerrak 2.indarra izatea lortuko du.
7- 2500 eurotik gorako ordainketak ezin izango dira inola ere esku-dirutan egin.
13
14. 8- Goizean hodeiak egongo diren arren, ipar-haizeak zerua garbituko du.
GAZTEEN LOKALAK
Berba egiteko puntuak
- Hor barruan inork ez daki zer egiten duten. Bestalde, hor barruan kontrolatuta
daude
- Ghettoak dira. Ez daukate harremanik beste inorekin.
- Uda eta negu, lau ormaren artean sartuta.
- Gazteek kalea behar dute.
- Ez dute ezertan parte hartzen.
- Horrelakorik eduki ezean, botelloia edozein lekutan egingo lukete.
- Bertan gauza asko egin daitezke denbora aprobetxatzeko.
14
15. Sudokuak Teknopolis, 1:48, 2011
E G
1 Burmuina erlaxatzeagatik bilakatu dira ohikoak sudokuak.
2 Izan daitezkeen soluzio guztien kopuru bila ari dira Japonian.
3 Mende eta erdia igaro da matematikari batek asmatu zituenetik.
4 Epaitu behar zutenak sudokuetan aritzeagatik ez zen epaiketa bat
Australian burutu.
BOSTEAN BOST Goitik behera eta esker eskuin, hitz bat eta bera.
1 2 3 4 5
1
2
3
4
5
1 Adiskide 2 Merkatua 3 Nekez hausten dena 4 Ukapenak 5 Narkotiko
hitz elkarketan
HITZ GURUTZATUAK
1 2 3 4 5 6
7
1
2
3
4
5
6
7
EZKER ESKUIN: 1 Herri hizkeran eta. Igarle 2 Larru. Azti ezaguna 3
Mila. Tontorra
4 Sexu eme. Gehiegi 5 Erdietsi. Rötgen 6 Erbioa. Arraza 7 Zerbait
esateko hitz egokia
bururatzen ez zaigunean erabiltzen dugun hitza. …egin, goitik ari.
15
16. GOITIK BEHERA: 1 Zoritxarrez 2 Lehenengoa eta azkenekoa. Lili 3
Diosal hitza. Kontsonantea 4 Edo. Infusio mota 5 Kontsonantea. Beltz
6 Mila kilo. Musika nota
7 Gaueko argiak
ZER IRITZI DUZU JOKOAZ?
1. Badago loturaren bat jokoaren eta gizakiaren
artean? (Betidanik egon dira jokoak?)
2. Jokoa umeen kontua da? Adin bakoitzerako joko-mota jakin
bat dago?
3. Zertarako balio du jokoak? Zer ekartzen du?
4. Badu alde txarrik jokoak? Arazorik sor dezake?
5. Zer dakizu euskaldunon apustu-zaletasunaz?
6. Zelan deskribatuko zenizkioke euskal kirolak ezagutzen ez
dituen bati?
NOLA JOKATU XAKEAN, edo PARTXISEAN
Joku interesgarririk ezagutzen duzue?
16
17. BAKARRIZKETA
Aisialdia
Denbora librearen barruan, guk nahi duguna egin ahal izateko geratzen
zaigun denbora izango litzateke, hau da, eguneroko lan eta okupazioetatik
"soberan" dugun denbora hori.
Azken urteetan aisialdiari emandako garrantzia nabarmen gehitu da, bai
gizonen artean, baita emakumeen artean ere. Horrela diote behintzat
“Ikuskerak-2” izeneko txostenean agertzen diren datuek.
Ikerketaren datuetan, astegunetan emakumeek gizonek baino denbora libre
gutxiago dutela ikus daiteke.
Inkestaren arabera gizonek emakumeek baino denbora libre gehiago
dute. Zergatik ote da hori?
Zer egiten duzu aisialdian?
Kirolik egiten duzu? Noiz? Zein kirol mota egiten duzu?
Gizonen eta emakumeen gustuak desberdinak dira?
Telebista asko ikusten omen dugu, zein da zure programarik
gogokoena?
LIBURU ELEKTRONIKOA
Bi urte baino gehiago pasa dira Euskal Herrian lehen
liburu elektronikoak salgai jarri zituztenetik. Hasierako
haiek kanpoko idazleen lanak ziren, baina 2009an Euskal
Herriko argitaletxeak ere hasi ziren alor horretan lanean.
Hain zuzen ere, Elkar, Alberdania eta Erein hasi ziren
liburuak formatu digitalean ekoizten eta atzetik, beste
batzuk etorri dira. Gainera, Gurebook.com webgunea
sortu zuten, euskal idazleen liburu elektroniko guztiak
online denda batean batzeko ahaleginean. Atariak, ordea, badu beste
helbururik, formatu digitalak izan ditzakeen berrikuntza eta aldaketen adi
dagoen plataforma ere izan nahi baitu.
Euskal Herriko argitaletxe gehienetako arduradunek argi dute liburu
digitalen sasoia heldu dela. Horrek ez du esan nahi paperean argitaratutako
liburuak baztertu direnik, ezta irakurle gehienek euskarri elektronikoan
irakurtzen dutenik ere, baina bai teknologia hori literaturaren mundura
heldu dela eta bertan geratzeko asmotan, gainera.
- Zer datorkizu burura metroan norbait halakoekin ikusten duzunean?
- Zein dira liburu elektronikoaren eta paperezkoaren alde onak eta txarrak?
- Euskal literatura bultzatzeko baliagarria izan daiteke?
- Adiskide bati liburu bat oparituz gero, zein formato aukeratuko zenuke?
17
