TÂM THẦN

1. RỐI LOẠN LO ÂURỐI LOẠN LO ÂU
BS. TRẦN DUY TÂMBS. TRẦN DUY TÂM

2. 1.1. ĐẠI CƯƠNGĐẠI CƯƠNG
•
•
•

3. 1.1. ĐẠI CƯƠNGĐẠI CƯƠNG
• Rối loạn (RL) lo âu khác với lo âu thôngRối loạn (RL) lo âu khác với lo âu thông
thường.thường.
• Lo âu thông thường liên quan tới một đe dọaLo âu thông thường liên quan tới một đe dọa
rõ ràng, thực tế. Ở RL lo âu các đe dọarõ ràng, thực tế. Ở RL lo âu các đe dọa
thường không rõ ràng, mơ hồ hoặc vô lýthường không rõ ràng, mơ hồ hoặc vô lý
• Liên quan tới các xung đột tâm lýLiên quan tới các xung đột tâm lý
• Chúng xâm chiếm lấy người bệnh, lo âu mộtChúng xâm chiếm lấy người bệnh, lo âu một
cách không tương xứng, bất hợp lý so với cáccách không tương xứng, bất hợp lý so với các
mối đe dọa.mối đe dọa.

4. 1.1. ĐẠI CƯƠNGĐẠI CƯƠNG
• Tỷ lệ bệnh 15%, tỷ lệ suốt đời 25%Tỷ lệ bệnh 15%, tỷ lệ suốt đời 25%
• Nữ > namNữ > nam
• Độ tuổi cao điểm 25-44Độ tuổi cao điểm 25-44

5. 1.1. ĐẠI CƯƠNGĐẠI CƯƠNG
Phân loạiPhân loại
 RL hoảng loạnRL hoảng loạn
 RL lo âu lan tỏaRL lo âu lan tỏa
 Các ám ảnh sợCác ám ảnh sợ
 RL ám ảnh cưỡng chếRL ám ảnh cưỡng chế
 RL chấn thương sau stressRL chấn thương sau stress

6. 2. CÁC DẠNG RỐI LOẠN LO ÂU2. CÁC DẠNG RỐI LOẠN LO ÂU
2.1.2.1.
disorder, trouble panique)disorder, trouble panique)
--

7. (panic disorder, trouble panique)(panic disorder, trouble panique)
• Tỷ lệ 1.5 - 4% dân sốTỷ lệ 1.5 - 4% dân số
• Tỷ lệ nam/nữ : 1/1 (không có agoraphobie)Tỷ lệ nam/nữ : 1/1 (không có agoraphobie)
1/2 ( kèm theo agoraphobie )1/2 ( kèm theo agoraphobie )
• Thường thấy khởi phát vào độ cuối tuổi 20Thường thấy khởi phát vào độ cuối tuổi 20
• Có 20% thân nhân cấp 1 bị agoraphobieCó 20% thân nhân cấp 1 bị agoraphobie
• Thường tần suất 2-3 cơn/tuầnThường tần suất 2-3 cơn/tuần
• Diễn tiến thường mãn tính, với những Gđ hồiDiễn tiến thường mãn tính, với những Gđ hồi
phục và tái phát nếu không trị liệuphục và tái phát nếu không trị liệu
• Đáp ứng với trị liệu tốtĐáp ứng với trị liệu tốt

8. RL hoảng loạn= lo âuRL hoảng loạn= lo âu cực độcực độ kịch phátkịch phát

9. ( trouble anxiété généralisée TAG,( trouble anxiété généralisée TAG,
generalized anxiety disorder GAD)generalized anxiety disorder GAD)
•
•
•

10. ( trouble anxiété généralisée TAG,( trouble anxiété généralisée TAG,
generalized anxiety disorder GAD)generalized anxiety disorder GAD)
•
•
•
•

11. RL lo âu lan tỏa = lo âu thường trực vìRL lo âu lan tỏa = lo âu thường trực vì
các khó khăn, vấn đề thường ngàycác khó khăn, vấn đề thường ngày

12. (specific phobia, phobie)(specific phobia, phobie)

13. (specific phobia, phobie)(specific phobia, phobie)
→ t→ t

14. (specific phobia, phobie)(specific phobia, phobie)
•
•
•
•
• MMột số có thể đưa tới khiếm khuyết về mặt XH nhưột số có thể đưa tới khiếm khuyết về mặt XH như
agoraphobie, AA sợ XH…agoraphobie, AA sợ XH…
• SSử dụng cơ chế phòng vệ tâm lý chuyển dịchử dụng cơ chế phòng vệ tâm lý chuyển dịch
(déplacement) và biểu tượng (symbolisation). Sự lo âu(déplacement) và biểu tượng (symbolisation). Sự lo âu
đối với một đối tượng, một tình huống được tách ra vàđối với một đối tượng, một tình huống được tách ra và
chuyển di qua một đối tượng, tình huống khácchuyển di qua một đối tượng, tình huống khác

15. →→

16. Ám ảnh sợ đặc hiệu = Sợ hãi mộtÁm ảnh sợ đặc hiệu = Sợ hãi một
đối tượng, một tình huống cụ thểđối tượng, một tình huống cụ thể

17. (obsessive- compulsive disorder OCD,(obsessive- compulsive disorder OCD,
trouble obsessionnel compulsif TOC)trouble obsessionnel compulsif TOC)

18. (obsessive- compulsive disorder OCD,(obsessive- compulsive disorder OCD,
trouble obsessionnel compulsif TOC)trouble obsessionnel compulsif TOC)
•
•
•
•
•

19. AA cưAA cưỡỡng chng chếế
ỡỡ

20. (post traumatic stress disorder PTSD)(post traumatic stress disorder PTSD)
luôn nhưluôn như
quên điquên đi
..

21. (post traumatic stress disorder PTSD)(post traumatic stress disorder PTSD)
•
•
•
•

22. PTSD = sang chấn mạnh sống lại tình huống sangPTSD = sang chấn mạnh sống lại tình huống sang
chấn, tránh né, quên và nhiễu loạn cuộc sốngchấn, tránh né, quên và nhiễu loạn cuộc sống

23. 3. BỆNH NGUYÊN3. BỆNH NGUYÊN
như GABA.như GABA.

24. SỰ KẾT NỐI CÁC TẾ BÀO TKSỰ KẾT NỐI CÁC TẾ BÀO TK
(neuronnes)(neuronnes)

25. DẨN TRUYỀN TK TẠI KHỚP TK (synapse)DẨN TRUYỀN TK TẠI KHỚP TK (synapse)

26. Guideline hóa dược trị liệu các RL lo âu theo WFSBPGuideline hóa dược trị liệu các RL lo âu theo WFSBP
20122012 RL ho ng lo n PDả ạ RL lo âu lan t aỏ
GAD
Ám nh s XHả ợ RL ám nh c ngả ưỡ
ch OCDế
RL stress sau sang
ch n PTSDấ
Selective Serotonin
Reuptake Inhibitors
Citalopram
Escitalopram
Fluoxetine
Fluvoxamine
Paroxetine
Sertraline
20 – 60 (A; 1)
10 – 20 (A; 1)
20 – 40 (A; 1)
100 –300 (A; 1)
20 – 60 (A; 1)
50 – 150 (A; 1)
10 – 20 (A; 1)
20 – 50 (A; 1)
50 – 150 (A; 1)
20 – 40 (B; 3)
10 – 20 (A; 1)
20 – 40 (D; 5)
100 – 300 (A; 1)
20 – 50 (A; 1)
50 – 150 (A; 1)
10 – 20 (A; 1)
20 – 60 (A; 1)
100 – 300 (A; 1)
20 – 60 (A; 1)
50 – 200 (A; 1)
20 – 40 (A; 1)
20 – 40 (A; 1)
50 – 100 (A; 1)
Serotonin
Norepinephrine
Reuptake Inhibitors
Venlafaxine 75 – 225 (A; 1) 75 – 225 (A; 1) 75 – 225 (A; 1) 75 – 225 (A; 1)
Nhóm CTC 3 vòng
Amitriptyline
Clomipramine
Imipramine
75 – 250 (A; 2)
75 – 250 (A; 2)
75 – 300 (A; 2)
75 – 200 (B; 3)
75 – 200 (B; 3)
Benzodiazepines
Alprazolam
Clonazepam
Diazepam
Lorazepam
1 – 4 (A; 2)
1.5 – 8 (B; 3)
5 – 20 (A; 2)
2 – 8 (A; 2)
5 – 15 (A; 2)
2 – 8 (A; 2)
1.5 – 8 (A; 2)
Ch ng lo n th nố ạ ầ
Quetiapine 50-300 ( A; 1)
Ch ng lo âu 3 vòngố
A, B, C, D: mức độ chứng cứ y học
1,2,3,4,5 : mức độ khuyến cáo sử dụng
WFSBP: Liên đoàn Tâm thần Sinh học Thế giớ

27. Các liệu pháp tâm lýCác liệu pháp tâm lý

31. C.C. (tt)(tt)

32. 4. TRỊ LIỆU4. TRỊ LIỆU