BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG

1. BÖnh ®¸i th¸o ®êng

2. §¹i c¬ng
§N: ↑ glucose m¸u m·n tÝnh
DT: 1985 : 30tr ngêi ®t®
1994: 98,9tr
2010: kho¶ng 215tr
ViÖt nam: Hµ néi 1990: 1,1%- 1999: 2,42%
TPHCM 1993: 2,68%

3. DÞch tÔ ®¸i th¸o ®êng theo WHO tíi2025

4. ChÈn ®o¸n x¸c ®Þnh
• §M TM bÊt kú ≥11,1mmol/l (2lÇn) hoÆc
• §M TM ®ãi ≥7mmol/l (2lÇn) hoÆc
• §M TM 2h sau lµm NPT§M ≥11,1mmol/l
* Gi¶m dung n¹p glucose
§MTM ®ãi<7mmol/l vµ §M TM 2h sau lµm
NPT§M ≥7,8mmol/l

5. ChÈn ®o¸n x¸c ®Þnh
Adapted from The Expert Committee on the Diagnosis and Classification of Diabetes Mellitus. Diabetes Care. 1997;20:1183-1197.
§M ®ãi
126 mg/dL
110 mg/dL
7.0 mmol/L
6.1 mmol/L
RL
Glucose ®ãi
Normal
2h sau NPT§M
200 mg/dL
140 mg/dL
11.1mmol/L
7.8 mmol/L
§T§
↓ dung nap Glucose
Normal
§T§
1-2

6. ChÈn ®o¸n x¸c ®Þnh
* §K - nhÞn ®ãi 8-14h
-3 ngµy tríc: 150-200g glucid/ng, ko gsøc
- ®ang bÞ bÖnh, dïng thuèc cã a/h §M
* ChØ ®Þnh -5,5 mmol/l ≤ §M ≤ 7mmol/l
- bÐo, bÐo d¹ng nam -RLMM
- TS g® ®t® -TS ®Î con ≥ 4kg
- §N (+) -LS ± b/c m·n tÝnh

7. ChÈn ®o¸n x¸c ®Þnh
* TiÕn hµnh : -Uèng 75g glucose + 250ml
níc -XN: §MTM 2h sau uèng
* §¸nh gi¸ KQ
§M <7,8mmol/l : kh«ng §T§
7,8mmol/l ≤ §M ≤ 11,1mmol/l: GDNG
§M ≥ 11,1 mmol/l : bÞ §T§

8. Ph©n lo¹i
-  30 tuæi - Tr/c LS rÇm ré - ThÓ tr¹ng bt hoÆc gÇy .
- TS gi® : ®t®, bÖnh lý tù MD kh¸c.
- Cã bÖnh lý tù MD phèi hîp.
- XN + HLADR3 - DR4
+ KT kh¸ng ®¶o tuþ (+ + )
+ insulin m¸u thÊp hoÆc =0.
+ Test Gluccagon?(peptid C  0,3 nmol/l).
- §iÒu trÞ Sulfamid h¹ §M ko kÕt qu¶ .
- B/c cÊp tÝnh : H«n mª nhiÔm toan Ceton.

9. BÖnh sinh ®¸i th¸o ®êng typ 1
0
20
40
60
80
100
120
-6 -4 -2 0 2 4 6 8 10 12
Thêi gian
N.®é Insulin
Ph¸ huû TB B tù miÔn
Mang gen nguy c¬
®t® type 1
XH KT kh¸ng TB ®¶o tuþ
%
TB
c.n¨ng
bt
Y.Tè khëi ph¸t:VR

10. Ph©n lo¹i
* 40T, tr/c LS ko rÇm ré,± B/c m¹ch m¸u
*ThÓ tr¹ng bÐo ( hay gÆp kiÓu nam )
*TS §T§ thai kú (n÷),TS gi® §T§ type 2
*HLADR3 - DR4(-), KT kh¸ng ®¶o tuþ (-)
*insulin m¸u t¨ng,bt
*Test Glucagon:Peptid C  1 mmol/l.
*Dïng sulphamid ®t cã t¸c dông

11. BÖnh sinh ®¸i th¸o ®êng typ 2
0
50
100
150
200
250
-10 -5 0 5 10 15 20 25 30
50
100
150
200
250
300
350
N¨m §T§
kh¸ng insulin
N. ®é Insulin
§M ®ãi
§M sau ¨n
BÞ §T§
©2004 International Diabetes Center. All rights reserved
Glucose
(mg/dL)
%
chøc
n¨ng
bt
(11.1 mmol/L)
(7.0 mmol/L)
RL c.n¨ng TBBeta

13. Ph©n lo¹i
BÖnh lý tuþ
Viªm tuþ m¹n, sái tuþ, u nang tuþ, ung th tuþ
BÖnh lý néi tiÕt
-BÖnh to ®Çu chi
-Héi chøng Cushing
-Cêng gi¸p: Basedow, u tuyÕn ®éc…
-U tuû thîng thËn
-U tÕ bµo tiÕt glucagon

14. Ph©n lo¹i
Do thuèc
-Glucocorticoid
-Hormon tuyÕn gi¸p
-Thiazide, interferon
C¸c nguyªn nh©n kh¸c
-NhiÔm khuÈn: Virus sëi, quai bÞ…
-Héi chøng di truyÒn : Down, Klinefelter, Turner…
-ThiÕu hôt di truyÒn chøc n¨ng tÕ bµo beta.
-ThiÕu hôt di truyÒn vÒ t¸c ®éng cña insulin
§¸i th¸o ®êng thai kú

15. BiÕn chøng m¹n tÝnh
• BiÕn chøng vi m¹ch.
– Sinh lý bÖnh:
Tæn th¬ng thµnh c¸c vi m¹ch: Dµy mµng ®¸y c¸c vi
m¹ch vµ g©y dÔ vì c¸c thµnh m¹ch. ChÝnh v× vËy
lµm chËm dßng ch¶y c¸c m¹ch m¸u  T¨ng tÝnh
thÊm mao m¹ch
BiÕn ®æi trong m¹ch m¸u: ↑kÕt dÝnh tiÓu cÇu, ↑®é nhít
m¸u.

16. BiÕn chøng vi m¹ch.
• BiÕn chøng m¾t §T§:
* BÖnh vâng m¹c kh«ng t¨ng sinh :Giai ®o¹n sím
- Vi ph×nh m¹ch
-XuÊt huyÕt h×nh chÊm
- XuÊt huyÕt - Phï vâng m¹c  Tæn th¬ng hoµng ®iÓm
 G©y mï
* BÖnh vâng m¹c t¨ng sinh do §T§:
- T¨ng sinh mao m¹ch, tæ chøc x¬ t¹i vâng m¹c t¾c
m¹ch m¸u nhá  thiÕu oxy t¹i vâng m¹c kÝch thÝch
sù ph¸t triÓn m¹ch m¸u míi. NÆng xuÊt huyÕt dÞch
kÝnh , bong vâng m¹c  mï

18. Thoát Fluorescein

19. Sự rò (thoát) Fluorescein
Chấm xuất
huyết
Vết xuất huyết

20. Bệnh võng mạc tăng
sinh tiến triển
Mô sẹo

21. Bệnh võng mạc tăng sinh
Tân mạch
Xuất huyết trước
võng mạc

22. Bệnh võng mạc không
tăng sinh nặng
Xuất huyết
Cotton wool
spot (cục bông)

25. BiÕn chøng m¾t §T§
• * §ôc thuû tinh thÓ:
• - C¬ chÕ : Glcosyl ho¸
protein thuû tinh thÓ .
Do t¨ng Glucose do ®ã
t¨ng t¹o Sorbitol thay
®æi tÝnh thÈm thÊu thuû
tinh thÓ, x¬ ho¸ thuû
tinh thÓ  ®ôc thuû
tinh thÓ

26. BiÕn chøng thËn
• BÖnh cÇu thËn do ®t®
+ Giai ®o¹n ®Çu: ↑ møc läc cÇu thËn
+ Albumin niÖu vi thÓ 30- 300mg/ ngµy
+ Albumin niÖu ®¹i thÓ > 500 mg/ ngµy, HCTH
Kimmelstiel - Wilson
+ Suy thËn

27. BiÕn chøng thËn

28. BÖnh lý m¹ch m¸u lín
*BÖnh lý m¹ch vµnh
-C¬n ®au th¾t ngùc
-Nhåi m¸u c¬ tim
* ↑huyÕt ¸p
* Tai biÕn m¹ch n·o
* BÖnh m¹ch m¸u ngo¹i biªn :
-Viªm §M chi díi
-Ho¹i th kh«
ít

29. BiÕn chøng thÇn kinh
C¬ chÕ Ch/h glucose theo ®êng Polyol 
tÝch tô sorbitol
↓ myoinosytol
B/c vi m¹ch↓ nu«i dìng thÇn kinh
*BÖnh lý TK ngo¹i biªn: ®èi xøng, tª buèt, dÞ
cam, ®au, ↓+ mÊt pxgx, mÊt c¶m gi¸c rung
*BÖnh lý ®¬n d©y TK:liÖt cæ tay, liÖt bµn ch©n,
liÖt d©y III, IV, VI, VII

30. BiÕn chøng thÇn kinh
BÖnh lý thÇn kinh tù ®éng
• Tiªu ho¸
- LiÖt d¹ dÇy: ®Çy bông, n«n, ®au bông
- Thùc quan : nuèt khã - ®¹i trµng: t¸o bãn, IC
• TiÕt niÖu - Sinh dôc
- ®ê bµng quang - LiÖt d¬ng
• Tim m¹ch
- H¹ huyÕt ¸p t thÕ -Rèi lo¹n nhÞp tim
-Ngõng tim g©y ®ét tö

31. BiÕn chøng m¹n tÝnh
• Bµn ch©n ngêi ®¸i th¸o ®êng
+ §au vÒ ®ªm,c¸ch håi, l¹nh chi,± t¾c m¹ch
+ teo líp mì díi da, nhiÔm nÊm mãng ho¹i tö
+ Teo c¬ do TT TK v/® biÕn d¹ng b/ch©n
vïng chÞu träng lùc bÊt thêng loÐt, ho¹i tö
ch©n.
Ph©n ®é bµn ch©n theo wagnet vµ Meggit

32. Bµn ch©n ngêi ®¸i th¸o ®êng

33. BiÕn chøng nhiÔm khuÈn
• Da, niªm m¹c.
+ Môn nhät ( tô cÇu nÊm )
+ Viªm c¬ - hËu bèi
+ Viªm lîi- rông r¨ng
• Phæi:
+ Lao phæi hay gÆp
+Viªm phæi - ¸p xe phæi
• TiÕt niÖu – sinhdôc
+ Viªm bµng quang , niÖu ®¹o tiÒn liÖt tuyÕn .
+ Viªm ®µi bÓ thËn  m¹n  suy thËn.
+ Viªm bé phËn sinh dôc ngoµi