2. 2
1. Viki’nin tanımını yapabilecek
2. Viki’nin özelliklerini sayabilecek
3. Viki ile neler yapılabildiğini söyleyebilecek
4. Viki çeşitlerini sayabilecek
5. Viki çeşitlerinin içeriklerini öğrenecek
6. Wikipedia’nın tanımını yapabilecek
7. Wikipedia’nın özelliklerini söyleyebilecek
Hedef ve Kazanımlar (1/2)
3. Hedef ve Kazanımlar (2/2)
3
8. Viki uygulamalarına örnek verebilecek
9. Wikispace hakkında bilgi edinecek
10. Pbworks hakkında bilgi edinecek
11. Pbworks ile wiki oluşturmayı öğrenecek
12. Viki seçiminde dikkat edilecek noktaları söyleyebilecek
13. Vikilerin eğitimde nasıl kullanıldığını bilecek
4. Ön Bilgiler
4
WEB 2.0 internet kullanıcılarının ortaklaşa ve
paylaşarak yarattığı sistemi tanımlar. Karşılıklı
etkileşim, ortak paylaşım bu sistemin temelini
oluşturur. İnternet dünyasına getirdiği bu yeni
anlayışla web 2.0, insanlar arasındaki iletişimi
artırmış ve hayatı kolaylaştırmıştır.
Web 2.0 Araçları
Css, podcast, blog, sosyal ağ siteleri, wiki…
5. Viki Nedir? (1/2)
5
Web 2.0 araçlarından birisi olan Viki, Hawai dilinde hızlı ve kolay
anlamına gelen bir kavramdır. Türkçe literatürde Viki ve Wiki
olarak her iki sözcük de kullanılmaktadır.
6. Viki Nedir? 2/2
6
Vikiler, üzerinde düzenlemeler yapılmasına olanak veren;
sözlüğü, veritebanını veya ansiklopediyi andıran web siteleri gibi
düşünülebilir.
7. İlk Viki Websitesi
7
İlk basit wiki sitesi olan WikiWikiWeb'i 1995 yılında Ward
Cunningham oluşturmuştur.
8. Vikilerin Özellikleri (1/3)
▪ Viki, herkesin üzerinde istediği gibi düzenlemeler yapmasına
izin veren bir yapıya sahiptir.
▪ Gruplar,viki sayesinde kolayca geniş kapsamlı belgeler
oluşturabilir en önemlisi bu belgeler arasındaki sürüm
farklılıklarını takip edebilir.
▪ Sayfalar arasındaki bağlantılar ve sayfa biçimlendirmeleri sistem
tarafından otomatik olarak yapılandırıldığından, bilgiye erişme
ve bilgi belgeleme kolaylaşır.
9. Vikilerin Özellikleri (2/3)
▪ Vikiler, yalnızca metinsel öğelerin bulunduğu ortamlar değildir.
Aynı zamanda resim,ses,video gibi medya kaynaklarını da
ortama konabileceği dinamik bir yapısı vardır.
▪ Vikileri diğer ortamlardan farklı kılan diğer özelliği ise HTML
özelliklerini desteklemesidir.
10. Vikilerin Özellikleri (3/3)
▪ Vikiler, çevrimiçi işbirlikli yazma araçlarıdır. Vikiler, Web
üzerinden grup olarak işbirliğine dayalı bir şekilde içerik
oluşturmayı sağlar. Özellikle birbirinden uzak olan grupların
birlikte çalışmalarına imkan sağlamaktadır. Karşılıklı e-posta
gönderim süreci yerine, çevrimiçi etkinliklerle içerik
yapılandırmaya olanak sağlamaktadır.
11. Viki ile Neler Yapılabilir? (1/2)
1. HTML sayfalar yaratmak
2. Belge geçmişi oluşturma
3. Temel kelime işlemci özellikleri ile sayfalarda yazı yazmak
4. Resimleri göstermek
5. İçindekiler kısmını yaratabilmek
6. Hesap tablosu veya sunu geliştirmek
12. Viki ile Neler Yapılabilir? (2/2)
7. Ziyaretçilerin sayısı ve son ziyaretçi hakkında bilgi vermek
8. Video yüklemek veya video paylaşım sitelerinden video
bağlantısı vermek
9. Resim veya tablo eklemek
10. Dosya yüklemek
11. Birden fazla kullanıcının proje içinde çeşitli haklarla
çalışmasını sağlamak.
13. Viki Çeşitleri (1/8)
1. VikiKaynak (özgür kütüphane): Vikikaynak, telifsiz kaynak
metinlerin katılımcılar tarafından eklendiği ve düzenlendiği
çevrimiçi bir kütüphanedir.
14. Viki Çeşitleri (2/8)
2. VikiHaber: Vikihaber bir açık kaynak haber kaynağı vikisidir.
Site işbirlikçi gazetecilik ile yürütülür.
15. Viki Çeşitleri (3/8)
3. VikiKitap: Kullanıcıların katkıları ile özgür, açık içerikli, ücretsiz;
kitaplar, kılavuzlar ve çeşitli yazıların hazırlanmasını sağlayan
oluşumdur.
16. Viki Çeşitleri (4/8)
4. VikiMedia Commons (Çoklu Ortam Paylaşım) : Oluşumun
amacı, Wikimedia Vakfı projelerinin de dahil olduğu projelerin
desteklenmesi suretiyle özgür lisans kullanımının teşvik edilmesi,
özgür lisanslı içeriğin toplanması, geliştirilmesi ve dağıtımına
katkıda bulunulmasıdır.
-Dosya yüklemek için vikimedia kullanılır.
17. Viki Çeşitleri (5/8)
5. VikiVersite: Vikiversite (İngilizcesi Wikiversity) amacı eğitim için
kaynak dökümanlar yapılması ve kullanılması olan bir projedir.
18. Viki Çeşitleri (6/8)
6. VikiSözlük: Vikipedi'yi bütünleyici bir sözlük olması tasarlanan
Vikisözlük bilinen sözlüklerin ötesine geçerek eş ve karşıt
anlamlıları, atasözleri ve deyimleri içeren bir sözlük olmuştur.
19. Viki Çeşitleri (7/8)
7. VikiSöz: Herkesin katılarak oluşturduğu Vikisöz'de atasözleri,
tanınmış insanlardan özlü sözler, söylemler bulabilirsiniz.
20. Viki Çeşitleri (8/8)
8. VikiTür: Özellikle biyologlara yönelik hazırlanmış, herkesin
kolaylıkla değişiklik yapabildiği bir biyolojik tür dizini projesidir.
22. Wikipedia (Vikipedi)
Vikipedi bilinen en kapsamlı ve en geniş katılımlı viki örneğidir.
Kullanıcıları tarafından ortaklaşa olarak birçok dilde hazırlanan,
özgür, bağımsız, ücretsiz, reklamsız, kar amacı gütmeyen bir
internet ansiklopedisidir.
24. Wikipedia’nın Özellikleri (1/2)
Wikipedia sözcüğü, wiki ve pedia kelimelerinin
birleşiminden oluşur. “Wiki” sözcüğü Hawai dilindeki
“wiki wiki” (hızlı ve bilgi amaçlı) sözcüğünden
türetilmiştir. “Pedia” sözcüğü ise Antik Yunan
Medeniyeti’nde “kapsamlı kültürel eğitim sistemi”
anlamına gelir.
Türkçe maddelerin yer aldığı bölümler internette
Vikipedi olarak yer alır.
25. Wikipedia’nın Özellikleri (2/2)
Wikipedia’nın güvenilebilirliği ve doğruluğu konusu üzerine
tartışmalar hala devam etmektedir.
Üye olarak Wikipedia’daki maddelerin içeriğini değiştirmek veya
yeni madde eklemek mümkündür.
Tüm Vikipedilerin şu an 284 dil sürümü, 267 etkin dil sürümü
(100'den fazla maddesi bulunan) mevcuttur.
27. Viki Uygulamaları (2/2)
İnternette çok sayıda ücretsiz Web tabanlı viki uygulamaları
bulunmaktadır. Wetpaint gibi bazı uygulamalar tamamen
üzretsizdir. PBWORKS veya Wikispaces gibi web tabanlı viki
hizmeti veren uygulamalar ücretli olmakla birlikte bireysel viki
çalışmaları için ücretsiz hizmet vermektedir.
28. Wikispaces
Vakıflar, k12 eğitim kurumları ve yüksek öğretim kurumlarına
hizmet vermektedir. Herkes için viki slagonu ile kurulan wikispaces
k12 kullanıcılarına ayrı bir önem vermektedir. Kullanıcılara web
tasarım bilgisi olmadan basit viki sayfaları tasarlama, Web 2.0
masaüstü araçları ekleme, bir grup olarak çevrimiçi çalışma imkanı
vermektedir.
30. PBWORKS
Viki projeleri için çevrimiçi hizmet veren PBWORKS viki projeleri
“çalışma alanı” (workspace) olarak da adlandırılır ve kullanıcı viki
projesi için bir çalışma alanı açar. Ücretler ve şablonlar her alan
için ayrı olarak sunulmaktadır.Eğitim kurumlarına özel fiyat
uygulanmaktadır.
41. Viki Seçiminde Dikkat Edilecek Konular (1/4)
Bir viki projesine başlamadan önce projenin başarılı olabilmesi
için kullanıcı sayısından projeden beklenen sonuçlara kadar
birçok değişkeni dikkate almak gerekir. Bir eğitim kurumunda
veya bir şirkette viki projeleri yürütecek proje yöneticisi, viki
alternatiflerini araştırırken şu sorulardan yola çıkarak tercihini
yapabilir.
42. Viki Seçiminde Dikkat Edilecek Konular (2/4)
Anahtar Özellikler
▪ Vikiyi kaç kişi kullanacak?
▪ Gruplara ayırmak gerekecek mi?
▪ Bu grupların diğer kişilerin sayfalarına erişmesi gerekiyor mu?
▪ Sayfalar herkese açık mı yoksa kapalı mı olacak?
▪ Ne tür yönetim yetkilerine ihtiyaç duyulacak?
43. Viki Seçiminde Dikkat Edilecek Konular (3/4)
Kullanım Kolaylığı
▪ Kullanıcıların Web kullanma tecrübeleri ne düzeyde?
▪ Kullanıcılar temel HTML bilgilerine sahip olmalı mı?
▪ Biçimlendirme ve sayfa düzeni ne kadar önemli, nelerin olması
istenir?
▪ Tek bir seçenek mi yoksa hazır seçenekler olmalı,daha sonradan
değiştirilebilir olmalı mı?
44. Viki Seçiminde Dikkat Edilecek Konular (4/4)
Maliyet
▪ Viki hizmeti için ödenecek bir bütçe,kaynak var mı?
▪ Herhangi bir servise üyelik gerekiyor mu, hedeflerime ücretsiz bir
hizmet ile erişmem mümkün mü?
▪ Olası reklamlar kullanıcıların çalışmalarını etkiler mi?
45. Vikilerin Eğitimde Kullanımı (1/3)
Viki uygulamalarında bağlantı yapılarını kendisi arka planda
yaptığı için öğrenciye ve öğretmene bilgilerini kolaylıkla ve hızlı
aktarma imkânı verir. Öğrenciler herhangi bir konuda
tartışmalar yaparak konu üzerindeki bilgilerini aktarabilir,
düzeltmeler yapabilir ve sonuç olarak ortak bir bilgi
oluştururlar.
46. Viki grup çalışmalarında kullanılabilir. Öğretimde öğrenci aktif
hale gelir hem öğreten hem öğrenen olur bu özelliği dikkate
alınarak eğitim fakültelerinde öğretmen adayları için uygun
ortamlar oluşturulabilir.
Vikilerin Eğitimde Kullanımı (2/3)
47. Vikiler yapılandırmacı eğitim amaçlarına hizmet eder. Bu
amaçlar:
•Paylaşım
•Değerlendirme-geri dönüt
•Araştırma
•Bireysel takip
Vikilerin Eğitimde Kullanımı (3/3)
•Etkileşim ve işbirliği
•Güncelleme
•Sanal topluluklar
48. 48
Öğretmenler, öğrenciler için sayfalar oluşturup onların viki
ortamında çalışmasını sağlayabilir.
Örneğin, öğrenciler “Öğretim Yöntemleri” dersi araştırma
ödevleri için gruplar halinde bir sayfa oluşturabilir ve buldukları
bilgileri bu sayfadan sınıfın diğer üyeleriyle viki platformunda
paylaşabilirler.
Sınıfa Ya da Derse Özel Viki Sayfaları (1/2)
49. 49
Öğrenciler grupların yaptıkları araştırmaların sonuçlarını takip
edip, yorumlar yapabilirler.
Sınıf dışında yaptıkları araştırmaları sürekli olarak Viki
sayfalarında paylaştıkları için öğrenme sınıf duvarlarını aşıp sınıf
dışında da desteklenmektedir.
Sınıfa Ya da Derse Özel Viki Sayfaları (2/2)
50. 50
Öğrenciler projenin ilk aşamasından itibaren yaptıkları işleri,
buldukları kaynakları ve öğrendikleri yeni şeyleri viki sayfalarında
paylaşabilirler.
Proje sonunda dönüp baktıklarında, araştırma sürecinde neler
yaşadıklarının ve nasıl bir yol izlediklerinin farkına varabilirler.
Tüm proje süresince öğretmenler öğrencilerin çalışmalarını
yakından takip edip uygun dönütler verebilir.
Proje İçin Viki Sayfaları
51. 51
Öğrenciler kendi viki sayfalarında ödevleri için buldukları
kaynakları ve kendi ürünlerini paylaşabilir. Diğer öğrenciler bu
ödev ile ilgili yorumlar yapıp katkıda bulunabilir.
Öğrenciler ikişerli gruplar halinde eşleştirilip eşlerin, birbirlerinin
ödevlerine viki sayfasında dönüt vermesi istenebilir.
Ödevler İçin Viki Sayfaları (1/2)
52. 52
Öğrencilerin hepsi aynı ödevi yaptığı için birbirlerinin ödevlerini
incelerken kendi ödevlerinde olmayan noktaları fark edebilirler
ve/veya eksik gördükleri noktaları vurgulayıp arkadaşlarının
ödevlerine katkıda bulunabilirler.
Ödevler İçin Viki Sayfaları (2/2)