1. 20201010
Распрацоўшчыкі: Княжэвіч Ганна Мікалаеўна,Распрацоўшчыкі: Княжэвіч Ганна Мікалаеўна,
Круглік Ганна АнтонаўнаКруглік Ганна Антонаўна
Дзяржаўная ўстанова адукацыіДзяржаўная ўстанова адукацыі
“Валожынскі сельскагаспадарчы“Валожынскі сельскагаспадарчы
прафесіянальны ліцэй”прафесіянальны ліцэй”

2. Подберазь
Пярэжыры
Душкава
Новы двор
Бабровічы
Вішнева
Валожын
Яршэвічы
Дварэц
Гародзькі
Сакаўшчына
Курдуны
Івянец
Ракаў
ЛоскЛоск
ВыбрацьВыбраць населены пунктнаселены пункт
можна левай кнопкай мышыможна левай кнопкай мышы

3. ЛоскЛоск
За туманам сівых стагоддзяўЗа туманам сівых стагоддзяў
Абрысы замка праступаюцьАбрысы замка праступаюць
………………………………………………………………………………
Калісьці на гары вось гэтай,Калісьці на гары вось гэтай,
І сёння ўсё яшчэ высокай,І сёння ўсё яшчэ высокай,
Стаяў ён - велічны, адметны,Стаяў ён - велічны, адметны,
Прыцягваў позіркі здалёку.Прыцягваў позіркі здалёку.
В. ГВ. Гіруць-Русакевічіруць-Русакевіч

4. Сымон БудныСымон Будны (каля 1530-1593)(каля 1530-1593)
Жребий брошен, ноЖребий брошен, но
все же я уверен, чтовсе же я уверен, что
труд мой лучшетруд мой лучше
оценят потомки.оценят потомки.
С. БудныС. Будны
Дата смерціДата смерці
Сымона БуднагаСымона Буднага
праз 400 гадоў, упраз 400 гадоў, у
1993 годзе,1993 годзе,
адзначалася наадзначалася на
сусветным узроўні.сусветным узроўні.
Выдатны беларускі філосаф,Выдатны беларускі філосаф,
багаслоў, пісьменнік і педагогбагаслоў, пісьменнік і педагог
жыў і друкаваў свае кнігі ўжыў і друкаваў свае кнігі ў
Лоску (1573 - 1583)Лоску (1573 - 1583)

5. Сымон Будны вядомыСымон Будны вядомы
як радыкальныяк радыкальны
рэфарматаррэфарматар
хрысціянскай веры,хрысціянскай веры,
літаратар (пісаў налітаратар (пісаў на
беларускай, польскайбеларускай, польскай
і лацінскай мовах),і лацінскай мовах),
перакладчык,перакладчык,
прадстаўнікпрадстаўнік
педагагічнай думкіпедагагічнай думкі
Помнік С. Буднаму ў НясвіжыПомнік С. Буднаму ў Нясвіжы

6. ЛоскаяЛоская
друкарнядрукарня
 Існавала ў другой паловеІснавала ў другой палове XVIXVI ст. ўст. ў
мястэчку Лоскмястэчку Лоск (абсталяванне выкупіў(абсталяванне выкупіў
Ян КішкаЯн Кішка ў Нясвіжскай друкарні);ў Нясвіжскай друкарні);
 Была цэнтрам арыянскагаБыла цэнтрам арыянскага
кнігадрукавання ў Вялікім Княствекнігадрукавання ў Вялікім Княстве
Літоўскім;Літоўскім;
 Ідэйным кіраўніком друкарніІдэйным кіраўніком друкарні ўў
1570 – пач. 1580-х г. быў1570 – пач. 1580-х г. быў Сымон БудныСымон Будны;;
 ДрукарняДрукарня перастала існавацьперастала існаваць пасля смерціпасля смерці
Я. Кішкі (Я. Кішкі (15921592))

7. Найбольш значныя выданніНайбольш значныя выданні
друкарнідрукарні
 Новы ЗапаветНовы Запавет (1574, пераклад, прадмова,(1574, пераклад, прадмова,
каментарыі С. Буднага);каментарыі С. Буднага);
 Пра дзве сутнасці ХрыстаПра дзве сутнасці Хрыста
(1574, С. Будны);(1574, С. Будны);
 Супраць хрышчэння дзяцейСупраць хрышчэння дзяцей
(1574, С. Будны);(1574, С. Будны);
 Пра свецкую ўладуПра свецкую ўладу (1583, С. Будны);(1583, С. Будны);
 Трактат Цыцэрона “Пра абавязкі”Трактат Цыцэрона “Пра абавязкі”
(1576, пераклад С. Кашуцкага)(1576, пераклад С. Кашуцкага)

8. 15381538 годгод
У царкоўных дакументах згадваеццаУ царкоўных дакументах згадваецца
айцец Герасім, Лоскі архімандрытайцец Герасім, Лоскі архімандрыт
((настаяцель праваслаўнага манастыра-настаяцель праваслаўнага манастыра-
архімандрыіархімандрыі) і святар царквы Святога) і святар царквы Святога
МікоМіколлы, які памёр каля 1549 годаы, які памёр каля 1549 года

9. Свята-Георгіеўская царкваСвята-Георгіеўская царква
(1856)(1856)
Размешчана ў паўночнай частцы вёскіРазмешчана ў паўночнай частцы вёскі

10. ПрастольнаеПрастольнае
свята – 6 маясвята – 6 мая

11. Помнік архітэктурыПомнік архітэктуры
рэтраспектыўна-рускага стылюрэтраспектыўна-рускага стылю
Складаецца з прамавугольнага ў плане аб’ёмуСкладаецца з прамавугольнага ў плане аб’ёму
малітоўнай залы пад 2-схільным дахам імалітоўнай залы пад 2-схільным дахам і
3-яруснай шатровай званіцай3-яруснай шатровай званіцай

12. Былы настаяцель храма ГенадзійБылы настаяцель храма Генадзій
Міхеткін з сям’ёйМіхеткін з сям’ёй

13. Ушанаванне памяці трохУшанаванне памяці трох
Віленскіх мучанікаўВіленскіх мучанікаў
Да 25-годдзя ўстанаўлення СабораДа 25-годдзя ўстанаўлення Сабора
Беларускіх Святых адбыўся Хрэсны ходБеларускіх Святых адбыўся Хрэсны ход
пад назвай “Паломніцкі шлях” з іконай іпад назвай “Паломніцкі шлях” з іконай і
каўчэгам з часцінкамі мошчаў трохкаўчэгам з часцінкамі мошчаў трох
Віленскіх мучанікаў па маршруце Мінск –Віленскіх мучанікаў па маршруце Мінск –
Валожын – Вішнева –Подберазь – ЛоскВаложын – Вішнева –Подберазь – Лоск

14. КрыніцаКрыніца
Не толькі для таго, каб памаліццаНе толькі для таго, каб памаліцца
У слаўным Лоску гэтая капліцаУ слаўным Лоску гэтая капліца
Струменіць тут гаючая крыніца,Струменіць тут гаючая крыніца,
Вазьмі з малітвай чыстае вадзіцыВазьмі з малітвай чыстае вадзіцы..
Вярнуцца на картасхемуВярнуцца на картасхему ВыхадДалей

15. Подберазь
Пярэжыры
Душкава
Новы двор
Бабровічы
Вішнева
Валожын
Яршэвічы
Дварэц
Гародзькі
Сакаўшчына
Курдуны
Івянец
Ракаў
ГародзькіГародзькі
ВыбрацьВыбраць населены пунктнаселены пункт
можна левай кнопкай мышыможна левай кнопкай мышы

16. ГародзькіГародзькі
Заснаванне першай царквы ў вёсцыЗаснаванне першай царквы ў вёсцы
адносяць да старажытных часоў.адносяць да старажытных часоў.
Недалёка ад вёскі захавалася царковішча,Недалёка ад вёскі захавалася царковішча,
дзе знаходзілі старажытныя медныядзе знаходзілі старажытныя медныя
манетыманеты

17. Першыя ўспаміны пра царквуПершыя ўспаміны пра царкву
 У царкоўных дакументах самыя ранніяУ царкоўных дакументах самыя раннія
ўспаміны пра царкву ў Гародзькахўспаміны пра царкву ў Гародзьках
адносяць да 1766 года.адносяць да 1766 года.
 Асвечана ў гонар Пакрова ПрасвятойАсвечана ў гонар Пакрова Прасвятой
Багародзіцы, пабудавана з дрэва.Багародзіцы, пабудавана з дрэва.
 У самым пачатку ХІХ ст. будынак згарэў.У самым пачатку ХІХ ст. будынак згарэў.

18. Да 1809 года, намаганнямі надворнага саветнікаДа 1809 года, намаганнямі надворнага саветніка
Аляксея Собалева, на папялішчы выраслаАляксея Собалева, на папялішчы вырасла
новая драўляная царквановая драўляная царква

19. Свята-ПакроўскаяСвята-Пакроўская
царквацарква
(1866)(1866)
 У другой палове ХІХ ст. пачалося ўзвядзенне новагаУ другой палове ХІХ ст. пачалося ўзвядзенне новага
царкоўнага будынка з каменю.царкоўнага будынка з каменю.
 22 кастрычніка 1870 года адбылося асвячэнне, якое22 кастрычніка 1870 года адбылося асвячэнне, якое
правёў святар Антоній Адамовіч разам з 4 іерэяміправёў святар Антоній Адамовіч разам з 4 іерэямі

20. У межах 1898 года на ахвяраванні прыхаджан ваколУ межах 1898 года на ахвяраванні прыхаджан вакол
царквы ўзведзена каменная агароджацарквы ўзведзена каменная агароджа

21. Страта званоўСтрата званоў
((1919 – 1920 гг.)1919 – 1920 гг.)
 У час польска-савецкай вайны па загаду польскіхУ час польска-савецкай вайны па загаду польскіх
улад былі зняты са званіцы і адпраўлены ўулад былі зняты са званіцы і адпраўлены ў
невядомым напрамку званы.невядомым напрамку званы.
 Царква “маўчала” доўга. У 1925 годзе, дзякуючыЦарква “маўчала” доўга. У 1925 годзе, дзякуючы
святару Міхаілу Старыкевічу, зноў змагла іхсвятару Міхаілу Старыкевічу, зноў змагла іх
набыцьнабыць

22. ПомнікПомнік
архітэктурыархітэктуры
рэтраспектыўна-рэтраспектыўна-
рускага стылюрускага стылю
Будынак чатырохчасткавайБудынак чатырохчасткавай
аб’ёмна-прасторавай кампазіцыіаб’ёмна-прасторавай кампазіцыі

23. Від з боку апсідыВід з боку апсіды
ВыхадДалей Вярнуцца на картасхемуВярнуцца на картасхему

24. Подберазь
Пярэжыры
Душкава
Новы двор
Бабровічы
Вішнева
Валожын
Яршэвічы
Дварэц
Гародзькі
Сакаўшчына
Курдуны
Івянец
Ракаў
ЗабрэззеЗабрэззе
ВыбрацьВыбраць населены пунктнаселены пункт
можна левай кнопкай мышыможна левай кнопкай мышы

25. ЗабрэззеЗабрэззе

26. Свята-Дабравешчанская царкваСвята-Дабравешчанская царква
(1867г.)(1867г.)

27. Прастольнае свята –Прастольнае свята –
7 красавіка7 красавіка
Размешчана ў цэнтры вёскі, на плошчы.Размешчана ў цэнтры вёскі, на плошчы.

28. Пабудавана з бутавага каменюПабудавана з бутавага каменю
Помнік архітэктурыПомнік архітэктуры
рэтраспектыўна-рэтраспектыўна-
рускага стылюрускага стылю

29. Галоўны ўваход вырашаныГалоўны ўваход вырашаны
прамавугольным парталам з ганкампрамавугольным парталам з ганкам
ВыхадДалей Вярнуцца на картасхемуВярнуцца на картасхему

30. Подберазь
Пярэжыры
Душкава
Новы двор
Бабровічы
Вішнева
Валожын
Яршэвічы
Дварэц
Гародзькі
Сакаўшчына
Курдуны
Івянец
Ракаў
ВыбрацьВыбраць населены пунктнаселены пункт
можна левай кнопкай мышыможна левай кнопкай мышы
СакаўшчынаСакаўшчына

31. СаСакаўшчынакаўшчына

32. Свята-ІльінскаяСвята-Ільінская
царквацарква
22 жніўня – свята прарока Ільіжніўня – свята прарока Ільі

33. ЦаркваЦарква
знаходзіцца назнаходзіцца на
ўсход ад вёскіўсход ад вёскі
на могілкахна могілках

34. ЦаркваЦарква
пабудавана ўпабудавана ў
1878 годзе з1878 годзе з
драўляныхдраўляных
брусоўбрусоў
Помнік народнага драўлянага дойлідстваПомнік народнага драўлянага дойлідства

35. Адноўлена ўАдноўлена ў
1928 годзе1928 годзе
Дзейнічае з 90-хДзейнічае з 90-х
годоў ХХ ст.годоў ХХ ст.

36. Будынак трохчасткавай аб’ёмна-Будынак трохчасткавай аб’ёмна-
прасторавай кампазіцыіпрасторавай кампазіцыі

37. Ахоўны крыжАхоўны крыж
У 1943 годзе жыхары вёскіУ 1943 годзе жыхары вёскі
Савяцевічы паставіліСавяцевічы паставілі
драўляны крыж. Падобныядраўляны крыж. Падобныя
крыжы ставілі ў халерныякрыжы ставілі ў халерныя
часы, вось савяцеўцычасы, вось савяцеўцы
рашылі, што трэба захавацьрашылі, што трэба захаваць
сябе ад фашысцкай халеры.сябе ад фашысцкай халеры.
Крыж неабходна былоКрыж неабходна было
паставіць за адну ноч.паставіць за адну ноч.
Мужчыны ноччу пры лучынеМужчыны ноччу пры лучыне
абчасалі бервяно іабчасалі бервяно і
зрабілі крыж. Вясковыязрабілі крыж. Вясковыя
жанчыны ўсю ноч пралі,жанчыны ўсю ноч пралі,
потым ткалі ручнік. Напотым ткалі ручнік. На
золку ў пачаткузолку ў пачатку
Савяцевічаў стаяў новыСавяцевічаў стаяў новы
ахоўны крыж.ахоўны крыж.
Вёска ўцалела ў гадыВёска ўцалела ў гады
Вялікай Айчыннай вайны.Вялікай Айчыннай вайны.
ВыхадДалей Вярнуцца на картасхемуВярнуцца на картасхему

38. Подберазь
Пярэжыры
Душкава
Новы двор
Бабровічы
Вішнева
Валожын
Яршэвічы
Дварэц
Гародзькі
Сакаўшчына
Курдуны
Івянец
Ракаў
ВыбрацьВыбраць населены пунктнаселены пункт
можна левай кнопкай мышыможна левай кнопкай мышы
Славенск

39. СлавенскСлавенск

40. Памяць мінулых гадоўПамяць мінулых гадоў
 Першая царква ў Славенску згадваецца зПершая царква ў Славенску згадваецца з
1600 года1600 года

41. Свята-Мікалаеўская царкваСвята-Мікалаеўская царква
існавала тут з 1700 годаіснавала тут з 1700 года

42. Пачатак ХІХ стагоддзя.Пачатак ХІХ стагоддзя.
Славенск мае статус мястэчкаСлавенск мае статус мястэчка
Тут было больш за сотню двароў,Тут было больш за сотню двароў,
царква, царкоўнапрыходская школа іцарква, царкоўнапрыходская школа і
багадзельнябагадзельня

43. Свята-Мікалаеўская царкваСвята-Мікалаеўская царква
Пабудавана ў 1868 – 71 гг. з цэглыПабудавана ў 1868 – 71 гг. з цэглы

44. Грошы на будаўніцтваГрошы на будаўніцтва
царквы сабрала ўцарквы сабрала ў
Пецярбургу княжнаПецярбургу княжна
Таццяна ПацёмкінаТаццяна Пацёмкіна

45. Помнік архітэктуры рэтраспектыўна-рускагаПомнік архітэктуры рэтраспектыўна-рускага
(псеўдарускага) стылю(псеўдарускага) стылю
Храм на паўднёвайХрам на паўднёвай
ускраіне вёскіускраіне вёскі

46. Храм сіметрычна-восевай аб’ёмна-Храм сіметрычна-восевай аб’ёмна-
прасторавай кампазіцыіпрасторавай кампазіцыі
ВыхадДалей Вярнуцца на картасхемуВярнуцца на картасхему

47. Подберазь
Пярэжыры
Душкава
Новы двор
Бабровічы
Вішнева
Валожын
Яршэвічы
Дварэц
Гародзькі
Сакаўшчына
Курдуны
Івянец
Ракаў
Цвіраўшчына
ВыбрацьВыбраць населены пунктнаселены пункт
можна левай кнопкай мышыможна левай кнопкай мышы

48. Цвіраўшчына. КапліцаЦвіраўшчына. Капліца
 На захад ад вёскі, на могілках.На захад ад вёскі, на могілках.
 Пабудавана ў канцы ХІХ – пачатку ХХст.Пабудавана ў канцы ХІХ – пачатку ХХст.

49. КампактныКампактны
квадратны ў планеквадратны ў плане
вежападобны аб’ёмвежападобны аб’ём
з двухсхільнымз двухсхільным
дахам, завершаныдахам, завершаны
цыбулепадобнайцыбулепадобнай
галоўкай нагалоўкай на
васьміграннымвасьмігранным
барабанебарабане

50. Капліца – прыклад малых архітэктурныхКапліца – прыклад малых архітэктурных
форм з мясцовай мастацка-стылявойформ з мясцовай мастацка-стылявой
трактоўкайтрактоўкай

51. Пабудова зПабудова з
бутавагабутавага
каменюкаменю
У дэкоры фасадаўУ дэкоры фасадаў
выкарыстанавыкарыстана
кантраснае спалучэннекантраснае спалучэнне
ружовай неатынкаванайружовай неатынкаванай
бутавай муроўкі сцен ібутавай муроўкі сцен і
жоўтай цаглянайжоўтай цаглянай
вуглавых частак,вуглавых частак,
арачных аконныхарачных аконных
праёмаў,праёмаў,
паўцыркульных бровак,паўцыркульных бровак,
трохвугольных шчытоўтрохвугольных шчытоў
ВыхадДалей Вярнуцца на картасхемуВярнуцца на картасхему

52. Подберазь
Пярэжыры
Душкава
Новы двор
Бабровічы
Вішнева
Валожын
Яршэвічы
Дварэц
Гародзькі
Сакаўшчына
Курдуны
Івянец
Ракаў
Дубіна
ВыбрацьВыбраць населены пунктнаселены пункт
можна левай кнопкай мышыможна левай кнопкай мышы

53. ДубінаДубіна
БаярскаяБаярская

54. Сівая даўнінаСівая даўніна
1560 – 1561гг.1560 – 1561гг.
Па царкоўныхПа царкоўных
дакументах удакументах у
Дубіне існавалаДубіне існавала
праваслаўнаяправаслаўная
царква.царква.

55. Дуб-выратавальнікДуб-выратавальнік
На месцы сучасных дубінскіх могілак рос асобна вялізны дуб. Ён
быў такі тоўсты, што некалькі чалавек, узяўшыся за рукі, не маглі
абхапіць ствол.
Аднойчы надышла страшная навальніца. Загрымеў гром.
Затрэслася зямля. Маланкі паласавалі неба. Дождж ліў як з
вядра. Прыціснуліся да зямлі звяры, спалоханыя птушкі поднялі
немы крык. Знямелі і людзі. Нарэшце раздаўся моцны ўдар,
здрыганулася зямля. Маланка трапіла ў дуб, і ён упаў, прыняўшы
на сябе сілу грому. Раптам стала ціха-ціха, паднялі людзі галовы
і ўбачылі: на месцы дуба ўзвышаецца Божая Маці. Людзі
вырашылі на гэтым месцы пабудаваць царкву. Вакол царквы
жыхары навакольных вёсак знаходзілі і знаходзяць свой апошні
прытулак. Але злыя сілы разбурылі гэтае збудаванне. Яны
хацелі знішчыць людскую памяць. Засталася толькі старэнькая
капліца.
У знак памяці дуба-выратавальніка паселішча назвалі Дубіной.
З легенды

56. На дубінскіхНа дубінскіх
могілках у даўніямогілках у даўнія
часы стаялачасы стаяла
царква Святогацарква Святога
ДзмітрыяДзмітрыя
СалунскагаСалунскага
МіратачывагаМіратачывага

57. Прастольнае свята - 6 маяПрастольнае свята - 6 мая
Свята-Свята-
ГеоргіеўскаяГеоргіеўская
царквацарква
(1868г.)(1868г.)

58. Помнік архітэктурыПомнік архітэктуры
рэтраспектыўна-рэтраспектыўна-
рускага стылюрускага стылю
Пабудавана ў цэнтры вёскі з бутавага каменю.Пабудавана ў цэнтры вёскі з бутавага каменю.
Адноўлена дзейнасць з 1990 г.Адноўлена дзейнасць з 1990 г.

59. Від з боку апсідыВід з боку апсіды

60. шатровая трох’яруснаяшатровая трох’ярусная
вежа-званіца,вежа-званіца,
прамавугольныя ўпрамавугольныя ў
плане трапезная,плане трапезная,
малітоўная зала,малітоўная зала,
акруглая апсідаакруглая апсіда
Сіметрычна-восеваяСіметрычна-восевая
аб’ёмна-прастораваяаб’ёмна-прасторавая
кампазіцыя храмакампазіцыя храма
чатырохчасткавая:чатырохчасткавая:
ВыхадДалей Вярнуцца на картасхемуВярнуцца на картасхему

61. Блаславі, Ўсявышні,Блаславі, Ўсявышні,
нашы нівы,нашы нівы,
І лясы, і рэкі йІ лясы, і рэкі й
сенажаці,сенажаці,
Блаславі, каб светлаБлаславі, каб светла
і шчасліваі шчасліва
Сонцу над зямелькайСонцу над зямелькай
нашай ззяці!нашай ззяці!
““Малітва”.Малітва”. В. Гіруць-РусакевічВ. Гіруць-Русакевіч
ВыхадВярнуцца на картасхемуВярнуцца на картасхему