1. white paper
Efficiëntere zorg stelt specifieke eisen
aan organisatie van ICT
Aan welke eisen moet de ICT organisatie voldoen als het gaat om het waarborgen van
de privacy en continue beschikbaarheid?
De zorgorganisatie groeit steeds verder naar het bedrijfsleven toe. Medische en bestuurlijke doelstellingen
integreren en op elkaar afstemmen is daarom onvermijdelijk. Binnen al die ontwikkelingen staat het streven
naar kwalitatief hoogwaardige, vraaggestuurde zorg centraal.
Al deze uitdagingen vereisen gestroomlijnde bedrijfsprocessen, ondersteund door een optimaal
geïntegreerde en beveiligde informatievoorziening. Bedrijven en instellingen moeten zich bij de registratie
en het gebruik van persoonsgegevens aan meer regels houden dan ooit tevoren. In de praktijk betekent
dit dat er steeds intensievere eisen worden gesteld aan de beveiliging en beschikbaarheid van data en
applicaties.
Dit white paper heeft tot doel u te informeren over:
> De veranderende rol van ICT in de zorg;
> De specifieke eisen die in de zorg aan ICT worden gesteld;
> De invloed van wet- en regelgeving binnen de zorg op de inrichting van de ICT;
> Het belang van beveiliging in het uitwisselen van vertrouwelijke (patiënt)informatie;
> Certificering van ICT in de zorg;
> Welke criteria een rol spelen bij de selectie van de juiste hostingpartner.

2. Efficiëntere zorg stelt specifieke eisen aan organisatie van ICT white paper
ICT in de zorg
De zorgmarkt is door fusies, en niet in de laatste plaats door een continue Het efficiënter en effectiever
aanpassing op de wet- en regelgeving, constant in beweging. inrichten van de ICT-organisatie
In het samensmeltingsproces van een fusie nemen organisaties hun eigen ICT-systemen is steeds belangrijker aan het
mee, maar vindt er maar al te vaak geen werkelijke integratie plaats, waardoor waardoor
worden. Er is voor organisaties
ICT-zaken niet op elkaar aansluiten. Cliëntgegevens zijn soms op zes of zeven plekken in
het ICT-landschap opgeslagen. De veranderende wet-en regelgeving zorgt ervoor dat in de zorg veel winst te behalen
ICT-systemen continu moeten worden aangepast. In de praktijk gaat er veel aandacht door structureel te kijken naar de
uit naar de dagelijkse gang van zaken, en is er in veel gevallen te weinig samenhang
tussen ICT-beleid en het organisatiebeleid. Tegelijkertijd staat de ICT-organisatie onder
inrichting van de ICT.
druk en moeten er kosten worden bespaard. Het efficiënter en effectiever inrichten van
de ICT-organisatie is steeds belangrijker aan het worden. Er is voor organisaties in de
zorg veel winst te behalen door structureel te kijken naar de inrichting van de ICT. Wat
is er nodig, wat behoort tot de eigen kernactiviteiten en voor welke diensten kunnen
beter specialistische partners worden ingeschakeld. Door ICT beleid te maken dat in lijn
is met het organisatiebeleid kan de ICT-organisatie vraag en aanbod veel beter op elkaar
afstemmen en komen efficiënter en effectiever werken werkelijk binnen bereik.
Naast het toegankelijk maken van de medische informatie die voorheen werd
verzameld in een papieren dossier, zijn met ICT in de zorg nu ook allerlei
aanvullende functies mogelijk die de zorgverlening ondersteunen en verbeteren:
> Beslissingsondersteuning van de zorgverlener
> Patiëntondersteuning, zoals zorg op afstand
> Ondersteuning van administratieve processen
> Ondersteuning van kostenbewaking
> Ondersteuning van logistiek, zoals het plannen en maken van afspraken en uitzetten
van aanvragen (ordercommunicatie)
> Ondersteuning van werkprocessen (workflowmanagement)
> Informatiemanagement uit het oogpunt van preventie
Een praktijkvoorbeeld is de website www.zorg-capaciteit.nl. Met behulp van deze
website hebben ziekenhuizen en meldkamers op een efficiënte wijze inzicht in de
beschikbaarheid van intensive-care-bedden. Dit draagt bij aan snelle, doeltreffende
plaatsingen en overplaatsingen van patiënten. Tevens krijgen de meldkamers inzicht in
de beschikbaarheid van extra bedden bij rampen en ongevallen.
Of het nu gaat om het gebruik van een elektronisch dossier of de inzet van geavanceerde
technische hulpmiddelen bij de behandeling van patiënten, ICT krijgt een steeds
prominentere plek in het dagelijks functioneren van de zorg. Het is een onmisbaar
instrument om de zorg in de toekomst kwalitatief hoogwaardig, efficiënt en effectief
te kunnen blijven organiseren. Ziekenhuizen beschikken doorgaans over professionele
www.ramhosting.nl

3. Efficiëntere zorg stelt specifieke eisen aan organisatie van ICT white paper
de databank. Bij verzending van gegevens (zoals bij het invullen van formulieren) wordt
het gebruik van beveiligde internetverbindingen sterk aangeraden.
Om toegang te krijgen tot het landelijke EPD moeten zorgverleners aangesloten zijn op
het beveiligde ‘Landelijk Schakelpunt’ (LSP). Ruim de helft van de huisartsenpraktijken,
63 procent van de huisartsen dienstenstructuren en 82 procent van de apotheken
hebben een abonnement op het LSP. Door de zogenoemde UZI-pas, een elektronisch Om op een veilige manier
authenticatiemiddel (een ‘e-paspoort’) voor de zorg, is de toegang tot het LSP nog
uitgebreider beveiligd. Aan deze pas kunnen bepaalde gebruikersrechten worden datacommunicatie in de
toegekend, zodat medisch personeel alleen de voor hen noodzakelijke patiëntinformatie gezondheidszorg te verzorgen
kan inzien of bewerken. Ingegeven door de noodzaak tot het optimaal beveiligen van
is het noodzakelijk dat er
patiëntinformatie zal naar verwachting het gebruik van de UZI-pas de komende 1 tot 2
jaar een enorme vlucht nemen. veilige koppelingen tussen de
In de discussie over de veiligheid van het LSP en het landelijk EPD, vroeg de Tweede verschillende zorgsegmenten
Kamer om een ‘penetratietest’, waarbij hackers zouden proberen zich toegang te zijn. Een veilige communicatie
verschaffen tot het LSP. Die test is in juli 2009 uitgevoerd. Daarbij zouden geen
is een eerste stap richting
‘bevindingen van betekenis’ zijn gedaan. De aanbevelingen zijn volgens het ministerie
opgevolgd en aan het LSP / Nictiz gecommuniceerd. Om op een veilige manier een goed functionerend EPD
datacommunicatie in de gezondheidszorg te verzorgen is het noodzakelijk dat er veilige waarbij de veiligheid van de
koppelingen tussen de verschillende zorgsegmenten zijn. Een veilige communicatie
patiëntinformatie gewaarborgd
is een eerste stap richting een goed functionerend EPD waarbij de veiligheid van de
patiëntinformatie gewaarborgd blijft. blijft.
Continue beschikbaarheid
Het behoeft geen betoog dat continue beschikbaarheid van patiënteninformatie van
vitaal belang is. Applicaties, data en verbindingen moeten professioneel beheerd en
beveiligd zijn zodat de continuïteit van dienstverlening gewaarborgd blijft. Alleen al om
die reden kijken steeds meer organisaties in de zorg kritisch naar het beheer van hun
ICT-voorzieningen in een eigen serverruimte. Juist omdat er aan ICT in de zorg hoge
en specifieke eisen worden gesteld, is er meer en meer behoefte aan een professionele
hostingpartner die deze complexe organisatie uit handen kan nemen. In de praktijk
groeit de noodzaak hiervoor als een organisatie tegen de grenzen van zijn eigen ICT-
voorzieningen aanloopt. Grenzen die vaak te maken hebben met de hoeveelheid
beschikbare ruimte, informatiebeveiliging, de noodzaak tot vervanging van inmiddels
afgeschreven hardware, of een gebrek aan kennis van de nieuwste technologieën.
Keurmerk voor zorg en ICT
Een zorgorganisatie kan er voor kiezen al deze ICT-eisen zelf in te vullen. Een alternatief
is het zoeken naar een juiste outsourcingspartner/hostingpartner, waardoor de
zorginstelling zich kan blijven richten op het verlenen van hoogwaardige zorg, en de
zorgen met betrekking tot de ICT worden uitbesteed aan een daarin gespecialiseerde
partij. Vraag is dan welke partijen hiervoor geschikt zijn.
www.ramhosting.nl

4. Efficiëntere zorg stelt specifieke eisen aan organisatie van ICT white paper
Organisaties kunnen er voor kiezen hun bedrijfskritische applicaties te verplaatsen naar een Nictiz gecertificeerd datacenter, waar
de applicaties en de data worden ondergebracht. Als eerste stap in dit proces voert RAM Mobile Data standaard een Application
Risk Assessment uit waarbij de applicatie uitgebreid wordt onderzocht op zwakke plekken. Op basis hiervan kunnen gerichte
aanpassingen worden gedaan waardoor de applicatie in optimale staat kan worden overgedragen aan het hostingcenter.
Hierbij kan er tevens een beveiligde (bijv. E-VPN of DSL) verbinding tot stand gebracht naar een of meerdere locaties, waarop de data
versleuteld wordt verstuurd, zodat men veilig kan werken. Door samen te werken met een Nictiz gecertificeerde partner voldoen
organisaties aan de door de overheid gestelde eisen op het gebied van ICT in de zorg.
10 tips voor de selectie van de juiste hostingpartner
- Certificering, organisaties moeten voldoen aan de door de overheid vastgestelde ICT normen;
- Financieel, er zijn geen investeringen nodig in personeel en capaciteit die aanvankelijk onbenut zou blijven;
- Beveiliging, de gegevens worden op afstand bewaard en beheerd in een veilige omgeving;
- Focus, de eigen staf kan zich concentreren op meer strategische projecten;
- Schaalbaar, een oplossing die visie en strategie op de midden-en lange termijn ondersteunt;
- Compatibiliteit, het platform is compatibel met oplossingen voor andere ziekenhuisbehoeften;
- Connectiviteit, het datacenter is in staat om de diversiteit (E-pacity, E-Zorg, DSL, GPRS, Mobitex, etc.) aan
communicatie en verbindingen via het LSP te ondersteunen.
- Kennis, ervaring met diverse software leveranciers en organisaties in de gezondheidszorg
- Continuïteit, een hostingpartner moet over een bepaalde personeelsgrootte beschikken zodat men altijd een
aanspreekpunt heeft
- Redundantie, een datacenter moet meerdere locaties hebben zodat men in geval van een calamiteit (een aanslag,
brand, etc.) kan uitwijken naar een externe locatie
Het Nictiz is het landelijk expertisecentrum dat de ICT-ontwikkeling in de gezondheidszorg faciliteert. De certificering door het Nictiz
kan worden beschouwd als het strengste keurmerk vanuit de overheid voor de zorg en ICT. De focus van het Nictiz ligt dan ook in het
bijzonder op de veiligheid, continuïteit en beschikbaarheid van patiëntinformatie in de ICT. Daarnaast is het Nictiz de beheerder van
het beveiligde landelijke schakelpunt (LSP), waar het merendeel van de zorginstellingen bij zijn of moeten worden aangesloten. Voor
zorgverleners die gebruik willen maken van het landelijk EPD is deze aansluiting bij het LSP een voorwaarde.
Om organisaties en instellingen in de gezondheidssector te ondersteunen met de eisen die vanuit de overheid worden opgelegd
heeft het Nictiz een select gezelschap van 24 ICT bedrijven in Nederland gecertificeerd. Deze bedrijven voldoen aan de landelijke
wet- en regelgeving en zijn in staat om organisaties in de gezondheidszorg actief te ondersteunen op het gebied van ICT en het
uitwisselen van vertrouwelijke gegevens. Een beperkt aantal van deze 24 organisaties, waaronder RAM Mobile Data, leveren ook
hosting diensten die voldoen aan de voorwaarden die in de zorg aan betrouwbare ICT worden gesteld.
Over RAM Mobile Data
RAM Mobile Data is door NICTIZ gecertificeerd als Zorg Service Provider en levert flexibele, hoogwaardige
hosting diensten. In het datacenter van RAM Mobile Data kunnen hosting, beheer, beveiliging, monitoring en
support worden verzorgd zodat de zorginstellingen zich op hun kernactiviteiten kunnen blijven concentreren.
Maatwerk staat hierbij centraal omdat elke organisatie, elk systeem, en elke configuratie anders is. RAM Mobile
Data levert, beheert en koppelt diverse verbindingen en klantlocaties waarbij een mix van vast en draadloos
geen uitzondering zijn. De softwaredivisie van RAM, Navara, ontwikkelt daarnaast mobiele oplossingen voor
organisaties die applicaties ook mobiel beschikbaar willen stellen. www.ramhosting.nl
Voor meer informatie over gespecialiseerde hosting diensten van RAM Mobile Data ga naar www.ramhosting.nl