Empfohlen
Empfohlen
Weitere ähnliche Inhalte
Was ist angesagt?
Was ist angesagt? (20)
Andere mochten auch
Andere mochten auch (20)
Ähnlich wie νεοελληνική λογοτεχνία β΄ γυμνασίου
Ähnlich wie νεοελληνική λογοτεχνία β΄ γυμνασίου (20)
Mehr von Stella Stath
Mehr von Stella Stath (20)
Kürzlich hochgeladen
Kürzlich hochgeladen (9)
νεοελληνική λογοτεχνία β΄ γυμνασίου
- 1. Εκπαιδευτικό Σενάριο «Όταν πεθαίνει ένα παιδί», ποίημα του Τόλη Νικηφόρου 1. Βασικά στοιχεία Τίτλος: Η άλλη πλευρά του φεγγαριού Ερμηνευτική – διαθεματική προσέγγιση προσέγγιση Νεοελληνικής Γραμματείας και Νεοελληνικής Γλώσσας Δημιουργός: Στυλιανή Σταθουλοπούλου, ΠΕ02 Διδακτικό Πεδίο: Νεοελληνική Λογοτεχνία Β΄ Γυμνασίου Διδακτική Ενότητα: Προβλήματα της σύγχρονης ζωής Τμήμα: Β2, 1ο Γυμνάσιο Μαρκόπουλου Ανατολικής Αττικής Χρονική διάρκεια: 5 (πέντε) ώρες. Προϋποθέσεις υλοποίησης: Eξοικείωση με την ομαδοσυνεργατική μάθηση. Εξοικείωση με τους Η/Υ Η παράλληλη διδασκαλία των κειμένων της 7ης ενότητας Της Ν. Γλώσσας Β΄ Γυμνασίου Σύντομη περιγραφή Πρόκειται για ένα σενάριο το οποίο υλοποιήθηκε με βασικό στόχο η αισθητική απόλαυση να συνδεθεί με την καλλιέργεια κοινωνικής ευαισθησίας των μαθητών/τριών, την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και του λόγου σχετικά με τα ερεθίσματα που δέχονται από το περιβάλλον, καθώς και με τη δύναμη της μουσικής. Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές Νεοελληνική Γλώσσα, Αισθητική Αγωγή, Πληροφορική Στόχοι, Σκεπτικό Σκοπός ήταν οι μαθητές/τριες να νιώσουν το ποίημα και τα μήνυματά του, αναγνωρίζοντάς τα και σε άλλα είδη λόγου κι έκφρασης εκτός από την ποιητική, όπως είναι η δημοσιογραφική, προσωπική και η μουσική έκφραση και να καλλιεργήσουν τη δική τους κριτική στάση απέναντι στο σύγχρονο κόσμο.
- 2. Ειδικότεροι γνωστικοί στόχοι ήταν οι μαθητές/τριες: • να εντοπίσουν το κοινωνικό πρόβλημα που παρουσιάζεται στο ποίημα • να συνδέσουν το ποίημα με την 7η ενότητα της Ν. Γλώσσας «Προβλήματα της σύγχρονης ζωής» • να διερευνήσουν τον τρόπο έκφρασης του ποιητή και να τον παραβάλλουν με τον αντίστοιχο άλλων ποιητών • να συνδέσουν τον ποιητικό λόγο με άλλες μορφές λόγου (δημοσιογραφικός, προσωπική αφήγηση) • να συνδέσουν διαθεματικά το ποίημα με εικόνες και μουσική Παιδαγωγικά ζητούμενο για τους μαθητές ήταν: • Να αναπτύξουν συνεργατική διάθεση, μέσω της ομαδικής εργασίας • Να αξιοποιήσουν πληροφορίες με κριτικό και συνθετικό τρόπο • Να καλλιεργήσουν την κοινωνική ευαισθησία και την κριτική σκέψη τους Τεχνικές δεξιότητες τις οποίες αναμενόταν να αναπτύξουν οι μαθητές/τριες: • Ευχέρεια αναζήτησης σε ιστότοπους και ηλεκτρονικά λεξικά • Παραγωγή πολυτροπικών κειμένων Λεπτομερής παρουσίαση της πρότασης -Το πρόβλημα-θέμα που διερευνήθηκε Με αφετηρία το ποίημα του Τόλη Νικηφόρου «Όταν πεθαίνει ένα παιδί», ζητούμενο ήταν οι μαθητές/τριες να ταξιδέψουν πέρα από σύνορα σε τόπους και καταστάσεις μάλλον άγνωστες σε αυτούς, να δουν από άλλη οπτική τον κόσμο και τα προβλήματά του και να επανατοποθετήσουν μέσα σε αυτόν τον εαυτό τους και τα ερεθίσματα του περιβάλλοντός τους. Σκοπός ήταν το μήνυμα του ποιήματος να βιωθεί όσο γίνεται περισσότερο σε συνδυασμό και με άλλα είδη λόγου κι έκφρασης εκτός από την ποιητική, όπως είναι η δημοσιογραφική, προσωπική και η μουσική έκφραση και να καλλιεργήσουν τη δική τους κριτική στάση απέναντι στο σύγχρονο κόσμο. Οι μαθητές/τριες είχαν τη δυνατότητα να προσεγγίσουν το ποίημα ερμηνευτικά
- 3. και αισθητικά και να ολοκληρώσουν την προσέγγιση αυτή βιωματικά, περιηγούμενοι σε ιστότοπους, συλλέγοντας και συνθέτοντας τις κατάλληλες πληροφορίες και προβληματιζόμενοι σχετικά με σοβαρά προβλήματα του κόσμου. -Το θεωρητικό πλαίσιο Η εργασία στηρίχθηκε • Κατά πρώτον, στις αρχές της ανακαλυπτικής και διερευνητικής μάθησης, σύμφωνα με την οποία οι μαθητές/τριες μπορούν να ανακαλύπτουν και να μετασχηματίζουν νέα γνωστικά δεδομένα προκειμένου να τα ενσωματώνουν κριτικά στις διαρκώς μεταβαλλόμενες εσωτερικές γνωστικές και συναισθηματικές δομές τους. • Κατά δεύτερον, στο ομαδοσυνεργατικό μοντέλο διδασκαλίας, σύμφωνα με το οποίο οι μαθητές μαθαίνουν να μαθαίνουν αλληπεδρώντας • Κατά τρίτον, στη διαθεματική προσέγγιση της ποίησης και τη βίωση συναισθημάτων πέρα από την ερμηνευτική και αισθητική ανάλυση του ποιητικού λόγου -Σύνδεση με τα ισχύοντα στο σχολείο Το παρόν διδακτικό σενάριο στηρίχτηκε στους διδακτικούς στόχους του ΑΠΣ και του ΔΕΠΠΣ της Νεοελληνικής Γραμματείας, καθώς βασικός στόχος για τους μαθητές/τριες ήταν: • η επικοινωνιακή ανάπτυξη και ευασθητοποίηση των μαθητών σχετικά με αξίες της ζωής • η ανάπτυξη κριτικής σκέψης και στάσης απέναντι σε θεμελιώδη ζητήματα όπως η δικαιοσύνη και η κοινωνική ευημερία • να κατανοήσουν ότι ο λογοτεχνικός λόγος αναδεικνύει προβλήματα της σύγχρονης ζωής -Οι τεχνολογίες που χρησιμοποιήθηκαν Σχολικό εγχειρίδιο, διαδίκτυο-υπολογιστές, λογισμικό παρουσίασης, φύλλα εργασίας, διαδραστικός πίνακας -Η μεθοδολογία Η παρούσα εργασία στηρίχτηκε στην ομαδοσυνεργατική μέθοδο διδασκαλίας, στην αλληλεπίδραση μεταξύ των μελών των ομάδων καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου τους, το οποίο είχε διερευνητικό και βιωματικό χαρακτήρα. Σημαντικός και ο ρόλος της ολομέλειας, καθώς στο πλαίσιο αυτής αποτιμήθηκε η πορεία της διδασκαλίας και τα όσα αποκόμισαν οι μαθητές.
- 4. -Κατανομή χρόνου – εξέλιξη της διδασκαλίας Το σενάριο αυτό ολοκληρώθηκε σε 5 (πέντε) διδακτικές ώρες Οργάνωση τάξης – υλικοτεχνική υποδομή Η τάξη αποτελούνταν από 22 μαθητές οι οποίοι είχαν ήδη χωριστεί σε 5 ομάδες, λόγω του ότι στο πλαίσιο του μαθήματος εργάζονταν συστηματικά σε περιβάλλον συνεργατικής μάθησης. Οι μαθητές είχαν, επομένως, ήδη αναλάβει ο καθένας το ρόλο του μέσα στην ομάδα. Χρειάστηκε σε δυο ομάδες να γίνει ανακατανομή ρόλων, προκειμένου να χειρίζεται τον υπολογιστή ο/η μαθητής/τρια που διέθετε μεγαλύτερη ευχέρεια στο χειρισμό του υπολογιστή. Ο ρόλος του διδάσκοντα Ο διδάσκων καθ’ όλη την πορεία του σεναρίου είχε συμβουλευτικό και υποστηρικτικό ρόλο στην προσπάθεια των ομάδων να ολοκληρώσουν την προσπάθειά τους, χωρίς να παρεμβαίνει διορθωτικά, αλλά διευκολύνοντας εφόσον αυτό του ζητούνταν. -Ο ρόλος των μαθητών Οι μαθητές/τριεςν φρόντιζαν • σε κάθε ομάδα να υπάρχει τουλάχιστον ένας μαθητής ο οποίος να χειρίζεται με ευχέρεια τον υπολογιστή. • να ακολουθούν οδηγίες, να επιλέγουν τις πληροφορίες που χρειάζονται, ώστε να απαντήσουν σε ερωτήματα και να δημιουργήσουν το δικό τους έργο. -Προαπαιτούμενες γνώσεις Γνώση χειρισμού υπολογιστή, πρόγραμμα παρουσίασης Power Point Περιγραφή σεναρίου 1η διδακτική ώρα στην τάξη: ως αφόρμηση χρησιμοποιήθηκε ο τίτλος του ποιήματος προκειμένου οι μαθητές/τριες να ανακαλέσουν με τη μέθοδο του καταιγισμού ιδεών οποιαδήποτε ιδέα, έννοια σχετική με το θέμα. Στη συνέχεια, ο διδάσκων ανέγνωσε το ποίημα και οι 5 ομάδες των μαθητών επεξεργάστηκαν το 1ο φύλλο εργασίας, που ήταν κοινό και το οποίο αφορούσε στην ερμηνευτική και αισθητική προσέγγιση του ποιήματος.
- 5. 2η διδακτική ώρα στο εργαστήριο Πληροφορικής: οι ομάδες των μαθητών ασχολήθηκαν με το 2ο φύλλο εργασίας τους, το οποίο ήταν διαφορετικό για καθεμιά. Στο πλαίσιο των εργασιών αυτών, οι μαθητές ανά δυο περιηγούνταν στις ιστοσελίδες καταγράφοντας τα στοιχεία που χρειάζονταν, προκειμένου να ολοκληρώσουν το έργο τους. Δημιούργησαν αρχεία επεξεργασίας κειμένου, ενώ ο διδάσκων προσπαθούσε να λύνει τυχόν απορίες ή να διευκολύνει στην υπέρβαση πρακτικών δυσκολιών των ομάδων. -Εργαλεία –πηγές που χρησιμοποιήθηκαν : http://www.greek-language.gr http://www.snhell.gr/kids/content.asp?id=15&cat_id=1 http://www.youtube.com 3η διδακτική ώρα στην τάξη: παρουσίαση εργασιών των ομάδων στην ολομέλεια και συζήτηση/σύνδεση των εργασιών με το νόημα/μήνυμα του ποιήματος. 4η διδακτική ώρα στο εργαστήριο Πληροφορικής: οι ομάδες των μαθητών επεξεργάστηκαν φύλλο εργασίας κοινό με σκοπό τη διαθεματική σύνδεση με την 7η ενότητα της Ν. Γλώσσας Β΄ Γυμνασίου. -Εργαλεία –πηγές που χρησιμοποιήθηκαν : http://www.e-books.edu.gr http://www.google.com εικόνες 5η διδακτική ώρα στην τάξη: οι εργασίες των μαθητών σχετικά με το 2ο φύλλο παρουσιάστηκαν στην ολομέλεια, όπου και συζητήθηκε η νοηματική σύνδεση του ποιήματος με τη θεματική της 7ης ενότητας της Ν. Γλώσσας σχετικά με τα προβλήματα της σύγχρονης ζωής, αλλά και τον τίτλο του σεναρίου, ενώ αποτιμήθηκε και η εμπειρία των μαθητών από τη συμμετοχή τους στο σενάριο αυτό. Άλλες εκδοχές / επεκτασιμότητα • Από τη συζήτηση στην ολομέλεια προέκυψε η ιδέα το υλικό των εργασιών να αξιοποιηθεί για τη δημιουργία αρχείου παρουσίασης (Power Point), video και κολάζ από εικόνες και σχόλια, προκειμένου για μια εκδήλωση του σχολείου αφιερωμένη στην Παγκόσμια Ημέρα Κατά της Φτώχειας (16-17 Οκτωβρίου). • Μια άλλη ιδέα ήταν η κοινοποίηση όλης αυτής της προσπάθειας στη σχολική κοινότητα μέσα από ένα άρθρο για την ιστοσελίδα του σχολείου σχετικό με την πορεία και τα αποτελέσματα της εργασίας που έγινε στο πλαίσιο του σεναρίου.
- 6. Κριτική Περιορισμός χρόνου προέκυψε στη φάση της σύνθεσης και αξιολόγησης, καθώς φάνηκε ότι υπήρξε μεγαλύτερη ανάγκη έκφρασης και ανταλλαγής απόψεων εκ μέρους των μαθητών. Αξιολόγηση Το έργο των ομάδων αξιολογήθηκε διαμορφωτικά εν εξελίξει της διαδικασίας, ενώ η τελική αξιολόγηση προέκυψε τόσο από τη συζήτηση με την ολομέλεια της τάξης, στο τέλος, όσο και από τη συμπλήρωση φύλλου αξιολόγησης κάθε ομάδας. Καθώς ο σκοπός του σεναρίου ήταν να επιτύχει τη συγκινησιακή φόρτιση και εμπλοκή των μαθητών/τριών στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο σύγχρονος κόσμος και να αποτελέσει ισχυρό έναυσμα περεταίρω προβληματισμού, η ποσοτική αξιολόγηση δεν κρίθηκε απαραίτητη. Ζητούμενο στο παρόν σενάριο δεν ήταν η συστηματική αξιολόγηση της ατομικής επίδοσης ούτε η ετεροαξιολόγηση, αλλά η ποιοτική αποτίμηση του τρόπου με τον οποίο βίωσαν τα μέλη τη συμμετοχή τους στο σενάριο. Για όλους τους παραπάνω λόγους, το φύλο αξιολόγησης που συμπλήρωσαν τα μέλη κάθε ομάδας αφορούσε στην ποιοτική αποτίμηση της εμπειρίας και των όσων αποκόμισαν από την εργασία. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β΄ Γυμνασίου Νεοελληνική Γλώσσα Β΄ Γυμνασίου Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών της Νέας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας, εκδόσεις Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κολιάδης, Ε., Θεωρίες Μάθησης και Εκπαιδευτική Πράξη, επιμ. Παρούτσας, Δ. Κολιάδης, Ε., Γνωστική Ψυχολογία, γνωστική νευροεπιστήμη και εκπαιδευτική πράξη, επιμ. Παρούτσας, Δ. (Ακολουθούν τα φύλλα εργασίας και το φύλλο αποτίμησης)
- 7. 1η διδακτική ώρα Προκαταρκτική κειμενοκεντρική προσέγγιση του ποιήματος στην τάξη Α) Η ανάγνωση του ποιήματος από τον διδάσκοντα Β) Κάθε ομάδα αναλαμβάνει την επεξεργασία του 1ου (κοινού) φύλλου εργασίας 1ο φύλλο εργασίας: Γλώσσα – Έκφραση – Ύφος • Εντοπίζουμε τους στίχους που αναπαριστούν εικόνες, μεταφορές, παρομοιώσεις, επαναλήψεις, αλλά και λέξεις που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν αντι-ποιητικές ( που δεν συναντώνται εύκολα στα ποιήματα που έχουμε διαβάσει) Συμπληρώνουμε τον παρακάτω πίνακα: • Διερευνούμε το νόημα του στίχου «λέξη χωρίς εικόνα» Τι είναι αυτό που μας βοηθά να αντιληφθούμε το νοήμα των λέξεων; Ποιος θα καταλάβαινε καλύτερα το νόημα της λέξης «θάλασσα»: Α) ένας άνθρωπος που θα είχε μεγαλώσει σε παραθαλάσσια περιοχή Β) ένας άνθρωπος που δεν θα είχε δει ποτέ του τη θάλασσα ούτε από εικόνες ούτε θα είχε διαβάσει γι’ αυτήν Γ) ένας άνθρωπος που θα είχε διαβάσει τα πάντα γι’ αυτήν χωρίς να έχει δει ούτε μια εικόνα Αιτιολογούμε την απάντησή μας: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………. Αντικαθιστούμε τη λέξη θάλασσα με τη λέξη «πείνα» και τη λέξη «άνθρωπος» με τη λέξη «παιδί» και επαναλαμβάνουμε: Ποιος θα καταλάβαινε καλύτερα το νόημα της λέξης «πείνα»: Α) ένα παιδί που κινδυνεύει να ………………………………………………………. Β) ένα παιδί που δεν έχει ποτέ ………………………………………………………… Εικόνες μεταφορές παρομοιώσεις επαναλήψεις Ασυνήθιστες λέξεις
- 8. Γ) ένα παιδί που ακούει ότι ………………………………………… χωρίς ποτέ να έχει ……………………… Αιτιολογούμε την απάντησή μας: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………....................................................... Επομένως η λέξη «πείνα» αποτελεί λέξη χωρίς εικόνα για όσους……………………....... ………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………........................................................................................ ........................................................................................................................................................................ • Συνδέουμε το «Τοπίο» του Βλάση Κανιάρη (ο πίνακας που διανθίζει τη σελίδα του ποιήματος στο βιβλίο) με τους στίχους του ποιήματος. Συμπληρώνουμε τα παρακάτω κενά: Ο πίνακας εικονίζει ……………………… μέσα σε ………………………… , που αποτελεί το πλαίσιο του θέματος. Αυτά τα…………………… δείχνουν να έχουν κοπεί από το…………………, όπως τα ………………… την εποχή ……………………. , τα οποία έχουν κοπεί από το ……………………. και πέφτουν. Συνολικά θα λέγαμε ότι αυτό το οπτικό σύνολο μπορεί να συνδεθεί με την ……… στροφή του ποιήματος και ιδιαίτερα με τους στίχους ……………………………………………………………………………… Άρα ο συγκεκριμένος πίνακας δεν είναι απλά μια εικόνα στη σελίδα του βιβλίου, αλλά ………………………..………………………………………………………… ………………………………………………………................................................... • Γράφουμε το νόημα του ποιήματος, συμπληρώνοντας τα παρακάτω κενά: Το ποίημα συνδέεται στενά με το κοινωνικό πρόβλημα ……………………………., το οποίο παρουσιάζεται σε ………………………. περιοχές του πλανήτη. Ο ποιητής δείχνει να ειρωνεύεται αυτούς οι οποίοι…………………………………………….... Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το ποίημα αυτό στέλνει ένα μήνυμα κατά ……………………………….., η οποία επικρατεί στον κόσμο και μια κραυγή αγωνίας για να ……………………………..όσοι τώρα είναι ………………………………..για το πρόβλημα. Συνεργάστηκαν οι: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………….......................................................................................
- 9. 2η διδακτική ώρα Διαθεματική προσέγγιση του ποιήματος στο εργαστήριο Πληροφορικής Κάθε ομάδα αναλαμβάνει την επεξεργασία του 2ου φύλλου εργασίας της 1η ομάδα 2ο φύλλο εργασίας «Με άλλα λόγια» • Επισκεπτόμαστε την ιστοσελίδα www.komvos.edu.gr – Λεξικά – Λεξικά on line – www.greek-language.gr – Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής • Πληκτρολογούμε τις λέξεις «ανέχεια, φτώχεια, πείνα, ένδεια» διαδοχικά και γράφουμε τον κοινό ορισμό τους εδώ: • Ποια είναι η κοινή λέξη σε κάθε ορισμό; ……………………………………. • Θα μπορούσαμε να αντικαταστήσουμε τη λέξη αβιταμίνωση με μια φράση που να περιλαμβάνει την κοινή λέξη των παραπάνω ορισμών: Αβιταμίνωση είναι η ………………………………………………………………………… • Ποια από τις παραπάνω λέξεις θα χρησιμοποιούσαμε αντί της λέξης «αβιταμίνωση» προκειμένου να δώσουμε έντονα δραματικό τόνο/ύφος στο ποίημα: ……………………………………………………………………….. Πείνα Ένδεια Φτώχεια Ανέχεια Κοινή λέξη ……………….
- 10. Αβιταμίνωση είναι όρος των στατιστικών δελτίων η πείνα εξωραϊσμένη αποπροσωποποιημένη όπως θα τόνιζε και κάποιος διανοητής λέξη χωρίς εικόνα ένα παιδί είναι μονάκριβο ένα παιδί πεθαίνει κάθε δευτερόλεπτο με την κοιλιά πρησμένη μάτια που δεν χωράνε πια στις κόγχες τους σε χώρες που ονομάζονται εξωτικές πεθαίνει στο κατώφλι του σπιτιού μου όταν πεθαίνει ένα παιδί πέφτει βαθύτατο σκοτάδι το ξημέρωμα βρέχει μεγάλα δάκρυα λαμπερά πέτρινα γίνονται τα φύλλα και τα δέντρα όταν πεθαίνει ένα παιδί ταράζεται ο ύπνος των αρχαίων νεκρών κι από τη γη αναδύονται τα πρόσωπά τους ενώ σαν χάλκινο πουλί ο άνεμος τοξεύεται στο χώμα όταν πεθαίνει ένα παιδί οι λέξεις κι οι φωνές συντρίβονται τριγύρω ο κόσμος καταρρέει • Οπτικοποιούμε τη λέξη: πληκτρολογούμε στη μηχανή αναζήτησης www.google.com εικόνες «πίνακες ζωγραφικής με φτωχά παιδιά». • Στη συνέχεια επιλέγουμε έναν ή δυο πίνακες που θεωρούμε ότι ταιριάζουν με το νόημα της λέξης και τον/τους επικολλούμε εδώ: Συνεργάστηκαν οι: ………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………........................................................................................
- 11. 2η ομάδα 2ο φύλλο εργασίας «Με άλλα λόγια» • Επισκεπτόμαστε την ιστοσελίδα www.komvos.edu.gr – Λεξικά – Λεξικά on line – www.greek-language.gr – Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής • Πληκτρολογούμε τις λέξη «προσωποποιώ» και γράφουμε τον 1ο ορισμό της στο παρακάτω σχήμα: • Επαναλαμβάνουμε για τη λέξη «πρόσωπο» και καταγράφουμε τις σημασίες του 2ου ορισμού που ταιριάζουν με το ρήμα «προσωποποιώ» • Πληκτρολογούμε στη σύνθετη αναζήτηση την πρόθεση από% ως α΄ συνθετικό λέξης και γράφουμε τι δηλώνει σύμφωνα με την 1η και 2η σημασία καθώς και ένα παράδειγμα • Στο κέντρο προσπαθούμε να γράψουμε τι σημαίνει σύμφωνα με τα συμφραζόμενα η λέξη αποπροσωποποίηση. Από- Προσωποποιώ πρόσωπο Αποπροσωποποίηση
- 12. • Αποδίδουμε με δικά μας λόγια το νόημα του στίχου «η πείνα αποπροσωποποιημένη» : …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………................................................................................ Αβιταμίνωση είναι όρος των στατιστικών δελτίων η πείνα εξωραϊσμένη αποπροσωποποιημένη όπως θα τόνιζε και κάποιος διανοητής λέξη χωρίς εικόνα ένα παιδί είναι μονάκριβο ένα παιδί πεθαίνει κάθε δευτερόλεπτο με την κοιλιά πρησμένη μάτια που δεν χωράνε πια στις κόγχες τους σε χώρες που ονομάζονται εξωτικές πεθαίνει στο κατώφλι του σπιτιού μου όταν πεθαίνει ένα παιδί πέφτει βαθύτατο σκοτάδι το ξημέρωμα βρέχει μεγάλα δάκρυα λαμπερά πέτρινα γίνονται τα φύλλα και τα δέντρα όταν πεθαίνει ένα παιδί ταράζεται ο ύπνος των αρχαίων νεκρών κι από τη γη αναδύονται τα πρόσωπά τους ενώ σαν χάλκινο πουλί ο άνεμος τοξεύεται στο χώμα όταν πεθαίνει ένα παιδί οι λέξεις κι οι φωνές συντρίβονται τριγύρω ο κόσμος καταρρέει • Οπτικοποίηση φράσης: πληκτρολογούμε στο www.google.com εικόνες «πίνακες ζωγραφικής με θέμα την πείνα». Στη συνέχεια επιλέγουμε ένα ή δυο πίνακες που θεωρούμε ότι ταιριάζουν με τη φράση και τον/τους επικολλούμε εδώ: Συνεργάστηκαν οι:
- 13. ……………………………………………………..…………………………………………………….. ………………………………………………………………………….................................................................. .............. 3η ομάδα 2ο φύλλο εργασίας «Με άλλους στίχους» • Επισκεπτόμαστε το Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμούν http://www.snhell.gr/kids/content.asp?id=15&cat_id=1 και διαβάζουμε το ποίημα του Στασινόπουλου από το έργο του «Αρμονία» : Προσευχή για τ’ άστεγα παιδιά Στο μαλακό κρεβάτι μου, λευκό μου προσκεφάλι, τι όμορφα που ’ναι απάνω σου να γέρνω το κεφάλι, την ώρα που έξω η βροχή λυσσά κι όλοι οι άνεμοι –κι αχ! πώς φοβάται η μικρή καρδούλα μου και τρέμει! Μα ξέρω, Θεέ μου, πως αλλού κι άλλα παιδάκια θα ’ναι, που πεινασμένα και γδυτά κι έρημα θ’ αγρυπνάνε και που δεν θα ’χουν μαλακό κι ολάσπρο προσκεφάλι, το νυσταγμένο και βαρύ να γείρουνε κεφάλι. Αχ! κάνε, Θεέ μου, στο εξής σ’ όλη την οικουμένη παιδί ορφανό κι αστέγαστο κανένα να μη μένει. Κι όπου δεν έχουν τα φτωχά να γείρουν το κεφάλι, στέλνε με τ’ αγγελούδι σου κι από ’να προσκεφάλι Αβιταμίνωση είναι όρος των στατιστικών δελτίων η πείνα εξωραϊσμένη αποπροσωποποιημένη όπως θα τόνιζε και κάποιος διανοητής λέξη χωρίς εικόνα ένα παιδί είναι μονάκριβο ένα παιδί πεθαίνει κάθε δευτερόλεπτο με την κοιλιά πρησμένη μάτια που δεν χωράνε πια στις κόγχες τους σε χώρες που ονομάζονται εξωτικές πεθαίνει στο κατώφλι του σπιτιού μου όταν πεθαίνει ένα παιδί πέφτει βαθύτατο σκοτάδι το ξημέρωμα βρέχει μεγάλα δάκρυα λαμπερά πέτρινα γίνονται τα φύλλα και τα δέντρα όταν πεθαίνει ένα παιδί ταράζεται ο ύπνος των αρχαίων νεκρών κι από τη γη αναδύονται τα πρόσωπά τους ενώ σαν χάλκινο πουλί ο άνεμος τοξεύεται στο χώμα όταν πεθαίνει ένα παιδί οι λέξεις κι οι φωνές συντρίβονται τριγύρω ο κόσμος καταρρέει . (από το βιβλίο: Mιχ. Δ. Στασινόπουλος, Aρμονία, Eκδόσεις «Kένταυρος», 1956)
- 14. • Συγκρίνουμε τα δυο ποιήματα συμπληρώνοντας τον παρακάτω πίνακα: «Όταν πεθαίνει ένα παιδί» Τόλη Νικηφόρου «Προσευχή για τ’ άστεγα» Μ. Στασινόπουλου Ομοιοκαταληξία Στροφές Λέξεις και φράσεις κοινές Αφηγητής Αντίθετες εικόνες Εικόνες από τη φύση Ύφος αφηγητή • Οπτικοποίηση ποιήματος: πληκτρολογούμε στη μηχανή αναζήτησης www.google.com εικόνες «πίνακες ζωγραφικής με θέμα το παιδί». Στη συνέχεια επιλέγουμε έναν ή δυο που θεωρούμε ότι ταιριάζουν με το νόημα του ποιήματος αυτού και τον/τους επικολλούμε εδώ:
- 15. Συνεργάστηκαν οι: ……………………………………………………..…………………………………………………….. ………............................................................................................................................................................. .................. 4η ομάδα 2ο φύλλο εργασίας «Σε χώρες εξωτικές» • Επισκεπτόμαστε την ιστοσελίδα http://www.youtube.com/watch? v=PALI6iLbq2I Σύμφωνα με την προβολή απαντούμε στις παρακάτω ερωτήσεις: Α) Ποια χώρα παρουσιάζεται; …………………………………………… Β) Εκεί βρέθηκαν δυο ………………………………, οι οποίες αφηγούνται …………………………………………………………………………………………........................................... Γ) Πώς τους φαίνονται οι άνθρωποι και τα παιδιά; …………………………………….......... ………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………....................................................................................... Δ) Ποια προβλήματα εντοπίζουν στη χώρα αυτοί οι δυο επισκέπτριες; ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………….................................................................................................................................... . Ε) Πώς επικοινωνούν τα παιδιά της χώρας αυτής με τον έξω κόσμο; ………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………........................................................................................ Στ) Για ποιο λόγο βρέθηκαν εκεί οι δυο επισκέπτριες; ………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………........................................................................................ Ζ) Η μια εκ των δυο στο τέλος λέει χαρακτηριστικά « για να’ σαι ζωντανός, …………………………………………………………………………………………» • Γραφουμε μια σύντομη περίληψη των όσων είδαμε στην προβολή: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………….................................... . • Επισκεπτόμαστε την ιστοσελίδα https://www.youtube.com/watch? v=YiUQE5bJKFU και ακούμε το τραγούδι, επικεντρώνοντας την προσοχή μας στους στίχους:
- 16. she calls out to the man on the street “Sir, can you help me? It’s cold and I’ve nowhere to sleep…” (αυτή φωνάζει σ΄έναν άντρα που προχωρά στο δρόμο «Κύριε, μπορείτε να με βοηθήσετε; Κάνει κρύο και δεν έχω πού να κοιμηθώ…» He walks on, doesn’t look back, he pretends he can’t hear her (αυτός συνεχίζει να προχωρά, δεν γυρίζει να κοιτάξει, προσποιείται ότι δεν την ακούει) “think twice, it’s just another day for you and me in paradise” (ξανασκέψου, θα είναι άλλη μια μέρα στον παράδεισο για μένα και για σένα) Απαντούμε στις παρακάτω ερωτήσεις: • Ποιο είναι το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η γυναίκα;………………………..... • Τι ζητά;………………………………………………………………………................................... • Πώς την αντιμετωπίζει ο άγνωστος άντρας; ………………………………………… …………………………………………………………………………................................................. Ποια κοινά σημεία εντοπίζουμε στην κατάσταση αυτή και το νόημα του ποιήματος; ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ........................................................................................................................................................................ Αβιταμίνωση είναι όρος των στατιστικών δελτίων η πείνα εξωραϊσμένη αποπροσωποποιημένη όπως θα τόνιζε και κάποιος διανοητής λέξη χωρίς εικόνα ένα παιδί είναι μονάκριβο ένα παιδί πεθαίνει κάθε δευτερόλεπτο με την κοιλιά πρησμένη μάτια που δεν χωράνε πια στις κόγχες τους σε χώρες που ονομάζονται εξωτικές πεθαίνει στο κατώφλι του σπιτιού μου όταν πεθαίνει ένα παιδί πέφτει βαθύτατο σκοτάδι το ξημέρωμα βρέχει μεγάλα δάκρυα λαμπερά πέτρινα γίνονται τα φύλλα και τα δέντρα όταν πεθαίνει ένα παιδί ταράζεται ο ύπνος των αρχαίων νεκρών κι από τη γη αναδύονται τα πρόσωπά τους ενώ σαν χάλκινο πουλί ο άνεμος τοξεύεται στο χώμα όταν πεθαίνει ένα παιδί οι λέξεις κι οι φωνές συντρίβονται τριγύρω ο κόσμος καταρρέει Συνεργάστηκαν οι: ……………………………………………………..…………………………………………………….. ………............................................................................................................................................................. ..................
- 17. 5η ομάδα 2ο φύλλο εργασίας «Σε χώρες εξωτικές» http://www.youtube.com/watch?v=vJKLG2N3G2M Σύμφωνα με την προβολή απαντούμε στις παρακάτω ερωτήσεις: Α) Σε ποια χώρα βρισκόμαστε; ………………………………………................................................ Β) Ποια προβλήματα υπάρχουν εκεί; ………………………………………………......................... ………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………........................................................................................ . Γ) Πώς προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τα προβλήματά τους οι κάτοικοι; ………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………....................................................................................... Δ) Ποιος τους επισκέφθηκε και γιατί ; ………………………………………………....................... ………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………........................................................................................ Ε) Ποιο τραγικό γεγονός αναφέρεται στο βίντεο; Στ) Ποιος ευθύνεται για την κατάσταση αυτή όπως αναφέρεται στο τέλος; ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………….................................................................................................................................... • Επισκεπτόμαστε την ιστοσελίδα https://www.youtube.com/watch? v=0d87N9GIW2I και ακούμε το τραγούδι, επικεντρώνουμε την προσοχή μας στους στίχους: Α) Σε ποια χώρα βρισκόμαστε; ………………………………………................................................ Β) Ποια προβλήματα υπάρχουν εκεί; ………………………………………………......................... ………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………........................................................................................ . Γ) Πώς προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τα προβλήματά τους οι κάτοικοι; ………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………....................................................................................... Δ) Ποιος τους επισκέφθηκε και γιατί ; ……………………………………………….......................
- 18. ………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………........................................................................................ Ε) Ποιο τραγικό γεγονός αναφέρεται στο βίντεο; Στ) Ποιος ευθύνεται για την κατάσταση αυτή όπως αναφέρεται στο τέλος; ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………….................................................................................................................................... • Επισκεπτόμαστε την ιστοσελίδα https://www.youtube.com/watch? v=0d87N9GIW2I και ακούμε το τραγούδι, επικεντρώνουμε την προσοχή μας στους στίχους: There comes a time when we head a certain call (έρχεται μια στιγμή που ακούμε μια φωνή When the world must come together as one (όταν ο κόσμος πρέπει να γίνει ένα) There are people dying Υπάρχουν άνθρωποι που πεθαίνουν And it’s time to lend a hand to life Και είναι ώρα να απλώσουμε το χέρι στη ζωή The greatest gift af all Το μεγαλύτερο από όλα τα δώρα We can’t go on pretending day by day Δεν μπορούμε να υποκρινόμαστε κάθε μέρα που περνά That someone somewhere will soon make a change Ότι κάποιος κάπου θα κάνει σύντομα μια αρχή We are all part of God’s great big family Είμαστε όλοι παιδιά του θεού And the truth you know love is all we need Και η αλήθεια που ξέρεις είναι πως η αγάπη είναι το μόνο που χρειάζεται We are the world we are the children Είμαστε εμείς τα παιδιά όλου του κόσμου We are the ones who make a brighter day Τα παιδιά που θα φέρουν μια μέρα πιο φωτεινή So let start giving Γι’ αυτό ας κάνουμε μια αρχή There’s a choice we’ve making Πρέπει να αποφασίσουμε We’ re saving our own lives Σώζουμε τη ζωή μας It’s true we’ll make a better day just you and me Είναι αλήθεια θα φέρουμε μια καλύτερη μέρα εγώ κι εσύ Αβιταμίνωση είναι όρος των στατιστικών δελτίων η πείνα εξωραϊσμένη αποπροσωποποιημένη όπως θα τόνιζε και κάποιος διανοητής λέξη χωρίς εικόνα ένα παιδί είναι μονάκριβο ένα παιδί πεθαίνει κάθε δευτερόλεπτο όταν πεθαίνει ένα παιδί πέφτει βαθύτατο σκοτάδι το ξημέρωμα βρέχει μεγάλα δάκρυα λαμπερά πέτρινα γίνονται τα φύλλα και τα δέντρα όταν πεθαίνει ένα παιδί ταράζεται ο ύπνος των αρχαίων νεκρών
- 19. με την κοιλιά πρησμένη μάτια που δεν χωράνε πια στις κόγχες τους σε χώρες που ονομάζονται εξωτικές πεθαίνει στο κατώφλι του σπιτιού μου κι από τη γη αναδύονται τα πρόσωπά τους ενώ σαν χάλκινο πουλί ο άνεμος τοξεύεται στο χώμα όταν πεθαίνει ένα παιδί οι λέξεις κι οι φωνές συντρίβονται τριγύρω ο κόσμος καταρρέει Επιλέγουμε ένα στίχο που δείχνει το θέμα του τραγουδιού …………………………………………………................................................................................................... Επιλέγουμε ένα στίχο που δείχνει ποια στάση φαίνεται να έχουν οι άνθρωποι του τραγουδιού απέναντι στην κατάσταση που περιγράφεται; ………………………………………………………………................................................................................ Μοιάζει ή όχι με τη στάση που κρατούν οι άνθρωποι στο ποίημα; ………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………........................................................................................ Συνεργάστηκαν οι: ……………………………………………………..…………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………...............................................................................
- 20. 4η ώρα Σύνδεση με τη θεματική της 7ης ενότητας της Ν. Γλώσσας Β΄ Γυμνασίου στο εργαστήριο Πληροφορικής Με στόχο τη σύνδεση του ποιήματος και των εργασιών που διεξήχθησαν με τη θεματική της 7ης ενότητας Ν. Γλώσσας οι ομάδες των μαθητές θα ασχοληθούν με το παρακάτω (κοινό) φύλλο εργασίας: 3ο φύλλο εργασίας «Πυραμίδα» • Επιλέγουμε και γράφουμε στο παρακάτω σχήμα, σύμφωνα με την κρίση μας, τα τρία σημαντικότερα προβλήματα της σύγχρονης ζωής, αξιοποιώντας τα κείμενα της 7η ενότητα της Ν. Γλώσσας, τις προβολές και το ποίημα «Όταν πεθαίνει ένα παιδί» του Τόλη Νικηφόρου. • Προσθέτουμε : - αποσπάσματα κειμένων και αντίστοιχες εικόνες από το ψηφιακό βιβλίο της Ν. Γλώσσας - ή αποσπάσματα πεζών/ποιημάτων που έχουμε διδαχθεί από το ψηφιακό βιβλίο της Ν. Λογοτεχνίας Β΄ Γυμνασίου (www.e-books.edu.gr) - ή εικόνες σχετικά με τα προβλήματα αυτά από το σύνδεσμο www.google.com • Μορφοποιούμε όπως θέλουμε το σχήμα.
- 21. Συνεργάστηκαν οι: ……………………………………………………..…………………………………………………….. ……………………………………………………..…………………………………………………….. Αποτίμηση (συμπληρώνεται από κάθε μέλος ομάδας) Για την εργασία που κάναμε ως ομάδα πιστεύω ότι ………………………………………………….................................................................................................. ………………………………………………………………………………………………………………………… Θεωρώ ότι το αποτέλεσμα της εργασίας μας …………………………………………………………………………................................................................. ………………………………………………………………………………………………………………………... Κατά τη διάρκεια της εργασίας ένιωσα …………………………………………………………………………………....................................................... ………………………………………………………………………………………………………………………… Νομίζω ότι το πιο θετικό σημείο καθ’ όλη τη διάρκεια της συνεργασίας μας ήταν ……………….................................................................................................................................................. ………………………………………………………………………………………………………………………… Ως προς το μήνυμα του ποιήματος σκέφτομαι ότι 3ο 2ο 1ο
- 22. …………………………………………………………………............................................................................ ………………………………………………………………………………………………………………………... Αυτό που κέντρισε πιο πολύ το ενδιαφέρον μου κατά τη διάρκεια αυτής της εργασίας ήταν ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… Όταν μου έρχεται στο νου η φράση «προβλήματα της σύγχρονης ζωής» σκέφτομαι ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… Εύχομαι ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… Το όνομά μου (προαιρετικά) ……………………………………………………………………………………………………............................ Το όνομα της ομάδας μου (προαιρετικά) ........................................................................................................................................................................