Η εξέλιξη και το τέλος του Ψυχρού πολέμου

Ρασιδάκη Πηνελόπη

Μετά την ίδρυση του NATO η διεθνής ένταση
μεταφέρθηκε στην Ασία.
 1. Φθινόπωρο του 1949: Κινέζικος εμφύλιος
πόλεμος με επικράτηση των κομμουνιστών (ηγέτης
τους ο Μάο τσε Τουγκ) και ίδρυση της Λαϊκής
Δημοκρατίας της Κίνας.
 2. Ιούνιος 1950: επίθεση της κομμουνιστικής
Βόρειας Κορέας εναντίον της φιλοαμερικανικής
Νότιας Κορέας. Στον πόλεμο αυτό ενεπλάκησαν οι
ΗΠΑ [με τη Νότιο Κορέα] και η κομμουνιστική Κίνα
[με τη Βόρειο]
κατέληξε σε ανακωχή που συνήφθη το 1953. Η
διαίρεση της Κορέας σε Βόρεια και Νότια
διατηρήθηκε (έως και σήμερα)

Ο Μάο Τσε Τούνγκ ήταν Κινέζος
κομμουνιστής επαναστάτης και
ιδρυτής της Λαϊκής Δημοκρατίας της
Κίνας, στην οποία κυβέρνησε ως ο
Γενικός Γραμματέας του
Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας,
από την ίδρυση της το 1949, έως και
τον θάνατό του, το 1976

 Η θρυλική «Μεγάλη Πορεία» του Μάο[16 Οκτωβρίου
του 1934 - 20 Οκτωβρίου 1935] που διέσχισε
περπατώντας τη μισή Κίνα. Από τους 72 χιλιάδες,
επιβίωσαν μόνο 6 χιλιάδες μαχητές. Το κατόρθωμα που
διδάσκεται στις στρατιωτικές σχολές

Το βιβλίο Αποφθέγματα του
Προέδρου Μάο γνωστό
στη Δύση ως Κόκκινο Βιβλιαράκι
(ή, Βιβλίο) και κατά την Πολιτιστική
Επανάσταση ως Κόκκινο Βιβλίο-
Θησαυρός, άρχισε να εκδίδεται από
την κυβέρνηση της Λαϊκής
Δημοκρατίας της Κίνας τον Απρίλιο
του 1964. Περιέχει
τις ιδεολογικές θέσεις του τότε Κινέζου
Προέδρου Μάο Τσε Τουνγκ, οι οποίες
επηρέασαν βαθιά τη μαρξιστική σκέψη
της εποχής του, ιδιαίτερα στη Δυτική
Ευρώπη. Έχει μεταφραστεί σε
περισσότερες από 50 γλώσσες.

Απεικόνιση τριών
ερυθροφρουρών από
την Πολιτιστική
Επανάσταση

 ήταν μια κοινωνικο-πολιτική κίνηση που έλαβε
χώρα στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας από
το 1966 έως το1976. Την άρχισε ο γραμματέας
του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας Μάο Τσε
Τούνγκ, με στόχο να ενδυναμώσει τον
κομμουνισμό στη χώρα με την άρση
του καπιταλισμού, παραδοσιακών και
πολιτιστικών στοιχείων την κινεζικής κοινωνίας
και την επιβολή του Μαοϊσμού μέσα στο Κόμμα.
Η επανάσταση σηματοδότησε την επιστροφή
του Μάο Τσετούνγκ σε θέση εξουσίας μετά
το Μεγάλο Άλμα προς τα Εμπρός.

Η σημαία
Το εθνικό
έμβλημα

 συνδυάζουν τις προσωπικές αναμνήσεις της συγγραφέως από την
Κίνα, όπου έζησε ως τα 26 χρόνια της, με υλικό 60
απομαγνητοφωνημένων ωρών με προφορικές αφηγήσεις της
μητέρας της. Η συγγραφέας αποδίδει την οξεία μνήμη της μητέρας
της στις φοβερές ανακρίσεις στις οποίες την υπέβαλαν ως ύποπτη
για αντεπαναστατική δράση. Την είχαν ανακρίνει περί τα δεκαπέντε
διαφορετικά πρόσωπα που την πίεζαν να θυμηθεί λεπτομερώς
οτιδήποτε είχε κάνει ή πει. Το αυτοβιογραφικό αυτό βιβλίο
καταγράφει λοιπόν τη ζωή τριών γενεών Κινέζων γυναικών πρίν και
μετά την Πολιτιστική Επανάσταση του Μάο, διατρέχοντας έτσι
εκατό χρόνια από την πρόσφατη ιστορία της Κίνας. Καθώς η ήρεμη
και μετρημένη πρόζα της Γιούνγκ Τσανγκ μας ξεναγεί στον τρόμο
και στα βάσανα στα οποία υποβάλλεται η οικογένειά της,
παίρνουμε μια γεύση από τον τρόμο και τα βάσανα στα οποία
υποβλήθηκαν εκατομμύρια ζωές. Εδώ αποδόθηκε η πρωτοφανής
επιτυχία του κειμένου-μαρτυρία: στο ότι εγείρει έντονα τα
συναισθήματα του αναγνώστη -οίκτο και φόβο και συμπάθεια- με
αφορμή μια οικογενειακή ιστορία που είναι ταυτόχρονα η σύγχρονη
ιστορία μιας τεράστιας χώρας.

Στον απόηχο της Πολιτιστικής
Επανάστασης στην Κίνα, ένα νεαρό
κορίτσι, η Τζινγκ Τσιόου, ερωτεύεται ένα
αγόρι με το παρατσούκλι "Λάο Σαν". Η
Τζινγκ Τσιόου προέρχεται από μια πολιτικά
διωκόμενη οικογένεια, ενώ ο Λάο Σαν είναι
γιος ενός πανίσχυρου στρατηγού. Εκείνη
φοβάται ότι η σχέση τους είναι
καταδικασμένη, εκείνος όμως κάνει τα
πάντα για να την προστατεύσει και τελικά
κερδίζει την καρδιά της. Η μοίρα, όμως,
έχει αποφασίσει διαφορετικά γι' αυτούς...
Χρόνια αργότερα, η Τζινγκ Τσιόου
δημοσιεύει μέσω της Άι Μι αποσπάσματα
από τα ημερολόγιά της, που μιλούν για
εκείνη τη δυνατή ιστορία αγάπης που
σημάδεψε τη ζωή της για πάντα. Μια
ιστορία συγκινητική και παθιασμένη, που
θα αγγίξει την καρδιά κάθε αναγνώστη.

 Τον Μάρτιο του 1953 πέθανε ο Στάλιν και οι
διάδοχοι του, κυρίως ο Νικίτα Χρουστσόφ,
εγκαινίασαν την πολιτική της ειρηνικής
συνύπαρξης : τα ειρηνικά επιτεύγματα του
σοβιετικού κομμουνισμού, ιδίως στον τομέα
της ανάπτυξης της βαριάς βιομηχανίας,
αποτελούσαν εγγύηση για την επικράτησή
του χωρίς πόλεμο.

 Το 1955 συνήφθη το Σύμφωνο της Βαρσοβίας ,
μια συμμαχία των χωρών της Ανατολικής
Ευρώπης με τη Μόσχα.
 { Το Σύμφωνο της Βαρσοβίας (επίσημα
Συνθήκη της Φιλίας, Συνεργασίας και
Αμοιβαίας Βοήθειας), ήταν μια στρατιωτική
συμμαχία αμυντικού χαρακτήρα των
κομμουνιστικών κρατών της Κεντρικής και
Ανατολικής Ευρώπης.

 Η συμμαχία συγκροτήθηκε στις 14 Μαΐου
του 1955 και ένα μήνα μετά, στις 14 Ιουνίου
υπογράφηκε στη Βαρσοβία της Πολωνίας.
Κύρια αφορμή του συμφώνου αυτού, όπως
υποστήριξε η Σοβιετική Ένωση θεωρώντας
πιθανή απειλή από τη συμμαχία του NATO
ήταν η προ πενθημέρου της ίδρυσης, ένταξη
της "επαναστρατιωτικοποιημένης" Δυτικής
Γερμανίας στο NATO στις 9 Μαΐου του ίδιου
έτους (1955),}

To NATO και
το Σύμφωνο
της
Βαρσοβίας

 To NATO και το Σύμφωνο της Βαρσοβίας υπήρξαν καρποί του
Ψυχρού Πολέμου, της παρατεταμένης πολιτικοδιπλωματικής
διαμάχης, η οποία μετά τη λήξη του Β' Παγκόσμιου Πολέμου το
1945 χώρισε σε δύο στρατόπεδα τους πρώην συμμάχους. Το
Βορειοατλαντικό Σύμφωνο υπέγραψαν (Ουάσινγκτον, 4
Απριλίου 1949) οι υπουργοί Εξωτερικών 12 χωρών: του
Βελγίου, του Καναδά, της Δανίας, της Βρετανίας, της Γαλλίας,
των ΗΠΑ, της Ισλανδίας, της Ιταλίας, του Λουξεμβούργου, της
Νορβηγίας, της Ολλανδίας και της Πορτογαλίας. Το 1952
προσχώρησαν στο NATO η Ελλάδα και η Τουρκία, το 1955 η
τότε Δυτική Γερμανία, το 1982 η Ισπανία, το 1999 η Ουγγαρία, η
Πολωνία και η Τσεχία και το 2004 η Βουλγαρία, η Εσθονία, η
Λετονία, η Λιθουανία, η Ρουμανία, η Σλοβακία και η Σλοβενία.
Έτσι το NATO έχει σήμερα 26 μέλη. Το Σύμφωνο της Βαρσοβίας
(1955) περιλάμβανε ως μέλη τα κομμουνιστικά κράτη της
Ανατολικής Ευρώπης: Βουλγαρία, Αλβανία (ως το 1968),
Τσεχοσλοβακία, Ουγγαρία, Ανατολική Γερμανία, Πολωνία και
Ρουμανία

 Στο 20ό Συνέδριο του Κομμουνιστικού
Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης (ΚΚΣΕ),
στις αρχές του 1956, ο Χρουστσόφ εξήγγειλε
την πολιτική της αποσταλινοποίησης, που
διαβεβαίωνε ότι δε θα επαναλαμβάνονταν
ορισμένες από τις υπερβολές της σταλινικής
περιόδου.

Ο Νικίτα Σεργκιέγιεβιτς
Χρουστσόφ υπήρξε ο
ηγέτης της Σοβιετικής
Ένωσης κατά το
μεγαλύτερο μέρος του
Ψυχρού Πολέμου

3. Η εξαγγελία αυτή παρερμηνεύτηκε από
ορισμένες χώρες στην Ανατολική Ευρώπη.
 Το φθινόπωρο του 1956 η Ουγγαρία ανήγγειλε
την αποχώρησή της από το Σύμφωνο της
Βαρσοβίας
 Σοβιετικά στρατεύματα εισέβαλαν στη χώρα και
κατέστειλαν την εξέγερση.
 Η Δύση δεν μπόρεσε να εκμεταλλευτεί την
κρίση αυτή λόγω της εισβολής στην Αίγυπτο για
την ανατροπή του Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ

 4. Τον Αύγουστο του 1961 η ΕΣΣΔ και η Ανατολική
Γερμανία ανήγειραν, γύρω από το Δυτικό Βερολίνο,
το περιβόητο Τείχος, ώστε να εμποδίσουν την
επικοινωνία μεταξύ των δύο τμημάτων της πόλης
και τη διαφυγή Ανατολικογερμανών, κυρίως νέων,
στη Δύση.
 Στα επόμενα χρόνια πολλοί Ανατολικογερμανοί
έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας να περάσουν
το Τείχος και να διαφύγουν στη Δύση, η οποία
κατήγγειλε την ανέγερση του Τείχους ως εκδήλωση
βαρβαρότητας.
 Το Τείχος του Βερολίνου έγινε το σύμβολο της
διαίρεσης της Ευρώπης έως την πτώση του, το
1989

 Το Τείχος του
Βερολίνου υπήρξε το
γνωστότερο
σύμβολο
του Ψυχρού
Πολέμου και
αποτελούσε, με τα
155 χιλιόμετρα του
γύρω από το Δυτικό
Βερολίνο, τα σύνορα
μεταξύ Δύσης και
Ανατολής.

 Το Τείχος του Βερολίνου ανεγέρθη από τους
Ανατολικογερμανούς, στις 13 Αυγούστου
1961 και έπεσε τη νύχτα της Πέμπτης 9
προς Παρασκευή 10 Νοεμβρίου 1989, μετά
από 28 χρόνια.

 5. To 1962 σημειώθηκε η κρίση των πυραύλων
της Κούβας.
 Η Κούβα βρισκόταν από το 1959 υπό την
ηγεσία του νέου επαναστάτη Φιντέλ Κάστρο,
που αντιστάθηκε στην αμερικανική επιρροή και
προσέγγισε τη Μόσχα.
 Το φθινόπωρο του 1962 οι Αμερικανοί
ανακάλυψαν ότι στην Κούβα επρόκειτο να
εγκατασταθούν σοβιετικοί πύραυλοι, που θα
μπορούσαν να πλήξουν τις ΗΠΑ.
 Ο αμερικανικός στόλος απέκλεισε την Κούβα,
ώστε να εμποδίσει την προσέγγιση σοβιετικού
στολίσκου που κατευθυνόταν στο νησί.

 Για λίγα εικοσιτετράωρα φάνηκε ότι ο κόσμος
θα εμπλεκόταν σε έναν νέο παγκόσμιο
πόλεμο.
 Οι δύο ηγέτες, ο Τζον Κένεντυ και ο Νικίτα
Χρουστσόφ, συμφώνησαν να μην
εγκατασταθούν σοβιετικοί πύραυλοι στο
νησί.
 Λίγο αργότερα, και οι Αμερικανοί απέσυραν
ανάλογους πυραύλους τους από την Τουρκία

Το 1960 εκλέχθηκε
πρόεδρος των ΗΠΑ ο Τζον
Φ. Κένεντυ, πολιτικός νέος,
με εντυπωσιακό λόγο και
παρουσία. Ο Κένεντυ
εξέφρασε τις ελπίδες του
δυτικού κόσμου για μια νέα
εμπνευσμένη ηγεσία, αλλά
η δολοφονία του τον
Νοέμβριο του 1963, σε
συνθήκες που ακόμη
εγείρουν συζητήσεις,
προκάλεσε μεγάλη
απογοήτευση.

Ο Φιντέλ Κάστρο, πλήρες όνομα Φιδέλ Αλεχάντρο Κάστρο
Ρους υπήρξε πρωθυπουργός της Κούβας από το 1959 μέχρι το
Δεκέμβριο του 1976 και αργότερα πρόεδρος της χώρας μέχρι
τις 19 Φεβρουαρίου του 2008, όταν τον διαδέχτηκε ο Ραούλ
Κάστρο

 6. Η δεκαετία του 1960 σημαδεύτηκε από
τον πόλεμο του Βιετνάμ.
 Η χώρα αυτή, στη Νοτιοανατολική Ασία,
βρισκόταν υπό γαλλική αποικιακή εξουσία
έως το 1954, οπότε η ήττα των Γάλλων από
τις κομμουνιστικές δυνάμεις του Χο Τσι Μινχ
οδήγησε στη δημιουργία νέων κρατών:
 α) του κομμουνιστικού Βόρειου Βιετνάμ
 β) του φιλοαμερικανικού Νότιου Βιετνάμ, της
Καμπότζης και του Λάος.

 Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 στο Νότιο
Βιετνάμ ξέσπασε εμφύλια διαμάχη, στην
οποία οι Βορειοβιετναμέζοι ενίσχυαν τις
κομμουνιστικές δυνάμεις.
 Οι Αμερικανοί αποφάσισαν να παρέμβουν με
την αποστολή πρώτα στρατιωτικών
συμβούλων, κατόπιν αεροπορικών
δυνάμεων και, από το 1964, στρατού.

Οι Αμερικάνοι αναγκάστηκαν να
αποχωρήσουν εξαιτίας :
 α)των παρθένων δασών του Βιετνάμ
 β)της σχεδόν καθολικής αντίστασης του
λαού εναντίον των Αμερικανών δεν
επέτρεπαν τη νίκη των τελευταίων.
 γ) των μεγάλων απωλειών τους

 οι μεγάλες απώλειες των Αμερικανών
 οι ακρότητες που διέπραξαν οι αμερικανικές
δυνάμεις στο Βιετνάμ
 το γεγονός ότι η ίδια η αμερικανική κοινωνία
δεν είχε πειστεί για την αναγκαιότητα του
πολέμου
προκάλεσαν ένα μαζικό κίνημα εναντίον του
πολέμου στις ίδιες τις ΗΠΑ.

Βιετνάμ : Χωρικοί υπό
κράτηση από τον
Αμερικανικό Στρατό, 1966

 Την απόφαση αποχώρησης υλοποίησε το 1973
η κυβέρνηση του προέδρου Ρίτσαρντ Νίξον, με
υπουργό Εξωτερικών τον Χένρυ Κίσινγκερ.
 Το 1975 το Βόρειο Βιετνάμ επιτέθηκε στο Νότιο,
νίκησε και η χώρα επανενώθηκε υπό
κομμουνιστική εξουσία.
Ο πόλεμος του Βιετνάμ προκάλεσε μεγάλο
πλήγμα στο αμερικανικό γόητρο διεθνώς.

 Πίτερ Ντέιβις, Καρδιές και σκέψεις (1974).
Εξομολογήσεις Αμερικανών βετεράνων του
Βιετνάμ, όσο ακόμα κρατούσε ο πόλεμος.
 Φράνσις Φορντ Κόπολα, Αποκάλυψη
τώρα!(1979).
Μία από τις σημαντικότερες ταινίες με θέμα
τον πόλεμο του Βιετνάμ.
...ακούστε μουσική
 John Lennon & Plastic Ono Band, Give
peace a chance (1969).

PLATOON (1986)
Written and Directed by
Oliver Stone
Produced by
Arnold Kopelson
Photographed by
Robert Richardson
Edited by
Claire Simpson
Music by
Georges Delerue

 Απόπειρα Τσεχοσλοβακίας ( 1968) να
τηρήσει αποστάσεις από τη Μόσχα εισβολή
των κρατών – μελών του Συμφώνου της
Βαρσοβίας στη χώρα
 Το 1971-1972 οι ΗΠΑ προσέγγισαν την
κομμουνιστική Κίνα, η οποία είχε ήδη
συγκρουστεί με τη Σοβιετική Ένωση.
Η σινοαμερικανική προσέγγιση(Κίνας και
Αμερικής) αποτέλεσε σοβαρό πλήγμα στη
γεωπολιτική θέση της ΕΣΣΔ.

 Στα τέλη της δεκαετίας του 1960 έτεινε να
επικρατήσει το κλίμα της «ύφεσης» : μείωση
της έντασης του ανταγωνισμού μεταξύ των
δύο συνασπισμών. Αυτή διαφάνηκε από:
 την αναγνώριση της Ανατολικής Γερμανίας
από τη Δυτική: νέα ανατολική πολιτική
(οστπολιτίκ = πολιτική "αλλαγής μέσω
επαναπροσέγγισης") του Δυτικο- γερμανού
καγκελάριου Βίλυ Μπραντ

 Τελική Πράξη του Ελσίνκι, διακήρυξη που
αποσκοπούσε στο να διευκολύνει τη
συνύπαρξη κρατών με διαφορετικά πολιτικά
και κοινωνικά συστήματα και η οποία
αναγνώριζε το απαραβίαστο των συνόρων
στην Ευρώπη (1975 : σύγκληση στο Ελσίνκι
της ουδέτερης Φινλανδίας μιας διάσκεψης με
τη συμμετοχή 33 χωρών της Ανατολικής και
της Δυτικής Ευρώπης, των ΗΠΑ και του
Καναδά)

1η : το 1973 με τη μεγάλη αύξηση των τιμών
του πετρελαίου με αφορμή τον
αραβοϊσραηλινό πόλεμο οικονομική
καχεξία του δυτικού κόσμου
2η : το 1979 – 1981 μετά την επιτυχία της
ισλαμικής επανάστασης στο Ιράν υπό την
ηγεσία του Αγιατολάχ Χομεϊνί
εισβολή Σοβιετικής Ένωσης στο Αβγανιστάν
για να περιορίσει την επιρροή των
ισλαμιστών το Δεκέμβριο του 1979.

 ► ΗΠΑ: πρόεδρος της Αμερικής ο Ρόναλντ
Ρίγκαν (1981) πρώην ηθοποιός που ως
πολιτικός έδειξε σημαντικές επικοινωνιακές
ικανότητες. Θεωρούσε ότι οι Σοβιετικοί είχαν
εκμεταλλευτεί την ύφεση για να προωθήσουν
τις θέσεις τους
 ► ΕΣΣΔ: αποφάσισε να εγκαταστήσει νέους
πυραύλους στην Ευρώπη
το ΝΑΤΟ ανέπτυξε αντίστοιχους
αμερικανικούς

 ► Κομμουνιστική Πολωνία: δημιουργήθηκε
ένα εργατικό συνδικάτο, η “Αλληλεγγύη”, μη
ελεγχόμενο από το κομμουνιστικό κόμμα, με
ηγέτη τον Λεχ Βαλέσα.
Πολωνικός στρατός : διενέργησε
πραξικόπημα, εγκατέστησε στρατιωτική
δικτατορία υπό τον στρατηγό Βόιτσεχ
Γιαρουζέλσκι και έθεσε την “Αλληλεγγύη”
εκτός νόμου

Λεχ Βαλέσα :
Μέχρι και τοίχοι εργατικών πολυκατοικιών στολίζονταν με
το πορτρέτο του, σημαίες και γροθιές της «Αλληλεγγύης»

 Γκίντερ Γκρας, Το τενεκεδένιο ταμπούρλο (1959).
Μυθιστόρημα με φόντο τη νεότερη ιστορία της
Γερμανίας.
 Βέρα Πανόβα, Ο Σεριόζα (1982). Οι χώρες της Α.
Ευρώπης κατά τη δεκαετία του 1950.
 Ίλια Έρενμπουργκ, Το λιώσιμο των πάγων (1954).
Ένα μυθιστόρημα που συνδέθηκε με το τέλος του
σταλινισμού στη Σοβιετική Ένωση.
 ...δείτε κινηματογραφική ταινία
 Βιτόριο ντε Σίκα, Κλέφτης ποδηλάτων (1948). Μια
εικόνα της μεταπολεμικής Ευρώπης μέσα απ’ τη
μεταπολεμική Ιταλία.
 ...ακούστε μουσική
 Beatles, All you need is love (1967) και John
Lennon, Imagine (1971).

 ● Η Σοβιετική Ένωση αντιμετώπιζε σοβαρά
οικονομικά προβλήματα
 → το 1985 ανήλθε στην εξουσία ο Γκορμπατσόφ
που προσπάθησε να μεταρρυθμίσει τη χώρα του
(Περεστρόικα: σειρά δημοκρατικών
μεταρρυθμίσεων)
 → Η μεγαλύτερη διαφάνεια, ήλπιζε ο Γκορμπατσόφ,
θα συνέβαλε στην οικονομική ανασύνταξη της
ΕΣΣΔ.
 Ωστόσο, στην πολιτική του Γκορμπατσόφ δε δόθηκε
χρόνος, ώστε να φέρει αποτελέσματα → Σύντομα
εκδηλώθηκαν εθνικιστικές αναταραχές στην
Αρμενία, στη Γεωργία και στις χώρες της Βαλτικής.

 Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ αναφέρεται στη σημασία της περεστρόικα
 2. Μιχαήλ Γκορμπατσόφ: Ο τελευταίος ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης δεν κατάφερε
να ελέγξει τις μεταρρυθμίσεις που προσπάθησε να εφαρμόσει, με αποτέλεσμα την
ανατροπή τόσο του ίδιου όσο και του σοβιετικού καθεστώτος. Η περεστρόικα είναι
επιτακτική αναγκαιότητα που πηγάζει από τις διαδικασίες ανάπτυξης στη
σοσιαλιστική κοινωνία μας. Αυτή η κοινωνία είναι πλέον ώριμη για αλλαγή. Την
αποζητούσε από πολύ καιρό. Κάθε καθυστέρηση στην έναρξη της περεστρόικα θα
μπορούσε να οδηγήσει, στο κοντινό μέλλον, σε μια οξυμένη εσωτερική κατάσταση, η
οποία, για να το θέσω ωμά, θα εγκυμονούσε σοβαρές κοινωνικές, οικονομικές και
πολιτικές κρίσεις.
 Μ. Γκορμπατσόφ, Περεστρόικα, μτφρ. Α. Βερυκοκάκη, Νέα Σύνορα-Λιβάνης, Αθήνα
1987, σ. 22.

 Επίσκεψη Γκορμπατσόφ στο Ανατολικό Βερολίνο
όπου τάχθηκε υπέρ της ελεύθερης επικοινωνίας με
το Δυτικό
πτώση του Τείχους και επανένωση της Γερμανίας
(1990): Ομάδες πολιτών άρχισαν να γκρεμίζουν
τμήματα του Τείχους και να περνούν στο Δυτικό
Βερολίνο.
Η πτώση του Τείχους, γεγονός μεγάλης συμβολικής
σημασίας, οδήγησε το επόμενο έτος (1990) στην
επανένωση της Γερμανίας.
Παράλληλα κατέρρευσαν και τα άλλα φιλοσοβιετικά
καθεστώτα στην Ανατολική Ευρώπη.

 Ακραίες δυνάμεις στο σοβιετικό σύστημα οι οποίες
προσπάθησαν να ανατρέψουν τον Γκορμπατσόφ
(1991)
 Το πραξικόπημα απέτυχε λόγω της αντίδρασης του
λαού της Μόσχας ο οποίος κατέβηκε στους
δρόμους υπό την ηγεσία του Μπόρις Γιέλτσιν
(πρόεδρος Ρωσικής Ομοσπονδίας) αλλά σήμανε το
τέλος της Σοβιετικής Ένωσης
 Ο Γιέλτσιν συμφώνησε με τους ηγέτες των άλλων
σοβιετικών δημοκρατιών στη δημιουργία μιας
χαλαρής Κοινοπολιτείας Ανεξάρτητων Κρατών
(1991)
Με την ισχύ αυτής της συμφωνίας η ΕΣΣΔ είχε
διαλυθεί και ο διπολικός κόσμος είχε φτάσει στο
τέλος.

 Στέλιος Κούλογλου,
Μια φορά κι έναν καιρό ήταν μία Σοβιετική Ένωση...
(1992),
Μην πας ποτέ μόνος στο ταχυδρομείο (2002).
Δύο βιβλία που αναφέρονται στην κατάρρευση της
Σοβιετικής Ένωσης.
...δείτε κινηματογραφικές ταινίες
 Λ. Μποντρόβα, Σ’ εκείνη τη χώρα (1997).
Οι αλλαγές στη Σοβιετική Ένωση μέσα από τη ζωή ενός
μικρού ρωσικού χωριού.
 Λικ και Ζαν Πιερ Νταρντέν, Η υπόσχεση (1996).
Η εκμετάλλευση των μεταναστών στην Ευρώπη.

 Στάνλεϊ Κιούμπρικ, SOS, Πεντάγωνο καλεί
Μόσχα (1964).
Χιουμοριστική αλλά και αιχμηρή ματιά στον
ψυχρό Πόλεμο.
 Σίντνεϊ Λιούμετ, Ο συναγερμός του
θανάτου(1968).
Ένα σχόλιο για την πυρηνική «ισορροπία
του τρόμου».

Η εξέλιξη και το τέλος του Ψυχρού πολέμου

Empfohlen

Empfohlen

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

Was ist angesagt? (20)

Andere mochten auch

Andere mochten auch (7)

Ähnlich wie Η εξέλιξη και το τέλος του Ψυχρού πολέμου

Ähnlich wie Η εξέλιξη και το τέλος του Ψυχρού πολέμου (20)

Mehr von Πηνελόπη Ρασιδάκη

Mehr von Πηνελόπη Ρασιδάκη (19)

Kürzlich hochgeladen

Kürzlich hochgeladen (20)

Η εξέλιξη και το τέλος του Ψυχρού πολέμου