Trần Văn Ngọc

1. SUY HÔ HẤP CẤPSUY HÔ HẤP CẤP
PGS.TS. TRẦN VĂN NGỌCPGS.TS. TRẦN VĂN NGỌC
BM NỘI –ĐHYDBM NỘI –ĐHYD
KHOA HÔ HẤP-BVCRKHOA HÔ HẤP-BVCR

2. Định nghĩaĐịnh nghĩa
SHH :SHH : heä hoâ haáp khoâng coønheä hoâ haáp khoâng coøn
ñaûm baûo 1 trong 2 chöùc naêngñaûm baûo 1 trong 2 chöùc naêng
cung caáp oxy vaø ñaøo thaûicung caáp oxy vaø ñaøo thaûi
CO2.CO2.
SHH caáp coù söï roái loaïn khí maùu vaøSHH caáp coù söï roái loaïn khí maùu vaø
toan kieàm ñe doaï tính maïngtoan kieàm ñe doaï tính maïng

3. Phân lọai SHH cấp :Phân lọai SHH cấp :
SHH taêng thaùn khíSHH taêng thaùn khí :do öù CO:do öù CO22 ( PaCO( PaCO22
> 45 mmHg )> 45 mmHg )  toan hoâ haáp ( pH <toan hoâ haáp ( pH <
7,35 ).7,35 ).
SHH giaûm oxy maùuSHH giaûm oxy maùu : PaO: PaO22 < 60 mmHg .< 60 mmHg .
 thôû nhanh vaø giaûm PaCOthôû nhanh vaø giaûm PaCO22 . Trong. Trong
GĐ naëng coù theå gaây taêng COGĐ naëng coù theå gaây taêng CO22 ..
SHH vöøa coù taêng COSHH vöøa coù taêng CO22 vaø giaûm Ovaø giaûm O22
maùu.maùu.

4. SINH LYÙ BEÄNHSINH LYÙ BEÄNH
1. SHH giaûm oxy maùu :1. SHH giaûm oxy maùu :
Do moät trong caùc roái loaïn sau :Do moät trong caùc roái loaïn sau :
Shunt :Shunt :
Shunt baåm sinh : bònh tim/ mm lôùn.Shunt baåm sinh : bònh tim/ mm lôùn.
Shunt maéc phaûi : do beänh ôû phoåi.Shunt maéc phaûi : do beänh ôû phoåi.
Maát caân baèng V/QMaát caân baèng V/Q :beänh phoåi taéc ngheõn:beänh phoåi taéc ngheõn
( COPD, hen), vieâm moâ keõ , taéc maïch ( thuyeân( COPD, hen), vieâm moâ keõ , taéc maïch ( thuyeân
taéc phoåi).taéc phoåi).
Giaûm noàng ñoä oxy hít vaøoGiaûm noàng ñoä oxy hít vaøo
Giaûm thoâng khí :Giaûm thoâng khí :  taêng PaCO2 vaø giaûm oxytaêng PaCO2 vaø giaûm oxy
maùu ( do taêng CO2 pheá nang thay theá O2. )maùu ( do taêng CO2 pheá nang thay theá O2. )
Roái loaïn khuyeách taùn :Roái loaïn khuyeách taùn : Giaûm O2 maùu trongGiaûm O2 maùu trong
nhoùm beänh naày thöôøng do maát caân baèng V/Qnhoùm beänh naày thöôøng do maát caân baèng V/Q
Oxy TM troän giaûm :Oxy TM troän giaûm : thieáu maùu , giaûm cung löôïngthieáu maùu , giaûm cung löôïng
tim, giaûm oxy maùu , taêng tieâu thuï oxy --> giaûm O2tim, giaûm oxy maùu , taêng tieâu thuï oxy --> giaûm O2

5. SINH LYÙ BEÄNHSINH LYÙ BEÄNH
2. SHH taêng CO2:2. SHH taêng CO2:
Söï cung - caàu trong thoâng khí :Söï cung - caàu trong thoâng khí :
CungCung ( ventilatory supply ) laø thoâng( ventilatory supply ) laø thoâng
khí töï nhieân toái ña ñöôïc duy trì maøkhí töï nhieân toái ña ñöôïc duy trì maø
khoâng laøm meät cô hoâ haáp.khoâng laøm meät cô hoâ haáp.
Caàu :Caàu : ( ventilatory demand ) laø( ventilatory demand ) laø
thoâng khí phuùt töï nhieân , khi ñöôïcthoâng khí phuùt töï nhieân , khi ñöôïc
duy trì haèng ñònh seõ laøm PaCOduy trì haèng ñònh seõ laøm PaCO22 oånoån
ñònh..ñònh..
Bình thöôøng ,cung > caàu . Nhö vaäyBình thöôøng ,cung > caàu . Nhö vaäy
khi gaéng söùc khoâng coù söï taêngkhi gaéng söùc khoâng coù söï taêng
PaCOPaCO2..

6. SINH LYÙ BEÄNH :SINH LYÙ BEÄNH :
2. SHH taêng CO2. SHH taêng CO22::
Caùc yeáu toá laøm giaûm cung vaøCaùc yeáu toá laøm giaûm cung vaø
taêng nhu caàu thoâng khí :taêng nhu caàu thoâng khí :
+ Giaûm cung :+ Giaûm cung :
• Bònh thaàn kinh cô,Bònh thaàn kinh cô,
• SDD ,SDD ,
• RL ñieän giaûi,RL ñieän giaûi,
• Giaûm CN neuron vaän ñoäng,Giaûm CN neuron vaän ñoäng,
• Taêng nhu caàu naêng löôïng hoaïtTaêng nhu caàu naêng löôïng hoaït
ñoäng côñoäng cô hoâ haáp,hoâ haáp,
• Baát thöôøng cô hoïc hoâ haáp…Baát thöôøng cô hoïc hoâ haáp…

7. SINH LYÙ BEÄNH :SINH LYÙ BEÄNH :
2. SHH taêng CO2. SHH taêng CO22::
Caùc yeáu toá laøm giaûm cung vaøCaùc yeáu toá laøm giaûm cung vaø
taêng nhu caàu thoâng khí :taêng nhu caàu thoâng khí :
+ Taêng caàu thoâng khí+ Taêng caàu thoâng khí
• Taêng Vd / Vt : hen , KPT ..;Taêng Vd / Vt : hen , KPT ..;
• Taêng tieâu thuï oxy : soát ,nhieãmTaêng tieâu thuï oxy : soát ,nhieãm
truøng,truøng, taêng coâng thôû…;taêng coâng thôû…;
• Giaûm oxy maùy ,Giaûm oxy maùy ,
• Toan chuyeån hoaù,Toan chuyeån hoaù,
• Nhieãm truøng ,Nhieãm truøng ,
• Suy thaän, gan …).Suy thaän, gan …).

8. SINH LYÙ BEÄNH :SINH LYÙ BEÄNH :
2. SHH taêng CO2:2. SHH taêng CO2:
Cô cheá chaùnh cuûa taêng CO2Cô cheá chaùnh cuûa taêng CO2 ::
+ Taêng SX CO2:+ Taêng SX CO2: soát ,n.truøng, co giaät ,tieâusoát ,n.truøng, co giaät ,tieâu
thuï nhieàu ñöôøng.thuï nhieàu ñöôøng.
+ Taêng khoaûng cheát :+ Taêng khoaûng cheát :
Vuøng phoåi ñöôïc thoâng khí nhöng khoângVuøng phoåi ñöôïc thoâng khí nhöng khoâng
töôùi maùutöôùi maùu
Giaûm töôùi maùu > giaûm thoâng khíGiaûm töôùi maùu > giaûm thoâng khí
( COPD , hen , xô nang , xô phoåi , guø veïo( COPD , hen , xô nang , xô phoåi , guø veïo
coät soángcoät soáng
+ Giaûm thoâng khí phuùt :+ Giaûm thoâng khí phuùt : beänh TK trungbeänh TK trung
öông ,TK ngoaïi bieân ( Guillain-Barreù, xôöông ,TK ngoaïi bieân ( Guillain-Barreù, xô
hoaù coät beân teo cô ,nhöôïc cô , vieâm ña cô ,hoaù coät beân teo cô ,nhöôïc cô , vieâm ña cô ,
loaïn döôõng cô ….)loaïn döôõng cô ….)

9. CHAÅN ÑOAÙN SUY HOÂ HAÁPCHAÅN ÑOAÙN SUY HOÂ HAÁP
CÑ SHH caáp hay maõn :LSCÑ SHH caáp hay maõn :LS nghi ngôønghi ngôø
, CÑ xaùc ñònh = KMÑM.( PaO, CÑ xaùc ñònh = KMÑM.( PaO22 < 60< 60
mmHg, PaCOmmHg, PaCO22 > 50 mmHg)> 50 mmHg)
Caàn CÑ sôùm ng.nhaân SHH cuøng luùcCaàn CÑ sôùm ng.nhaân SHH cuøng luùc
ñieàu trò SHH. .ñieàu trò SHH. .

10. Khi nghi ngôø SHH treân LS caànKhi nghi ngôø SHH treân LS caàn
laøm ngay KMÑM ñeålaøm ngay KMÑM ñeå ::
+ Chaån ñoaùn xaùc ñònh,+ Chaån ñoaùn xaùc ñònh,
+ Phaân bieät caáp vaø maõn ,+ Phaân bieät caáp vaø maõn ,
+ Ñaùnh giaù RL chuyeån hoùa+ Ñaùnh giaù RL chuyeån hoùa
+ Giuùp theo doõi trò lieäu.+ Giuùp theo doõi trò lieäu.

11. TD: KMÑMTD: KMÑM
PaCO2 60 mmHg , HCO3 25 mEq/l , pHPaCO2 60 mmHg , HCO3 25 mEq/l , pH
7,257,25
PaCO2 60 mmHg , HCO3 36 ,PaCO2 60 mmHg , HCO3 36 , pH 7,38pH 7,38
PaCO2 70 mmHg , HCO3 36 ,PaCO2 70 mmHg , HCO3 36 , pHpH
7,28 , PaO2 35 mmHg , FiO2 21%7,28 , PaO2 35 mmHg , FiO2 21%
PaCO2 33 mmHg , HCO3 22 ,PaCO2 33 mmHg , HCO3 22 , pHpH
7,45 , PaO2 40 mmHg , FiO2 21%7,45 , PaO2 40 mmHg , FiO2 21%

12. NGUYEÂN NHAÂNNGUYEÂN NHAÂN
SUY HOÂ HAÁP CAÁPSUY HOÂ HAÁP CAÁP
Bệnh lyù hoâ haáp : vieâm phoåi , phuøBệnh lyù hoâ haáp : vieâm phoåi , phuø
phoåi , hen , COPD …phoåi , hen , COPD …
Tim maïch : tuït HA , suy tim naëngTim maïch : tuït HA , suy tim naëng
Ngoaøi cô quan hoâ haáp : vieâm tuïyNgoaøi cô quan hoâ haáp : vieâm tuïy
caáp , gaåy xöông….caáp , gaåy xöông….

13. CƠ CHẾ GIẢM O2CƠ CHẾ GIẢM O2
P (A - a) O2
Baát thöôøng PaO2
PaCO2
P( A-a )O2
O2/ phoøng 100% O2
Giaûm thoâng
khí
↓ ↑ ⊥ ⊥
Shunt tuyeät
ñoái
↓ ⊥,↓ ↑ ↑
Shunt töông ñoái ↓ ⊥,↑,↓ ↑ ⊥
Roái loaïn
kh.taùn
⊥ khi
nghæ
⊥,↓ ⊥/ nghæ ⊥
↓/gaéng
söùc
↑/gaéng söùc

14. NGUYÊN NHÂN
SUY HÔ HẤP CẤP
Nguyên nhân liên quan thai kỳ:Nguyên nhân liên quan thai kỳ: thuyên tắcthuyên tắc
ối , thuyên tắc khí , phù phổi do tiền sản giật ,ối , thuyên tắc khí , phù phổi do tiền sản giật ,
tràn khí trung thất , thuyên tắc phổi , bệnh timtràn khí trung thất , thuyên tắc phổi , bệnh tim
mạch trên thai kỳ , viêm phổi hít , phù phổi domạch trên thai kỳ , viêm phổi hít , phù phổi do
thuốc, kích thích buồng trứng (ascites , cô đặcthuốc, kích thích buồng trứng (ascites , cô đặc
máu, tăng đông , thiểu niệu , RLCN gan,máu, tăng đông , thiểu niệu , RLCN gan,
TDMP, ARDS)TDMP, ARDS)

15. HC kích thích buồng trứng :HC kích thích buồng trứng :
Do tăng họat tính giống renin huyết thanh vàDo tăng họat tính giống renin huyết thanh và
tăng tính thấm m/m qua trung gian cytokinestăng tính thấm m/m qua trung gian cytokines
từ buồng trứng như IL6, TNF và VEGFtừ buồng trứng như IL6, TNF và VEGF
( vascular endothelial growth factor ).( vascular endothelial growth factor ).
Nồng độ các cytokines /MP,MB có ý nghĩaNồng độ các cytokines /MP,MB có ý nghĩa
tiên lượngtiên lượng

16. Causes of Dyspnea and Hypoxemia Post Partum.
Arany ZP et al. N Engl J Med 2014;371:261-
269

17. VIEÂM PHOÅIVIEÂM PHOÅI
VIEÂM PHOÅI THUØY TREÂN PHAÛI:HÌNH AÛNH MÔØ ÑOÀNG
NHAÁT THUØY TREÂN PHAÛI,KHOÂNG HOAÏI TÖÛ
KHOÂNGTHAY ÑOÅI THEÅ TÍCH PHOÅI

18. XEÏP PHOÅIXEÏP PHOÅI
XEÏP PHOÅI THUÏ ÑOÄNG DO TRAØN KHÍ MAØNG PHOÅIXEÏP PHOÅI THUÏ ÑOÄNG DO TRAØN KHÍ MAØNG PHOÅI

19. XEÏP PHOÅIXEÏP PHOÅI
XEÏP THUØY GIÖÕA VAØ DÖÔÙI
PHAÛI

20. OAPOAP

21. ARDS
Định nghĩa
ARDSARDS laø moät daïng toån thöông phoåi cấplaø moät daïng toån thöông phoåi cấp
do tăng tính thaám maïch maùu, tích tuïdo tăng tính thaám maïch maùu, tích tuï
Neutro vaø phuø pheá nang vôùi dòch giaøuNeutro vaø phuø pheá nang vôùi dòch giaøu
protein.protein.
1994 :1994 : American-European ConsensusAmerican-European Consensus
Conference (AECC)Conference (AECC) acute respiratoryacute respiratory
distress syndrome (ARDS) thay cho adultdistress syndrome (ARDS) thay cho adult
respiratory distress syndromrespiratory distress syndrom..
Bernard GR, Artigas A, Brigham KL. The American-European Consensus Conference onBernard GR, Artigas A, Brigham KL. The American-European Consensus Conference on
ARDS. Definitions, mechanisms, relevant outcomes, and clinical trial coordination.ARDS. Definitions, mechanisms, relevant outcomes, and clinical trial coordination. Am JAm J

22. Yeàu toá nguy cô ARDS
Coù 2 nhoùm chính gaây toån thöôngCoù 2 nhoùm chính gaây toån thöông
phoåiphoåi
++ Toån thöông phoåi tröïc tieápToån thöông phoåi tröïc tieáp :ñoäc toá.:ñoäc toá.
Nguy cô ARDS phuï thuoäc vaøo ñoäcNguy cô ARDS phuï thuoäc vaøo ñoäc
tính , noàng ñoä vaø lieàu cuûa 1 chaáttính , noàng ñoä vaø lieàu cuûa 1 chaát
++ Toån thöông phoåi giaùn tieápToån thöông phoåi giaùn tieáp :vieâm:vieâm
toaøn thaân gaây toån thöông cô quantoaøn thaân gaây toån thöông cô quan
nhö nhieãm truøng , chaán thöông naëngnhö nhieãm truøng , chaán thöông naëng

23. Yeàu toá nguy cô
Caùc bònh lyù keát hôïp vôùi ARDS :
+ Gaây toån phoåi tröïc tieáp :
Hít dòch vò ,Hít dòch vò ,
Daäp phoåi,Daäp phoåi,
Hít khí ñoäc ,Hít khí ñoäc ,
Cheát ñuoái,Cheát ñuoái,
Nhieãm truøng phoåi lan toaûNhieãm truøng phoåi lan toaû
+ Gaây toån thöông phoåi giaùn tieáp :
Nhieãm truøng naëng,Nhieãm truøng naëng,
Chaán thöông naëng ( gaåy nhieàu xöông daøi , soác giaûmChaán thöông naëng ( gaåy nhieàu xöông daøi , soác giaûm
theå tích )theå tích )
Truyeàn dòch nhieàu,Truyeàn dòch nhieàu,
Vieâm tuïy caáp,Vieâm tuïy caáp,
Quaù lieàu thuoác,Quaù lieàu thuoác,
Sau gheùp phoåi ,Sau gheùp phoåi ,

24. Yeáu toá nguy cô
Taùc nhaân nhieãm truøng thöôøng keát hôïp vôùi
ARDS :
Vi khuaån :Gram (+) S.aureus, S . pneumoniae,Vi khuaån :Gram (+) S.aureus, S . pneumoniae,
Gram (-) : Franciscella tularensis, Legionella sp ,Gram (-) : Franciscella tularensis, Legionella sp ,
Pasteurella multocida, Salmonella,Pasteurella multocida, Salmonella,
Yersenia pestis,Yersenia pestis,
Lao,Lao,
Mycoplasma,Mycoplasma,
Rickettsia ,Rickettsia ,
Chlamydia,Chlamydia,
Virus ( CMV, RSV , HSV, VZV, adenovirus, influenza,Virus ( CMV, RSV , HSV, VZV, adenovirus, influenza,
Hantavirus) ,Hantavirus) ,
Naám ( p. carinii , C, neoformans , H. capsulatum …)Naám ( p. carinii , C, neoformans , H. capsulatum …)
KST ( Toxoplasma gondii, Strongyloides stercoralis )KST ( Toxoplasma gondii, Strongyloides stercoralis )

25. Sinh bệnh học ARDS và ALISinh bệnh học ARDS và ALI

26. Chẩn đoán ARDS
Biểu hiện lâm sàng: sớmsớm
Phản ánh NN ARDS cũng như TT – PNPhản ánh NN ARDS cũng như TT – PN
lan toảlan toả :sốt, tụt HA do:sốt, tụt HA do soácsoác NT, đau bụngNT, đau bụng
dữ dội do viêm tuỵ cấp,….dữ dội do viêm tuỵ cấp,….
Trieäu chöùng phaùt trieån nhanhTrieäu chöùng phaùt trieån nhanh trongtrong
24 – 48h24 – 48h : khó thở nhanh phải tăng Fi02,: khó thở nhanh phải tăng Fi02,
ho khan, đau ngực, tím tái, nhịp timho khan, đau ngực, tím tái, nhịp tim
nhanh, ran lan toảnhanh, ran lan toả

27. X QUANG & CT SCAN ARDSX QUANG & CT SCAN ARDS

28. X QUANG ARDS
PHUØ PHOÅI TOÅN THÖÔNGPHUØ PHOÅI TOÅN THÖÔNG
(INJURY PULMONARY EDEMA)(INJURY PULMONARY EDEMA)
SARS-SEVERE ACUTE RESPIRATORY SYNDROME
15 -3-2003 19 -3- 2003 20 -3- 2003

29. CHAÅN ÑOAÙN XAÙC ÑÒNH
ARDS
PaOPaO22 < 75mmHg vôùi FiO< 75mmHg vôùi FiO22 ≥≥ 0.50.5
Thaâm nhieãm lan toûa hai beân treân X-Thaâm nhieãm lan toûa hai beân treân X-
quangquang
Áp lựcÁp lực ñoäng maïch phoåi bít < 18mmHgñoäng maïch phoåi bít < 18mmHg
Khoâng coù baèng chöùng suy tim xungKhoâng coù baèng chöùng suy tim xung
huyeát, TDMP, xeïp phoåi hay vieâmhuyeát, TDMP, xeïp phoåi hay vieâm
phoåi do vi khuaån.phoåi do vi khuaån.

30. Tieâu chuaån chaån ñoaùn toån thöông
phoåi caáp
( acute lung injury : ALI ) vaø ARDS:
---------------------------------------------------------------------------------------------
----
Khôûi phaùt cung caáp oxy XQ AÙP LÖÏC ÑMP
BÍT
---------------------------------------------------------------------------------------------
ALI caáp PaOO22 / FiOO22 ≤ 3 toån thöông pheá
≤18 mmHg
nang/moâ keõ 2 hay khoâng coù
beân taêng aùp nhæ
ARDS caáp PaOO22 /FiOO22 ≤ 2 nt nt

31. The Berlin Definition 2012The Berlin Definition 2012
Triệu chứng LS trong vòng 1 tuầnTriệu chứng LS trong vòng 1 tuần hay triệuhay triệu
chứng mới hay nặng lên trong tuần quachứng mới hay nặng lên trong tuần qua
Tổn thương phổi 2 bênTổn thương phổi 2 bên
Suy hô hấp không phải do tim hay quá tảiSuy hô hấp không phải do tim hay quá tải
Giảm oxy vừa-nặng + PEEP ≥5 cmH2OGiảm oxy vừa-nặng + PEEP ≥5 cmH2O
– ARDS Nhẹ : 200 < PaO2/FiO2ARDS Nhẹ : 200 < PaO2/FiO2 ≤≤ 300300
– ARDS TB : < 100 PaO2 / FiO2ARDS TB : < 100 PaO2 / FiO2 ≤≤ 200200
– ARDS nặng : PaO2 /FiO2ARDS nặng : PaO2 /FiO2 ≤≤ 100100

32. ÑIEÀU TRÒÑIEÀU TRÒ
SUY HOÂ HAÁP CAÁPSUY HOÂ HAÁP CAÁP

33. 1. NGUYEÂN TAÉC ÑIEÀU TRÒ :1. NGUYEÂN TAÉC ÑIEÀU TRÒ :
Xaùc ñònh lónh vöïc chaêm soùcXaùc ñònh lónh vöïc chaêm soùc..
– BN SHH giảm oxy traàm troïng , toanBN SHH giảm oxy traàm troïng , toan
chuyeån hoaù, vaø ñe doaï truïy maïchchuyeån hoaù, vaø ñe doaï truïy maïch 
NKQ thôû maùy .NKQ thôû maùy .
Thoâng ñöôøng hoâ haáp :Thoâng ñöôøng hoâ haáp : ñaët NKQñaët NKQ
khaån caáp tuøy thuoäc möùc ñoäkhaån caáp tuøy thuoäc möùc ñoä
nghieâm troïng vaø dieãn tieán bònh lyù.nghieâm troïng vaø dieãn tieán bònh lyù.
Đaët NKQ khi coù giaûm oxy hay taêngĐaët NKQ khi coù giaûm oxy hay taêng
CO2 maùu tieán trieån trong vaøi phuùt –CO2 maùu tieán trieån trong vaøi phuùt –
vaøi giôø theo doõi.vaøi giôø theo doõi.

34. Ñieàu chænh giaûm oxy vaø taêngÑieàu chænh giaûm oxy vaø taêng
COCO22::
 Muïc ñích ñieàu trò laø duy trì PaOMuïc ñích ñieàu trò laø duy trì PaO22 vaøvaø
ngaên ngöøa giaûm Ongaên ngöøa giaûm O22 moâ.moâ.
PaOPaO22 60 mmHg laø ñuû vôùi ñieàu kieän Hct60 mmHg laø ñuû vôùi ñieàu kieän Hct
vaø cung löôïng tim ñaày ñuû.vaø cung löôïng tim ñaày ñuû.
 BN bònh maïch vaønh hay m/m naõo coùBN bònh maïch vaønh hay m/m naõo coù
theå caàn oxy maùu hôi cao hôn 1 chuùt.theå caàn oxy maùu hôi cao hôn 1 chuùt.
Tìm vaø trò nguyeân nhaân caênTìm vaø trò nguyeân nhaân caên
baûn :baûn :

35. ÑIEÀU TRÒ O2ÑIEÀU TRÒ O2
Laø ñieàu trò ñaàu tay giaûm OLaø ñieàu trò ñaàu tay giaûm O22 maùumaùu
baát kyø cô cheá naøo.baát kyø cô cheá naøo.
Caàn ñieàu trò ngay OCaàn ñieàu trò ngay O22 neáu coù giaûm Oneáu coù giaûm O22
maùu naëng hay nghi ngôø giaûm Omaùu naëng hay nghi ngôø giaûm O22
moâ.moâ.
Giaûm OGiaûm O22 moâ khi giaûm Omoâ khi giaûm O22 maùu naëngmaùu naëng
( <45mmHg)( <45mmHg)
Pa OPa O22 45-59mmHg coù theå keát hôïp vôí45-59mmHg coù theå keát hôïp vôí
giaûm Ogiaûm O22 moâ neáu heä thoáng tim maïchmoâ neáu heä thoáng tim maïch
khoâng theå buø tröø.khoâng theå buø tröø.

36. HT Sonde muõi Mask ñôn giaûn
O2
l/p 1 2 3 4 5 6 6 7 8
FiO2
0.24 0.28 0.32 0.36 0.40 0.44 0.4 0.5 0.6
HT Mask thôû laïi 1 phaàn
O2
l/p 6 7 8 9 10
FiO2
0.6 0.7 0.8 0.9 0.99

37. Nguy cô cuûa ñieàu trò ONguy cô cuûa ñieàu trò O22
quaù möùcquaù möùc
FiOFiO22 cao:cao:
Gaây RLCN , ngoä ñoäc (töùc sau xöông öùcGaây RLCN , ngoä ñoäc (töùc sau xöông öùc
trong voøng 6h sau khi duøng Otrong voøng 6h sau khi duøng O22 FiOFiO22 100%).100%).
FiOFiO22 100% laøm xeïp phoåi do haáp thu (khí öù100% laøm xeïp phoåi do haáp thu (khí öù
trong pheá nang ñöôïc haáp thu nhanh hôn bìnhtrong pheá nang ñöôïc haáp thu nhanh hôn bình
thöôøng khi noàng ñoä Othöôøng khi noàng ñoä O22 cao).cao).
Sau thôû FiOSau thôû FiO22 100% seõ phaùt trieån shunt 10%.100% seõ phaùt trieån shunt 10%.

38. PaO2 cao:PaO2 cao:
PaO2 cao ôû maùu voõng maïc gaây coPaO2 cao ôû maùu voõng maïc gaây co
maïch daãn ñeán muø vónh vieãn.maïch daãn ñeán muø vónh vieãn.
BN COPD vôùi taêng PaCOBN COPD vôùi taêng PaCO22 ,, taêng Ptaêng POO22 
giaûm thoâng khí vaø taêng Pagiaûm thoâng khí vaø taêng PaOO22 , ñoâi khi ngöng, ñoâi khi ngöng
thôûthôû ôû ngöôøi nhaïy caûmôû ngöôøi nhaïy caûm
PaOPaO22 > 150mmHg daãn ñeán co maïch> 150mmHg daãn ñeán co maïch
vaønh, roái loaïn nhòp.vaønh, roái loaïn nhòp.

39. 2. AÙP DUÏNG LAÂM SAØNG2. AÙP DUÏNG LAÂM SAØNG
BN khoâng nhaïy caûm OBN khoâng nhaïy caûm O22
Khi khoâng coù öù COKhi khoâng coù öù CO22 hay COPD, ñieàu tròhay COPD, ñieàu trò
OO22 maø khoâng löu taâm nhieàu ñeán giaûmmaø khoâng löu taâm nhieàu ñeán giaûm
thoâng khí.thoâng khí.
Khoâng neân do döï cho OKhoâng neân do döï cho O22 lieàu cao khi nghilieàu cao khi nghi
ngôø giaûm Ongôø giaûm O22 moâ. Omoâ. O22 lieàu thaáp thaät söïlieàu thaáp thaät söï
khoâng ñuû ñoái vôùi BN khoâng nhaïy caûmkhoâng ñuû ñoái vôùi BN khoâng nhaïy caûm
OO22..
Khi BN nhaân oån, lieàu OKhi BN nhaân oån, lieàu O22 giaûm daàn ñeågiaûm daàn ñeå
traùnh bieán chöùng.traùnh bieán chöùng.

40. BN nhaïy caûm OBN nhaïy caûm O22
Caàn caån thaän ôû BN COPD hay öù COCaàn caån thaän ôû BN COPD hay öù CO22
maõn tính. Duøng Omaõn tính. Duøng O22 quaù möùc coù theå gaâyquaù möùc coù theå gaây
töû vong.töû vong.
Tuy nhieân, öu tieân haøng ñaàu vaãn laø ñieàuTuy nhieân, öu tieân haøng ñaàu vaãn laø ñieàu
chænh giaûm Ochænh giaûm O22 moâ.moâ.
Ñieàu trò böôùc ñaàu trong COPD ñôït caáp laøÑieàu trò böôùc ñaàu trong COPD ñôït caáp laø
ñieàu trò Oñieàu trò O22 lieàu thaáp.lieàu thaáp.

41. Choïn löïa FiOChoïn löïa FiO22
Trong ñôït caáp COPD, neáu taêng FiOTrong ñôït caáp COPD, neáu taêng FiO22
1% thì PaO1% thì PaO22 taêng 3mmHg. VD BNtaêng 3mmHg. VD BN
COPD ,PaOCOPD ,PaO22 39mmHg ,FiO39mmHg ,FiO22 21%, ñeå21%, ñeå
ñaït PaOñaït PaO22 60mmHg, FiO60mmHg, FiO22 caàn laø 28%.caàn laø 28%.
Coâng thöùc tính FiOCoâng thöùc tính FiO22 caàn taêng :caàn taêng :
60mmHg - PaO60mmHg - PaO22 (thôû khoâng khí phoøng)(thôû khoâng khí phoøng)
 = FiO= FiO22% caàn% caàn
taêngtaêng

42. Ngoä ñoäc CONgoä ñoäc CO22
Taêng PaOTaêng PaO22 daãn ñeán taêng PaCOdaãn ñeán taêng PaCO22..
Taêng PaCOTaêng PaCO22 tæ leä vôí taêng FiOtæ leä vôí taêng FiO22. PaCO. PaCO22 taêngtaêng
5mmHg khi FiO5mmHg khi FiO22 24%, 8 mmHg khi FiO2 28%.24%, 8 mmHg khi FiO2 28%.
Taêng PaCOTaêng PaCO22 ñoät ngoät daãn ñeán ngoä ñoäc COñoät ngoät daãn ñeán ngoä ñoäc CO22 ::
taêng PaCOtaêng PaCO22, toan maùu, lô mô ñeán hoân meâ.., toan maùu, lô mô ñeán hoân meâ..
Moät soá BN coù PaCOMoät soá BN coù PaCO22 bình thöôøng nhöng coù bieåubình thöôøng nhöng coù bieåu
hieän taêng thaùn khí maõn tính: moät soá BN coùhieän taêng thaùn khí maõn tính: moät soá BN coù
PaCOPaCO22 giaûm trong luùc boäc phaùt beänh, nhö vaäy khigiaûm trong luùc boäc phaùt beänh, nhö vaäy khi

43. 3. THÔÛ MAÙY3. THÔÛ MAÙY
1.Chæ ñònh :1.Chæ ñònh :
Taàn soá hoâ haáp > 35 l /pTaàn soá hoâ haáp > 35 l /p
Thôû vaøo gaéng söùc toái ña < - 25Thôû vaøo gaéng söùc toái ña < - 25
cmH2OcmH2O
Dung tích soáng <10-15ml/kg caân naëngDung tích soáng <10-15ml/kg caân naëng
PaOPaO22 < 60mmHg vôùi Fi O< 60mmHg vôùi Fi O22 > 60%> 60%
PaCOPaCO22 > 50mmHg vôùi pH < 7,35> 50mmHg vôùi pH < 7,35
PaCOPaCO22 > 55 mmHg> 55 mmHg
pH < 7,2pH < 7,2

44. 4. THEO DOÕI BN SUY HOÂ HAÁP4. THEO DOÕI BN SUY HOÂ HAÁP
Nhòp thôû , Vt , söû duïng cô hoâ haápNhòp thôû , Vt , söû duïng cô hoâ haáp
phuï, thôû nghòch thöôøng ?phuï, thôû nghòch thöôøng ?
Khi BN thôû maùy , caàn TD caån thaänKhi BN thôû maùy , caàn TD caån thaän
nhöõng bieán chöùng keát hôïp thôûnhöõng bieán chöùng keát hôïp thôû
maùy.maùy.
Ñaët catheter ÑM , TM , thuoác caànÑaët catheter ÑM , TM , thuoác caàn
thieát,KMÑM….thieát,KMÑM….

45. 5. Điều trị hỗ trợ5. Điều trị hỗ trợ
An thần và liệt cơAn thần và liệt cơ
Dinh dưỡngDinh dưỡng
Ngừa NTBVNgừa NTBV
Ngừa thuyên tắc TM sâuNgừa thuyên tắc TM sâu
Ngừa XHTHNgừa XHTH
Lợi tiểuLợi tiểu  giảm phù đặc biệt khi kết hợp suy timgiảm phù đặc biệt khi kết hợp suy tim
sung huyết . Có thể kết hợp truyền albumin.sung huyết . Có thể kết hợp truyền albumin.
Hb khoảng 9g/dlHb khoảng 9g/dl
Cung lương tim bảo đảm tưới máu mô.Cung lương tim bảo đảm tưới máu mô.

46. Cung c p quá thi u dinh d ng:ấ ế ưỡCung c p quá thi u dinh d ng:ấ ế ưỡ
– Thi u năng l ng và proteinế ượThi u năng l ng và proteinế ượ
– Suy mòn c , gi m đ m/máuơ ả ạSuy mòn c , gi m đ m/máuơ ả ạ
– Tăng nguy c nhi m trùngơ ễTăng nguy c nhi m trùngơ ễ
– Kéo dài th i gian th máyờ ởKéo dài th i gian th máyờ ở
Cung c p quá th a dinh d ng:ấ ừ ưỡCung c p quá th a dinh d ng:ấ ừ ưỡ
– Tăng ĐH, triglyceride, azot/máuTăng ĐH, triglyceride, azot/máu
– Tăng áp l c th m th u, RL đi n gi iự ẩ ấ ệ ảTăng áp l c th m th u, RL đi n gi iự ẩ ấ ệ ả
– c ch mi n d chỨ ế ễ ịc ch mi n d chỨ ế ễ ị
– Gan nhi m mễ ỡGan nhi m mễ ỡ

47. BIEÁN CHÖÙNG SHH CAÁPBIEÁN CHÖÙNG SHH CAÁP
1 .Taïi phoåi :1 .Taïi phoåi : thuyeân taéc phoåi , chaánthuyeân taéc phoåi , chaán
thöông aùp löïc, xô phoåi , nhieãm truøngthöông aùp löïc, xô phoåi , nhieãm truøng
2. Tim maïch :2. Tim maïch : haï HA , giaûm cung löôïnghaï HA , giaûm cung löôïng
tim, RLN, VMNT, NMCT caáp.tim, RLN, VMNT, NMCT caáp.
3. Tieâu hoaù :3. Tieâu hoaù : xuaát huyeát , giaõn daïxuaát huyeát , giaõn daï
daøy, lieät ruoät ,tieâu chaûy, traøn khídaøy, lieät ruoät ,tieâu chaûy, traøn khí
phuùc maïc, stress ulcerphuùc maïc, stress ulcer

48. 4. Thaän :4. Thaän : STC ( 10 – 20% trong ICU ),STC ( 10 – 20% trong ICU ),
roái loaïn nöôùc ñieän giaûiroái loaïn nöôùc ñieän giaûi
5. Nhieãm truøng :5. Nhieãm truøng : vieâm phoåi , nhieãmvieâm phoåi , nhieãm
truøng tieåu , nhieãm truøng huyeát.truøng tieåu , nhieãm truøng huyeát.
6. Dinh döôõng6. Dinh döôõng

49. Tài liệu tham khảoTài liệu tham khảo
Điều trị học nội khoa –NXB Y học 2010Điều trị học nội khoa –NXB Y học 2010
Acute respiratory during pregnancy and the peripartum period . Up to Date 2013Acute respiratory during pregnancy and the peripartum period . Up to Date 2013
The American-European Consensus Conference definition of the acute respiratoryThe American-European Consensus Conference definition of the acute respiratory
distress syndrome. J. Villara,b, R.M. Kacmarekc,d-2012distress syndrome. J. Villara,b, R.M. Kacmarekc,d-2012
Acute Respiratory Distress Syndrome: Diagnosis and Management. February 15,Acute Respiratory Distress Syndrome: Diagnosis and Management. February 15,
2012 Volume 85, Number 4.www.aafp.org/afp2012 Volume 85, Number 4.www.aafp.org/afp American Family Physician 353 American Family Physician 353