2. Ο Αλέξης και η Λουκία μετακόμισαν από τη Λευκάδα πριν μερικές
μέρες στην γειτονιά μας. Εμείς τα παιδιά της περιοχής δεν
αργήσαμε να τους βάλουμε στην παρέα μας. Όμως δεν ξέρουν
σχεδόν τίποτα για την πόλη μας. Τι λέτε; Θέλετε να τους την
γνωρίσουμε;
3. Τι κοινό έχει η Λευκάδα με τη Χαλκίδα ;
Μήπως ότι «περνάμε απέναντι»;
4. Ιατρικός εφευρέτης Από αρχαιοτάτων χρόνων
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Κατάκτηση της Εύβοιας Απελευθέρωση
Περάστε απέναντι
Ήρωας των ηρώων Πολεμικό ταξίδι Η Χαλκίδα για τον επισκέπτη Έργα και ημέρες
5. AΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ Η ΕΥΒΟΙΑ ΗΤΑΝ
ΚΑΤΟΙΚΗΜΕΝΗ ΧΩΡΙΣ ΔΙΑΚΟΠΗ
Μάνικα, περιοχή στα βόρεια της Χαλκίδας στην Έξω
Παναγίτσα, όπου αρχαιολογικά σκαπάνη έφερε στο φως
λίθινα εργαλεία και σκεύη , που μαρτυρούν ανθρώπινη
παρουσία εκεί ακόμη και πριν από 500.000 χρόνια .
Εικόνες από την αρχαία Ερέτρια .
Τάφος
Το θέατρο όπως σώζεται σήμερα
Έχει ανασκαφεί μεγάλο Νεκροταφείο της Ελληνιστικής
Χαλκίδας στην περιοχή του Αγ. Στεφάνου, το οποίο
εκτεινόταν παράλληλα με τον αρχαίο δρόμο που
οδηγούσε στην Ερέτρια. Σώζονται λαξευτοί τάφοι και
βαθμίδες Αρχαίας κλίμακας (σκάλας) που οδηγούσε στην
κορυφή, την αρχαία Ακρόπολη της Χαλκίδας .
6. Κατά τον 9ο αι. Πχ η Χαλκίδα , η Ισταία και η Ερέτρια ήταν πόλεις με μεγάλη ναυτική
παράδοση και εμπειρία στα ποντοπόρα ταξίδια. Επίσης ήταν και πολύ μεγάλα
εμπορικά κέντρα. Τότε δεν υπήρχαν τάλαντα και οι συναλλαγές στηρίζονταν στο
ανταλλακτικό εμπόριο.
Ευρήματα από αρχαίο ναυάγιο
εμπορικού πλοίου που μετέφερε
ελαιόλαδο
Ο Ιππέας του Αρτεμισίου
Κάτοψη πληρώματος καραβιού
7. 8oς αι. π.Χ. .Ο πόλεμος για την κατοχή του Ληλάντιου πεδίου ίσως να αποτελεί την πρώτη
σύγκρουση μεταξύ ελληνικών πόλεων που καταγράφεται στην ιστορία. Στην πεδιάδα αυτή
βρίσκονται ιαματικές πηγές καθώς και μεταλλεία χαλκού και σιδήρου. Η κατοχή των
πλουτοπαραγωγικών αυτών πόρων ήταν η κυριότερη αφορμή του πολέμου, στον οποίο
πρωταγωνίστησαν η Χαλκίδα και η Ερέτρια, που ήταν από τις ισχυρότερες πόλεις της
γεωμετρικής και αρχαϊκής περιόδου και πρωτοπόρες στον αποικισμό.
Ο Ληλάντιος πόλεμος έληξε χωρίς
νικητή και αποτέλεσε την αρχή της
παρακμής των ευβοϊκών πόλεων.
8. Η ΧΑΛΚΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΠΙΣΚΕΠΤΗ
• Ο Εύριπος ετυμολογείται από το ευ+ριπή , το Ενετικό Negroponte, παράφραση του βυζαντινού Έγριπος των στίχων του
Ερωτόκριτου. Η πόλη αναπτύσσεται ένθεν –κακείθεν του πορθμού, αγκαλιάζοντας με χαρακτηριστικά νεοκλασικά , αλλά
και πολυώροφα κτίρια στις δυο ακτές δίνοντας την αίσθηση ότι διαρρέεται από ορμητικό ποταμό.
• Αυτή η σημαντική γεωγραφική θέση της Χαλκίδας , πάνω στον Εύριπο συνδέοντας τον Βόρειο με το Νότιο κόλπο, Μαλιακό
και Παγασητικό με το Σαρωνικό και το Νότιο Αιγαίο, μέσω ασφαλούς θαλασσινού περάσματος , την κατέστησε
σταυροδρόμι ιδεών και πολιτισμών, ισχυρό έρεισμα κάθε κατακτητή.
• Το παλιρροϊκό φαινόμενο στον πορθμό του Ευρίπου , καθώς και η συρταρωτή γέφυρα του Ευρίπου , και τα δυο παγκόσμια
μοναδικά, χαρακτηρίζουν με ξεχωριστό τρόπο την πόλη.
• Αν βρεθείτε ποτέ στην Χαλκίδα καλό είναι να ξέρετε
• Το Αρχαιολογικό Μουσείο Χαλκίδας , στη οδό Ελ. Βενιζέλου13. Εκεί βρίσκεται και το χρυσό στεφάνι από το ελληνιστικό
νεκροταφείο του Αγ. Στεφάνου
• http://el.scribd.com/doc/80973993/ΧΡΥΣΑ-ΣΤΕΦΑΝΙΑ-ΤΩΝ-ΕΛΛΗΝΩΝ
• Ρωμαϊκή παλαίστρα στην οδό Αρεθούσης.
• Κάστρο Καράμπαμπα στο λόφο της βοιωτικής ακτής. Έχει χτιστεί σύμφωνα με Ενετικό αρχιτεκτονικό σχέδιο , για
λογαριασμό των τούρκων κατακτητών και πήρε το όνομά του από τον πρώτο φρούραρχο που τον έλεγαν Καράμπαμπα.
• Καμάρες. Διατηρείται τμήμα του κτιστού υδραγωγείου , το οποίο τροφοδοτούσε την πόλη με νερό από τα Καμπιά.
Κατασκευάστηκε από τους Ενετούς και επισκευάστηκε από τους Οθωμανούς
• Λαογραφικό μουσείο Χαλκίδας . στεγάζεται στο μοναδικό απομεινάρι του περίφημου τείχους της πόλης.
• Εργαστήρι τέχνης Χαλκίδας . στεγάζεται στο νεοκλασικό Παλαιό Δημαρχείο στην πλατεία του Αγίου Δημητρίου.
• Τεταρτοκύκλια παλαιάς Γέφυρας . Ό,τι απέμεινε από τη σύγχρονη διαμόρφωση στην οχυρή νησίδα στο μέσον του
Ευρίπου, είναι τα δύο τεταρτοκύκλια , εκ των οποίων το ένα έχει διαμορφωθεί σε αναψυκτήριο.
• Πύργος της σειρήνας. Κατάλοιπο της μεσαιωνικής οχύρωσης κοντά στη Δημοτική Αγορά.
• Η Πηγή της Αρέθουσας στη Νότια έξοδο της Χαλκίδας στην περιοχή του Αγ. Στεφάνου. Κατά την ελληνιστική περίοδο η
πηγή είχε πόσιμο νερό
• Ο τάφος του ποιητή Γιάννη Σκαρίμπα βρίσκεται απέναντι από την είσοδο του Κάστρου του Καράμπαμπα.
9. • Η πόλη της ιερής πηγής Αρέθουσας, η Χαλκίδα ,
χτισμένη πάνω στο στενό του Ευρίπου οφείλει την
ετυμολογία της ονομασίας της στο ουσιαστικό χαλκός.
Κατά την πρωτοελλαδική περίοδο στην περιοχή υπήρχαν
ορυχεία και εργαστήρια επεξεργασίας του μετάλλου.
Δεύτερη εκδοχή είναι ότι το όνομα προέρχεται από την
φοινικική λέξη «κάλχη» που σημαίνει πορφύρα. Η
περιοχή ήταν κέντρο αλιείας του κοχυλιού από το οποίο
έβγαινε το ονομαστό πορφυρό χρώμα που προοριζόταν
για την βαφή βασιλικών ενδυμάτων. Άλλοι πάλι λένε ότι
η ονομασία της πόλης προέρχεται από τη σημιτική ρίζα
«χαλέκ» που σημαίνει τεμαχίζω, αλλά και χαλίκι ή
κομμάτι γης, άποψη που υποστηρίζει και ο καθηγητής
Ελευθεριάδης.
Aπο πού πήρε το όνομα της η
Χαλκίδα;
10. ΣΤΟΝ ΗΡΩΑ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ 1
Μοιρολογούνε τα βουνά και οι κάμποι αναστενάζουν!
Και οι τσολιάδες τον θρηνούν λεβεντοταγματάρχη
Μες του πολέμου τη φωτιά ορθός επολεμούσε
και φόβο δε λογάριαζε το χάρο δε ψηφούσε
Κλάψτε αετοί τον Σταυραετό!
Κλάψτε το Βελισσάρη!
Τι το κακό που γίνηκε στη Τζουμαγιά στη ράχη
ο Βελισσάρης πέθανε και ο βασιλιάς ταράχθη.
Ο Βλάχος του ο σαλπιγκτής βαριά τραυματισμένος
όταν μαθαίνει το χαμό πριν ξεψυχήσει λέει:
Θα ήθελα στον τάφο σου δυο λόγια να σαλπίσω
να γονατίσω ευλαβικά, στερνά να ξεψυχήσω! Ν’ ακούσουνε τα
Γιάννενα κι ο Λαχανάς να μάθει
κι η Κύμη που τον γέννησε
ο Βελισσάρης πέθανε, ο Βελισσάρης χάθη
11. ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΣΤΟΝ ΑΡΧΙΣΤΡΑΤΗΓΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ ΤΗ
ΝΥΧΤΑ 20-21 ΦΕΥΡΟΥΑΡΙΟΥ 1913
12. ΗΡΩΑΣ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ 2
Άποψη της Χαλκίδας, στα Νότια δεσπόζει
η «Σχολή πεζικού Ιωάννη Βελισσαρίου»
που χτίστηκε στον 1ο Βαλκανικό πόλεμο
και χρησίμευσε ως κρατητήριο των
τούρκων αιχμαλώτων .
13. ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ1
ΗΛΙΑΣ ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ. Ο Πρώτος Ευβοέας νεκρός στα βουνά της
Αλβανίας κατά τον ελληνοταλικό πόλεμο ο Ηλίας Δρακόπουλος του
Ιωάννη παιδί προσφύγων από την Προποντίδα(σ Νοεμβρίου 1940.
Ήταν επιμελητής της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Χαλκίδας που τότε ήταν
απέναντι από την πλατεία του Αγ. Δημητρίου
14. ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ 2
• Μαρδοχαίος Φριζής: Χαλκιδαίος
Συνταγματάρχης Πεζικού, ο πρώτος ανώτερος
αξιωματικός του ελληνικού στρατού, που έπεσε
επί του πεδίου της μάχης κατά τη διάρκεια του
Ελληνοϊταλικού Πολέμου (1940-1941).
Τον Αύγουστο του 1919 η μονάδα του
μεταφέρθηκε στη Σμύρνη και έλαβε ενεργό
μέρος στη Μικρασιατική Εκστρατεία. Ο Φριζής
προήχθη σε υπολοχαγό, προτού συλληφθεί
αιχμάλωτος από τους Τούρκους τον Αύγουστο
του 1922. Επειδή δεν ήταν χριστιανός, οι Τούρκοι
προσφέρθηκαν να τον απελευθερώσουν
αμέσως. Αυτός, όμως, αρνήθηκε να εγκαταλείψει
τους συμπολεμιστές του και παρέμεινε σε
αιχμαλωσία μέχρι τον Αύγουστο του 1923, οπότε
αφέθηκε ελεύθερος μετά την ανταλλαγή
αιχμαλώτων.
15. ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ
Η Λέλα Καραγιάννη
γεννήθηκε στη Λίμνη
Ευβοίας το 1898 και έζησε
στην Αθήνα, όπου
παντρεύτηκε με
φαρμακοποιό και απέκτησε
μαζί του επτά παιδιά.
Πολύτεκνη και εύπορη, δεν
δίστασε να μετατρέψει το
σπίτι της σε αρχηγείο της
αντιναζιστικής οργάνωσης
«Μπουμπουλίνα».
Συνελήφθη μαζί με 5 από τα
παιδιά της, βασανίστηκε και
εκτελέστηκε λίγες ημέρες
πριν οι κατακτητές
εγκαταλείψουν την Αθήνα.
Η προτομή τηε Λ.
Καραγιάννη στο
κρηπίδωμα της
Χαλκίδας.
16. Ο ΚΟΡΥΦΑΙΟΣ ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΕΦΕΥΡΕΤΗΣ
«Το ιδανικόν μου δεν είναι να πλουτίσω, ούτε να ζήσω ευτυχής
αλλά να εργασθώ, να δράσω, να δημιουργήσω, να κάμω κάτι τι
αντάξιον ενός ανθρώπου ηθικού και δυνατού»
Γεώργιος Παπανικολάου
20. Η ΚΑΤΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ
Έμβλημα στη Χαλκίδα κατά
την περίοδο της Ενετικής
κατοχής.
Μωάμεθ ο
Πορθητής.
21. ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ
Σχεδόν ταυτόχρονα με την έναρξη της ελληνικής επανάστασης είχαμε
τις πρώτες επαναστατικές κινητοποιήσεις στην Εύβοια, το περίφημο
Γριπονήσι, που αρχικά αναπτύχθηκαν στην Λίμνη, γενέτειρα του Αγγελή
Γοβιού. Η πρώτη νικηφόρα σύγκρουση για τους έλληνες έγινε στην
Ιστιαία στις 8 Μαΐου του 1821 στην Ιστιαία με αρχηγό τον Βερούση
Μουτσανά. Στις 15 Ιουλίου 1821 στη θέση Βρυσάκια, των Ψαχνών οι
μέχρι πριν λίγες ημέρες τρομοκρατημένοι και άπειροι στον πόλεμο
Ευβοείς, κατάφεραν με την καθοδήγηση του Αγγελή Γοβιού να
προκαλέσουν άτακτη υποχώρηση στις στρατιές του Ομέρ Βρυώνη ,
αναπτερώνοντας με τη νίκη τους αυτή τις ελπίδες τους για λευτεριά.
Όμως τον Μάρτιο του επόμενου χρόνου οι Τούρκοι έκαναν
αιφνιδιαστική επίθεση στο στρατόπεδο των Βρυσακίων και βρήκαν το
θάνατο οι δύο χαρισματικοί οπλαρχηγοί Κώτσου και Γοβιός.
Ύστερα από πολλά διπλωματικά παρασκήνια οι Μεγάλες δυνάμεις
έδωσαν τη συγκατάθεση τους για την ένταξη της Εύβοιας στη νέα
Ελλάδα. Το 1833 με το πρωτόκολλο του Λονδίνου , η Εύβοια
περιλήφθηκε στα όρια του νέου κράτους υπό τον όρο της οικονομικής
αποζημίωσης των αποχωρούντων Τούρκων. Τότε Κυβερνήτης της
Ελλάδος ήταν ο Ιωάννης Καποδίστριας.
Μετά την αποχώρηση και του τελευταίου τούρκου , στις 25 Μαρτίου
του 1833 στη γέφυρα του Ευρίπου , έγινε η επίσημη παράδοση στον
έλληνα κυβερνητικό εκπρόσωπο Ιάκωβο Ρίζο Νερουλό από τον
εκπρόσωπο του Ομέρ Πασά .
Καλέμη Αλ..(2003),Μια φορά κι έναν καιρό εκεί στην Εύβοια. Ευβοϊκές εκδόσεις κίνητρο.
Ο Αγγελής Γοβιός λίγο πριν τα
Ψαχνά.
Το κάστρο της Χαλκίδας χτίστηκε την
περίοδο της τουρκοκρατίας και
σώζεται σε άριστη κατάσταση.
23. -
Η ΧΑΛΚΙΔΑ ΠΑΡΑΓΕΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ
Η Αλεξάνδρα προτείνει:
- Παιδιά, θέλετε να πάμε σε
καμιά συναυλία ή θέατρο;
-Ναι αμε! Μάλιστα πολύ
σύντομα ξεκινάνε και τα
Ευρίπεια! Θα σου αρέσει πολύ!
Δεν την αφίσα και διάλεξε που
θα πρωτοπάμε!
24. ΝΗΗ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ ΥΠΟ ΤΟ ΦΩΣ ΤΟΥ ΦΕΓΓΑΡΙΟΥ
Ο Δήμος Χαλκιδέων σας προσκαλεί στις εκδηλώσεις προς τιμήν των μεγάλων καλλιτεχνών
ΓΙΑΝΝΗ ΣΚΑΡΙΜΠΑ
ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΚΑΛΚΩΤΑ
ΟΡΕΣΤΗ ΜΑΚΡΗ
ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΥΤΑΡΑ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ
12-29 Ιουνίου έκθεση των έργων του Δημήτρη Μυταρά στο Κόκκινο σπίτι
15, 16 Ιουνίου συναυλία από τη συμφωνική ορχήστρα της Μητρόπολης με έργα του Νικόλαου
Σκαλκώτα στο θεατράκι της Αρέθουσας στο πάρκο του Λαού
20 Ιουνίου συναυλία με μελοποιημένα ποιήματα του Γιάννη Σκαρίμπα στο Θεατράκι της
Έξω Παναγίτσας
21 Ιουνίου παράσταση με το έργο του Γ. Σκαρίμπα Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΚΑΙΣΑΡΟΣ στο θέατρο
Παπαδημητρίου
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΟΡΕΣΤΗ ΜΑΚΡΗ ΜΕ ΑΞΕΧΑΣΤΑ ΠΑΛΙΑ ΕΡΓΑ
23 Ιουνίου προβολή ταινίας Ο ΜΕΘΥΣΤΑΚΑΣ στο κάστρο του Καράμπαμπα
25 Ιουνίου ο θίασος «Ευριπιώτες» θα παρουσιάσει τη ΘΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΙΚΑΓΟ
στο θεατράκι στα Αλάτσατα
27 Ιουνίου προβολή ταινίας ΣΤΟΥΡΝΑΡΑ 288 στην αίθουσα της Νομαρχίας
29 Ιουνίου προβολή ταινίας Ο ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΤΟΥ
στο γήπεδο του Βούρκου
ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΤΩΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ 22.00
ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ
25. ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΗΓΑΝ ΣΕΟΛΕΣ ΣΧΕΔΟΝ ΤΙΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ.
ΔΕΙΤΕ ΜΕΡΙΚΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ
26. Αφού γνωρίσαμε τόσο καλά την Χαλκίδα μας τι λέτε; Θα
την προτείνετε και στους φίλους σας από τα υπόλοιπα μέρη
της Ελλάδας να την επισκεφτούν;
Χωριστείτε σε ομάδες και φτιάξτε ένα
δικό σας φυλλάδιο που να διαφημίζει
την Χαλκίδα.
Η κάθε ομάδα θα δώσει έμφαση σε
δύο θεματικές ενότητες που διδάχτηκε
από την παρουσίαση.