treis megaloi paidagvgoi

1. Οι τρεις Ιεράρχες
Συνέντευξη με
τρεις μεγάλους άγιους και
διαχρονικούς παιδαγωγούς

2. Τα τρία αστέρια της Τρισηλίου Θεότητας

3. - Οι μαθητές του 3ου Γυμνασίου Κοζάνης θα θέλαμε
να σας κάνουμε κάποιες ερωτήσεις για θέματα της
παιδείας.

4. - Σας ακούμε με χαρά!

5. - Γιατί έχει μεγάλη σημασία η παιδεία;
-Η δύναμη της παιδείας βασίζεται στο γεγονός ότι
ασκείται πάνω σε ψυχή εύπλαστη ακόμη, όπως το κερί.
Έτσι, όταν θα έλθει η ανάπτυξη του λογικού,
η δύναμη της συνήθειας θα συμμαχήσει
μαζί του προς την σωστή κατεύθυνση.
Τα μαθήματα αρετής που θα εντυπωθούν
στο παιδί από την παιδική ηλικία είναι ανεξάλειπτα.

6. - Μεγάλος θησαυρός είναι τα παιδιά μας και
χρειάζονται πολλή επιμέλεια. Όταν πρόκειται να
μάθουν μια τέχνη ψάχνουμε να βρούμε τον πλέον
κατάλληλο να τους τη διδάξει. Γι’ αυτούς που θα
διαμορφώσουν την ψυχή τους όμως, δε
νοιαζόμαστε ανάλογα.

7. - Θα θέλατε να μας πείτε για τις σπουδές σας;
-Σπούδασα ρητορική και φιλοσοφία στη Ναζιανζό,
στην Καισάρεια, στην Αλεξάνδρεια και στην
Αθήνα. Με τον Βασίλειο είμασταν συμφοιτητές στην Αθήνα.
Μας συνέδεαν στενοί δεσμοί φιλίας.
Εκεί γνωρίσαμε και τον Ιουλιανό, τον
μετέπειτα αυτοκράτορα.

8. - Ποιοι παράγοντες δυσχεραίνουν το έργο της παιδείας;
-Το σκοπό της εκπαιδεύσεως τον καταστρέφουν συνήθως τα εξής
αίτια: οι περιορισμένες δυνατότητες του παιδιού, η αμάθεια και η
οκνηρία των δασκάλων, οι πολλές απασχολήσεις του πατέρα,
η έλλειψη δαπανών για την παιδεία και μισθών για τους
δασκάλους, καθώς και η κακία και ο φθόνος των συμμαθητών.

9. - Πώς νομίζετε ότι μπορούν να συμβάλλουν οι γονείς στη
διαμόρφωση σωστού χαρακτήρα των παιδιών;
-Βασική φροντίδα του γονέα είναι η παροχή σωστής αγωγής στα
παιδιά του. Με μέριμνά του η μόρφωση πρέπει να αρχίζει από τη
μικρή ηλικία. Η καθοδήγηση του γονέα πρέπει να έχει ως κέντρο της τη
διαρκή του προσπάθεια για διαμόρφωση του χαρακτήρα του παιδιού,
ώστε να γίνει φιλάνθρωπο και ανεκτικό.

10. -Οι γονείς οφείλουν να φροντίζουν για τη
μόρφωση των παιδιών τους περισσότερο από
οτιδήποτε άλλο. Οφείλουν ακόμα να
συμβουλεύουν τα παιδιά τους. Δεν πρέπει να
χρησιμοποιούν βίαιες μεθόδους.

11. - Πώς επιδρά ο εκπαιδευτικός στους μαθητές;
- Το παράδειγμά του πρέπει να είναι υλοποίηση της διδασκαλίας του, για
να μην υπάρχει αντίθεση μεταξύ των λόγων και των έργων του.
Να έχει και ο ίδιος τα χαρακτηριστικά που επιθυμεί να αποκτήσουν οι
μαθητές του. Να έχει δηλαδή επιείκεια, χρηστότητα, γλυκύτητα, προσήνεια
και ταπεινοφροσύνη.

12. - Για να διαπαιδαγωγεί κάποιος πρέπει να έχει ο
ίδιος διαπαιδαγωγηθεί.

13. -Οι νέοι δεν πρέπει να παραδώσουν με μιας τα πηδάλια
της διάνοιάς τους στους δασκάλους και στους λόγιους και
να τους ακολουθούν όπου αυτοί τους οδηγούν, αλλά να
γνωρίζουν τι να δέχονται από αυτούς και τι να
παραβλέπουν.

14. - Πώς γίνεται ένα σωστό μάθημα;
-Το μάθημα που γίνεται βίαια, δεν παραμένει στη μνήμη του παιδιού, σε
αντίθεση με αυτό που γίνεται με ευχάριστο τρόπο.
Κι όταν διαβάζουν τα παιδιά, αλλά και όλοι μας πρέπει να κάνουμε όπως
οι μέλισσες που με πολλή σοφία τρυγούν από κάθε άνθος, μόνο ό,τι είναι
χρήσιμο.

15. - Δεν αρκεί μόνο η ανάγνωση αν δεν προστεθεί και η κατανόηση.
Διότι, όπως ακριβώς αν κάποιος τρέφεται αλλά δεν χωνεύει την τροφή
δεν θα ζήσει ποτέ, έτσι και αν κάποιος διαβάζει αλλά δεν
καταλαβαίνει τίποτε, δεν θα βρει την αλήθεια.

16. -Τι πρέπει να κάνει ο εκπαιδευτικός όταν έχει να αντιμετωπίσει
άσχημες συμπεριφορές από την πλευρά των μαθητών;
-Τα σφάλματα των νέων πρέπει να διορθώνονται με πατρική
ευσπλαχνία και επιστημονικό λόγο. Κάθε σφάλμα χρειάζεται
διαφορετική αντιμετώπιση. Άλλοτε είναι καιρός για
ταπεινοφροσύνη, άλλοτε για εξουσία, άλλοτε για έλεγχο, άλλοτε
για παρηγοριά, πότε για καλοσύνη, πότε για αποτομία .

17. - Όπως στα σώματα δεν προσφέρονται η ίδια τροφή και τα ίδια
φάρμακα, έτσι και τα ελαττώματα των ανθρώπων δεν
αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο. Άλλοι είναι οκνηροί και
δυσκίνητοι οπότε χρειάζεται να τους κεντρίζουμε, ενώ άλλοι είναι
θερμόαιμοι και βιαστικοί οπότε χρειάζονται χαλινάρι. Άλλους ωφελεί
ο έπαινος και άλλους η επίπληξη, όταν και τα δύο γίνονται την
κατάλληλη στιγμή. Άλλους διορθώνει η παρηγοριά και άλλους η
επίπληξη.

18. - Ακόμη, αν μιλήσεις μία φορά και δεν πείσεις, κι αν συμβουλέψεις
και δεύτερη και τρίτη και πολλές φορές, μην αποκάμεις να
επαναλαμβάνεις τα ίδια λόγια, χωρίς όμως δυσαρέσκεια αλλά
χαριτολογώντας. Όμως όσο περισσότερο μπορεί, ο λόγος πρέπει
να είναι λόγος ανθρώπου που διδάσκει μάλλον παρά που ελέγχει,
που παιδαγωγεί παρά που τιμωρεί, που βάζει τάξη παρά που
διαπομπεύει, που διορθώνει παρά που επεμβαίνει στη ζωή του
άλλου.

19. - Γιατί οι περισσότεροι μαθητές βρίσκουν κουραστική την παιδεία;
-Η παιδεία στην αρχή φαίνεται να προξενεί δυσφορία και όχι
Χαρά˙ αργότερα όμως αποφέρει καρπό ειρήνης και σωτηρίας.
Δυστυχώς οι περισσότεροι κουράζονται από την δυσκολία των
πραγμάτων και δεν αναμένουν την ωφέλεια από την έκβαση, αλλά
με το να δυσανασχετούν μπροστά στην δυσχέρεια της μαθήσεως
παραμένουν στην αρρώστια της αμάθειας.

20. -Η παιδαγωγία είναι σκληρή αλλά έχει καρπούς γλυκείς, όπως
από τον τραχύ κορμό του δένδρου βγαίνει γλυκό φρούτο.

21. -Τι θα είχατε να προσθέσετε πριν κλείσουμε;
-Κάτι προς τους εκπαιδευτικούς: Κι αν ακόμη είμαστε δάσκαλοι, ας
μην απορρίπτουμε ως ανάξιες λόγου τις συμβουλές των
ανώτερών μας.

22. -Εγώ κάτι προς τους μαθητές: Κάθε άνθρωπος να πολλαπλασιάσει
το χάρισμα που θα αποδειχτεί κατόπιν δοκιμής ότι έχει από τον
Θεό, χρησιμοποιώντας το για το καλό και το όφελος των πολλών.
Διότι ουδείς είναι αμέτοχος της χρηστότητος του Θεού, κανείς δεν
έμεινε χωρίς χαρίσματα

23. Κι εγώ κάτι προς όλους: Η παιδεία είναι αγαθό που πρέπει να
μεταδίδεται. Ο αδελφός μου ο Καισάριος, αφού σπούδασε
στην Αλεξάνδρεια κάθε επιστήμη και αρίστευσε, επέστρεψε
στην πατρίδα μας για να μεταδώσει και σε άλλους όσα είχε
πάρει.

24. -Σας ευχαριστούμε
θερμά!

25. -Να έχετε την ευλογία
του Θεού και πρόοδο
στη ζωή σας!

26. Πηγές
• Ὅροι κατά πλάτος, Β’, 15, 4, ΕΠΕ 8, 259.
• Πρός τούς νέους ὅπως ἄν ἐξ ἑλληνικῶν ὠφελοῖντο λόγων, 3, ΕΠΕ 7, 327.
• Πρός πιστόν πατέρα, 13, ΕΠΕ 28, 531.
• Ὁμιλία θ’ εἰς Α’ πρός Τιμόθεον, 2, ΕΠΕ 23, 269.
• Πρός τούς νέους ὅπως ἄν ἐξ ἑλληνικῶν ὠφελοῖντο λόγων, 2, ΕΠΕ, 7, 319.
• Εἰς τό “οὐδέποτε ἀφ’ ἑαυτοῦ ὁ Υἱός”, 2, ΕΠΕ 27, 579.
• Ὅροι κατά πλάτος, Β’, 15, 2, ΕΠΕ 8, 257.
• Ὅροι κατ’ ἐπιτομήν, 113, ΕΠΕ 9, 143.
• Λόγος β’, 30-32, ΕΠΕ 1, 111-113.
• Ὁμιλία λ’ εἰς τό κατά Ματθαῖον, 5, ΕΠΕ 10, 329.
• Ὁμιλία κη’ εἰς Β’ πρός Κορινθίους, 3, ΕΠΕ 20, 95.
• https://oode.wordpress.com/2012/01/29/ierarxes/
• https://www.rethemnosnews.gr/apopseis/320631_synenteyxi-apo-toys-treis-ierarhes-toy-thodori-riginioti

27. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Δέσποινα Νικολαΐδου
Ακούγονται οι μαθητές:
Βασίλειος Τακίδης
Ανθή Τζήκα
Αθανάσιος Τζιάστας
Σοφία Τσιφλίδου
Μιχαήλ Φαρμάκης
Αγγελική Χαραλαμπίδου
Άννα Χρηστάκη